Prosedur jkr-reka-dan-bina

GARIS PANDUAN
PENGURUSAN PEMBINAAN PROJEK REKA & BINA
Ketua Pengarah Kerja Raya,
Ibu Pejabat JKR Malaysia
Kuala Lumpur
Tarikh: 5 Mac 2007

i / iv
JKR Malaysia: 5 Mac 2007
KANDUNGAN
Kandungan Muka Surat
Kandungan .. .i
Penghargaan . ..ii
Singkatan .iii
1.0 Pendahuluan ………………………………………………………………….1
2.0 Definisi …………………………………….……………………………….….6
3.0 Peranan JKR Dalam Pengurusan Pembinaan Projek R&B ...............11
4.0 Peringkat Persediaan Awalan& Dokumen ........…………………….....15
5.0 Peringkat Perancangan Pembinaan.………......................……….……21
6.0 Peringkat Pelaksanaan Pembinaan ……………………………….….…26
7.0 Peringkat Pengujian dan Pentauliahan ……………….…………. ……31
8.0 Peringkat Pemeriksaan Pra Penyerahan & Penyerahan .….….…....32
9.0 Latihan Untuk Pengguna Fasiliti(End User) …………………….…....33
10.0 Peringkat Tempoh Tanggungan Kecacatan …………………......……34
11.0 Pentadbiran Kontrak…………………………………………….….………35
12.0 Kawalan Produk dan Prestasi Kontraktor…………………….......……63
13.0 Lampiran .................................................................................................66

ii / iv
PENGHARGAAN
Pengurusan Atasan JKR merakamkan penghargaan yang tinggi atas sumbangan dan usaha
dalam menyedia dan menyiapkan garis panduan ini kepada semua ahli Pasukan Penggubal
bagi Garis Panduan Pengurusan Pembinaan Projek Reka dan Bina yang terdiri dari:
1. Ar. Dr. Amer Hamzah bin Yunus (JUSA C) Cawangan Arkitek
2. Ir. Hj. Mohd. Aminudin bin Md. Amin (J54) Caw. Pakar & Kej. Awam
3. Ir. Hj. Sallehuddin bin Md. Isa (J54) Caw. Kerja Pendidikan
4. Tn. Syed Abdullah b. Syed Ab. Rahman (J54) Cawangan Pengurusan Korporat
5. Ir. Hj. Abd. Aziz bin Ahmad (J52) Caw. Mekanikal, JKR Selangor
6. Tn. Hj. Haron bin Kassim (J52) Caw. Mekanikal, JKR Pahang
7. Pn. Zainab binti Ahmad (J52) Caw. Kontrak & Ukur Bahan
8. Tn. Hj. Kamaruddin b. Omar (J52) Bahagian Keselamatan, JPA
9. Tn. Hj. Mohd. Zohadi bin Romli (J52) Cawangan Kej. Elektrik
10. Ir. Mohd. Sabri bin Mat Deris (J48) Cawangan Pengurusan Korporat
11. Ir. Adnan Shukri bin Musa (J48) Cawangan Pengurusan Korporat
12. Ir. Hamidon bin Abd. Hamid (J48) JKR Perak
13. Ir. Abdul Rahman bin Salleh (J48) Cawangan Jalan
14. Ir. Rahmat bin Hj. Abd. Rahman (J48) Cawangan Arkitek
15. Ir. Hj. Mohd Noor Azuddin bin Mansor (J48) Cawangan Pakar & Kej. Awam
16. Ir. Wan Ibrahim bin Wan Yusoff (J48) Caw. Pengkalan Udara & Maritim
17. Ar. Rosila binti Mohamad (J48) Cawangan Kerja Bangunan Am
18. En. Amran bin Majid (J48) Caw. Kontrak & Ukur Bahan
19. En. Ramli b. Yusuf (J48) Cawangan Kej. Mekanikal
20. Ir. Gnana Sekaran a/l Doraisamy (J48) Cawangan Kerja Keselamatan
21. Ar. Azman bin Abd. Manaf (J48) Cawangan Kerja Kesihatan
22. Pn. Ruaidah bt. Idris (J48) Cawangan Kerja Kesihatan
23. En. Aminuddin b. Johari (J48) Cawangan Kerja Kesihatan
24. Cik Selmah bt. Ahmad (J48) Cawangan Kerja Kesihatan
25. Pn. Hasnah bt. Yun (J48) Cawangan Kerja Kesihatan
26. Pn. Sharina Intan binti Abdullah (J44) Cawangan Kerja Kesihatan
27. En. Abdul Latif bin Shariff (J41) Cawangan Pengurusan Korporat
28. En. Ismail bin Abdullah (J41) Cawangan Pengurusan Korporat
29. Pn. Rosmawati bt Ismail Effendi (J41) Cawangan Pengurusan Korporat

iii / iv
SINGKATAN
Bil. Singkatan Keterangan
1. ACDA As Conract Detail Abstract
2. AP Arahan Perbendaharaan
3. APK Arahan Perubahan Kerja.
4. C-Plan Pelan Kualiti Pembinaan (Construction Quality Plan)
5. C&S Civil and Structural
6. CMGD Sijil Perakuan Siap Membaiki Kecacatan (Certificate of Making Good
Defects)
7. CPC Certificate of Practical Completion
8. CPM Critical Path Method
9. COC Condition of Contract
10. DO Kelulusan Kebenaran Merancang (Development Order)/
11. D-Plan Pelan Kualiti Rekabentuk (Design Quality Plan)
12. DLP/ TTK Tempuh Tanggungan Kecacatan (Defect Liability Period)
13. EIA Penilaian Impak Alam Sekeliling (Environmental Impact Assessment)
14. GMTO Government Multimodal Transport Operators
15. HODT Ketua Pasukan Rekabentuk/Perolehan (Head of Design Team)
16. HOPT Ketua Pasukan Projek (Head of Project Team)
17. IPS Jadual Bayaran Interim (Interim Payment Schedule)
18. ISO International Organization for Standards
19. ITP Inspection & Testing Plan
20. JHK Jumlah Harga Kontrak
21. KISB Kumpulan Ikram Sdn Bhd
22. KPKR Ketua Pengarah Kerja Raya
23. LM Lanjutan Masa
24. M&E Mechanical and Electrical
25. MITI Ministry of International Trade & Industry
26. MS Malaysian Standards
27. NCP Produk Yang Tidak Memenuhi Spesifikasi(Non Compliance Product)
28. NCR Laporan Ketidakpatuhan

iv / iv
Bil. Singkatan Keterangan
29. O&M Operation and Maintenance
30. PB Pengarah Berkenaan
31. PBT Pihak Berkuasa Tempatan
32. PD Pengarah Projek (Project Director)
33. PHK Perakuan Pelarasan Harga Kontrak.
34. PK Perubahan Kerja
35. PKK Pelan Kepastian Kualiti
36. PKLM Perakuan Kelambatan dan Lanjutan Masa
37. PKTS Perakuan Kerja Tidak Siap
38. PPP Pasukan Pengurusan Pembinaan JKR
39. PPT Pelan Pengurusan Trafik
40. PTB Penyelia Tapak Bina yang dilantik oleh PP/WPP/ PD/WPD.
41. PYDK Pegawai Yang Diberi Kuasa
42. QA Quality Assurance
43. QAP Pelan Kepastian Kualiti ( Quality Assurance Plan )
44. QAS Sistem Kepastian Kualiti (Quality Assurance System)
45. QC Quality Control
46. QP Quality Planning
47. Q-Plan Pelan Kualiti Projek (Project Quality Plan)
48. R&B Reka dan Bina
49. SKALA Sistem berkomputer untuk pengurusan Projek JKR.
50. SPK Sistem Pengurusan Kualiti
51. SPP Surat Pekeliling Perbendaharaan
52. SPKPKR Surat Pekeliling Ketua Pengarah Kerja Raya
53. SST Surat Setuju Terima ( Letter of Acceptance)
54. T&C Testing And Commissioning
55. VOP Variation of Price (Pelarasan Turun Naik Harga)
56. WBS Work Breakdown Structure
57. WPD Wakil Pengarah Projek
58. WPS Wang Peruntukan Sementara

1/ 150
1.0 PENDAHULUAN
1.1 Keperluan Garispanduan
Pelaksanaan projek kerajaan melibatkan kerjasama banyak pihak seperti agensi
pelanggan, JKR, perunding, kontraktor dan pembekal.
Peranan dan tanggungjawab pihak yang terlibat dengan pelaksanaan secara reka &
bina berbeza dengan pelaksanan secara konvensional.
Garis panduan ini memberi penjelasan peranan dan tanggungjawab pihak yang
terlibat dalam pelaksanaan projek secara reka & bina.
1.2 Objektif
Objektif garis panduan ini ialah untuk :
1. menyeragamkan amalan dan kaedah pengurusan projek Reka & Bina (R&B)
JKR.
2. menjelaskan peranan dan tanggungjawab JKR dan kontraktor dalam
pelaksanaan projek R&B.
3. memastikan pelaksanaan setiap projek R&B JKR mencapai objektif yang
ditetapkan.
1.3 Konsep Projek Reka-Bina
Sistem penyampaian projek R&B yang dilaksanakan oleh JKR adalah sebagaimana
rajah 1.

2/ 150
Pelaksanaan projek JKR secara kaedah R&B adalah merupakan sistem
penyampaian projek dimana satu entiti iaitu kontraktor bertanggungjawab
sepenuhnya ke atas merekabentuk, pembinaan, pengawasan, pengujian dan
pentauliahan, penyiapan dan menyenggara semasa tempoh penyenggaraan
sebagaimana yang diperuntukan dalam kontrak.
Pelaksanaan kaedah konvensional dimana tanggungjawab pelaksanaan projek
dikongsi oleh pemilik, perekabentuk dan kontraktor dan memerlukan penyelarasan
dan komunikasi yang berkesan. Manakala kaedah R&B kontraktor perlu melantik
atau mempunyai kelayakan sebagai perunding rekabentuk untuk mengurus dan
mengambil tanggungjawab profesional dalam rekabentuk dan penyeliaan
pembinaan.
Pelaksanaan projek secara R&B pada konsepnya menawarkan beberapa kelebihan
di segi kawalan terhadap tempoh pelaksanaan, integrasi diantara pereka dan
pembina, peningkatan perhubungan, keputusan dibuat lebih cepat dan pasukan
projek R&B mempunyai insentif untuk mengawal kos keseluruhan.
Tanggungan pelaksanaan projek secara keseluruhan adalah terletak ke atas
kontraktor. Kontraktor menjamin kepada Kerajaan bahawa rekabentuk dan kerja
yang disiapkan adalah lengkap dan bebas dari sebarang ketidakcukupan, kegagalan

3/ 150
atau/ dan kecacatan. Sebarang kos atau kelewatan disebabkan oleh
ketidaksempurnaan rekabentuk akan ditanggung oleh kontraktor.
Peranan dan tanggunjawab JKR dalam projek ini sebagai pemaju dan pengawas
projek kepada jabatan pelanggan sahaja. Manakala tanggungjawab professional
adalah pihak kontraktor sepenuhnya.
Perkaitan fungsi dan sistem penyampaian dalam pelaksanaan projek R&B oleh JKR
adalah sebagaimana rajah 2.
JKR
(Project Director)
DESIGN & BUILD*
CONTRACTOR
Design, Construct,
Maintain and Handover
CONSULTANT
Design & Supervision
SUB-CONTRACTORS
Construction
!"#$%& $' (")*+',
-$')&%./&*$'
).#"%0*)*$',
1.23*&4,)/5"(.3",
6$%782')5*#
!"#$%& $' 9%$:"/&
;2'2+"8"'& *<"
932''*'+, =>"/.&*$',
;$'*&$%*'+ 2'(
/$'&%$3 $?
/$')&%./&*$'
Rajah 2: Perkaitan fungsi & sistem penyampaian projek R&B
[ DESIGN AND BUILD CONTRACT WITH
*PROJECT MANAGEMENT BY CONTRACTOR ]
@.'/&*$'23
-$'&%2/&.23
INDEPENDENT CHECKER
Design Checks
!"#$%& $' A")*+' -5"/7)
1.4 Pembahagian Peranan Dan Risiko
Pembahagian risiko yang bersesuaian bergantung kepada projek dan pihak yang
terlibat, oleh itu tiap-tiap kes perlu dikaji dengan teliti. Perbandingan risiko yang
ditanggung oleh pemilik/jabatan pelaksanaan projek secara konvensional dan R&B
seperti Jadual 1.

4/ 150
Jadual 1-Perbandingan agihan risiko di antara R&B dan konvensional
Kategori Tanggungjawab/Risiko Konvensional Reka-Bina
Pm Prb K Pm KRB
Design Reviews x 1 x
Difference between design criteria and
detail design
x x
Errors or omissions arise during
construction
x 2 x
Project site safety x x
Constructibility of design x x
Redesign if required x x
Site supervision x x
Testing and commissioning x x
Coordination of construction x x
Permits and approval 3 4 5 6
Environment Management Plan x 7 7
Coordination with other works x 8 x
Quality control and Quality assurance 9 10 11 x
Differing subsurface conditions x 12 13 14
Design defects x 15 x
Construction defects x x
Unidentified utilities affecting sites x 7 x
Inflation x x
Warranty for facility performance 16 7 17
Maintenance during DLP x
As built drawing x x

5/ 150
Legend:
Pihak yang terlibat:
Pm = Pemilik (Bermaksud jabatan pelanggan yang membiayai kos pembinaan),
Prb= Perekabentuk,
K = Kontraktor konvensional,
KRB = Kontraktor R&B
Skop tanggungjawab / risiko:
x – Responsibility
1 – Reviews of compliance with design criteria
2 – Only if negligent
3 – Obtains overall approvals
4 – Obtains most permits
5 – Limited to major approvals
6 – Obtains most approvals
7 – Negotiable
8 – Coordinates subcontractors only
9 – Significant inspection and testing
10 – Responsible for quality of workmanship
11 – Oversight only
12 – Responsible for conditions inherent in type of work
13 – Negotiable, responsible for information given
14 – Negotiable, but typically responsible for most conditions
15 – Only if negligent
16 – Typically responsible for materials & workmanship for 1 year
17 – Supplying design & product; performance warranties negotiable

6/ 150
2.0 DEFINISI
2.1 Pernyataan Kehendak (Needs Statement)
Needs Statement adalah kenyataan kehendak, keperluan dan skop yang ditetapkan
bagi maksud asas dalam pelaksanaan sesuatu projek.
Satu pra-syarat yang amat penting dalam R&B ialah pernyataan kehendak kerajaan
hendaklah dinyatakan dengan lengkap dan jelas yang boleh dinilai tahap kualitinya
dalam bentuk petunjuk prestasi yang boleh diukur.
2.2 Program Kerja
Program Kerja merupakan perancangan kerja harian di tapak bina bagi mempastikan
projek dapat disiapkan dalam tempoh kontrak.
Program Kerja hendaklah mengambilkira semua aktiviti yang terlibat dalam
penghasilan semua deliverable dalam skop kontrak. Contoh aktiviti ialah
pemasangan acuan, pemasangan besi tetulang dan penuangan konkrit. Contoh
deliverable adalah tiang, rasuk dan papak.
Program Kerja hendaklah disediakan dengan menggunakan perisian pengurusan
projek yang merangkumi (incorporate) Critical Path Method (CPM). Perkara utama
yang perlu diambil kira dalam penyediaannya adalah:
i. Kaedah pembinaan dan turutan kerja
ii. Kadar produktiviti bagi aktiviti
iii. Sumber yang diperuntukan
iv. Kalendar projek dan sumber
Program Kerja digunakan dalam aktiviti pemantauan dan pengawalan kemajuan
kerja dapat dijalankan dengan berkesan. Kerja pembinaan hendaklah berdasarkan
Program Kerja yang diluluskan. Pemantauan dan kawalan kemajuan kerja hendaklah
dilaksana melalui kemudahan pengesanan projek (project tracking) yang terdapat
dalam perisian pengurusan projek dan menggunakan format yang diluluskan oleh
Pasukan Pengurusan Pembinaan JKR (PPP).

7/ 150
2.3 Sistem Kepastian Kualiti/ Quality Assurance System (QAS)
Dokumen Sistem Kepastian Kualiti (QAS) adalah melibatkan semua proses kerja
seperti perancangan, pelaksanaan, pemantauan dan pengawalan kualiti bagi semua
skop kerja. Sebagai contoh, pihak Konsultan akan membuat perancangan,
menjalankan pemeriksaan dan pengujian serta penerimaan sesuatu produk
berdasarkan berdasarkan Pelan Pemeriksaan & Pengujian.
Konsep Sistem Pengurusan Kualiti Projek (Project Quality Management System)
QAS hendaklah mengandungi ciri asas kepada pengurusan kualiti iaitu :
i. Perancangan Kualiti (Quality Planning )(QP),
ii. Kepastian Kualiti (Quality Assurance) (QA)
iii. Kawalan Kualiti (Quality Control) (QC)
Perancangan Kualiti (QP) merupakan perancangan aktiviti, kriteria dan sumber-
sumber dalam mengurus pencapaian objektif dan keperluan kualiti produk yang
didokumenkan sebagai panduan semasa pelaksanaan sesuatu projek.
Kepastian Kualiti (QA) ialah satu program terancang yang merangkumi polisi,
prosedur, tanggungjawab, tindakan sistematik termasuk pemeriksaan, ujian dan
audit yang perlu untuk memastikan program pengurusan kualiti dan keputusan
memenuhi syarat kontrak.
Kawalan Kualiti (QC) adalah tindakan yang diambil oleh kontraktor R&B untuk
memeriksa, menyaksi, menyelia dan menguji semua proses pembinaan dan
pemasangan menentukan kepatuhan kepada spesifikasi dan pelan pengurusan
kualiti.
Pelan Kepastian Kualiti / Quality Assurance Plan (QAP) adalah pelan yang
menetapkan rangka kerja bagi proses pengurusan kualiti. QAP terbahagi kepada
dua: Pelan Pengurusan Kualiti Rekabentuk dan Pelan Pengurusan Kualiti
Pembinaan.
Dokumen QAS ini akan digunakan oleh pihak Kontraktor dan perunding untuk
merancang, melaksana, memantau dan mengawal kerja pembinaan bagi
memastikan objektif kualiti dapat dicapai.

8/ 150
2.4 Audit Pembinaan Dan Audit Pematuhan
Audit Pembinaan merupakan aktiviti pemeriksaan yang dilaksanakan untuk
menverifikasi dan mempastikan proses atau produk pembinaan dilaksanakan oleh
kontraktor mematuhi semua syarat, spesifikasi dan pernyataan yang ditetapkan
dalam kontrak.
Tujuan audit pematuhan adalah untuk memastikan dan mengawal pematuhan
pelaksanaan projek terhadap:
Kehendak Penyataan
Dokumen Kontrak
Sistem Kepastian Kualiti
Audit pematuhan hendaklah dijalankan secara sistematik mengikut sistem kepastian
kualiti yang diluluskan.
Setiap ketidakpatuhan hendaklah dimaklumkan secara rasmi kepada kontraktor
untuk tindakan pembetulan dan mesti dipantau sehingga tindakan diambil dengan
sempurna.
Ketidakpatuhan adalah percanggahan atau perlanggaran ke atas mana-mana
kehendak dalam arahan, spesifikasi, prosedur, pekeliling, piawaian dan perundangan
yang ditetapkan dalam kontrak.
2.5 Kawalan Produk Yang Tidak Memenuhi Spesifikasi
Produk ialah hasil daripada perkhidmatan yang diberi, termasuk hasil diperingkat
pemprosesan seperti lukisan, rekabentuk, dokumen tender, dokumen kontrak,
komponen-komponen produk projek semasa pembinaan dan produk akhir sesuatu
projek.
Produk Yang Tidak Memenuhi Spesifikasi ( Non Compliance Product) (NCP) adalah
produk yang tidak mematuhi keperluan yang dinyatakan dalam spesifikasi, kod,
piawaian, brif projek dan perundangan yang mana berkaitan yang ditetapkan dalam
kontrak.

9/ 150
Kawalan Produk Yang Tidak Memenohi Spesifikasi adalah prosedur untuk
memastikan produk yang tidak memenuhi spesifikasi dikenalpasti, dikawal,
diasingkan dan diambil tindakan pembetulan supaya produk yang diterima sahaja
yang diserahkan kepada pelanggan.
2.6 Pengujian Dan Pentauliahan /Testing And Commissioning (T&C)
Pengujian adalah proses yang dijalankan bagi memeriksa, mengukur dan menguji
untuk memastikan fungsi sesuatu pemasangan/ peralatan/ sistem dapat beroperasi
mengikut rekabentuk asal tercapai dan keputusan pengujian direkodkan. Rekod ini
merupakan maklumat datum (asas) yang perlu untuk memantau keupayaan sistem
berkenaan disepanjang hayatnya.
Pentauliahan ialah proses menjalankan sistem dan membuktikan aspek kefungsian
dan keupayaan sesuatu sistem tercapai mengikut kehendak reka bentuk asal. Ianya
merangkumi rekod lengkap prosedur dan keputusan pentauliahan.
Aktiviti T&C bermula dari siapnya kerja-kerja fizikal dan melibatkan semua
pemasangan/ peralatan/ sistem mekanikal, elektrikal dan sistem kejuruteraan awam
seperti sistem kumbahan dll. sehingga terhasilnya Rekod Pengujian & Pentauliahan
(T&C Documents)
Kontraktor perlu memasukkan jadual T&C di dalam program kerja (CPM) bagi
keseluruhan projek. Tempoh yang munasabah dan praktikal hendaklah di
peruntukan bagi tujuan T&C.
Kerja-kerja menyiapkan dan menjalankan peralatan / sistem dibuat oleh kontraktor.
Kehadiran juruperunding / wakil adalah wajib bagi menyaksikan dan merekodkan
segala data dan prosedur ke atas borang T&C. Wakil juruperunding perlu
mendapatkan persetujuan PD terlebih dahulu. Tanggungjawab mengesahkan (verify)
T&C ini terletak kepada juruperunding bertauliah dan deklarasi oleh perunding perlu
diperolehi ke atas keseluruhan T&C yang dijalankan.

10/ 150
2.7 Pemeriksaan Pra Penyerahan & Penyerahan
Pemeriksaan pra penyerahan adalah satu proses untuk memastikan produk yang
diterima JKR mematuhi kontrak.
Skop pemeriksaan ini merangkumi pemeriksaan komponen produk yang
menyeluruh, pemeriksaan inventori; penyediaan senarai-senarai kecacatan dan
kerja-kerja tertangguh; Senarai-senarai ini perlu disahkan oleh arkitek/
jurutera/professional yang bertauliah dimana berkaitan.
Penyerahan pula satu proses di mana produk disiapkan mengikut kontrak yang
diserahkan oleh kontraktor kepada JKR setelah pengeluaran Sijil Siap Praktikal
(Certificate of Practical Completion) (CPC) dan JKR seterusnya menyerahkannya
kepada pelanggan.
2.8 Tempoh Tangggungan Kecacatan / Defect Liability Period (DLP)
Tempuh Tanggungan Kecacatan (DLP) adalah tempuh tanggungjawab kontraktor
menyenggara atau membaiki kecacatan/kerosakan produk selepas pembinaan yang
ditetapkan dalam kontrak.
Aktiviti DLP bermula dari tarikh CPC dikeluarkan berjalan sehingga pada tarikh akhir
dalam tempoh DLP yang ditetapkan di dalam kontrak.
Skop aktiviti JKR di peringkat DLP adalah meliputi proses pemantauan ke atas kerja-
kerja pembaikan Kecacatan (Defects List) sepertimana yang telah dikenalpasti dalam
Senarai Kecacatan dan pemantauan ke atas kerja-kerja pembaikan kecacatan
(defects) selepas CPC, kerja penyenggaraan (Planned Preventive Maintenance &
Breakdown Maintenance) dan pengurusan aduan dari pelanggan. Selepas tempoh
DLP tamat dan segala syarat-syarat yang ditetapkan di dalam kontrak dipenuhi JKR
hendaklah memproses pengeluaran Sijil Perakuan Siap Membaiki Kecacatan
(Certificate of Making Good Defects) (CMGD) dan penyediaan Perakuan Muktamad.

11/ 150
3.0 PERANAN JKR DALAM PENGURUSAN PEMBINAAN
3.1 Skop Pengurusan Pembinaan
Proses kerja pengurusan pembinaan bermula bila mana Pengarah Cawangan yang
berkenaan (atau pihak yang lebih tinggi) (PB) mengeluarkan Surat Penurunan /
Perwakilan Kuasa kepada Pengarah Projek (PD) yang dilantik sebaik sahaja Surat
Setuju Terima (SST) dikeluarkan. Semasa penyerahan tugasan ini, penyelarasan
antara pihak PB dan Ketua Pasukan Projek / Head of Project Team (HOPT)
dengan pihak PD dan Pasukan Pengurusan Pembinaan JKR (PPP) perlu
dilaksanakan secara berkesan dan jelas.
Skop pengurusan pembinaan projek R&B secara umumnya merangkumi aktiviti
diperingkat rekabentuk, pembinaan sehingga penyerahan kepada pelanggan dan
penutupan projek, dimana peringkat aktiviti asas seperti berikut (sila lihat rajah 3):
i. Peringkat Persediaan Awalan
ii. Peringkat Perancangan Pembinaan
iii. Peringkat Pelaksanaan Pembinaan
iv. Peringkat Pengujian dan Pentauliahan
v. Peringkat Penerimaan Produk & Serahan
vi. Peringkat Tempoh Tanggungan Kecacatan
!"#$%&'() *
9"%)"(*22'
B6232'
!"#$%&'() +
9"327)2'22'
9"8C*'22'
!"#$%&'() ,
9"%2'/2'+2'
9"8C*'22'
!"#$%&'() -
9"'+.:*2' D
9"'&2.3*252'
!"#$%&'() .
9"'"%*822' D
E"%252'
/01!01
9%$:"7 42'+
(*)*2#72'
23!01
E.%2&
#"%32'&*72'
9A D 999,
EEF, G""()
E&2&"8"'&
@.'+)* HI!J
9"'4"32%2)2'
9"82'&2.2'
9"'+2.(*&2'
I26232'
9"'&2(C*%2'
7$'&%27
!2:25 KJ B7&*0*&* 9"'+.%.)2' HI! A2328 9"327)2'22' 9%$:"7 !"72 D L*'2
!"#$%&'() 4
F"8#.5
F2'++.'+2'
I"/2/2&2'
B.(*& A$7.8"'&2)* B.(*& 9"82&.52' B.(*& 9%$(.7

12/ 150
Dalam setiap peringkat aktiviti pembinaan projek R&B yang dipertanggungjawabkan
kepada kontraktor, pihak JKR khususnya PD dan PPP perlu memberi penekanan
kepada pemantauan pelaksanaan mengikut program kerja dan kawalan kualiti
produk bagi memastikan projek yang disiapkan oleh kontraktor mencapai objektif
yang ditetapkan dan kepuasan pihak pelanggan.
Fungsi utama PD dan PPP dalam pengurusan pembinaan projek R&B ini antara lain
adalah:
1. Penyelarasan
2. Pemantauan
3. Pengauditan
4. Kawalan
5. Pentadbiran kontrak
3.2 Penyelarasan
PD bertanggungjawab menjalankan penyelarasan di antara HOPT, PPP, JKR
Negeri, JKR Daerah, Pelanggan, Pihak Berkuasa Tempatan dan Agensi-agensi
Kerajaan yang mempunyai input kepada pelaksanaan projek.
Penyelarasan antara lain merangkumi perkara-perkara berikut:-
i Rekabentuk & nasihat teknikal
ii Peruntukan projek
iii Pengambilan balik tanah dan pampasan
vi Kelulusan Pelan Perancangan/ Pembangunan
vii Pengalihan / perlindungan kemudahan awam.
Tindakan–tindakan susulan dalam urusan penyelarasan yang perlu dilaksanakan
oleh Kontraktor ialah :-
i Persetujuan rekabentuk, lukisan dan spesifikasi kerja dari pihak HOPT.
ii Kelulusan pelan dan permohonan pengambilan balik tanah
iii Kelulusan daripada Pihak Berkuasa Tempatan atau Agensi-agensi Kerajaan
seperti JKR Daerah, Jabatan Peparitan & Saliran, Majilis Perbandaran,
Pejabat Daerah atau Jabatan Alam Sekitar berhubung dengan pematuhan
peraturan atau undang-undang yang berkaitan dengan pembangunan .

13/ 150
iv Pengalihan, penyambungan atau bekalan utiliti seperti paip bekalan air, talian
telekomunikasi, talian elektrik dan paip bekalan gas
v Kelulusan Penilaian Impak Alam Sekeliling (EIA) jika perlu
3.3 Pemantauan Dan Kawalan
PPP hendaklah memantau dan mengawal projek supaya Kontraktor mematuhi
Syarat-syarat Kontrak, Need Statement, Spesifikasi, Lukisan Pembinaan / Lukisan
Kerja. Disamping itu kerja-kerja pembinaan hendaklah mengikut piawaian kualiti,
garis panduan dan amalan kejuruteraan terbaik.
Pemantauan dan kawalan dilakukan ke atas tiga (3) elemen utama dalam
pengurusan projek iaitu :-
i Kemajuan Kerja
ii Kualiti
iii Kos
3.4 Pengauditan Dan Laporan
Audit dilaksanakan oleh PPP untuk memastikan sistem pengurusan kualiti wujud,
digunapakai dan berkesan mencapai objektif projek.
Ada tiga bentuk audit yang dilaksanakan terhadap kontraktor dan pembinaan projek
R&B mengikut peringkat aktiviti/ proses pelaksanaan sesuatu projek:
1. Audit Dokumentasi ( Adequacy Audit/Documentation Audit)
2. Audit Pelaksanaan ( Compliance Audit/ Process Audit)
3. Audit Produk ( Performance Audit / Product Audit)
Audit dilakukan berpandukan senarai semakan melalui pemeriksaan dokumen, fizikal
atau/dan temuduga bagi mendapatkan bukti objektif terhadap aktiviti dan proses
pelaksanaan projek yang berkaitan. Bukti objektif antara lain seperti Laporan Projek,
Laporan Kemajuan Kerja dan Laporan Kawalan Kualiti (seperti sijil kalibrasi, sijil
pengeluaran, laporan ketidakpatuhan, gambar, analisis data-data yang berkaitan,
dan sebagainya).

14/ 150
Sampel yang diaudit ditentukan secara rawak atau/dan terpilih. Kekerapan audit
tertakluk kepada keperluan aktiviti pembinaan yang terlibat atau dasar jabatan
ditetapkan.
Laporan Ketidakpatuhan (NCR) dikeluarkan kepada Kontraktor sekiranya terdapat
ketidakpatuhan untuk tindakan pembetulan dan penambahbaikan.
Kegagalan kontraktor mengambil tindakan yang wajar hendaklah dilaporkan kepada
PD untuk tindakan kontrak dan perundangan yang berkaitan sebagaimana dijelaskan
pada perkara 11.
3.5 Pengurusan Kontrak
Seperti pengurusan projek konvensional, bagi pengurusan projek R&B, PD dan PPP
perlu melaksanakan perkara-perkara yang berkaitan dengan urusan pentadbiran
kontrak seperti bayaran pendahuluan & bayaran interim, perubahan kerja, lanjutan
masa & perakuan tidak siap, pematuhan kepada dasar perolehan kerajaan,
pemasuhan kontrak, perakuan siap kerja, penutupan akaun dan lain-lain.
PPP hendaklah memastikan pihak kontraktor menjalankan kerja yang berkaitan
dengan projek R&B sentiasa mematuhi segala kehendak kontrak yang ditetapkan.
PPP hendaklah sentiasa memantau, menilai dan mengambil tindakan terhadap
kemungkiran kontraktor mengikut peruntukan-peruntukan yang ditetapkan.

15/ 150
4.0 PERINGKAT PERSEDIAAN AWALAN DAN DOKUMEN
4.1 Penyerahan Tanggungjawab Pengurusan Pembinaan
Penyerahan tangungjawab pengurusan pembinaan oleh Pengarah Cawangan
berkenaan (PB) kepada PD dibuat melalui surat perwakilan kuasa.
PD perlu menubuhkan PPP bagi menyelaras, memantau dan mengawal
pelaksanaan projek.
Mesyuarat/taklimat penyerahan tanggungjawab hendaklah diadakan oleh Pengarah
Cawangan/ HOPT kepada PD dan PPP untuk menjelaskan latarbelakang projek
dengan agenda-agenda berikut :
i Butir-butir kontrak,
ii Skop kerja,
iii Keperluan teknikal (rekabentuk dan turutan kerja),
iv Maklumat Kontraktor dan perunding-perunding,
iv Dokumen Kontrak; SST, Arahan kepada Kontraktor, Need
Statements, Lukisan Kontrak, spesifikasi kerja, dll.
v Pasukan Pengurusan Projek,
vi Peruntukan kewangan projek,
vii Status pengambilan tanah atau kelulusan pelan pembangunan,
viii Tarikh memasuki tapak, fasa pelaksanaan jika ada
ix Masalah-masalah yang dijangka akan memberi kesan kepada objektif
kualiti projek dan pelan tindakan.
Rekod-rekod yang perlu disimpan dan senggara bagi aktiviti ini adalah:
i. Surat penyerahan tugas/ Surat perwakilan kuasa,
ii. Surat perlantikan PPP,
iii. Surat jemputan dan agenda mesyuarat penyerahan tanggungjawab,
iv. Minit mesyuarat penyerahan tanggungjawab
v. Dokumen-dokumen yang berkaitan.
Semua rekod-rekod yang berkaitan hendaklah disimpan, dikemaskini dan disenggara
dari masa kesemasa.

16/ 150
4.2 Pengurusan Sumber Kepada Pasukan Projek JKR
PD hendaklah mengenalpasti keperluan dan menyediakan sumber-sumber yang
mencukupi bagi pembentukan PPP, antara lain adalah:
a) Kecukupan & Kemahiran Staf.
b) Pengurusan Bajet & Kewangan
c) Kelengkapan & Peralatan Kerja
PD hendaklah menentukan PPP terdiri daripada anggota-anggota yang kompeten
bagi menjamin kualiti kerja yang konsisten. Keperluan sumber manusia hendaklah
dirancang, dilaksana dan dinilaikan selaras dengan skop dan objektif projek
sebagaimana yang ditetapkan dalam Prosedur SPK JKR.
PD hendaklah memastikan keperluan infrastruktur yang sesuai kepada staf bagi
menghasilkan produk. Kemudahan infrastruktur termasuklah;-
a) Bangunan, ruang kerja dan utiliti berkaitan.
b) Peralatan proses seperti perkakasan dan perisian komputer.
c) Produk sokongan yang diperlukan seperti pengangkutan dan perhubungan.
Kemudahan infrastruktur di atas adalah disedia dan disenggarakan mengikut arahan-
arahan kerajaan yang berkaitan dan keperluan pejabat masing-masing
PD hendaklah memastikan persekitaran kerja yang sesuai, selesa dan selamat serta
dilaksanakan mengikut arahan-arahan jabatan yang ditetapkan bagi staf
menghasilkan produk selaras dengan Dasar dan Objektif Kualiti JKR.
Secara khusus, PD hendaklah mematuhi keperluan dalam Manual Kualiti
(JKR.MK.01) dan prosedur SPK JKR yang berkaitan dengan pengurusan sumber
antara lain Prosedur JKR.PK(P).09.
4.3 Dokumen Rujukan Awalan
PPP perlu mendapatkan dan memahami beberapa dokumen rujukan awalan
sebelum penerimaan Dokumen Kontrak, antara lain seperti:
- Minit mesyuarat interaksi teknikal / kontraktual,
- Minit mesyuarat rundingan harga,

17/ 150
- Dokumen pra-tawaran.
- Salinan cadangan lukisan awalan kontraktor yang disetujuterima.
- Salinan analisis harga kontrak (Contract Sum Analysis) yang telah
dipersetujui
- Salinan Bon Pelaksanaan (jika sudah ada)
- Nota liputan polisi insurans (cover notes for insurance policies)
- Salinan spesifikasi kerja,
- Maklumat dan keperluan awal dalam penyediaan C-Plan pihak PD/PPP.
PPP pastikan kontraktor serahkan dokumen rujukan awalan kepada JKR.
4.4 Dokumen Kontrak, Bon Pelaksanaan dan Polisi-polisi Insurans
Dokumen Kontrak disediakan oleh Kontraktor dan disemak oleh pejabat yang
mengeluarkan dokumen pre-bid atau pejabat yang membuat pemanggilan tender
atau rundingan harga sebelum dijilid dan ditandatangani.
Dokumen Kontrak (Asal dan Salinan) dan Bon Pelaksanaan hendaklah
ditandatangani secepat mungkin selepas SST dikeluarkan oleh pegawai yang diberi
kuasa oleh Menteri Kerja Raya mengikut Akta Kontrak Kerajaan 1949 (disemak
1973).
Dokumen Kontrak Asal hendaklah dimati-setemkan dengan kos ditanggung oleh
kontraktor. Dokumen Kontrak Asal akan disimpan oleh pejabat yang menguruskan
pemanggilan tender, manakala salinan diserahkan kepada Kontraktor. Salinan
dokumen kontrak yang diakui sah perlu diedarkan kepada pihak-pihak berkenaan
untuk rujukan.
Dokumen Kontrak hendaklah mengandungi antara lainnya:
a. Borang Tender, SST, surat menyurat yang mengandungi persetujuan
pematuhan syarat dan sebagainya sebelum SST dikeluarkan, Syarat-syarat
Kontrak, addenda (jika ada), Kehendak Kerajaan (Government’s
Requirement), lukisan konsep dan dokumen-dokumen yang sama dengan
Dokumen Meja Tender,

18/ 150
b. ‘Contract Sum Analysis’ yang telah diselaraskan,
c. dokumen cadangan Kontraktor yang dipersetujui termasuk lukisan-lukisan,
spesifikasi, katalog/ broser, senarai tawaran (offer list) bagi peralatan/
kemasan, Jadual Kadar Harga yang telah diselaraskan, ‘loaded drawings’
dan lain-lain,
d. Pelan Kualiti Pembinaan Kontraktor yang telah diluluskan termasuk Program
Kerja, Jadual Bayaran (jika berkenan), ‘Method Statement’ dan Carta
Organisasi pejabat tapak/ibu pejabat Kontraktor,
e. salinan minit-minit mesyuarat ‘technical & financial interaction’.
f. salinan perjanjian usahasama (joint-venture agreement) - jika berkenaan
g. salinan perjanjian Perunding-perunding,
h. salinan polisi insurans dan Bon Pelaksanaan yang telah disahkan.
Dokumen Kontrak hendaklah dijilid dalam satu dokumen tetapi jika tebal, boleh dijilid
mengikut disiplin kerja. Semua jilid hendaklah dinyatakan di dalam Perkara 4 dalam
Perkara-Perkara Perjanjian (Article 4 of Articles of Agreement) .
Proses audit:
Proses Audit Tindakan Rujukan/ Rekod
1. Pastikan satu set dokumen
kontrak berada di pejabat tapak.
PD Borang JKR/RB/1
2. Pastikan salinan Bon
Pelaksanaan, polisi insuran dan
pengesahan dari pihak yang
mengeluarkannya disimpan
dalam fail di pejabat tapak.
PD Borang JKR/RB/2
3. Pastikan tempoh sahlaku
sentiasa terkini (up-to-date)
sejajar dengan tempoh kontrak.
PD Borang JKR/RB/2

19/ 150
4.5 Mesyuarat Pra-Pembinaan
Mesyuarat pra-pembinaan perlu diadakan selepas SST dikeluarkan dan sebelum
tarikh milik tapak dan dipengerusikan oleh PD.
Agenda mesyuarat perlu mengandungi sekurang-kurangnya perbincangan
mengenai:
i. Skop Kontrak
ii. Pengenalan Pasukan Pengurusan Pembinaan
iii. Taklimat projek mengenai latar belakang projek, butir-butir kontrak dan ‘Need
Statement’ oleh HOPT/Wakil HOPT/Wakil PD
iv. Taklimat teknikal oleh HODT/Wakil HODT
v. Status pengambilan tanah & status verifikasi harta pelanggan
vi. Status kelulusan Pelan Pembangunan oleh Kontraktor
vii. Pengenalan organisasi kontraktor.
viii. Keperluan-keperluan Kontrak (contoh – Bon Pelaksanaan, Nota liputan polisi
insuans, dsbnya)
ix. Pembentangan oleh kontraktor bagi:
a. Program Kerja
b. Pelan Kualiti Pembinaan
c. Pelan Sistem Kualiti
x. Permohonan bayaran terus kepada pembekal dan sub-kontraktor Bumiputera
(jika ada).
xi. Dasar perolehan Kerajaan yang berkaitan seperti kelulusan MITI untuk
barangan import, penyertaan bumiputera dan penggunaan pengangkutan
nasional MULTIMODAL Transportation agencies.
xii. Penyelarasan Kerja antara pihak JKR, Kontraktor, Perunding dan Pihak
Berkuasa Tempatan /JBA / TNB.
xiii. Masalah-masalah yang dijangka wujud (termasuk harta pelanggan, contoh –
masalah terdapat setinggan di tapak projek)

20/ 150
xiv. Penerangan keperluan pelaksanaan SPK JKR (termasuk objektif kualiti,
penggunaan borang-borang semakan, penyelarasan fungsi pihak JKR,
Kontraktor).
Kehadiran ahli mesyuarat adalah termasuk:
i. Pengarah Cawangan/ HOPT/ Wakil HOPT/HODT/Wakil HODT / Wakil-wakil
Cawangan
ii. PPP JKR
iii. Kontraktor & Perunding-perunding
iv. Pihak Pelanggan
v. Pihak Berkuasa Tempatan / JBA / TNB / Pejabat Tanah (jika berkaitan)
Rekod-rekod yang perlu disimpan dan disenggara bagi aktiviti ini adalah:
i. Surat jemputan dan agenda mesyuarat pra-pembinaan,
ii. Minit mesyuarat pra-pembinaan.
iii. Dokumen-dokumen yang berkaitan.
Semua rekod-rekod yang berkaitan hendaklah disimpan, dikemaskini dan disenggara
dari masa kesemasa.

21/ 150
5.0 PERINGKAT PERANCANGAN PEMBINAAN
5.1 Penyediaan Sistem Kepastian Kualiti
Pihak Kontraktor bertanggungjawab untuk menyediakan Sistem Kepastian Kualiti
(QAS). Penyediaan QAS boleh berdasarkan piawai ISO 9000 atau mana-mana
spesifikasi QAS berkaitan yang mengambilkira semua skop kontrak.
Dokumen QAS terdiri dari Manual Kualiti dan Pelan Kepastian Kualiti (PKK).
PKK mengandungi:
a. Prosedur Kualiti
b. Pelan Pemeriksaan dan Pengujian
c. Kenyataan Kaedah Kerja
PD bertanggungjawab untuk meluluskan QAS yang dikemukakan oleh pihak
Kontraktor. QAS digunakan oleh pihak kontraktor dan perunding untuk kawalan
kualiti projek.
Proses audit:
Proses audit Tindakan Rujukan/ Rekod
1. Terima & semak kecukupan
dokumentasi QAS
PPP Piawai Penyediaan QAS
Borang JKR/RB/3
2. Hadir & nilai pembentangan
QAS
PPP/PD Borang JKR/RB/3
3. Kelulusan QAS PD Terma Kontrak Klausa 2.4.1
5.2 Perlantikan Personel Pasukan Projek Kontraktor
PD bertanggungjawab menyemak tahap kelayakan dan pengalaman personel utama
yang akan ditempatkan di tapak bina oleh pihak kontraktor. Antaranya pengurus
projek, perancang program kerja, pengurus pembinaan, pegawai kepastian kualiti,
pegawai keselamatan pekerja, jurutera tempatan dan penyelia tapak.

22/ 150
Penyemakan boleh dilakukan melalui temuduga dan menyemak kelayakan,
kompetensi dan pengalaman personel yang berkaitan.
Proses audit:
1. Terima cadangan personel. PD/PPP Borang JKR/RB/4
2. Laksana proses penyemakan. PD Borang JKR/RB/4
3. Keluarkan surat persetujuan. PD Borang JKR/RB/4
5.3 Penyediaan Program Kerja
Pihak Kontraktor bertanggungjawab untuk menyediakan program kerja pelaksanaan
projek yang berupaya mempastikan perancangan kerja harian dan aktiviti
pemantauan dan pengawalan kemajuan kerja dapat dijalankan dengan berkesan.
Penyediaan program kerja hendaklah menggunakan perisian pengurusan projek
yang berdasarkan kaedah Critical Path Method (CPM). Perkara utama yang perlu
perlu diambil kira dalam penyediaanya adalah:
i. Kaedah pembinaan dan turutan kerja
ii. Kadar produktiviti bagi aktiviti
iii. Sumber yang diperuntukan
iv. Kalendar projek dan sumber
PD bertanggungjawab untuk meluluskan Program Kerja yang dikemukakan.
Proses audit:
1. Terima cadangan program kerja PPP Borang JKR/RB/5
2. Hadir & nilai pembentangan
program kerja
PPP Borang JKR/RB/5
3. Lulus program kerja PD Terma Kontrak Klausa 2.7

23/ 150
5.4 Penyediaan Pelan Pengurusan Trafik (Projek Jalan)
Pelan Pengurusan Trafik (PPT) perlu dikemukakan oleh Kontraktor supaya
pelaksanaan projek jalan/ jambatan/ projek yang berkaitan tidak mengganggu dan
membahayakan pengguna jalan raya dikawasan yang terlibat.
PPT hendaklah meliputi aspek-aspek seperti penutupan jalan, lencongan jalan,
kenderaan keluar-masuk kawasan pembinaan, mengangkat / memasang komponen
jambatan / jejantas, papan tanda dan tanda jalan yang berkaitan, peralatan dan
personel kawalan trafik, dan lain-lain.
PD bertanggungjawab untuk menentukan PPT yang dikemukakan oleh pihak
Kontraktor memenuhi peruntukan dalam kontrak.
Proses audit:
1. Terima & semak dokumentasi PPT PPP Borang JKR/RB/6
2. Hadir & nilai pembentangan PPT PPP/PD Arahan Teknik(Jalan) RSA 3
3. Persetujuan PPT PD
5.5 Penyediaan Spesifikasi, Rekabentuk Terperinci & Lukisan Pembinaan
HOPT/PD hendaklah mengaudit spesifikasi, rekabentuk terperinci dan lukisan
pembinaan bagi menentukan ianya menepati konsep rekabentuk dalam ’needs
statement’ yang diperuntukan dalam kontrak.
Bagi projek bangunan, proses ini dilaksana selepas SST dikeluarkan. Bagi projek
jalan/ projek yang kompleks, proses ini dilaksana selepas Surat Niat dikeluarkan.
PPP hendaklah memastikan lukisan pembinaan hendaklah disediakan untuk semua
kerja dalam skop kontrak.

24/ 150
Proses audit:
Proses Audit Tindakan Rujukan/Rekod
1. Semak & kemuka cadangan
spesifikasi, rekabentuk & lukisan
terperinci kepada HOPT/PD.
PPP SPK JKR.-Prosedur
JKR.PK(O).02
2. Audit & tentukan dokumen
memenuhi kehendak ’Need
Statement’.
HOPT/
HODT
Borang JKR/RB/7
Borang
JKR/RB/7C1,C2,C3
3. Keluarkan surat persetujuan. PD Artikel Perjanjian
Recital 4 & Terma
Kontrak Klausa 2.2
5.6 Kelulusan Pelan Pembangunan/ Kelulusan Pelan Bangunan
Bagi projek bangunan, kontraktor perlu mendapatkan:
- kelulusan kebenaran merancang (DO).
- kelulusan pelan bangunan
daripada Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) sebelum kerja pembinaan dimulakan.
Antara lain pihak berkuasa berkenaan yang terlibat seperti :
- Majlis Daerah/Dewan Bandar Raya,
- Bomba,
- Tenaga Nasional Berhad,
- Telekom,
- JKR Daerah/Negeri,
- Jabatan Kesihatan,
- Jabatan Pengairan dan Saliran,
- Jabatan Bekalan Air/Syarikat Pengurusan Air Negeri,
- Pejabat Tanah dan Galian Persekutuan/ Negeri/ Pejabat Tanah Daerah
- Pejabat Penilaian Harta dan sebagainya.
Dimana perlu, PPP adakan penyelarasan atau mesyuarat bersama PBT bagi
menyelesaikan sebarang masalah.

25/ 150
PPP hendaklah pantau status kemajuan permohonan dan kelulusan Pelan
Pembangunan daripada PBT.
Bagi projek jalan, Pelan Pembangunan tidak diperlukan.
Proses audit :
Proses audit Tindakan Rujukan/Rekod
Projek Bangunan
1. Pastikan Kontraktor kemukakan Pelan
Pembangunan kepada PBT/Agensi
berkenaan.
Pelan Pembangunan untuk
kebenaran merancang.
Pelan Bangunan untuk kelulusan
dan bertujuan untuk mendapatkan
Sijil Layak Menduduki.
PPP Borang JKR/RB/8
Jadual
Pengemukaan.
2. Pastikan tarikh kelulusan PBT
direkodkan.
PPP Surat kelulusan PBT
3. Pastikan syarat yang dikenakan oleh
PBT dicatatkan dan diambil tindakan
oleh Kontraktor.
PPP Pengesahan dari
Perunding berkaitan.
Projek Jalan
1. Pastikan Kontraktor sediakan Pelan
Pengambilan Tanah dan permohonan
melalui KKR.
PPP Borang JKR/RB/9
Pelan Pengambilan
Tanah
2. Pastikan Borang G telah diluluskan. PPP Borang G

26/ 150
6.0 PERINGKAT PELAKSANAAN PEMBINAAN
6.1 Sistem Kepastian Kualiti
PPP bertanggungjawab mengaudit aktiviti-aktiviti pembinaan oleh Kontraktor untuk
menentukan pematuhan kepada QAS yang diluluskan.
Proses audit:
1. Pastikan dokumen QAS yang diluluskan
ada di pejabat tapak.
PPP -
2. Audit pemakaian QAS dalam aktiviti
pemantauan, pengawalan kualiti dan
kemajuan projek.
PPP Borang JKR/RB/10
6.2 Kawalan Kualiti Produk
Tanggungjawab terhadap kualiti kerja terletak pada pihak Kontraktor sebagaimana
dalam Klausa 2 Syarat-syarat Kontrak PWD DB/T Edition 2002.
PPP hendaklah menjalankan audit bagi menentukan kawalan kualiti oleh pihak
Kontraktor dan perunding mematuhi kriteria-kriteria yang ditetapkan dalam QAS.
Kaedah audit adalah secara pemeriksaan rambang terhadap rekod berikut:
1. penerimaan bahan,
2. proses pembinaan (in-process)
3. penerimaan produk oleh Perunding.
Sekiranya terdapat keraguan ke atas rekod kualiti/ kualiti produk, ujian berasingan
perlu dilaksanakan oleh pihak PPP.

27/ 150
Proses audit:
Penerimaan Bahan
1. Periksa rekod kualiti / bahan binaan
secara rambang bagi menentukan
pematuhan kepada kontrak dan QAS.
2. Semak kelayakan personel yang
ditetapkan untuk menjalankan proses
diatas.
PPP Borang:
JKR/RB/11a,
JKR/RB/11b,
JKR/RB/11c,
JKR/RB/11d.
Borang
JKR/RB/12a &12b
Proses pembinaan
3. Semak rekod pemeriksaan secara
rambang bagi mempastikan kerja
dilaksana mengikut Method Statement dan
spesifikasi.
4. Periksa kerja di tapak secara rambang
untuk pastikan apa yang dicatat dalam
rekod pemeriksaan adalah tepat dan
benar.
diatas.
PPP Method Statement,
Spesifikasi kerja,
Borang:
JKR/RB/13C1,
JKR/RB/13C2,
JKR/RB/13J1,
JKR/RB/13M1,
JKR/RB/13M&E.
JKR/RB/12a &12b
Penerimaan Produk
6. Semak rekod ujian secara rambang bagi
menentukan produk yang dihasilkan
memenuhi kriteria yang ditetapkan dalam
spesifikasi.
diatas.
PPP Spesifikasi Kerja,
rekod ujian, ITP &
Borang :
JKR/RB/14C1,
JKR/RB/14E1,
JKR/RB/14E2,
JKR/RB/14E3,
JKR/RB/14M1,
JKR/RB/14M2,
JKR/RB/14M3.
JKR/RB/12a &12b

28/ 150
6.3 Penetapan Penanda Aras Mutu Kerja, Mock-up dan Performa Peralatan
Bagi kerja yang kriteria penerimaan tidak dapat diterangkan dengan jelas melalui
perkataan, tanda aras penerimaan produk hendaklah disediakan. Sebagai contoh,
tanda aras untuk kerja lepaan hendaklah disediakan bagi menetapkan tahap mutu
kerja yang boleh diterima agar tidak timbul perselisihan pendapat mengenai mutu
kerja yang boleh diterima.
Ujian performa hendaklah dijalankan ke atas peralatan yang akan dihantar ke tapak
bina untuk pemasangan bagi mempastikan ianya memenuhi kehendak “Needs
Statement”.
PPP hendaklah melaksana audit bagi menentukan aktitviti di atas dilaksana dan
diluluskan oleh personel yang ditetapkan dalam QAS dan mematuhi Kontrak.
Proses audit:
Tanda Aras
1. Semak samada senarai kerja yang
memerlukan tanda aras disediakan.
2. Semak samada sampel tanda aras
dipamerkan di pejabat tapak.
3. Laksana pemeriksaan rambang di tapak
untuk pastikan mutu kerja yang diterima
setanding dengan tanda aras.
PPP PKK
Ujian Performa
1. Semak samada senarai kerja yang
memerlukan tanda aras disediakan.
2. Semak samada ujian telah dilaksana dan
performa disahkan oleh perunding
menepati Need Statement. Butiran yang
perlu disemak adalah seperti Senarai
Semak berkenaan.
PPP PKK
Senarai Semakan
Kontraktor.

29/ 150
6.4 Kawalan Kemajuan Kerja
PPP hendaklah melaksana pemantauan bagi menentukan kemajuan kerja mematuhi
Program Kerja yang diluluskan.
Kaedah pemantauan adalah dengan membuat penyemakan ke atas Laporan
Kemajuan Kerja, pengesanan kemajuan dan pemeriksaan rambang ke atas
kemajuan sebenar di tapak bina.
Proses audit:
1. Tentukan pelaksanaan kerja mengikut
program kerja yang diluluskan
PPP Need Statement
Borang JKR/RB/15
2. Semak pengesanan kemajuan kerja
mengikut format yang diluluskan
3. Semak laporan kemajuan kerja &
pengesanan kemajuan yang disahkan
oleh perunding
6.5 Mesyuarat Tapak/ Teknikal/ Penyelarasan
Mesyuarat Tapak merupakan platfom komunikasi antara stakeholder utama bagi
membincangkan isu-isu yang berkaitan dengan projek. Antara perkara-perkara yang
perlu dibincangkan :
i Perubahan kepada skop kerja
ii Pembentangan laporan kemajuan fizikal dan kewangan oleh Pengurus Projek
iii Perbincangan mengenai aktiviti kerja yang terlewat atau menjadi kritikal
iv Perbincangan mengenai isu tertangguh yang akan menjejaskan objektif
kualiti projek
v Mengenalpasti isu-isu yang boleh mendatangkan masalah kepada
pelaksanaan projek
vi Aduan orang awam/pihak yang terjejas akibat kerja-kerja pembinaan
vii Laporan kawalan kualiti termasuk NCR, tindakan pembetulan, tindakan
pencegahan oleh pihak Kontraktor (perunding)

30/ 150
viii Laporan audit kualiti oleh PPP.
Kehadiran ahli mesyuarat adalah termasuk:
i. PD/ PPP / HOPT/ HODT
ii. Kontraktor, Perunding
iii. Pihak Pelanggan
iv. Pihak Berkuasa Tempatan / JBA / TNB / Pejabat Tanah (jika berkaitan)
Mesyuarat Penyelarasan bertujuan melicinkan kerja-kerja yang melibatkan pihak
ketiga seperti PBT dan agensi kerajaan/swasta yang berkaitan.
Mesyuarat Teknikal diadakan bertujuan untuk menyelesaikan isu-isu teknikal yang
melibatkan rekabentuk dan masalah pembinaan yang akan memberikan kesan
kepada pencapaian objektif projek.
6.6 Pengurusan Trafik (Projek Jalan/Infrastruktur)
PPP hendaklah melaksanakan pemantauan bagi menentukan pematuhan kepada
PPT yang diluluskan.
Kaedah pelaksanaan audit adalah melalui lawatan ke tapak projek, membuat
pemeriksaan ke atas rekod, aduan awam, laporan pematuhan audit keselamatan
jalan dan lain-lain dokumen berkenaan.
Proses audit:
1. Pantau pelaksanaan PPT PPP Borang JKR/RB/16a
2. Semak pengurusan aduan awam dan
tindakan susulan.
PPP Borang JKR/RB/16a
3. Urus laporan kemalangan jalan raya dan
semak tindakan susulan.
PPP Borang JKR/RB/16a
4. Tentukan kontraktor laksana
pengesyoran dalam laporan RSA 4 &
RSA 5.
PPP Borang JKR/RB/16b

31/ 150
7.0 PERINGKAT PENGUJIAN DAN PENTAULIAHAN
Kontraktor hendaklah mengambil kira jadual T&C di dalam program kerja bagi
keseluruhan projek. Tempoh yang munasabah dan praktikal hendaklah diperuntukan
bagi tujuan T&C.
Kontraktor hendaklah menyiapkan kerja-kerja yang berkaitan dan menguji peralatan /
sistem. Perunding wajib menyaksi dan merekod kan keputusan T&C. Keputusan
keseluruhan T&C hendaklah ditentusahkan oleh jurutera bertauliah.
Proses audit:
Proses audit Tindakan Rujukan / Rekod
1. Semak & kendali Mesyuarat Pra T&C PPP Borang JKR/RB/17a
2. Pastikan penggunaan borang T&C
yang diluluskan.
PPP Borang JKR/RB/17b
3. Pantau T&C yang dijalankan oleh
Kontraktor
PPP
4. Audit dokumen T&C PPP Borang JKR/RB/17c
5. Tentukan sistem / komponen yang
hendak audit fizikal
PPP
6. Audit fizikal T&C bersama kontraktor
dan perunding untuk pengesahan &
keluar NCR jika gagal
PPP Borang JKR/RB/17d
7. Pastikan tindakan pembetulan
terhadap NCR dan ujian semula T&C.
PPP
8. Sediakan laporan audit T&C dimana
berkaitan.
PPP
9. Rujuk Senarai semak Ujian &
Pentauliahan SPK
PPP Rujuk JKR.PK(O).04-9

32/ 150
8.0 PERINGKAT PEMERIKSAAN PRA PENYERAHAN & PENYERAHAN
Kontraktor hendaklah menjalankan pemeriksaan pra penyerahan untuk memastikan
produk yang diterima JKR mematuhi kontrak. Laporan pemeriksaan hendaklah
disahkan oleh arkitek/ jurutera/ profesional yang bertauliah dimana berkaitan
PPP hendaklah melaksanakan audit terhadap laporan pemeriksaan dari kontraktor
dan kemudian laksanakan pemeriksaan fizikal bersama kontraktor.
Proses Audit:
1. Pastikan perunding/kontraktor laksanakan
pemeriksaan bagi setiap bilik dan ruang.
PPP Laporan senarai
kecacatan
2. Pastikan perunding/kontraktor kemukakan
laporan senarai kecacatan.
PPP Laporan senarai
kecacatan
3. Pastikan perunding/ kontraktor baiki
kecacatan.
PPP Laporan senarai
kecacatan
4. Terima & semak laporan pemeriksaan dari
kontraktor.
PPP
5. Laksana audit bilik/ ruangan/ inventori
barangan mudah alih bersama kontraktor
dan perunding (Komponen arkitek sahaja).
PPP Rujuk JKR.PK(O)
04-4, 6-8 , SRA. 5
6. Pastikan senarai kecacatan dikemukakan. PPP Rujuk JKR.PK(O)
04-SRA.10
7. Pastikan semua dokumen untuk proses
penyerahan sempurna
8. Pastikan dokumentasi O&M, As-Built
Drawing, T&C Results, etc.
9. Pastikan Start Up Kit / Consumable
dibekalkan dimana berkaitan
10. Penyediaan Perakuan Siap Kerja PPP Rujuk
JKR.PK(0).04-10-
12

33/ 150
9.0 LATIHAN UNTUK PENGGUNA FASILITI (END USER)
Dalam Projek R&B, skop kerja menyediakan peralatan mekanikal dan elektrikal yang
tertentu seperti mesin-mesin, kenderaan, dan aplikasi-aplikasi komputer hendaklah
termasuk latihan penggunaan kepada pengguna akhir. Proses latihan boleh bermula
sebaik sahaja sesuatu serbis itu sedia diguna sehingga selepas projek diserahguna
kepada pelanggan atau sepanjang tempoh penyenggaraan. Pecahan kos bagi tujuan
latihan mungkin diperlukan supaya ia dapat dikawal.
Kontraktor perlu menyediakan perancangan latihan terdiri dari:
i. Pengurus latihan dan carta organisasi latihan
ii. Tenaga jurulatih/pengajar yang kompeten.
iii. Jadual Latihan
iv. Tempat latihan.
v. Nota latihan/rujukan
vi. Keperluan peralatan latihan
vii. Penilaian latihan/kajian keberkesanan
viii. Bilangan pengguna yang perlu dilatih dan tahap pengetahuan.
Program latihan hendaklah disediakan dalam bentuk Gant Chart dan merupakan
sebahagian dari WBS yang perlu mendapat kelulusan dari PPP dan persetujuan
pengguna.
PPP hendaklah memantau sepanjang proses latihan dengan mengkaji laporan
keberkesanan yang disediakan oleh kontraktor atau wakilnya.
Proses Audit:
1. Pastikan kontraktor kemukakan program
latihan untuk pengguna dan disahkan.
PPP Draf CPC
2. Kendali mesyuarat latihan untuk pengguna. PPP
3. Pantau dan kawal pelaksanaan latihan untuk
pengguna.
PPP
4. Audit pelaksanaan latihan untuk pengguna, PPP

34/ 150
10.0 PERINGKAT TEMPOH TANGGUNGAN KECACATAN
Kontraktor hendaklah menguruskan dan melaksanakan segala:
i. kerja-kerja pembaikan kecacatan (Defects List),
ii. kerja-kerja penyenggaraan yang ditetapkan dalam kontrak sama ada
Planned Preventive Maintenance atau Breakdown Maintenance,
iii. pembaikan aduan kerosakan dari pelanggan selepas CPC.
PPP hendaklah memantau pelaksanaan penyenggaraan dan kerja-kerja pembaikan
kecacatan/ aduan kerosakan oleh kontraktor selepas CPC.
PPP mengadakan lawatan pemeriksaan dan pengerusikan mesyuarat DLP dengan
dihadiri oleh kontraktor, pelanggan dan perunding (dimana perlu). PPP menyemak
laporan dan status pembaikan kecacatan, penyenggaraan dan aduan pelanggan.
PD keluarkan CMGD dan Perakuan Muktamad setelah semua tindakan pembaikan
dilaksanakan dengan sempurna dan disahkan oleh perunding.
Proses audit
1. Pastikan kontraktor kemukakan
dokumentasi CPC & penyerahan yang
lengkap dan disahkan.
PPP Draf CPC
2. Kendali Mesyuarat DLP / Penyenggaraan PPP Borang JKR/RB/19a
3. Pantau penyenggaraan semasa DLP PPP Borang JKR/RB/19b
4. Laksana pemeriksaan akhir bersama
kontraktor & pelanggan diakhir tarikh DLP
PPP
5. Pastikan pihak kontraktor menyediakan
laporan/ senarai kecacatan akhir &
pastikan kecacatan siap dibaiki serta
diperakukan oleh PD.
PPP Laporan / senarai
Kecacatan
6. Keluarkan Sijil CMGD PD CMGD
7. Keluarkan perakuan muktamad PD

35/ 150
11.0 PENTADBIRAN KONTRAK
11.1 Bayaran Pendahuluan Dan Bayaran Interim
11.1.1 Bayaran Pendahuluan
Bayaran pendahuluan boleh dipohon dengan syarat Kontraktor telah
mengembalikan SST yang telah ditandatangani, polisi-polisi insurans,
pengesahan SOCSO, resit bayaran premium serta Gerenti Bank/ Insurans
yang dileuarkan oleh Syarikat Kewangan dalam format yang diluluskan
dengan nilai pendahuluan yang dipohon, tertakluk kepada had maksimum
RM10 juta atau 25% dari nilai kerja pembina.
Pemotongan semula bayaran pendahuluan dibuat melalui bayaran interim
dengan menggunakan formula tertentu, bermula apabila nilai kerja melebihi
25% dan akan selesai apabila kerja mencapai 75%.
11.1.2 Bayaran Interim
Permohonan dari Kontraktor mesti dikemukakan bersama dokumen
sokongan yang telah disediakan dan mempunyai perakuan dari Perunding-
perunding Kontraktor yang mengesahkan bahawa kerja telah dilaksanakan
sejajar dengan peruntukan kontrak.
Bayaran interim boleh dibuat mengikut :
Jadual Bayaran Interim (IPS) yang disediakan berasaskan ‘Work
Breakdown Structures’ (WBS) yang diluluskan oleh PD, atau
penilaian sebenar di Tapak Bina.
Bagi penilaian sebenar di tapak bina, bayaran interim boleh disediakan setiap
bulan atau lebih kerap mengikut pertimbangan PD.
Penyediaan, kelulusan dan pembayaran mesti dibuat dalam tempoh yang
ditetapkan di dalam Fasal 50 syarat-syarat kontrak. Jika perkara ini tidak
dipatuhi, di khuatiri akan menyebabkan pecah kontrak dpikul oleh kerajaan.

36/ 150
Proses Kerja yang melibatkan:
a. Bayaran Pendahuluan
b. Bayaran Interim
11.1.3 Proses Bayaran Pendahuluan
Proses kerja untuk bayaran pendahuluan adalah sama seperti projek
konvensional dalam SPK (JKR.PK(0).04A-6.1.1) dan senarai semakan
Borang JKR/RB/20.
11.1.4 Proses Bayaran Interim
Proses kerja untuk bayaran interim adalah seperti berikut :-
Proses Audit
1. Pastikan ada permohonan tuntutan
bayaran dari kontraktor lengkap
dengan dokumen sokongan kiraan
& perakuan oleh kontraktor &
Perunding.
PPP Bayaran interim no.1:
Borang JKR/RB/21a
Bayaran interim
berikut:
Borang JKR/RB/21b
2. Semak dokumen penilaian kerja.
Pastikan ada perakuan Jurutera
(PPP) berkaitan.
PPP
3. Pastikan nilai perubahan kerja dan
tuntutan kontrak yang diluluskan
dimasukkan ke dalam penilaian.
PPP
4. Pastikan nilai kerja yang masih
mempunyai NCR perlu ditolak dari
penilaian.
PPP
5. Pastikan bayaran dibuat dalam
tempoh 30 hari dari tarikh perakuan
diluluskan.
PPP

37/ 150
11.2 Perubahan Kerja.
11.2.1 Definisi
Pada dasarnya tiada perubahan kerja dalam kontrak R&B. Walau
bagaimanapun syarat-syarat kontrak memperuntukkan tiga keadaan yang
membolehkan perubahan kerja yang akan melibatkan pelarasan harga
kontrak seperti berikut:
Perubahan kepada Kehendak Kerajaan.
Perubahan yang disebabkan oleh keadaan fizikal atau halangan yang
bukan sedia ada yang mana tidak dapat dijangka secara munasabah oleh
seorang kontraktor yang berpengalaman.
Perubahan kerja kekurangan ke atas rekabentuk kontraktor yang mana
perlu dibuat di atas sebab kesesuaian, kefungsian dan keselamatan kerja
tersebut.
Di mana perubahan kerja yang melibatkan pertukaran bahan/ peralatan /
komponen/ jenis/ jenama yang setara, faktor-faktor berikut perlu diambilkira:
Spesifikasi bahan
Performance Specification
Kelas bahan/ peralatan / komponen
Kontraktor hendaklah menyediakan pengukuran dan penilaian perubahan-
perubahan kerja.
PPP hendaklah menyemak dokumen yang menyokong penilaian perubahan
kerja. [Sekiranya kontraktor gagal berbuat demikian, PD masih bertanggung
jawab untuk menyediakan dan membuat penilaian perubahan kerja untuk
tujuan penutupan akaun].
11.2.2 Penyediaan Arahan Perubahan Kerja (APK)
Klausa 27.2 syarat-syarat kontrak antara lain memperuntukkan PD boleh
mengeluarkan APK dengan meminda penyata kehendak (needs statement).

38/ 150
APK berkaitan rekabentuk seperti kesesuaian, kefungsian, keselamatan atau
ketidakcukupan sebagaimana kehendak kontrak bukanlah merupakan
tanggungan kos oleh Kerajaan. Sekiranya perubahan kerja tersebut
melibatkan kekurangan Jumlah Harga Kontrak (JHK), maka ini perlulah
diselaraskan kepada JHK.
Perubahan Kerja melibatkan tambahan kos kepada JHK boleh
dipertimbangkan sekiranya perubahan disebabkan oleh keadaan fizikal
diluarjangka atau/dan halangan diluarjangka (artificial obstruction) oleh
kontraktor yang berpengalaman kecuali perkara-perkara berikut:
Keadaan iklim atau keadaan yang disebabkan oleh iklim
Keadaan/sifat/tahap tempatan di tapak bina.
Kemudahan utiliti seperti bekalan air dan elektrik.
Keadaan dan geologi tanah, sub-soil,sub-marine, hidrologikal
Bentuk, keadaan dan kesesuaian semulajadi tapak bina
Keadaan bekalan buruh dan bahan-bahan
PD perlu pastikan perubahan yang dipohon adalah termasuk dalam skop
penyata kehendak. PD perlu meneliti sama ada keperluan perubahan
tersebut adalah disebabkan oleh ketidakcukupan dan ketidaksempurnaan
pembangunan rekabentuk yang perlu diambil kira oleh kontraktor.
Kontraktor hendaklah menepati keperluan statutori dalam pembangunan
rekabentuk dan sebarang perubahan keperluan statutori sebelum SST
dikeluarkan, maka ini bukanlah kos tambahan kepada Kerajaan.
Permohonan APK kepada Jawatankuasa Perubahan Kerja hendaklah
menggunakan Borang JKR-KPK [Pind. 2/2003] bertajuk “Permohonan Untuk
Mendapat Kelulusan Perubahan Kerja”.
Sekiranya APK yang dikeluarkan oleh PD adalah diluar skop kerja asal, maka
ia adalah satu kerja yang berasingan yang memerlukan satu kontrak yang
berasingan. PD hanya boleh mengeluarkan arahan yang mana bertujuan

39/ 150
untuk melengkapkan serta menganjurkan bidang kerja yang dikontrakkan
tersebut sahaja.
Sekiranya perubahan kerja tersebut melibatkan satu tambahan kos yang
tinggi maka ia bukan lagi tergulung dalam skop asal kerja kontrak, dan ianya
merupakan satu perlaksanaan kontak yang berasingan.
11.2.3 Penilaian perubahan kerja
Penilaian perubahan kerja sama ada tambahan kos kasar atau kos bersih
disebabkan oleh gantian hendaklah berdasarkan kepada Harga Kontrak
Analisa ataupun Jadual Kadar Harga Kontrak setakat mana ia adalah serupa
sifat kerjanya. Sekiranya terdapat perbezaan di dalam keadaan
melaksanakan kerja atau perbezaan yang ketara kepada kuantiti kerja di
dalam kontrak maka satu penilaian yang saksama perlulah dibuat oleh PD.
11.2.4 Proses Audit
a) Untuk APK (Tambahan)
1. Pastikan permohonan perubahan
kerja di dalam skop kerja yang
dibenarkan.
PD 1.Kehendak
Kerajaan,
Cadangan
Kontraktor.
2.Fasal 27
2. Pastikan perubahan kerja bukanlah
sebahagian daripada tanggungjawab
asal kontraktor yang dinyata secara
tersurat/ tersirat di dalam
pembangunan rekabentuk sejajar
dengan keperluan statutori &
Kehendak Kerajaan.
PD 1.Kehendak
Kerajaan,
Cadangan
Kontraktor.
2.Fasal 27
3. Pastikan perubahan kerja bukanlah
disebabkan oleh keperluan
PD 1.Kehendak
Kerajaan,

40/ 150
kesesuaian, keselamatan atau
kefungsian cadangan rekabentuk
sejajar dengan kehendak kerajaan.
Cadangan
Kontraktor.
2.Fasal 27
kerja adalah disebabkan perubahan
yang ketara kepada Kehendak
Kerajaan.
PD 1.Kehendak
Kerajaan,
Cadangan
Kontraktor.
2.Fasal 27
kerja menggunakan borang JKR-KPK
(Pind. 2/2003) dan lengkap dengan
semua lukisan/ perkiraan/ dokumen
sokongan yang perlu.
PD 1.Borang JKR-
KPK [Pind.
2/2003]
2.Fasal 27
kerja dipohon ke jawatankuasa
perubahan kerja berdasarkan had
nilai kewangan.
PD 1.Surat SPKPKR
bil. (9)dlm.
JKR.KPKR.
020.050/03 Klt. 6
bertarikh
30.11.2004.
2. AP 202.2
7. Pastikan kelulusan diperolehi
daripada Jawatankuasa Perubahan
kerja sebelum APK dikeluarkan.
PD Seperti diatas.
b) Untuk APK (Kurangan)
1. Pastikan APK adalah berkaitan
dengan kesesuaian, keselamatan
atau kefungsian cadangan
rekabentuk kontraktor yang mana
pindaan tersebut akan melibatkan
PD 1. Surat SPKPKR bil.
(9)dlm. JKR. KPKR.
020.050/03 Klt. 6
bertarikh 30.11.2004.
2. AP 202.2

41/ 150
kekurangan kepada harga
kontrak.
3. Fasal 27
2. Pastikan APK kekurangan
beserta nilai perubahan kerja
(kekurangan sementara)
disediakan dan dikeluarkan
PD 1.Surat SPKPKR bil.
(9)dlm. JKR. KPKR.
020.050/03 Klt. 6
2. AP 202.2
3. Fasal 27
3. Pastikan Perakuan Pelarasan
Harga Kontrak (kekurangan)
disedia dan dikeluarkan bagi
memuktamadkan nilai perubahan
kekurangan (sementara) pada
borang APK yang telah
dikeluarkan.
PD 1.Surat SPKPKR bil.
(9)dlm. JKR. KPKR.
020.050/03 Klt. 6
2. AP 202.2
3. Fasal 27
11.3 Lanjutan Masa.
11.3.1 Definisi
Lanjutan masa di dalam perundangan dan syarat-syarat kontrak secara
amnya boleh diberikan berlandaskan dua sebab berikut:
Kelewatan oleh sebab-sebab neutral contohnya cuaca luar biasa,
force majure ataupun kekurangan bahan-bahan binaan yang tidak
dapat dijangkakan secara munasabah.
Kelewatan yang disumbangkan oleh pihak Kerajaan atau mana-mana
pihak yang mana Kerajaan bertanggung jawab.
Sejajar dengan perundangan dan syarat-syarat kontrak, bukan semua arahan
perubahan kerja atau sebab-sebab di atas boleh menyebabkan lanjutan
masa. Isu-isu yang perlu dipertimbangkan dalam menilai lanjutan masa ialah:

42/ 150
Adakah APK ataupun sebab-sebab di atas sebenarnya melewatkan
kemajuan kerja kontraktor di tapak bina?
PD juga perlu mengambilkira kemungkiran pihak kontraktor,
contohnya kelewatan yang disebabkan oleh kontraktor.
Penilaian lanjutan masa tidak seharusnya dibuat semata-mata berdasarkan
program kerja asal sahaja, tetapi hendaklah juga mengambilkira tahap
kemajuan kerja sebenar di tapak bina.
Kontraktor hendaklah mengambil langkah-langkah wajar untuk membendung
kelewatan kemajuan kerja di tapak bina.
11.3.2 Bilakah Lanjutan Masa Sepatutnya Diluluskan ?
Sekiranya lanjutan masa diluluskan atas sebab-sebab yang disumbangkan
oleh kerajaan, PD hendaklah mengeluarkan Perakuan Kelambatan dan
Lanjutan Masa (PKLM) sebelum tamat tempoh kontrak yang dibenarkan.
Jika PKLM atau Perakuan Kerja Tidak Siap (PKTS) tidak dikeluarkan oleh PD
sebelum tempoh kontrak yang dibenarkan berakhir, maka kerajaan akan
hilang hak ke atas kontraktor untuk menyiapkan kerja mengikut tempoh yang
telah ditetapkan. Di dalam perundangan ini dikenali sebagai “time is at large”.
Jika ini berlaku maka kontraktor hanya perlu menyiapkan dalam tempoh yang
munasabah.
Sekiranya benar Kerajaan menyumbangkan kepada kelewatan tersebut dan
satu lanjutan masa tidak diberikan sebelum tempoh kontrak berakhir; maka
sejajar dengan prinsip perundangan; ‘masa’ bukan lagi menjadi teras (time is
of no essence) kepada kontrak itu; dan hak Kerajaan untuk mengenakan LAD
akan hilang. Maka PD perlu menilai dan membuat keputusan berkaitan
dengan Lanjutan Masa tersebut di dalam tempoh kontrak yang dibenarkan.
Apabila PD menilai lanjutan masa perkara-perkara berikut perlu diambil kira:
Kemajuan kerja kontraktor sebenar di tapak bina
Kelewatan yang disumbangkan sendiri oleh kontraktor
Tempoh kelewatan berdasarkan perkiraan “Net Effective Delay”

43/ 150
Sama ada perkara-perkara yang didakwa oleh kontraktor
sememangnya melewatkan kemajuan kerja di tapak bina.
11.3.3 Klasifikasi Sebab-sebab Lanjutan Masa
Sebab-sebab lanjutan masa mengikut klausa 45, syarat-syarat kontrak
diklasifikasikan sebagaimana berikut:
a) Sebab-sebab kelewatan yang disumbangkan oleh Kerajaan atau
mana-mana pihak yang di bawah kawalan Kerajaan
45.1(b) Arahan-arahan oleh PD berbangkit dari pertikaian dengan
tuan-tuan punya berjiran.
45.1(d) Arahan-arahan oleh PD yang disebabkan oleh:
(i) kesamaran atau percanggahan terhadap Kehendak
kerajaan
(ii) pendedahan untuk pemeriksaan apa-apa kerja yang
tertutup, atau mengaturkan bagi mengadakan atau
menjalankan apa-apa ujian ke atas apa-apa bahan
atau barang-barang atau ke atas apa-apa kerja
terlaksana yang mungkin dikehendakki oleh PD
dengan syarat bahawa kerja-kerja yang terlaksana
tersebut adalah sejajar dengan peruntukkan kontrak.
(iii) Arahan-arahan berkaitan dengan fosil ataupun antikuiti
(iv) Arahan perubahan kepada Kehendak Kerajaan
(v) Penangguhan mana-mana bahagian kerja atau
keseluruhan kerja
45.1(e) Kontraktor tidak menerima arahan, maklumat, atau
persetujuan dalam masa yang wajar daripada PD
45.1(f) Kelewatan penerimaan kelulusan daripada badan statutori
atau pihak berkuasa tempatan yang mana kontraktor telah
mengambil semua langkah sewajarnya.
45.1(g) Kelewatan kerajaan memberi milikan tapak bina

44/ 150
45.1(h) Kelambatan pihak artisan, tukang-tukang atau orang-orang
lain yang ditugaskan oleh kerajaan bagi melaksanakan kerja
yang bukan sebahagian dari Kontrak.
b) Kelewatan atas sebab-sebab neutral
45.1(a) “force majure”,
Kerugian atau kerosakan yang disebabkan oleh perkara luar
jangka,
45.1(i) Perkara di luar kawalan dan ramalan kontraktor secara
munasabah pada tarikh penutupan tender untuk mendapatkan
barang dan/atau bahan yang diperlukan.
11.3.4 Langkah-langkah Perlu Bagi Meluluskan PKLM
1. Semak Pegawai yang berkuasa untuk bertindak bagi pihak Kerajaan
(rujuk kepada Lampiran Kepada Syarat-syarat Kontrak). Pegawai
yang dinamakan di dalam Lampiran sahaja yang berhak untuk
meluluskan Lanjutan Masa.
2. Pastikan kesemua sebab-sebab yang dipertimbangkan hendaklah
dinyatakan dalam perakuan mengikut klausa yang berkaitan, dan
diiringi dengan tempoh hari yang diluluskan. Amalan dengan hanya
memperuntukkan sebab utama sahaja (dominant reason) adalah tidak
sejajar dengan peruntukkan kontrak dan perundangan.
3. Penilaian tempoh lanjutan masa yang diluluskan hendaklah
berdasarkan tempoh kelambatan sebenar (net effective delay) dengan
mengambil kira pertindihan tempoh kelambatan untuk kesemua
sebab-sebab tersebut.
4. Kontraktor hendaklah melanjutkan liputan insurans yang memadai
dengan mengambil kira tempoh siap dijangkakan olehnya. Jika
kontraktor gagal berbuat demikian, maka PD perlulah melanjutkannya
sejajar dengan peruntukkan syarat-syarat kontrak. Apabila PD telah
melanjutkan polisi tersebut maka semua kos yang ditanggung oleh

45/ 150
Kerajaan hendaklah dikenakan bayarannya terhadap kontraktor
dengan mencampurkan 5% caj on kos1
kepada bayaran premium
yang terlibat tersebut.
11.3.5 Proses Audit Perakuan Kelambatan dan Lanjutan Masa
Proses Audit:
1. Pastikan kontraktor ada memohon
lanjutan masa atau PD
mempunyai pengetahuan bahawa
kontraktor mempunyai sebab yang
sahih untuk lanjutan masa
Kontraktor/
PD
1. Kluasa 45
2. Semak sama ada alasan-alasan
yang telah diajukan tersebut
benar-benar melewatkan kerja.
PD perlulah mengambil kira
faktor-faktor yang dinyatakan
pada perkara 11.3.3.
Kontraktor/
PD
1. Kluasa 45
3. Rujuk klausa yang berkaitan
dengan sebab-sebab lanjutan
masa yang dipertimbangkan
PD 1.Klausa 45
4. Pastikan deraf PKLM disediakan.
Senaraikan semua sebab-sebab
dan klausa-klausa yang berkaitan
serta nyatakan sama ada sebab-
sebab tersebut adalah serentak
atau berturut-turut.
Nyatakan tempoh lanjutan masa
sebenar (net effective delay) yang
merangkumi kesemua sebab-
sebab lanjutan masa yang
dipertimbangkan.
PD 1. Klausa 45
2.Perakuan
Kelambatan
dan Lanjutan
Masa
1
Surat Kementerian Kewangan ruj. (K&B)(8.09) 735/10/1 Jld. 3 (44) bertarikh 5.4.89

46/ 150
5. Pastikan pegawai yang
meluluskan PKLM adalah
Pegawai Yang Diberi Kuasa
(PYDK) untuk bertindak bagi pihak
Kerajaan.
PD/PYDK. 1.Klausa 3(i)
2. Klausa 45
3.Lampiran
Kepada Syarat-
syarat Kontrak
4. Borang
PKLM.
6. Pastikan PKLM diedarkan kepada
semua pihak yang berkenaan
terutamanya Penjamin yang
menjamin pelaksanaan kontrak.
PD 1. Perakuan
Kelambatan
dan Lanjutan
Masa
11.4 Perakuan Kerja Tidak Siap Kerja.
11.4.1 Definisi
Perakuan Kerja Tidak Siap (PKTS) diperuntukkan dalam klausa 42 syarat-
syarat kontrak. Sekiranya kontraktor gagal menyiapkan kerja pada tarikh siap
kontrak asal atau pada tarikh yang dibenarkan dalam kontrak, maka Gantirugi
Tertentu dan Ditetapkan (Liquidated and Ascertained Damages – LAD) boleh
dikenakan kepada kontraktor setelah PKTS dikeluarkan.
Sebelum PKTS dikeluarkan, beberapa langkah sejajar dengan kontrak dan
perundangan perlu dipatuhi supaya hak Kerajaan dilindungi.
LAD bukanlah satu bentuk denda. Gantirugi dalam undang-undang kontrak
adalah hanya berbentuk pampasan sahaja dan bukan bertujuan untuk
menghukum sejajar dengan prinsip perundangan negara. Jika LAD satu
bentuk denda maka ia tidak akan dapat dikuatkuasakan di dalam
perundangan. Oleh itu istilah LAD hendaklah tidak disamakan dengan istilah
denda.

47/ 150
11.4.2 Langkah-Langkah Untuk Mengeluarkan PKTS
Sejajar dengan prinsip perundangan, keluarkan notis kepada kontraktor
sebelum tarikh siap kontrak atau tarikh yang dibenarkan dalam kontrak
sebelum tindakan LAD dikenakan.
Notis tersebut lebih merupakan satu niat Kerajaan untuk mengenakan LAD
kepada kontraktor. Contoh surat piawai tersebut bolehlah dirujuk pada
Borang JKR/RB/22a.
Sekiranya kontraktor gagal mengemukakan sebab-sebab munasabah, PD
hendaklah mengeluarkan PKTS kepada kontraktor. Ini bermakna pada
pandangan PD, kontraktor telah gagal menyiapkan kerja pada tarikh yang
dibenarkan dalam kontrak dan PD bolehlah mengenakan LAD terhadap
kontraktor setelah PKTS dikeluarkan.
11.4.3 Pengedaran PKTS
PKTS perlulah diedarkan kepada pihak-pihak berikut:
Pusat Khidmat Kontraktor
Juruukur Bahan yang terlibat dengan kontrak
Penjamin
Syarikat Insurans
11.4.4 Pemantauan Rapi Kemajuan Kerja Setelah Pengeluaran PKTS
Apabila PKTS dikeluarkan dan LAD dikenakan kepada kontraktor, PD masih
perlu memantau kemajuan kerja kontraktor di atas tapak bina.
Sekiranya didapati kontraktor tidak melaksanakan kerja dengan tekun dan
kemajuan kerja tidak memberansangkan, maka satu keputusan perlulah
dibuat sama ada untuk meneruskan kerja atau sebaliknya. Sekiranya
kontraktor telah dikenakan LAD dalam tempoh yang panjang, ini akan
mengakibatkan beban jumlah nilai LAD bertambah dan menjejaskan aliran
wang tunai kontraktor untuk menyiapkan kerja keseluruhannya.

48/ 150
Tindakan menamatkan pengambilan kerja kontraktor hendaklah dibuat
sekiranya difikirkan bahawa jumlah nilai LAD yang dikenakan adalah besar
dan membebankan kontraktor.
11.4.5 Proses Audit
Proses Audit Tindakan Rujuakan/Rekod
1. Sedia dan semakkan deraf surat
amaran niat LAD
PD Format surat
amaran niat LAD:
Borang
JKR/RB/22a
2. Terima & analisis maklum-balas
kontraktor berkaitan alasan yang
munasabah.
Kontraktor
3. Sediakan PKTS apabila
kontraktor gagal kemukakan
alasan yang munasabah.
PD Klausa 42 dan
Borang Piawai
PKTS ( JKR 203X
sem 1/83 )
4. Tandatangan PKTS dan edarkan
kepada pihak-pihak yang
berkaitan terutama penjamin
perlaksanaan projek dan pihak
insurans.
PYDK Klausa 42 dan
Lampiran kepada
Syarat-Syarat
Kontrak
Borang Piawai
PKTS:
Borang
JKR/RB/22b
Senarai Edaran:
Borang
JKR/RB/22c

49/ 150
11.5 Pengurusan Timbangtara.
11.5.1 Definisi
Timbangtara adalah satu proses penyelesaian pertikaian yang merupakan
alternatif kepada tindakan ke mahkamah. Lazimnya rujukan kepada
timbangtara akan dikuatkuasakan sepenuhnya oleh mahkamah, melainkan
kedua-dua belah pihak bersetuju untuk tidak merujuk kepada penimbangtara.
11.5.2 Rujukan Keputusan kepada Pegawai Yang Berkuasa
Klausa 56.1 syarat-syarat kontrak antara lain memperuntukkan sekiranya
terdapat pertikaian di antara Kontraktor dengan Kerajaan, semasa kerja
pembinaan sedang dilaksanakan atau selepas siap kerja atau selepas
penamatan pengambilan kerja kontraktor berkaitan kepada:
Tafsiran kontrak binaan tersebut
Apa-apa perkara yang timbul berkaitan dengan perjalanan kontrak
Penahanan oleh PD apa-apa perakuan yang mana kontraktor
mendakwa ia berhak
Semakan kepada Lampiran Kepada Syarat-Syarat Kontrak perlu dibuat
terlebih dahulu untuk menentukan Pegawai Yang Diberi Kuasa.
Keputusan Pegawai tersebut adalah mengikat sehinggalah pembinaan kerja
siap secara keseluruhannya. Kontraktor hendaklah secara tekun terus
melaksanakan kerja walaupun tidak berpuas hati dengan keputusan Pegawai
tersebut.
Klausa 56.3 pula memperuntukkan bahawa sekiranya :
Pegawai Yang Diberi Kuasa gagal memberi satu keputusan
sebagaimana yang dipohon oleh kontraktor di dalam tempoh 45 hari
dari tarikh permohonan, atau

50/ 150
Kontraktor tidak berpuas hati dengan keputusan yang telah diberikan
oleh Pegawai Yang Diberi Kuasa di dalam tempoh 45 hari dari tarikh
terima keputusan.
Dalam tempoh 45 hari sama ada selepas menerima apa-apa keputusan
ataupun tidak daripada Pegawai Yang Diberi Kuasa, kontraktor boleh
memohon rujukan pertikaian tersebut kepada Penimbangtara berseorangan.
Sekiranya persetujuan tidak tercapai maka penimbangtara akan dilantik oleh
Pengarah Pusat Timbangtara Serantau, Kuala Lumpur.
11.5.3 Ruang Lingkup Timbangtara
Sebelum rujukan kepada proses timbangtara, kontraktor dan PD perlu
pastikan perkara yang dipertikaikan adalah dalam ruang lingkup timbangtara
yang diperuntukkan dalam kontrak. PD hendaklah memberi pandangannya
kepada Penasihat Undang-Undang untuk tindakan yang selanjutnya
sekiranya di luar ruang lingkup timbangtara.
Hanya pertikaian daripada kontraktor terhadap keputusan PD/Kerajaan
sahaja mengenai pentadbiran sesuatu kontrak yang boleh dirujuk kepada
timbangtara. Ini bermakna ia tidak merangkumi apa-apa pertikaian Kerajaan
terhadap kontraktor.
11.5.4 Tindakan Selepas Menerima Notis Rujukan Kepada Penimbangtara
Sekiranya notis pertikaian dikemukakan oleh kontraktor untuk dirujuk kepada
Penimbangtara, PD hendaklah memanjangkan notis tersebut beserta satu
laporan kepada Penasihat Undang-Undang, yang antara lain merangkumi
perkara-perkara berikut:
Notis Kontraktor berkaitan Rujukan Kepada Penimbangtara
Butir-butir kontrak
Sinopsis peristiwa yang menyebabkan pertikaian tersebut timbul
Surat berkaitan dengan keputusan PD ataupun Perakuan-perakuan
PD yang dipertikaikan.

51/ 150
Apa-apa surat menyurat di antara Kerajaan dengan kontraktor
berkaitan dengan perkara yang dipertikaikan.
Perakuan PD berkaitan dengan pertikaian tersebut.
11.5.5 Keputusan Penimbangtara
Sejajar dengan peruntukkan undang-undang dan kontrak, secara prinsipnya
satu keputusan oleh penimbangtara adalah muktamad dan mengikat kedua-
dua belah pihak. Namun begitu keputusan penimbangtara tersebut hanya
boleh diketepikan berdasarkan seksyen 24 Akta Timbangtara 2005 (Akta
646) mengikut keadaan-keadaan yang tertentu sahaja seperti berikut:
Kegagalan penimbangtara tersebut untuk mematuhi peraturan
keadilan asasi.
Tindak tanduk penimbangtara yang memperlihatkan peri laku berat
sebelah.
Kegagalan penimbangtara untuk menilai bukti-bukti yang mana
secara materialnya mempengaruhi keputusan penimbangtara
Kekhilafan pemakaian undang-undang oleh penimbangtara yang
mana jelas pada permukaan rekod award penimbangtara
Sekiranya PD/Penasihat Undang-Undang berpendapat terdapat asas untuk
mengenepikan award penimbangtara, maka rujukan selanjutnya bolehlah
dibuat kepada Pejabat Peguam Negara melalui Penasihat Undang-Undang.
11.5.6 Proses Audit
1. Pastikan keputusan dibuat dalam
tempoh 45 hari dari penerimaan surat
pertikaian daripada kontraktor berkaitan
dengan apa-apa keputusan dan/atau
mana-mana perakuan yang telah
dikeluarkan
PYDK Kluasa 56.3
2. Pastikan kontraktor terus tekun PD Kluasa 56.3

52/ 150
menjalankan kerja walaupun tidak
bersetuju dengan keputusan.
3. Majukan cadangan nama penimbangtara
berseorangan daripada kontraktor
kepada Penasihat Undang-Undang
untuk persetujuan oleh pihak Kerajaan.
PYDK Kluasa 56.3
4. Sekiranya tidak mendapat persetujuan,
rujuk kepada Pengarah Pusat
Timbangtara Serantau, Kuala Lumpur.
PYDK Kluasa 56.3
5. Pastikan rujukan serta proses
timbangtara tersebut tidak dibuat
sehingga kerja pembinaan disiapkan.`
PYDK Kluasa 56.3
6. Sedia dan kemukakan laporan berkaitan
dengan pertikaian kepada Penasihat
Undang-undang yang sekurang-
kurangnya mengandungi perkara-
perkara sebagaimana perkara 11.5.4
PYDK dan
PD
11.6 Pematuhan Kepada Dasar Perolehan Kerajaan.
11.6.1 Definisi
Dasar kerajaan mengutamakan penggunaan bahan/barangan tempatan,
penggunaan barangan impot adalah dilarang kecuali yang mempunyai fungsi
khas, melibatkan kepakaran atau yang tidak terdapat bahan/barang buatan
tempatan yang setaraf dengannya.
Kontraktor tidak akan dibenarkan mengimpot mana-mana bahan, loji
peralatan, kenderaan atau barangan lain yang akan menjadi sebahagian
daripada kerja atau dibekalkan dibawah kontrak kecuali yang diluluskan oleh
kerajaan.

53/ 150
Kontraktor mestilah memastikan yang perolehan barangan impot seperti
bahan, loji, peralatan dan kenderaan atau barangan lain yang bernilai lebih
dari RM 50,000.00 bagi setiap item yang diluluskan oleh kerajaan diperolehi
secara terus daripada negara yang mengeluarkannya berdasarkan Percuma
Atas Kapal (Free On Board) atau yang setaraf dengannya. Pengangkutan
dan insuran barangan yang diimpot tersebut ke tapak bina hendaklah
diuruskan oleh Kontraktor melalui ’Government Multimodal Transport
Operators (GMTO)’ yang dilantik oleh Kerajaan.
Permohonan kelulusan dari MITI perlu dibuat oleh Kontraktor melalui jabatan
pada peringkat awal selepas sahaja tarikh milik tapak bina.
11.6.2 Proses Audit:
1. Dapatkan senarai bahan/ barangan
daripada Kontraktor dan pastikan
borang piawai MITI dilengkapkan.
PD SPP 7/2002
2. Sah dan hantar borang piawai
permohonan kepada MITI
PD
3. Edar surat kelulusan MITI kepada
Kontraktor dan JKR (disiplin
berkenaan)
PD
4. Pantau & audit penggunaan GMTO
oleh Kontraktor.
PD Senarai GMTO
yang digunapakai
oleh kontraktor
11.7 Penamatan Pengambilan Kerja Kontraktor
11.7.1 Definisi
Penamatan Pengambilan Kerja Kontraktor (selepas ini disebut sebagai
’pemansuhan’) hanya dibuat sekiranya didapati kontraktor telah memungkiri
terma-terma kontrak mustahak di dalam kontrak. Kemungkiran terma-terma

54/ 150
mustahak di dalam kontrak adalah menyentuh akar umbi kontrak binaan
tersebut.
Masa adalah teras kepada kontrak binaan R&B dan ia merupakan satu
kemungkiran terma yang mustahak. PD/Kerajaan mempunyai pilihan sama
ada untuk mengenakan LAD atau pemansuhan.
Tindakan pemansuhan boleh juga disebabkan oleh ketidakupayaan
kontraktor seperti kebangkerapan atau terdapat satu perintah penggulungan
terhadap kontraktor menyentuh kewujudan entiti kontraktor itu sendiri.
Peruntukkan klausa 54 syarat-syarat kontrak memberi kuasa kepada PD atau
Pegawai Yang Diberi Kuasa untuk mengambil tindakan terhadap kontraktor.
Pemansuhan berdasarkan kemungkiran kontrak oleh kontraktor
sebagaimana berikut:
Menggantung perjalanan seluruh atau mana-mana bahagian Kerja
tanpa sebab yang munasabah; atau
Gagal meneruskan Kerja dengan mengikut aturan dan tekunnya; atau
Gagal melaksanakan Kerja mengikut Kontrak atau berulangkali cuai
menunaikan obligasinya di bawah Kontrak; atau
Mungkir atau berulangkali cuai mematuhi suatu notis bertulis daripada
PD untuk menukar dan mengganti Kerja yang cacat atau bahan atau
barang-barang yang tidak mematuhi Kontrak; atau
Mengsubkontrak seluruh atau mana-mana bahagian Kerja tanpa
kelulusan bertulis daripada PD terlebih dahulu.
Pemansuhan kontrak berdasarkan kemungkiran oleh ketidakmampuan
kontraktor sebagaimana berikut:
Melakukan suatu perbuatan kebangkerapan; atau
Menjadi taksolven atau membuat penyelesaian dengan pemiutang-
pemiutangnya atau membuat perkiraan dengan mereka itu; atau
Menyebabkan suatu perintah penggulungan dibuat terhadapnya; atau
Menyebabkan seorang likuidator, penerima atau pengurus sementara
bagi urusan atau pengusahaannya yang dilantik dengan sewajarnya,

55/ 150
atau menyerahkan pemilikan supaya diambil oleh atau bagi pihak
pemiutang-pemiutang atau pemegang-pemegang debentur.
Sebelum tindakan pemansuhan dilaksanakan beberapa langkah yang perlu
dipatuhi.
Hanya Pegawai Yang Diberi Kuasa sahaja yang boleh mengambil tindakan
pemansuhan mengikut syarat-syarat kontrak.
Surat notis tujuan mansuh perlulah dikeluarkan terlebih dahulu atas
keperluan kontrak dan perundangan, dan sekiranya tidak dikeluarkan, maka
tindakan pemansuhan tidak sah mengikut perundangan. Kandungannya
hendaklah dengan jelas menyatakan jenis-jenis kemungkiran yang didakwa
terhadap kontraktor dan klausa-klausa kontrak yang disandarkan. Surat notis
tujuan mansuh perlulah dihantar melalui pos berdaftar sejajar keperluan
kontrak dan perundangan.
Sekiranya kontraktor masih mengulangi kemungkiran, Pegawai Yang Diberi
Kuasa hendaklah mengeluarkan surat notis mansuh dalam tempoh 14 hari
atau dalam tempoh yang munasabah sahaja. Jika tempoh tidak munasabah,
surat notis tujuan mansuh hendaklah dikeluarkan semula sebelum tindakan
pemansuhan dibuat.
Satu salinan surat notis tujuan mansuh dan surat notis mansuh hendaklah
diedar kepada:
Pusat Khidmat Kontraktor
Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan (CIDB)
Penjamin projek
Juruukur Bahan yang terlibat
Untuk pemansuhan kontrak disebabkan kemungkiran oleh ketidakmampuan
kontraktor, surat notis tujuan pemansuhan tidak diperlukan terlebih dahulu
tetapi surat notis mansuh hendaklah dikeluarkan. Pemansuhan berkaitan
dengan sebab kebengkerapan atau penggulungan hanya boleh diambil
tindakan selepas perintah mahkamah dikeluarkan.

56/ 150
Setelah pemansuhan dibuat, PD hendaklah mengambil tindakan untuk
merampas Bon Pelaksanaan / Wang Jaminan Pelaksanaan. Satu surat
tuntutan kepada penjamin hendaklah dibuat dengan seberapa segera yang
mungkin. Kandungan surat tuntutan antara lain menyatakan perkara-perkara
berikut:
Kontraktor telah memungkiri kontrak dan kontrak dimansuhkan
dengan menyatakan klausa yang berkaitan di dalam syarat-syarat
kontrak.
Rujukan kepada klausa dalam polisi jaminan yang membolehkan
tuntutan dibuat.
Kerajaan menuntut untuk merampas Bon Perlaksanaan tersebut.
Setelah pemansuhan, Kerajaan berhak mengambil semula milikan tapak bina
dan kontraktor hendaklah meninggalkan tapak bina. Semua bahan-bahan
binaan yang telah dibawa ke tapak bina dan telah dibayar sepenuhnya oleh
kontraktor hendaklah dibiarkan di tapak bina.
Mengenai lukisan-lukisan rekabentuk dan/atau pembinaan yang telah
dikemukakan tetapi hakcipta belum dipindahkan kepada Kerajaan, maka
sekiranya telah dibayar sepenuhnya, Kerajaan berhak menggunakannya
untuk menyiapkan baki kerja projek tersebut sahaja.
Kerajaan berhak mengikut kontrak atau perundangan untuk menyiapkan baki
kerja sama ada secara jabatan atau dengan melantik kontraktor yang baru.
Segala kos yang ditanggung oleh Kerajaan berikutan itu hendaklah
ditanggung oleh kontraktor asal.
Kos-kos yang terlibat antara lainnya adalah kos pembinaan, kos penyeliaan,
kos penyediaan dokumen, kos perlantikan perunding, kos iklan dan lain-lain
kos yang diperlukan serta yang berkaitan dengan penyiapan baki kerja.
Segala kos yang terlibat hendaklah dituntut kepada kontraktor dengan
menggunakan borang piawai “Perakuan Muktamad Kontrak Yang Ditamatkan
Pengambilan Kerja Kontraktor”.

57/ 150
Tuntutan hendaklah dibuat dengan seberapa segera yang boleh terhadap
kontraktor sebaik sahaja kos untuk menyiapkan baki kerja tersebut diketahui
(dalam konteks ini selepas harga kontrak perlantikan kontraktor baru
diperolehi). Sekiranya didapati bahawa kontraktor telah gagal untuk membuat
bayaran maka rujukan perlulah dibuat terhadap Penasihat Undang-Undang
untuk tindakan yang selanjutnya.
11.7.2 Proses Audit:
a) Kemungkiran Oleh Kontraktor
1. Pastikan kemungkiran kontraktor
adalah satu perlanggaran terma
mustahak.
PD/ PYDK 1.Klausa 54
2. Pastikan notis tujuan mansuh disedia
secara jelas dan khusus dengan
merujuk kepada klausa yang berkaitan.
3. Pastikan hanya PYDK bertindak bagi
pihak kerajaan menandatangan surat
notis mansuh.
PD 1.Klausa 54
2. Lampiran
Kepada Syarat-
syarat Kontrak
4. Pastikan notis tujuan mansuh hanya
dihantar melalui surat pos berdaftar
sahaja.
PD 1.Klausa 54
5. Pastikan kemajuan kerja kontraktor
dipantau di dalam tempoh 14 hari atau
di dalam tempoh yang munasabah
daripada tarikh surat notis tujuan
mansuh.
PD/ PYDK 1. Klausa 54
6. Pastikan surat notis mansuh
dikeluarkan jika kontraktor gagal
memperbetulkan kemungkiran di dalam
tempoh 14 hari atau tempoh yang
munasabah dari tarikh surat notis

58/ 150
tujuan mansuh.
Pastikan notis mansuh disedia secara
jelas dan khusus dengan merujuk
kepada klausa yang berkaitan
7. Pastikan surat notis mansuh hanya
sahaja.
b) Kemungkiran Oleh Ketidakmampuan/Entiti Kontraktor
1. Pastikan perintah mahkamah telah
dikeluarkan.
2. Pastikan notis mansuh disedia secara
jelas dan khusus dengan merujuk
kepada klausa yang berkaitan sebelum
dikeluarkan.
3. Pastikan surat notis mansuh hanya
sahaja.
c) Prosedur Selepas Pemansuhan
1. Pastikan tuntutan dibuat terhadap
penjamin dengan segera.
PD 1.Klausa 38.4
2. Polisi Jaminan
Bon Pelaksanaan
2. Pastikan surat tuntutan dibuat dengan
merujuk dengan khusus perkara-perkara
berikut:
a) Bahawa kontraktor telah ditamatkan
kerjanya
b) Kerajaan dengan itu menuntut nilai bon
PD 1.Klausa 38.4
2. Polisi Jaminan
Bon Pelaksanaan

59/ 150
pelaksanaan sepenuhnya berdasarkan
klausa dalam bon.
3. Pastikan kontraktor meninggalkan tapak
bina dan meninggalkan bahan binaan
yang telah dibayar sepenuhnya.
PD 1.Klausa 54
4. Pastikan satu Perakuan Muktamad
Kontrak Yang Ditamatkan Pengambilan
Kerja Kontraktor disedia dan
ditandatangani oleh PD sebaik sahaja
jumlah kos perolehan kerja untuk
kontraktor baru dilantik untuk
menyiapkan baki kerja diketahui.
PD 1.Klausa 54
5. Pastikan Perakuan Muktamad Kontrak
Yang Ditamatkan Pengambilan Kerja
Kontraktor dihantar kepada kontraktor
untuk tuntutan dibuat.
PD 1.Klausa 54
6. Pastikan satu laporan kepada Penasihat
Undang-Undang dikemukakan sekiranya
kontraktor gagal untuk membuat bayaran
dalam tempoh yang ditetapkan.
PD
11.8 Perakuan Siap Kerja
11.8.1 Definisi
Perakuan Siap Kerja/ Certificate of Practical Completion (CPC) akan
dikeluarkan apabila keseluruhan kerja pembinaan telah siap. Pengeluaran
CPC menandakan bermulanya Tempoh Tanggungan Kecacatan (TTK)
sebagaimana peruntukan dalam Kontrak.
Sebelum keluar CPC, PD hendaklah mengambilkira dan berpuas hati ke atas
hasil kerja yang disiapkan berdasarkan beberapa kriteria berikut:-
- memenuhi fungsi yang ditetapkan.

60/ 150
- berfungsi dengan selamat.
- mematuhi syarat-syarat yang telah ditetapkan oleh Pihak Berkuasa
Tempatan / Berkenaan.
- memastikan kecacatan kerja di tahap paling minima.
- pelaksanaan kerja membaiki kecacatan tidak menyulitkan pengguna.
Jika kriteria-kriteria tersebut telah dipenuhi, pemeriksaan bersama hendaklah
diatur melibatkan pihak Kontraktor.
Setelah CPC dikeluarkan, PD akan mengambil milik dan seterusnya
melaksana proses penyerahan kepada agensi pelanggan.
11.8.2 Proses Audit :
1. Terima permohonan pemeriksaan
bersama daripada Kontraktor
untuk. Pastikan Kerja disahkan
siap oleh perunding-perunding
Kontraktor.
PD Fasal 40
2. Pastikan kriteria penyiapan
praktikal dipenuhi.
PD Fasal 40
3. Semasa pemeriksaan bersama,
keluarkan NCR sekiranya masih
terdapat kecacatan/ kerja
tertunggak untuk tindakan
Kontraktor. Rujuk para 5.3.
PD Borang
JKR.PK(O).04A – 8
Borang JKR/RB/23
4. Pastikan semua NCR ditutup
sebelum CPC dikeluarkan.
PD Borang JKR 203S

61/ 150
11.9 Perakuan Muktamad.
11.9.1 Definisi
Setelah kontraktor menunaikan tanggungjawab kontrak termasuk membaiki
kecacatan dan kelulusan tuntutan kerugian dan/atau perbelanjaan tambahan
sekiranya ada, maka Perakuan Muktamad hendaklah disediakan dan
dikeluarkan.
Pra-syarat penyediaan dan pengeluaran Perakuan Muktamad mengikut
Kontrak adalah seperti berikut:-
- Kontraktor hendaklah mengemukakan kepada PD Penyata Akaun
Akhir beserta dengan dokumen-dokumen sokongan tidak lewat dari
tiga (3) bulan selepas Perakuan Siap Membaiki Kecacatan
dikeluarkan.
- Dalam masa tiga (3) bulan selepas penerimaan Penyata Akaun Akhir
tersebut, PD hendaklah mengeluarkan Perakuan Muktamad.
Perakuan Muktamad hendaklah mengambilkira perkara-perkara berikut:-
- Semua pelarasan Harga Kontrak – untuk kerja-kerja perubahan,
tuntutan Kontraktor dan pelarasan-pelarasan lain yang dibenarkan
dalam kontrak.
- Bayaran yang telah dibayar kepada Kontraktor termasuk bayaran
balik wang pendahuluan dan pelepasan wang jaminan pelaksanaan
jika berkenaan, juga bayaran kepada Penerima Hak dan Perunding-
perunding.
- Tolakan yang dibenarkan dalam kontrak.
Perakuan Muktamad hendaklah di tandatangani oleh PD dan kontraktor atau
PD sahaja sekiranya kontraktor enggan berbuat demikian.

62/ 150
Pastikan Akuan Statutori yang menyatakan semua bayaran telah dibuat oleh
kontraktor kepada semua pekerja, sub kontraktor dan perunding yang terlibat
sebelum dikemukakan ke pejabat pembayar bagi tujuan bayaran.
11.9.2 Proses Audit
1. Terima Penyata Akaun Akhir
beserta dokumen-dokumen
sokongan daripada Kontraktor yang
disahkan oleh perunding-perunding
Kontraktor.
PD Fasal 51
2. Pastikan dokumen-dokumen
sokongan lengkap dan teratur.
PD Fasal 51
Borang JKR/RB/24
3. Sediakan Perakuan Muktamad PD Borang Perakuan
Muktamad Borang
JKR.OK(O).04A-10
4. Pastikan Perakuan Muktamad
ditandatangani oleh PD/ WPD dan
kontraktor *.
Nota: * jika kontraktor bersetuju.
PD Fasal 51
5. Pastikan ada terima Akuan Statutori
daripada kontraktor.
PD
6. Sediakan ACDA untuk kelulusan
dan rekod.
PD Borang ACDA

63/ 150
12.0 KAWALAN PRODUK DAN PRESTASI KONTRAKTOR
12.1 Kawalan Produk Yang Tidak Memenohi Spesifikasi
PD/PPP hendaklah memastikan produk yang tidak memenuhi spesifikasi
dikenalpasti, dikawal, diasingkan dan diambil tindakan pembetulan supaya produk
yang diterima sahaja yang diserahkan kepada pelanggan.
PD/PPP perlu audit keatas rekod-rekod kawalan NCP, dan merangkumi Laporan
Audit Dalam dan meneliti semua tindakan-tindakan yang telah diambil dan
pelaksanaan tindakan penambahbaikan.
Proses Audit:
1. Menerima laporan-NCR. PD/PPP Borang NCR
2. Semak dan analisa cadangan
pembetulan.
PD/PPP Borang JKR/RB/25
3. Pastikan kontraktor melaksanakan
pembetulan dan merekodkan
keberkesanan tindakan.
PD/PPP Laporan Audit
12.2 Laporan Audit & Aduan Pelanggan, Tindakan Pembetulan, Pencegahan &
Penambahbaikan
Prosedur ini adalah kaedah yang digunakan bagi tindakan pembetulan terhadap
ketidakpatuhan yang berlaku supaya tidak berulang dan menghapuskan punca-
punca yang memungkinkannya dalam proses penzahiran produk. Prosedur ini juga
digunakan bagi menguruskan maklumbalas pelanggan dan kajian kepuasan
pelanggan terhadap produk dan tindakan penambahbaikan.
Bagi memastikan prosedur ini dipatuhi, audit keatas rekod-rekod akan dilaksanakan.
Rekod-rekod yang perlu disemak merangkumi :-
Aduan / Maklumbalas Pelanggan

64/ 150
Audit Dalam / Luar
Tindakan Pembetulan & Pencegahan
Prestasi Pembekal
Perubahan Rekabentuk
Audit juga perlu memastikan tindakan-tindakan pencegahan dan penambahbaikan
dilaksanakan.
Proses Audit
1. Terima dan semak laporan-laporan
yang berkaitan
2. Analisis dan syorkan cadangan
penambahbaikan kepada pengurusan
PPP
3. Rekod dan dokumen keberkesanan
tindakan .
PPP Kawalan
Produk,Tindakan
Pembetulan &
Pencegahan dan
Penambahbaikan
12.3 Laporan Prestasi Kontraktor/Perunding.
PPP hendaklah membuat penilaian terhadap kontraktor/perunding berdasarkan
keupayaan penyiapan projek, kualiti dan pematuhan kepada kehendak kontrak.
Kaedah penilaian adalah berdasarkan surat pekeliling Perbendaharaan dan arahan
Jabatan yang berkuatkuasa.
PPP hendaklah sentiasa memantau, menilai dan mengambil tindakan terhadap
prestasi kontraktor/perunding serta dilaporkan kepada agensi-agensi yang

65/ 150
bertanggungjawab ke atas pendaftaran dan penyenggaraan rekod kontraktor/
perunding.
Proses Audit:
Perincian kepada laporan prestasi kontraktor/perunding hendaklah dirujuk kepada
Prosedur SPK JKR berikut:
Prosedur SPK JKR No. Rujukan
Prosedur Perolehan Bekalan & Perkhidmatan JKR PK(P).10
Prosedur Perolehan Kerja JKR PK(O).03
Prosedur Penyerahan JKR PK(O).05

66/ 150
LAMPIRAN

67/ 150
SENARAI SEMAKAN PROJEK R&B
Borang JKR/RB/1
Projek: No. Rujukan:
No. Kontrak: Audit Kontraktor: YA/TIDAK*
Skop/Aktiviti: Persediaan Awalan & Dokumen:
(Penyerahan projek , Penubuhan Pasukan Pengurusan
Pembinaan dan Dokumen Rujukan Awalan)
Peringkat Audit: DOKUMEN/
PROSES/ PRODUK*
Pegawai/Pasukan Projek JKR:
1.
2.
3.
4.
5
Wakil Kontraktor:
1.
2.
3.
4.
5.
Butiran Semakan/ Verifikasi/
Penilaian
Rujukan
Piawaian/
Spesifikasi
Pematuhan
(Y/T)
No.
Ruj.
NCR
Tarikh & ttr
WPD penutupan
NCR
1. Surat Perwakilan Kuasa kepada
Pengarah Projek
2. Surat perwakilan kuasa kepada wakil
Pengarah Projek.
3. Surat panggilan mesyuarat pra-
pembinaan.
4. Minit Mesyuarat pra-pembinaan.
5. Borang Varifikasi Harta Pelanggan
yang lengkap.
Borang
JKR.PK(0)0
4-1
6. Borang G bagi projek jalan.
7. Senarai dokumen rujukan awalan
yang berada di pejabat tapak
Perakuan
Adalah dengan ini disahkan bahawa penemuan audit projek bagi aktiviti/skop yang dirujuk adalah
seperti butiran diatas
Wakil Pengarah Projek JKR (yang hadir & menilai)
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh:
Wakil Kontraktor Yang Di Beri Kuasa
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh:
Wakil Perunding Yang Di Beri Kuasa
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh

68/ 150
Borang JKR /RB/2
Skop/Aktiviti: Persediaan Awalan & Dokumen:
(Semakan Dokumen Kontrak)
Peringkat Audit: DOKUMEN/
PROSES/ PRODUK*
1.
2.
3.
4.
5.
Wakil Kontraktor:
1.
2.
3.
4.
5.
Penilaian
Rujukan
Piawaian/
Spesifikasi
Pematuhan
(Y/T)
No.
Ruj.
NCR
Tarikh & ttr
WPD penutupan
NCR
1. Deraf diterima dari Kontraktor?
2. Bon Pelaksanaan telah diterima dan
disemak? Polisi-polisi Insurans telah
diterima dan disemak?
3. Semak kandungan deraf dokumen
kontrak:
‘Articles of Agreement and Conditions
of Contracts
Borang Tender
Surat Niat (jika ada)
Surat Setujuterima Tender
Government’ Requirement’
Accepted Contractors’ Proposal’
Contract Sum Analysis & Schdule of
Rates.’
Schedule Payments’
Works Programme’
Carta Organisasi Kontraktor
Method Statement
‘Correspondences & minutes of
meetings on tender clarification &
counter proposals
Specification

69/ 150
Penilaian
Rujukan
Piawaian/
Spesifikasi
Pematuhan
(Y/T)
No.
Ruj.
NCR
Tarikh & ttr
WPD penutupan
NCR
Offer Lists for equipments and
finishes
calogues brochures
Minit mesyuarat Runding Harga
Lukisan-lukisan & Jadual
Design Calculations
Salinan Perjanjian Perunding-
perunding
Salinan Bon Pelaksanaan dan Polisi
Insurans
(Semak dengan dokumen Pre-bid
atau Dokumen Meja Tender.)
4. Semak pegawai yang diberikuasa
untuk menandatangani kontrak di
pihak Kerajaan dan Kontraktor :
- Ada Surat penurunan kuasa dari
Menteri Kerja Raya ?
- Ada surat kebenaran (letter of
attorney) dari syarikat Kontraktor
untuk wakil mereka ?
-Sudah catatkan nama penuh,
nombor kad pengenalan dan alamat
wakil Kontraktor dan saksi.
5. Sudahkah mendapat nombor
kontrak ?
6. Sudah diisi semua tempat kosong
dalam Articles of Agreement dan
Conditions of Contract ?
7. Sudahkah semua harga dalam CSA &
Jadual Kadar Harga diselaraskan ?
8. Adakah dijilid mengikut disiplin :
Vol. 1-COC & Contractual Matters/
Government’s Requirement
Contractor’s Proposal
Vol. 2- Architectural Works
Vol 3 Civil & structural Works
Vol. 4- Mechanical Works
Vol. 5 – Electrical Works
Vol. 6- Medical Equipment/Furniture

70/ 150
Penilaian
Rujukan
Piawaian/
Spesifikasi
Pematuhan
(Y/T)
No.
Ruj.
NCR
Tarikh & ttr
WPD penutupan
NCR
&fit Out/Vehicles etc.
9. Sudah Dokumen Kontrak Asal
disetemkan sebelum dokumen lain
diedakanr?
10. Senarai edaran:
-Pejabat yang menguruskan dokumen
Kontrak- ASAL
i. Kontraktor-Salinan
ii. Penjamin Bon Pelaksanaan
iii Pelanggan- salinan diakui sah
iv. Akaunatan Negara
v. Audit Negara
vi. Pengarah Projek
viii. Pejabat Tapak Pasukan
Pengurusan Pembinaan
ix. HOPT
11. Sudahkah dokumen Kontrak Asal,
Bon Pelaksanaan dan Polisi-polisi
Insurans disimpan di tempat yang
selamat?
Perakuan
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh:
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh:
Wakil Perunding Yang Di Beri Kuasa
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh

71/ 150
Borang JKR/RB/3
Skop/Aktiviti: Peringkat Perancangan Pembinaan
(Penyediaan Sistem Kepastian Kualiti)
Peringkat Audit: DOKUMEN
1.
2.
3.
4.
5.
Wakil Kontraktor:
1.
2.
3.
4.
5.
Penilaian
Rujukan
Piawaian/
Spesifikasi
Pematuhan
(Y/T)
No.
Ruj.
NCR
Tarikh & ttr
WPD
penutupan
NCR
1. Manual Kualiti mengandungi
sekurang-kurangnya maklumat
seperti di dalam C-Plan
SPK
JKR.PK(O).04
Para 6.2.1
2. Pelan Kepastian Kualiti
mengandungi sekurang-kurangnya
maklumat seperti di dalam C-Plan
SPK
JKR.PK(O).04
Para 6.2.2
3. Method Statement mengandungi
tatakerja / kaedah pembinaan /
pemasangan keseluruhan skop
kerja
SPK
JKR.PK(O).04
Para 6.2.3
4. Method Statement disahkan oleh
Perunding selaras dengan
Spesifikasi, Lukisan Pembinaan
5. Prosedur / Manual / Garispanduan /
Standard berada di pejabat tapak /
makmal untuk rujukan personel
Kontraktor
Perakuan
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh:
Nama:
Jawatan:
Cop Rasmi:
Tarikh:

Prosedur jkr-reka-dan-bina

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Destacado

Destacado (13)

Similar a Prosedur jkr-reka-dan-bina

Similar a Prosedur jkr-reka-dan-bina (20)

Prosedur jkr-reka-dan-bina