1. Zer da informatika?
Informatika informazioaren tratamendu automatikoa aztertzen duen
zientzia da eta horretarako ordenagailu bat erabili behar da.
Informatika hitza bi hitzetan bananduta dago;INFOR eta
MATIKA."Infor" hitza informazio esan nahi du,eta
"matika",automatikoa esan nahi du.Informatika ordenagaiuekin
zerikusia duen guztia ikertzeaz eta irakazteaz arduratzen den
zientziari ere deritzo.
2. Informatikaren historia
https://www.youtube.com/watch?v=2r0e8D0DqpA
Lehen kalkulatzekomakina El abaco da, hau tableta batean zutabeak zeuden eta bertan lehena izan zen, eskuinetik hasita,
lehen hamarka, unitateak, ondoko eta abar dagokion. Bidez beren mugimenduak batuketak eta kenketak eragiketak egin
liteken.
Informazio bilakaeran beste gertakari garrantzitsu izan zen XVII mendean, Frantziako zientzialari Blaise Pascal Kalkulu-makina
bat asmatu zuen. Hau batuketa eta kenketa egiteko balio zuen bakarra, baina hau Alemaniako Leibnitz oinarria izan
zen, batuketa eta kenketa eragiketak, produktuak eta zatidura eragiketak egiteko gain.
XIX mendean kalkulatzeko lehen makinak saldu ziren. Mende horretan, matematikari ingelesa Babbage "Engine analitikoa“
garatu zuen edozein eragiketamatematiko egiteko asmoz. Era berean, 1000 zenbaki gordetzeko 50 zenbaki funtzio
laguntzailearen bidez izan zen memoria erabilgarri.
BigarrenMundu Gerra garapenarekin batera, lehenengo ordenagailua izan zen, Mark I eta bere funtzionamendua deritzo
switchesmekanikoetan oinarritzen eraikitzen da.
1944an praktikan jarri zen lehenengo ordenagailua Eniac izenekoa.
1951 urtean UNIVAC I eta II UNIVAC garatu zuten.
3. Informatikaren historia
• Lehen ordenagailuak
• Lehen kalkulatzeko makina El abaco
• Pascalen makina
• Leibnitz makina
• Babbgade makina
• Hollerith informatika-sistema automatikoa
4. Zer da ordenagailu bat?
.Ordenagailua informazio kopuru handia gorde eta prozesatu dezakeen gailu elektronikoa da
Ordenagailuak hainbat atal ditu,"software" eta "hardware" ataletan bananduta.
Ordenagailua helburu orokorreko makina automatikoa da, era askotako kalkulu edo eginkizunak
burutu ditzake eta moldagarria da hainbat lanetarako.
Nahi ditugun emaitzak lortuko dituen programa idazteko gauza bagara, gero konputagailuak
automatikoki erabiliko du programa hori, inoren laguntzarik gabe eta nahi beste aldiz.
Programa agindu-sekuentzia bat da, eta aginduak, konputagailuak ulertzen dituen eragiketa
logiko edota aritmetikoak. Horregatik, konputagailua programagarria dela esaten da, eta
programak egiteko moduak eta teknikak aztertzen dituen informatikaren
arloariprogramazioa deritzo. Programak idazteko programazio-lengoaiak erabiltzen dira. Gainera,
ordenagailuak agindu horiek arin-arin egingo ditu, informazio-kantitate handia erabiliz eta akatzik
gabe.
Konputagailuak diseinatzeko teknikak aztertzen dituen diziplinari informatika deritzo. Oro har,
informazioaren tratamendu automatikoaren zientzia da informatika.
5. Zer da hardware ?
Hardwarea ordenagailu baten zati fisiko eta ukigarriei
dagokie, Ikusi eta ikutu ahal diren atalak biltzen ditu,bere
osagai elektriko, elektroniko, elektromaniako eta
mekanikoak; softwarearen kontrakoa, izan ere, honek
osagai ukiezinei egiten baitie erreferentzia. Hardware
barruan bi atal nagusi ikusiko ditugu;sarrerako
gailuak eta irteerako.
6. Zer da softwarea?
• Softwarea ordenagailuaren atal logikoa da. Hots, hardwarea abiarazteko
balio duen programa eta agindu sorta.
• Software hainbat eta hainbat mota daude. Hauek sailkatu egiten dira software
horren erabiltzaileak daukan askatasunaren mailaren arabera sofware hori
erabiltzeko eta eraldatzeko. Horren arabera hauek dira software mota ezberdin
batzuk:
• 1- SOFTWARE ASKEA: software mota hau erabiltzaileak kopiatu, eraldatu, zein banatu
dezake.
• 2- DOMINIO PUBLIKOKOA: Software hau ez dago copyright-arengatik babestua.
• 3- COPYLEFT: copyright-ak dituen mugapen guztiak kentzea da, bai banaketan eta baita
aldaketetan ere, horrela jende guztiak jatorrizko lana izango du.
• 4- FREEWARE eta 5- SHAREWARE
7. PANTAILA
Irudiak eta testuak bistaratzen dituen tresna da.
Pantaila irteerako periferiko bat, telebista
pantailaren oso antzeko dena. Pantailan,
irudiak edo testuak ikus daitezke.
Ordenagailuko pantailak zenbait botoi ditu:
1. Piztu eta itzaltzeko botoia
2. distira
3. Kontrastea
4. Piztu edo itzali dagoen adierazten duen argi
bat.
Pantaila askotan menu botoia ere agertzen da, zenbait
aukera dituena:
Pantaila horizontalki eta bertikalki diotzea, zooma,
hizkuntza aukerazea, geometria eta kolorea ajustatzea.
8. Disko gogorra
- Ordenagailu baten informazioa gordetzen duen gailua da.
- -disko barruan aurkitzen dira:
• Master boot record (abio sektorea) partizio taula daukana
• Partitzioak, fitxategi sistema kolokatu ahal izateko beharrezkoak.
9. CD / DVD
CD grabagailua:
- Cdak grabatzeko erabiltzen den tresna
da.CPUan kokatzen da.
- CD-ROMak laser izpien bidez irakurtzen
diren disko konpaktuak dira, informazio asko
gorde daiteke: 700 MB. Erabiltzeko,
ordenagailuak CD-ROM irakurgailua eduki
behar du.
DVD grabagailua:
• DVDak grabatzeko tresna.
• CPUam kokatzen da.
• DVDak diskoak, CD-ROMan antzekoa, datu bolumen handiagoa gordetzeko
gai dira. Hauek ere laser izpien irakurtzen dira. Filmak gorde daitezke, soinu
eta zenbait hizkuntzatako azpititulu eta guzti. Gaur egun, ordenagailu askok
DVD irakurgailua edukitzen dute
10. Modema
Seinale digitalak analogiko bihurtzen ditu eta
alderantziz.
Modemak elkarrengandik urruti daden ordenagailuen
arteko komunikazioa egiteko aukera ematen du, telefono
linearen bitartez : internet konezioa. Bi motatakoak
daude:
-Barrukoa: Ordenagailuan instalatuta dago eta telefono
lineari konektatuta.
- Kanpokoa : ordenagailuaren portu bati eta telefono
lineari konektatuta egoten da. Argindarrari konektatu
behar zaio
11. Ruterra
Routerra edo bideratzailea, konputagailu-sareak
elkar
konektatzeko hardwarez eta softwarez osatuta
ko gailu bat da. OSI eredukohirugarren mailan
lan egiten du. Gailu honek sare-segmentuak
zein sare osoak elkar konektatzen ditu. Sareen
artean datu paketeak uzten ditu igarotzen sare
geruzako informazioan oinarrituz.
12. UNITATE ZENTRALA
Unitate zentrala informazioa prozesatzen den lekua da. Informazio hau,
sarrerako gailuetatik iristen zaio ordenagailuari, honek emaitzak sortu eta
irteerako gailuetara bidaltzen du.
ELIKADURA ITURRIA
Ordenagailua korronte elektrikoarekin konektatzekoerabiltzen den
osagarria da. Hazgailu bat dauka sortzen den beroa ateratzeko.
PROZESADOREA
Ordenagailuaren burua da prozesadorea. Honek egiten ditu ordenagailuak
egiten dituen eragiketa guztiak. Lehenengo prozesadorea Intel-ek sortu
zuen 1978.urtean: “Intel 8086” . Handik aurrera askoz gehiago eta hobeak
asmatu dituzte.
TXARTEL GRAFIKOA
Ama plakan txertatzen da. Grafiko guztien gestioa da. Ordenagailuan
irudiak ikusteko beharrezkoak diren eragiketak ehiten laguntzen dio
prozesadoreari.
SOINU TXARTELA
Soinua prozesatzen dute. Kaskoen eta mikrofonoekin konekxioa daukana.
Soinua analogikotik digitalera pasatzen du, eta alderantziz ere.
13. • Informazioaren kudaketa
• ASCII
American Standard Code for Information Interchange (Informazioaren Elkartrukerako Kode
Estatubatuar Estandarra)alfabeto latinean oinarritutako karaktereen kodea da.
1963an sortu zuen Estatu Batuetako Estandarren Batzordeak (ASA)telegrafian erabilitako kodeen eboluzio bezala. Beranduago, 1967an,
letra xeheak gehitu eta kontrol kode batzuk berriz definitu ziren, US-ASCII deritzon kodea sortuz.
Gaur egungo sistema informatiko gehienek ASCII kodea edo beronen hedapen bateragarriren bat darabilte testuak adierazi eta testua
maneiatzen duten gailuen kontrolerako.128 kode posible definitzen ditu, 32 karakteretako 4 azpitaldetan banatuta. 7 bit definitzen dira
kodeko, baina erdia baino gutxiago erabiltzen ditu kontrolerako karaktereak, alfabetukoak (minuskularik gabe), zenbakizkoak eta
puntuaziozkoak definitzeko. Abantaila nagusia, estandar bat izateaz gain, kodeen hurrenkera alfabetikoa da.
Normalean ASCII kodea 8 bit-etara zabaltzen da, kontrol bit bat gehituz, parekotasun-bita deritzona.
ASCII deitzen zaio 8 bit-en bitartez karaktere gehigarriak definitzea ahalbidetzen duen ISO-8859-1 estandarrari ere, baina ez da egokia
erabilpen hau.
14. • Byte
• Byte bat (B ikurraz adierazten dena) ordenagailuetan datuak gordetzeko erabili ohi den unitatea da, gordetzen duen datu
motarekiko independentea. Normalean 8 bitek osatutako multzoa izaten da, kasu hauetan zortzikote ere deitzen delarik.
• Byte bat ordenagailu batek lan egin dezakeen informazio neurri txikiena da. Batez ere biltegiratze sistema batek duen
gaitasuna adierazteko erabiltzen da. 2 bytek osatutako multzoari hitz deritzo (ingelesez, word), eta 4 bytek
osatutakoari hitz bikoitz (ingelesez, double word).
• Bit
• Bita, informatikako oinarrizko unitatea da. Bit batek "0" edo "1" egoera logikoa izan dezake; askotan 0-ari gezurrezko egoera eta 1-
ari egiazkoa egokitzen zaizko, nahiz eta batzuetan alderantziz ere izaten den. Oinarrizko eragiketa logikoak egin daitezke: NOT,
AND, OR, NAND, NOR eta XOR. Beraien bitartez, multzokatuz, zenbakiak(osokoak nahiz errealak), karaktereak eta
konplexuagoak diren datu egiturak ere errepresentatu daitezke.
Codigo binario- sistema bitarra
Sistema bitarra, halaber diadikoa sistema 1 informatikako izenekoa,
zenbakitze sistema bat zein zenbakiak erabiliz irudikatzen dira, bakarrik
zenbakiak zero eta bat (0 eta 1). Bat duten ordenagailuak erabiltzen da,
barrutik lan egiten duten bi tentsio maila delako, beraz, modu naturalean
beren sistema bitarra zenbakikuntza sistema (1ean 0 off) .2 da
15. Erabilitako materialak bideo
https://www.youtube.com/watch?v=2r0e8D0DqpA
• http://www.dma.eui.upm.es/historia_informatica/Flash/princi
pal.htm
• http://informatikarenhistoria.blogspot.com.es/2012/11/zer-da-informatika.
html
• http://bhblp.blogspot.com.es/2009/12/zer-da-softwarea.html
•
• http://www.monografias.com/trabajos46/la-informatica/la-informatica.
shtml#breve
http://es.slideshare.net/josebaetaalfonso/ordenagailua-lana-
3733274