Toponimia do Concello de Silleda VII (Siador, Silleda, Taboada, Vilar, Xestoso).
Traballo realizado por Laura Fernández e Beatriz González de 1º bach. (curso 2011-2012) para o ENDL do IES Pintor Colmeiro de Silleda.
Tomouse como base o o artigo "Toponimia do Concello de Silleda" de Nicandro Ares Vázquez (Lucensias nº 17)
Traballo Ruido,Relatos de Guerra por Daniel Carcamo Avalo..pdf
Toponimia de silleda vii (siador, silleda, taboada, vilar, xestoso)
1. TOPONIMIA DO
CONCELLO DE SILLEDA VII
Parroquias e aldeas
Siador, Silleda, Taboada, Vilar,
Xestoso
por Laura Fernández Suárez
Beatriz González Fernández
(Curso 2011-12)
A partir do artigo Toponimia do Concello de Silleda,
de Nicandro Ares Vázquez (Lucensia, nº 17)
3. 29. Siador (San Miguel)
O nome da parroquia venlle dado polo dunha aldea da mesma,
que foi posuída inicialmente por un home chamado Senator
-oris.
4. 29. Siador (San Miguel)
Lugares de Siador:
• Barcia: perpetúa a voz Várzena medieval, que é moito máis
antiga, posto que parece de orixe celta, *barcina ‘campo que
se inunda e cultiva’.
• Barro: é voz prerromana descritiva da calidade dun terreo.
Non obstante, quizais haberá que ter en conta o persoal
Barrus.
• Cartimil: foi o antropónimo visigótico Cartemirus.
5. 29. Siador (San Miguel)
Lugares de Siador:
• Cóscaros: poderíase vencellar
quizais co latín cusculium ‘bugallo
producido polo quermes no
carballo’.
• Costoia: traduce a custodia ‘garda,
conservación, prisión’.
• Currelo: é diminutivo de curro.
Curro: voz relacionada co latín
currus ‘carro’ e currere ‘correr’,
foi a que orixinou curral.
6. 29. Siador (San Miguel)
Lugares de Siador:
• Marco: puido sinalar os límites
dun terreo, e neste senso tería
orixe xermánica; pero tamén pode
reducirse ao nome persoal Marcus
que sería o do posuidor de tal
lugar.
• Outeiro: é unha evolución de
altarium ou auctarium, palabras
usadas en documentos medievais
para indicar un terreo alto ou
elevado.
7. 29. Siador (San Miguel)
Lugares de Siador:
• Penadagra: equivale a pena da agra.
Pena: é unha voz primitiva, quizais da
familia de pinna ‘amea’. No latín
medieval escriben penna. Agriño: parece
levar o sufixo -inu > -iño, que o faría
diminutivo de ager ‘agro’. Pero foi máis
ben o nome persoal Agrinius o que
orixinou o topónimo.
• Sestelo: parece diminutivo do persoal
Sextus, co sufixo -ellus do latín vulgar,
diverxente de Sextullus e de Sextillus.
9. 30. Silleda (Santa Eulalia)
O nome desta freguesía
aparece escrito Exilieta no
ano 998 e Selleda en 1395.
Inseparable de Silleiro,
Sillobre e Sillosa e
derivado dun
substantivo de sufixo
latino -etum/ -eta: *Silieta.
10. 30. Silleda (Santa Eulalia)
Lugares de Silleda:
• Casas do Monte: deriva do
latín casa e mons ‘monte’.
• Costoia: traduce a custodia
‘garda, conservación,
prisión’.
• Fonteboa: equivale a fons
bona, dado que o masculino
fons converteuse en feminino
no latín serodio.
11. 30. Silleda (Santa Eulalia)
Lugares de Silleda:
• Foxo: procede do latín serodio fogium/foveum, trampa de
feras, consistente nun foso feito na terra e camuflado na
superficie, onde se pousaba o cebo para que caese dentro o
animal ao comelo.
• Mera: chámase a néboa espesa e baixa que estraga os
cultivos, pero outro debeu ser o significado e orixe deste
topónimo e hidrónimo, que se repite en Galicia. Din tamén que
mera sería unha voz emparentada co grego méros ‘parte’,
cando significa a parte de bens que lle corresponde a cada
herdeiro ou a sorte que lle toca a cada veciño nunha partilla
comunal.
12. 30. Silleda (Santa Eulalia)
Lugares de Silleda:
• Mourelos: traduce a Maurellus,
diminutivo no latín vulgar do
antropónimo Maurus ‘mouro’.
• Toiriz: procede do persoal
visigótico Teodoricus.
13. 30. Silleda (Santa Eulalia)
Lugares de Silleda:
• Toxa: parece da familia de
toxo, que ten orixe prerromana.
• Trasfontao: é o topónimo
fontanum, Fontao: traduce o
latín fontanus-a-um, adxectivo
referido a fons ‘fonte’, que se
converteu no cognomen
persoal Fontanus. Precedido
aquí da preposición trans ‘tras,
máis alá de’.
15. 31. Taboada (Santiago)
Probablemente o topónimo
Taboada procedería de
(aedificia) tabulata ‘edificios
de táboas’, ou de (terra)
tabulata, é dicir, terra medida
en cadros: unam tabulam de
terra per suos marcos, ou
(pons) tabulata ‘ponte de
táboas).
16. 31. Taboada (Santiago)
Lugares de Taboada:
• Carballeda: indica co sufixo
-eta > -eda abundancia dunha
árbore, que se chamaba carbalio
en 985, non carbaculum
‘carballo’, derivado do
prerromano carba.
• Carral: deriva de carrus/currus,
por ser camiño de carros.
17. 31. Taboada (Santiago)
Lugares de Taboada:
• Eirexe: concorda co xenitivo
ecclesiae (locus) ‘lugar da igrexa’.
• Ponte: alude evidentemente a
pons ‘ponte’.
• Reboredo: vencellado con robur
‘carballo’.
18. 31. Taboada (Santiago)
Lugares de Taboada:
• Regueiro: sería o plural
neutro de *recarium, derivado
de *recum ‘rego’, voz quizais
pre-latina equivalente a riguus
‘rego’ en latín.
• Taboadavella: é Taboada co
adxectivo vetula ‘vella’.
• Trasdovalo: vén do latín
trans vallum ‘tras do valado
ou da muralla’.
20. 32. Vilar (San Martiño)
Traduce como substantivo o que en latín foi adxectivo villaris
-are, aludindo ao recanto dunha vila.
21. 32. Vilar (San Martiño)
Lugares de Vilar:
• Barral: parece sinónimo de
barreiro, sitio no que abunda o
barro, voz de orixe
prerromana.
• Cabodevila: alude a caput
‘cabo, cabeza, extremidade’
dunha villa ‘vila’.
• O Campo: traduce a campus,
chao amplo sen cultivar.
22. 32. Vilar (San Martiño)
Lugares de Vilar:
• Mazarelos: parece o plural de
mazarelo ‘man do machaduro ou
morteiro; roda de mazar o leite;
mazarico’. Este derviado do latín
vulgar *mattea ‘maza’, podería
referirse quizais a
mazadoiros/mazadeiros de liño.
• Redondo: procede do latín rotundus-
a-um, adxectivo que foi base do nome
persoal Rotundus.
24. 33. Xestoso (Santa María)
Do latín genista orixinouse Genestoso que non é só o nome
parroquial, Xestoso, senón tamén o dun lugar da freguesía.
25. 33. Xestoso (Santa María)
Lugares de Xestoso:
• Fontefría: sería fons frigida no
baixo latín, coma o dito de
Fonteboa: equivale a fons bona,
dado que o masculino fons
converteuse en feminino no latín serodio.
• Fontelas: é plural do diminutivo vulgar fontella ‘fontiña’.
• Reigosa: procede do adxectivo radicosus-a-um.
• Río: foi rivus/rius en latín.