Ενημερωτικό άρθρο από το δικηγόρο Καβάλας Γιώργο Γιαγκουδάκη. Επισκεφθείτε το blog http://kavala-lawyer.blogspot.gr για ενημέρωση με πλούσια νομική αρθρογραφία.Εγγραφείτε στη mailing list.

1. Πως να ασηοπροζηαηεσζείς από θηνδύνοσς ζηο Ίνηερνεη
Οη ξαγδαίεο αιιαγέο ζηελ αλάπηπμε ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ε νινέλα απμαλόκελε ρξήζε ηνπ
δηαδηθηύνπ έρνπλ αζθαιώο ηα ζεηηθά, αιιά θαη ηα αξλεηηθά ζεκεία ηνπο. Σηα αξλεηηθά είλαη ε
δηάπξαμε εγθιεκαηηθώλ πξάμεσλ, λέσλ κνξθώλ εγθιεκαηηθόηεηαο πνπ ζεζκνζεηνύληαη κε ηνλ
όξν «Ηιεθηξνληθό Έγθιεκα».
Τν "ειεθηξνληθό έγθιεκα", είλαη αμηόπνηλεο πξάμεηο, πνπ είηε ηεινύληαη κε ηε ρξήζε
ειεθηξνληθώλ ππνινγηζηώλ (computer crime), είηε κέζσ ηνπ δηαδηθηύνπ, ηα Κπβεξλνεγθιήκαηα
(cyber crime).
Κύξηεο κνξθέο Κπβεξλνεγθιεκάησλ πνπ εμηρληάζζεθαλ ζηελ Ειιάδα από ην Τκήκα
Ηιεθηξνληθνύ Εγθιήκαηνο/ΔΑΑ είλαη:
1. Απάηεο κέζσ Δηαδηθηύνπ 2. Παηδηθή πνξλνγξαθία 3. Cracking θαη hacking 4. Δηαθίλεζεπεηξαηεία ινγηζκηθνύ 5. Πηζησηηθέο θάξηεο 6. Δηαθίλεζε λαξθσηηθώλ 7. Έγθιεκα ζηα chat
rooms.
Σε πεξίπησζε θαηαγγειίαο ε δηαδηθηπαθή έξεπλα γηά ηνλ εληνπηζκό ησλ "ειεθηξνληθώλ ηρλώλ"
ησλ ρξεζηώλ ηνπ δηαδηθηύνπ από ηελ Υπεξεζία Ηιεθηξνληθνύ εγθιήκαηνο ηεο Ειιεληθήο
Αζηπλνκίαο είλαη ηδηαίηεξα δύζθνιε θαη ρξνλνβόξα. Μία έξεπλα κπνξεί λα δηαξθέζεη από έλα
κήλα έσο θαη δύν ρξόληα.
Τν θαιύηεξν αλακθίβνια ζα ήηαλ λα ελεξγήζνπκε πξνιεπηηθά. Να πάξνπκε νξηζκέλα
ζηνηρεηώδε κέηξα απηνπξνζηαζίαο καο από ηνπο θηλδύλνπο ηνπ δηαδηθηύνπ, αθνινπζώληαο ηηο
παξαθάησ απιέο ζπκβνπιέο:
1. Μελ αλνίγεηο emails πνπ δελ γλσξίδεηο ηνλ απνζηνιέα ηνπο. Σε θάζε πεξίπησζε κελ θάλεηο
θιηθ ζε links (δεζκνύο), αλ δελ δηαπηζηώζεηο πξώηα ηνλ αζθαιή πξννξηζκό ηνπο (ζπλήζσο
εκθαλίδεηε θάησ ζηε κπάξα ηνπ πεξηεγεηή (browser) ε ειεθηξνληθή δ/λζε ηνπ site, όηαλ βάδεηο
ηνλ θέξζνξα ηνπ πνληηθηνύ πάλσ ζην link).
2. Να κελ ζηέιλεηο ή ζπκπιεξώλεηο ζε θόξκα ζε εηζεξρόκελα email (κε ζθνπό απνζηνιήο
email) ηα πξνζσπηθά ζνπ ζηνηρεία, θσδηθνύο πξόζβαζεο θ.ι.π ηα νπνία επηηήδεηνη "ςαξεύνπλ"
ζην δηαδίθηπν. Τα emails απηά εκθαλίδνληαη πξνεξρόκελα δήζελ από εηαηξίεο, ηξάπεδεο,
νξγαληζκνύο θ.ιπ., ελώ νη επηηήδεηνη απαηεώλεο πξνο εμαπάηεζε ρξεζηκνπνηνύλ ηα αληίζηνηρα
ινγόηππα, ζήκαηα, ζρεδηαζκό ζειίδαο ( Phishing emails ). Οη "εγθιεκαηίεο ηνπ Κπβεξλνρώξνπ"
πνιιέο θνξέο, απνζηέιινπλ ειεθηξνληθά κελύκαηα (e-mails) κε ςεπδή ζηνηρεία, αθόκε θαη
δήζελ γλσζηώλ καο πξνζώπσλ, θίισλ θ.ι.π., απνθξύπηνληαο ηελ πξαγκαηηθή ηνπο ηαπηόηεηα.
3. Ο θσδηθόο πξόζβαζεο θαη θσδηθόο ρξήζηε ππάξρνπλ γηά ιόγνπο αζθαιείαο θαη
ηαπηνπνίεζεο ηνπ ρξήζηε. Γηά απηό κόλν εζύ ζα πξέπεη λα ηνπο γλσξίδεηο θαη λα κε ηνπο δίλεηο
ζε νπνηνλδήπνηε θαη γηά νπνηνλδήπνηε ιόγν. Μπνξείο λα θάλεηο ρξήζε εηθνληθνύ
πιεθηξνινγίνπ (virtual keyboard) γηά ηε θαηαρώξεζε ησλ θσδηθώλ ζνπ ζε θόξκεο κε
πξνγξάκκαηα (Anti keylogger) γηά ιόγνπο αζθαιείαο.

2. 4. Απέθπγε αθαηάιιεινπ πεξηερνκέλνπ ζειίδεο κε ζεμ, βία, ξαηζηζκό, ηξνκνθξαηία θ.ι.π. πνπ
επηπιένλ ελδέρεηαη λα κεηαδώζνπλ επηβιαβέο πιηθό, ηνύο, θαθόβνπιν ινγηζκηθό θ.ι.π ζηνλ
ππνινγηζηή ζνπ.
5. Πξνηίκεζε ηηο ζειίδεο πνπ μεθηλνύλ κε "https". To "s" ζην ηέινο ζεκαίλεη όηη είλαη αζθαιείο.
Τν θαιύηεξν ζα ήηαλ λα απνθύγεηε αγνξέο κε πηζησηηθέο ή ρξεσζηηθέο θάξηεο. Αλ δελ είλαη
απηό δπλαηόλ, θάλεηε αγνξέο κόλν από γλσζηέο εηαηξείεο πνπ ζαο παξέρνπλ εγγπήζεηο
αζθάιεηαο θαη νη ζειίδεο ηνπο είλαη αζθαιείο. Αληί γηά πηζησηηθή κπνξείο λα ρξεζηκνπνηήζεηο
πξνπιεξσκέλε θάξηα ή ρξεσζηηθή θάξηα.
6. Απέθπγε όζν είλαη δπλαηόλ λα δεκνζηνπνηείο πνιύ πξνζσπηθά ζνπ ζηνηρεία θαη
θσηνγξαθίεο ζην δηαδίθηπν θαη ηδίσο ζηα θνηλσληθά δίθηπα. Μελ απνζηέιιεηο κελύκαηα κε
πξνζσπηθά δεδνκέλα.
7. Μελ παίδεηο ηπρεξά παηρλίδηα ζην δηαδίθηπν.
8. Εγθάηέζηεζε ζηνλ ππνινγηζηή ζνπ ινγηζκηθά πξνζηαζίαο από ηνύο θαη ειεθηξνληθέο
επηζέζεηο. Φξόληηζε ηελ απηόκαηε αλαβάζκηζε, ελεκέξσζε ησλ ινγηζκηθώλ ζνπ γηά θαιύηεξε
πξνζηαζία. Υπάξρνπλ ζην δηαδίθηπν θαη δσξεάλ πξνγξάκκαηα πνπ θάλνπλ αξθεηά θαιά ηε
δνπιεηά ηνπο. Σπληζηάηαη ε ζπλερήο αλαλέσζε (update) ηνπ antivirus, firewall θαη ε ηαθηηθή
αλίρλεπζε όινπ ηνπ δίζθνπ.
9. Κάλε ρξήζε ηεο δπλαηόηεηαο εληνπηζκνύ αλεπηζύκεηεο αιιεινγξαθίαο (junk email) κε ηα
θίιηξα ειεθηξνληθνύ ζνπ ηαρπδξνκείνπ (antispam).
10. Μελ απαληάο ζε κελύκαηα κε άγλσζην απνζηνιέα, άγλσζηεο πξνέιεπζεο, πνπ
αλαθνηλώλνπλ θάπνην θέξδνο ή θάπνηα εμαηξεηηθή πξνζθνξά, εθόζνλ πνιύ πηζαλό είλαη λα
ζηνρεύνπλ ζε εμαπάηεζή ζνπ. Μελ αλνίγεηο ηα ζπλεκκέλα αξρεία ηνπο, κπνξεί λα έρνπλ θάπνην
ηό.
11. Δηέθνςε θάζε επηθνηλσλία ζην δηαδίθηπν κε θάπνηνλ πνπ αξρίδεη λα ζνπ θάλεη εξσηήζεηο
πνιύ πξνζσπηθέο ή ζεμνπαιηθνύ πεξηερνκέλνπ.
12. Άιιαδε όζν ζπρλά κπνξείο ην όλνκα ρξήζηε (username) θαη ηνλ θσδηθό πξόζβαζήο ζνπ
(password), ν νπνίνο ζα πξέπεη λα είλαη δύζθνινο απνηεινύκελνο από όζν ην δπλαηόλ
πεξηζζόηεξα (κε ελαιιαγή) γξάκκαηα (πεδά θαη θεθαιαία), αξηζκνύο θαη ζύκβνια.
13. Κξάηεζε ηνλ ειεθηξνληθό ππνινγηζηή ζε ρώξνπο, όπσο ην ζαιόλη θαη όρη ζε ππλνδσκάηηα,
όηαλ πξόθεηηαη λα ηνλ ρξεζηκνπνηήζνπλ ηα παηδηά ζνπ γηά λα έρεηο ηελ επίβιεςή ηνπο. Επίζεο
ππάξρνπλ εηδηθά πξνγξάκκαηα πξνζηαζίαο γηά παηδηά πνπ ελεξγνύλ σο θίιηξα απν
αλεπηζύκεηεο ζειίδεο θαη πνπ ζα πξέπεη απαξαηηήησο λα ηα εγθαηαζηήζεηο ζηνλ ππνινγηζηή
ηνπο.

3. 14. Σπδεηήζηε κε ηα παηδηά ζαο α. γηα ηνπο θηλδύλνπο πνπ ππάξρνπλ, όηαλ ζπλνκηινύλ κε
αγλώζηνπο κέζσ chatrooms, β. γηα ζέκαηα αζθάιεηαο (επηθνηλσλία κε επηθίλδπλα άηνκα,
πξόζβαζε ζε sites κε επηβιαβέο πεξηερόκελν), πνπ πξνθύπηνπλ από ηελ πινήγεζε ζην
Δηαδίθηπν. Τνλίζηε ζηα παηδηά ζαο πσο είλαη επηθίλδπλν από κόλα ηνπο λα ζπλαληεζνύλ
πξνζσπηθά κε άηνκα πνπ έρνπλ γλσξίζεη ζην Δηαδίθηπν. Η ελεκέξσζε ησλ παηδηώλ γηά ην
θαηλόκελν δηαδηθηπαθνύ εθθνβηζκνύ (Cyber-bullying) είλαη ζεκαληηθή.
15. Σε dial-up ζύλδεζε internet ζα πξέπεη λα θιείλεηο κε θσδηθό, πνπ ζα πξνκεζεπηείο από ηνλ
Ο.Τ.Ε ηηο εμεξρόκελεο δηεζλείο θιήζεηο, δηόηη ππάξρεη ν θίλδπλνο ηνπ dialer (εγθαηάζηαζε
πξνγξάκκαηνο ελ αγλνία ζνπ ζηνλ ππνινγηζηή ζνπ), κε απνηέιεζκα ηελ ππεξβνιηθή
ηειεθσληθή ρξέσζή ζνπ (θνπζθσκέλνη ινγαξηαζκνί).
16. Απελεξγνπνίεζε ηε ιεηηνπξγία «Απηόκαηεο Καηαρώξεζεο» ηνπ πξνγξάκκαηνο πεξηήγεζεο.
Δειαδή λα κελ απνζεθεύνληαη απηόκαηα νη θσδηθνί πξόζβαζεο ζνπ. Με θάλεηο ρξήζε
ππνινγηζηή από Internet cafe, δεκόζηεο βηβιηνζήθεο θαη άιινπο ρώξνπο ζηνπο νπνίνπο πνιινί
ρξήζηεο έρνπλ πξόζβαζε ζηνπο ίδηνπο ππνινγηζηέο, όηαλ πξόθεηηαη λα ζπκπιεξώζεηο θόξκεο
κε θσδηθνύο πξόζβαζεο, δηόηη ππάξρεη πεξίπησζε λα απνζεθεπηνύλ θαη λα ρξεζηκνπνηεζνύλ
από ηξίηα άηνκα.
17. Κάλε ηαθηηθό έιεγρν ησλ ηξαπεδηθώλ ινγαξηαζκώλ θαη ησλ ινγαξηαζκώλ ησλ πηζησηηθώλ
θαξηώλ ζνπ γηα ηπρόλ αζπλήζηζηε ζπλαιιαγή ή αλάιεςε θαη εηδνπνίεζε ακέζσο ηελ ηξάπεδα
ζε πεξίπησζε πνπ δηαπηζηώζεηο θάηη.
18. Ελεξγνπνίεζε ηελ εκθάληζε ηεο επέθηαζεο ησλ ηύπσλ αξρείσλ ζηνλ ππνινγηζηή ζνπ, ώζηε
λα γλσξίδεηο πξνηνύ θάλεηο θιηθ αλ ην αξρείν απηό πρ. είλαη θσηνγξαθία ή θάηη άιιν. Με απηό
ην ηξόπν εκθαλίδεηε ε επέθηαζε ηνπ αξρείνπ πνπ δειώλεη ην ηύπν ηνπ πρ. ην αξρείν
photo.jpg.exe δελ είλαη θσηνγξαθία, αιιά εθαξκνγή, πνπ ίζσο κπνξεί λα θάλεη δεκηά.
19. Όηαλ αλαδεηάο κηα πιεξνθνξία ζην δηαδίθηπν, ειέγρεηο ηελ αμηνπηζηία ηνπ site, ηελ ηδηόηεηα
ηνπ ζπγγξαθέα, θάλεηο δηαζηαύξσζε κε άιιεο έγθπξεο πεγέο, ςάρλεηο ζρόιηα ζε forum γηα ηελ
ζειίδα απηή, βιέπεηο λα ππάξρεη δεκνζίεπζε πιεξνθνξηώλ ζην site ζρεηηθά κε ηα ζηνηρεία
επηθνηλσλίαο ηνπ ηδηνθηήηε ηνπ, ηε δ/λζε ηνπ θαηαζηήκαηνο, link άιισλ ζειίδσλ πξνο ην site.
Γηώργος Γηαγθοσδάθες
Δηθεγόρος Καβάιας
Δηαδύγηα - Ποηνηθά - Ινηερνεη
giagkoud@yahoo.com