Osasun Saila. Eusko Jaurlaritza

1. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo

2. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
2
2
TABAKORIK GABEKO MUNDUKO
EGUNA
Osasun Sailak eta Osakidetzak bat egin dute, urtero bezala,
Tabakorik Gabeko Munduko Eguneko ekitaldiekin
(maiatzaren 31n ospatuko da) eta Kerik Gabeko Asteko
ekitaldiekin, tabakoaren aurkako borrokan eta bizi-ohitura
osasungarriak dituen euskal gizartearen aldeko borrokan duten
konpromisoa erakusteko.
Jon Darpón Osasun sailburuak, Miren Dorronsoro Osasun
Publikoaren eta Adikzioen zuzendariarekin batera, gaur
goizean, prentsaurrekoan, Bilbon, Euskadiko tabako-egoerari
buruzko datu berriak eman ditu ezagutzera, azken ADIKZIOEN
GAINEKO INKESTA. EUSKADI 2017 ondoriozkoak.

3. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
TABAKOAREN EGUNGO EGOERA EUSKADIN
ADIKZIOEN GAINEKO INKESTA. EUSKADI 2017 txostenak,
Osasun Sailarenak, honako alderdi hauek aztertzen ditu:
 Tabako-kontsumoaren urratsei eta nagusitasunari buruzko
zenbait faktore.
 Azken 20 urteotan 15 eta 74 urte bitarteko euskal
biztanleetan izan duen bilakaera.
TABAKO KONTSUMOA NABARMEN GUTXITU DA
AZKEN URTEOTAN. GAINERA, ERRETZAILEEK
ZIGARRETA GUTXIAGO ERRETZEN DITUZTE.
ADIKZIOEN GAINEKO INKESTA. EUSKADI 2017
txostenaren datuen arabera
3

4. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
4
BILAKAERA ETA DATUAK
2002az geroztik, erretzaile-kopurua pixkanaka behera doala ikusten da.
2008-2010 urteen artean murrizketa esanguratsua egon zen, baina,
azken urteotan, murrizketa are nabarmenagoa izan da.
% 30,5
2008
% 38,8
1992
% 22,1
2017
4
8 PUNTU10 urte
16 PUNTU20 urte
1 TABAKOAREN OHIKO KONTSUMOA GUTXITU EGIN
DA

5. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
GIZONAK EMAKUMEAK
% 25,6 % 18,6
5
Kontsumo handiagoa
45-74 urte bitartean (% 28,2)
2 OHIKO KONTSUMOA SEXUAREN ETA ADINAREN
ARABERA
Kontsumo handiagoa
15-44 urte bitartean (% 20,5)

6. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
6
10 UNITATE BAINO GUTXIAGO
batez beste eta eguneko: % 61,9
% 57,4
2012
% 51,1 % 61,9
Gaur egun2008
6
3 2 NORMALEAN TABAKOA KONTSUMITZEN DUENAK
ZIGARRETA GUTXIAGO ERRE OHI DU

7. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
7
Egungo kontsumoa
7
< 10 Unit.
11 eta 20 unit. bitartea
> 20 unit.
% 61,9
% 32,9
% 5,2
3 2 NORMALEAN TABAKOA KONTSUMITZEN DUENAK ZIGARRETA
GUTXIAGO ERRE OHI DU
3

8. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
8
SEXUA:Emakume gehiago gizon baino
ADINA:15-34 urte bitartean
35-74 urte bitartean
% 63,1 SEKULA EZ
% 44,3 SEKULA EZ
2017 48,8%
2012 45,6%
8
4 AREAGOTU EGIN DA SEKULA ERRE EZ DUEN PERTSONA
KOPURUA
Nabarmentzekoa da sekula erre ez duen gazteen
ehunekoa

9. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
9
% 2,6koa dela
9
5 ALDIAN BEHINGO KONTSUMOA
15-34 urte bitartean
35-74 urte bitartean
% 4,3
% 2,5
ADINA:
Gazteenen artean, ehuneko horrek gora egiten du eta
% 4,3koa da, 35 eta 74 urte bitartekoen aldean ia
bikoitza

10. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
10
2017 %26,5
2012 %23,2
EGUNERO TABAKOA KONTSUMITZEN DUTENEN ARTEAN:
 % 72k ez du ahaleginik egin erretzeari uzteko
 Baina, horietatik, % 60k nahiko luke tabakoa utzi.
10
6 AREAGOTU EGIN DA TABAKO KONTSUMOA UZTEN
DUEN PERTSONA KOPURUA

11. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
11
%72k Pakete zigarretak baino ez ditu erretzen
%14,2k Biltzeko zigarretak baino ez ditu erretzen
%6k Zigarreta elektronikoa erabili izan du
11
7 KONTSUMITUTAKO TABAKO MOTA

12. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
“EUSKADIN TABAKOAREN EPIDEMIAREN AURKAKO
BORROKARAKO DAGOEN KONPROMISOAREN ONDORIO:
administrazioak, osasun-profesionalak, osasunari lotutako
elkarteak, hezitzaileak, gizarte-eragileak, familiak eta abar; beren
inplikazioaren eta lanaren bidez, osasunaren eta ongizatearen
inguruko programa eta politikak gara daitezke”.
Jon Darpón Osasun sailburua:
12
“TABAKO KONTSUMOAK OSO MURRIZKETA
ESANGURATSUA IZAN DU AZKEN URTEOTAN, ETA, GEHIEN
ERRETZEN DUTENEN ARTEAN, EGUNERO
KONTSUMITUTAKO ZIGARRETA KOPURUAK BEHERA EGIN
DU”

13. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
HELBURUA:
Osasun Saila eta Osakidetza Osasun Mundu Erakundearen
“MPOWER” programarekin ari dira neurri-plana lantzen,
honako hauetarako:
 Tabakismoaren epidemian atzera egiteko.
 Tabakoaren inguruko esku-hartzea sendotzeko eta
sustatzeko, tresna berriak garatuz.
 Adingabeekiko esku-hartzea eta osasun-arloko
prebentziorako eta sustapenerako estrategiak berritzeko
(2013-2020ko Osasun Planeko lehentasunezko ildoa).
HERRITARRAK TABAKO KETIK BABESTEA ETA ERRETZEARI UTZI
NAHI DIETEN PERTSONEI LAGUNTZA ESKAINTZEA ETA,
HORRETARAKO, TABAKOAREN AURKA BORROKAN JARDUTEA,
EREMU GUZTIETAN.
13

14. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
1/2016 LEGEA, ADIKZIO ETA DROGA MENPEKOTASUNEN
ARRETA INTEGRALARI BURUZKOA, osasun-prebentzioaren
eta -sustapenaren ikuspuntutik, zera da:
 Tresna baliotsua euskal gizartearen osasun-zaintza hobetzeko.
 Euskadi Europako eskualdeetan buru jartzen du legegintzari
dagokionez tabakoaren aurkako borrokan.
 Lege oso aurreratua, Europan dagoen legeriaren aldean.
 Portaera- eta kontsumo-modu berrietara egokitua.
14

15. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
Erretzaileentzako eskaintza finkatu da.
Eskuratutako datu onak nabarmentzen
dira.
OHITURA GALTZEA
Osakidetza
 Taldean eta banaka erretzeari uzteko
programak eskaintzen ditu, osasun-
zentro guztietan.
 Doako telefonoa, tabakoa uzteko
prozesuan informazioa eta laguntza
emateko: 94 400 75 73
15

16. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
16
Tabakoa kontsumitzeko ohitura uzteko programetan parte
hartzea:
2012tik ≈ 18.800 pertsona
Emakumeek gizonek baino gehiago parte hartzen dute, nahiz
eta gizonak nagusitzen diren tabakoaren kontsumoan.
2017
1.619 emakume / 1.361 gizon
OHITURA GALTZEA

17. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
17
“KERIK GABEKO OSASUN ERAKUNDEEN EUSKAL SAREA” izenarekin,
Osakidetza ENSH-Global-en parte da, “Kerik gabeko ospitale eta osasun-
zentroen Nazioarteko Sare”ko parte; kerik gabeko osasun-erakundeek eratzen
dute sarea, munduko 20 herrialde baino gehiagokoek.
ELKARREKIN LAN EGITEA TABAKOAREN KONTSUMOA MODU
GUZTIETAN PREBENITZEKO ETA UZTEKO BATERAKO
ESTRATEGIA GARATZEKO.
HELBURUA
Euskal sarearen barruan, globalki ari da honako helburu hauetarako
lanean:
 Osasun-zentroetan tabakoa desagerrarazteko ekimenak garatzeko
 Ingurune guztirako giro osasungarria eta kerik gabea ziurtatzeko:
profesionalak, pazienteak eta familiartekoak.

18. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
18
KERIK GABEKO GAZTEAK PROGRAMA
 Gazte eta nerabeei zuzenduta, tabakoa kontsumitzen has ez
daitezen. Ikastetxeetan egiten da.
 Programa berritua eta eguenratua da, Kerik gabeko ikasgelen
ordezkoa. Ikasturte honetan hasi da (2017-2018).
 Aldundiek eta udalek dihardute lankidetzan.
 Guztira, DBHko 1. eta 2. mailako 7.282 gaztek parte hartu dute
eta, guztira, 70 euskal ikastetxek (iaz baino 1.000 ikasle gehiago).
 Estrategia berriak, gazteak tabakoa kontsumitzen has ez
daitezen.
 Besteak beste, honako alderdi hauek aztertzen dituzten unitate
didaktikoak garatzea: tabakoaren osagaiak, genero-ikuspegia,
tabako-industriaren estrategiak eta ez erretzeak dakartzan
abantailen ezagutza.

19. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
Horren guztiaren buru, Osasun Saileko eta Osakidetzako
profesionalen eta Euskadin tabakoaren eremuan lan egiten
duten guztien lana, inplikazioa eta ahalegina.
KERIK GABEKO GAZTEAK PROGRAMA
ESKERRIK ASKO, GUZTIEI, BEREN LAN HANDIAGATIK
ETA EUSKADIN TABAKOAREN KONTSUMOAN ESKU
HARTZEA IZATEN ARI DEN EMAITZA ONENGATIK.
19

20. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
OSASUN SAILAREN ETA OSAKIDETZAREN
KONPROMISOA
 Gure gizartean tabakoaren epidemiaren aurkako
borrokan lanean jarraitzea.
 Ahalegina eskaintzea, esku-hartze integralen bidez.
 Kontsumoa murrizteko politika eraginkorrak sustatzea.
 Arriskuei buruzko informazio- eta sentsibilizazio-lana
sustatzea
 Bizi-ohitura osasungarriak bultzatzea.
20

21. TABAKORIK GABEKO MUNDUKO EGUNA
DÍA MUNDIAL SIN TABACO
Maiatzak 31 Mayo
Osasun sailburua: “Euskal gizarte osoa gonbidatzen
dut Tabakoaren Mundu Egunaren eta Kerik Gabeko
Astearen inguruan egunotan egingo diren ekimenetan
parte hartzera (informazio-mahaiak, karpa
komunitarioak, informazio-kanpainak, martxak eta
abar), tabako-kontsumoa utzi nahi duten pertsona
guztiei laguntza eta informazioa emateko”.
“Gaur erretzeari uzteko eguna izan daiteke, eta
erretzaile guztiak urrats hori ematera animatu nahi
ditut”.
21
GURE KONPROMISOA