Przemysl Drzewny. Research & Development nr 2/2013

Magazyn sektora leśno-drzewnego

TYLKO U NAS:
Andrzej Ballaun
o PULI INWESTYCYJNEJ:
„W ostatnich trzech
latach moce produkcyjne
przemysłu drzewnego
w Polsce wzrosły o OK.

nr 2/2013 | ISSN: 0373-9856 | Nakład: 5 000 egz.

2,7

mln m3.”

RAPORTY:
Produkcja i naprawa palet 2012
POLSKIE TARTAKI
NA DRODZE MODERNIZACJI

INWESTYCJE:

P A WIL

OIS
5, ST
ON

5
KO 5

INSTALACJA NA BIOMASĘ
W ARŁAMOWIE
PAGED ZWIĘKSZA PRODUKCJĘ
NOWY STYL buduje fabryKĘ

BIOMASA:

KRACH NA RYNKU
ZIELONYCH CERTYFIKATÓW

SPRZEDAŻ DREWNA:
pula inwestycyjna
NIE CHCEMY UMIERAĆ ZA E-DREWNO

w w w.prz e my sl drze w ny.eu | 1

Odpowiedzialna
ochrona drewna

Dr. Wolman GmbH
reprezentowana przez : BAStex Sp. z o.o.
ul. Krzywickiego 34, 02-078 Warszawa, Tel: + 48 22 622 36 29
Fax :+ 48 22 622 24 78, E-mail: wolman@bastex.pl

2 | PRZEMYSŁ DRZEWNY. RESEARCH & DEVELOPMENT

EDYTORIAL

MAŁGORZATA WNOROWSKA

„

REDAKTOR NACZELNA
PRZEMYSŁ DRZEWNY. RESEARCH & DEVELOPEMENT

Drewno jest podstawą istnienia i funkcjonowania
przemysłu drzewnego, który jest naszym eksportowym „oczkiem w głowie.” /Janusz Zaleski/
wypowiedź podczas Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa /nr 65/ obradującej 7.02.2013 r.

Niezwykle ucieszyła mnie powyższa pochlebna wypowiedź

podaży drewna (czytaj str. 22-25). Byłoby to doskonałe na-

pana ministra wobec dokonań polskich przedsiębiorców

rzędzie stymulujące wzrost wydajności w polskich tartakach

drzewnych. Niestety nie wiem kogo miał na myśli mówiąc

i w efekcie ograniczające silne rozdrobnienie (o czym w ar-

„naszym”, bo „oczkiem w głowie” ani ministerstwa gospodarki

tykule prof. Krzoska na str. 30). Piszę to jednak w trybie

ani ministerstwa środowiska przemysł drzewny się nie czuje.

przypuszczającym, gdyż

Widać to przy okazji rozmów na temat zasad sprzedaży drew-

zmian w zakresie sposobu sprzedaży-rozdziału drewna (jak to

na. Widać to również po ostatnich buntowniczych posunię-

w swym artykule na str. 18-20 nazywa prof. Lis) trudno

ciach ze strony niektórych przedsiębiorców, którzy stworzenie

zachęcać: „jedźcie na Dremę czy Lignę i kupujcie maszyny”,

puli inwestycyjnej uznali za niezgodne z zasadami swobodnej

bo kto wie, czy za rok lub dwa ktoś będzie jeszcze pamię-

konkurencji i zgłosili sprawę do UOKiK (czytaj str. 26-28).

tał, czym była owa pula inwestycyjna. Tak jak już dziś tylko

Tymczasem twórcy systemu sprzedaży drewna twierdzą, że

weterani pamiętają, że kiedyś drewno kupowało się w lesie.

pula inwestycyjna to świetne rozwiązanie, które wręcz wzmac-

Mimo wszystko trzymam kciuki za tych, co wspierają inwe-

nia konkurencyjność, stąd też w kolejnych latach można się

stycje i za tych, co chcą inwestować. Oby rzeczywiście byli

spodziewać wzrostu jej wolumenu nawet do 10% całkowitej

„oczkiem w głowie”.

WYDAWCA:
STOWARZYSZENIE INŻYNIERÓW
I TECHNIKÓW LEŚNICTWA
I DRZEWNICTWA
ul.Czackiego 3/5, 00-043 Warszawa
tel./fax (22) 82 827 24
www.sitlid.pl

TYP PERIODYKU:
kwartalnik drukowany
+ wersja PDF

ISNN 0373-9856
NAKŁAD:
5 000 egz.

SKŁAD I DRUK:
FORESTOR COMMUNICATION
www.forestor.pl

REDAKTOR NACZELNA:
MAŁGORZATA WNOROWSKA
tel. 609 192 635
redakcja@przemysldrzewny.eu
SEKRETARZ REDAKCJI:
DAMIAN PIEKARSKI
tel. 880 100 682
reklama@przemysldrzewny.eu

mając na uwadze częstotliwość

Prenumeratę czasopisma w cenie
120 zł brutto/rok można zamówić
wypełniając formularz na stronie
www.przemysldrzewny.eu.
lub składając zamówienie na
adres:
prenumerata@przemysldrzewny.eu
Materiałów niezamówionych redakcja
nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo do

KOREKTA: EWA BUCZEK

zmian i skracania nadesłanych materiałów.
Nadesłanie materiałów do redakcji jest rów-

ADRES REDAKCJI:
ul. Łukowa 9 lok. 79
02-767 Warszawa

OKŁADKA: fot. 123RF

noznaczne z przekazaniem wydawcy praw
autorskich.

autoPromocjA str.55
Kopiowanie i przedruk pisma może nastąpić
tylko za zgodą wydawcy. Wydawca oraz redakcja nie biorą odpowiedzialności za treść
zamieszczanych reklam i ogłoszeń.

www.przemysldrzewny.eu


FELIETON

„

Herbert Pircher

dyrektor zarządzający Stora Enso
projekt: plantacja w Guangxi / Chiny

W 2012 r. Stora Enso zdecydowała się zainwestować ponad 1,6 mld euro
w nowy kompleksowy projekt produkcji leśnej, celulozowej oraz opakowań w Guangxi w Chinach.

Według wstępnych danych statystycznych z administracji Lasów

nie Stora Enso dzierżawi 90 000 ha gruntów, z czego 72 000 ha

Państwowych, Chiny zaimportowały w 2012 około 38 mln metrów

stanowią plantacje eukaliptusa. Zatrudnienie znajduje tu 820 osób.

sześciennych kłód i 20,6 mln metrów sześciennych tarcicy o łącz-

Eukaliptus to roślina pochodząca z Australii. Istnieje około 900

nej wartości 9,4 mld euro, a także ponad 6,6 mln ton bielonej

gatunków opisanych, wśród których występuje ogromna różno-

celulozy iglastej i 6,1 mln ton masy celulozowej bielonej liściastej

rodność genetyczna. Eukaliptus z powodzeniem uprawiany jest

o łącznej szacunkowej wartości 6,0 mld euro.

w tropikalnych i wilgotnych regionach na całym świecie. W połu-

Dla porównania według danych Eurostatu, Polska wyprodukowała

dniowych Chinach uprawia się go od ponad 100 lat.

w 2011 około 4,6 mln metrów sześciennych tarcicy z czego 0,5

W ciągu ostatnich 25 lat w Chinach nastąpił wielki postęp pod

mln metrów sześciennych zostało wyeksportowanych. W tym sa-

względem selekcji klonów z czystych gatunków oraz hybryd. Nastą-

mym czasie import tarcicy wyniósł 1,2 mln metrów sześciennych, a

pił również znaczący postęp w zakresie zarządzania tymi obszarami,

łączna wartość handlu osiągnęła 440 milionów euro.

w tym w systemie ich nawożenia. Dziś średni roczny przyrost upraw

Liczby te wskazują o ogromnym znaczeniu Chin na światowym

wynosi 30 metrów sześciennych/ha rocznie.

rynku drewna. Liczba ludności wynosząca ponad 1,34 mld oraz

Zrównoważony rozwój, wysoka produktywność, krótki okres rota-

silny wzrost gospodarczy każe spodziewać się, że rynek celulozy,

cji plantacji - wszystkie te zagadnienia wiążą się z koniecznością

papieru i innych produktów na bazie drewna będzie w tym kraju

szczególnego uwzględnienia aspektów środowiskowych i społecz-

nadal wzrastać.

nych. Podstawą dla podejmowanych przez Stora Enso działań jest

Bezwzględna wielkość rynku i prognozy rozwoju dla różnych pro-

zawsze plan zagospodarowana przestrzennego. Uwzględniane są

duktów stanowią dla firmy Stora Enso doskonałe prognosty. Szcze-

w nim tereny, które najlepiej nadają się pod uprawę eukaliptusa

gólnie interesująco rysuje się przyszłość w segmencie opakowań

pod względem jakości gleby, kąta nachylenia, wysokości nad po-

tekturowych do napojów, w produkcji których Stora Enso Pac-

ziomem morza czy potrzeb ochronnych.

kaging jest światowym liderem z udziałem około 1/3 światowego

Stora Enso nie praktykuje przekształcania naturalnych lasów na

rynku.

plantacje. Stara się identyfikować i chronić obszary leśne o war-

W 2012 r. Stora Enso zdecydowała się zainwestować ponad 1,6

tościach ochronnych.

mld euro w nowy kompleksowy projekt produkcji leśnej, celulozo-

Wobec gruntów rolnych i w celu ochrony wód tworzone są specjal-

wej oraz opakowań w Guangxi w Chinach. W planach jest produk-

ne strefy ochronne, w których zakazane jest stosowanie środków

cja opakowań kartonowych do mleka oraz jednorazowych kubków

chemicznych. Eukaliptus zazwyczaj sadzany jest na terenach gó-

do napojów.

rzystych i wmieszany w płaskie obszary rolnicze, tworząc ciekawą

Do ich produkcji potrzeba około 3 mln metrów sześciennych celu-

mozaikę krajobrazową

lozy na rok, która pochodzić będzie z własnej plantacji eukaliptusa

Aby zachować bioróżnorodność, na 20% obszarów upraw należą-

o powierzchni 120 000 ha. Pierwsze próbne plantacje zostały zało-

cych do Stora Enso sadzone są gatunki inne niż eukaliptus.

żone już w 2002 r. w południowej części prowincji Guangxi. Obec-


FELIETON

„

paweł domagalski

specjalista ds. leśnictwa i dostaw drewna
Biura Reprezentacji Handlowej IKEA w polsce

Z naszego kraju pochodzi ok. 22% drewna, zawartego w artykułach
sprzedawanych na całym świecie przez sklepy IKEA. Większość tego
drewna pochodzi z polskich certyfikowanych lasów, zatem ryzyko
wprowadzenia na rynek Unii Europejskiej drewna nielegalnie pozyskanego jest niewielkie.

W ostatnim okresie weszły w życie trzy nowe akty prawne (La-

stawcami wpletliśmy idee odpowiedzialnych zakupów, co pozwoliło

cey Act, European Union Timber Regulation (EUTR), Australian

nam wypracować najlepsze praktyki dla danego regionu pozyska-

Illegal Logging Act), które znacząco wpłyną na globalny rynek ob-

nia drewna. IKEA Forestry Standard - bo o tym dokumencie mó-

rotu drewnem. Jeśli dodamy do tego planowane wprowadzenie

wimy, jest opisem praktyk i wymagań, które są podstawą działania

podobnych regulacji w Szwajcarii, Norwegii i Japonii - to może-

systemu należytej staranności. Dostawca musi spełnić wymagania

my śmiało powiedzieć, że rynek obrotu drewnem dla europejskich

minimalne dotyczące surowca i praktyk u dostawców IKEA, prefe-

przedsiębiorców zmieni się znacząco. Obowiązujące od 3 marca

rujemy jednak drewno z certyfikatem FSC.

2013 r. unijne rozporządzenie EUTR zobowiązuje podmioty wpro-

Minimalne wymagania IKEA dotyczące drewna opierają się o:

wadzające na rynek wspólnotowy drewno i materiały drewnopo-

- znane pochodzenie drewna,

chodne do stosowania Systemu Należytej Staranności. Celem jest

- używanie odpowiednich gatunków,

minimalizowanie ryzyka wprowadzenia na rynek drewna nielegal-

- unikaniu drewna pozyskanego:

nie pozyskanego. Dla firm prowadzących odpowiedzialne zakupy,

•

nielegalnie,

wprowadzenie EUTR może być korzystne, ponieważ warunki za-

•

w lasach, w których pozyskanie powoduje konflikty

kupu surowca będą równe dla wszystkich podmiotów, co powinno

socjalne,

prowadzić do wyższej konkurencyjności producentów. Jednak do-

•

w lasach o wysokiej wartości przyrodniczej,

piero, gdy poznamy wszystkie krajowe wykonawcze akty prawne,

•

z lasów naturalnych w strefie zwrotnikowej i podzwrotni-

a także sposób kontroli realizacji dyrektywy przez organ właściwy

kowej przekształcone w plantacje lub użytki nieleśne,

- będziemy mogli powiedzieć, że powyższa teza ma potwierdzenie

•

w rzeczywistości.

IKEA wymaga także konkretnych działań ze strony dostawców:

Z naszego kraju pochodzi ok. 22% drewna, zawartego w artyku-

m.in.: posiadania wyszkolonego personelu, gromadzenia informa-

łach sprzedawanych na całym świecie przez sklepy IKEA. Więk-

cji o pochodzeniu drewna, gatunkach, ilościach, poddostawcach,

szość tego surowca pochodzi z polskich, certyfikowanych lasów,

weryfikacji ryzyka zanim surowiec zostanie przetworzony oraz mi-

zatem ryzyko wprowadzenia na rynek Unii Europejskiej drewna

nimalizowanie ryzyka wprowadzenia drewna niespełniającego mi-

nielegalnie pozyskanego jest niewielkie.

nimalnych wymagań.

Odpowiedzialne zakupy to od lat bardzo istotny element wizji pro-

Drugim bardzo ważnym elementem systemu jest certyfikacja FSC.

wadzenia biznesu w Grupie IKEA. Od 15 lat IKEA posiada swój

Dziś ponad ¼ artykułów IKEA pochodzi z łańcuchów dostaw speł-

system kontroli pochodzenia drewna, który dziś jest podstawą

niających standardy FSC CoC. Przyjmując, że tylko ok. 8% la-

Systemu Należytej Staranności wymaganego m.in. przez EUTR.

sów na świecie posiada certyfikat FSC FM/CoC, możemy mówić

W przypadku wyrobów nisko przetworzonych łańcuchy dostaw są

o bardzo dobrym wyniku. W Polsce wszyscy dostawcy IKEA mają

nieskomplikowane i weryfikacja dokumentów pochodzenia drewna

wdrożone systemy FSC CoC co w połączeniu w naszymi wymaga-

jest dość prosta. Często w artykułach IKEA używamy wielu ro-

niami wobec dostawców (m.in. gromadzenie informacji o łańcuchu

dzajów materiałów drewnopochodnych, które pochodzą średnio

dostaw i pochodzeniu drewna) powinno spełniać dyrektywy EUTR.

z plantacji drzew genetycznie zmodyfikowanych

z kilkunastu krajów. W partnerskie, długoterminowe relacje z do-


SPIS TREŚCI

nr 2/2013

Felieton
4. HERBERT PIRCHER
5. Paweł Domagalski

INWESTYCJE
8. COMPLEX - hala płyty klejonej
NOWY STYL - fabryka mebli
DRAWEX - linia do palet
9. HALEX - linia do stelaży krzeseł
10-11. Inwestycje Paged w Ełku
12-15. Elektrociepłownia
na biomasę w Arłamowie

innowacje

str. 30

W jakie technologie przetarcia inwestuje polski przemysł drzewny?
Prof. Sławomir Krzosek kreśli krajobraz polskiego tartacznictwa.

16. Płyta OSB Reflex Eco
17. Piła bimetalowa firmy Ro-Ma

RAPORT

Sprzedaż drewna

29. Potencjał ligniny
30-35. Polskie tartaki na ścieżce
modernizacji
36-37. Produkcja i naprawa palet 2012 r.

18-20. Marketingowy majstersztyk
22-25. Pula inwestycyjna
26-28. Nie chcemy umierać
za e-drewno

CENY NA E-DREWNO
Na mapie kraju widać wyraźny rozrzut cen za ten sam
sortyment drewna.
Ceny sosny WC01
w RDLP Zielona Góra niekiedy
sięgały 280 zł/m3, podczas
gdy np. w RDLP Gdańsk
i Lublin aukcje kończyły się
czasem ceną wywoławczą
na poziomie 170 zł.

str. 27


Biomasa
38-40. Krach na rynku
zielonych certyfikatów

System wsparcia załamał się i to powoduje niekorzystne skutki dla
całego sektora OZE, które mogą doprowadzić do tego, że Polska
nie będzie w stanie zrealizować swojego celu i osiągnąć do 2020
roku 15-proc. udziału OZE w produkcji energii - mówi Jan Bocian,
prezes POLBIO.

SPIS TREŚCI

pALETY SKRZYNIOWE
147 429

str. 42

Najnowsze
regulacje
z zakresu
kłodowania
drewna
iglastego.

PALETY EUR 6
49 120 SZT.
PALETY EUR 3
12 742 SZT.

PALETY EUR 2
480 000 SZT.

POZOSTAŁE
PALETY epal
2%

TECHNOLOGIE

PRAWO
41. Nowe regulacje
42-45. Na nowo kłodowane

BUDOWNICTWO
46-51. Technologia BIM
i podejście IPD

TARGI
52-54. Mało drewna
w budownictwie

LEŚNICTWO
56-58. Polska w strefie niskiego ryzyka

ZARZĄDZANIE

68-71. Nowoczesne technologie na każdym etapie
produkcji
72-73. E-CUT 2000 elektryczna obrzynarka
74-75. Zielone światło
dla klejów mocznikowych

TRANSPORT
64-67. Średnia gęstość
drewna sosny

IMPREGNACJA
76-78. Lepsze drewniane ale
Wolmanitem impregnowane

KADRY
79. Kto jest kim w sektorze
leśno-drzewnym?

GATUNKI DREWNA
80-83. Paulownia

59-61. Systemy informatycznie
zmieniły oblicze Forte

RESEARCH & DEVELOPMENT

FINANSE

84. Projektowanie mebli
na WTD w Poznaniu

62. Debiut fabryki konstrukcji
drewnianych
63. EP Serwis wejdzie na
giełdę?

palety eur
17 536 926 SZT
98%

W 2012 r.
wyprodukowano
w Polsce
ponad
18,2 mln
palet
w systemie
EPAL.
Szczegółowy
raport:

str. 36

BIBLIOTEKA
86. Wykorzystanie energetyczne dendromasy

INWESTYCJE

Otwarcie linii do produkcji drewna
klejonego w Dziemianach
8 stycznia br. ruszyła produkcja w nowo otwartej hali do produkcji drewna klejonego BSH i KVH
w Dziemianach (woj. pomorskie). To jeden z trzech zakładów należący do firmy Complex.
Linia technologiczna oparta głównie na niemieckich maszynach
pracuje w systemie półautomatycznym. Jej wydajność wynosi do

Hala Nowego Stylu w Jaśle
na ukończeniu
Na portalu Facebook można oglądać postęp prac dobiegającej końca budowy nowej hali fabryki Nowego
Stylu w Jaśle, współfinansowanej z funduszy europejskich. Fabryka Nowego Stylu w Jaśle to pierwsza fabryka mebli budowana od podstaw w Europie od wielu lat.
Koszt inwestycji szacowano na 105 mln zł.

30 m/min. Surowiec trafia na nową linię w postaci wysuszonej tarcicy, która najpierw obrabiana jest wstępnie na czterostronnej

strugarce Weinig Powermat 1200. Takie strugarki

w całej linii są łącznie cztery. Wycinaniem wad i podziałem desek na lamele zajmuje się optymalizerka Opticut 450. Zdrowe
lamele są następnie segregowane według długości

i poda-

wane do urządzenia do łączenia na wczepy klinowe GRECON
Ultra TT.

Wrzeciona z narzędziami mają napęd pośredni za

- Branża meblarska przez kryzys skurczyła się o ok. 40%
i w takiej sytuacji nikt nie buduje fabryk - mówił w 2011 r. Jerzy
Krzanowski, wiceprezes zarządu Nowego Stylu podczas konferencji inicjującej projekt.
Obecnie, po 2 latach budowy, przejeżdżając w pobliżu zakładów
Grupy Nowy Styl można już zauważyć olbrzymią konstrukcję.

pomocą pasków oraz specjalne ułożyskowanie, zapewniają-

Fabryka Mebli w Jaśle rośnie w szybkim tempie. Na miejscu

ce bezwibracyjną pracę. Precyzyjne przestawianie wrzeciona

>>

z narzędziami następuje w zakresie 1/100 mm. Następnie elementy obrabiane są na kolejnej strugarce Powermat 1200,
skąd trafiają do nakładarki kleju i jednej z dwóch pras. Nie są

Drawex uruchomił linię do palet

one pochodzenia niemieckiego, lecz wyprodukowane zostały
w Korei Południowej. Sklejone kilkumetrowe belki trafiają do
ostatniej już maszyny Powermat 1200, która dokonuje ostatecznego strugania a kapowanie belek na odpowiednie odcinki wyko-

W tartaku Drawex w Sienicy (woj. zachodniopomorskie) uruchomiono nowoczesną linię technologiczną
do produkcji palet szwedzkiej firmy IM Hart AB.

nuje automatyczna pilarka tarczowa do cięcia poprzecznego Störi
Mantel model UKS 700. Jest to cięcie tzw. systemu pchanego,

Jeszcze 20 lat temu zakład Wiesława Dzieńkowskiego był małym

dającego lepszą dokładność niż w systemie przepływowym bez

zakładem stolarskim, obecnie tartak zatrudnia 55 osób i produkuje

optymalizacji.

oprócz palet drewnianych, drewno budowlane i więźby dachowe.
Nowa szwedzka linia do produkcji palet, która została zamontowana w nowo wybudowanej hali produkcyjnej, należy do najnowocześniejszych w kraju i ma wydajność ok 1600 palet na zmianę.
Dzięki nowej inwestycji wartej 3,5 mln zł zakład w Sienicy z dotychczasowych 30 00 palet miesięcznie będzie mógł produkować ich
nawet 100 000/ mies. Właściciel firmy nie chce poprzestać na tej
inwestycji i już planuje na przyszły rok zakup kolejnej linii.
Drawex produkuje wiele rodzajów palet cztero- i dwuwejściowych,
palety CP, jednorazowe, przemysłowe i wykonywane na zamówienie. Nowa linia pozwoli produkować około 100 różnych rodzajów
palet.
Firma posiada nowoczesne suszarnie do drewna, w których można
suszyć zarówno elementy jak i gotowe palety. Jednorazowy wkład
do komór suszarniczych to 3 000 sztuk palet. Urządzenia i procesy zapewniają wysuszenie drewnianych elementów do wilgotności poniżej 20% (KD) w taki sposób, że zapewniają uzyskanie
w rdzeniu suszonych komorowo elementów temperatury co naj-

fot. Complex

mniej 56° C przez co najmniej 30 minut, co jest równoznaczne


z fitosanitarnym zabiegiem termicznym (HT). Wysoką jakość wytwarzanych przez firmę produktów potwierdza Certyfikat IPPC.

fot. Nowy Styl

inwestycje

zapewnia wiceprezes firmy - osoby, które zatrudnione będą w fabryce, praktycznie nie będą pracować fizycznie, gdyż zakład będzie
w pełni zautomatyzowany.
- Będą obsługiwać komputery, a maszyny tylko wówczas, gdy się
zepsują - mówi Krzanowski.
Nowoczesne rozwiązania informatyczne, które zostaną wdrożone
w fabryce, mają zoptymalizować procesy produkcyjne i obsługę
klienta, skracając czas realizacji od zamówienia do wysyłki gotowego mebla o 80%.
- Każdy będzie mógł zaaranżować np. swoje biuro i złożyć zamó-

>>
pracują ekipy odpowiedzialne za poszczególne etapy budowy.
Obudowa ścian zewnętrznych, pokrycie dachu oraz stolarka okienna i drzwiowa są już na ukończeniu. Jesienią osiągnięty został
tzw. stan surowy zamknięty. W okresie zimowym rozpoczęto realizację prac budowlanych wewnątrz hali.
Montaż włoskiej linii technologicznej trwać będzie jeszcze do końca
tego roku, a uruchomienie produkcji może nastąpić w przyszłym
roku.
Dzięki nowemu zakładowi utworzonych zostanie 90 nowych miejsc
pracy. Połowę z zatrudnionych stanowić mają kobiety, ale - jak

wienie na meble przez Internet. My je wykonamy i dostarczymy
- mówi Maria Lasek, kierownik projektu budowy fabryki w Jaśle.
Jej zdaniem, czas realizacji zamówienia jest jednym z najważniejszych kryteriów konkurencyjności.
Projekt pt. „Innowacyjne technologie w przemyśle meblarskim
- budowa nowoczesnego zakładu produkcyjnego w Nowy Styl
Sp. z o.o. oraz wdrożenie innowacyjnych produktów na rynku
europejskim” współfinansowany jest z Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013. Całkowity koszt
powstania fabryki to ponad 105 mln zł, z tej kwoty blisko 40 mln zł
stanowi dofinansowanie unijne.

fot. Halex

Linia do produkcji stelaży w Haleksie
Firma Halex z Elbląga, producent ław, stołów i krzeseł,
zdecydowała się na zakup półautomatycznej linii do
produkcji stelaży krzeseł. Maszyny dostarczyła firma
IMAC a uroczyste uruchomienie produkcji nastąpiło
w styczniu br. Obecnie trwa pilotażowa produkcja,
a pierwsze krzesła, które od początku do końca powstały w elbląskim zakładzie, już zostały zaprezentowane szerokiej publiczności podczas międzynarodowych targów Meble Polska.
- W produkcji krzeseł korzystaliśmy dotychczas z poddostawców
stelaży krzeseł, które następnie szlifowaliśmy, barwiliśmy, tapice-

- Zdecydowaliśmy się na produkcję półautomatyczną, ale tam, gdzie

rowaliśmy - mówi Henryk Tatkowski, właściciel Halex. - Niestety,

wymagana jest wyjątkowa dokładność stosujemy maszyny sterowa-

kooperanci, z którymi pracowaliśmy w okresie kiedy następował

ne numerycznie, natomiast na innych stanowiskach chcemy, aby

wzrost zamówień, nie byli w stanie nadążyć z produkcją, dlatego

to ludzie oceniali materiał, jego przydatność i gospodarowali nim

zdecydowaliśmy się na zakup własnej linii.

w taki sposób, aby było jak najmniej strat - dodaje Henryk Tatkow-

Dodatkową motywacją do rozbudowy zakładu były niewykorzysta-

ski. - Wraz z rozwojem produkcji nieuchronnie jednak także na tych

ne 3 hektary gruntu należące do firmy.

stanowiskach pojawią się w przyszłości maszyny CNC.

- Decyzję o inwestycji podjęliśmy już dwa lata temu, jednak jej

Dzięki nowej inwestycji znacznie zwiększyła się wydajność pro-

realizację przedłużały formalności związane ze staraniami o dofi-

dukcji, ograniczono wąskie gardło, jakim było oczekiwanie na re-

nansowanie, którego ostatecznie nie otrzymaliśmy i musieliśmy

alizację zleceń przez kooperantów. Miesięcznie firma produkuje

zakupić maszyny z własnych środków - mówi Henryk Tatkowski.

ok. 5 - 7 tysięcy stelaży z drewna liściastego przy pracy jednozmia-

Park maszynowy firmy wzbogacił się o całe spektrum nowocze-

nowej. Podczas tegorocznych targów Meble Polska firma Halex

snych włoskich maszyn do produkcji stelaży krzeseł, począwszy od

zaprezentowała pierwsze krzesło - GAL, od początku do końca wy-

rozkroju drewna aż po montaż gotowych stelaży.

konane w zmodernizowanym zakładzie.


INWESTYCJE

TEKST:

DAMIAN PIEKARSKI

Paged zwiększa
produkcję sklejki

Obecnie Grupa Paged, do której należą fabryki

z filmem powierzchnia staje się bardzo gładka

w Morągu, Piszu, Ełku oraz Bartoszycach, jest

i

największym producentem sklejki w Polsce.

Malinowski, dyrektor Zakładu Produkcji Sklejki

Pozycję tą jeszcze umocni po realizacji zapowia-

w Ełku. - Nasze produkty wyróżnia to, że nakła-

danych inwestycji.

damy film na sklejki, których arkusze wierzchnie

- Obecnie przygotowujemy duży pro-

spajane są na długości, które zamówił klient.

gram inwestycyjny w naszych zakładach sklejkowych - mówi Waldemar
Czarnocki. - Po jego uruchomieniu pozostaniemy nie tylko liderem pod względem produkcji i sprzedaży sklejki, ale

bardzo

wytrzymała

-

mówi

Zbigniew

Jest to technologia stosowana jedynie w Ełku
i wymaga dużej dokładności.
Głównymi gatunkami drewna przerabianymi
w Ełku są brzoza (65%) i olcha, kilkuprocentowy udział ma również drewno sosnowe.
Przy pomocy piły kapowej powstają wyrzynki,
których długość jest dwu- lub trzykrotnością

także zaawansowania technologicz-

163 cm. Następnie tak przygotowany surowiec

nego i najwyższej jakości oferowanych

trafia na taśmie do korowarki. Obróbka hydro-

produktów,
W zakładzie Paged

zgodnie

z

najnowszymi

światowymi standardami.

termiczna, ktorej celem jest uplastycznienie
drewna, odbywa się w komorach parzelnianych,
w których drewno zraszane jest wodą o temperaturze około 60° C. Następnie kłody cięte

Sklejka SA w Ełku już

Efekty działań inwestycyjnych odczuwalne są

są na długość 163 cm. Po przecięciu surowiec

pracuje nowa suszar-

już w fabryce w Ełku, gdzie uruchomienie no-

trafia do dalszej obróbki.

nia, która zwiększyła

wych mocy suszarniczych zwiększyło wydajność

- Na łuszczarce wyrzynek o długości 163 cm

zakładu o 20%. Obecnie Zakład Produkcji

jest „rozwijany” do kilkunastometrowych wstęg

Sklejek w Ełku produkuje miesięcznie blisko

zakładu o 20%.

o grubości 1,5 mm - oprowadza nas po za-

1700 m³ sklejki. Jego produktem flagowym

kładzie Zbigniew Malinowski. - Dokładność

Ale to nie koniec pla-

jest sklejka oklejana filmem, która stanowi

powstawania wstęg kontrolowana jest przez

ponad 70% wolumenu.

system laserów.

- Sklejka z filmami swoją popularność zyskała

Następnie wstęga cięta jest na arkusze

dzięki odporności na wilgoć. Zanim pojawiła

o wymiarach 160 cm x 170 cm, które podawa-

Czarnocki, prezes

się technologia pokrywania sklejki filmami,

ne są automatycznie na cztery taśmy suszarni.

Paged Sklejka SA.

trzeba było zabezpieczyć ją przed wilgocią na

W ciągu pięciominutowej wędrówki arkusza

przykład malując farbą, która jednak miała

przez suszarnię, w temperaturze sięgającej

niską żywotność. Natomiast film, czyli papier

170°C, jego wilgotność spada poniżej 10%.

nasączony żywicą, skutecznie i na długo zabez-

Stamtąd trafia na czujnik wilgotności.

piecza powierzchnię sklejki przed wnikaniem

- Kiedy arkusz jest zbyt słabo wyschnięty, zosta-

wilgoci. Po sprasowaniu na gorąco sklejki

je zaznaczony czerwoną farbą i ponownie trafia

moce produkcyjne

nów inwestycyjnych
- zapowiada Waldemar


Sklejka powlekana filmem to sztandarowy produkt
zakładu w Ełku. Paged zapowiada inwestycje i wzrost
produkcji tego asortymentu.

fot. Forestor

Po sortowaniu i uzupełnieniu braków oraz wad w arkuszach następuje spajanie w spajarkach wzdłużnych.

do suszenia - mówi Zbigniew Malinowski. - Prawidłowo wysuszone arkusze sortowane są na te dedykowane produkcji
warstw zewnętrznych sklejki oraz te, które trafią do wnętrza
płyty.
Po kolejnym przesortowaniu i uzupełnieniu braków oraz wad
w arkuszach następuje spajanie części arkuszy w spajarkach
wzdłużnych. Polega to na połączeniu mniejszych arkuszy
w jeden duży. Brzegi smarowane są klejem, a następnie
spajane. W zależności od wymogów odbiorcy, powstają
arkusze o długości 2,5 m i 3 m. W kolejnym etapie na co
drugi arkusz obustronnie nakładana jest walcami odpowiednia ilość żywicy fenolowej lub mocznikowej. Tak posmarowany fornir zespala się naprzemiennie, krzyżowo z suchymi
arkuszami.
Sklejone arkusze poddaje się prasowaniu wstępnemu
w prasach wysokiego ciśnienia (w niskiej temperaturze),
gdzie następuje wiązanie przy współudziale żywicy. Drugi
etap prasowania następuje w prasie na gorąco w temperaturze ok. 130-140°C przy ciśnieniu jednostkowym
wynoszącym 14-16 barów. Po wystudzeniu wyprasowanej
sklejki następuje wyrównanie jej brzegów oraz szlifowanie.
Dla zdecydowanej większości sklejek nie jest to jednak
koniec podróży. „Surowa” sklejka trafia ponownie do hali
produkcyjnej i jest poddawana procesowi nakładania filmu.
Przy pomocy szybkotaktowej, jednootworowej prasy na
sklejkę nakłada się obustronnie film - papier nasączony
żywicą. Prasa pracuje pod wysokim ciśnieniem i w temperaturze około 160°C. Na początku na płytę nakładany jest
ręcznie film. Następnie sklejka wjeżdża na taśmociągu do
prasy. Po 90 sekundach opuszcza ją, a kolejna zajmuje jej
miejsce. Płyta uszlachetniona filmem trafia ponownie na

fot. Forestor

wędzi i pomalowanie ich farbą w kolorze danego filmu.

fot. James Davies

Wyrzynek o długości 163 cm jest „rozwijany”
do kilkunastometrowych wstęg o grubości 1,5 mm.
Dokładność powstawania wstęg kontrolowana jest
przez system laserów.

dział kontroli jakości, gdzie następuje wyrównanie jej kra-

w w w.prz e my sl drz e w ny.eu | 11

INWESTYCJE

TEKST:

mgr inż. Wojciech Kosycarz

Inwestycja w Arłamowie

Prąd, ciepło i chłód

z biomasy leśnej


INWESTYCJE

Innowacyjność nowej instalacji na biomasę, która powstała w kompleksie hotelowym w Arłamowie polega na tym, że jako pierwsza w Polsce
z biomasy wytwarza zarówno energię elektryczną, jak również energię
służącą do ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń hotelowych.

Elektrociepłownia na biomasę wykonana na zlecenie inwestora - Hotelu Arłamów SA - to już
czwarta instalacja kogeneracji w Polsce i trzecia,
którą wykonała firma Polytechnik po instalacjach
w OZC SA w Ostrowie Wlkp. oraz Tartaku Olczyk
w Świdnie.
Luksusowy, 4-gwiazdkowy hotel w Arłamowie zofot. Hotel Arłamów

stanie otwarty w III kwartale br. Jego budowa trwała od 2010 r. i współfinansowana była z funduszy
europejskich.
Obiekt położony w gminie Ustrzyki Dolne na szczycie wzniesienia (590 m n.p.m.), w otoczeniu lasów
Puszczy Karpackiej, musiał spełniać odpowiednie
wymogi pod względem ochrony środowiska, szczególnie w zakresie zużycia energii, której potrzeba

Elektrociepłownia wysokosprawnej kogeneracji na biomasę była jednym
z pierwszych, w pełni ukończonych i oddanych do użytku obiektów „nowego” Arłamowa”.

do ogrzania zimą i klimatyzacji pomieszczeń latem.
W skład kompleksu wchodzą bowiem zarówno
obiekty mieszkalne jak i trzypoziomowe SPA, 16
gabinetów wellness, baseny (w tym zewnętrzny
basen termalny), hale sportowe. Inwestor zdecydował się na budowę własnej elektrociepłowni na
biomasę pochodzenia leśnego, tj. zrębki, trociny,
kora, spalane w odpowiednich proporcjach.
Elektrociepłownia wysokosprawnej kogeneracji na
biomasę była jednym z pierwszych, w pełni ukończonych i oddanych do użytku obiektów „nowego”
Arłamowa. Dzięki jej energii, nawet w najbardziej
fot. Hotel Arłamów

mroźne dni mogły być prowadzone prace budowlane
w pozostających do ukończenia częściach hotelu.
Instalacja posiada wiatę magazynową, gdzie
składuje się zakupioną i zważoną biomasę.
Z wiaty biomasa podawana jest i do silosu dobowego,

skąd

paliwo

poprzez

wygarniacze

>>

Produkowane ciepło jest przeznaczone do ogrzewania obiektów hotelowych i zapewnienia ciepłej wody użytkowej. Dodatkowo w sezonie letnim
ciepło kierowane jest do chillerów (agregaty absorpcyjne), które wytwarzają wodę lodową na potrzeby klimatyzacji.


INWESTYCJE

M OI M Z DA N I E M
marian sobieraj

POLYTECHNIK Polska Sp. z o. o.
Obowiązujące obecnie przepisy
promują elektrociepłownie opalane
biomasą poprzez możliwość uzyskania
dodatkowych dochodów z tytułu
certyfikatów. Przy produkcji mocy elektrycznej w generatorach do 1,0 MW
i spełnieniu wymogów wysokosprawnej
kogeneracji (a elektrociepłownie
POLYTECHNIK spełniają te wymogi)
sumuje się kwoty
z certyfikatów zielonego i żółtego,
tj. ok. 140 PLN + 125 PLN. W przypadku
mocy generatora powyżej 1,0 MW
sumuje się certyfikat zielony i czerwony,
tj. ok. 140,00 PLN + 2,50 PLN.
Produkowany prąd można wykorzystywać na potrzeby własne i wtedy dany
zakład oszczędza na zakupie prądu
od 300,00 PLN do nawet 400,00 PLN/
MWh lub sprzedać do sieci z zyskiem
ok. 100,00 PLN/MWh. Dodatkowo do
wykorzystania mamy ciepło w postaci
wody o parametrach w zależności od
instalacji - 60/80 lub 60/90° C.
Według naszych kalkulacji instalacje
te spłacają się w okresie od 3 do 6 lat.
Koszt produkcji 1 MWh prądu waha się
w zależności od typoszeregu od 70,00
PLN do 100,00 PLN, tym samym 1 GJ
ciepła z kogeneracji kosztuje odpowiednio od ok. 19,40 PLN do 27,80 PLN.
W kosztach tych ujęte zostały tylko
wynagrodzenie obsługi, koszt zakupu
biomasy (do 170,00 PLN za tonę), koszt
zużywanego prądu na potrzeby własne
elektrociepłowni, jak również koszt przeglądów serwisowych instalacji.
Przygotowywana ustawa OZE na
podstawie dotychczasowych jej upublicznionych propozycji będzie jeszcze
bardziej wspierać produkcję energii
elektrycznej i cieplnej z odnawialnych
źródeł, co w konsekwencji skutkować
będzie jeszcze wyższym wskaźnikiem
opłacalności dla inwestycji budowy
elektrociepłowni opalanych biomasą.

żerdziowe, przenośnik poprzeczny i popychacz zostaje załadowane do paleniska. W tym samym czasie wentylatory pierwotne i wtórne wdmuchują
powietrze potrzebne do spalania. Odpowiednio długa droga przebywania
cząstki w palenisku (powyżej 2 s.) zapewnia całkowite spalenia paliwa.
W następnym etapie gorące spaliny (temp. do 1000° C) oddają swoją energię
olejowi termicznemu w kotle opłomkowym oraz w ekonomizerach. Następnie
spaliny zostają odpylone w multicyklonie. W ciągu spalin, za multicyklonem,
znajduje się LUVO - jest to wymiennik ciepła spaliny-powietrze, który podgrzewa powietrze wdmuchiwane do paleniska, co podnosi sprawność instalacji.
Spaliny “wyciągane” są wentylatorem, który jednocześnie utrzymuje stałe podciśnienie w palenisku oraz w urządzeniach i kanałach spalin, spaliny „wyrzucane” są przez komin do atmosfery. Co ciekawe, instalacja jest bez elektrofiltra i
spełnia obowiązujące w Polsce normy emisji, które są „ostrzejsze” niż aktualne
normy w Europie.
Gorący olej termiczny oddaje swoją energię olejowi silikonowemu w bloku
ORC, olej ten odparowuje i porusza turbinę, która napędza asynchroniczny
generator. Produkowany w instalacji prąd jest zużywany na potrzeby obiektów
hotelowych, a nadwyżki sprzedawane do sieci energetycznej. W przypadku
wyłączenia bloku ORC, instalacja pracuje jako ciepłownia. Instalacja posiada
odpowiedniej wielkości agregat prądotwórczy, który zabezpiecza układ w przypadku braku zasilania z sieci.
Produkowane ciepło jest przeznaczone do ogrzewania obiektów hotelowych
i zapewnienia ciepłej wody użytkowej. Dodatkowo w sezonie letnim ciepło
kierowane jest do chillerów (agregaty absorpcyjne), które wytwarzają wodę
lodową na potrzeby klimatyzacji. Całość jest kontrolowana i sterowana programowalnym sterownikiem S7 firmy Siemens.


Hotel Rezydencja to dawny obiekt Urzędu Rady Ministrów,
który przez lata był miejscem owianym mgiełką tajemnicy,
a nawet sensacji. Podczas stanu wojennego w 1982 roku
przez 6 miesięcy był tu internowany Lech Wałęsa, późniejszy prezydent RP. Dostęp do kompleksu miały tylko wysoko postawione osoby. Obecnie historyczny „Arłamów”
po gruntownym remoncie otrzymał nazwę „Rezydencja”
i jest ogólnie dostępny dla odwiedzających go gości. Hotel
Rezydencja połączony jest z nowym Hotelem Arłamów podziemnym przejściem.

fot. Fadom

INWESTYCJE

W kompleksie hotelowym Arłamów najpierw wybudowano
elektrociepłownię na biomasę. Obecnie powstają pozostałe
obiekty wokół hotelu, m.in. stajnie dla koni, w tym wiele
budyków z wykorzystaniem konstrukcji drewnianych.
Na zdjęciu - wykonawcy firmy Fadom oraz Lech Wałęsa, niegdyś internowany w Arłamowie, dziś jako turysta.

RĘBAKI DO PRODUKCJI
ZRĘBKA OPAŁOWEGO

RĘBAKI DO PRZEROBU
SYSTEMY PODAWANIA
ODPADÓW TARTACZNYCH
I ODBIORU

Długoletnie doświadczenie w branży maszynowej i własny, rozwinięty
dział konstrukcyjny pozwala na zaoferowanie naszym Klientom
kompleksowych rozwiązań w postaci:

• linii do produkcji biomasy z odpadów drzewnych
z funkcją sortowania frakcji,
• linii korowania z usuwaniem odpadów,
• linii rozkroju tarcicy z uwzględnieniem zagospodarowania odpadów.

DREMA 2013
Pawilon 5, stoisko 77

PILARKI WIELOPIŁOWE

Przyłęki, ul. Wydmowa 7,
86-005 Białe Błota
telefon: (52) 381 02 18, fax: (52) 381 01 97
e-mail: oska@oska.com.p

MASZYNY DO CIĘCIA PIANKI
TAPICERSKIEJ


I N NO WA C J E

OSB REFLEX ECO firmy Kronospan ze specjalną powłoką aluminiową została zaprezentowana podczas tegorocznych targów Interbud w Łodzi na stoisku firmy Sopexim.

OSB REFLEX ECO

Do budynków
energooszczędnych i pasywnych

Fot. Forestor

OSB REFLEX ECO to nowa drewnopochodna
płyta budowlana firmy Kronospan ze specjalną
powłoką aluminiową.
Rdzeń płyty stanowi konstrukcyjna płyta OSB Superfinish
Eco OSB/3 do zastosowania w warunkach wilgotnych,
zewnętrzną powłokę natomiast stanowią specjalna folia
celulozowa i perforowana folia aluminiowa. Dzięki temu
nowy kompozyt uzyskał wyjątkowe właściwości w zakresie przenikania ciepła i to w obie strony.
Budynki, do których budowy zostanie użyta, mogą
z jednej strony ograniczyć utratę ciepła na zewnątrz dzięki temu, że płyta od strony wnętrza budynku absorbuje
ciepło. To doskonałe rozwiązanie dla uzyskania wskaźników pasywności budynku, ale również dla zwiększenia
izolacyjności cieplnej starszych budynków. W tym celu
polecane są szczególnie do konstrukcji dachów czy zabudowy poddaszy.

Zaletą
antyrefleksyjnej
powierzchni płyty jest również
ograniczenie przenikania ciepła
nawet do obiektu o 97% w przypadku uporczywych upałów.
Tym samym, płyta użyta np. do budowy poddasza potrafi
utrzymać temperaturę niższą o 5 - 15 stopni C w porównaniu do zwykłej płyty, która izolowałaby budynek w tych
samych warunkach działania promieni słonecznych.
OSB REFLEX ECO dostępna jest w standardowych arkuszach 3000 x 2500 mm i trzech grubościach 15, 18,
22 mm. Ciekawym, łatwym do montażu rozwiązaniem są
mniejsze płyty (2500 x 625 mm) z frezowaniem na pióro-wpust, ułatwiającym ich łączenie.
Płyty OSB REFLEX ECO produkowane są w czeskiej
fabryce Kronospanu, w Polsce ich dystrybutorem jest
firma Sopexim z Konstantynowa Łódzkiego.


I N NO WA C J E

Piła bimetalowa szczególnie dobrze sprawdzi się przy obróbce trudnoobrabialnego surowca. fot. Ro-Ma

Piła bimetalowa

z dwóch gatunków stali

Piły bimetalowe Black Säge (do
drewna) i Iryd Säge (do metalu)
to nowe produkty w ofercie
Zakładów Narzędzi Skrawających
Ro-Ma.

Piła Black Säge poszerzy dostępny

przy obróbce trudnoobrabialnego su-

zastosowania wyższego posuwu i pręd-

w ofercie Ro-Ma segment pił taśmo-

rowca. Jednak zastosowanie jej może

kości cięcia. Zastosowanie w procesie

wych średnich do drewna. Dotychczas

nieść wymierne korzyści ekonomiczne

przecierania drewna piły Black Säge

spółka oferowała cztery rodzaje pił:

przy każdym gatunku drewna. Black

pozwala znacznie podnieść efektywność,

Silver Säge ze stali węglowej, Safir

Säge sprawdzi się w różnych warun-

a co za tym idzie - obniżyć koszty pracy.

Säge, Gold Säge i Tytan Säge ze stali

kach atmosferycznych, osiągnie dobre

Gwarantuje również oszczędność czasu,

stopowej.

efekty przecierania zarówno zimą jak

gdyż piła bimetalowa pracuje dłużej, wy-

i latem.

maga rzadszej wymiany i serwisowania.

Szeroki

wybór

wymiarów

i wersji pił dawał klientom duże możliwości optymalnego dostosowania narzędzia
do własnych potrzeb. Jednakże spółka
Ro-Ma zdecydowała się na dalszy rozwój
swojego asortymentu - wprowadzenie pił
bimetalowych.
Piły bimetalowe, w odróżnieniu od
pił

monolitycznych,

zbudowane

są

z dwóch spojonych ze sobą gatunków

Szczególnie dużą
skuteczność piła
wykazuje przy przecieraniu twardych
gatunków drewna,
drewna zmarzniętego i egzotycznego.

Przy prawidłowej eksploatacji, ostrzenie
i rozwieranie pił konieczne jest nawet
trzykrotnie rzadziej niż w przypadku pił
ze stali węglowej. Ostrze ze zestali szybkotnącej gwarantuje wyższą odporność
na zużycie i pękanie. Bimetaliczna konstrukcja piły zwiększa także odporność
jej korpusu na pękanie. Efektem po-

stali. Korpus piły Black Säge to wyso-

W przypadku drewna nieokorowanego

łączenia dwóch gatunków stali jest piła

kiej jakości stal stopowa, natomiast

czy zanieczyszczonego piachem także

o zwiększonej wydajności i efektywności,

ostrze to odporna na ścieranie stal

warto zdecydować się na wybór piły

odporna na ciepło i przegrzanie.

szybkotnąca M42. Ro-Ma wprowadza

Black Säge.

Black Säge nie jest piłą tanią, ale biorąc

do oferty piłę w szerokości 34 mm

Piły bimetalowe charakteryzują się dłuż-

pod uwagę jej wydajność i wytrzymałość,

o grubości 0,9 mm. Black Säge dostęp-

szą niż monolityczne żywotnością, są

jednostkowy koszt cięcia jest znacznie

na jest w wersji RO - rozwarta i ostrzona.

bardziej wydajne. Mają wysoką wytrzy-

niższy od pił monolitycznych.

Piła ta szczególnie dobrze sprawdzi się

małość zmęczeniową, dają możliwość


SPRZEDAŻ DREWNA

TEKST:

dr hab. WOJCIECH LIS, prof. UP

Jak Lasy Państwowe drewno okrągłe w 2013 roku sprzedały?

Marketingowy
Majstersztyk

LP zastosowanym systemem sprzedaży już odniosły sukces w 2013 roku.
w mojej opinii - z całą pewnością – jest to majstersztyk marketingowy.

Są cztery główne czynniki, decydujące o koniunkturze gospodarczej

nim udziale w rynku drewna okrągłego, wynoszącym w latach

w polskim sektorze leśno - drzewnym:

2000 - 2011 - 94,55%. Kontrolują zarówno pozyskanie drewna

1.

Dostępność drewna okrągłego na rynku.

ogółem (94,71% polskiego rynku), jak i pozyskanie najważniejszej

2.

Cena drewna.

dla sytuacji ekonomicznej sektora – grupy sortymentów zaliczanych

3.

Kurs euro.

do grubizny - 94,40% udziału (patrz tabela 1) .

4.

Koniunktura gospodarcza w Polsce, strefie krajów two-

Lasy Państwowe sprzedały drewno znakomicie. Za niewątpliwy suk-

rzących Unię Gospodarczo - Walutową (szerzej, choć znaczące

ces uznać należy rozdział - sprzedaż już w pierwszych dniach 2013

w daleko mniejszym stopniu: Unii Europejskiej, Europie, w świecie).

roku prawie 84% drewna przeznaczonego na cały rok, to jest ponad
99% drewna okrągłego wystawionego już do sprzedaży (tabela 1).

W tym artykule skupię się na pierwszym, najważniejszym, obecnie

Wszystko to odbyło się na spadającym coraz szybciej rynku i przy

wprost decydującym czynniku – dostępności drewna na polskim

gwałtownie obniżającej się koniunkturze - zarówno w Polsce, jak

rynku. Lasy Państwowe (LP) są z całą pewnością podmiotem

i w Unii Europejskiej, a szczególnie w krajach należących do EMU

ustalającym, normującym w dużym stopniu sytuację na polskim

(ang. Economic and Monetary Union = Unii Gospodarczo-Walutowej

rynku pod tym względem. Są największym dostawcą, o śred-

= strefy euro).

Tabela 2. Sprzedaż drewna przez Lasy Państwowe w 2013 roku

Plan sprzedaży przez LP na 2013
(zarządzenie 82/12)
pierwotny

m3

modyfikacja

PULA inwestycyjna

%

m3

m3

% planu

3

%

Portal Leśno-Drzewny

wystawione
na sprzedaż

876 871

BD

BD

70

20 460 324

67,9

19 846 514

19 631 456

98,92

30

8 768 710

29,1

8 505 649

5 070 400

59,61

100

29 229 034

100

29 229 034

29 229 034

97

28 352 163

23 990 500

84,62

(PLD)
Systemowe E-Drewno
(SED)
razem
PLD+SED


SPRZEDAŻ DREWNA

Tabela 1.
Udział Lasów Państwowych w pozyskaniu drewna w latach 2000 - 2011.
Źródło: GUS – Leśnictwo 2008 – 2012, Raport o stanie lasów w Polsce 2005 – 2011,
Rocznik Statystyczny GUS 2000- 2011

Pozyskanie drewna okrągłego
Rok

Polska

Udział LP w pozyskaniu w %

PGL LP

ogółem

ogółem

grubizna

27 659

26 025

25 718

24 097

92,98

92,59

26 671

25 017

25 115

23 471

94,17

93,82

2002

28 957

27 137

27 403

25 595

94,63

94,32

2003

30 836

28 737

29 220

27 134

94,76

94,42

2004

32 733

30 427

30 994

28 669

94,69

94,22

2005

31 945

29 725

30 371

28 164

95,07

94,75

2006

32 384

30 228

30 842

28 700

95,24

94,95

2007

35 935

34 146

34 090

32 314

94,87

94,63

2008

34 273

32 407

32 549

30 695

94,97

94,72

2009

34 629

32 701

33 104

31 188

95,60

95,37

2010

35 467

33 568

33 769

31 882

95,21

94,98

2011

kojenia rynku – długookresowo być może

grubizna

2001

malne zwiększenie podaży w celu uspo-

ogółem

2000

Pociągnięcie, którego celem było maksy-

grubizna

37 180

34 877

35 075

32 789

94,34

94,01

94,71

94,40

średnio

spełniło swój cel. Na razie prawdopodobnie
uspokoiło ceny. A przynajmniej ograniczyło
ich gwałtowny wzrost. Bo przedsiębiorcy

rynku i cen? – zobaczymy to dopiero po

aukcji. Jako wywoławcze i obowiązujące

ocenie przedsiębiorców zbyt pracochłonna

przez LP.

jętość drewna. Ceny nie były przedmiotem

zakresie wciąż trwają. W dotychczasowej

czas licytacji w aplikacji „e-drewno” (SED)

leśno - drzewnym (PLD) licytowali tylko ob-

i negocjacje z przedsiębiorcami w tym

oficjalnym ogłoszeniu cen uzyskanych pod-

w ramach sprzedaży ofertowej w portalu

jest, w wyniku bardzo rozbudowanych wymagań biurokratyczno - formalnych, moż-

przyjęto ceny na odpowiednią grupę han-

Trudno na razie ocenić trafność i powo-

ilości drewna. Atutem jest możliwość wej-

(3% - co daje niecałych 900 tys. m drew-

ścia wylicytowanego w ten sposób drewna

na okrągłego w całym kraju) puli drewna

średnioważonej ceny drewna, uzyskanej

liwość pozyskania niewielkich stosunkowo

dzenie wydzielenia niewielkiej stosunkowo

dlowo-gatunkową, ustalone na podstawie

do przyszłej puli zakupowej przedsiębiorcy

3

podczas przetargów w II półroczu 2012 r.
Czy wobec tego już nastąpiło uspokojenie

na cele „inwestycyjne”. Przyjmowanie ofert

sprzedane

>>

pozostało do sprzedaży

m3

94,55

%

%

zmodyfikowanego

wystawionego

bd

bd

bd

18 829 954

94,88

4 927 700

m3

%

%

zmodyfikowanego

wystawionego

bd

bd

bd

95,92

57,93

97,19

4 594 509

54,02

93,24

23 757 654

83,79

99,03

4 594 509

15,72

źrodło: opracowanie własne na
podstawie wyników przetargów
publikowanych
systematycznie
w Portalu LeśnoDrzewnym LP ,
Tabela 1
w załącznikach
1 do Zarządzenia
82/12 Dyrektora
Generalnego Lasów
Państwowych z 19
listopada 2012 r.
w sprawie sprzedaży drewna przez
PGL LP w 2013 roku
(EM-900-10/13)

19,34


sprzedaż drewna

wykres 1. Zmodyfikowana Oferta podaży drewna
przez Lasy PańStwowe na 2013 r.

PULA INWESTYCYJNA :
876 871 m3
SYSTEMOWE E-DREWNO:
8 505 649 m3
z tego
wystawiono do sprzedaży:
5 070 400 m3

3%

29,1%

67,9%,

PORTAL LEŚNO-DRZEWNY :
19 846 514 m3
z tego:
wystawiono do sprzedaży:
19 631 456 m3

>>
w PLD. Nie wiadomo jednak, jak stabilna będzie wielkość tej puli.
Bo na razie z udziałem PLD w rynku bywało różnie (porównaj – wykres 1 na s. 38 w PD 1/2013). Od 50% (2010) do 70% (2009,
2013).
Generalnie – LP zastosowanym systemem sprzedaży już odniosły
sukces w 2013 roku. Dla mnie, z całą pewnością – jest to majstersztyk marketingowy.

Jak na tym wyjdzie przemysł drzewny? Na
razie wygląda na to, że przepłaca. Ale rynek
musi się oczyścić! Z hurraoptymistów,
z tych, co to muszą kupić za wszelką cenę,
by tylko nie miał sąsiad.
Z tych co gromadzą, by móc sprzedać drożej gwałtownie potrzebującym. Ale też z tych, co mając już zamówienia – nie kupią „tu
i teraz”, bo „na pewno będzie taniej”. Wszelkie skrajności są złe.
Zawsze najlepiej wychodzi się będąc w środku (to też jakiś przyczynek do średniej, o której rozważania są w moim felietonie na

str. 64-66). Na rynku drewna okrągłego to oczyszczanie jeszcze
pewnie potrwa.
Najbardziej zależy od tego, czy LP przeznaczą do sprzedaży
i w jakiej formie pozostałe 15,72% objętości drewna wynikającej
z Zarządzenia 82/12 (a 19,34% drewna dotychczas sprzedanego
w 2013 roku – tabela 1), czy też sprzedaż tą wyraźnie zwiększą,
a przynajmniej obietnicę tego zamiaru zwiększenia wyraźnie wyartykułują. Oprócz objętości drewna przeznaczonego do ewentualnej
zwiększonej sprzedaży – ważny jest też moment podania tej wiadomości.
Teoretycznie do sprzedaży w PLD pozostało jeszcze około 5%
drewna, choć przy zakładanym jednym przetargu w ciągu roku
sprzedaży takiej być już nie musi wcale. W systemie e-drewno jest
jeszcze do sprzedania ponad 54% planu lub ponad 93% objętości
drewna w tym systemie już sprzedanego w roku 2013. Możliwości
LP mają więc kilka.
Nie ma w biznesie żadnego „na pewno”. Działalność gospodarcza z założenia jest zawsze grą rynkową. Trzeba być gotowym na
każdą ewentualność. Jest ciekawa, ale też niebezpieczna, mało
przewidywalna. Wytrawni inwestorzy na giełdzie mówią: „idąc
w góry zabierz i okulary przeciwsłoneczne i parasol” (to bardziej
latem w górach, ale zawsze w biznesie).


SPRZEDAŻ DREWNA

TEKST:

Andrzej Ballaun
naczelnik wydziału
marketingu i handlu LP

Sprzedaż ofertowa w Portalu Leśno-Drzewnym (PL-D)
dla przedsiębiorców realizujących nowe inwestycje

PULA INWESTYCYJNA
POZYTYWNIE WPŁYNIE NA KONKURENCYJNOŚĆ
Pula inwestycyjna będzie miała znaczący pozytywny wpływ na rozwój
konkurencji na rynku wyrobów drzewnych. W przyszłości rozmiar puli
inwestycyjnej mógłby wzrosnąć z obecnych 3% do nawet 10% puli dla
przedsiębiorców.

Na 2013 rok po szerokiej konsultacji
z przedstawicielami przemysłu drzewnego
dokonano w zasadach sprzedaży drewna szereg znaczących zmian, do których
przede wszystkim należą:
a)

wprowadzenie

systemu umów

wieloletnich,
b)

zastąpienie przetargów ograni-

czonych sprzedażą ofertową w oparciu,
o którą podpisywane są umowy roczne,
c)

zwiększenie puli drewna w sprze-

daży ofertowej do 70% średniorocznej wielkości zakupu drewna z ostatnich 3 lat,
d)

wprowadzenie wydzielonej

puli

dla nabywców rozwijających się lub realizujących nowe inwestycje.
Wprowadzenie

procedury

sprzedaży

Leśno-Drzewnym (PL-D) dla przedsiębiorców realizujących nowe inwestycje” - procedury prowadzonej w cyklach rocznych,
prezesa

Urzędu

wykonania
Ochrony

Decyzji

Konkurencji

i Konsumentów Nr DOK- 9/2008 z 29
grudnia 2008 r., której istotą był zarzut
polegający na „przeciwdziałaniu ukształtowania się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji poprzez
uzależnianie warunków sprzedaży drewna
od posiadania historii zakupu drewna przez
przedsiębiorców ubiegających się o zakup
drewna od PGLLP oraz od przebiegu historii tego zakupu.”

ciw jednemu z głównych zarzutów prezesa
UOKiK, którym było utrudnianie wejścia
na rynek nowym i rozwijającym się przedsiębiorcom. Wydzielona pula na pewno
zwiększy dostęp przedsiębiorców do sprzedaży ofertowej w Portalu Leśno-Drzewnym,
choć omawiane rozwiązanie nie jest oczywiście doskonałym. Jest to próba wyjścia naprzeciw nowym inwestycjom produkcyjnym.
Zgodnie z ustaloną procedurą, złożono
do właściwych dyrektorów RDLP ponad
80 wniosków o możliwość uczestniczenia
w sprzedaży ofertowej w Portalu Leśno-Drzewnym (PL-D) dla przedsiębiorców

drewna: „sprzedaż ofertowa w Portalu

jest konsekwencją

Przedstawiona procedura wychodzi naprze-

realizujących nowe inwestycje,

z czego

prawie 10 nie mogło być pozytywnie zaakceptowanych, przede wszystkim z powodu
uchybień formalnych i rzeczowych.
Najwięcej wniosków zostało złożonych
i zaakceptowanych w RDLP w Szczecinie,
Białymstoku,

Katowicach

i

Radomiu.

W jednej RDLP, a mianowicie w Zielonej
Górze nie złożono żadnego wniosku.

trzech

latach powodujących wzrost mocy produkcyjnych przemysłu drzewnego o około 2,7
mln metrów sześciennych w następującym
układzie: drewno wielkowymiarowe iglaste około 950 tys. metrów sześciennych,


230 tys. metrów sześciennych, drewno
średniowymiarowe około 1,4 mln metrów
sześciennych,

drewno

małowymiarowe

około 120 tys. metrów sześciennych.
Analiza złożonych wniosków daje podstawy do stwierdzenia, że pula inwestycyjna
będzie miała

znaczący pozytywny wpływ

na rozwój konkurencji na rynku wyrobów
drzewnych i to jak określono w ustalonych
parametrach (inwestycje powyżej 5 tys.
metrów sześciennych przerobu drewna),
tj. o określonym istotnym wymiarze, mającym znaczenie dla rynku.
Rozmiar wydzielonej puli może wydawać
się jednak zbyt niski, choć nie symboliczny.
Niestety nie można było go należycie ustalić
bez szczegółowej analizy skali potencjalnych
inwestycji i zapotrzebowania producentów
wchodzących na rynek, co już obecnie nastąpiło.
Zakładając, że dotychczasowi nabywcy
drewna mieliby zapewnienie dotyczące
możliwości uczestniczenia w procedurze
sprzedaży ofertowej na poziomie 65% do-

Uznane wnioski przez RDLP potwierdziły
zaistnienie inwestycji w ostatnich

drewno wielkowymiarowe liściaste około

tychczasowych zakupów drewna, rozmiar
puli inwestycyjnej mógłby osiągnąć poziom
nawet do 10% puli dla przedsiębiorców.
Pierwotnie planowano, że będzie wynosić
ona w 2013 roku 5%, jednak napotkano
zdecydowany opór w tej kwestii reprezentantów przemysłu drzewnego. Ustalono
ostatecznie, że wielkość tej puli zostanie

SPRZEDAŻ DREWNA

oparta o wielkość wzrostu pozyskania
drewna w 2013 roku w porównaniu
do roku ubiegłego, co w praktyce
oznacza, że wyniesie ona około 3%
wielkości całej puli drewna dla przedsiębiorców.
Mamy nadzieję, że po przedstawieniu
danych dotyczących skali inwestycji,
jakie zaistniały w przemyśle drzewnym, wzrost puli drewna przeznaczonej na ten cel nie powinien już budzić
tak wielu emocji a ponadto zmierzałby
w kierunku ostatecznego wykonania
decyzji prezesa UOKiK.
Szczegółowe dane dotyczące złożonych wniosków po ostatecznej
akceptacji

dyrektora

generalnego

Lasów Państwowych wraz z terminem rozpoczęcia procedury sprzedaży zostaną podane na stronie
internetowej www.zilp.lasy.gov.pl/
drewno.
Schemat

uczestnictwa

biorcy

omawianej

w

przedsięprocedurze

przedstawiono na wykresie 1 (patrz:
następne strony). Dokładne zasady
przeprowadzenia procedury sprzedaży drewna „sprzedaż ofertowa
w PL-D dla przedsiębiorców realizujących nowe inwestycje” a także

Wzrost mocy produkcyjnych przemysłu drzewnego
w Polsce w ostatnich 3 latach:

2,7 mln m3
w tym:

950 tys. m3

drewno wielkowymiarowe iglaste

230 tys. m3

drewno wielkowymiarowe liściaste

1,4 mln m3

drewno średniowymiarowe

120 tys. m3

drewno małowymiarowe

opis innych form sprzedaży drewna
obowiązujących w PGL-LP znajduje
się w Zarządzeniu Nr 82 Dyrektora
Generalnego Lasów Państwowych
z dnia 19 listopada 2012 r. w sprawie
sprzedaży drewna przez Państwowe
Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe na 2013 rok oraz załącznikach do
tego zarządzenia. Te materiały, jak
i inne obejmujące tematem sprzedaż drewna przez LP, dostępne są
na stronie internetowej:
www.zilp.lasy.gov.pl/drewno.

>>

SPRZEDAŻ DREWNA

>>
S C H E M AT PR O C E D U RY S PR Z E DA ż Y OF E RTO W E J Z P U L I I N W E S T YC Y J N E J

MINIMUM 5 tys. m3 WIĘCEJ
O udział w procedurze może ubiegać się przedsiębiorca, który złoży wniosek do dyrektora generalnego Lasów Państwowych i wykaże wzrost
mocy produkcyjnych w wysokości minimum 5 tys.
m3 drewna. Wniosek i inne dokumenty dotyczące
skali inwestycji oraz dopuszczenia jej do użytko-

1.

wania składane są w RDLP właściwej dla miejsca
zaistniałej inwestycji.

OPINIOWANIE
Złożony wniosek jest opiniowany przez właściwą
RDLP, a ostateczną decyzję o dopuszczeniu
przedsiębiorcy do sprzedaż ofertowej dla nowych
inwestycji podejmuje dyrektor generalny Lasów
Państwowych.

2.
0%
7
5%
6
5%
3
3.

3 OFERTY ZAKUPU
Po uzyskaniu pozytywnej decyzji, przedsiębiorca
bierze udział w kolejnych trzech rocznych
procedurach sprzedaży ofertowej dla nowych
inwestycji. Oferty zakupu drewna złożone przez
przedsiębiorcę wynoszą maksymalnie odpowiednio w pierwszym roku 70% a w następnych
60% i 35% wzrostu zatwierdzonych mocy
produkcyjnych osobno dla każdej z grup drewna:
- drewno wielkowymiarowe iglaste,
- drewno wielkowymiarowe liściaste,
- drewno średniowymiarowe,
- drewno małowymiarowe.

SPRZEDAŻ DREWNA

4.
PRZEBIEG

UMOWY BEZTERMINOWE

5.

Sam przebieg jak i techniczna strona sprzedaży
ofertowej dla nowych inwestycji są identyczne
jak w przypadku przeprowadzonej już powszechnie znanej procedury sprzedaży ofertowej na
podstawie wielkości zakupów.
- przedsiębiorca chcący złożyć ofertę zakupu musi posiadać
aktywne konto i zalogować się do aplikacji PL-D,

Przedsiębiorcy uprawnieni do wzięcia udziału w procedurze
sprzedaży ofertowej dla nowych inwestycji mogą zawierać
bezterminowe umowy wieloletnie.
Terminarz procedury podany jest do wiadomości na stronie internetowej
PL-D : www.zilp.lasy.gov.pl/drewno.

- minimalna oferta sprzedaży jednostki LP w grupie handlowo-gatunkowej wynosi 50 m3,
- ceny drewna dla obu procedur sprzedaży ofertowej są
ustalone na tym samym poziomie (wg obowiązujących zasad
sprzedaży drewna),
- przypis drewna odbywa się, dla wszystkich ofert zakupu
złożonych do określonej oferty sprzedaży, w sposób proporcjonalny do stopnia jej „przeofertowania” (z uwzględnieniem
określonej przez przedsiębiorcę minimalnej ilości zakupu
drewna dla oferty zakupu),
- sprzedaż odbywa się w dwóch etapach (drugi etap dla
przedsiębiorców, którzy nie otrzymali pełnego przypisu w etapie pierwszym),
- w procedurze nie mogą brać udziału przedsiębiorcy, u których występują należności przeterminowane nieobjęte kwotą
zabezpieczenia oraz posiadający blokadę za niespisanie
umowy na drewno,
- po ogłoszeniu wyników przedsiębiorca w ciągu 30 dni spisuje roczną ofertę sprzedaży z kierownikiem jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych sporządzającej ofertę sprzedaży
lub jego pełnomocnikiem,
- przedsiębiorca zakupuje drewno wg ceny określonej w ofercie sprzedaży, a w przypadku grup handlowo-gatunkowych
z reprezentantem na podstawie przeliczników,
- w przypadku wystąpienia błędów techniczno-informatycznych po stronie PGL LP lub proceduralnych, przedsiębiorcy
służy prawo złożenia odwołania do nadleśnictwa lub zakładu
Lasów Państwowych, w którym nastąpił błąd.

sprzedaż drewna

TEKST:

fot. Forestor

dr MAŁGORZATA WNOROWSKA

NIE CHCEMY UMIERAĆ

za e-drewno

Podczas gdy część przedsiębiorców drzewnych szuka
wsparcia UOKiK w przeforsowaniu zasad sprzedaży drewna
opartych tylko na systemie aukcji e-drewno, druga strona
nazywa je narzędziem spekulacji i wyniszczania konkurencji. Która frakcja ma większe szanse na sukces?


sprzedaż drewna

wzmożyły zmienione zasady sprzedaży drewna, są wysokie ceny

Nowy system sprzedaży drewna, w którym 70% zapotrzebowania

surowca osiągane na e-drewno.

firm pokrywały dostawy w ramach ofert na umowy roczne, nie

- Liczyliśmy na to, że zwiększenie w 2013 r. do 70% ilości drew-

zapewnił przedsiębiorcom oczekiwanej stabilizacji ani równych wa-

na dostępnego w innej formule zakupów niż e-drewno, pozwoli

runków i wymaga pilnej dalszej naprawy - uznali członkowie Rady

ograniczyć zjawisko pojawiania się absurdalnie wysokich cen na

Izby. Zastrzeżenia wobec nowego systemu ma także Ogólnopolski

otwartych aukcjach. Jednak dotychczasowy przebieg bieżących

Związek Pracodawców Przemysłu Drzewnego, który jednak nie

aukcji świadczy, że w wielu wypadkach to nie wystarczyło - pisał

wybrał drogi dialogu z leśnikami, lecz złożył zawiadomienie do

w styczniowym liście do ministra Marcina Korolca Sławomir

Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta.

Wrochna, prezydent PIGPD.

Wszystko wskazuje na to, że nowe zasady sprzedaży drewna,
które zaczęły obowiązywać w 2013 r. (szczegółowo omówione

Rozrzut cen

w nr. 1/2013) wkrótce znów ulegną zmianie.

Na

w listopadzie przez dyrektora generalnego LP zarządzenia nr 82

mapie

ten

- Rada Izby miała tego świadomość od chwili opublikowania

sam

kraju

widać

sortyment

wyrany

drewna.

rozrzut

Ceny

sosny

cen

za

WC01

w RDLP Zielona Góra niekiedy sięgały 280 zł/m3, podczas gdy

bez końcowych konsultacji z nami - wyjaśnia Bogdan Czemko,

np. w RDLP Gdańsk i Lublin aukcje kończyły się czasem ceną wy-

dyrektor biura PIGPD. - Od tego czasu wystosowaliśmy zarówno

woławczą na poziomie 170 zł. Kolejny raz ceny drewna tartacznego

do dyrektora LP jak i do szefów resortów środowiska i gospodarki

świerkowego w RDLP Katowice sięgały 360 zł/m3, podczas gdy

kilka pism, w których ostrzegaliśmy przed skutkami złych rozwiązań

na północy kraju można było je kupić np. o 140 zł taniej. Ceny

i wysokich cen, proponowaliśmy szereg działań mogących pomóc
przemysłowi drzewnemu.

papierówki S2B, zwłaszcza na zachodzie kraju, często przekraczały

Wysokie ceny na e-drewno

drewno tartaczne dębowe. Różnice tych cen nałożyły się na te,

cenę drewna wielkowymiarowego. Znaczny rozrzut cen zanotowało
które Lasy Państwowe stworzyły w swojej ofercie drewna sprze-

Główny problem, którego nie rozwiązały, a być może dodatkowo

>>

Średnia cena wylicytowana
w okresie 20.11 – 31.12. 2012 r.
(aukcje bieżące)

Zestawienie cen uzyskanych na aukcjach e-drewno w okresie grudnia 2012 r. i na aukcjach
e-drewno systemowe w styczniu 2013 r. Źródło: Lasy Państwowe.

263,21

225,96

224,29

207,57
190,53

178,81

258,61

218,08

221,28

199

189,77

221,42
201,48

182,8

Poznań

Radom

Zielona Góra Szczecin

Białystok

196,85
181,98

170,21

171,57

Gdańsk

Średnia cena wylicytowana w okresie
01.01 – 20.01. 2013 r.
(aukcje systemowe)

167,97

Łódź

Katowice

Lublin

175,27

Toruń


sprzedaż drewna

zdaniem
Ogólnopolskiego
Związku
Pracodawców
Przemysłu
Drzewnego

dawanego na umowy i spowodowały, że
warunki pracy i konkurencji przedsiębiorstw
w różnych częściach Polski zostały dramatycznie zróżnicowane.

Polskiej
Izby
Gospodarczej
PrzemysŁu
Drzewnego

Problem ten był również dyskutowany
podczas spotkania, które odbyło się pod
ministra

Marcina Korolca. Uczestniczyli w nim prócz
gospodarza także Adam Wasiak, dyrektor
generalny LP i jego współpracownicy,
przedstawiciele izb i stowarzyszeń oraz kilku
przedsiębiorców.
Wychodząc naprzeciw problemowi zbyt wysokich cen na drewno dyrektor generalny na
spotkaniu u ministra środowiska zapowiedział, że ustalona zostanie wielkość skonta
i że będzie to wielkość odczuwalna a nie
jak dotąd – symboliczna.
- Za sprawę pilną należy uznać uzgodnienie,
jak należy dalej indeksować ceny drewna
w zależności od sytuacji na rynku - mówi
Adam Wasiak.
Przyznał również, że zasady sprzedaży drewna trzeba dalej reformować i zaproponował,
aby organizacje reprezentujące przemysł

System aukcji e-drewno
to rozwijające się narzędzie spekulacji drewnem,
wyniszczania konkurencji
przez pozbawianie jej
dostępu do zaopatrzenia
i skutecznego wykorzystywania przez Lasy
Państwowe pozycji monopolisty.

drzewny same utworzyły małe zespoły zada-

prawem konkurencji porozumień między

niowe, które przedstawią propozycje zmian.

sprzedawcą a wybranymi nabywcami, a być

Po stronie LP będzie z nimi współpracował

może nawet i zmowy cenowej. Dlatego też

Wydział Marketingu DGLP.

jeszcze w lutym zdecydowano o zgłoszeniu
tego podejrzenia do UOKiK. Przy okazji

ZAKAZANE POROZUMIENIE?

Spotkanie u ministra

koniec stycznia z inicjatywy

zdaniem

Istnieje
uzasadnione
przypuszczenie, że już
w
roku
ubiegłym,
tj. w okresie prowadzenia
sprzedaży drewna wg
przepisów prawa cywilnego [art. 701 kc] na warunkach bardziej klarownych
niż w bieżącym roku,
miała rzekomo miejsce
praktyka stosowania przez
dyrektora generalnego LP
dla uznaniowo uprzywilejowanych
nabywców,
głównie wielkich firm,
obniżek do cen zaoferowanych i ustalonych
w toku przetargów i aukcji.

Gotowość

Lasów

Państwowych

związek liczy na to, że UOKiK weźmie pod
do

lupę również nowe zasady sprzedaży drew-

ustępstw wobec klientów, którzy oczekują

na obowiązujące na 2013 r.

rabatów czy upustów za wielkość zakupów,

- Wprowadzone w zarządzeniem nr 82

czy szybszy termin płatności, nie spodo-

z dnia 15.11.2012 r. w sprawie sprzedaży

bała się jednak części przedsiębiorców.

drewna przez Państwowe Gospodarstwo

Ich głosem mówi Mirosław Florkiewcz

Leśne Lasy Państwowe na 2013 r. (znak

z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców

EM-900-10/12) dla nabywców drewna

Przemysłu Drzewnego.

w 2013 r. preferencje dla przedsiębiorców

- Według napływających do związku od

pod pozorem realizacji rzekomo nowych in-

przedsiębiorców informacji, istnieje uzasad-

westycji stanowi wybieg dodatkowo jeszcze

nione przypuszczenie, że już w roku ubie-

sprzyjający ograniczeniu konkurencji - czy-

głym, tj. w okresie prowadzenia sprzedaży

tamy w oświadczeniu OZPPD.

drewna wg przepisów prawa cywilnego [art.

Wystąpienie przedsiębiorców do UOKiK

701 kc] na warunkach bardziej klarownych

jest zdaniem Lasów Państwowych posu-

niż w bieżącym roku, miała rzekomo miej-

nięciem zbędnym, gdyż wszelkie działania

sce praktyka stosowania przez dyrektora

i zapisy zasad sprzedaży drewna były usta-

generalnego LP dla uznaniowo uprzywile-

lane z prawnikami, którzy nie doszukali się

jowanych nabywców, głównie wielkich firm,

nieprawidłowości, a pula inwestycyjna ma

obniżek do cen zaoferowanych i ustalonych

na celu wręcz oddalenie zarzutów UOKiK

w toku przetargów i aukcji - uważa Mirosław

o zamykanie rynku sprzedaży drewna dla

Florkiewicz.

wybranych klientów o ograniczenie konku-

Zdaniem rady związku, tego rodzaju prak-

rencyjności.

tyki mogą mieć charakter zakazanych


TEKST:

R A P ORT

Nicolas Smolarski
Frost & Sulivan

W ligninie tkwi

niedoceniony potencjał
Od 2010 r. sam przemysł celulozowo-papierniczy wytworzył około

50 mln ton ekstra-

howanej ligniny, lecz zaledwie 2% tej ilości (1 mln ton) zostało wykorzystane komercyjnie do wytwarzania produktów o niskiej wartości, takich jak środki dyspergujące
lub wiążące; reszta została spalona jako niskowartościowe paliwo. Dzisiaj rynek ligniny
wart jest około

300 mln dolarów.

Ostatni przełom w rozwoju technologii
pozyskiwania i przetwarzania ligniny może
wpłynąć na zmianę tendencji w przemyśle
chemicznym opartym dotąd na przetwórstwie ropy.
Powiązana z rynkami o wartości powyżej
130 mld dolarów, lignina może w przyszłości stać się głównym odnawialnym źródłem
związków aromatycznych w przemyśle chemicznym.
Pierwsze możliwości mogą pojawić się już
w roku 2015, w związku z bezpośrednim
dostarczaniem fenolu do większości zastosowań przemysłowych: żywic fenolowych,
surfaktantów, żywic epoksydowych, klejów
i poliestru.
Przemysł dopiero zaczyna zdawać sobie sprawę z potencjału
ligniny. To jedyne odnawialne
źródło przemysłowych związków aromatycznych, a ponadto
nie jest ono zależne od wahań
cen ropy.
Lignina stanowi 30% wszystkich niekopalnych

zasobów

organicznego

węgla

na Ziemi. Jej dostępność przekracza
300 mld ton i co roku wzrasta o około
20 mld ton. Wysokiej jakości ligninę pozyskuje się z drewna; stanowi ona około 2035% jego masy.
W porównaniu z innymi składnikami drewna
(celulozą i hemicelulozami), jest ona o wiele
bardziej złożonym polimerem, lecz przez
długi czas była uznawana za substancję

o niskiej jakości i zapewniającą niewielką
wartość dodaną.
Nowe, rozwijające się technologie umożliwiają obecnie pozyskiwanie ligniny o dużej
czystości, która może zostać przetworzona
w celu uzyskania rozmaitych wysokowartościowych substancji chemicznych i produktów, m.in. BTX (benzen, toluen, ksylen),
fenolu, waniliny czy włókna węglowego.
Jedną z unikatowych zalet ligniny jest to,
że można ją wykorzystywać bezpośrednio
jako „dodatek” w celu zastąpienia fenoli
w istniejących procesach petrochemicznych
albo też dalej przetwarzać, by uzyskać części składowe polimerów.
Nieuniknione jest, że wykorzystanie potencjału ligniny będzie wymagać pokonania
pewnych barier. Ograniczona dojrzałość
technologii, słabe powiązania pomiędzy

mysłem, przeznaczanie wsparcia rządowego głównie na rozwój biopaliw oraz brak
możliwości finansowania dla biorafinerów
biochemikaliów to niektóre spośród najważniejszych wyzwań dla rozwoju konkurencyjnych kosztowo zastosowań ligniny.
Firma doradcza Frost & Sullivan dokonała
analizy rynku ligniny, biorąc pod uwagę potencjalne rozwiązania i wyznaczyła kierunki
rozwoju na najbliższe 10 lat. Przemysł petrochemiczny ma zdecydowanie największe
możliwości w zakresie przyspieszania wprowadzania na rynek środków chemicznych
opartych na ligninie. Wykonanie pierwszego
kroku na tym rynku może zapewnić wiodącą pozycję w zakresie technologii, a także
zawarcie strategicznego partnerstwa i przewagę konkurencyjną.

działalnością badawczo-rozwojową a przew w w.prz e my sl drz e w ny.eu | 29

TEKST:

R A P ORT

dr hab. Sławomir Krzosek,
prof. SGGW

Polskie tartaki

Dzisiejsze tartacznictwo w Polsce jest wciąż bardzo rozdrobnione. Mamy około 8000 tartaków. Czy będziemy powielać ścieżkę niemiecką, w której procesowi modernizacji towarzyszyło
zmniejszenie liczby tartaków?

W 2005 roku, w styczniowym numerze Przemysłu

siębiorstwa, przecierające łącznie do 0,5 miliona m3 drewna

Drzewnego ukazał się artykuł mojego autorstwa: Polskie

okrągłego w ciągu roku (Stelmet, Swedwood).

tartaki w przededniu modernizacji. W artykule scharakteryzowałem ogólny poziom techniczny tartaków w Polsce oraz

Park maszynowy

wyraziłem przypuszczenie, że po inwestycjach we wtórny

W obrębie najmniejszych, ale ilościowo najliczniejszych za-

przerób, w wielu tartakach przyszedł czas na modernizacje

kładów dominuje pilarka taśmowa pozioma. W tartakach,

w zakresie hal przetarcia.

które są zakładami przemysłowymi, nadal główną maszyną

Pisałem wtedy, że polscy tartacznicy „zastanawiają się jak

do przetarcia drewna jest pilarka ramowa pionowa. Mimo

modernizować, jaką wybrać technikę przetarcia a potem

tego, niezaprzeczalnym faktem jest również to, że proces

jakie konkretne maszyny, jakiego producenta”, oraz że

modernizacji polskiego tartacznictwa nie tylko się już roz-

„biorąc pod uwagę ilość i dostępność surowca w Polsce

począł, ale jest on już zaawansowany. Biorąc pod uwagę

oraz możliwości inwestycyjne naszych tartaków musi to być

wszystkie okoliczności, w jakich działają polscy tartacznicy,

maszyna (lub szerzej: zestaw maszyn – linia) możliwie jak

można stwierdzić, że proces modernizacji jest daleko za-

najbardziej uniwersalna…” i dalej: „Z tego względu większe

awansowany.

szanse przy przyszłych decyzjach inwestycyjnych będą miały
pilarki taśmowe”.
Po ośmiu latach warto ponownie przyjrzeć się naszym tartakom i zobaczyć, co się zmieniło, czy rzeczywiście byliśmy

TARTAK OLCZYK
Według mojej wiedzy, pierwsza poważna modernizacja
miała miejsce w 2005 roku w Tartaku Olczyk, najwięk-

wtedy w przededniu zmian.

szym i najnowocześniejszym obecnie jednozakładowym

Gdzie jesteśmy teraz?

kupił fabrycznie nową linię do przetarcia drewna iglastego,

Produkcja tarcicy w Polsce w ostatnich latach, według sza-

składającą się z 2 rębarek pryzmujących, zestawu 4 pilarek

cunków Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego,

taśmowych, agregatu profilującego, dwuwałowej wielopiły

utrzymuje się na poziomie około 8 milionów m [Morgoś

i pilarki tarczowej poziomej do cięcia krzyżowego. Schemat

2012 a i b]. Szczegółowe dane dotyczące tej produkcji

linii wyprodukowanej przez niemiecką firmę EWD przedsta-

w latach 2007 – 2011 przedstawiono na wykresie 1.

wiono na rysunku 1. Uzupełnieniem linii jest automatyczna

Dzisiejsze tartacznictwo w Polsce to nadal około 8 000

obrzynarka do desek bocznych typu CATECH szwedzkiej

tartaków, a więc jest bardzo rozdrobnione. Strukturę wiel-

firmy Söderhamn Eriksson. Na linii przecierane są kłody

kości tartaków w Polsce pod względem ilości przecieranego

o średnicy od 20 cm w cieńszym końcu. Cieńsze kłody kie-

drewna przedstawiono na wykresie 2.

rowane są na maszynę HewSaw R200 fińskiej firmy Veisto.

przedsiębiorstwie tartacznym w Polsce. Tartak Olczyk za-

3

Tartacznictwo w Polsce to z jednej strony małe kilkuosobo-

Według informacji uzyskanych od właściciela, Tartak Olczyk

we firmy, przecierające często mniej niż 1000 m drewna

w 2011 roku przetarł 312 tys. m3 drewna okrągłego,

okrągłego rocznie, a z drugiej strony wielozakładowe przed-

natomiast w 2012 roku – 350 tys. m3. Tartak Olczyk nie

3


R A P ORT

na ścieżce
modernizacji
1520

1405

7730

6915

Na jedną firmę tartaczną
w Polsce przypada średnio
produkcja ok. 1 000 m3
tarcicy rocznie.

1317
6420

1400
6650

1510
6800
poprzestał na modernizacji hali przetarcia.
Kilka lat po uruchomieniu linii do przetarcia,
zakupił fabrycznie nowy skład surowca od
niemieckiej firmy Holtec. Na chwilę obecną
Tartak Olczyk jest klasycznym przykładem
realizacji modelu kompleksowego przerobu
drewna okrągłego w jednym miejscu aż do

2007

2008

2009

2010

2011

przetworzonego wyrobu gotowego wraz
z zagospodarowaniem produktów ubocz-

Wykres 1. Produkcja tarcicy w Polsce (w tys. m3) z podziałem na :

nych oraz produkcją energii skojarzonej.

iglastą

Tartak Olczyk był też pierwszym w Polsce

liścastą

źródło: [Morgoś 2012]

tartakiem, który uruchomił kotłownię wytwarzającą ciepło i energię elektryczną.

pow. 50 tys. m3

od 20 do 50 tys. m3

od 5 do – 20 tys. m3

poniżej 5 tys. m3

Jako drugi tartak w Polsce, po Barlinku,
uruchomił produkcję peletu. Za przykładem tartaku Olczyk poszły inne firmy, np.

1%

Swedwood (produkcja peletu), Stelmet

4%

(produkcja peletu i produkcja energii skojarzonej).

19%

Nowe maszyny
Jak wiadomo, modernizować można zarówno kupując maszyny fabrycznie nowe
jak i używane. Z wykorzystaniem fabrycznie
nowych maszyn i urządzeń, poza Tartakiem
Olczyk, przeprowadzono modernizację obu
tartaków w Barlinku. W tartaku iglastym
pracuje fabrycznie nowa linia profilująca
niemieckiej firmy SAB, a w tartaku liścia-

76%

stym pilarki taśmowe pionowe niemieckiej
firmy Möhringer.

Wykres 2. Struktura wielkości polskiego przemysłu tartacznego. Źródło: [Strykowski 2011]

>>

R A P ORT

>>
Fabrycznie nowe maszyny pracują rów-

Gdzie? Wielbark

nież w zbudowanym od podstaw tartaku

Firma: Swedwood

firmy Swedwood (należącym do Ikea)

Technologia: Söderhamn Eriksson

w Wielbarku, w tartaku firmy Swedspan
(również należącym do Ikea) w Koszkach
jak i w tartaku firmy Stelmet w Zielonej
Górze.

W

hali

przetarcia

tartaku

w Koszkach, uruchomionego w ubiegłym
roku, pracuje maszyna HewSaw R200
fińskiej firmy Veisto.

Maszyny używane
Wiele tartaków zostało w ostatnich ośmiu
latach

zmodernizowanych przy wykorzy-

staniu maszyn używanych, zakupionych
jako kompletne linie. Można do nich
zaliczyć tartak Płociczno, tartak Perfect
w Starachowicach, tartak firmy Poltarex
w Bielsku Pomorskim, tartak firmy KPPD
w Kaliszu Pomorskim (trwa właśnie montaż linii), trwa montaż tartaku firmy Kaszub

Gdzie? Kalisz Pomorski

w Kaliskach.

Firma: KPPD

Traki pionowe
Można również wskazać przykłady modernizacji mniejszych tartaków z wykorzystaniem traków pionowych. Używaną linię,
składającą się z traka pionowego z przestawnym sprzęgiem i zdalnie sterowanym
wózkiem podawczym firmy Esterer oraz
automatycznej obrzynarki (tej samej firmy)
zakupiła w 2005 roku firma Burkietowicz
w Odolanowie. Wykorzystując używane
maszyny firmy Esterer (trak pionowy i automatyczną obrzynarkę) zmodernizowana
została w 2006 roku także hala przetarcia
w JB Tartak w Studzionce. Przy użyciu używanych maszyn (w tym traka pionowego
firmy Möhringer) zmodernizowała w ubiegłym roku halę przetarcia firma Patria-Top
w Wieleniu.
Modernizację hali przetarcia przy zastosowaniu traków przeprowadziła też firma
Complex w tartaku w Dziemianach. Przed
modernizacją była tam klasyczna dwutraktowa hala przetarcia. W trakcie modernizacji wymieniono oba traki na nowe, polskie

Uruchomienie nowej linii w tartaki KPPD
w Kaliszu Pomorskim planowane jest na
czerwiec 2013 r. W początkowym okresie jej
wydajność wyniesie od 100-120 tys. m 3 drewna okrągłego przy dwuzmianowej pracy.

i dostawiono nową wielopiłę do rozpuszczania pryzm (oba traki tylko pryzmują).
Zestaw maszyn uzupełnia używana obrzy-

>>

R A P ORT

Firma: Tartak Olczyk


Technologia: EWD

fot. Forestor

Gdzie? Krasocin

Firma: Poltarex

fot. Poltarex

Gdzie? Bielsko Pomorskie


R A P ORT

>>
rys. 1 .
Schemat linii tartacznej firmy
EWD w Tartaku Olczyk.
Źródło: EWD

narka do desek bocznych typu EDGAR

wózek Baljer & Zembrod. Oczywiście

matyczną obrzynarkę do desek bocznych to

produkcji Söderhamn Eriksson. W tartaku

modernizacje mają miejsce również np.

bardzo nowoczesny, elastyczny tartak, zaj-

firmy Poltarex w Polnicy zmodernizowano

w tartakach produkujących palety, które

mujący niewielką powierzchnię. Schemat

dwutrakową halę przetarcia, pozostawiając

dotyczą zarówno maszyn do produkcji

takiej linii przedstawiona na rysunku 2.

oba traki jako pryzmujące i dostawiając

desek paletowych jak i samych maszyn

Dysponując takim zestawem, tartak może

wielopiłę do rozpuszczania pryzm.

i linii do zbijania palet.

szybko wykonać każde zamówienie i do-

Obrzynarki

Pilarki taśmowe pionowe

ni po pile taśmowej. Pilarki taśmowe

W licznych tartakach pojawiły się używane,

Wiele tartaków iglastych przy modernizacji

umożliwiają osiąganie większej wydajności

automatyczne obrzynarki do tarcicy bocznej,

hali przetarcia zdecydowało się na pilarki

materiałowej niż linie oparte na pilarkach

np. w Tartaku Janina i Wacław Witkowscy

taśmowe pionowe.

tarczowych. Liczba zatrudnionych w takiej

w Rychłowicach (firmy Wurster&Dietz),

Najczęściej był to zestaw czterech pilarek

hali to dwie osoby: operator zestawu rębar-

w tartaku Swedwood w Stepnicy (firmy

taśmowych z rębarką pryzmującą pracujący

ki i taśmówek oraz operator automatycznej

Söderhamn Eriksson), w Tartaku Płociczno

w systemie z zawracaniem. Taki zestaw

obrzynarki. Maksymalna prędkość posuwu

(firmy Söderhamn Eriksson) czy w tartaku

pracuje w Tartaku Olczyk (jako pierwsza

w linii pilarek taśmowych wynosi do 120

firmy POLTAREX w Bielsku Pomorskim

grupa maszyn), w tartaku w Wielbarku,

m/min. Zdolność przetarcia takiej linii przy

(firmy Söderhamn Eriksson).

w tartaku w Bielsku Pomorskim. Taki ze-

założeniu dobrej organizacji pracy to - we-

To tylko kilka wybranych przykładów,

staw jest obecnie montowany w tartaku

dług przedstawiciela firmy EWD na Polskę

z pewnością można wskazać jeszcze wiele

w Kaliszu Pomorskim. Będzie on pracował

Helmuta Schmausa - od 80 do 100 tys.

innych przypadków większych lub mniej-

w systemie z zawracaniem. Według infor-

m3 na rok, na jedną zmianę (oczywiście

szych modernizacji w tartakach dotyczą-

macji

w zależności od średnicy przecieranego

cych samych hal przetarcia.

dyrektora

starczyć tarcicę o dobrej jakości powierzch-

Szumowicza-Włodarczyka,

generalnego

KPPD,

linia

drewna).

Według

informacji

dyrekto-

w początkowym okresie będzie miała

Skład surowca
W wielu zakładach modernizacja objęła
również składy surowca, gdzie dużą popularnością cieszy się uniwersalny wózek
manipulacyjno-sortowniczy

Marka

niemieckiej

firmy Baljer & Zembrod. Tartak Janina
i Wacław Witkowscy zakupił ostatnio
używaną linię do przygotowania kłód do
przetarcia z korowarką VK i wykrywaczem
metalu, natomiast do podziału dłużyc na
kłody już od lat wykorzystywany jest tam

ra tartaku Macieja Remuszko, Tartak

zdolność przetarcia ok. 100 – 120 tys. m3

w Wielbarku na takiej linii uzupełnionej

drewna okrągłego na rok na dwie zmiany.

o dwie automatyczne obrzynarki do desek

Uruchomienie linii jest planowane na czer-

bocznych (wszystkie maszyny produkcji

wiec 2013 roku. Budując halę, przewidzia-

szwedzkiej), pracując na 2,5 zmiany (20

no możliwość rozbudowy linii o wielopiłę do

godzin na dobę) w 2012 roku przetarł

rozpuszczania pryzm.

260 tys. m3 drewna okrągłego. Na 2013

To z pewnością nie przypadek ani pomyłka,

rok zaplanowano przetarcie w wysokości

że zastosowano pilarki taśmowe do drewna

270

iglastego. Zestaw czterech pilarek taśmo-

Rozbudowując taką linię o wielopiłę do roz-

wych z rębarką pryzmującą, pracujący

puszczania pryzm, można istotnie podnieść

w systemie z nawrotem uzupełniony o auto-

jej zdolność przetarcia.


tys.

m3

drewna

okrągłego.

R A P ORT

rys. 2.
Schemat linii: zestaw
czterech pilarek taśmowych z rębarką
pryzmującą, pracujący
w systemie z nawrotem
uzupełniony o automatyczną obrzynarkę
do desek bocznych to
bardzo
nowoczesny,
elastyczny
tartak,
zajmujący
niewielką
powierzchnię.
Źródło: EWD

linia bez nawrotu

Nowe linie SAB

Co dalej?

Poza tartakami, które zdecydowały się na

W ostatnich latach w Polsce zamonto-

I na koniec można postawić pytanie: co

opisany powyżej zestaw, można wskazać

wano również dwie fabrycznie nowe linie

dalej? Nie ulega wątpliwości, że proces

w Polsce tartaki, w których pracują zestawy

profilujące niemieckiej firmy SAB. Linie te

modernizacji będzie postępował. Polscy

składające się z 7 pilarek taśmowych (Tartak

pracują w tartaku firmy Stelmet w Zielonej

tartacznicy wiedzą, że bez modernizacji, bez

Płociczno), czy 2 pilarek taśmowych (tartak

Górze oraz w tartaku iglastym w Barlinku.

poprawy jakości powierzchni produkowanej

Perfekt w Starachowicach). W tartaku

Według informacji przedstawiciela firmy

tarcicy, bez szybkiej reakcji na zmieniające

w Płocicznie pierwsza grupa maszyn składa

Söderhamn Eriksson Polska, Ikea planuje

się potrzeby rynku, bez obniżania kosztów

się z rębarki pryzmującej i 4 pilarek taśmo-

budowę tartaku w Stalowej Woli (patrz:

produkcji nie ma przyszłości. Wraz z po-

wych pracujących w systemie z nawrotem

Przemył Drzewny nr 1/2013).

stępującym procesem modernizacji liczba

a druga grupa maszyn to 3 pilarki taśmowe

W zakupionym w Szwecji używanym

tartaków w Polsce będzie się stopniowo

do rozdzielania na tarcicę elementu obro-

tartaku linia przetarcia składa się z

zmniejszać. Podobne zmiany zachodziły

bionego z 4 stron po dwukrotnym przejściu

rębarki pryzmującej, zestawu 4 pila-

również w innych krajach. Dla przykładu

przez pierwszy zestaw maszyn. Tartak

rek

(zestaw

w Niemczech obecnie, według informacji

Perfekt w Starachowicach zakupił w 2011

pryzmujący)

poprzedzanej

VDS (Verband der Deutschen Säge und

roku kompletną, używaną linię firmy EWD,

drugą rębarką pryzmującą (zestaw do

Holzindustrie – Związek Niemieckiego

w skład której wchodzą: tarcza rębarki

rozpuszczania pryzmy). Zestaw pryzmu-

Przemysłu Tartacznego i Drzewnego),

pryzmującej, zestaw 2 pilarek taśmowych

jący będzie wyposażony w nawrót. Kłody

w około 2000 tartakach produkuje się

do kłód, czyli z wózkiem (tzw. tandem) oraz

o większych średnicach będą przecierane

rocznie około 25 milionów m3 tarcicy.

wielopiła FR19 i automatyczna obrzynarka

z wykorzystaniem nawrotu, a kłody cień-

W latach 60. ubiegłego wieku w Niemczech

do desek bocznych Optimes. Pilarki ta-

sze – w linii prostej bez zawracania pryzmy.

istniało aż 10 000 tartaków. Niemiecki

śmowe służą do pryzmowania, a wielopiła

Aktualnie trwa transport zdemontowanego

przykład dowodzi, że procesowi moderniza-

do rozpuszczania pryzm. Największa ilość

już tartaku do Polski. Uruchomienie tarta-

cji towarzyszy zmniejszenie liczby tartaków.

pilarek taśmowych pionowych stosowana

ku planowane jest na 2014 rok.

Sprawą otwartą jest zarówno czas trwania

taśmowych
i

pionowych
wielopiły

tego procesu, jak i jego końcowy efekt.

w jednej linii tartacznej to 12 sztuk. Właśnie
taka linia, składająca się z 12 pilarek taśmowych pionowych (trzy grupy po cztery
pilarki), zakupiona w 2008 roku, jest montowana w tartaku w Kaliskach. Na takiej
linii nie ma potrzeby montowania nawrotu
dla pryzmy. Cały proces przetarcia odbywa
się w linii prostej i odpowiada to trzykrotnemu przejściu przecieranej kłody przez
zestaw: rębarka i 4 taśmówki.

Literatura:
1. Krzosek Sławomir 2005: Polskie tartaki w przededniu modernizacji ?
Przemysł Drzewny, nr 1/2005.
2. Morgoś Zbigniew 2012a: Tartacznictwo w liczbach – wstępne wyniki 2011 roku.
Rynek Drzewny, nr 2/2012.
3. Morgoś Zbigniew 2012b: Tartacznictwo w liczbach – ostateczne wyniki 2011 roku.
Rynek Drzewny, nr 4/2012.
4. Strykowski Władysław, 2011: Drewno w gospodarce UE i w Polsce.
III Europejski Kongres Gospodarczy Katowice, 16 – 18 maja.


R A P ORT

TEKST:

dr MAŁGORZATA WNOROWSKA

Rośnie

W 2012 r. wyprodukowano w Polsce
ponad 18,2 mln palet w systemie EPAL
- wynika z ankiety przeprowadzonej
przez Polski Komitet EPAL wśród członków. Oznacza to wzrost o 1,7% w stosunku do roku poprzedniego.

W badaniach ujęto szczegółowo produkcję poszczególnych
typów palet produkowanych w systemie EPAL, tj. najbardziej
popularne palety EUR i palety skrzyniowe, ale także nowe typy
palet EUR 2, EUR 3 i EUR 6, nie uwzględnianych w poprzednich statystykach.
Łącznie w 2012 r. wyprodukowano o 313 tysięcy palet więcej
niż w roku poprzednim. Wynik ten to głównie zasługa wzrostu
produkcji nowych typów palet, wśród których prym wiedzie paleta EUR 2 (480 000 szt.), w mniejszym zaś stopniu palety EUR
3 (12,74 tys. szt.) oraz EUR 6 (49,12 tys. szt.).
Znaczny spadek odnotowano natomiast w produkcji palet
skrzyniowych. Jeszcze w 2011 r. produkowano ich ponad 204
tysiące, natomiast w ubiegłym roku z linii produkcyjnych zeszło
już tylko 147 000 nowych palet skrzyniowych. Nie oznacza to
jednak, że na rynku spadło zapotrzebowanie na ten typ wyrobu. Ze statystyk dotyczących napraw palet wynika, że wprowadzone już do obrotu palety skrzyniowe wciąż są naprawiane
i użytkowane. W 2012 r. naprawiono ponad dwukrotnie więcej palet skrzyniowych niż rok wcześniej (odpowiednio 7 831
i 3 240 szt.). Ogółem w 2012 r. naprawiono 4,33 mln palet,
czyli o ponad 100 tys. więcej niż rok wcześniej.
Zainteresowanie odbiorców paletami używanymi jest wyraźną
tendencją nasilającej się w ostatnich latach dekoniunktury.
Poszukując oszczędności w zakresie logistyki towarów klienci
bardziej szanują palety, dokładniej je ewidencjonują, częściej
oddają do renowacji. Tendencja do częstszych napraw palet
wynika również z zapisów ustawy o odpadach.
W 2012 r. uprawnione do produkcji palet w systemie EPAL
w Polsce były 102 podmioty (wobec 106 w 2011 r.), natomiast
licencję na naprawę palet paskich i skrzyniowych posiadały 83
firmy (wobec 88 w 2011 r.).


R A P ORT

produkcja

I NAPRAWA
4 228 246

pALETY SKRZYNIOWE
147 429
PALETY EUR 6
49 120 SZT.
PALETY EUR 3
12 742 SZT.

4 326 178

PALETY EUR 2
480 000 SZT.

2012

2011

nAPRAWA PaLeT eur [SZT.]
POZOSTAŁE
PALETY epal
2%

7 831

3 240

palety eur
17 536 926 SZT
98%
2011
PRODUKCJA PALET W 2012 R.

2012

nAPRAWA PaLeT SKRZYNIOWYCH [SZT.]


TEKST:

BIOMASA

DAMIAN PIEKARSKI

krach na rynku
Polskie Towarzystwo Gospodarcze
Bioenergii POLBIO wzywa ministra gospodarki do interwencji na rynku skupu biomasy
na cele energetyczne.

276,06

284,00
282,10

282,80

277,65

263,21
231,89
I kwartał II kwartał III kwartał
2011
2011
2011

Przedsiębiorcom zajmującym się
sprzedażą energii elektrycznej
odbiorcom końcowym nie opłaca się
inwestować w zielone technologie.
Mogą bowiem kupić świadectwa
pochodzenia energii elektrycznej
wytworzonej w odnawialnych źródłach energii po ok. 135 zł/MWh, czyli
taniej niż zapłaciliby za pozyskanie
własnych certyfikatów i uiszczenie
opłaty zastępczej, która wynosi
ok. 280 zł/MWh. Ponadto Urząd
Regulacji Energetyki szacuje, że problem niskich cen certyfikatów wynika
z ich nadpodaży. Nadmiar certyfikatów na rynku jest już tak duży, że
trzeba by wyłączyć wszystkie OZE na
pół roku, aby rozładować napięcie.

IV kwartał I kwartał
2012
2011

II kwartał III kwartał
2012
2012

W związku z załamaniem na rynku świadectw pochodzenia tzw. „zielonych
certyfikatów”, Polskie Towarzystwo Gospodarcze Bioenergii POLBIO
wystosowało w lutym br. list protestacyjny do wicepremiera Janusza
Piechocińskiego, ministra gospodarki.
Autorzy listu pytają: gdzie popełniono błędy lub jakie niedoskonałości
istniejącego systemu wsparcia spowodowały realną groźbę upadku wielu
małych i średnich przedsiębiorstw z branży biomasy i produkcji energii
odnawialnej?
- System wsparcia załamał się i to powoduje niekorzystne skutki dla
całego sektora OZE, które mogą doprowadzić do tego, że Polska nie
będzie w stanie zrealizować swojego celu i osiągnąć do 2020 roku
15-proc. udziału OZE w produkcji energii - mówi Jan Bocian, prezes
POLBIO, podczas konferencji prasowej 13 marca br. - Naszym zdaniem,
kluczowa jest interwencja na rynku „zielonych certyfikatów”, aby ograniczyć drastyczny spadek ich wartości, jak również sprawdzenie, czy nie
doszło do manipulacji na rynku giełdowym.

BIOMASA

zielonych
certyfikatów
Giełda

czy nas w przyszłości z produkcji zielonej

(zielonych certyfikatów)

energii a nie z dokumentów, które zostały
wytworzone w sztuczny sposób.
Zdaniem członków POLBIO, to firmy produkujące biomasę, włączając się w realizację zobowiązań Polski, przejęły na siebie
najwyższe ryzyko związane z inwestycjami
w produkcję energii z OZE.
– To my ponosimy największe konsekwencje bieżącej sytuacji, dlatego że
zdecydowaliśmy się na zbiór, przetworzenie i dostarczenie biomasy do energetyki
zawodowej - wyjaśnia Jan Bocian. - Aż

182,99

do 60 tys. osób zatrudnionych w sektorze
bioenergii w Polsce może stracić źródło
utrzymania, a w przypadku niektórych

134,45
IV kwartał
2012

I kwartał
2013

W odpowiedzi na doniesienia POLBIO,
Komisja Nadzoru Finansowego podjęła
działania sprawdzające, czy nie nastąpiła
wspomniana manipulacja.
-

Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne (art.9e
ust.6) prawa majątkowe
wynikające ze świadectwa pochodzenia energii
elektrycznej są zbywalne
i stanowią towar giełdowy, o którym mowa
w art. 2 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 26 października
2000 r. o giełdach towarowych.

Bez radykalnej interwencji i bieżącej,

jasnej deklaracji ze strony rządu RP sytuacja się nie poprawi - uważa Jan Bocian. Narastającym problemem jest akumulacja
„zielonych certyfikatów”, które mogą być
wykorzystane w przyszłości nie produkując
zielonej energii. Komisja Europejska rozli-

przedsiębiorców - cały dorobek życia.

W 2012 r. prezes URE wydał

Wiesław Ciura, właściciel firmy W-Irex,

14 798

która jest producentem biomasy pochodzenia leśnego zaznacza, że wsparcie
finansowe dla producentów biomasy wcale
nie musi się wiązać z wydatkami państwa,
ponieważ wsparcie tak de facto dają wszyscy podatnicy, którzy w każdym rachunku
za energię płacą również za energię z odnawialnych źródeł.
- Prawdę mówiąc pieniądze są, istnieje
jedynie kwestia regulacji - dodaje.
Pierwszą kwestią, która powinna podlegać
regulacji, jest zdaniem Wiesława Ciury
ograniczenie importu, natomiast drugą –

świadectw pochodzenia OZE
na łączny wolumen

16 735 893,698 MWh
(za produkcję w 2010, 2011
i 2012 r.)
oraz

796

świadectw CHP na łączny wolumen

25 836 599,517 MWh

(za produkcję w 2010 r., 2011 r.
i 2012 r.)

obrót „zielonymi certyfikatami” wyłącznie

>>

BIOMASA

>>

Pierwszą kwestią, która
powinna podlegać regulacji, jest zdaniem Wiesława
Ciury (na zdjęciu pośrodku) ograniczenie importu,
natomiast drugą – obrót
„zielonymi certyfikatami”
wyłącznie sesyjnie na giełdzie.

sesyjnie na giełdzie.

tów biomasy agrarnej zasugerował, że

Zgodnie z obowiązującym u nas prawem,

klasyfikacja biomasy na leśną i nieleśną

każdy producent lub sprzedawca energii

jest bardzo istotna ze względu na to, że

musi określoną jej część pozyskiwać ze

biomasa pochodzenia agrarnego potrze-

źródeł odnawialnych oraz posiadać świa-

buje większego wsparcia finansowego od

dectwo pochodzenia („zielony certyfikat”).

strony państwa. Tylko wówczas biomasa

Jeżeli nie posiada takiego świadectwa,

agrarna, która jest droższa i technologicz-

może kupić je na rynku lub na podstawie

nie trudniejsza do współspalania, będzie

umów dwustronnych. Dla tych producen-

mogła skutecznie konkurować z biomasą

tów i sprzedawców, którzy tego nie uczynią,

leśną.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska

Reakcja przedstawiciela producentów bio-

przygotował tzw. opłatę zastępczą. Ceny

masy leśnej Wiesława Ciury była natych-

certyfikatów od kilku miesięcy są na niskim

miastowa:

poziomie. Ich sprzedaż nie wyrównuje strat

- Podział na biomasę leśną i pozaleśną

poniesionych przez producenta energii

nie jest dla nas istotny. Każda biomasa jest

w technologii współspalania na zakup

biomasą. Ten podział wprowadziło sztucznie

droższej od węgla biomasy. Z tego względu

Ministerstwo Gospodarki - zaznacza.

bardziej opłaca się zmniejszyć użycie bio-

W paragrafie 6 ustęp 2 punkt 6 nowego

masy i płacić opłatę zastępczą do NFOŚ.

projektu rozporządzenia udział biomasy

Pomimo zorganizowanej wspólnie kon-

agro w układach dedykowanych do spala-

ferencji wydaje się, że interesy członków

nia biomasy oraz układach hybrydowych od

POLBIO nie zawsze są zbieżne. Szczególnie

2016 roku ma wynosić 30% a od 2019

widać to w podejściu do definicji biomasy.

roku już 50%.

Tomasz Rogala, przedstawiciel producen-

Zdaniem POLBIO, wsparcie współspalania


biomasy w energetyce zawodowej jest niekorzystnym rozwiązaniem.
- Istnieje możliwość przekierowania biomasy do efektywniejszych systemów niż
technologia współspalania - uważa prezes
Bocian. - Rozwiązanie takie nie uwzględnia
bowiem efektywnej eksploatacji energii zawartej w biomasie do produkcji ciepła oraz
energii w kogeneracji.
W odpowiedzi na list POLBIO, Ministerstwo
Gospodarki stwierdziło, że „w ramach
swoich uprawnień koncentruje się przede
wszystkim na ustanawianiu ram prawnych”. Mowa tu o ramach, w których
poruszają się podmioty-firmy inwestujące
w OZE. Czytamy dalej, że „Ministerstwo
Gospodarki nie ma możliwości wpływania
na prowadzoną działalność gospodarczą
przez niezależne podmioty”. Dochodzimy
w końcu do „zielonych certyfikatów” i dowiadujemy się, że Ministerstwo Gospodarki
„podtrzymuje swoje stanowisko dotyczące
bieżącej sytuacji występującej na rynku
tzw. „zielonych certyfikatów” i nie zamierza
dokonywać żadnych zmian.

PR AWO

Nowe regulacje
Terminy zapłaty

Skonto za szybszą płatność

w transakcjach handlowych
Projekt ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wprowadza m. in. zasadę przewidującą 30-dniowy
termin zapłaty przez organ publiczny z możliwością jego wydłużenia maksymalnie do 60 dni. W transakcjach między
przedsiębiorcami termin zapłaty – co do zasady – nie powinien przekraczać 60 dni. Nowe regulacje przewidują również
30-dniową procedurę badania zgodności towaru lub usługi
z umową oraz ryczałtową stałą kwotę rekompensaty za
koszty dochodzenia należności. W ustawie utrzymano
również rozwiązanie z obecnie obowiązujących przepisów
– możliwość naliczania przez wierzyciela odsetek ustawowych
w sytuacji, gdy termin zapłaty jest dłuższy niż 30 dni, jako tzw.
opłata za kredyt kupiecki.
Dochodzenie roszczeń wynikających z projektu ustawy
następować
będzie
w
postępowaniu
nakazowym. Rząd przyjął projekt ustawy 4 grudnia 2012 r.
8 lutego 2013 r. ustawa została uchwalona przez Sejm

Od 1 kwietnia 2013 r. wśród odbiorców drewna zaopatrujących
się w Lasach Państwowych ma zastosowanie skonto w wysokości 1% w przypadku zapłaty należności w terminie do 14 dni
od daty wystawienia faktury. Zasadę tę wprowadzono zarządzeniem nr 24 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
z dnia 7 marca 2013. r.
Skonto należy rozumieć w dwojaki sposób. Po pierwsze, jako upust
od ceny w przypadku, gdy następuje przedpłata na drewno, a cena
jest pomniejszana w momencie wystawienia faktury. Po drugie,
gdy występuje odroczony termin płatności (o którym mowa w § 5
ust. 9 załącznika nr 1 do Zarządzenia Dyrektora Generalnego LP
nr 82 z dnia 19 listopada 2012 r.). Wówczas faktura wystawiana
jest na kwotę bez upustu, a po dokonaniu w obowiązującym terminie płatności, wystawiana jest faktura korekta uwzględniająca
skonto.

i przekazana do Senatu.

KOSZALIŃSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁU DRZEWNEGO
SPÓŁKA AKCYJNA

ul. Waryńskiego 2, 78-400 Szczecinek | kppd@kppd.pl | tel. +48 94 37 49 700 | www.kppd.pl

TARCIA LIŚCIASTA
OBRZYNANA
NIEOBRZYNANA
FRYZY
ELEMENTY MEBLOWE
DESKI PODŁOGOWE

TARCICA IGLASTA
OBRZYNANA
NIEOBRZYNANA
KONSTRUKCYJNA
PROGRAM OGRODOWY

BRYKIET
IGLASTY I LIŚCIASTY
DREWNO
KOMINKOWE

USŁUGI:
STRUGANIE
SUSZENIE
IMPREGNACJA ZIELONA
IMPREGNACJA BRĄZOWA
PARZENIE

PŁYTY KLEJONE:
BUKOWE
DĘBOWE
SOSNOWE


Przemysl Drzewny. Research & Development nr 2/2013

Przemysl Drzewny. Research & Development nr 2/2013

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Destacado

Destacado (20)

Similar a Przemysl Drzewny. Research & Development nr 2/2013

Similar a Przemysl Drzewny. Research & Development nr 2/2013 (6)

Przemysl Drzewny. Research & Development nr 2/2013