Traballo de LGSA

1. Laura Rubio 2ºbach.B
CARVALHO CALERO
1910-1990

2. ÍNDICE
1. Contexto histórico……………………………………………….diapositiva 3
Primeiro terzo do século XX
Guerra Civil
Franquismo
Transición e democracia
2. Lingua e literatura do momento……………………………….diapositiva 6
Primeiro terzo do século XX
Durante o franquismo
A partir dos anos 60
O renacer da literatura

3. CONTEXTO HISTÓRICO
● No primeiro terzo do século XX, o sistema político dos caciques dominaba o pobo
● Como consecuencia diso os labregos vivían na pura miseria mentres as clases altas se
enriquecían
● A emigración estaba moi presente na poboación sendo destino América (Bos Aires, Cuba…)
e máis tarde tamén países europeos (Suíza, Francia…)
XERARQUÍA SOCIAL
CASTELÁN
10%
LINGUA GALEGA
90%

4. CONTEXTO HISTÓRICO
GUERRA CIVIL 1936-1939
GALICIA QUEDA
INMEDIATAMENTE EN
MANS FRANQUISTAS
O FRANQUISMO
PERÍODO DE GRANDE
REPRESIÓN: EXILIO E
FUSILAMENTOS
PRIMEIROS 20 ANOS:
PERÍODO DE MOITA FAME E
MISERIA
A POBOACIÓN VIVE DO
RACIONAMENTO DE ALIMENTOS
● Créanse pequenos grupos de guerrillas
con líderes coma Foucellas.
● Nos aos 60, ministros como Fraga introducen reformas
aperturistas na economía.
● Membros do Opus Dei abren a economía española cara o capitaliso.
● Galicia convértese nunha fornecedora de enerxía ao resto do país.
● Modernízase o mundo agrícola.
O galeguismo volve acadar protagonismo coa creación de forzas interiores que
queren facerlle cara á ditadura: UPG, liderada por Bautista Álvarez, e o PSG,
liderado por Xosé Manuel Beiras.
● Nos 70 dase un auxe tanto
universitario, coma obreiro e agrícola.

5. TRANSICIÓN E DEMOCRACIA
● Á morte de Franco é nomeado rei
Xoán Carlos I.
● No ano 1978 apróbase por
referendo popular a Constitución.
● Créase o esperado Estatuto de Autonomía
aprobado no 1981.
● Apróbase a Lei de Normalización
Lingüística no ano 1983.
Establece que temos o
dereito de falar galego
pero o deber de usar o
castelán.

6. EN CANTO Á LITERATURA E Á LINGUA...

7. NO PRIMEIRO TERZO DO SÉCULO XX
NACEN UN GRAN
NÚMERO DE
ENTIDADES E
MOVEMENTOS A
PROL DA LINGUA E
IMPULSAN A
LITERATURA E A
LINGUA
AGRARISMOS
1907
IRMANDADES DA
FALA
1916
SEMINARIO DE
ESTUDOS GALEGOS
1923
GRUPO NÓS
1921

8. DURANTE O FRANQUISMO
● Prohíbese o galego en tódolos ámbitos:
Igrexa, Administración e ensino.
provoca...
● Aparición de moitos prexuízos
● Diglosia
● Castelanismos, hipergaleguismos…
● Sentimento de inferioridade dos galegos e
galegas
● Desgaleguización
Desaparece a revista e
editorial Nós, máis o SEG
Moitos dos nosos escritores buscan unha
saída da persecución que se exercía sobre
eles, no exilio
● A pesar de todo isto, o galeguismo sobrevive na clandestinidade
● En América créanse iniciativas culturais a prol da lingua galega
● Entre 1946-1947 publícanse catro obras de poesía
● Así comeza unha recuperación literarira progresiva ca creación da Ediotorial Galaxia en 1950
de onde saen publicacións coma Grial.
● Creación suplemento bilingüe da revista La Noche
● Prohíbese un ano
despois da súa
creación.

9. A PARTIR DOS ANOS 60
● Créase a cátedra de Literatura e Lingua
Galega na USC
● Aperturismo en canto ás publicacións en
galego e atenuación da censura: volve
Grial.
● En 1963 aparece o día das Letras
Galegas ao conmemorarse o centenario
da publicación de Cantares Gallegos.
● Volve aparecer a literatura en galego

10. O RENACER DA LITERATURA
● Entre os anos 1936 e 1951 a narrativa en galego non existe, o encargado de iniciar a narrativa de posguerra é
Carvalho Calero con A Xente da Barreira.
● O renacer literario empezouno a lírica.
● No ano 1962 publícase Longa Noite de Pedra de Celso Emilio Ferreiro.
● Entre os cincuenta e os sesenta aparecen unha serie de autores que crean unha obra universal: Cunqueiro, Ánxel
Fole, Blanco Amor, Neira Vilas
● Aparece unha xeración de escritores chamado Nova Narrativa, que renova a posa e ao que pertence Méndez
Ferrín.

11. OS ANOS 80 E 90
Comezan a aparecer medios de
difusión en galego tales como a TVG.
Créase a normativa oficial da lingua
galega no ano 1982.
Aparece prensa monolingüe en
galego: Teima, Luzes, A Peneira,
Tempos
Nos noventa o galego accede á
informática, creándose algúns
programas en galego.
● Dunrante os 80 e 90 son
abundantes as publicacións de
estudos lingüísticos e literarios.

12. RICARDO CARVALHO CALERO
FERROL 1910 - SANTIAGO 1990
ESTUDA DEREITO, FILOSOFÍA E LETRAS
PRIMEIRO CATEDRÁTICO DE LINGUA E
LITERATURA GALEGA
IDEÓLOGO DO REINTEGRACIONISMO
● BANDO REPUBLICANO
● É CONDENADO A 12 ANOS DE
CÁRCERE POR SEPARATISTA

13. movementos aos que estivo vinculado
● Cando estuda en Santiago entra
en contacto co SEG e co
galeguismo.
● No 1931 participa na creación do
PG, e na redacción do
Anteproyeito de Estatuto da
Galiza.
● Colabora con moitas revistas
como A Nosa Terra, Nós...
● Durante a ditadura restablece o
contacto cos galeguistas como Del
Riego.
● É no ano 1950 cando colabora con
Galaxia no proxecto galeguizador.
● A partir de 1958 pasa a formar
parte da RAG.
● En 1972 obtivo a cátedra de
Lingüística e Literatura Galega.
● Foi unha persoa clave no proceso
de estandarización do galego, por
ser ideólogo do reintegracionismo.
● En 1979 presidiu a Comisión de
Lingüística da Xunta
Preautonómica.
Escribe unhas normas ortográficas para o
galego para a administración e o ensino,
porén non chegaron á práctica por presión
isolacionista.

14. PRIMEIRAS OBRAS
● Publica Vieiros no 1931
● Editora Nós
● Trátase dun poemario
● O silencio axionllado publícase en
Santiago no ano 1934.
● Poesía

15. OBRA MÁIS IMPORTANTE DE CALERO
● A xente da Barreira é a
primeira obra da posguerra.
● Publícase no ano 1951.
● Narrativa continuista:
continua a temática da
decadencia da fidalguía de
Otero.
Gaña o primeiro concurso que
fai a Editorial dos Bibliófilos
Galegos en 1949.
Publica en 1963 a História da
literatura Contemporânea.
Obra básica da crítica literaria
galega.
1966
Trátase dunha novela que describe a
xeración de mozos galeguistas
republicanos. Contén moitos elemenos
autobiográficos, pois Calero foi tenente
na Guerra Civil.

16. COMENTARIO
Algumhas persoas tendem a incidir no tópico de que a ortografía é umha representaçom convencional dos sons, e, portanto é
indiferente que adoptemos umha ou outra, com tal de que exista umha tradiçom escolar que nos permita interpretá-la, que nos
permita descodificar a mensage escrita. Se existe essa tradiçom, seria antieconómico inovar na matéria, pois a forma
estabelecida, polo mesmo feito de funcionar, demonstra a sua eficácia, e apresenta-se como extravagante e inútil introduzir
novidades, que esigem umha reeducaçóm dos usuários. E isto ainda que o sistema vigente seja insatisfactório do ponto de vista
científico, ou contenha incogruências, ou represente un fonetismo arcaico. Se está em vigor é que se verifica como útil na
prática, e nengum dos defeitos que se registem na sua estrutura, assobardam os límites do teórico, e estám mais que
compensados pola sua eficácia empírica. Calquer propósito de cámbio, como nom sejam aqueles que se vaiam impondo no uso
real de jeito espontáneo para simplificar a grafia cando se simplifica de feito a pronúncia, deve ser rejeitado como contrário à
lei do menor esforço que há reger a conduta técnica da sociedade, dentro da qual cai a técnica escrita. Umha ortografía tam
irregular como a inglesa, que responde a umha estapa de foneticismo da língua superado hai muitos séculos, mantém-se frente
aos esforços de racionalizaçom que se intentárom, porque o custo da revoluçom que suporia introduzir um novo sistema mais
acorde com a situçom actual da língua, se estima muito maior que o que suponhem as dificultades de aprendizado que tenhem
que vencer os escolares actualmente. [...]
Entom, qual é a postura que perante o problema da ortografía galega adoptam os que formulam essas consideraçons? Umha
postura fundada aparentemente, em puras razons económicas. Hai que aforrar gastos, e seguir como até agora. Mas como é
esse agora? Porque é evidente que o feito de debatermos estes problemas é em si mesmo umha demonstraçom de que o agora
nom é monocolor ou monolítico.
Os imobilistas, de um jeiro ou outro, com matizes mais ou menos acusados, o que pretemdem- muitas vezes sem ter plena
consciência disso- é que utilizemos a ortografía castelhana. Durante muitos séculos, o galego foi umha língua puramente oral,
na qual nom só nom se escreviam, como dizia Castelao, os recibos da contribuiçom, senom nengumha classe de documentos
nem textos literários. [...]

17. COMENTARIO
GALEGO: nome
primitivo de todo o
conxunto de falas e
normas que se
desenvolven na
franxa atlántica da
península e se
extenden.
IDEAS DE CARVALHO CALERO:
● Os galegos e galegas teñen dúas opcións: ou aceptar a desgaleguización ou
coller conciencia e loitar pola lingua, pero ten que ser a vontade do pobo.
● Non cree que a solución estea en expulsar radicalmente o castelán de Galicia,
senón que temos que reanudar o contacto coas formas do galego que se
produciron na parte ocidental da península que é o que chamamos portugués.
● A normativa que se entende como oficial no aspecto ortográfico é unha norma
que no ten en conta a sustantividade do noso idioma polo que se o galego é
lingua oficial non ten que empregar a ortografía castelá.
● TEXTO ESCRITO EN REINTEGRADO:
Calero é o pai do
reintegracionismo, aínda que el
mesmo admite ser un fillo del.
● REINTEGRACIONISMO: doutrina
que quere devolver a súa propia
natureza e esencia ao galego,
baseándose nos fundamentos
históricos da lingua.
● PROBLEMA DA ORTOGRAFÍA: este
problema radica en que durante
séculos o galego non tivo tradición
escrita polo que se segue a norma
do castelán por ser o idioma de
poder.
● PAPEL DO ESTADO: pouco a pouco
e con prudencia ir introducindo
esta norma na sociedade e non
renunciar a ela, aínda que isto non
se consegue sen a vontade dos
cidadáns.
SOLUCIÓN: restaurar os tecidos danados, substituír
os termos castelanizados polos que se usaban antes
de que a lingua quedara convertida nunha fala
rural durante o século XV, trátase de devolverlle ao
galego a súa esencia para o cal hai que manter os
contactos coas formas antigas do galego-
portugués.

18. CONCLUSIÓN
● Nos últimos anos da súa vida viuse marxinado e mesmo difamado
polas súas ideas reintegracionistas por parte dos intelectuais
galegos do momento cando a RAG foi tomada polo IGL. Escribiu
unhas normas ortográficas pero non se puxeron en vigor polo seu
carácter reintegracionista. Nunca se lle adicou o día das Letras
Galegas, a pesar do seu traballo pola lingua.
● Con este traballo descubrín unha figura moi relevante para a
historia da literatura e a lingua galega que foi borrada
totalmente do panorama cultural galego e non se lle deu aínda a
homenaxe que se merece polo seu gran traballo.

19. FONTES
https://gl.wikipedia.org/wiki/Historia_de_Galicia#R.C3.A9xime_Ditatorial_.281939_e_1975.29
https://www.edu.xunta.gal/centros/iesfelixmuriel/aulavirtual2/pluginfile.php/6642/mod_resource/content/0/O_GALE
GO_DE_1936_A_1975.pdf
https://carvalhocalero.academiagalega.org/
http://literaturagalega.as-pg.gal/autoras-es/carballo-calero-ricardo.html
http://marlou-literaturagalega.blogspot.com.es/2011/06/o-nacemento-das-literaturas-romanicas.html
https://galegofb.wikispaces.com/file/view/Tema6_Socioling%C3%BC%C3%ADstica.pdf
https://gl.wikipedia.org/wiki/Ricardo_Carballo_Calero
https://gl.wikipedia.org/wiki/Historia_da_lingua_galega
https://www.youtube.com/watch?v=r-VT_RBt0Co&t=2667s