3. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımın Amacı
Kirletmeden
• Çevre
• Bitki
• Hayvan
• İnsan sağlığını
• Ülkemiz için organik tarım
• Konvansiyonel tarımın alternatifi değil
– Ülkemiz coğrafyasının az kirlenmişliğinin
– İklim özelliklerinin bizlere tanıdığı bir fırsat
– Dezavantajlı bölgeler için bir model
Azami
korumak
• Toprak
• Su
kaynakları
• Hava
4. Türkiye’de Organik Tarım
• Organik tarımın amacı;
toprak ve su kaynakları ile havayı
kirletmeden, çevre, bitki, hayvan ve insan
sağlığını korumaktır.
5. Türkiye’de Organik Tarım
Neden Organik Tarım?
• Toprak erozyonunun önlenmesi,
• Su kalitesinin korunması,
• Enerji tasarrufunun sağlanması,
• Kimyasalların insan üzerindeki etkilerinin
ortadan kaldırılması,
• Ekolojik dengenin korunması,
• Tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması,
• Biyoçeşitliliğin arttırılması
6. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımın Özellikleri
Sözleşmeli
Planlı
Her aşaması kayıt altına alınmış
Tarladan tüketiciye ulaşıncaya kadar kontrollü
Sertifikalı
Karşılıklı güven esasına dayanan
Bir üretim
sistemi
7. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarım Ne Değildir ?
• Doğal tarım
• Geleneksel tarım
• Kimyasal girdi kullanılmadan
yapılan tarım
• Hobi nitelikli tarım
8. Türkiye’de Organik Tarım
• Organik tarım, kimyasal girdilerin
kullanılmadığı, üretimden tüketime
kadar her aşaması kontrollü ve
sertifikalı tarımsal üretim biçimidir.
9. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Ürünlerin Tercih Edilme Nedenleri (1)
• Sağlık
• Çevre
• Lezzet
• Hayvan Hakları
10. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Ürünlerin Tercih Edilme Nedenleri (2)
• Tüketicinin sağlık ve çevre güvenliği konularında
bilinçlenmesi
• Perakendeci ve dağıtımcıların promosyonları
• Üreticilerin, üretim sırasında sağlıklı bir ortamda
bulunma talepleri
• Destekleme politikaları
12. Türkiye’de Organik Tarım
Türkiye’de Organik Tarımın Dönüm Noktaları
• 1992, Ekolojik Tarım Organizasyonu (ETO)
Derneğinin kurulması
• 24 Aralık 1994, İlk Yönetmelik
• 29 Haziran 1995, Yönetmelik değişikliği
• 11 Temmuz 2002, Yönetmeliğin yeniden
düzenlenmesi
• 22 Temmuz 2003 ATÜT’ün kuruluşu
• 3 Aralık 2004, Organik Tarım Kanunu’nun
çıkarılması
• 10 Haziran 2005, yeni Yönetmeliğin çıkarılması
13. Türkiye’de Organik Tarım
Avrupa Birliğinin Değerlendirmesi
AB’nin 6 Ekim 2004
tarihli “Türkiye’nin
Katılım Yönünde
İlerlemesi Hakkında
2004 Yılı Düzenli
Raporu”nda yer
verilen gelişmeler
Avrupa Toplulukları Komisyonu
Brüksel, 6.10.2004
SEC (2004) 1201
İlerleme Raporu
14. Türkiye’de Organik Tarım
Yetkilendirilmiş Kuruluşlar
Kontrol-Sertifika
Kuruluşunun Adı E-posta Adresi
IMO imotr@imo-control.org
ECOCERT-SA ecocert@ttnet.net.tr
ETKO info@etko.org
SKAL turkey@skalint.com
BCS bcsturkey@superonline.com
EKO-TAR ekotar@europe.com
ICEA rayan@egenet.com.tr
CERES info@ceres-cert.com.tr
ORSER or_ser@hotmail.com
15. Türkiye’de Organik Tarım
Türkiye’de Organik Tarımın Gelişimi (1)
• Türkiye’de
–Geleneksel tarım
–Mevzuatı olmayan
organik tarım
–Organik tarım
16. Türkiye’de Organik Tarım
Türkiye’de Organik Tarımın Gelişimi (2)
Başlangıç
8 Ürün
ve bugün…
205 Ürün
18. Türkiye’de Organik Tarım
Türkiye’de Organik Tarımın Gelişimi (4)
1996
1.947
Üretici
2005
14.401 Üretici
19. Türkiye’de Organik Tarım
Temel Göstergeler: Üretim
Yıl Üretici
Sayısı
Üretim
Alanı
(ha)
Üretim
(ton)
Ürün
Sayısı
1996 1.947 6.789 10.304 26
2002 12.428 89.827 310.125 150
2003 14.798 113.621 323.981 179
2004 12.806 209.573 378.803 174
2005 14.401 203.811 421.934 205
Kaynak: TKB, TÜGEM
21. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Türkiye’nin Avantajları (1)
1. Çok farklı ekolojik bölgeler ve ürün çeşitliliği
2. Sentetik kimyasal maddelerin çok az
kullanılması ya da hiç kullanılmaması
3. Organik ürünler
daha yüksek fiyatla alıcı
üreticilerin gelirinde artış
üreticilerin kısa sürede bu sistemi benimsemeleri
22. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Türkiye’nin Avantajları (2)
4. Dünyada organik ürünlere talep
tarım ürünleri ihracatımızda artış
5. Özel bilgi isteyen organik tarım
• Ziraat
• Gıda
• su ürünleri mühendisleri
• veteriner hekimler
yeni istihdam
kapıları
23. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Türkiye’nin Avantajları (3)
6. Gübreleme ve ilaçlama yapılmayan çok geniş
çayır ve meralar organik hayvancılık
7. Organik tarım faaliyetlerinde yoğun işgücüne
ihtiyaç istihdamda artış
8. Bölgeler arasındaki gelişmişlik farkının
azaltılmasında ve köyden kente göçün
önlenmesinde olumlu etki
24. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Türkiye’nin Avantajları (4)
9. Organik tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi
tarımsal kalkınma
10. Yöresel ürünlerin markalaşması
11. Argo-ekoturizm ve sağlık turizminin gelişimi
25. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Türkiye’nin Dezavantajları (1)
1. Ülkemiz arazilerinin çok küçük ve parçalı
olması
2. Organik ürünlerin tüketiminde yetersiz
alışkanlık iç piyasada pazarlanması
yeni ve belirsiz bir konu
3. Tarımsal yayım çalışmalarında kapasite
yetersizliği
26. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Türkiye’nin Dezavantajları (2)
4. Girdi temininde büyük oranda dışa bağımlılık
5. Bazı hastalık ve zararlılarla mücadelede
alternatif yöntemlerin bulunmaması
6. AR-GE çalışmalarının halen devam etmesi
sonuçların uygulamaya
konulamaması
7. Laboratuarların akreditasyonunun
tamamlanamaması katkı-kalıntı
analizlerinde dışa bağımlılık
27. Türkiye’de Organik Tarım
Desteklemeler (1)
• Düşük faizli selektif kredi
• cari faiz oranından % 60 indirimli
Bakanlar Kurulu
Kararı
Kredinin Vadesi (Yıl)
Yatırım İşletme
25 Şubat 2004 3 1
18 Ocak 2005 5 1,5
• “Bitkisel Üretimle İlişkili Olarak, Doğrudan Gelir
Desteği Ödemesi Yapılmasına İlişkin Tebliğ” ile
organik tarım üreticilerine Doğrudan Gelir Desteği,
30 Nisan 2005 / 25801
29. Türkiye’de Organik Tarım
Müteşebbis
Sayısı
Kredi
(000 YTL)
2004 2005 2006(*) 2004 2005 2006(*)
Organik
Tarım
Organik
Girdi
Üretimi
İşletme 2.253 1.637 2.075 93 24 115
Yatırım 927 4.140 975 20 190 15
İşletme 233 632 29 3 8 6
Yatırım 0 0 0 0 0 0
Toplam 3.413 6.409 3.079 116 222 136
(*) 14 Nisan 2006 itibariyle
Desteklemeler (2)
30. Türkiye’de Organik Tarım
Organik Tarımda Pazarlama ve Girdi Temin
ve Tedarikindeki Sorunlar
• Üreticilerin pazara erişimi
• Girdi üreticilerinin çiftçilere erişimi
• Marka oluşturulamaması
31. Türkiye’de Organik Tarım
Türkiye’de Organik Ürün Pazarlama Kanalları
İç Pazar İhracatçı
Doğrudan
Pazarlama Süpermarketler
Organik Ürünlerde
Özelleşmiş
Dükkanlar
Tüketici
Üretici
İhracatçı ve/veya
İşleyici Firmalar
Organizasyon
Firmaları
(Aracılar)
32. Türkiye’de Organik Tarım
Kasım-Aralık 2005
Fiyatlar
Organik Ürün Fiyatı (YTL/kg)
Real Carrefour Migros Armada
OÜF /
KÜF
(%)
Konvan.
Ürün
Fiyatı
(YTL/kg)
ÜRÜNLER
Antep Fıstığı 15.00 35.96 31.40 34.00 225
Kavrulmuş Fındık 19.90 47.96 48.92 45.76 45.00 239
Badem 35.90 59.96 84
16.00 17.36 13.00 329
14.00 312
K. İncir 5.00 15.16 17.20
K. Kayısı 6.75 22.36 19.75 21.00 12.50
K. Erik 5.90 15.30 16.00 271
19.00 128
18.40
K. Dut 12.00 24.25
K. Siyah Üzüm 7.32 13.96 9.00 157
K. Defne 23.33 55.00 236
33. Türkiye’de Organik Tarım
Kasım-Aralık 2005
Fiyatlar
Organik Ürün Fiyatı (YTL/kg)
Real Carrefour Migros Armada
OÜF /
KÜF
(%)
Konv.
Ürün
Fiyatı
(YTL/kg)
ÜRÜNLER
K. Fasulye 3.40 7.98 8.35 8.00 239
Pilavlık Bulgur 1.20 9.18 4.76-5.80 6.60-4.50 514
Nohut 1.95 6.40 5.99 7.00-7.80 349
Pirinç 1.95 8.30 10.50 482
Kırmızı Mercimek 1.99 5.46 7.39 7.00 337
Makarna 1.39 5.16 4.60 351
K. Isırganotu 27.80 99.68 91.67 344
K. Kekik 20.00 28.90 26.80 139
Süzme Çiçek Balı 15.00 35.39 36.70 240
Tahin 7.25 21.59 18.51 28.50 315
Zeytin Yağı 9.30 18.85 203