1. Anelamento científico de
aves silvestres
Alberto Pastoriza Barreiro
Anelador experto de aves silvestres (SEO/BirdLife)
@bertopastoriza http://noiteneghra.blogspot.com.es/

2. ¿Que é o anelamento?
1) Método científico para o estudio das aves silvestres.
2) Consiste no marcaxe individual das aves, con aneis numerados
correlativamente, acompañado dun remite oficial.
3) Método baseado principalmente na CAPTURA e RECAPTURA.

3. Proceso científico

4. Captura e marcaxe
6 130471 ESI-ICONA. verde ZCB2
ESPECIE : Larus michahellis lusitanicus.
DATA ANELAMENTO: 30/06/2009
LUGAR DE ANELAMENTO: CASCO URBANO de BUEU,
PONTEVEDRA.

5. 6 130471 ESI-ICONA.
verde ZCB2
DATA OBSERVACIÓN: 21/04/2010
LUGAR : PRAIA DE AGRELO ,
BUEU, PONTEVEDRA.
Observación

6. Recompilación da información

7. Análise da información

8. Publicación da información

9. ¿Cales son os obxectivos?
→ Contribuíro coñecemento da avifauna.
→ Proporcionar información útil para a súa conservación.
→ Estudio das migracións, delimitación das áreas de cría e invernada,
rutas migratorias, distancias de migración, direccións preferentes,
fidelidade os lugares de cría, fenoloxía, muda, supervivencia,
educación ambiental…

10. Sylvia atricapilla macho
Variación interanual
Sylvia atricapilla femia
(n = 173, media 70.9 ± 2.14)
(n = 130, media 71.1 ± 2.14)
14,0
140
100%
Coñecemento
90%
75
12,0
74
120
74
80%
10,0
73
72
100
70%
72 + S.D.
lonxitude alar
lonxitude alar
Total capturas
808,0
60%
71
capturas
% sexos
70 + S.D.
70
50% Estación 1
S. atricapilla
femias
- S.D.
69
606,0
40%
68 - S.D.
68 Estación 2
404,0
30%
67 machos
á
66
66
20% á macho
202,0
65
10%
(media)
64
64
00,0 FEB MAR ABR MAI XUÑ XUL AGO SET OUT NOVNOV DEC XAN
0% FEB MAR ABR MAI XUÑ XUL AGO SET OUT NOV DEC XAN
XUÑ XUL AGO SET OUT
FEB MAR ABR MAI XUÑ XUL AGO SET OUTDEC XAN
FEB MAR MAI NOV DEC XAN
2000 2001 2002 2003 2004
Sylvia atricapilla
(n=318 indiv.
(n=378+172) sexados)

11. Coñecemento

12. Conservación
→ Conservación de especies ameazadas.
→ Exemplo: Píllara das dunas (Charadrius alexandrinus).

13. → Observación → Estudio → Análise das ameazas → Informe
→ Actuacións de conservación → Resultados → Publicación
Conservación

14. Conservación

15. O anelamento en España
→ As CCAA teñen transferidas as competencias en anelamento.
→ A OA (DGCN) distribúe os aneis ICONA e posúe a base de datos.
→ As EA forman e examinan os aspirantes a aneladores científicos.
→ 381.364 aves aneladas no 2005 e case 5 millóns en 31 anos.

16. Os aneladores
→ 781 aneladores acreditados a nivel estatal ( 23 en Galicia).
→ Categorías: Experto, Específico e De Centro de Recuperación.
→ Entidades Avaladoras de aneladores: SEO, EBD, GOB e ICO.

17. O trampeo das aves

18. Recuperacións
Recuperacións “non locais” por provincias.
Recuperacións máis lonxanas (Pirlo ferruxento 7.915 Km)
Localidades de recuperación de anelas ICONA no extranxeiro.

19. 4562337 SWEDEN
DATA ANELAMENTO: 22/07/2007
SUECIA.
Virapedras - Arenaria interpres
LUGAR DE ANELAMENTO: OTTENBY,
DATA RECUPERACIÓN: 22/02/2009
LUGAR RECUPERACIÓN: ARINAGA, GRAN CANARIA.
DISTANCIA: 4029Km.

20. Virapedras - Arenaria interpres

21. Gaivota cabecinegra – Larus melanocephalus E909667 BRUXELLES, white 37H4
DATA ANELAMENTO: 14/05/2007
LUGAR DE ANELAMENTO: ANTWERPEN, BÉLXICA.
DATA RECUPERACIÓN: 03/02/2010
LUGAR RECUPERACIÓN: MOAÑA, PONTEVEDRA.
TEMPO: 3 anos.

22. Gaivota cabecinegra – Larus melanocephalus

23. Gaivota patiamarela – Larus michahellis “lusitanicus”
6 110458 ESI-ICONA. Verde ZAM8
LUGAR DE ANELAMENTO: ILLAS CÍES, PONTEVEDRA.
DATA ANELAMENTO: 12/07/2000
LUGARES DE RECUPERACIÓN:
MATOSINHOS, PORTUGAL. (09 OBSV. 05/08)
CANGAS, PONTEVEDRA.

24. Gaivota patiamarela – Larus michahellis “lusitanicus”

25. 7031568 ESI-ICONA
DATA ANELAMENTO: 02/08/1996
LUGAR DE ANELAMENTO: MOAÑA, PONTEVEDRA.
DATA RECUPERACIÓN: 16/06/2001
LUGAR RECUPERACIÓN: MOAÑA, PONTEVEDRA.
DISTANCIA: 0 Km.
Curuxa - Tyto alba
TEMPO: 1779 días. (Case 5 anos).

26. Picafollas musical - Phylloscopus trochilus CM..0122 ESI-ICONA
DATA ANELAMENTO: 25/04/2004
LUGAR DE ANELAMENTO: SANT LLUIS, MENORCA.
DATA RECUPERACIÓN: 12/09/2005
LUGAR RECUPERACIÓN: CANGAS, PONTEVEDRA.
DISTANCIA: 1123 Km.
TEMPO: 505 días.

27. Picafollas musical - Phylloscopus trochilus

28. DP..6701 ESI-ICONA
DATA ANELAMENTO: 19/11/2005
Picafollas - Phylloscopus collybita
LUGAR DE ANEL.: CANGAS, PONTEVEDRA.
DATA RECUPERACIÓN: 23/09/2006
LUGAR RECUP.: VLIELAND, HOLANDA.
DISTANCIA: 1589 Km.
TEMPO: 308 días.

29. Picafollas - Phylloscopus collybita

30. Noiteneghra – Phoenicurus ochruros
L 876920 ESI-ICONA
DATA ANELAMENTO: 09/12/2003
LUGAR DE ANELAMENTO: CANGAS, PONTEVEDRA.
DATA RECUPERACIÓN: 14/02/2010
LUGAR RECUPERACIÓN: CANGAS, PONTEVEDRA.
DISTANCIA: 0 Km.
TEMPO: 2259 días. (6 anos).

31. Úbalo - Carduelis spinus
B.283649 HES-SEMPACH, EST. ORN. SUISSE
DATA ANELAMENTO: 03/10/2007
LUGAR DE ANELAMENTO: VAUD, SUIZA.
DATA RECUPERACIÓN: 13/01/2008
LUGAR RECUPERACIÓN: VILALONGA, PONTEVEDRA.
DISTANCIA: 1329 Km.
TEMPO: 102 días.

32. Úbalo - Carduelis spinus

33. Escribenta das canaveiras – Emberiza schoeniclus 2E.97453 NOS-STAVANGER MUSEUM
DATA ANELAMENTO: 11/09/2007
LUGAR DE ANEL.: NORDLAND, NORUEGA.
DATA RECUPERACIÓN: 21/02/2008
LUGAR RECUP.: MEAÑO, PONTEVEDRA.
DISTANCIA: 3145 Km.
TEMPO: 163 días.

34. Escribenta das canaveiras – Emberiza schoeniclus

35. Outros exemplos

36. Outros exemplos

37. Anduriña
→ Asociación Protectora do Medio Ambiente.
→ Comezamos a nosa andaina científica no ano 1985.
→ Fins principais:
Estudo das aves silvestres de Galicia.
Conservación destas e os seus hábitats.
Difusión dos valores naturais.
BALANCE ANELAMENTOS 1985-2007
→ Aves aneladas: 35.291 (7.246 aves no 2009)
→ Especies: 149

38. Caracterización paseriformes agrícolas

39. Gripe aviar
1) Captura de aves acuáticas incluído no programa de seguimento
da epidemia da gripe aviar na zona RAMSAR-CIUG.
2) Toma de mostras biolóxicas.
3) Marcaxe das aves analizadas.

40. Proxecto Gaivota patiamarela

41. Fenoloxía da Gaivota cabecinegra

42. Plan de recuperación Escribenta
1) Endemismo peninsular.
2) Especie en Perigo de Extinción.
3) Poboación total 300 pp.
4) Ameazas: Intensificación agrícola e destrución zonas húmidas.
5) Redacción Plan de Recuperación: Censo anual, estudios da
taxonomía e da ecoloxía, plantexamento de medidas de
conservación.

43. Estudo da migración de Limícolas e Anátidas

44. Educación ambiental

45. Páxinas web de información:
www.euring.org
www.seo.org
www.sgosgo.org
Blog persoal:
http://noiteneghra.blogspot.com/
Blog do grupo de anelamento “Anduriña”:
http://grupodeanelamentoandurinha.blogspot.com/
¡Grazas!