Hizkuntza komunikaziorako gaitasunarei buruzko aurkezpena.

1. HIZKUNTZAKOMUNIKAZIORAKO
GAITASUNA
Mª del Mar Pérez, Gaztelania arloko aholkularia
Maribi Apraiz, Euskara eta Euskal Literatura aholkularia

2. Hizkuntza-Komunikaziorako Gaitasuna
1.Zer da? Zertaz ari gara?
2.Badu zerikusirik gurekin?
3. Zer egin behar dugu?
4. Nola landuko dugu?
5. Ikasgelan

3. 1. Zertaz ari gara?

4. 1. Zertaz ari gara?
DeSeCo txostena (2002)
“Era egokiz eskaerei erantzuteko eta egitekoak gauzatzeko
ahalmena. Sortzen da trebetasun praktikoak, ezagutzak,
motibazioa, balore etikoak, jarrerak eta beste gizarte osagai
eta portaera ezaugarri batzuk konbinatzen direnean. Horiek
aldi berean mobilizatzen dira ekintza eragilea lortzeko”.
Europako Parlamentuaren definizioa (2006)
“Ezagutzen, trebetasunen, jarreren eta baloreen konbinazio
integratua, testuinguruari egokituak, pertsona guztiek
garapen pertsonala lortzeko, hiritar aktibo bihurtzeko eta
gizartean integratzeko behar dituztenak”

5. 1. Zertaz ari gara?
“Era egokiz eskaerei erantzuteko eta egitekoak
gauzatzeko ahalmena da…
Sortzen da trebetasun praktikoak, ezagutzak,
motibazioa, balore etikoak, jarrerak eta beste
gizarte osagai eta portaera ezaugarri batzuk
konbinatzen direnean. Horiek aldi berean
mobilizatzen dira ekintza eragilea lortzeko.”
“Gaitasun giltzarriak edo oinarrizkoak dira,
pertsona guztiek garapen pertsonala lortzeko,
hiritar aktibo bihurtzeko eta gizartean
integratzeko behar dituztenak.”
Komunikazio
beharrak
Komunikazio
eraginkorra
Eremu
guztietan

6. 1. Zertaz ari gara?
HIZKUNTZEN
CURRICULUMA
HIZKUNTZAKOMUNIKAZIORAKO
GAITASUNA
KOMUNIKAZIO
GAITASUNA
EUROPAKO
ERREFERENTZIA
MARKOA
HIZKUNTZAREN
ERABILERA
ERAGINKORRA

7. Lanean

8. Etxekoekin
eta
lagunekin

9. Komunikabideen
esparruan

10. Informazio
teknologien
erabiltzaile gisa

11. Herritar gisa
16 de septiembre de 2010

12. IRAKURLE
GISA

13. ETA…
1. Zertaz ari gara?

14. 1. Zertaz ari gara?
Hizkuntza-Komunikaziorako
Gaitasuna
AHOZKOAREN
ULERMENA
Zentzu orokorra
Idatziaren
Ulermena
Ahozko
Adierazpena
Xedea
antzematea
-Ea zentzu orokorra antzematen duen.
-Ea lehen mailako eta bigarren
mailako ideiak identifikatzen dituen.
-Ea ideien arteko harremanak
antzematen dituen.
-…
Idatzizko
Adierazpena
Informazioa
hautatzea
Ahozko
Elkarreragina
Ulermen
estrategiak
erabiltzea
Era kritikoan
interpretatzea

15. 1. Zertaz ari gara?
Erabiltzaileak modu
erangikorrean
jarduteko…
• gero eta anitzagoak
diren komunikazio
egoeretan.
• gero eta globalagoa
eta konplexuagoa den
gizartean.

16. 2. ETA HONEK
BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?

17. 2. ETA HONEK BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?

18. 2. ETA HONEK BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?
HIZKUNTZA IKASTEKO TRESNA
Abstraktua
Formala
 Testuingurutik
kanpo
 Lexiko berezia

19. 2. ETA HONEK BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?
GIZARTE ZIENTZIAK. GEOGRAFIA ETA HISTORIA
• 6. Talde-lanak egitea eta gaur egungo gizarte-errealitateari
buruzko debateetan parte hartzea, jarrera ekintzaile,
eraikitzaile, kritiko eta tolerantez eta partaidetza horren
xedea talde-laneko teknikak eskuratzea eta gizartean egoki
integratzea izanda. Debate horietan, iritziek behar bezalako
funtsa izan behar dute, eta elkarrizketa gizakien arazoei eta
gizarte-arazoei aurre egiteko nahitaezko bidetzat jo behar
da.
• 11. (...) lan monografiko eta ikerketa txikiak (...) arloari
dagokion hiztegia zehatz eta zorrotz erabilita.
• 16. Irakasgaiaren edukiak nork bere erara eta sormenez
adieraztea eta komunikatzea, (...) datuak eta informazioak
aukeratuta eta interpretatuta, (..).

20. 2. ETA HONEK BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?
NATURAREN ZIENTZIAK
Zientziei buruzko informazioa duten mezuak aktiboki eta kritikoki
interpretatzea, eta mezu zientifikoak sortzea. Mezu horiek sortzeko,
behar bezala erabiliko dira ahozko hizkuntza eta hizkuntza idatzia. Beste
zenbait idazkera- eta irudikapen-sistema ere erabiliko dira, zehatz
komunikatzeko eta zientzien eremuko azalpenak eta argudioak emateko.
Ea egiten dituen txostenak lanaren emaitzak egituratzeko, diagramak, eskemak edo eredu egokiak
erabiliz, kontzeptuak eta prozesuak azaltzeko.
Ea ondorioak atera eta aurkezten dituen laborategian egiten dituen behaketa eta esperimentuetatik,
hizkuntza zehatza erabiliz.
Ea egiten dituen elektrizitatearen ekoizpenarekin eta kontsumoarekin, klima-aldaketarekin eta alderdi
horiek planetan dituzten ondorioekin lotutako txostenak eta/edo monografiak, bakarka edo
taldean, hainbat informazio-iturri erabiliz.
Ea deskribatzen dituen bi sistemen ezaugarriak eta antolaketa, eta ea dakien bien artean zer harreman
dagoen.
Ea definitzen dituen sistema horiei erasaten dieten gaixotasun nagusien ezaugarriak eta haien kausak.
Ea argudioak erabiliz hartzen duen parte eztabaidetan, eta ea onartzen duen bere iritzia aldatzea,
arrazoiei kritikoki men eginez

21. 2. ETA HONEK BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?
TEKNOLOGIA
•
Aurreikusitako edo egindako ebazpen teknikoak azaltzea, kanal
eta tresna egokiak erabiliz. Horretarako, sinbologia eta lexiko
egokiak erabiliko dira, bai eta baliabide grafiko eta
informatikoak ere, bideragarriak diren eta zenbateko garrantzia
duten aztertzeko, bai eta konponbide horiei buruzko
informazioa elkarri emateko ere.
 Ea azaltzen dituen hainbat formatutako testu teknikoen esanahia eta
testuaren berariazko lexikoa.
•
Lan-etapa guztien informazioa biltzea, hizkuntza egokia erabiliz,
ezaugarriak jakinarazteko eta azterketa eta ebaluazioa egiteko.
 Ea hainbat formatuz baliatzen den lanaren berri emateko aurkezpenetan.

22. 2. ETA HONEK BADU ZERIKUSIRIK GUREKIN?
MATEMATIKA
• Arrazoitzea eta argudioak ematea, horretarako argudio eta
justifikazio sendoak eginda, emaitzak eta ondorioak
justifikatzeko eta aurkezteko, beste argudio batzuk
kritikatzeko eta horiei kontra egiteko edo egoera berrietara
aplikatzeko.
• Proposatutako problemen eta egoeren irakurketa ulerkorra
egitea.

23. 3. ZER EGIN BEHAR DUGU?

24. 3. ZER EGIN BEHAR DUGU?
Hizkuntza-Komunikaziorako
Gaitasuna garatzeko zenbait
printzipio
metodologiko
aplikatu eta zenbait erabaki
hartu behar dira.
IKASTETXEAN
ARLO EDO IRAKASGAI GUZTIETAN
HIZKUNTZA ARLOAN

25. 4. NOLA LANDUKO DUGU?

26. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
HEMEN KABITUKO DA ESKOLAN
BURUAN SARTUKO DIDATEN
GUZTIA?

27. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
Bi giltzarri
Metodologia
aldaketa
Elkarlana

28. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
METODOLOGIA ALDAKETA
OINARRIZKO
PRINTZIPIOAK
• IKASKUNTZA AKTIBOA
• BIZITZARAKO IKASKUNTZA
• EGITEN JAKIN, EZAGUTZA APLIKATZEN
JAKIN.

29. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
METODOLOGIA ALDAKETA
“Esadazu eta ahaztu egingo dut, erakutsi dazu egiten
eta gogoratu egingo dut, baina inplika nazazu eta
ikasi egingo dut.”
PROIEKTUEK aukera ematen dute:
• GAUZAK egiten ikasteko
• GAUZAK ikasteko egiten denari buruz.

30. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
METODOLOGIA ALDAKETA
Lan proiektuak…
•
•
•
Ikaskuntza Aktiboari lotutako tradizio
didaktikoaren oinordekoak dira.
Aukera ematen dute ikaskuntza ikasleen gizarte
inguruarekin lotzeko.
Ongi txertatzen dira Gaitasunen markoan.

31. Lan plan batean
oinarrituta

32. Jarduera errealetan oinarrituta

33. Egiten den horri buruz ‘zerbait’ ikasteko aukera
ematen dute

34. Lanaren ardatza prozesu dute

35. Jarduerek haien arteko lotura dute

36. Jakintzagaien arteko lana ahalbidetzen dute

37. Ikasleek bere ikaskuntza bultzatzen dute

38. Ikasleen arteko kolaborazioa, irakasleen taldelana bultzatzen dute

39. Gela eta eskola munduarekin erlazionatzen dute

40. Ebaluazio
hezitzailea
lehenesten dute

41. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
ELKARLANA
Denok estrategia metodologiko berdinak erabiliz:
 Ikaskuntza aktiboa bultzatu.
 Ikaskuntzaren helburua lortzeko motibazioa lortu.
 Giro egokia sortu. Erronkak planteatu
 Tokiaren eta denboraren antolaketa desberdinak ahalbidetu.
 Ikaskuntza autonomoa sustatu.
 IKTak era esanguratsuan integratu.
 Askotariko informazio-iturriak erabili, era askotako euskarrietan.
 Ikasitakoa ahoz zein idatziz jakinarazi, komunikatu .
 Ebaluazio hezitzailea sustatu.
Ikasitakoaren funtzionaltasuna eskolatik kanpo bultzatu.
•…

42. 4. NOLA LANDUKO DUGU?
ELKARLANA
• Ikastetxe bakoitzak bere lan modua
aurkitu behar du.
• Lana denok batera egiten badugu
eraginkorragoa izangoa da banakako
lana baino.

44. 5. IKASGELAN

45. 5. IKASGELAN
Unitate didaktikoen ezaugarriak:
•
Gauzatu nahi den ikaskuntzari lotutako lan-unitateak.
•
Bizitza errealari lotutako problemak eta egoerak planteatu.
Arazo-egoerak.
•
Ikasleen bizitzari lotutako testuinguruak islatu behar dituzte.
•
Ikaskuntzaren helburua zehatz definitua izan behar dute.
•
Prozesuaren baitan ebaluazioa txertatuta agertuko da; izan
ere, ezinbesteko aldagaia da.
•
Ikasitakoa eta landutakoa beste egoera batzuetara
aplikatzeko aukera eman behar dute.

46. 5. IKASGELAN
http://nagusia.berritzeguneak.net/gaitasun/competencias-basicas-1-eu.php

47. 5. IKASGELAN
OPINAMOS
SOBRE LAS
LENGUAS
EZTABAIDATZEN!!!

48. http://dpto.educacion.navarra.es/publicaciones/pdf/argudiatu.pdf

49. 5. IKASGELAN
http://dpto.educacion.navarra.es/bibliotecasescolares/eublitz_files/blitznaranja1eusk.
pdf

50. BIBLIOGRAFIA
EAEko Curriculuma: http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-2519/eu/
Oinarrizko Gaitasunak EAEko Hezkuntza-sisteman.
http://nagusia.berritzeguneak.net/gaitasun/competencias-basicas-1-eu.php
Jimeno, P. (2004), idazmenaren irakaskuntza arlo guztietan. Nafarroako Gobernua,
http://dpto.educacion.navarra.es/bibliotecasescolares/eublitz_files/BlitzROJO1eus.p
Martínez Mongay, Ana. (2004), Nola prestatu ahozko azalpena Bigarren Hezkuntzako arlo
guztietan. Nafarroako Gobernua
http://dpto.educacion.navarra.es/bibliotecasescolares/eublitz_files/blitznaranja1eusk.pdf
Pérez Esteve, P. eta Zayas, F. (2007) Competencia en Comunicación Lingüística, Alianza Editorial,
Madril.
Unzue, A (2009) Debaterako argudiatu Bigarren hezkuntzako arlo guztietarako proposamena.
Nafarroako Gobernua. http://dpto.educacion.navarra.es/publicaciones/pdf/argudiatu.pdf
Zabala, A. eta Arnau, L. (2007) 11 ideas clave: Cómo aprender y enseñar competencias, Graó
Editorial, Bartzelona.