Κείμενα για την εκπαίδευση - ασκήσεις( Ενότητα 2 αρχαίων, 2 Γλώσσας, Νέα Παιδαγωγική)

1. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΉΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
1.Η εκπαίδευσητωνπαιδιών στηναρχαία Σπάρτη
Την εκπαίδευσητωνπαιδιώνστην αρχαία Σπάρτηαναλάμβανε τοκράτοςαπό τα επτά
τους χρόνια. Ζούσανσε ομάδες(αγέλες) καιείχανεπικεφαλήςτονΠαιδονόμο.Βάσητης
αγωγήςήταν η άσκησητουσώματοςκαι η καλλιέργεια τηςπολεμικής αρετής.Κατά
δεύτερολόγοδιδάσκοντανανάγνωση,γραφή,αριθμητική,μουσικήκαιχορό.
Η εκπαίδευσητωνκοριτσιώνήταν ανάλογηκαιγίνονταν σε ιδιαίτερουςχώρους.
2.Η εκπαίδευσητωνπαιδιών στηναρχαία Αθήνα
Ο "καλός καγαθός" πολίτης, ο μορφωμένος και αναπτυγμένος πνευματικά,
αισθητικά,ηθικά και σωματικά ήταν η επιδίωξη της αθηναϊκής πολιτείας.
Η εκπαίδευσηστηναρχαία Αθήνα ήταν ελεύθερηκαιυπεύθυνοιγι' αυτήν ήταν οι γονείς
του παιδιού. Τα σχολεία ήταν ιδιωτικά. Υποχρεώνονταν όμως να τηρούν κάποιους
κανονισμούς, που ρύθμιζαν τη λειτουργία τους.
Το πρώτο στάδιο εκπαίδευσης ήταν της προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
Την πρώτη την αναλάμβανε η μητέρα ή η τροφός και αποσκοπούσε στην καλλιέργεια
των έμφυτων ικανοτήτωντου παιδιούκαι στην προετοιμασία του να δεχθεί τη σχολική
εκπαίδευση, που άρχιζε συνήθως στα επτά χρόνια.
Ο Παιδαγωγός, οικιακός δούλος, συνόδευε το παιδί στο Διδασκαλείο.
Από τον πρώτο του δάσκαλο ο μικρός Αθηναίος μάθαινε ανάγνωση, συλλαβισμό,
γραφή, αριθμητική. Αργότερα τον αναλάμβανε ο Κιθαριστής για να τον μυήσει στην
τέχνη της μουσικής( μαθήματα λύρας,αυλού καιτραγουδιού με συνοδεία λύρας ).Αφού
το παιδί αποκτούσε αυτές τις στοιχειώδεις γνώσεις, ερχόταν σε επαφή με την ηρωική
και διδακτική ποίηση ( Όμηρο-Ησίοδο ), καθώς και με τη λυρική.
Μάθαινε επιπλέον χορό, ζωγραφική, χειροτεχνία και γεωμετρία.
Ο Παιδοτρίβης φρόντιζε για τη σωματική εκγύμναση των μαθητών στην Παλαίστρα(
"πένταθλον" και "παγκράτιον" ).Η διδασκαλία στο σχολείο ήταν εξάωρη. Τα κορίτσια
μορφώνονταν στο σπίτι.
3. Το σχολείοτου Νίκου ΚαζαντζάκηστηΝέα Παιδαγωγική: Ο μικρός Νίκος ετοιμάζεται
να πάειγια πρώτη φορά στοσχολείομαζί με τον πατέρα του.Εκείτους υποδέχεταιένας
δάσκαλοςπουδείχνονταςτη βίτσα που κρατά στα χέρια του, διαβεβαιώνει τον πατέρα
ότι με το ξύλο θα γίνει ο μικρός, άνθρωπος. Στη συνέχεια βρισκόμαστε τέσσερα χρόνια
αργότερα καιπαρουσιάζεταιοδάσκαλοςτηςΤετάρτηςτάξης καιη βιαιότητα που ασκεί
σε βάρος των παιδιών.
4. Μία μαθήτρια από τη Θεσσαλονίκη γράφει για το διαφορετικό σχολείο του
μέλλοντος.
Από την Ελεονώρα Μίλκα-Χρηστόφ
Σκεφτήκατε ποτέ πώςθα μπορούσε τοσχολείο σαςνα γίνει σύγχρονο και διαφορετικό;
Σίγουρα πάνω από το 60% των μαθητών ενός σχολείου έχουν πολύ καλές κι
ενδιαφέρουσες προτάσεις για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στόχος.
Αρχικά, πολλοί από τους μαθητές θα πρότειναν αλλαγές που σχετίζονται με τη
διαμόρφωσητωναιθουσών.Πολλά σχολεία παρέχουνάψυχεςτάξειςμε λίγα παράθυρα,
μονόχρωμους τοίχους και μικρή έκταση. Πώς είναι δυνατόν οι μαθητές να νιώθουν

2. βολικά εκεί; Μια τάξη θα πρέπει να είναι ευχάριστα διακοσμημένη, με ζωντανά
χρώματα και παράθυρα να βλέπουνέξω. Ζωγραφιέςκιεργασίεςκατασκευασμένες από
τα παιδιά θα μπορούσαν να κάνουν μια τάξη ευχάριστη και κατάλληλη για μάθημα.
Καλό θα ήταν επίσης να υπάρξουν αλλαγές και στον τρόπο διδασκαλίας. Μαθαίνοντας
πληροφορίεςαπ’ έξωκαι θεωρώνταςάριστο αυτόν που θυμάται ακόμη και τα κόμματα
που έχει ένα κείμενο, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σωστός ο τρόπος διδασκαλίας. Οι
μαθητές καταλήγουν να διαβάζουν μόνο για το βαθμό, χωρίς να βλέπουν την ουσία του
πράγματος, που είναι η γνώση. Κατά την άποψή μου, οι καθηγητές για να διδάξουν
επιτυχημένα καιν’ αποκτήσουντόσοτην προσοχήόσοκαιτην αφοσίωσητων μαθητών
τους, θα πρέπει να οργανώνουν διάφορες συζητήσεις, παρουσιάσεις, εργασίες και
projects. Οι μαθητές θα πρέπει να φέρνουν πληροφορίες, που οι ίδιοι έχουν ερευνήσει
προσεχτικά, για να μπορούν την επόμενη μέρα στην τάξη να έχουν μια συζήτηση πάνω
στο θέμα. Έτσι δεν θα υπάρχουν εξετάσεις στο τέλος της χρονιάς αλλά οι μαθητές θα
περνάνε στην επόμενη τάξη με κριτήριο τη συμμετοχή τους στις εργασίες.
Ακόμα,διαδραστικοίπίνακεςκαιάλλα τεχνολογικά μέσα,θα μπορούσαννα βελτιώσουν
την ποιότητα του μαθήματος. Ξέρουμε όλοι πως οποιοσδήποτε μαθητής μαγεύεται
περισσότερομπροστά σε μια οθόνημε κινούμενες εικόνεςπαρά σ’ ένα άψυχο και βουβό
βιβλίο.
Επίσης,όσον αφορά στουςκαθηγητές,αυτοίθα πρέπεινα είναι υπομονετικοίκαι ικανοί
στο λόγο, για να μπορούν να καθοδηγούν στο σωστό τρόπο ομιλίας και παρουσίασης
ενός θέματος, πράγμα που θα φέρει πολλές θετικές επιδράσεις στη γνώση που
παρέχεται. Θα πρέπει ακόμα, να είναι υποστηρικτικοί και να ενθαρρύνουν τα παιδιά,
ώστε να μην τα παρατάνε μετά από κάποιο λάθος. Θα μπορούσαν, επιτέλους, να
βλέπουν όλους τους μαθητές ίσους, χωρίς να κάνουν διακρίσεις.
Για να γίνει λοιπόν ένα σχολείο σαν αυτό που περιέγραψα, μάλλον θα χρειαστεί
αρκετός χρόνος, θέληση κι υπομονή, ώστε να υπάρξει μια ουσιαστική βελτίωση.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Να βρείτε τις ομοιότητες ανάμεσα στην εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία
Σπάρτη και στην εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα και να τις
γράψετε.
2. Να βρείτε τις διαφορές ανάμεσα στην εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία
Σπάρτη και στην εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα και να τις
γράψετε σε μία παράγραφο.
3. Τι θα προσθέτατε στο ιδανικό σχολείο της μαθήτριας από τη Θεσσαλονίκη; (
Μία δύο δικές σας προτάσεις για το καλύτερο σχολείο)
4. Αν μεταφερόσασταν με μία μηχανή του χρόνου σε όποια χρονική περίοδο και
τόπο θέλατε τίνος σχολείου( στην αρχαία Σπάρτη, στην αρχαία Αθήνα , στο
σχολείο του Νίκου Καζαντζάκη ή στο μελλοντικό σχολείο) θα θέλατε να είστε
μαθητές και γιατί;