lesson plan

1. INNOVATIVE LESSON PLAN

2. छात्राध्यापिकाया नाम
पिध्यालयस्य नाम
पिषयः
एककम्
प्रकरणम्
कक्ष्या
छात्रसम्ख्या
अिप ः
कालाांशः
पिनाांकः
श्रीरागी.के I
जी.जी.एच्.एस्.एस् करमना I
सांस्कृ तम् I
दृस्यविस्मयं I
कममकु शलता कलाI
निमम I
११
३० ननमेषः I
५
१३/८/२०१५

3. पाठभागः
समस्या
उपसमस्या
आमुखम्
पाठ्यचयोद्धेशप्रस्थािः
सर्वे जन ाः प्र रब्धस्य कर् ाणाः अनर्वधय ां
फ़लप्रप्तिर्् अभिलषन्ताः र्वतान्ते I तेषु
प्रप्ततिय कर्ाकु शलतय च प्रशस्स्तर््
उपगत ाः के चन भशस्पपनाः आसन् I
अधर्व नशेषष षर्वक सस्य अि र्वाः I
कर्ार्ण्डले प्र ध ननैपुणी षर्वक सस्य
ध रण ाः ईषात्ज यतौ I
धर्ार््,अर्थं,क र्ां ,र्ोक्षां च इत्य दि
फ़लप्र प्तिाः िर्वस्न्त I तिेर्व अस्र् कां
जीर्वनस्य लक्ष्यर् र्गाणी I एतेषु र् गेषु
धर्ार् गेण कर्ार्् करणीयां I
कदिनप्रयत्नेनैर्व जीषर्वतषर्वजयां
िषर्वष्यप्तत I ि रते कदिनप्रयत्नर् गेनैर्व
प्रभसद्धाः बहर्वाः र्ह त्र्न ाः सस्न्त I तेषु
प्रर्ुख ाः िर्वस्न्त पेरुन्तच्छाः,ग स्न्तजी
इत्य ियाः I
सामान्योद्धेश्यानन
 सांस्कृति ष य ाःकर्थ स दहत्यर््
प्रप्तत अनुर गोत्प िकां I
 कर्थ र् धयर्ेन
कदिनषर्वषयस्य षप ज्ञ नर््
सरलि ष य ाः रुर्चपूणााः प्रक रेण
र्वताते I

4. पठनप्रमेयः
आशयः /धारणाः
प्रक्रिया
पाठापग्रथनं
पूिमज्ञानम्
बोधनोपकरणानन
 जीर्वनस्य र्व स्तषर्वकतय सह
पररचयाः I
विमशष्टोद्धेश्यानन
 नर्वशब्ि न ां ज्ञ नर्् I
 प्रश्नोत्तर न ां र् धयर्ेन
सांि षणस्य र्चन्तन कौशलस्य
च षर्वक साः I
 गृहक यास्य र् धयर्ेन लेखन
कौशलस्य षर्वक साः I
र्व स्तुषर्वद्धधय र्र्धकृत्य श्रुतां I
र्व स्तुषर्वद्धधय र्ेखले प्रभसद्धाः िर्वप्तत
पेरुन्तच्छाः I
र्व स्तुषर्वद्धधय य र्् प्रभसद्धाः व्यक्ताः
िर्वप्तत पेरुन्तच्छाः I तर्् अर्धकृत्य
के रलेषु प्रचभलत र्व पीप्तनर् ाणकर्थ एर्व
अत्र प्रसूयते I
कर्थ सञ्चयनां , अर्वतरणां ,कर्ाकु शलत
अर्धकृत्य कर्थ शेखरणां I
नूतनपि प्तन –अनर्वद्धधयां ,अभिलषन्तां I
षर्वग्रहां – अनर्वद्धधय ां
क्रिय पिां – आसन्

5. पठनप्रितमनानन
प्रक्रिया प्रनतकरणम्
आशयां I
र्व स्तुषर्वद्धधय अर्धकृत्य श्रुतर्् I
पेरुन्तच्छर्् अर्धकृत्य ज्ञ नर्् I
कक्ष्योपकरणानन –श्य र्फलकर््
,लेखनी,सुध खण्डाःI
विमशष्टोपकरणानन –च र्टा ,सांकणकयन्त्रां
I

6. प्रारंभप्रितमनं
प्रस्तािना
अद्धधय षपक कक्ष्य य ां प्रषर्वश्य
अभिर्व िनप्रत्यभिर्व िन न न्तरां
स्ख्यगणनर्् करोप्तत I
अद्धधय षपक –प्रप्ततदिनां यूयां क्रकां क्रकां कु र्वास्न्त
?
छ त्र ाः –िन्ति र्वनां करोभर् ,स्न नर्् करोभर्
,िीड भर् ......
अद्धधय षपक –सखयक् ,षर्वद्धधय लये
आगत्य क्रकां क्रकां कु र्वास्न्त I
छ त्र ाः-प िर्् पि र्ाः I
अद्धधय षपक -अस्तु अहर््अद्धधय षपक
अस्स्र्,अहां प िर्् प ियप्तत,तिेर्व र्र् कर्ं
Iयुष्र् कां प्रध न कर्ं क्रकां ?
छ त्र ाः-पिनर्् I
अद्धधय षपक -उत्तर्ां,जीर्वनां अस्र् कां कर्ार्ेर्व
र्ु्यघटकर्् I ि रते कर्ाणेर्व प्रभसद्धाः बहर्वाः
सस्न्त I
छ त्र ाःि गर्व क् कु र्वास्न्त I
छ त्र ाः उत्तर णण र्विस्न्त

7. उद्धेश्यकथनं
युष्र् कां प िपुस्तके र्व स्तुषर्वद्धधय य ाः
प्रध न्यर्र्धकृत्य एकाः कर्थ अस्स्त
Iयुष्र् कां प िपुस्तके दृश्यषर्वस्र्यां इप्तत
न खन दितीय एकके प्रर्थर् प िे
कर्ाकु शलत कल इप्तत प िि गर्स्स्त
Iपुस्तकर्् उद्घ टयन्तु I (श्य र्फलके
प िस्य न र्ां भलखप्तत I)
िाचनम्
अद्धधय षपक प िि गां उच्चैाः स्पष्टत दिर्व रां
र्व चयप्तत I
पठनप्रितमनं-१
अनुिाचनम्
अद्धधय षपक र्व चन र्थं छ त्र न् प्तनषद्धाश्यप्तत I
गभलतप्तनर्व रणां च करोप्तत I
पठनप्रितमनं-२
अद्धधय षपक प िि गे षर्वद्धधयर् न
नूतनपि प्तन र्वतुां छ त्र न् प्तनदिाश्यप्तत Iतस्य
छ त्र ाः पुस्तकर्् उद्घ घ टयस्न्त
I
छ त्र ाः श्रद्ध र्् कु र्वास्न्त I
छ त्र ाः र्व चयस्न्त I
छ त्र ाः र्वतुां प्रिर्वस्न्त I

8. अर्थं च र्टा पत्रस्य स ह येन षर्वशिीकरोप्तत च I
अभिलषन्तां- इच्छ र्वन्तां I
अनर्वद्धधय ां- प्रशांसनीयां I
पठनप्रितमनम्-३
अद्धधय षपक प िि ग त् षर्वग्रह पि प्तन
स्र्वीकृत्य छ त्र न् षर्वशिीकरोप्तत I
अनर्वद्धधयां- न अर्वद्धधयां I
पठनप्रितमनम्-४
अद्धधय षपक प िि ग त् क्रिय पि प्तन
स्र्वीकृत्य छ त्र न् षर्वशिीकरोप्तत I
र्वद्ध ध तोाः लङ् लक रे परस्र्यीपिी रूपां I
ए.र्व दि.र्व ब.र्व
प्र.पु अर्वित् अर्वित र्् अर्विन् I
र्.पु अर्विाः अर्वितर्् अर्वित I
छ त्र ाः श्रद्ध र्् कु र्वास्न्त I
छ त्र ाः श्रद्ध र्् कु र्वास्न्त I
छ त्र ाः श्रद्ध र्् कु र्वास्न्त I

9. उ.पु अर्विर्् अर्वि र्व अर्वि र् I
पठनप्रितमनम्-५
अद्धधय षपक प िि गस्य आशयां
र् तृि षय छ त्र न् षर्वशिीकरोप्तत I
पठनप्रितमनम्-६
अद्धधय षपक सांकणकयन्त्रां र्ुखेन बहर्वाः
कलर्ेखल न ां र्चत्र णण प्रिशायप्तत I
छ त्र ाः उत्स हेन श्रद्ध र्् कु र्वास्न्त
I

10. समस्याः दृढीकरणं
पुनरािृविप्रश्ाः
इयां प िि गस्य पिनि र
छ त्र न् प्रप्तत स्र्वस्यकर्ास्य
र् ह त्खयां लभ्यन्ते I प्रभसद्ध
कल क र न ां प्तनपुणत
ज्ञ नां,अर्वसरां च लभ्यन्ते I
1. पेरुन्तच्छाः काः ?
2. क्रकां षर्वषये साः प्रगपिाः
आसीत् ?
पेरुन्तच्छस्य सहोिर न ां न र्ां
भलखताः I

11. अनुबन्धप्रिर्त्त्मम्