Lean 6 Sigma Số 57

ÑAØO TAÏO
29
5S - Söï khôûi ñaàu
cuûa moät cuoäc soáng naêng suaát
Ñoåi môùi saùng taïo
ñeå thuùc ñaåy KH&CN phaùt trieån
5S vaø baøi hoïc
töø doanh nghieäp Nhaät Baûn
Soá thaùng 4 naêm 201657 TRUNGTAÂMKYÕTHUAÄTTCÑLCL3
Khoa hoïc vaø Coâng ngheä
khi TPP ñöôïc thoâng qua

khoa hoïc vaø coâng ngheä
Chuùc möøng Taân Boä tröôûng
Khoa hoïc vaø Coâng ngheä
Chu Ngoïc Anh
Thuû töôùng Nguyeãn Xuaân Phuùc trao Quyeát ñònh cuûa
Chuû tòch Nöôùc boå nhieäm thaønh vieân Chính phuû cho ñoàng
chí Chu Ngoïc Anh - Uyû vieân Trung öông Ñaûng, Boä tröôûng
Boä KH&CN.
Boä KH&CN toå chöùc Leã baøn giao
coâng taùc Boä tröôûng
Vöøa qua Boä
KH&CN toå
chöùc leã baøn giao coâng taùc boä
tröôûng giöõa oâng Nguyeãn Quaân vaø
oâng Chu Ngoïc Anh. Buoåi leã ñöôïc
toå chöùc trang troïng, aám cuùng vôùi söï
tham döï cuûa Phoù Thuû töôùng Chính
phuû Vuõ Ñöùc Ñam. Buoåi baøn giao
coâng taùc boä tröôûng coøn coù söï tham
gia cuûa ñaïi dieän Ban toå chöùc Trung
öông, Vaên phoøng Chính phuû, Boä
Noäi vuï, caùc laõnh ñaïo Boä KH&CN.
Boä tröôûng Boä KH&CN Chu
Ngoïc Anh baøy toû loøng caûm ôn ñoái
vôùi söï quan taâm cuûa Ñaûng, Chính
phuû vaø tröïc tieáp laø Phoù Thuû töôùng
Vuõ Ñöùc Ñam, nguyeân Boä tröôûng
Nguyeãn Quaân.
Boä tröôûng Chu Ngoïc Anh
cuõng cho bieát caù nhaân nhaän thöùc
ñöôïc söï tín nhieäm cuûa Ñaûng, Nhaø
nöôùc, Quoác hoäi giao cho laø vinh
döï nhöng cuõng laø traùch nhieäm,
song nguyeän seõ cuøng chung tay
vôùi caùc caùn boä, coâng chöùc, vieân
chöùc, ngöôøi lao ñoäng tieáp tuïc keá
tuïc nhöõng thaønh quaû ñoùng goùp
heát söùc quan troïng tö leänh ngaønh
KH&CN trong suoát nhöõng naêm
qua, khôûi xöôùng nhöõng ñoåi môùi,
thaùo gôõ nhöõng raøo caûn moät caùch
quyeát lieät naêng ñoäng vaø saùng taïo
nhaát trong thôøi gian qua”.
Boä tröôûng cuõng mong muoán
nhaän ñöôïc söï uûng hoä cuûa Ñaûng,
Chính phuû, coäng ñoàng khoa hoïc,
caùc caùn boä coâng chöùc, vieân chöùc,
doanh nghieäp vaø ngöôøi daân cuøng
chung tay ñeå khoa hoïc coâng ngheä
ngaøy caøng ñoùng goùp nhieàu hôn
cho söï phaùt trieån chung.
“Caù nhaân toâi cam keát theå hieän
noã löïc toái ña cuûa baûn thaân cao
nhaát cuøng taäp theå vaøo cuoäc vôùi
tinh thaàn nhö trong buoåi hoïp ñaàu
tieân Thuû töôùng ñaõ chæ ñaïo laø quyeát
lieät, naêng ñoäng, daùm nghó, daùm
laøm, daùm chòu traùch nhieäm vaø
coù naêng löïc kieán taïo ñeå thöïc söï
cuøng coäng ñoàng khoa hoïc trong
vaø ngoaøi nöôùc, xaõ hoäi chung tay
ñoùng goùp, ñöa söï nghieäp khoa
hoïc coâng ngheä thaéng lôïi, cuøng vôùi
söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc” - Boä
tröôûng Chu Ngoïc Anh nhaán maïnh.
Phaùt bieåu taïi buoåi leã baøn giao
oâng Vuõ Ñöùc Ñam ghi nhaän vaø ñaùnh
giaù cao nhöõng noã löïc, coá gaéng cuûa
oâng Nguyeãn Quaân - Boä tröôûng
Boä KH&CN nhieäm kyø 2011-2016.
Phoù Thuû töôùng cuõng chuùc möøng
Boä tröôûng Chu Ngoïc Anh nhaän
ñöôïc söï tín nhieäm vaø treân cöông
vò Boä tröôûng Boä KH&CN nhieäm kyø
2016 - 2021 cuøng vôùi nhöõng kinh
nghieäm töøng kinh qua nhieàu vò trí
laõnh ñaïo seõ hoaøn thaønh toát nhieäm
vuï ñöôïc giao.
Phoù Thuû töôùng cuõng nhaén nhuû
Boä tröôûng Chu Ngoïc Anh, töøng ñi
qua thöïc teá ñòa phöông, ñaõ naém
ñöôïc hôi thôû cuûa cuoäc soáng laøm
sao coù ñöôïc moái quan heä toát vôùi
ñòa phöông, laøm sao ñeå khoa hoïc
ñoùng goùp nhieàu hôn nöõa cho söï
phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. Ñaëc
bieät caàn noã löïc ñeå nhöõng chính
saùch môùi veà khoa hoïc coâng ngheä
nhanh choùng vaøo cuoäc soáng, taïo
ra ñöôïc saûn phaåm cho xaõ hoäi giuùp
cho neàn kinh teá ñaát nöôùc phaùt trieån
ngaøy caøng maïnh meõ.

11
* Xin traân troïng chuùc möøng
oâng ñaõ ñöôïc Quoác hoäi tín
nhieäm pheâ chuaån chöùc vuï Boä
tröôûng Boä KH&CN. OÂng coù theå
chia seû caûm nghó cuûa mình
treân cöông vò môùi?
- Toâi caûm nhaän saâu saéc nieàm
vinh döï ñi ñoâi vôùi traùch nhieäm raát
lôùn tröôùc ñaát nöôùc, nhaân daân vaø
coäng ñoàng KH&CN, ñaëc bieät trong
boái caûnh môùi khi KH&CN vaø ñoåi môùi
saùng taïo phaûi trôû thaønh ñoøn baåy cho
coâng cuoäc taùi caáu truùc kinh teá, ñoåi
môùi moâ hình taêng tröôûng ñeå phaùt
trieån ñaát nöôùc nhanh vaø beàn vöõng.
Kyø voïng vaø söï quan taâm ñaëc bieät
cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi ñoái
vôùi KH&CN laø moät thuaän lôïi nhöng
cuõng laø moät aùp löïc, buoäc löïc löôïng
KH&CN phaûi khoâng ngöøng ñoåi môùi
vaø hoaøn thieän. Toâi traân troïng noã löïc
vaø taâm huyeát cuûa caùc boä tröôûng
tieàn nhieäm trong vieäc khôûi xöôùng
caùc ñoåi môùi trong KH&CN, thieát laäp
haønh lang phaùp lyù vaø thaùo gôõ vöôùng
maéc ñeå taïo thuaän lôïi cho hoaït ñoäng
nghieân cöùu, saùng taïo. Ñoàng thôøi, toâi
cuõng thaáu hieåu caùc khoù khaên vaø raøo
caûn trong thöïc tieãn thi haønh ñeå bieán
caùc chuû tröông tieán boä thaønh hieän
thöïc vaø ñi vaøo cuoäc soáng.
Con ñöôøng phía tröôùc ñaày thaùch
thöùc nhöng toâi tin raèng, vôùi trí tueä,
nhieät huyeát vaø söï quyeát taâm, ñoàng
loøng cuûa löïc löôïng KH&CN Vieät
Nam trong nöôùc vaø ôû nöôùc ngoaøi,
chuùng ta seõ ñeán ñích thaønh coâng.
* Thôøi gian tôùi, treân cöông vò
Boä tröôûng Boä KH&CN, xin oâng
cho bieát nhöõng öu tieân trong
chæ ñaïo, ñieàu haønh?
- Öu tieân haøng ñaàu trong nhieäm
kyø saép tôùi cuûa toâi laø taäp trung chæ
ñaïo thöïc hieän thaønh coâng caùc ñònh
höôùng, giaûi phaùp phaùt trieån KH&CN
theo tinh thaàn Nghò quyeát Trung
öông 20-NQ/TW, nhöõng öu tieân vaø
troïng taâm coâng taùc cuûa Chính phuû,
Thuû töôùng Chính phuû, trong ñoù ñaëc
bieät chuù troïng vaán ñeà hieäu quaû cuûa
hoaït ñoäng KH&CN sao cho KH&CN
taùc ñoäng tröïc tieáp vaø maïnh meõ hôn
tôùi naêng suaát lao ñoäng, naêng löïc
caïnh tranh cuûa quoác gia vaø doanh
nghieäp, toác ñoä vaø chaát löôïng taêng
tröôûng cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc.
Muoán vaäy, caàn xaùc ñònh truùng vaø
ñuùng taàm nhieäm vuï KH&CN, xuaát
phaùt töø thöïc tieãn vaø giaûi quyeát ñöôïc
caùc yeâu caàu böùc thieát cuûa hieän thöïc
phaùt trieån ñaát nöôùc, ngaønh, lónh vöïc
vaø doanh nghieäp. Doanh nghieäp
phaûi laø chuû theå ñi ñaàu trong thöông
maïi hoùa keát quaû nghieân cöùu, öùng
duïng vaø ñoåi môùi coâng ngheä.
Ñeå trieån khai coù hieäu quaû nhieäm
vuï KH&CN, nhaân toá con ngöôøi laø
quan troïng nhaát. Caàn gaây döïng vaø
phaùt trieån ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc
maïnh trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi,
keát hôïp ñoàng thôøi bieän phaùp ñoäng
vieân, khuyeán khích vaø ñaët yeâu caàu
trôû laïi ñoái vôùi nhaø khoa hoïc; ñaøo taïo,
troïng duïng ngöôøi taøi keát hôïp vôùi ñoøi
hoûi veà tính lieâm chính vaø ñaïo ñöùc
trong nghieân cöùu. Beân caïnh ñoù, caàn
ñaûm baûo phöông tieän vaø moâi tröôøng
laøm vieäc thuaän lôïi cho caùn boä khoa
hoïc. Ñaàu tö coù hieäu quaû cho haï
taàng KH&CN, trang thieát bò nghieân
cöùu, phoøng thí nghieäm, nguoàn löïc
thoâng tin vaø taøi chính, keå caû haï taàng
meàm - ñoù laø moâi tröôøng hoïc thuaät
tieân tieán, laønh maïnh.
Coù con ngöôøi gioûi vaø phöông
tieän hieän ñaïi chöa ñuû, chuùng ta caàn
tieáp tuïc ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù hoaït
ñoäng KH&CN theo höôùng dôõ boû caùc
raøo caûn, giaûi phoùng toái ña tieàm naêng
saùng taïo, nôùi roäng quyeàn töï chuû ñi
ñoâi vôùi ñaùnh giaù coâng khai, minh
baïch keát quaû hoaït ñoäng nghieân cöùu.
Cuoái cuøng, vôùi moät nöôùc ñi
sau nhö Vieät Nam, caàn ñaåy maïnh
hôïp taùc quoác teá, thuùc ñaåy hôïp taùc
nghieân cöùu chung ñeå tranh thuû
nguoàn löïc vaø tri thöùc cuûa caùc quoác
gia tieân tieán, ñoàng thôøi töøng böôùc
naâng taàm naêng löïc vaø trình ñoä
nghieân cöùu trong nöôùc ñeå coù theå
tham gia hôïp taùc ñoái taùc bình ñaúng,
cuøng coù lôïi trong daøi haïn.
* Nhaân dòp naøy, Boä tröôûng
mong muoán göûi gaém thoâng
ñieäp gì tôùi coäng ñoàng KH&CN
Vieät Nam?
- Toâi tin töôûng vaøo trí tueä, loøng töï
troïng vaø traùch nhieäm ñoái vôùi coâng
vieäc, vôùi ñaát nöôùc cuûa caùc nhaø khoa
hoïc Vieät Nam. Vì vaäy, toâi raát mong
nhaän ñöôïc söï uûng hoä vaø chia seû cuûa
coäng ñoàng KH&CN Vieät Nam trong
nöôùc vaø ôû nöôùc ngoaøi, cuøng chung
söùc, ñoàng loøng ñoùng goùp cho thaønh
coâng cuûa söï nghieäp KH&CN.
Toâi cuõng mong ngaønh KH&CN
tieáp tuïc nhaän ñöôïc söï quan taâm chæ
ñaïo cuûa laõnh ñaïo Ñaûng, Nhaø nöôùc,
Quoác hoäi vaø Chính phuû, söï hôïp taùc
vaø phoái hôïp chaët cheõ cuûa caùc boä,
ngaønh, ñòa phöông, söï höôûng öùng
nhieät tình cuûa ngöôøi daân vaø caùc löïc
löôïng xaõ hoäi, ñeå khoa hoïc, coâng
ngheä vaø ñoåi môùi saùng taïo thöïc söï
trôû thaønh ñoäng löïc thuùc ñaåy phaùt
trieån ñaát nöôùc nhanh vaø beàn vöõng.
* Xin traân troïng caûm ôn Boä
tröôûng!
Nguoàn: Baùo Khoa hoïc vaø Phaùt trieån
Boä tröôûng Boä Khoa hoïc vaø
Coâng ngheä (KH&CN), Tieán syõ
Chu Ngoïc Anh ñaõ chia seû vôùi
baùo chí veà nhöõng vaán ñeà öu
tieân trong nhieäm kyø cuûa oâng.
Nhöõng vaán ñeà öu tieân haøng ñaàu
trong chæ ñaïo, ñieàu haønh
Tieán syõ Chu Ngoïc Anh - Boä tröôûng Boä Khoa hoïc vaø Coâng ngheä:

22
VI- PHAÙT TRIEÅN VAØ ÖÙNG
DUÏNG KHOA HOÏC, COÂNG
NGHEÄ
1. Tình hình
Trong nhöõng naêm qua, khoa
hoïc, coâng ngheä ñaõ coù ñoùng goùp
tích cöïc cho phaùt trieån kinh teá - xaõ
hoäi treân taát caû caùc lónh vöïc. Khoa
hoïc xaõ hoäi vaø nhaân vaên goùp phaàn
quan troïng trong vieäc cung caáp
luaän cöù khoa hoïc cho vieäc hoaïch
ñònh ñöôøng loái, chuû tröông cuûa
Ñaûng vaø chính saùch, phaùp luaät
cuûa Nhaø nöôùc; khaúng ñònh lòch söû
hình thaønh vaø phaùt trieån daân toäc,
baûo veä chuû quyeàn quoác gia vaø toaøn
veïn laõnh thoå, baûo toàn caùc giaù trò vaø
baûn saéc vaên hoùa Vieät Nam. Lónh
vöïc khoa hoïc töï nhieân, caùc ngaønh
khoa hoïc cô baûn, khoa hoïc vaø
coâng ngheä lieân ngaønh, khoa hoïc
môùi tieáp tuïc phaùt trieån, goùp phaàn
naâng cao naêng suaát, chaát löôïng
saûn phaåm vaø söùc caïnh tranh cuûa
neàn kinh teá. Moät soá ngaønh khoa
hoïc, coâng ngheä muõi nhoïn ñaõ coù
ñoùng goùp tích cöïc phaùt trieån kinh
teá - xaõ hoäi vaø taêng cöôøng quoác
phoøng, an ninh. Hieäu quaû hoaït
ñoäng khoa hoïc, coâng ngheä coù
chuyeån bieán; tieàm löïc khoa hoïc,
coâng ngheä ñöôïc naâng leân. Quaûn
lyù nhaø nöôùc veà khoa hoïc, coâng
ngheä coù ñoåi môùi. Hôïp taùc quoác teá
veà khoa hoïc, coâng ngheä coù böôùc
tieán boä. Thò tröôøng khoa hoïc, coâng
ngheä ñaõ hình thaønh vaø böôùc ñaàu
phaùt huy taùc duïng.
Khoa hoïc vaø coâng ngheä
Tuy nhieân, khoa hoïc, coâng
ngheä chöa thöïc söï gaén keát vaø
trôû thaønh ñoäng löïc phaùt trieån kinh
teá - xaõ hoäi. Vieäc huy ñoäng nguoàn
löïc cuûa xaõ hoäi cho khoa hoïc, coâng
ngheä chöa ñöôïc chuù troïng. Khoâng
hoaøn thaønh muïc tieâu xaây döïng
caùc trung taâm khoa hoïc lôùn ñoàng
boä, coù troïng taâm, troïng ñieåm, coù
taùc ñoäng thuùc ñaåy phaùt trieån kinh
teá - xaõ hoäi. Ñaàu tö cho khoa hoïc,
coâng ngheä coøn thaáp, hieäu quaû söû
duïng chöa cao. Cô cheá quaûn lyù
khoa hoïc, coâng ngheä chaäm ñoåi
môùi. Thò tröôøng khoa hoïc vaø coâng
ngheä phaùt trieån chaäm. Coâng taùc
quy hoaïch, phaùt trieån khoa hoïc,
coâng ngheä chöa gaén keát chaët cheõ
vôùi yeâu caàu phaùt trieån kinh teá - xaõ
hoäi, baûo ñaûm quoác phoøng, an ninh.
Hôïp taùc quoác teá veà khoa hoïc, coâng
ngheä coøn thieáu ñònh höôùng chieán
löôïc, hieäu quaû thaáp.
2. Phöông höôùng, nhieäm
vuï
Phaùt trieån maïnh meõ khoa hoïc
vaø coâng ngheä, laøm cho khoa hoïc
vaø coâng ngheä thöïc söï laø quoác
saùch haøng ñaàu, laø ñoäng löïc quan
troïng nhaát ñeå phaùt trieån löïc löôïng
saûn xuaát hieän ñaïi, kinh teá tri thöùc,
naâng cao naêng suaát, chaát löôïng,
hieäu quaû vaø söùc caïnh tranh cuûa
neàn kinh teá; baûo veä moâi tröôøng,
baûo ñaûm quoác phoøng, an ninh.
Ñeán naêm 2020, khoa hoïc vaø coâng
ngheä Vieät Nam ñaït trình ñoä phaùt
trieån cuûa nhoùm caùc nöôùc daãn ñaàu
ASEAN; ñeán naêm 2030, coù moät
soá lónh vöïc ñaït trình ñoä tieân tieán
theá giôùi.
Phaùt trieån vaø öùng duïng khoa
hoïc, coâng ngheä laø moät noäi dung
caàn ñöôïc öu tieân taäp trung ñaàu tö
tröôùc moät böôùc trong hoaït ñoäng
cuûa caùc ngaønh, caùc caáp. Caùc
ngaønh khoa hoïc vaø coâng ngheä coù
nhieäm vuï cung caáp cô sôû khoa hoïc
cho vieäc xaây döïng vaø trieån khai
ñöôøng loái, chuû tröông, chính saùch,
phaùp luaät. Caùc chöông trình, keá
hoaïch, döï aùn phaùt trieån kinh teá - xaõ
hoäi ñeàu phaûi xaây döïng treân nhöõng
cô sôû khoa hoïc vöõng chaéc. Xaùc
ñònh roõ caùc giaûi phaùp coâng ngheä
hieän ñaïi phuø hôïp nhaèm naâng cao
naêng suaát lao ñoäng, hieäu quaû kinh
teá vaø phaùt trieån beàn vöõng. Tieáp tuïc
ñoåi môùi maïnh meõ vaø ñoàng boä veà toå
chöùc, cô cheá quaûn lyù, cô cheá hoaït
ñoäng, coâng taùc xaây döïng chieán
löôïc, keá hoaïch phaùt trieån khoa hoïc
vaø coâng ngheä; phöông thöùc ñaàu
tö, cô cheá taøi chính, chính saùch
caùn boä, cô cheá töï chuû cuûa caùc toå
chöùc khoa hoïc vaø coâng ngheä phuø
hôïp vôùi kinh teá thò tröôøng ñònh
höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Öu tieân vaø
taäp trung moïi nguoàn löïc quoác gia
cho phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng
ngheä. Xaây döïng chieán löôïc phaùt
trieån coâng ngheä cuûa ñaát nöôùc,
chieán löôïc thu huùt coâng ngheä töø
beân ngoaøi vaø chuyeån giao coâng
ngheä töø caùc doanh nghieäp FDI
ñang hoaït ñoäng treân ñaát nöôùc ta.
Taêng cöôøng hôïp taùc veà khoa hoïc,
coâng ngheä, nhaát laø coâng ngheä
cao, phaûi laø höôùng öu tieân trong
hoäi nhaäp quoác teá.
Tieáp tuïc ñoåi môùi maïnh meõ,
ñoàng boä cô cheá quaûn lyù, toå chöùc,
hoaït ñoäng khoa hoïc vaø coâng ngheä,
nhaát laø cô cheá quaûn lyù, phöông
thöùc ñaàu tö vaø cô cheá taøi chính.
Coù cô cheá thuùc ñaåy ñoåi môùi
coâng ngheä theo höôùng öùng duïng
coâng ngheä môùi, coâng ngheä hieän
ñaïi. Huy ñoäng maïnh meõ nguoàn
voán xaõ hoäi vaø caùc nguoàn voán nöôùc
ngoaøi ñaàu tö cho phaùt trieån khoa
hoïc vaø coâng ngheä.
Quy hoaïch, saép xeáp laïi heä
thoáng toå chöùc khoa hoïc vaø coâng
ngheä; xaây döïng moät soá trung taâm
nghieân cöùu hieän ñaïi. Phaùt trieån,
Vöøa qua Vaên kieân Ñaïi hoäi
Ñaûng XII ñöôïc coâng boá.
Baûn tin xin trích giôùi thieäu
Chöông VI veà Phaùt trieân vaø
öùng duïng Khoa hoïc, coâng
ngheä trong Baùo caùo chính trò
cuûa Ban Chaáp haønh Trung
öông Ñaûng khoùa XI taïi Ñaïi
hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn
thöù XII cuûa Ñaûng.

33
Ñoåi môùi saùng taïo ñeå thuùc
ñaåy KH&CN phaùt trieån
naâng cao naêng löïc heä thoáng caùc
toå chöùc dòch vuï khoa hoïc vaø coâng
ngheä, phaùt trieån thò tröôøng khoa
hoïc vaø coâng ngheä. Thöïc hieän cô
cheá töï chuû, töï chòu traùch nhieäm cuûa
toå chöùc khoa hoïc vaø coâng ngheä
coâng laäp.
Taêng cöôøng lieân keát giöõa caùc
toå chöùc khoa hoïc vaø coâng ngheä
vôùi doanh nghieäp; môû roäng hình
thöùc lieân keát giöõa Nhaø nöôùc, nhaø
khoa hoïc, nhaø doanh nghieäp, nhaø
noâng. Khuyeán khích, taïo ñieàu
kieän ñeå caùc doanh nghieäp tham
gia nghieân cöùu, chuyeån giao, öùng
duïng tieán boä khoa hoïc - kyõ thuaät,
ñoåi môùi coâng ngheä.
Xaây döïng vaø thöïc hieän chính
saùch ñaøo taïo, boài döôõng, troïng
duïng, ñaõi ngoä, toân vinh ñoäi nguõ caùn
boä khoa hoïc vaø coâng ngheä, nhaát laø
caùc chuyeân gia gioûi, coù nhieàu ñoùng
goùp. Taïo moâi tröôøng thuaän lôïi, ñieàu
kieän vaät chaát ñeå caùn boä khoa hoïc
vaø coâng ngheä phaùt trieån baèng taøi
naêng vaø höôûng lôïi ích xöùng ñaùng
vôùi giaù trò lao ñoäng saùng taïo cuûa
mình. Thöïc haønh daân chuû, toân
troïng vaø phaùt huy töï do tö töôûng
trong hoaït ñoäng nghieân cöùu, saùng
taïo, tö vaán, phaûn bieän cuûa caùc nhaø
khoa hoïc.
Kieän toaøn, naâng cao naêng löïc
boä maùy vaø ñoäi nguõ caùn boä quaûn
lyù nhaø nöôùc veà khoa hoïc vaø coâng
ngheä. Hoaøn thieän phaùp luaät veà
sôû höõu trí tueä, chuyeån giao coâng
ngheä, tieâu chuaån vaø quy chuaån kyõ
thuaät, chaát löôïng saûn phaåm, haøng
hoùa theo höôùng hoã trôï hieäu quaû
cho vieäc vaän haønh thò tröôøng khoa
hoïc vaø coâng ngheä.
Phaùt huy vaø taêng cöôøng tieàm
löïc khoa hoïc vaø coâng ngheä quoác
gia. Taäp trung ñaàu tö phaùt trieån
moät soá vieän khoa hoïc vaø coâng
ngheä, tröôøng ñaïi hoïc caáp quoác
gia vaø moät soá khu coâng ngheä cao,
vuøng kinh teá troïng ñieåm theo moâ
hình tieân tieán cuûa theá giôùi.
http://www.sggp.org.vn
Nhaèm thöïc hieän nhieäm vuï xaây
döïng vaø phaùt trieån heä thoáng
doanh nghieäp Khoa hoïc vaø Coâng
ngheä (KH&CN), phaùt trieån thò
tröôøng KH&CN thuùc ñaåy hoaït ñoäng
ñoåi môùi saùng taïo taïi Vieät Nam,
Cuïc Phaùt trieån thò tröôøng vaø doanh
nghieäp KH&CN phoái hôïp vôùi Ñaïi
söù quaùn Hoa Kyø taïi Vieät Nam toå
chöùc söï kieän Keát noái ñoåi môùi saùng
taïo Vieät Nam - Hoa Kyø 2016.
Söï kieän seõ thu huùt söï tham gia
cuûa caùc doanh nghieäp vaø quyõ ñaàu
tö maïo hieåm noåi tieáng cuûa Hoa Kyø
nhö: IBM, GE, Qualcomm vaø New
Endeavor Associated (NEA).
Thöù tröôûng Boä Khoa hoïc vaø
Coâng ngheä Traàn Vaên Tuøng (aûnh)
cho bieát naêm 2016, vieäc taêng
cöôøng hôïp taùc trong lónh vöïc khoa
hoïc vaø coâng ngheä giöõa Vieät Nam-
Hoa Kyø seõ goùp phaàn thuùc ñaåy ñoåi
môùi saùng taïo vaø khôûi nghieäp taïi
Vieät Nam.
Theo Ban toå chöùc söï kieän seõ
goùp phaàn neâu baät nhöõng thöïc tieãn
toát nhaát veà söï ñoåi môùi coâng ngheä
cuûa Hoa Kyø, vai troø cuûa coâng ngheä
vaø moái lieân heä giöõa giaùo duïc vaø
phaùt trieån kinh doanh.
OÂng Ted Osius - Ñaïi söù Hoa
Kyø taïi Vieät Nam cho bieát: Tinh
thaàn cuûa söï ñoåi môùi ñoåi môùi saùng
taïo - ñieàu thieát yeáu ñoái vôùi töông
lai Hoa Kyø vaø Vieät Nam. Vì vaäy, töø
kinh nghieäm cuûa Hoa Kyø, söï kieän
naøy seõ “thoåi buøng” leân ngoïn löûa
ñoåi môùi saùng taïo ôû Vieät Nam, ñoàng
thôøi nuoâi döôõng vaø khuyeán khích
söï lôùn maïnh vöôït baäc cuûa coäng
ñoàng khôûi nghieäp ôû Vieät Nam.
OÂng David Thorne - Coá vaán
caáp cao cuûa Ngoaïi tröôûng Hoa
Kyø nhaán maïnh moät trong nhöõng
truï coät cuûa Keát noái Myõ - ASEAN
laø hoã trôï phaùt trieån heä sinh thaùi
khôûi nghieäp ñoåi môùi saùng taïo taïi
Ñoâng Nam AÙ. Söï kieän Keát noái ñoåi
môùi saùng taïo laø moät trong nhöõng
hoaït ñoäng ñaàu tieân thuoäc saùng
kieán Keát noái Myõ - ASEAN cuûa
Chính phuû Myõ, ñöôïc Toång thoáng
Obama thoâng baùo taïi Hoäi nghò Myõ -
ASEAN taïi Sunnylands, California
(Myõ) vaøo thaùng 2-2016 vöøa qua.
Saùng kieán Keát noái Myõ - ASEAN
seõ thuùc ñaåy nhöõng hôïp taùc kinh
teá giöõa 2 khu vöïc.
OÂng Phaïm Hoàng Quaát - Cuïc
tröôûng Cuïc Phaùt trieån thò tröôøng vaø
doanh nghieäp KH&CN cho bieát:
Muïc tieâu cuûa söï kieän laø chia seû,
trao ñoåi thoâng tin giöõa caùc taäp ñoaøn
coâng ngheä, toå chöùc ñaøo taïo vaø caùc
quyõ ñaàu tö maïo hieåm cuûa Hoa Kyø
vaø caùc doanh nghieäp vaø coäng ñoàng
ñoåi môùi saùng taïo Vieät Nam.
http://truyenthongkhoahoc.vn

44
Taïi TP. Hoà Chí Minh,
Döï aùn FIRST thuoäc
Boä KH&CN phoái hôïp vôùi
Hoäi Lieân laïc vôùi ngöôøi
Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi
toå chöùc chöông trình gaëp gôõ thaân
maät chuyeân gia trí thöùc kieàu baøo
vôùi chuû ñeà “Keát noái vaø ñoåi môùi
saùng taïo Vieät Nam - 2016”. Ñaây
laø dieãn ñaøn trao ñoåi thaân maät giöõa
caùc chuyeân gia trí thöùc kieàu baøo vaø
caùc nhaø quaûn lyù, caùc chuyeân gia
trí thöùc trong nöôùc veà vai troø, khaû
naêng ñoùng goùp, ñaëc bieät laø caùc
ñeà xuaát veà chuû tröông, chính saùch
cuï theå caàn ñöôïc thöïc hieän nhaèm
thu huùt roäng raõi vaø phaùt huy hieäu
quaû nguoàn chaát xaùm cuûa coäng
ñoàng caùc chuyeân gia trí thöùc kieàu
baøo ñoái vôùi söï nghieäp phaùt trieån
KH&CN noùi rieâng vaø söï nghieäp
ñoåi môùi saùng taïo cuûa ñaát nöôùc
noùi chung.
Taïi söï kieän naøy caùc chuyeân gia
trí thöùc kieàu baøo ñöôïc cung caáp,
caäp nhaät thoâng tin toång quan veà
tình hình phaùt trieån, chuû tröông,
chính saùch môùi cuûa Nhaø nöôùc
Vieät Nam, caùc chöông trình, döï
aùn phaùt trieån KH&CN vaø nhu caàu,
lónh vöïc caàn huy ñoäng, phaùt huy
“chaát xaùm”, trí tueä cuûa caùc chuyeân
gia, trí thöùc kieâu baøo trong nhöõng
naêm saép tôùi.
Chöông trình Gaëp gôõ thaân
maät thu huùt söï tham gia cuûa treân
80 ñaïi bieåu bao goàm caùc chuyeân
gia trí thöùc kieàu baøo, caùc chuyeân
gia trí thöùc trong nöôùc, ñaïi dieän
Laõnh ñaïo cuûa Ngaân haøng Theá
giôùi, ñaïi dieän moät soá Boä ngaønh,
ñòa phöông vaø caùc cô quan truyeàn
thoâng ñaïi chuùng.
Trao ñoåi thaân maät vôùi caùc
chuyeân gia trí thöùc kieàu baøo, Boä
tröôûng Nguyeãn Quaân nhaán maïnh
taàm quan troïng vaø ñaùnh giaù raát cao
vai troø cuûa ñoäi nguõ caùc chuyeân gia
trí thöùc kieàu baøo, coi ñoù laø moät trong
nhöõng nguoàn nhaân löïc KH&CN
noøng coát cuûa ñaát nöôùc. Vieäc thu
huùt vaø phaùt huy söï ñoùng goùp taäm
huyeát vaø trí tueä cuûa caùc chuyeân gia
trí thöùc kieàu baøo, theo Boä tröôûng
Nguyeãn Quaân, trong nhieàu tröôøng
hôïp laø con ñöôøng ngaén nhaát, hieäu
quaû nhaát ñeå giaûi quyeát nhieàu vaán
ñeà KH&CN, kinh teá-kyõ thuaät quan
troïng cuûa ñaát nöôùc. Boä tröôûng cho
bieát Nhaø nöôùc ta môùi ñaây ñaõ ñöa
ra nhieàu chuû tröông, chính saùch
môùi nhaèm phaùt huy vai troø vaø söï
ñoùng goùp cuûa ñoäi nguõ nhaân löïc
KH&CN, trong ñoù coù coäng ñoàng
caùc chuyeân gia trí thöùc kieàu baøo
ñoái vôùi söï nghieäp ñoåi môùi ñaát nöôùc
trong giai ñoaïn hoäi nhaäp hieän nay.
Boä KH&CN ñang cuøng caùc Boä,
ngaønh lieân quan cuï theå hoùa caùc chuû
tröông, chính saùch ñoù thaønh caùc
bieän phaùp, giaûi phaùp vaø caùc chöông
trình, döï aùn cuï theå, khaû thi, phuø hôïp
vôùi tình hình môùi. Döï aùn FIRST maø
Boä KH&CN laø ñôn vò chuû quaûn ñöôïc
Ngaân haøng theá giôùi hoã trôï trieån khai
theo höôùng neâu treân laø moät trong
nhöõng böôùc ñi cuï theå.
Cuõng trong chöông trình naøy,
Tieán syõ khoa hoïc Nghieâm Vuõ
Khaûi, Phoù Chuû tòch Lieân hieäp caùc
hoäi KH&KT Vieät Nam, Chuû nhieäm
Chöông trình quoác gia “Hoäi nhaäp
quoác teá veà KH&CN” trao ñoåi cuøng
caùc chuyeân gia trí thöùc kieâu baøo
veà noäi dung, phöông höôùng vaø
bieän phaùp taêng cöôøng hoäi nhaäp
quoác teá veà KH&CN cuûa Vieät Nam
töø nay ñeán naêm 2020; Noäi dung
bao truøm cuûa söï kieän laø nhöõng yù
kieán, chia seû, ñeà xuaát taâm huyeát,
trí tueä cuûa caùc chuyeân gia trí thöùc
kieàu baøo ñaõ, ñang vaø seõ veà nöôùc
tham gia caùc ñeà aùn, chöông trình
KH&CN, hoã trôï chuyeån giao coâng
ngheä, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc chaát
löôïng cao cho ñaát nöôùc. Vieäc tham
gia trao ñoåi, chia seû kinh nghieäm
vaø ñeà xuaát caùc bieän phaùp cuï theå
cuûa caùc chuyeân gia trí thöùc nhö
Tieán syõ Nguyeãn Trí Duõng, nguyeân
Chuû tòch saùng laäp Hieäp hoäi doanh
nghieäp Vieät Kieàu; Nguyeãn Höõu
Thaùi Hoøa, nguyeân Giaùm ñoác Chieán
löôïc FPT; Baùc syõ Löông Caàn Lieâm
Chuû tòch Hoäi Phaùp - Vieät “Taâm thaàn
vaø Taâm lyù y hoïc” vaø nhieàu chuyeân
gia trí thöùc kieàu baøo khaùc taïo ra
moät dieãn ñaøn thöïc söï côûi môû, thaân
maät vaø trí tueä.
Chöông trình naøy coù yù nghóa
raát quan troïng trong vieäc keát noái
caùc nhaø khoa hoïc, caùc trí thöùc
Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi. Ñaây laø cô
hoäi thuaän lôïi ñeå caùc chuyeân gia trí
thöùc kieàu baøo naém baét, caäp nhaät
veà tình hình phaùt trieån KH&CN cuûa
Döï aùn ñaåy maïnh ñoåi môùi, saùng taïo
thoâng qua nghieân cöùu, khoa hoïc
vaø coâng ngheä

55
ñaát nöôùc vaø nhaän thöùc roõ hôn veà
nhöõng nhu caàu, “ñaët haøng” cuï theå
trong nöôùc töø ñoù thuùc ñaåy söï ñoùng
goùp, hôïp taùc thieát thöïc, hieäu quaû vaø
beàn vöõng giöõa caùc chuyeân gia, trí
thöùc ngöôøi Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi
vôùi caùc ñoái taùc trong nöôùc. Nhöõng
yù kieán chia seû, ñoùng goùp cuøng
caùc trao ñoåi thaûo luaän taïi ñaây laø
nhöõng caên cöù ñeå caùc nhaø hoaïch
ñònh chính saùch ôû Vieät Nam hoaøn
thieän cô cheá, chính saùch thu huùt
vaø phaùt huy söï ñoùng goùp quyù baùu
Cô hoäi vaø Thaùch thöùc laø cuïm töø
song haønh cuûa ngaønh KH&CN khi
Hieäp ñònh Ñoái taùc kinh teá xuyeân Thaùi
Bình Döông (TPP) ñöôïc thoâng qua.
Bôûi muïc tieâu chính cuûa TPP laø xoùa boû
haøng raøo thueá quan, do vaäy saûn phaåm
seõ caïnh tranh baèng chaát löôïng vaø giaù
caû, buoäc caùc doanh nghieäp Vieät Nam
phaûi ñöa yeáu toá KH&CN nhö löïc löôïng
saûn xuaát tröïc tieáp, moät vaán ñeà maø laâu
nay chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc
-cuoäc chôi naøo thôøi cô vaø thaùch thöùc
cuõng ñan xen nhöng vôùi TPP coù theå
cô hoäi seõ laø chuû yeáu.
Saân chôi ñaõ “môû cöûa”
Vieät Nam ñaõ ñaït thoûa thuaän
ñaøm phaùn Hieäp ñònh Ñoái taùc kinh teá
xuyeân Thaùi Bình Döông (TPP) ngaøy
5/10/2015. Ñaây laø söï kieän lôùn nhaát
ñoái vôùi Vieät Nam trong voøng 20 naêm
trôû laïi ñaây.
Chöa bao giôø, yeáu toá KH&CN
ñöôïc nhaéc nhieàu ñeán theá trong caùc
cuoäc ñaøm phaùn cuõng nhö trong caùc
giaûi phaùp ñeå hoäi nhaäp vaøo saân chôi
môùi TPP. Thöïc teá cho thaáy, haøng hoùa
cuûa Vieät Nam hieän nay vaãn coøn tieâu
thuï ñöôïc vì chuùng ta coøn baûo hoä baèng
haøng raøo thueá quan vaø haïn cheá nhaäp
haøng hoùa nöôùc ngoaøi. Khi haøng raøo
thueá quan dôõ boû thì chuùng ta raát khoù
caïnh tranh vôùi haøng ñieän töû cuûa Nhaät,
thaäm chí ngay caû maët haøng gaïo cuûa
Thaùi Lan…
Tröôùc khi noùi ñeán cô hoäi, phaûi
thaúng thaén nhìn nhaän nhöõng thaùch
thöùc tröôùc TPP laø raát lôùn. Hieän taïi,
chuùng ta ñang ôû trình ñoä phaùt trieån
raát laø thaáp. Vieät Nam laø thaáp nhaát
khi GDP treân ñaàu ngöôøi chæ khoaûng
2.000 USD trong 12 nöôùc tham gia
Khoa hoïc vaø Coâng ngheä khi TPP ñöôïc thoâng qua:
Cô hoäi laø chuû yeáu
TPP. Nöôùc thaáp gaàn chuùng ta hieän
nay cuõng ñaõ hôn 5.000 USD. Caùc
nöôùc daãn ñaàu nhö Hoa Kyø, Nhaät
Baûn… coù GDP khoaûng treân döôùi
60.000 USD. Vieät Nam phaûi chôi
moät saân chôi chung vôùi hoï, chaáp
nhaän taát caû ñieàu kieän chung maø TPP
ñaët ra. Ñaây laø moät thaùch thöùc raát lôùn.
Tuy nhieân, khi ñaõ böôùc chaân leân
“con thuyeàn” TPP, nhöõng öu ñaõi ñoù
seõ bò gaït sang moät beân, luaät chôi
ñaõ roõ raøng, cô hoäi cho nhöõng ngöôøi
muoán laøm thaät, muoán coáng hieán vaø
cuûa caùc chuyeân gia trí thöùc kieàu
baøo cho söï nghieäp phaùt trieån cuûa
ñaát nöôùc.
Döï aùn “Ñaåy maïnh ñoåi môùi saùng
taïo thoâng qua nghieân cöùu, khoa
hoïc vaø coâng ngheä - FIRST” laø Döï
aùn veà khoa hoïc vaø coâng ngheä ñaàu
tieân cuøa Boä KH&CN do Ngaân haøng
Theá giôùi taøi trôï. Muïc tieâu cuûa Döï aùn
laø hoã trôï khoa hoïc, coâng ngheä vaø
ñoåi môùi saùng taïo ôû Vieät Nam thoâng
qua caùc aùp duïng thöû nghieäm caùc
chính saùch nhaèm huy ñoäng söùc
saùng taïo cuûa coäng ñoàng caùc nhaø
khoa hoïc vaø gaén keát nghieân cöùu
khoa hoïc vôùi thò tröôøng. Döï aùn ñöôïc
thieát keá vôùi trieát lyù doanh nghieäp laø
trung taâm, caùc nhaø khoa hoïc trong
nöôùc vaø ngoaøi nöôùc seõ laø caùc ñoái
taùc tin caäy vaø hieäu quaû giuùp caùc
doanh nghieäp tieáp caän khoa hoïc,
coâng ngheä vaø ñoåi môùi saùng taïo ñeå
giaûi quyeát caùc vaán ñeà thöïc tieãn cuûa
doanh nghieäp trong quaù trình phaùt
trieån beàn vöõng vaø hoäi nhaäp quoác teá
trong giai ñoaïn môùi.
TPP laø gì? (Trans-Pacific Partnership) laø Hieäp ñònh ñoái taùc
kinh teá Thaùi Bình Döông, bao goàm 12 quoác gia: UÙc, Brunei,
Chile, Nhaät, Myõ, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Sin-
gapore, Canada vaø Vieät Nam.
TPPcoùtaàmquantroïngtheánaøo?KhihieäpñònhTPPñöôïckyùkeát,
caùcnöôùcthaønhvieânphaûiñöamöùcthueáxuaátnhaäpkhaåuveàbaèng
0%, gôõ boû moïi raøo caûn trong giao thöông haøng hoùa, dòch vuï.
Caùc lónh vöïc seõ nhaän söï thay ñoåi lôùn nhaát laø: Kinh teá, moâi
tröôøng, vaên hoùa, ñaïo ñöùc kinh doanh.
Muïc Ñích cuûa TPP laø gì? Muïc ñích ban ñaàu: Laø moät thoûa thu-
aän kinh teá giöõa 4 quoác gia goàm Brunei, Chile, New Zealand,
Singapore vaøo naêm 2005, coù hieäu löïc töø ngaøy 28/5/2006.
Muïc ñích hieän taïi: Xoùa boû hoaøn toaøn caùc loaïi thueá vaø raøo caûn
xuaát nhaäp khaåu haøng hoùa, dòch vuï giöõa caùc nöôùc, noùi ñôn
giaûn, thì baïn coù cô hoäi raát lôùn ñeå mua moät chieác Macbook
Pro hoaëc iPhone baèng vôùi giaù baùn ôû Myõ trong nhöõng naêm tôùi.
Beân caïnh yeâu caàu giaûm thueá veà 0%, taát nhieân chaát löôïng saûn
phaåm vaø tay ngheà lao ñoäng cuûa caùc nöôùc thaønh vieân phaûi
theo moät quy chuaån chung, ñieàu ñoù cho thaáy, caùc saûn phaåm
chaát löôïng keùm, khoâng ñaït chuaån seõ bò caïnh tranh tröïc tieáp
treân saân nhaø.

Lean vaø 5S
66
quan troïng hôn caû laø chuùng ta ñaõ
ñöôïc xeáp ngang haøng vôùi nhöõng
nöôùc tieân tieán. Khi ñoù, doanh nghieäp
seõ phaûi caïnh tranh baèng chaát löôïng,
giaù caû. Beân caïnh ñoù laø caùc vaán ñeà
sôû höõu trí tueä, vaán ñeà döôïc phaåm,
noâng hoùa phaåm, xöû lyù hình söï ñoái
vôùi nhöõng vi phaïm veà Sôû höõu Trí
tueä (ngoaøi vaán ñeà baûn quyeàn coøn
coù nhaõn hieäu, chæ daãn ñòa lyù, kieåu
daùng coâng nghieäp) cuõng seõ phaûi
nghieâm tuùc thöïc hieän theo ñuùng luaät
chôi theá giôùi.
KH&CN: Yeáu toá then choát
Taát caû nhöõng luaät chôi naøy seõ
ñöôïc thaúng thaén ñaët leân baøn vaø
Doanh nghieäp seõ chæ coù hai caùch
löïa choïn: chaáp nhaän hoaëc töï ñaøo
thaûi mình. Noùi nhö Boä tröôûng Boä
KH&CN Nguyeãn Quaân: “Doanh
nghieäp Vieät Nam seõ ñoã vôõ haøng loaït
neáu khoâng coù söï chuaån bò tröôùc”.
Vaø ñeå giaûi quyeát nhöõng thaùch thöùc
naøy, KH&CN ñöôïc xem coù vai troø
raát quan troïng vaø giaûi phaùp chuû yeáu
ñeå tìm loái thoaùt cho doanh nghieäp.
KH&CN ñöôïc xem coù vai troø raát
quan troïng vaø giaûi phaùp chuû yeáu ñeå
tìm loái thoaùt cho doanh nghieäp trong
saân chôi TPP.
Thay ñoåi tö duy, nhaän thöùc roõ cô
hoäi vaø thaùch thöùc laø ñieàu maø doanh
nghieäp Vieät Nam caàn phaûi coù sau söï
kieän kyù hieäp ñònh TPP. Nhaän thöùc ôû
ñaây khoâng chæ döøng vieäc chuùng ta
caàn thay ñoåi coâng ngheä, aùp duïng
ñoåi môùi saùng taïo, ñöa coâng ngheä
môùi tieân tieán vaøo saûn xuaát… Ñieàu
naøy caàn nhöng chöa ñuû bôûi KH&CN
caàn coù thôøi gian. Thay ñoåi moät daây
chuyeàn saûn xuaát baèng vieäc mua maùy
môùi thay maùy cuõ cuõng caàn phaûi tính
ñeán vieäc laøm chuû coâng ngheä, quaûn
lyù heä thoáng saûn phaåm theo quy trình
ISO, vaán ñeà baûn quyeàn, sôû höõu trí
tueä… Taát caû ñeàu coù söï hieän dieän
cuûa KH&CN.
Vieäc nghieân cöùu thò tröôøng
KH&CN cuõng laø raát caàn thieát. Caäp
nhaät nhöõng thoâng tin coâng ngheä môùi,
traùnh laø baõi raùc coâng ngheä cuõng caàn
coù söï tham gia cuûa caùc nhaø quaûn lyù,
nhaø khoa hoïc saùt caùnh beân doanh
nghieäp. Beân caïnh ñoù, vieäc ñaùnh giaù
nhu caàu coâng ngheä, möùc ñoä; toác
ñoä ñoåi môùi coâng ngheä; giaù trò giao
dòch coâng ngheä… cuõng caàn ñöôïc
caäp nhaät.
Moät saân chôi môùi ñaõ môû ra, coù theå
noùi ñaây laø laàn hoäi nhaäp quoác teá thöù 2
cuûa Vieät Nam keå töø khi chuùng ta gia
nhaäp WTO, tuy nhieân laàn naøy ôû moät
möùc ñoä khaùc caû veà beà roäng laãn chieàu
saâu... Cuoäc chôi naøo thôøi cô vaø thaùch
thöùc cuõng ñan xen nhöng vôùi TPP coù
theå cô hoäi seõ laø chuû yeáu.
5Slaø phöông phaùp quaûn lyù
coù theå giuùp haïn cheá laõng
phí, caûi thieän naêng suaát, tuy nhieân
phöông phaùp naøy vaãn chöa ñöôïc
aùp duïng taïi nhieàu doanh nghieäp,
ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp saûn
xuaát nhoû vaø vöøa (DNSXNVV).
Nhieàu doanh nghieäp khi aùp duïng laïi
toû ra luùng tuùng. Döôùi ñaây laø 1 soá gôïi
yù khi thöïc hieän 5S trong hoaït ñoäng
naâng cao naêng suaát chaát löôïng.
Taäp ñoaøn TOYOTA, Nhaät Baûn
ñaõ ñöa ra 7 loaïi laõng phí trong
hoaït ñoäng saûn xuaát ñoù laø: saûn
xuaát dö thöøa, thôøi gian chôø ñôïi,
vaän chuyeån haøng hoùa khoâng hôïp
lyù, haøng toàn kho dö thöøa, quy trình
saûn xuaát, vieäc di chuyeån trong
coâng vieäc khoâng hôïp lyù vaø saûn
phaåm hö haïi.
Gôïi yù thöïc hieän 5S giuùp naâng cao
naêng suaát chaát löôïng cho doanh nghieäp
Caùc loaïi laõng phí treân laø nguyeân
nhaân daãn ñeán tình traïng trì treä, naêng
suaát chaát löôïng giaûm taïi nhieàu
doanh nghieäp. Bôûi vaäy khi thöïc
hieän phöông phaùp 5S, ñieàu ñaàu tieân
doanh nghieäp caàn laøm ñoù laø tìm ra
caùc ñieåm laõng phí ñeå loaïi boû.
Gôïi yù tieáp theo ñoù laø tieán haønh
5S khoaûng 5 phuùt tröôùc hoaëc sau
giôø laøm vieäc moãi ngaøy. Chuù yù
nhieàu hôn tôùi caùc khu vöïc chung
nhö: caêng tin, nhaø veä sinh, vöôøn,
haønh lang ngoaøi, baõi ñoã xe,… Caùc
doanh nghieäp coù theå tieán haønh
thöïc hieän thí ñieåm tröôùc 1 moâ hình
trong toå chöùc sau ñoù nhaân roäng ra.
Ñeå 5S ñöôïc “nhuaàn nhuyeãn”
trong doanh nghieäp, ngöôøi ñöùng
ñaàu caàn kieåm soaùt quaù trình thöïc
hieän baèng phöông phaùp tröïc quan.
Chæ ra caùc baèng chöùng maø nhaân
vieân caàn phaûi taêng cöôøng hoaït
ñoäng 5S. Phaûi khoâng ngöøng caûi
tieán moâi tröôøng laøm vieäc.
Taïi Nhaät Baûn, 5S khoâng chæ laø
nhöõng nguyeân taéc maø ñaõ trôû thaønh
taäp quaùn quaûn trò trong doanh
nghieäp. Ñoù laø vaên hoùa “saïch seõ”
nôi coâng sôû nhaèm trieät tieâu söï laõng
phí vaø taêng naêng suaát chaát löôïng.

Lean vaø 5S
77
Trong moät chuyeán thaêm ñeán Myõ, caùc laõnh ñaïo Toyota ñaëc bieät
laø Taiichi Ohno (ngöôøi ñöôïc coi nhö laø cha ñeû cuûa TPS) khaûo
saùt vaø nghieân cöùu caùc daây chuyeàn laép raùp taïi Ford, trong khi
thöøa nhaän taàm côõ to lôùn cuûa caùc day chuyeàn vaø nhaø maùy saûn
xuaát, nhöng hoï cuõng raát thaát voïng bôûi söï laõng phí maùy moùc/
thieát bò, con ngöôøi, phöông phaùp, nguyeân vaät lieäu (4M: Man,
Machine, Method, Material) ñaëc bieät laø lieân töôûng ñeán söï khan
hieám nguyeân vaät lieäu taïi Nhaät. Maëc duø noù laø moät daây chuyeàn
laép raùp, nhöng trong thöïc teá quan saùt ñöôïc ñaõ coù raát nhieàu söï
chôø ñôïi, chôø ngöôøi, chôø maùy moùc/thieát bò, chôø nguyeân vaät lieäu,
coâng ñoaïn naøy chôø coâng ñoaïn khaùc, trong khi thaønh phaåm vaø
baùn thaønh phaåm thì chaát ñoáng vì sai hoõng vaø saûn xuaát dö thöøa.
Toøan boä nôi laøm vieäc voâ toå chöùc vaø maát khaû naêng kieåm soùat. Vôùi
caùc xe naâng di chuyeån haøng nuùi vaät lieäu ôû khaép nôi, nhaø maùy
troâng gioáng nhö nhaø kho nhieàu hôn.
Trong chuyeán thaên naøy caùc laõnh ñaïo Toyoda cuõng ñeán thaêm
sieâu thò Piggly Wiggly vaø ñaõ raát aán töôïng vôùi heä thoáng cuûa sieâu
thò veà saép xeáp laïi vaø caát laïi xe khi khaùch haøng mua xong, beân
caïnh löôïng haøng hoùa treân keä ñöôïc boå sung chính xaùc baèng soá
khaùch haøng vöøa laáy ñi, nghóa laø vieäc saûn xuaát hoøan toøan phuø
hôïp soá löôïng vöøa tieâu thuï. Ñaây laø cô sôû cho nhöõng gì baây giôø
ñöôïc goïi laø “JIT: just In Time/ Vöøa ñuùng luùc” ñöôïc xem nhö heä
thoáng khoâng kho (heä thoáng keùo/ Pull system).
Keá thöøa baøi hoïc cuûa Henry Ford coäng vôùi vieäc nhìn thaáy “heä
thoáng keùo: Pull System” taïi sieâu thò ôû Myõ vaø Toyota cuõng traân
troïng aùp duïng baøi giaûng veà chaát löôïng cuûa W.Edwards Deming
(sö toå cuûa quaûn lyù chaát löôïng hieän ñaïi) lieân tuïc ñaùp öùng vöôït
qua yeâu moïi söï mong ñôïi cuûa khaùch haøng laø nhieäm vuï cuûa toå
chöùc. Taát caû ñaõ taïo neân Heä thoáng saûn xuaát Toyota.
Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu naøy ôû Toyota, hoï giaûm löôïng toàn kho ñeán möùc
thaáp nhaát coù theå, nhaèm ñaûm baûo vaø duy trì cho quaù trình saûn
xuaát ñöôïc tieáp tuïc goïi laø toàn kho an toaøn. Ñoái vôùi löôïng toàn kho
aøn toaøn naøy hoï seõ tieâu chuaån hoùa raát cuï theå vaø ñöôïc saép xeáp
goïn gaøng roõ raøng theo nguyeân taéc (FIFO: First In First Out/ Vaøo
tröôùc ra tröôùc). Ñaây laø ñieåm thöïc söï baét ñaàu cuûa lòch söû 5S.
Moâ hình thöïc haønh 5S ñaõ ñöôïc
söû duïng taïi Nhaät baûn nhö moät
neàn taûng ñeå aùp duïng thaønh coâng
heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng. Khaùi
nieäm 5S (5S Methodology) baét
nguoàn töø Nhaät Baûn vaøo ñaàu nhöõng
naêm 1980 theá kyû XX.
Theo ñònh nghóa 5S laø Seiri
(Saøng loïc nhöõng thöù khoâng caàn
thieát taïi nôi laøm vieäc vaø boû ñi),
Seiton (Saép xeáp moïi thöù ngaên naép
ñeå deã tìm, deã thaáy, deã laáy), Seiso
(Saïch seõ veä sinh thieát bò, duïng cuï
vaø nôi laøm vieäc), Seiketsu (Saên soùc
nôi laøm vieäc baèng caùch luoân thöïc
hieän 3S treân) vaø Shitsuke (Saün
saøng giaùo duïc reøn luyeän ñeå moïi
ngöôøi thöïc hieän 4S treân moät caùch
töï giaùc). Moâ hình thöïc haønh 5S ñaõ
ñöôïc söû duïng taïi Nhaät baûn nhö moät
neàn taûng ñeå aùp duïng thaønh coâng heä
thoáng quaûn lyù chaát löôïng. 5S laø söï
khôûi ñaàu cuûa moät cuoäc soáng naêng
suaát, taïo ra moät moâi tröôøng laøm
vieäc khoa hoïc, goïn gaøng, saïch
ñeïp, thoaûi maùi vaø an to aøn cho
moïi ngöôøi taïi nôi laøm vieäc. Giaûm
thieåu ñöôïc caùc laõng phí trong quaù
trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh
doanh vaø dòch vuï; huy ñoäng
ñöôïc söï tham gia höôûng öùng cuûa
taát caû caùc thaønh vieân trong toå
chöùc, doanh nghieäp. 5S coøn laø
neàn taûng hoã trôï ñaéc löïc ñeå phaùt
trieån caùc heä thoáng quaûn lyù tieân
tieán khaùc trong doanh nghieäp
nhö ISO 9000; ISO 14000; ISO
22000; TQM - Quaûn lyù chaát löôïng
toaøn dieän, TPM - Duy trì hieäu suaát
thieát bò toång theå, LSS - Lean Six
Sigma…
Chöông trình 5S ñaõ ñöôïc trieån
khai taïi Vieät Nam vaø ñaõ ñöôïc nhieàu
toå chöùc, doanh nghieäp quan taâm,
aùp duïng nhö moät coâng cuï höõu
hieäu nhaèm naâng cao naêng suaát
chaát löôïng thoâng qua moät quaù trình
giaûm thieåu vaø loaïi tröø caùc laõng phí
trong caùc hoaït ñoäng saûn xuaát,
kinh doanh vaø dòch vuï.
5S laø coâng cuï quan troïng
nhaát cuûa heä thoáng Lean.
Baûn tin xin toång hôïp vaø trích
giôùi thieäu moät soá thoâng tin
veà 5S cuûa nhieàu taùc giaû ñaõ
ñaêng treân trang http://vietq.
vn ñeå Baïn ñoïc tham khaûo. Xin
caùm ôn caùc taùc giaû vaø trang
Chaát löôïng Vieät Nam Online
(VietQ.vn)
5S - Söï khôûi ñaàu cuûa
moät cuoäc soáng naêng suaát

Lean vaø 5S
8
Ñöôïc bieát ñeán nhö moät phöông
phaùp neàn taûng cho caùc hoaït
ñoäng caûi tieán taïi doanh nghieäp giuùp
doanh nghieäp “toå chöùc” ñöôïc nôi
laøm vieäc hieäu quaû vaø giöõ nôi ñoù moät
caùch coù “toå chöùc”. Nhöng nhieàu
doanh nghieäp ñang aùp duïng moät
caùch khoâng coù heä thoáng thieáu ñoàng
boä khieán cho taùc duïng cuûa 5S giaûm
ñi ñaùng keå. Xuaát phaùt töø quan ñieåm,
neáu laøm vieäc trong moät moâi tröôøng
laønh maïnh, saïch ñeïp, thoaùng ñaõng,
tieän lôïi, thì tinh thaàn seõ thoaûi maùi hôn,
naêng suaát laøm vieäc seõ cao hôn, taïo
ñieàu kieän cho vieäc phaùt huy tính saùng
taïo cuûa nhaân vieân vaø moät vaên hoùa caûi
tieán lieân tuïc taïi doanh nghieäp ñem laïi
nieàm tin cho khaùch haøng.
Cuõng nhö raát nhieàu caùc phöông
phaùp vaø coâng cuï khaùc, 5S hình thaønh
vôùi quaù trình phaùt trieån cuûa caùc heä
thoáng quaûn lyù saûn xuaát treân theá giôùi.
Boû qua giai ñoaïn tröôùc theá chieán thöù
II chính laø söï keá thöøa vaø phaùt trieån heä
thoáng saûn xuaát laøm thay ñoåi theá giôùi
cuûa ngöôøi Nhaät (Heä thoáng saûn xuaát
TOYOTA). Ngöôøi saùng laäp Toyota,
Sakichi Toyoda vaø kyõ sö Taiichi
Ohno ñaõ phaùt trieån thaønh coâng heä
thoáng saûn xuaát Toyota goïi taét laø (TPS:
Toyota Production System), ñöôïc
xem nhö moät trieát lyù luoân loaïi boû/giaûm
thieåu caùc hoaït ñoäng/thao taùc gaây ra
laõng phí vaø baát hôïp lyù trong caùc quaù
trình saøn xuaát/kinh doanh nhaèm ruùt
ngaén thôøi gian töø khi khaùch haøng ñaët
haøng cho ñeán khi khaùch haøng nhaät
ñöôïc haøng vôùi chi phí thaáp nhaát vaø
chaát löôïng cao nhaát. Ñoù chính laø
neàn taûng cho söï phaùt trieån ngaønh oâ
toâ khoång loà cuûa Nhaät Baûn ngaøy hoâm
nay. Khaùi nieäm 5S ñaõ noåi leân nhö
laø coâng cuï quan troïng nhaát cuûa heä
thoáng Lean ñöôïc aùp duïng cho haàu
nhö taát caû caùc ngaønh coâng nghieäp,
bao goàm khoa hoïc vaø ñôøi soáng, bôûi
vì noù ñöôïc cho laø neàn taûng cô baûn
nhaát cho vieäc trieån khai aùp duïng caùc
coâng cuï vaø phöông phaùp caûi tieán tieân
tieán hieän ñaïi khaùc. Vôùi 5S, tình traïng
khoâng oån ñònh vaø caùc laõng phí/baát
hôïp lyù bò phôi baøy vaø hieän ra sôùm hôn,
noù giuùp chuùng ta nhanh choùng coù caùc
haønh ñoäng hieäu quaû vaø giaûi quyeát
nhanh caùc vaán ñeà ñang phaùt sinh.
ÔÛ Vieät Nam ñaõ töø raát laâu, coù raát
nhieàu caùc chöông trình ñaøo taïo- huaán
luyeän vaø höôùng daãn trieån khai 5S,
keøm theo laø caùc chöông trình hoã trôï töø
caùc cô quan ban ngaønh vaø ñôn vò söï
nghieäp nhaø nöôùc cho doanh nghieäp
song trong thöïc teá coøn raát nhieàu caùc
kho khaên ñeå aùp duïng thaønh coâng 5S
vaø ñaëc bieät laø laøm sao ñeå 5S mang
laïi hieäu quaû cao, beân caïnh ñoù laø phaûi
duy trì ñöôïc hoaït ñoäng moät caùch laâu
daøi vaø hoaøn toaøn töï nguyeän, laøm sao
ñeå 5S phaûi ñöôïc aên saâu vaøo tieàm thöùc
cuûa moãi thaønh vieân trong toå chöùc, töø
baûo veä, tieáp taân, caùc phoøng ban chöùc
naêng vaên phoøng/ nhaø xöôûng/ kho baõi
vaø laõnh ñaïo doanh nghieäp roài ngay
caû khaùch haøng vaø nhaø cung öùng. . .
Chuùng ta neân baét ñaàu vôùi nhaän thöùc
khaùc hôn veà 5S, trieát lyù cuûa 5S phaûi
gaén lieàn vôùi trieát lyù cuûa heä thoáng saûn
xuaát tinh goïn/tinh giaûn laø loaïi boû laõng
phí vaø baát hôïp lyù trong taát caû caùc quaù
trình, vaø laø neàn taûng cuûa moät vaên hoùa
caûi tieán lieân tuïc taïi doanh nghieäp, khi
trieån khai 5S neân gaén lieàn vôùi caùc
coâng cuï hoã trôï ñeå 5S thaønh coâng nhö
heä thoáng quaûn lyù hieån thò vaø kieåm soaùt
tröïc quan, khi trieàn taûi 5S khoâng theå
naøo truyeàn taûi moät caùch cöùng nhaéc,
neáu chuùng ta cöù raäp khuoân vaø söû
duïng gioáng vôùi vaên hoùa luoân chia seû,
luoân saün saøng laøm vieäc nhoùm vôùi tính
nguyeân taéc vaø luoân tuaân thuû caùc quy
ñònh cuûa ngöôøi Nhaät maø aùp vaøo vaên
hoùa doanh nghieäp Vieät Nam thì khôûi
ñaàu seõ raát gian nan. Vì theá chuùng ta
neân taïo ra moät moâi tröôøng rieâng moät
phong caùch rieâng töông öùng vôùi moãi
loaïi hình doanh nghieäp ñaëc bieät laøm
sao ñeå luoân nhaän ñöôïc söï ñoäng vieân
khích leä töø laõnh ñaïo caáp cao, beân
caïnh ñoù cuõng neân coù caùc cheá taøi cuï
theå cho vieäc hôøi hôït khoâng tuaân thuû.
Moät lôïi ích khaùc, thöôøng bò boû
qua khi trieån khai 5S laø “Chuaån hoùa”
vaø “Duy trì” töông öùng vôùi S4 vaø S5
noù baét buoäc caùc toå chöùc aùp duïng
caùc nguyeân taéc cuûa coâng vieäc ñöôïc
chuaån hoùa vaø keøm theo laø möùc ñoä
kyû luaät vaø tính tuaân thuû cao ñeå thöïc
hieän 5S thaønh coâng. Song haàu heát
caùc tieâu chuaån thao taùc/laøm vieäc taïi
caùc doanh nghieäp vaãn chöa ñöôïc
chuaån hoùa hoaëc laø chuaån hoùa chöa
ñaày ñuû. Vì vaäy 5S vaø tieâu chuaån
hoùa coâng vieäc/thao taùc khoâng theå
naøo taùch rôøi, tieâu chuaån hoùa laø saûn
phaåm cuûa quaù trình thöïc hieän 5S.
Trong khi 5S chaéc chaén aùp duïng raát
toát trong caùc moâi tröôøng saûn xuaát,
ñieàu quan troïng caàn löu yù laø noù ñöôïc
aùp duïng toát nhö nhau trong caùc
boä phaän khaùc cuûa doanh nghieäp,
töø thieát keá phaùt trieån, vaên phoøng,
kinh doanh... Nhöng trong thöïc teá
caùc doaïnh nghieäp khi aùp duïng laïi
khoâng mang tính heä thoáng vaø ñoàng
boä, ñieàu naøy cuõng coù theå taïo ra söï
maát caân ñoái trong vieäc aùp duïng 5S
thaønh coâng. Vì vaäy, vôùi vieäc aùp duïng
treân dieän roäng doanh nghieäp seõ coù
nhieàu lôïi ích hôn vôùi 5S.
Nhö ñaõ ñeà caáp phía treân, ñieàu toái
quan trong laø laõnh ñaïo vaø quaûn lyù
caáp cao cuûa doanh nghieäp phaûi giao
tieáp vaø truyeàn taûi lieân tuïc haøng tuaàn
haøng thaùng haøng quyù veà 5S nhaèm
cuûng coá vaø keát noái 5S vôùi caùc muïc
tieâu kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
Xem 5S nhö caùch taïo ra ñoäng löïc
ñeå laøm vieäc vôùi caùc chuû ñeå caûi tieán
cuï theå cho moãi thôøi ñoaïn ñeå coù ñöôïc
moät moâi tröôøng saûn xuaát/kinh doanh
beàn vöõng vaø laâu daøi. Ngoaøi ra, thaønh
coâng cuûa 5S ñöôïc döïa treân vieäc thay
ñoåi haønh vi/thoùi quen cuûa moãi thaønh
vieân trong toå chöùc.
Thöïc traïng aùp duïng 5S
taïi doanh nghieäp Vieät Nam

Lean vaø 5S
9
5Slaø phöông phaùp quaûn lyù
coù theå giuùp haïn cheá laõng
phí, caûi thieän naêng suaát, tuy nhieân
phöông phaùp naøy vaãn chöa ñöôïc
aùp duïng taïi nhieàu doanh nghieäp,
ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp saûn
xuaát nhoû vaø vöøa (DNSXNVV) - nôi
ñang gaëp khoâng ít khoù khaên do
laõng phí. Vì sao laïi nhö vaäy?
Thieáu söï cam keát
cuûa laõnh ñaïo doanh
nghieäp khi thöïc hieän 5S
Trong moät doanh nghieäp, laõnh
ñaïo laø ngöôøi ñoùng vai troø quan
troïng trong vieäc ñònh höôùng chieán
löôïc cuõng nhö leân keáhoaïch hoaït
ñoäng cho doanh nghieäp, trong ñoù
bao goàm caû vieäc thöïc hieän 5S.
Ngöôøi laõnh ñaïo seõ ñaët ra muïc tieâu
cuõng nhö hoaïch ñònh caùc nguoàn
löïc caàn thieát cho keá hoaïch trieån
khai 5S thaønh coâng. Theâm vaøo
ñoù, söï cam keát maïnh meõ cuûa laõnh
ñaïo doanh nghieäp seõ giuùp naâng
cao nhaän thöùc cuûa nhaân vieân vaø
khuyeán khích hoïthöïc hieän 5S hieäu
quaû hôn. Do vaäy, ñaây coù theå xem
laø nguyeân nhaân quan troïng aûnh
höôûng ñeán hieäu quaû cuûa doanh
nghieäp khi aùp duïng 5S.
Vieäc tuyeân truyeàn veà 5S
chöa thöïc söï hieäu quaû
Tuy khaùi nieäm 5S ñaõ xuaát hieän
ôûVieät Nam khoaûng 10 naêm, song
vôùi nhieàu doanh nghieäp, ñaây vaãn
coù theå xem laø moät khaùi nieäm môùi.
Do vieäc tuyeân truyeàn, phoå bieán
phöông phaùp naøy tôùi caùc doanh
nghieäp chöa hieäu quaû neân soá
löôïng doanh nghieäp bieát tôùi, aùp
duïng vaø khai thaùc lôïi ích töø 5S coøn
haïn cheá.
Thieáu söï hoã trôï töø caùc
chuyeân gia 5S
Hieän nay soá löôïng chuyeân gia
veà 5S taïi Vieät Nam vaãn coøn töông
ñoái haïn cheá. Ñieàu naøy khieán caùc
doanh nghieäp muoán aùp duïng 5S
gaëp khoâng ít khoù khaên bôûi söï khaùc
nhau veà moâi tröôøng kinh doanh vaø
vaên hoùa laøm vieäc giöõa Vieät Nam
vaø Nhaät Baûn - nôi ra ñôøi phöông
phaùp 5S - ñoøi hoûi nhöõng chuyeân
gia khoâng chæ am hieåu veà phöông
phaùp maø coøn caû veà caùc ñaëc ñieåm
cuûa doanh nghieäp Vieät Nam, töø ñoù
môùi coù theå ñöa ra nhöõng chöông
trình ñaøo taïo vaø tö vaán phuø hôïp,
kòp thôøi.
Thieáu söï ñaøo taïo baøi baûn
veà 5S taïi doanh nghieäp
Ñeå coù theå tieáp caän, ñi ñeán
hieåu, aùp duïng vaø khai thaùc hieäu
quaûnhöõng lôïi ích maø phöông phaùp
5S ñem laïi, ñaøo taïo laø yeâu caàu cô
baûn trong caùc böôùc trieån khai. Caùc
chöông trình ñaøo taïo caàn roõ raøng
theo töøng giai ñoaïn, phuø hôïp vôùi
ñieàu kieän cuûa doanh nghieäp vaø ñoái
töôïng hoïc. Vieäc ñaøo taïo seõ cung
caáp caùi nhìn ñuùng vaø ñaày ñuû cho
caùc doanh nghieäp cuõng nhö nhöõng
ngöôøi seõ thöïc hieän trieån khai 5S,
do ñoù noù ñoùng vai troø quan troïng
trong vieäc quyeát ñònh hieäu quaû cuûa
quaù trình trieån khai phöông phaùp
naøy treân thöïc tieãn.
Thieáu taøi lieäu tieáng Vieät veà 5S
Taïi Vieät Nam, nguoàn taøi lieäu
veà 5S chuû yeáu vaãn laø caùc taøi lieäu
nöôùc ngoaøi baèng tieáng Anh hoaëc
tieáng Nhaät, aûnh höôûng khoâng nhoû
ñeán quaù trình hoïc taäp, truyeàn taûi vaø
tieáp caän phöông phaùp naøy. Trong
khi ñoù, taøi lieäu phuïc vuï cho ñaøo
taïo ñoùng vai troø quan troïng trong
vieäc xaây döïng keá hoaïch trieån khai
5S. Do ñoù, phaùt trieån taøi lieäu baèng
tieáng Vieät seõ taïo ra neàn taûng giuùp
vieäc tuyeân truyeàn aùp duïng 5S ñaït
hieäu quaû hôn.
Thieáu söï kieåm tra giaùm
saùt chaët cheõ khi thöïc
hieän 5S
Vieäc giaùm saùt thöôøng xuyeân
vaø saâu saùt seõ ñaûm baûo cho vieäc
aùp duïng caùc phöông phaùp môùi
toaøn dieän vaø hieäu quaûhôn. nhieàu
DNSXNVV coù ñaëc ñieåm laø löïc
löôïng lao ñoäng coù trình ñoä chöa
cao, thoùi quen tuøy tieän vaø yù thöùc
keùm, ñaây ñöôïc coi laø raøo caûn maø
caùc doanh nghieäp caàn vöôït qua ñeå
coù theå trieån khai thaønh coâng 5S.
Vieäc thieáu kieåm tra, giaùm saùt seõ
laøm giaûm hieäu quaû, thaäm chí laøm
sai leäch caùc khaùi nieäm ban ñaàu vaø
daãn ñeán laøm sai, aûnh höôûng tôùi
hieäu quaû saûn xuaát vaø gaây laõng phí
cho doanh nghieäp.
Vì sao 5S chöa ñöôïc
nhieàu doanh nghieäp aùp duïng?

1010
Lean vaø 5S
Khi böôùc chaân vaøo baát cöù
nhaø maùy naøo ôû Nhaät Baûn,
ngöôøi ngoaøi ñeàu thaáy nhöõng
taám bieån khaù lôùn vôùi khaåu
hieäu “Thöïc hieän toát 5S”.
5S nhö moät taäp quaùn
Nhöõng ngöôøi Myõ “haønh höông” tôùi
caùc nhaø maùy Nhaät Baûn vaøo thaäp
nieân 70 - 80 voâ cuøng kinh ngaïc
tröôùc moät thöïc teá: Nhaø maùy cuûa
Nhaät saïch ñeán noãi khaùch coù theå
ngoài beät ngay xuoáng ñeå aên côm
treân saøn nhaø. Khi caùc nhaø nghieân
cöùu Myõ vaø Chaâu AÂu baét ñaàu tìm
hieåu taïi sao laïi coù thöù vaên hoùa
“saïch seõ” baát thöôøng nhö vaäy ôû
Nhaät, hoï phaùt hieän ra nguyeân taéc
5S. 5S töø ñoù ñöôïc phoå bieán vaøo
caùc nhaø maùy ôû phöông Taây.
Ngöôøi Myõ dòch 5S theo ngoân ngöõ
Nhaät sang tieáng Anh cuõng baét ñaàu
vôùi caùc chöõ S: Sort (phaân loaïi),
Straighten (ngaên naép), Shine
(thanh loïc), Standarlize (tieâu
chuaån hoùa) vaø Sustain (duy trì).
Chính caùc quy taéc ñöôïc tieâu chuaån
hoùa vaø giaùm saùt lieân tuïc naøy ñaõ taïo
ra moät vaên hoùa “saïch seõ” trong
doanh nghieäp Nhaät vaø theo thôøi
gian thaønh moät thoùi quen khoâng
theå thieáu ñöôïc. Theo caùch noùi cuûa
chuyeân gia nghieân cöùu veà saûn xuaát
tinh goïn Nhaät Baûn Jeffrey K.Liker,
“ñoái vôùi ngöôøi Nhaät thì ñaây ñôn
thuaàn laø vaán ñeà veà loøng kieâu haõnh”.
5S vaø baøi hoïc
töø doanh nghieäp Nhaät Baûn
Khoâng chæ saïch seõ
Nhöng neáu chæ hieåu 5S treân khía
caïnh taïo ra moät thöù vaên hoùa saïch
seõ ñeå thoûa maõn “loøng kieâu haõnh”
nhö treân laø chöa hieåu heát troïn veïn
yù nghóa cuûa 5S. Nhöõng noã löïc duy
trì 5S khoâng phaûi chæ ñeå giöõ nhaø
maùy saïch seõ vaø ngaên naép. Muïc
ñích cuûa 5S laø trieät tieâu söï laõng phí
vaø taêng hieäu suaát laøm vieäc. Toyota
laø moät minh chöùng ñieån hình nhaát
cho tính muïc ñích cuûa 5S.Cuoán
saùch Toyota Way (Phöông thöùc
Toyota) coù ghi laïi nhieàu ví duï.
Ñieån hình laø ôû Trung taâm kyõ thuaät
cuûa Toyota taïi thaønh phoá Michigan
(Myõ), nôi ñaõ thieát keá ra Camry vaø
Avalon. Giaùm ñoác trung taâm laø oâng
Masaki cöù hai laàn moät naêm laïi tröïc
tieáp ñeán choã töøng nhaân vieân vaø yeâu
caàu hoï cho xem tuû hoà sô.
OÂng raø soaùt kyõ löôõng ñeå ñaûm baûo
noù saïch seõ vaø ñöôïc saép xeáp hôïp
lyù. Toyota coù tieâu chuaån rieâng
cho vieäc saép hoà sô vaø giaùm ñoác
tröïc tieáp theo doõi xem nhaân vieân
coù “leäch” chuaån khoâng. Hôn theá,
moät phoù giaùm ñoác Trung taâm coøn
coù nhieäm vuï kieåm tra ñoät xuaát heä
thoáng email cuûa töøng nhaân vieân
chæ ñeå ñaûm baûo raèng thö töø ñöôïc
saép xeáp hôïp lyù trong caùc thö muïc
vaø thö cuõ phaûi xoùa boû.
Nhöõng bieän phaùp naøy theo quan
nieäm thoâng thöôøng seõ bò coi laø quaù
ñaùng vaø xaâm phaïm quyeàn töï do caù
nhaân. Nhöng Toyota vaãn duy trì ñeå
quyeát taïo laäp neùt vaên hoùa saïch seõ
vaø ngaên naép trong coâng ty. Vieäc
saép xeáp taøi lieäu hay hoäp thö ñieän
töû moät caùch traät töï chaéc chaén coù
taùc duïng taêng naêng suaát vaø hieäu
quaû laøm vieäc. Xeùt treân khía caïnh
naøy, Toyota hoaøn toaøn hôïp lyù khi
tieán haønh nhöõng bieän phaùp ñoù.
Taïi Nhaät Baûn, 5S khoâng chæ laø
nhöõng nguyeân taéc maø ñaõ trôû
thaønh taäp quaùn quaûn trò trong doanh
nghieäp. Ñoù laø vaên hoùa “saïch seõ” nôi
coâng sôû nhaèm trieät tieâu söï laõng phí
vaø taêng naêng suaát chaát löôïng. ÔÛ
Vieät Nam, coù raát nhieàu caùc chöông
trình ñaøo taïo - huaán luyeän vaø höôùng
daãn trieån khai 5S, keøm theo laø caùc
chöông trình hoã trôï töø caùc cô quan
ban ngaønh vaø ñôn vò söï nghieäp
nhaø nöôùc cho doanh nghieäp. Song
trong thöïc teá coøn raát nhieàu caùc khoù
khaên ñeå aùp duïng thaønh coâng 5S vaø
ñaëc bieät laø laøm sao ñeå 5S mang laïi
hieäu quaû cao?
Döôùi ñaây laø 6 böôùc thöïc hieän 5S
giuùp doanh nghieäp naâng cao naêng
suaát chaát löôïng: Böôùc ñaàu tieân ñoù
laø chuaån bò. Caùn boä laõnh ñaïo caàn
hieåu roõ nguyeân lyù, lôïi ích cuûa 5S
vaø cam keát thöïc hieän phöông phaùp
naøy. Xaùc ñònh phaïm vi, sô ñoà hoùa
uûy ban, chæ ñònh ngöôøi phuï traùch
thöïc hieän 5S. Sau ñoù ñaøo taïo nhaän
thöùc veà 5S cho taát caû nhaân vieân
trong doanh nghieäp.
5Sñöôïc aùp duïng laàn ñaàu tieân
ôû Taäp ñoaøn Toyota vaø
phaùt trieån raát nhanh sau ñoù ôû caùc
coâng ty Nhaät Baûn. Sau ñoù ñöôïc
phoå bieán sang nhieàu nöôùc khaùc. ÔÛ
Vieät Nam, 5S laàn ñaàu tieân ñöôïc aùp
duïng vaøo naêm 1993, ôû moät Coâng
ty Nhaät (Vikyno). Hieän nay, raát
nhieàu coâng ty saûn xuaát ôû Vieät Nam
aùp duïng 5S vì coù nhieàu lôïi ích.

1111
Lean vaø 5S
Caùc böôùc thöïc hieän 5S giuùp naâng cao
Lôïi ích cuûa 5S trong hoaït ñoäng naâng cao
caùn boä ñi ñaøo taïo veà caùc kieán thöùc
cô baûn cuûa 5S.
Böôùc thöù ba laø taát caû caùn boä
coâng nhaân vieân thöïc hieän toång veä
sinh. Ñaàu tieân caàn aán ñònh ngaøy
toång veä sinh; chia vuøng, phaân coâng
nhoùm phuï traùch. Cung caáp ñaày ñuû
duïng cuï vaø caùc thieát bò caàn thieát.
Sau ñoù, tieán haønh toång veä sinh
trong doanh nghieäp.
Böôùc thöù tö ñoù laø baét ñaàu baèng
Seiri, nghóa laø doanh nghieäp phaûi
saøng loïc nhöõng gì khoâng caàn thieát
taïi nôi laøm vieäc vaø loaïi boû chuùng.
Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy, ñaàu
tieân caàn xem xeùt nôi laøm vieäc cuøng
vôùi caùc ñoàng nghieäp.
Böôùc thöù naêm laø tieán haønh thöïc
hieän Seiri, Seiton vaø Seiso haøng
ngaøy. Ñaàu tieân, laø loaïi boû nhöõng
gì khoâng caàn thieát trong doanh
nghieäp ñeå taän duïng choã laøm vieäc
hieäu quaû hôn. Sau ñoù, caûi tieán ñòa
ñaët, vaän chuyeån, thay theá maùy
moùc, trang thieát bò. Giuùp giaûm chi
phí löu kho, khoaûng khoâng, caùc
vaät duïng - taøi lieäu loãi thôøi, caùc vaät
duïng ñaõ heát giaù trò.
AÙp duïng phöông phaùp 5S, caùc
maùy moùc, trang thieát bò seõ ñöôïc
kieåm tra, lau chuøi, baûo döôõng haøng
ngaøy; phoøng ngöøa vieäc hoûng hoùc
cuûa thieát bò, naâng cao hieäu suaát söû
duïng cuûa maùy moùc. Nhôø ñoù vaán
ñeà veà an toaøn lao ñoäng cuõng ñöôïc
naâng cao.
Vieäc aùp duïng phöông phaùp 5S
thöôøng xuyeân, giuùp taát caû nhaân
vieân ñeàu coù theå tham gia hoaït
ñoäng, naâng cao tinh thaàn taäp theå,
taïo söï hoaø ñoàng cuûa moïi ngöôøi.
ñieåm vaø phöông phaùp löu tröõ ñeå
giaûm toái thieåu thôøi gian tìm kieám,
laáy ra vaø traû laïi. Cuoái cuøng, laäp thôøi
khoùa bieåu veä sinh ñònh kyø ñeå taïo
ra 1 moâi tröôøng thoaûi maùi.
Böôùc thöù saùu ñoù laø tieán haønh
ñaùnh giaù ñònh kyø 5S. Laäp keá
hoaïch ñaùnh giaù vaø khuyeán khích
hoaït ñoäng 5S; phaùt ñoäng phong
traøo thi ñua giöõa caùc phoøng ban.
Trao thöôûng cho caùc nhoùm vaø caù
nhaân thöïc hieän toát. Toå chöùc tham
quan vieäc thöïc hieän 5S ôû caùc ñôn
vò khaùc.
Qua ñoù moïi ngöôøi laøm vieäc coù thaùi
ñoä tích cöïc, coù traùch nhieäm vaø yù
thöùc trong coâng vieäc, töø ñoù naêng
suaát chaát löôïng coâng vieäc ñöôïc
taêng leân ñaùng keå trong doanh
nghieäp.
Moät nôi laøm vieäc goïn gaøng,
saïch seõ, an toaøn cho söùc khoûe;
moät khoâng khí laøm vieäc taäp theå côûi
môû; moät tinh thaàn laøm vieäc haêng
say - ñoù laø nhöõng gì maø 5S ñem
laïi. Trieát lyù cuûa 5S ñôn giaûn, khoâng
ñoøi hoûi phaûi bieát caùc thuaät ngöõ khoù.
Maët khaùc, baûn chaát con ngöôøi ai
cuõng thích saïch seõ, thoaûi maùi vaø
an toaøn taïi nôi laøm vieäc. Vì theá, ñeå
naâng cao naêng suaát chaát löôïng,
haõy reøn luyeän 5S haøng ngaøy.
Böôùc thöù hai ñoù laø thoâng baùo
chính thöùc cuûa laõnh ñaïo cao
nhaát. Laõnh ñaïo trình baøy caùc
muïc tieâu cuûa 5S cho toaøn theå
coâng nhaân vieân. Coâng boá sô ñoà
toå chöùc 5S vaø chæ roõ sô ñoà phaân
chia giôùi haïn caùc khu vöïc ñeå phaân
traùch nhieäm cho töøng nhoùm thöïc
hieän. Sau ñoù leân keá hoaïc veà vieäc
söû duïng caùc phöông tieän truyeàn
thoâng; laäp chöông trình ñaøo taïo
noäi boä cuõng nhö chöông trình göûi
Lôïi ích ñaàu tieân khi thöïc hieän
5S ñoù laø laøm loä roõ vaán ñeà. Bôûi
nhieàu vaán ñeà seõ raát khoù phaùt hieän
khi löu quaù nhieàu caùc vaät duïng maø
khoâng coù choïn loïc. Tuy nhieân, nhôø
S1 (Seiri) moïi thöù khoâng/chöa lieân
quan, khoâng/chöa caàn thieát cho
hoaït ñoäng taïi moät khu vöïc seõ phaûi
ñöôïc taùch bieät ra khoûi nhöõng thöù
caàn thieát sau ñoù loaïi boû hay ñem
ra khoûi nôi saûn xuaát. Chæ coù ñoà vaät
caàn thieát môùi ñeå taïi nôi laøm vieäc.
S1 thöôøng ñöôïc tieán haønh theo taàn
suaát ñònh kì.
Lôïi ích tieáp theo cuûa phöông
phaùp 5S laø giaûm laõng phí cho
doanh nghieäp. Ñoù laø nhöõng laõng
phí phaùt sinh töø vieäc tìm kieám, saép

1212
Lean vaø 5S
Laõng phí töø saûn xuaát dö
thöøa
Thaät ngaïc nhieân khi nhieàu coâng
ty saûn xuaát nhieàu hôn caàn thieát bôûi
vieäc khoâng thaét chaët caùc phaàn, caùc
saûn phaåm vaø vaät lieäu! Neáu khoâng
coù trình töï, baûo döôõng vaø kyû luaät
trong döï tröõ thì haøng hoaù toàn kho
seõ chieám heát khoâng gian chöùa.
Thaät ruûi ro khi taïm thôøi löu tröõ saûn
phaåm trong khu vöïc chuyeân duïng,
vì moät soá ngöôøi coù theå chuyeån moät
loaït maø khoâng baûo döôõng cuõng
khoâng thoâng baùo trong tröôøng hôïp
nhö vaäy, coù khaû naêng maát theo
doõi vaø daãn ñeán laõng phí nguyeân
vaät lieäu, naêng löôïng vaø nhaân löïc.
5S coù theå ñöôïc söû duïng ñeå
thieát laäp caùc quy taéc nhaèm löu tröõ,
xaùc ñònh khoâng gian vaø ñòa ñieåm.
Nhöõng quy ñònh naøy phaûi ñöôïc
thoâng baùo roäng raõi ñeå moïi ngöôøi
bieát ôû ñaâu, taïi sao vaø trong bao
laâu. Trong khi lieân tuïc caûi thieän tình
traïng naøy, caùc quy ñònh phaûi ñöôïc
caäp nhaät vaø aùp duïng vaøo caùc traïng
thaùi môùi nhaát.
Laõng phí töø thôøi gian chôø
ñôïi
Chôø ñôïi laø moät heä quaû cuûa
ñoàng boä hoùa yeáu keùm giöõa caùc giai
ñoaïn quaù trình chuaån bò khoâng toát.
Do thieáu caùc quy ñònh veà ñòa ñieåm
löu tröõ neân ngöôøi ta phaûi tìm kieám
ôû khaép moïi nôi daãn ñeán tình traïng
phaûi chôø ñôïi caùc boä phaän, vaät lieäu,
coâng cuï, höôùng daãn, vv ...
7 loaïi laõng phí
do Toyota phaùt hieän trong 5S
Ñieàu baïn ñang chôø ñôïi coù thaät
söï caàn thieát khoâng? Neáu khoâng caàn
thieát thì chuùng ta neân coá gaéng loaïi
boû chuùng hoaëc ít nhaát laø giaûm thôøi
gian chôø ñôïi vaø khoaûng caùch löu tröõ
khi vieäc chôø ñôïi khoâng taïo theâm giaù
trò cho coâng vieäc hoaëc saûn phaåm.
Laõng phí töø vieäc vaän
chuyeån haøng hoùa khoâng
hôïp lyù
Söï caàn thieát phaûi di chuyeån vaø
vaän chuyeån coù theå ñöôïc gaây ra bôûi
caùc loaïi laõng phí ñaõ ñeà caäp tröôùc ñoù.
Taát caû caùc phöông tieän vaän chuyeån
coù theå khoâng ñöôïc loaïi boû, nhöng
phaûi ñöôïc giöõ ôû möùc raát toái thieåu.
Tìm moät chieác xe taûi pallet ñeå
di chuyeån thuøng hoaëc taám naâng
haøng laø moät vieäc laøm phoå bieán ôû
caùc phaân xöôûng. Ngöôøi ta thöôøng
yeâu caàu nhieàu xe taûi hôn, nhöng ñeå
giaûi quyeát vaán ñeà coù saün thì caàn coù
moät boä caùc quy taéc phuø hôïp, khu
vöïc ñoã xe vaø kyû luaät ñeå ñöa chuùng
trôû laïi sau khi söû duïng.
Haøng toàn kho dö thöøa vaø
voâ duïng
Trong phöông phaùp 5S, baát
cöù ñieàu gì voâ ích seõ ñöôïc loaïi boû.
Trong tröôøng hôïp haøng toàn kho,
seõ giaønh ñöôïc giaù trò cuûa haøng
hoaù ñöôïc löu tröõ vaø laáy laïi khoâng
gian maø phaûi ñöôïc daønh öu tieân
ñeå ñaùnh giaù hoaït ñoäng saûn xuaát.
Taøi lieäu giaáy vaø nhieàu baûn sao
cuûa chuùng, danh muïc saûn phaåm
vaø lòch cuûa nhöõng naêm tröôùc, caùc
taäp tin vaø döõ lieäu, buùt möïc, buùt chì
khoâ möïc vaø bò hoûng... taát caû ñeàu
laø haøng toàn kho dö thöøa.
Laõng phí trong quy trình
saûn xuaát
Höôùng daãn quy trình vaø coâng
vieäc khoâng ñöôïc caäp nhaät lieân tuïc seõ
daãn ñeán caùc hoaït ñoäng voâ ích ñöôïc
thöïc hieän trong quaù trình naøy. Vieäc
saép xeáp vaø chæ daãn cuõng ñöôïc aùp
duïng trong caùc trình töï cuûa quaù trình
naøy vaø caùc taøi lieäu coù lieân quan. Loaïi
laõngphínaøycuõngphoåbieántrongcaùc
quaù trình quaûn lyù vaø coâng vieäc vaên
phoøng. Caùc quy taéc cuõ vaãn coøn toàn
taïi ngay caû khi nguyeân nhaân taïo ra
laõng phí khoâng coøn toàn taïi nöõa.
Vieäc di chuyeån trong
coâng vieäc khoâng hôïp lyù
Nhöõng nghieân cöùu veà nôi laøm
vieäc chaéc chaén seõ öùng duïng roõ reät
vaø phoå bieán nhaát cuûa phöông phaùp
5S. Vieäc boá trí vaø hieån thò cuûa khu
vöïc seõ theo lyù luaän 5S, öu tieân söï
coù saün cuûa caùc maët haøng caàn thieát,
khoaûng caùch ñaït tôùi, deã daøng höôùng
tôùi... Giöõa caùc chuyeån ñoäng voâ ích,
ñöøng queân ñi boä ñeå tìm kieám nhöõng
haøng hoùa bò maát, döõ lieäu, höôùng
daãn, thoâng tin boå sung ...
Saûn phaåm hö haïi
Soá loãi vaø caùc vaán ñeà chaát löôïng
coù theå ñöôïc lieân keát tröïc tieáp ñeán
tình traïng nôi laøm vieäc: Caùc loãi laép
raùp (phaàn khoâng phuø hôïp) do baøn
laøm vieäc bò keït vôùi caùc boä phaän töø
nhöõng moâ hình / loaït khaùc nhau.
Phaàn bò laõng queân trong laép raùp,
caùc boä phaän khoâng theå ñöôïc nhìn
thaáy trong môù hoãn ñoän treân baøn.
Veát traày xöôùc treân caùc boä phaän treân
baøn laøm vieäc (caùc gôø, buïi baån, caùc
boä phaän ...). Caùc boä phaän hö hoûng,
voâ duïng vì baån, xöôùc ...Loãi laép raùp
khoâng theo ñuùng trình töï.

1313
Lean vaø 5S
Coâng ty Thuûy ñieän Soâng Tranh
nhaän Chöùng chæ Thöïc haønh
Toát 5S cho phaïm vi caùc khu vöïc
hoaït ñoäng cuûa Coâng ty, bao goàm
khoái Vaên phoøng ñieàu haønh ôû thaønh
phoá Ñaø Naüng vaø khu vöïc Nhaø maùy
Thuûy ñieän Soâng Tranh 2 (tænh
Quaûng Nam).
OÂng Vuõ Ñöùc Toaøn - Giaùm ñoác
Coâng ty cho bieát, coâng ty coù ñònh
höôùng phaùt trieån chuyeân nghieäp,
beàn vöõng thoâng qua tieáp caän, töøng
böôùc aùp duïng caùc giaûi phaùp, coâng
cuï quaûn lyù, caûi tieán naêng suaát, chaát
löôïng ñoùng goùp vaøo vieäc hoaøn
thaønh toát caùc chöùc naêng, nhieäm
vuï vaø dòch vuï cuûa coâng ty. Vôùi
toång coâng suaát cuûa hai toå maùy laø
190 MW, beân caïnh vieäc taïo ra saûn
löôïng ñieän trung bình haøng naêm
leân ñeán 695 trieäu kWh, Nhaø maùy
Thuûy ñieän Soâng Tranh 2 do Coâng
ty Thuûy ñieän Soâng Tranh tröïc tieáp
quaûn lyù, vaän haønh coøn coù nhieäm vuï
goùp phaàn ñieàu tieát, giaûm luõ vaø boå
sung nöôùc cho haï du vaøo muøa khoâ.
Nhaèm töøng böôùc oån ñònh, naâng
cao naêng löïc ñieàu haønh saûn xuaát,
kinh doanh, Coâng ty Thuûy ñieän
Soâng Tranh ñaõ xaùc ñònh vieäc aùp
duïng thaønh coâng coâng cuï caûi tieán
5S moät trong nhöõng nhieäm vuï
troïng taâm cuûa naêm 2014.
Ngaøy 08/04/2016, Sôû Khoa Hoïc
Coâng Ngheä TP.HCM phoái hôïp
vôùi CLB Lean Six Sigma vaø CiCC
toå chöùc Hoäi thaûo: “Naâng cao naêng
löïc quaûn trò vaø taêng khaû naêng caïnh
tranh thoâng qua aùp duïng Lean
Six Sigma trong doanh nghieäp”.
Tham döï hoäi thaûo coù Giaùm ñoác
Sôû TS. Nguyeãn Vieät Duõng, TS.
Nguyeãn Höõu Thieän nguyeân Toång
cuïc tröôûng Toång cuïc Tieu chuaån
Ño löôøng Chaát löôïng, Boä KH&CN,
vaø hôn 100 caùn boä thuoäc Sôû vaø
caùc Trung taâm tröïc thuoäc Sôû, cuøng
ñaïi dieän moät soá sôû, ban, ngaønh vaø
Sau gaàn 6 thaùng trieån khai,
Chöùng chæ Thöïc haønh Toát 5S laø
moät baèng chöùng ghi nhaän söï cam
keát maïnh meõ cuûa laõnh ñaïo, noã löïc,
tinh thaàn hoïc hoûi vaø saùng taïo cuûa
toaøn theå caùn boä, nhaân vieân cuûa
coâng ty. Ñeå ñaït ñöôïc thaønh quaû
naøy, söï nhaän thöùc roõ raøng, ñuùng
ñaén cuûa moïi caùn boä, nhaân vieân
trong coâng ty veà taàm quan troïng
cuûa vieäc taïo döïng, duy trì, caûi tieán
thöôøng xuyeân moät moâi tröôøng laøm
vieäc naêng ñoäng, hieäu quaû, an toaøn
vaø chuyeân nghieäp ñöôïc xem laø moät
yeáu toá quan troïng haøng ñaàu.
Chính vì vaäy, laõnh ñaïo coâng ty
raát quan taâm tôùi vieäc ñaøo taïo cho
caùn boä, nhaân vieân veà muïc ñích, yù
nghóa, caùc lôïi ích coù theå thu ñöôïc
töø vieäc aùp duïng coâng cuï 5S. Bôûi
leõ, khoâng ai khaùc, chính hoï, nhöõng
doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh
phoá.Taïi Hoäi thaûo, caùc ñaïi bieåu
ñöôïc nghe TS. Nguyeãn Höõu Thieän
trình baøy veà lòch söû hình thaønh vaø
phaùt trieån Naêng suaát- Chaát löôïng
Vieät Nam, chia seû caùc moác söï kieän
quan troïng khi OÂng coøn laø Toång
cuïc tröôûng, beân caïnh caùc khaùi
nieäm chung veà caùc phöông phaùp
vaø coâng cuï tieân tieán, OÂng coøn chia
seû phöông phaùp tieáp caän Lean Six
Sigma vaø Tö duy ñoät phaù.
Tieáp theo sau laø phaàn trình
baøy vaø chia seû cuûa OÂng Phaïm
Thanh Dieäu - Chuû tòch CiCC,
ngöôøi chuû cuûa caùc quaù trình chöùc
naêng, nghieäp vuï saûn xuaát, kinh
doanh, laø ngöôøi tröïc tieáp vaän duïng
saùng taïo caùc nguyeân taéc 5S vaøo
ngay nôi laøm vieäc cuûa mình vaø
cuõng laø ngöôøi thuï höôûng caùc thaønh
quaû, lôïi ích thu ñöôïc töø ñoù. Ñaây laø
moät ñieàu kieän tieân quyeát, tieáp theo
sau söï cam keát cuûa laõnh ñaïo, ñeå
giuùp duy trì thaønh coâng chöông
trình 5S taïi doanh nghieäp.
Ñöôïc bieát, vôùi söï tö vaán, höôùng
daãn taän tình, chuyeân nghieäp cuûa
caùc chuyeân gia tö vaán töø Vieän
Naêng suaát Vieät Nam (VNPI) veà aùp
duïng 5S trong caùc doanh nghieäp
saûn xuaát, kinh doanh noùi chung vaø
lónh vöïc saûn xuaát, cung öùng ñieän
naêng noùi rieâng, cuøng vôùi quyeát
taâm maïnh meõ cuûa Laõnh ñaïo vaø
toaøn theå caùn boä, nhaân vieân, Coâng
ty Thuûy ñieän Soâng Tranh ñaõ coù
moät böôùc khôûi ñaàu raát coù yù nghóa,
thieát thöïc ñeå höôùng tôùi muïc tieâu
khoâng ngöøng naâng cao hieäu quaû
hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh,
goùp phaàn giaûi quyeát baøi toaùn naêng
löôïng cho söï phaùt trieån beàn vöõng
cuûa neàn kinh teá - xaõ hoäi.
chuyeân gia tö vaán Lean Six Sigma.
Tuy coøn laø khaùi nieäm môùi meû,
nhöng caùch höôùng daãn tieáp caän
Lean Six Sigma qua nhieàu goùc
nhìn thöïc teá trieån khai töø chuyeân
gia vaø nhöõng thaûo luaän taïi hoäi thaûo
ñaõ giuùp caùc caùn boä sôû, toå chöùc,
doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh
phoá naém baét ñöôïc nhieàu thoâng tin
boå ích goùp phaàn ñònh höôùng ñuùng
vaø coù caùc yù töôûng toát cho vieäc leân
phöông aùn trieån khai hieäu quaû caùc
moâ hình caûi tieán tieân tieán, caùc coâng
cuï vaø phöông phaùp caûi tieán taêng
naêng suaát vaø chaát löôïng.
Thuûy ñieän Soâng Tranh nhaän
Chöùng chæ Thöïc haønh Toát 5S
Sôû Khoa hoïc vaø Coâng ngheä TPHCM vaø LEAN

1414
Lean vaø 5S
Coâng ty Coå phaàn Ñaàu tö & Phaùt
trieån Maùy Vieät Nam (Vimid) laø
ñaïi lyù uûy quyeàn chính thöùc cuûa taäp
ñoaøn Sinotruk taïi Vieät Nam ñöôïc
thaønh laäp naêm 2010. Sau moät thôøi
gian Vimid ñaõ phaùt trieån nhieàu
showroom taïi khaép caùc tænh thaønh:
Haø Noäi, Höng Yeân, Haûi Phoøng,
TP Hoà Chí Minh…vôùi caùc doøng
saûn phaåm chính: Xe taûi, xe cabin
chassi taûi thuøng, xe ñaàu keùo, xe
troän beâ toâng, vaø caùc loaïi xe chuyeân
duïng nhö xe tec, xe cöùu hoä, xe
sômo - rômooc…
Vôùi toác ñoä phaùt trieån nhanh
choùng neân vieäc kieåm soaùt hieän
tröôøng, chaát löôïng laø baøi toaùn Vimid
ñang tìm lôøi giaûi. Cuoái naêm 2015,
Coâng ty Coå phaàn Ñaàu tö vaø Phaùt
trieån Maùy Vieät Nam quyeát ñònh aùp
duïng 5S - phöông phaùp thöïc haønh
ñeå taïo moâi tröôøng cho vieäc taêng
Theo Coâng ty Xi maêng Chinfon,
moät trong nhöõng yeáu toá quan
troïng haøng ñaàu ñaûm baûo söï thoûa
maõn cho ngöôøi lao ñoäng laø phaûi taïo
ñöôïc moâi tröôøng laøm vieäc: Veä sinh,
saïch seõ, thoâng thoaùng, khoâng coù
yeáu toá ñoäc haïi aûnh höôûng xaáu ñeán
tình traïng söùc khoûe cuûa ngöôøi lao
ñoäng, khoâng coù nguy cô gaây maát
an toaøn aûnh höôûng ñeán tính maïng
vaø giaûm ñeán möùc thaáp nhaát caùc
Vimid höôùng hoaït ñoäng vaøo 5S
Xaây döïng phong traøo 5S lôùn maïnh
taïi coâng ty xi maêng Chinfon
naêng suaát, chaát löôïng, an toaøn
vaø kyõ thuaät quaûn lyù noäi vi toát, caét
giaûm laõng phí. Vôùi giai ñoaïn ñaàu
tieáp caän 5S, Vimid ñaõ hôïp taùc cuøng
P&Q trong vieäc cung caáp caùc kieán
thöùc, loä trình trieån khai vaø höôùng
daãn thöïc haønh ñieåm 5S taïi Nhaø
maùy Vimid Haø Ñoâng. Ñeå ñoàng boä
hoùa kieán thöùc 5S cho toaøn boä caùn
boä, vôùi vieäc truyeàn hình tröïc tuyeán
tôùi caùc chi nhaùnh taïi: TP Hoà Chí
Minh, Haûi Phoøng,…
yeáu toá gaây neân caêng thaúng, meät
moûi cho ngöôøi lao ñoäng.
Xuaát phaùt töø yù töôûng ñoù,
Ban laõnh ñaïo Coâng ty Xi maêng
Chinfon ñaõ luoân ñeà cao taàm quan
troïng cuûa vieäc aùp duïng phong traøo
5S trong Coâng ty vaø ñaõ trieån khai
thöïc hieän töø naêm 2000 ñeán nay.
Töø nhöõng noäi dung vaø yeâu caàu
chính cuûa chöông trình 5S, coâng ty
xi maêng Chinfon ñaõ aùp duïng trieät
Beân caïnh söï nhieät tình cuûa
giaûng vieân laø söï tham gia höùng
khôûi vaø caàu thò cuûa caùc caùn boä
Vimid ñaõ taïo neân söï thaønh coâng
cuûa khoaù ñaøo taïo. Söï ñoàng loøng
vaø quyeát taâm cuûa caùc caùn boä laø
moät lôïi theá khi trieån khai vaø aùp
duïng 5S taïi Vimid. Chuùc Vimid tieáp
tuïc noã löïc vaø gaët haùi ñöôïc nhieàu
thaønh coâng trong vieäc caûi tieán hieän
tröôøng, naâng cao chaát löôïng vaø
phaùt trieån thò tröôøng.
ñeå vaø phuø hôïp, qua ñoù ñaõ taïo ñöôïc
moät moâi tröôøng laøm vieäc goïn gaøng,
veä sinh, saïch seõ, ngaên naép hôn,
caûnh quang moâi tröôøng trong khu
vöïc trôû neân xanh, saïch, ñeïp hôn.
Caùc taøi lieäu, hoà sô, vaät duïng,
trang thieát bò phuïc vuï cho coâng
vieäc ñöôïc saép xeáp moät caùch khoa
hoïc, deã thaáy, deã laáy, deã tìm, deã
söû duïng, do ñoù tieát kieäm ñöôïc raát
nhieàu thôøi gian traùnh laõng phí vaø
taêng naêng suaát lao ñoäng.
Do vaäy, toaøn theå CBCNV trong
Coâng ty ñeàu caûm thaáy haøi loøng vôùi
ñieàu kieän vaø moâi tröôøng lao ñoäng,
qua ñoù caøng theâm yeân taâm saûn
xuaát, goùp phaàn quan troïng vaøo
vieäc taêng naêng suaát lao ñoäng, caûi
thieän chaát löôïng saûn phaåm vaø dòch
vuï phuïc vuï khaùch haøng vaø xaõ hoäi.

1515
Lean vaø 5S
Trong quaù trình laøm vieäc, ñoaøn
ñaùnh giaù ñaõ tieán haønh ñaùnh giaù
taïi 03 ñòa ñieåm: Vaên phoøng Coâng
ty Thuûy ñieän Ñoàng Nai, Nhaø maùy
Thuûy ñieän Ñoàng Nai 3 vaø Nhaø maùy
Thuûy ñieän Ñoàng Nai 4.
Hoaït ñoäng 5S taïi Coâng ty ñaõ
ñaït ñöôïc nhöõng thaønh quaû böôùc
ñaàu ñaùng ghi nhaän. Theá maïnh cuûa
Coâng ty ñöôïc theå hieän ôû vieäc Laõnh
ñaïo Coâng ty raát quan taâm vaø tröïc
tieáp chæ ñaïo thöïc hieän chöông trình
5S, caùc caáp quaûn lyù hieåu yù nghóa
thöïc söï cuûa 5S ñoù chính laø coâng
cuï hoã trôï hieäu quaû cho coâng vieäc
töø ñoù ñaõ coù nhöõng ñònh höôùng hoaït
ñoäng cuï theå vaø roõ neùt. Beân caïnh
ñoù cô sôû haï taàng môùi, roäng raõi raát
thuaän lôïi cho caùc hoaït ñoäng boá trí,
saép xeáp theo caùc tieâu chí cuûa 5S.
Ñoàng thôøi vaên hoùa laøm vieäc côûi
môû, ñoaøn keát, caùc ñôn vò tích cöïc
hoïc hoûi, chia seû kinh nghieäm laãn
nhau cuõng laø moät theá maïnh giuùp
cho hoaït ñoäng Kaizen - 5S taïi caùc
phoøng, phaân xöôûng ñöôïc thuùc ñaåy
maïnh meõ. Vôùi nhöõng baèng chöùng ñaõ
thu thaäp ñöôïc trong quaù trình ñaùnh
giaù, Coâng ty Thuûy ñieän Ñoàng Nai laø
ñôn vò hoaøn toaøn ñuû ñieàu kieän ñeå
ñöôïc caáp chöùng chæ Thöïc haønh toát
5S. Nhö vaäy, sau gaàn 1 naêm noã löïc
thöïc hieän Chöông trình 5S, Coâng ty
ñaõ thieát laäp ñöôïc nhöõng chuaån möïc
trong vieäc quy ñònh noäi dung thöïc
haønh toát 5S, nhöng trong thôøi gian
tôùi vaãn raát caàn nhöõng yù töôûng caûi tieán
nhaèm giuùp cho Chöông trình 5S taïi
Coâng ty ñöôïc thöïc hieän toaøn dieän,
lieân tuïc vaø saâu hôn nöõa.
Theo oâng Ngoâ Vaên Syõ - Phoù
giaùm ñoác Coâng ty Thuûy ñieän Ñoàng
Nai - Ñaïi dieän Laõnh ñaïo veà chaát
löôïng: “Keå töø khi trieån khai aùp duïng
Chöông trình thöïc haønh toát 5S ñeán
nay, naêng suaát laøm vieäc taïi caùc
ñôn vò ñaõ ñöôïc caûi thieän moät caùch
roõ reät, yù thöùc veà giöõ gìn veä sinh lao
ñoäng, moâi tröôøng laøm vieäc cuûa töøng
CBCNV ñöôïc naâng cao”.
Thuûy ñieän Ñoàng Nai nhaän
chöùng chæ thöïc haønh toát 5S
P&Q Solutions laø ñôn vò ñang
coù nhieàu hoaït ñoäng taäp theå
nhö Lean Talks, Lean Marathon…
vaø caùc hoaït ñoäng tö vaán tröïc tieáp
taïi doanh nghieäp döïa treân söï khaûo
saùt veà ñaëc ñieåm, lónh vöïc hoaït ñoäng
rieâng cuûa töøng doanh nghieäp.
Naèm trong döï aùn hoã trôï vaø thuùc
ñaåy naêng suaát chaát löôïng, P&Q
Solutions ñaõ thöïc hieän tö vaán 5S
vaø 7 Coâng cuï thoáng keâ taïi moät soá
Doanh nghieäp cuûa tænh Quaûng
Ninh nhö sau:
- Höôùng daãn vaø aùp duïng 5S
vaø 7 Coâng cuï thoáng keâ taïi Coâng
ty Coå phaàn Coâng nghieäp OÂ toâ -
Vinacomin;
- Höôùng daãn vaø aùp duïng 5S vaø 7
Coâng cuï thoáng keâ taïi Coâng ty Coå
phaàn Thieát bò Ñieän - Vinacomin;
- Höôùng daãn aùp duïng 5S taïi Coâng
ty Coå phaàn Cô khí Maïo Kheâ;
- Höôùng daãn aùp duïng 5S taïi Xí
nghieäp Cheá taïo Laép maùy vaø Ñieän;
- Höôùng daãn vaø aùp duïng 7 Coâng
cuï thoáng keâ taïi Coâng ty Coå phaàn
Coâng nghieäp Taøu thuûy Ñoâng Baéc;
Nhaän thöùc roõ ñöôïc vai troø, yù
nghóa vaø taàm quan troïng cuûa vieäc
aùp duïng 5S, 7 Coâng cuï, caùc Laõnh
ñaïo ñaõ coù nhöõng cam keát veà vieäc
phoái hôïp, thöïc hieän nghieâm tuùc
vieäc trieån khai taïi Doanh nghieäp.
Sau moät thôøi gian thöïc hieän taïi
moät soá khu vöïc ñieåm, caùc Doanh
nghieäp ñaõ böôùc ñaàu ñaït ñöôïc moät
soá keât quaû:
5S: Ñaõ taïo ra moät moâi tröôøng
laøm vieäc saïch seõ, goïn gaøng; Taïo
neàn taûng cho taùc phong vaø tinh
thaàn laøm vieäc tích cöïc. Phôi baøy,
loaïi boû caùc laõng phí vaø baát thöôøng,
taêng naêng suaát.
7 Coâng cuï thoáng keâ: Bieát
caùch söû duïng 7 toát coâng cuï thoáng
keâ. Löïa choïn coâng cuï thoáng keâ
höõu hieäu nhaát trong vieäc laáy soá
lieäu rieån khai coâng vieäc taïi töøng
vò trí ñeå kieåm soaùt saûn phaåm loãi
(saûn phaåm khoâng phuø hôïp) trong
saûn xuaát / dòch vuï tìm ra nguyeân
nhaân ñeå khaéc phuïc. Hy voïng vôùi
caùc keát quaû ñaõ ñaït ñöôïc, caùc
Doanh nghieäp taïi Quaûng Ninh
tieáp tuïc thöïc hieän, duy trì vaø caûi
tieán ñeå ñaït ñöôïc nhieàu hieäu quaû
hôn nöõa.
Tö vaán 5S vaø 7 Coâng cuï thoáng keâ
cho doanh nghieäp Quaûng Ninh
Vieän Naêng suaát Vieät Nam (VNPI) ñaõ
phoái hôïp cuøng Coâng ty Thuûy ñieän
Ñoàng Nai toå chöùc chöông trình ñaùnh
giaù caáp chöùng chæ Thöïc haønh toát 5S cho doanh nghieäp naøy.

1616
Lean vaø 5S
Giôùi thieäu phöông phaùp 5S
Khaùi nieäm 5S:
Khaùi nieäm 5S (5S methodology)
baét nguoàn töø Nhaät Baûn vaøo ñaàu
nhöõng naêm 1980 theá kyû XX.
Naêm 1986, 5S ñöôïc phoå bieán ôû
nhieàu nöôùc nhö Singapore, Trung
Quoác, Ba Lan...
Ñöôïc ñöa vaøo Vieät Nam khi
Nhaät môû roäng ñaàu tö vaø Vikyno laø
coâng ty Vieät Nam ñaàu tieân aùp duïng
5S töø naêm 1993.
5S giaûi quyeát vaán ñeà taâm lyù, caûi
thieän ñieàu kieän lao ñoäng vaø khoâng
khí laøm vieäc trong taäp theå, hoaøn
thieän moâi tröôøng laøm vieäc.
5S laø moät phöông phaùp caûi
tieán ñôn giaûn, deã hieåu, thöïc hieän
deã daøng vaø chi phí thöïc hieän ít toán
keùm, nhöng raát hieäu quaû trong vieäc
huy ñoäng nhaân löïc aø naâng cao
naêng suaát, chaát löôïng, hieäu quaû
vaø laøm giaûm laõng phí.
Phaân loaïi nhöõng thöù caàn thieát
vaø khoâng caàn thieát.
Loaïi boû nhöõng thöù khoâng caàn
thieát.
Xaùc ñònh ñuùng soá löôïng ñoái vôùi
nhöõng thöù caàn thieát.
S2: Saép xeáp (Systematize)
Saép xeáp nhöõng thöù caàn thieát
theo thöù töï ngaên naép, khoa hoïc.
Saép xeáp ñuùng vaät ñuùng choã.
Saép xeáp caùc vò trí duïng cuï, maùy
moùc, coâng nhaân... sao cho tieán
trình laøm vieäc troâi chaûy vaø lieân tuïc,
khoâng bò taéc ngheõn hay chaäm treã.
S3: Saïch seõ (Sweep)
Giöõ gìn nôi laøm vieäc, thieát bò,
duïng cuï luoân saïch seõ.
Haïn cheá NGUOÀN gaây dô baån,
böøa baõi.
Luoân lau chuøi coù “YÙ thöùc”.
S4: Saên soùc (Standardize)
Thieát laäp moät chöông trình
ñeå duy trì vieäc thöïc hieän thöôøng
xuyeân vaø coù yù thöùc 3S treân.
Toå chöùc vieäc thi ñua vaø ñaùnh
giaù keát quaû thöïc hieän giöõa caùc ñôn
vò ñeå giöõ vöõng vaø laøm taêng söï quan
taâm cuûa nhieàu ngöôøi veà 5S.
S5: Saün saøng (Self-Discipline)
Thöïc hieän toát, thöôøng xuyeân, coù
kyû luaät vaø töï giaùc 4S treân.
Muïc tieâu vaø taùc duïng
cuûa 5S:
Muïc tieâu:
Loaïi tröø caùc vaät duïng khoâng
caàn thieát, choã laøm vieäc saïch seõ vaø
ñöôïc toå chöùc toát.
Tieát kieäm, traùnh laõng phí thôøi
gian, coâng söùc.
Xaây döïng moâi tröôøng laøm vieäc
an toaøn, saïch seõ.
Taêng cöôøng hieäu quaû coâng
vieäc, haïn cheá sai soùt.
Caûi tieán lieân tuïc chaát löôïng
coâng vieäc vaø chaát löôïng saûn phaåm.
Naâng cao yù thöùc, traùch nhieäm,
ñaïo ñöùc cuûa nhaân vieân.
Naâng cao söï hieåu bieát laãn nhau
giöõa caùc nhaân vieân, taêng cöôøng
tinh thaàn laøm vieäc ñoäi, nhoùm.
“5S laø moät phaàn trong coâng
vieäc haøng ngaøy”.
Taùc duïng cuûa 5S:
Chöông trình 5S xuaát phaùt töø
nhöõng nhu caàu thöïc tieãn ñoù laø:
- Ñaûm baûo söùc khoûe cuûa nhaân
vieân.
- Deã daøng thuaän lôïi hôn khi laøm
vieäc.
- Taïo tinh thaàn vaø baàu khoâng khí
khi laøm vieäc.
- Naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng.
Naâng cao naêng suaát.
Thöïc hieän toát 5S seõ goùp phaàn
vaøo vieäc:
- Naâng cao naêng suaát (P -
Baûng 1. 5S laø gì?
Tieáng Nhaät Tieáng Anh Tieáng Vieät YÙ nghóa
Seiri Sort Saøng loïc
Choïn vaø loaïi boû nhöõng
thöù khoâng caàn thieát
Seiton
Systematize/
Stabilize
Saép xeáp
Saép xeáp caùc ñoà vaät
ñuùng choã
Seiso Sweep/Shine Saïch seõ
Khu vöïc laøm vieäc luoân
ñöôïc veä sinh
Seiketsu
Sanitize/
Standardize
Saên soùc
Duy trì nôi laøm vieäc
saïch seõ vaø ngaên naép.
Shitsuke
Self-discipline/
Sustain
Saün saøng
Thöïc hieän 4S treân moät
caùch töï giaùc vaø taäp theå
S1: Saøng loïc (Sort)

1717
Lean vaø 5S
Productivity).
- Naâng cao chaát löôïng (Q - Quality).
- Giaûm chi phí (C - cost).
- Giao haøng ñuùng haïn (D -
Delivery).
- Ñaûm baûo an toaøn (S - Safety).
- Naâng cao tinh thaàn (M - Morale).
Nguyeân taéc aùp duïng 5S trong
Ngaân haøng maùu:
Chuaån bò ñaày ñuû kyõ löôõng ñeå
vieäc thöïc hieän ñöôïc trieät ñeå vaø ñaït
keát quaû cao.
Döï truø vaø chuaån bò saün saøng
kinh phí trieån khai duy trì 5S.
Phoái hôïp, hôïp taùc thöïc hieän
ñoàng boä vaø xuyeân suoát.
Ñaùnh giaù vaø ño löôøng möùc ñoä
aùp duïng moät caùch coâng baèng vaø
coâng khai.
Chaán chænh kòp thôøi haønh vi vi
phaïm, ñoàng thôøi vôùi vieäc khuyeán
khích, ñoäng vieân vaø khen thöôûng
phuø hôïp.
Göông maãu chaáp haønh vaø ñi
ñaàu trong haønh ñoäng cuûa caùc caáp
quaûn lyù, ñaëc bieät laø laõnh ñaïo caáp
cao.
4 yeáu toá cô baûn ñeå thöïc
hieän thaønh coâng chöông
trình 5S:
Laõnh ñaïo luoân cam keát vaø hoã
trôï: Ñieàu kieän tieân quyeát cho söï
thaønh coâng khi thöïc hieän 5S laø
söï hieåu bieát vaø uûng hoä cuûa laõnh
ñaïo. Laõnh ñaïo caàn hình thaønh
caùc nhoùm coâng taùc vaø chæ ñaïo
thöïc hieän.
Thöïc hieän 5S baét ñaàu baèng
ñaøo taïo vaø huaán luyeän: Ñaøo taïo
cho moïi ngöôøi nhaän thöùc ñöôïc ö
nghóa caùchoaït ñoäng 5S, cung caáp
cho hoï nhöõng phöông phaùp thöïc
hieän. Khi ñaõ coù nhaän thöùc vaø coù
phöông tieän thì moïi ngöôøi seõ töï
giaùc tham gia vaø chuû ñoäng trong
caùc hoaït ñoäng 5S.
Moïi ngöôøi cuøng töï nguyeän tham
gia vaø thöïc hieän 5S: Bí quyeát thaønh
coâng khi thöïc hieän 5S laø taïo ra moät
moâi tröôøng thích hôïp khuyeán khích
moïi ngöôøi tham gia.
Laëp laïi voøng 5S vôùi tieâu chaån
cao hôn: Thöïc hieän chöông trình
5S laëp laïi khoâng ngöøng caùc hoaït
ñoäng nhaèm ñaûm baûo duy trì vaø caûi
tieán coâng taùc quaûn lyù.
Caùc böôùc aùp duïng 5S:
Ñeå thöïc hieän moät chöông trình
5S, ñaàu tieân caàn xaây döïng moät
keá hoaïch thöïc hieän, bao goàm caùc
böôùc:
Böôùc 1: Chuaån bò
Noäi dung:
Ban laõnh ñaïo hieåu roõ nguyeân
lyù vaø lôïi ích cuûa 5S.
Tìm hieåu kinh nghieäm veà caùc
hoaït ñoäng 5S.
Cam keát thöïc hieän 5S.
Thaønh laäp ban chæ ñaïo thöïc
hieän 5S.
Chæ ñònh ngöôøi coù traùch nhieäm
veà hoaït ñoäng 5S.
Ñaøo taïo ngöôøi coù traùch nhieäm
chính vaø caùc thaønh vieân höôùng daãn
thöïc hieän.
Böôùc 2: Thoâng baùo chính thöùc
cuûa laõnh ñaïo:
Thoâng baùo chính thöùc veà
chöông trình thöïc hieän 5S.
Trình baøy muïc tieâu cuûa chöông
trình 5S cho taát caû moïi ngöôøi.
Coâng boá thaønh laäp ban chæ ñaïo
thöïc hieän, phöông höôùng trieån
khai, phaân coâng nhoùm, caù nhaân
chòu traùch nhieäm ñoái vôùi töøng khu
vöïc cuï theå.
Laäp ra caùc coâng cuï tuyeân
truyeàn, quaûng baù nhö bieåu ngöõ,
aùp phích, baûn tin...
Toå chöùc ñaøo taïo veà caùc noäi
dung cô baûn cuûa 5S cho moïi
ngöôøi.
Böôùc 3: Toaøn boä nhaân vieân tieán
haønh toång veä sinh.
Noäi dung:
Toå chöùc “ngaøy toång veä sinh”
ngay sau khi laõnh thoâng baùo thöïc
hieän 5S.
Chia vuøng, phaân coâng nhoùm
phuï traùch.
Cung caáp ñaày ñuû duïng cuï vaø
caùc thieát bò caàn thieát.
Thöïc hieän ngaøy toång veä sinh
toaøn coâng ty.
Saøng loïc moïi thöù khoâng caàn
thieát.
Duy trì 2 cuoäc toång veä sinh
haøng naêm.
Böôùc 4: Thöïc hieän Seiri (Saøng
loïc)
Noäi dung:
Laäp tieâu chuaån loaïi boû nhöõng
thöù khoâng caàn thieát.
Saøng loïc sô boä ñeå loaïi boû
nhöõng thöù khoâng caàn thieát sau
ngaøy toång veä sinh.
Moïi ngöôøi taäp trung xaùc ñònh
vaø phaân loaïi nhöõng thöù khoâng caàn
thieát vaø loaïi boû chuùng.
Nhöõng thöù khoâng duøng nöõa
nhöng vaãn coù giaù trò caàn ñöôïc ñaùnh
giaù laïi tröôùc khi coù quyeát ñònh xöû lyù
ñeå traùnh laõng phí.
Laøm coâng taùc saøng loïc thöôøng
xuyeân taïi vò trí laøm vieäc vaø saøng
loïc toång theå toaøn coâng ty toå chöùc
hai laàn 1 naêm.
Saøng loïc thöïc hieän luùc naøo, ai
laøm vaø laøm ôû ñaâu?
Vaøo ngaøy toång veä sinh moïi
ngöôøi coá gaéng loaïi boû nhöõng thöù
khoâng caàn thieát.

1818
Lean vaø 5S
Moãi naêm hai laàn toå chöùc moät
ngaøy Seiri vaø taäp trung loaïi boû moïi
thöù khoâng caàn thieát.
Trong suoát nhöõng ngaøy thöïc
hieän hoaït ñoäng Seiri, Seiton vaø
Seito, coá gaéng loaïi boû nhöõng thöù
khoâng caàn thieát vaø phoøng ngöøa
laõng phí do tích luõy nhöõng thöù
khoâng caàn thieát.
Ban laõnh ñaïo vaø chuyeân gia
ñaùnh giaù 5S ñi xem xeùt xung
quanh choã laøm vieäc vaø ñöa ra
nhöõng lôøi chæ daãn caàn thieát.
Böôùc 5: Thöïc hieän Seri, Seiton
vaø Seiso haøng ngaøy.
Thöôøng xuyeân loaïi boû nhöõng
thöù khoâng caàn thieát. Taän duïng choã
laøm vieäc hieäu quaû hôn.
Luoân tìm caùch vaø thöïc hieän caûi
tieán ñòa ñieåm vaø phöông phaùp löu
giöõ ñeå giaûm toái thieåu thôøi gian tìm
kieám vaø laáy ra.
Laäp thôøi khoùa bieåu vaø thöïc hieän
veä sinh haøng ngaøy ñeå taïo ra moät
moâi tröôøng thoaûi maùi ñaûm baûo
söùc khoûe.
Huy ñoäng moïi ngöôøi phaùt huy
saùng kieán caûi tieán taïi choã laøm vieäc.
Luyeän taäp Seiketsu:
Khi thöïc hieän ñuùng caùc hoaït
ñoäng Seri, Seiton, Seiso, nôi laøm
vieäc trôû neân saïch seõ vaø ngaên naép.
Ñieàu naøy ñöôïc goïi laø Seiketsu
(Saên soùc). Ñeå duy trì vaø naâng cao
5S neân söû duïng caùc phöông phaùp
hieäu quaû sau:
Ban laõnh ñaïo ñaùnh giaù hoaït
ñoäng 5S
Taïo ra söï thi ñua giöõa caùc
phoøng ban veà 5S.
Taïo ra söï thi ñua giöõa caùc coâng
ty veà 5S.
Luyeän taäp Shitsuke:
Gaëp gôõ moïi ngöôøi vôùi nuï cöôøi
thaân thieän.
Chòu khoù laéng nghe.
Laøm vieäc nhieät tình vaø luoân tìm
caùch caûi tieán.
Coù tinh thaàn ñoàng ñoäi.
Luyeän taäp phong caùch luoân
xem mình laø thaønh vieân cuûa moät
toå chöùc coù uy tín.
Coá gaéng luoân ñuùng giôø.
Giöõ nôi laøm vieäc luoân saïch seõ
vaø ngaên naép.
Tuaân thuû nghieâm ngaët qui ñònh
an toaøn.
Böôùc 6: Ñaùnh giaù ñònh kyø 5S.
Caùc hoaït ñoäng 5S caàn ñöôïc
duy trì thöôøng xuyeân vaø naâng cao.
Ñeå khuyeán khích duy trì vaø naâng
cao caùc hoaït ñoäng naøy caàn coù
caùc hoaït ñoäng ñaùnh giaù. Noäi dung
coâng taùc ñaùnh giaù bao goàm:
Laäp keá hoaïch ñaùnh giaù vaø
khuyeán khích hoaït ñoäng 5S.
Caùn boä ñaùnh giaù thöôøng xuyeân
hoaït ñoäng 5S.
Phaùt ñoäng phong traøo thi ñua
giöõa caùc phoøng ban veà hoaït ñoäng
5S.
Trao thöôûng ñònh kyø cho
nhoùmvaø caù nhaân thöïc hieän toát 5S.
Toå chöùc tham quan tìm hieåu
vieäc thöïc hieän 5S ôû caùc ñôn vò
khaùc.
Toå chöùc caùc phong traøo thi
ñua 5S giöõa caùc coâng ty ñeå hoaøn
thieän hôn.
Phöông phaùp thöïc hieän 5S
haøng ngaøy:
Tieán haønh 5S khoaûng 5 phuùt
vaøo moãi buoåi saùng vaø moãi buoåi
chieàu haøng ngaøy
Moïi ngöôøi thöïc hieän 5S khoaûng
10 phuùt taïi nôi laøm vieäc cuûa mình
vaøo thöù saùu haøng tuaàn (khu vöïc caù
nhaân vaø khu vöïc chung).
Haøng thaùng, thöïc hieän 5S toaøn
coâng ty khoaûng 30 phuùt trong giôø
laøm vieäc. (Khu vöïc chung nhö vaên
phoøng , phaân xöôûng , caêng tin, nhaø
veä sinh.v.v.)
Moïi ngöôøi chia seû kinh nghieäm
thöïc hieän.
Taïo ra nôi laøm vieäc thuaän tieän.
Khoâng ngöøng caûi tieán moâi
tröôøng laøm vieäc.
10 ñieàu gôïi yù ñeå thöïc
hieän thaønh coâng 5S:
Hai caùi ñaàu luoân toát hôn moät
caùi ñaàu - phaùt huy toái ña phöông
phaùp huy ñoäng trí naõo.
Luoân yù thöùc tìm ra caùc ñieåm
khoâng thuaän tieän ñeå caûi tieán.
Luoân yù thöùc tìm ra nhöõng nôi
laøm vieäc khoâng ngaên naép ñeå caûi
tieán.
Tìm ra nhöõng khu vöïc laøm vieäc
khoâng an toaøn ñeå caûi tieán.
Tìm ra nhöõng nôi laøm vieäc
khoâng an toaøn vaø chöa saïch seõ
ñeå caûi tieán.
Tìm ra caùc ñieåm laõng phí ñeå
loaïi boû.
Môû roäng phaïm vi veä sinh beà
maët maùy moùc.
Chuù yù tôùi caùc khu vöïc coâng
coäng nhö: caêng tin, nhaø veä sinh,
vöôøn, haønh lang ngoaøi vaø baõi ñoã
xe.
Chæ ra nhöõng baèng chöùng maø
nhaân vieân caàn phaûi taêng cöôøng
hoaït ñoäng 5S.
Söû duïng höõu hieäu caùch thöùc
kieåm soaùt baèng tröïc quan.
CN. Mai Thanh Truyeàn

Lean 6 Sigma Số 57

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (17)

Destacado

Destacado (20)

Similar a Lean 6 Sigma Số 57

Similar a Lean 6 Sigma Số 57 (20)

Más de IESCL

Más de IESCL (13)

Lean 6 Sigma Số 57