SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 115
Descargar para leer sin conexión
Aan de slag met
ESG in het MKB
College voor ESG Reporting & Assurance
Businessschool University of Groningen
Voorstellen Geboren te Meppel
op 18 december 1967
Accountant geworden
1998 en register-edp-
auditor in 2000
Afier Accountants +
Adviseurs opgericht per 1
januari 2005. Mensen-
voor-cijfers als motto.
ESG-opleiding aan de
Rijksuniversiteit
Groningen 2019/2020
Lid SRA duurzaamheids-
commissie en gericht op
IT-aspecten van ESG-
accounting
Woordvoerder duurzaamheid
CDA-fractie gemeente
Hoogeveen en bestuurslid van
Economy for the common good
Voorstellen Afier
HOLDING BV
Start als
Mensen-voor-
cijfers
2005 2015 2019 2020
2006 2008 2022
2018
JOP Eerste impact-
organisaties
(subsidie)
Social
Enterprise
. nl volgen
Impact
Noord
ESG-
opleiding
aan RUG
Bij jullie op
bezoek
Wat vindt u
van deze
stelling van
Kees Klomp?
• Bedrijven in de betekeniseconomie werken niet aan
hoogste winstgevendheid, maar de meest positieve
verbeteringen in de persoonlijke leefomgeving van
mensen
• MKB is niet op (korte termijn)
KPI’s en kwartaalcijfers gericht;
• MKB-(familie-) bedrijven zijn
veel meer op de lange termijn
en continuïteit gericht;
• Er is een persoonlijke relatie
tussen aandeelhouders en het
bedrijf (niet een financieel
technische relatie);
• MKB is meer lokaal en regional
georienteerd en minder
geglobaliseerd;
• Ondernemers zijn direct
verbonden met hun
stakehouders en daarmee
worden hun belangen beter
meegewogen
Wat is de rol van de MKB-accountant in het kader van ESG?
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Voorbeeld
Voorbeeld:
Focus op enkele
SDG’s (en ook
niet op de 169
subdoelen)
Maar wat zegt de CSRD…..
Binnen EU
Large public Interest
Binnen EU Binnen EU
Listed SME
Buiten EU Non listed SME
€40 million in net
turnover
€20 million in assets
250 or more employees [2
van 3]
€40 million in net turnover
€20 million in assets
250 or more employees
[2 van 3]
Beursgenoteerde MKB en
dochters # En ook
specifieke CSRD/ESRS….
turnover of above €150
million in the EU +
branche office > 40 mln
of large or enlisted
entity.
Dus onder 40-20-
250 grens
> 500 employees en nu al
NFRD
Nu geen NFRD Vrijstelling voor micro:
Balanstotaal <350k, net
turnover <700k, < 10
employees
Specifieke ESRS
volgt nog …
Vanaf 1-1-2024, due in
2025
Vanaf 1-1-2025, due in
2026
From 1 January 2026 due
in 2027. SMEs can opt-out
until 2028.
Vanaf 1-1-2028 Aangekondigd per
2023….
# “small” and “medium-sized enterprises” with transferable securities on an EU regulated market
Note that once adopted, the CSRD requires member state implementation into local law. Thus, it is possible that there
may be divergences on both the timing of implementation and the approach between member states.
Small and medium enterprises (SMEs)
The CSRD doesn’t place any new reporting requirements on small
companies, except for those with securities listed on regulated
markets. And to make it easier for listed SMEs, they can report using
simplified standards.
But while the CSRD doesn’t apply to non-listed SMEs, the European
Commission has also proposed developing separate standards that
non-listed SMEs could voluntarily use. These standards would be scaled
to fit SMEs’ capabilities and would make it easier for SMEs to report
information to banks, clients, and investors – helping SMEs play their
role in the transition to a sustainable economy.
De nieuwe standaarden - ESRS'en
• Het hart van de CSRD wordt gevormd door de
European Sustainability Reporting Standards
(ESRS'en).
• 13 stuks voorgesteld
• 1e twee ESRS'en zijn algemeen en bevatten
enkele basisprincipes. Over wat over strategie,
governance en beslissingen met betrekking tot
materialiteit moet worden gerapporteerd.
• De overige elf standaarden hebben betrekking op
verschillende EGS-aspecten:
• De 13 standaarden bevatten vooralsnog 137
'Disclosure Requirements’
(toelichtingsverplichtingen) en een 'Application
Guidance’ (toepassingsverplichtingen).
• Later worden nog sector-specifieke standaarden
en standaarden die zijn toegesneden op het mkb
van kracht. Concept in 2023.
Bron: PWC en NBA
EFRAG zal in 2023 de volgende set standaarden consulteren. Deze set zal bestaan uit sector-standaarden en
standaarden voor mkb-ondernemingen.
Outreach event on the EFRAG Exposure
drafts on draft ESRS with a special focus on
SMEs and SMPs
• 33% stated that the consequences were not feasible for SMEs,
• 63% said that they were feasible but at sign. additional costs.
• the drafts contain a significant number of value chain reporting
requirements
• cost of implementing new legislation for SMEs is ten times higher than
for large enterprises.
• voluntary sustainability reporting has advantages for SMEs: e.g.
employer branding, increased competitiveness, an opportunity to be a
supplier to big enterprises and participate in public procurement.
Wat vinden jullie van de voordelen?
Intrinsiek gemotiveerd Extrinsiek gemotiveerd
Wie komen we tegen in praktijk? Vooral verschillende ambities…
Nieuwe onderneming Bestaande onderneming Relaties Regelgeving
Vaak nieuw businessmodel Transformatie van
bestaande businessmodel
Dochter Algemene regelgeving zoals
CSRD/ESRS,
klimaatakkoord, RJ400
Vaak meerdere ESG-doelen Groeiend aantal ESG-
doelen
Ketenpartner Branche-specifiek /
Financiers- of subsidie-
voorwaarden
Toeleverancier (zie ook SME
United)
Opdracht- of project
specifiek
Of combinaties van deze categorieën
Koplopersprojecten
Stimulans voor MKB: van extrinsiek naar intrinsiek
In 2021 werkten 13 SRA-
kantoren aan hun
koploperscertificaat.
Binnen de MKB-
accountants zijn dit de
koplopers. Afier had dit
al in 2020 verkregen. Alfa
is al jarenlang B-corp.
….wat valt u op?
Aan het onderzoek – een online enquête die begin
2021 is uitgezet binnen de netwerken van VNO-
NCW, MKB-Nederland, DSGC, Groene Groeiers,
Global Compact Netwerk Nederland, MVO
Nederland en Social Enterprise NL – deden in totaal
honderd bedrijven mee. Twee derde van de
respondenten meldt dat de inzet van hun
organisatie om bij te dragen aan de SDG's het
afgelopen jaar is toegenomen. Voor de rest geldt
dat dit is gelijk gebleven. Slechts één ondernemer
meldt dat de inzet is afgenomen. Opvallend is dat
de kans die het minst genoemd wordt (door 20
procent) kostenbesparing is. Ook het beperken
van de risico's op het schenden van richtlijnen
voor internationaal maatschappelijk
verantwoord ondernemen is maar voor een
klein deel (21 procent) van de respondenten
een motivatie.
Het begint met ambities en
overtuiging
Welke SDG’s….?
Volwassenheidsmodel uit onze MKB-praktijk I
Bewustzijn gestart
Brede aandacht
Doelen en missie
Transformatie onderweg
Organisatie op orde
Certificering en rapportage
Bewezen betekenisonderneming
Volwassenheidsmodel uit onze MKB-praktijk II
Gesegmenteerd bewustzijn en
toenemende belanghebbenden invloed
Multi-afdelingen bewustzijn en
management en directie raken betrokken
ESG-doelen gesteld en transformatie wordt
evolutionair aangepakt. Missie veranderd
Businessmodel is getransformeerd en organisatie
werkt aan ESG-doelen
Organisatie werkt aan ‘ESG-in-control’ zijn en ESG-
accounting (AOIC, IT, processen, monitoring) is opgezet
Gecertificeerde organisatie, impact gemeten, met eigen ESG-
verslag (ESG-reporting) vaak ook een code of conduct
Betekenisorganisatie met integrale rapportage op ESRS-niveau
(met ESG-assurance, lim. scope)
Case I ‘van Hulley’
Niveau 6: duidelijke Theory of change, officieel social enterprise, code sociaal ondernemen, B-corp, (derde)
Maex-impact-meting (1,1 mln euro), eigen ESG-registratie, geheel eigen impact verslag
Zijstapje, kijk eens op www.maex.nl
< 50 p. is 900 euro
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Bron
Mak
de
Lat
Eshuis
Case II Fruitkracht
MVO - Fruitkracht
De stakeholder zien die dat zelf nog niet weet
Dubbele materialiteit naar Trippel?
Outside-in
Inside-out
Wat zijn de belangrijke
duurzaamheids-gerelateerde risico’s
en kansen voor de organisatie
volgens uw stakeholders, zoals water-
en droogteschade, reputatierisico’s of CO2-
heffingen?
Volgens u stakeholders wat is de
potentiële impact, positief of negatief,
die uw organisatie heeft op mensen en
milieu. Denk aan schade aan biodiversiteit,
mensenrechten-schendingen of een positieve bijdrage aan het
oplossen van het wereldvoedselprobleem.
Wat zijn de belangrijkste
bijdragen die uw stakeholders
zelf kunnen leveren aan
materialiteit 1 en 2 van uw
bedrijf?
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Wat zegt de EU (CSDD)?
Commission lays down rules for companies to respect human
rights and environment in global value chains…..Eu-Companies
groep 1, groep 2 (met risico-sectoren) en non-eu-companies….
….SMEs
Micro companies and SMEs are not concerned by the proposed rules.
However, the proposal provides supporting measures for SMEs, which
could be indirectly affected.
Corporate sustainability due diligence (europa.eu)
Wat nog meer?
This proposal applies to the company's own operations, their
subsidiaries and their value chains (direct and indirect
established business relationships).
En….
To do punt 3: take measure tot prevent or mitigate risks
of….onderdeel d: support SME which are in an established
business relationship. Idem punt 4, onderdeel e. Providing
support for SME….nog niet veel van gezien….
Ketendruk, in praktijk, stel u levert aan Ahold
en doet nog niets aan EGS….
Dear Supplier,
I’m sure you’re aware of our mission ‘Together we make eating better the easy choice. For everyone.' To move
towards a healthier lifestyle, to connect people, and, last but not least, to contribute to a better climate so that
future generations can continue to reap the benefits of our planet. These changes can only become reality if we
work together. At Albert Heijn, that means working together with all colleagues, business owners, farmers,
growers, government authorities, and especially with you as a supplier. That’s why I am sending you this letter,
to let you know of the steps Albert Heijn is going to take to further strengthen and improve its supply chains in
response to climate change and the need to protect human rights.
Per mail 15-11-2022, 11.19 uur, arcering EJK
Ketendruk, in praktijk, vervolg
Climate
The food industry is responsible for a significant percentage of global greenhouse gases. That is a major responsibility,
but at the same time it offers an opportunity for us to improve and work together.
Albert Heijn wants to adopt an ambitious and tangible role in the movement towards a liveable earth.
As part of the Science Based Target initiative (SBTi), Albert Heijn aims to achieve a 45% reduction in carbon emissions in
its supply chain by 2030, compared to 2018. In that context, we’re looking forward to working with all our suppliers to
set individual climate objectives and to report progress annually.
We’re asking you, and all our other suppliers to:
1. Commit to the Net Zero targets of the Science Based Targets initiative (SBTi) by no later than 30 June 2023. This
commitment is an important step which will enable you to establish your own Net Zero Science Based Targets and have
them validated by SBTi within 24 months after making the commitment.
2. Report 2022 Scope 1-2-3 carbon emissions and emission reduction plans to Albert Heijn via the Ahold Delhaize
climate reporting platform (which we will share more information on in Q1 2023). This becomes an annual process, in
which suppliers report on the previous reporting year with an annual deadline of June 30.
Ketendruk, in praktijk
Human Rights
We want our customers to be able to buy their groceries with a clear conscience. Social compliance requirements have
been part of our way of working for many years. In 2023, Albert Heijn will be taking the next step in the journey towards
furthering human rights within our supply chains.
In summary, our social compliance approach will be expanded on the following points:
• Significant non-conformities in social compliance to be resolved within 2 years;
• Expansion of raw material certification in high-risk countries (such as rice, nuts, coconut);
• Introduction of social compliance in medium-risk countries, starting with fresh unprocessed fruit and vegetables and
agricultural commodities used as ingredients for various products (such as tomatoes for tomato sauce, or olives for
olive oil).
Ketendruk, in praktijk
In the coming months, we’ll be in touch to share more information with you about the steps we’re taking on
both topics. It’s essential that we work together on this. I am convinced that by pulling together, we can make
a positive impact and will leave behind a better world for future generations, so I look forward to your
cooperation.
For more information or if you have any questions, please contact your Sourcing Manager at Albert Heijn.
Yours sincerely,
Anita Scholte op Reimer
Head of Quality and Sustainability
Ketendruk, in
praktijk, maar er
volgen meer…Lidl
één van de
koplopers
Ketendruk, in
praktijk, en er
volgen
producten…
Case III Ooit een bakker… nu
ketenregisseur en ‘voorbakker’
• Internationale graaninkoop, gist, conservering
• Invloed op akkerbouw in verschillende landen
• Vegan productie
• Transport naar fabriek en af fabriek;
• Opslag grondstoffen
• Opslag gereed product
• Verpakking en conservering
• Afval in keten
• Verspilling en 2de gebruiksdoelen
Klimaatakkoord, 5 verplichtingen vastgoed
Een aantal wetten en regels creëert verplichtingen voor bedrijven, om te
verduurzamen. We zetten van vijf verplichtingen op een rij wat het is,
voor wie het geldt en wat u moet of kunt doen. Het gaat om:
1. Energie-auditplicht (EED)
2. Energielabel(registratie) voor utiliteitsgebouwen
3. Verplicht energielabel C voor kantoorpanden
4. Informatieplicht energiebesparing
5. Energiebespaarverplichting
Klimaatakkoord, 5 verplichtingen vastgoed
Een aantal wetten en regels creëert verplichtingen voor bedrijven, om te
verduurzamen. We zetten van vijf verplichtingen op een rij wat het is,
voor wie het geldt en wat u moet of kunt doen. Het gaat om:
1. Energie-auditplicht (EED)
2. Energielabel(registratie) voor utiliteitsgebouwen
3. Verplicht energielabel C voor kantoorpanden
4. Informatieplicht energiebesparing
5. Energiebespaarverplichting
Verplicht energielabel C voor kantoren
Het energielabel C is vanaf 1 januari 2023 verplicht voor kantoorpanden, die voldoen aan de gestelde criteria. Deze
verplichting volgt uit het Bouwbesluit 2012.
Wat is het verplichte energielabel C voor kantoorpanden?
Het energielabel C voor utiliteitsgebouwen beperkt het toegestane primair fossiele energiegebruik tot maximaal 225 kWh
per vierkante meter per jaar (kWh/m2 jr). Indien een gebouw niet aan deze norm voldoet is het vanaf 1 januari 2023 niet
langer toegestaan om dit als kantoor te gebruiken.
Moet ik aan het verplichte energielabel C voor kantoorpanden voldoen? Het verplichte energielabel C geldt voor
gebouwen die:
1. Voor minimaal 50 procent zijn ingericht als kantoor
2. Een gebruiksoppervlakte hebben van minimaal 100 vierkante meter
3. Geen monument zijn, zoals bedoeld in de Erfgoedwet of aangewezen in de provinciale of gemeentelijke verordening
4. Minimaal 2 jaar als kantoor worden gebruikt
5. Niet worden onteigend of worden aangekocht in het kader van de Onteigeningswet
6. Energie gebruiken om het binnenklimaat te regelen
7. Maatregelen kunnen nemen met een terugverdientijd van minder dan 10 jaar
KvK: Zorg dat je alle benodigde aanpassingen op tijd uitvoert, zodat je voor 1 januari 2023 energielabel C hebt. Houd rekening met lange wachttijden vanwege
personeelstekorten en materiaalschaarste. Red je de uitvoer van de maatregelen niet voor 2023, dan riskeer je een boete of kan de gemeente je pand zelfs sluiten.
Gemeentes gaan controleren of kantoorpanden aan de verplichting voldoen. Het is op dit moment niet duidelijk of ze soepel zullen omgaan met de regels vanwege de lange
wachttijden voor sommige aanpassingen.
Case IV ‘De Stek’ van G naar A++++
Royal haskoningDHV
En nog veel meer
regels…meer
verpakkingen
(deels) recyclebaar,
herbruikbaar,
verbod op
(bepaalde)
kunststoffen
"Grote verandering voor bedrijven door
Single Use Plastics-richtlijn"
• Met ingang van 2023 verandert er behoorlijk veel voor bedrijven als
gevolg van de SUP (Single Use Plastics)-richtlijn door de
Nederlandse overheid. Voor verpakkingen die onder deze richtlijn
vallen, moeten bedrijven maatregelen nemen om gebruik van deze
verpakkingen te reduceren en er gaat een Uitgebreide Producenten
Verantwoordelijkheid gelden voor vormvaste verpakkingen, zakjes
en wikkels.
• "Invoering van de Single Use Plastics-wetgeving heeft veel gevolgen
voor het verpakkend bedrijfsleven. Alle bedrijven die SUP-
verpakkingen op de markt brengen, krijgen te maken met extra
heffingen en moeten hun verpakkingenadministratie aanpassen."
Het advies van Robert Bakker luidt om hier tijdig mee aan de slag te
gaan.
Bron: groenten-nieuws
Ook weer kansen
zien
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Bron: ZeroCO2
Groen lenen of niet lenen I
“We zien bij de ECB een oprechte bezorgdheid rond de vraag of
banken wel beseffen welke financiële risico's ze lopen door de
gevolgen van klimaatverandering, bijvoorbeeld overstromingen.
Dat hoort bij de taak van de ECB om de financiële stabiliteit te
bewaken. Aan de andere kant wordt nu van banken gevraagd om
ESG-criteria te incorporeren in hun kredietverlening en
beleggingsbeleid. Rond klimaatverandering gaat het er dan
bijvoorbeeld om dat een bank inzicht heeft in hoeveel CO2
kredietnemers uitstoten, nu en in de komende jaren. Feitelijk gaat
het erom dat banken inzicht moeten krijgen in de mate waarin hun
klanten zich adequaat aanpassen aan de gevolgen van
klimaatverandering.”
Groen lenen of niet lenen II
Aangezien het hier gaat over het verduurzamen van je bedrijf, kan er
aanspraak gemaakt worden op een groene lening voor bedrijven. Dit
wordt ook wel groenfinanciering genoemd. Dit is een lening met een
flink lager rentetarief dan bij een normale bedrijfsfinanciering het geval
is. In de meeste gevallen komt de financiering van beleggers, welke
een extra fiscaal voordeel ontvangen voor het groen beleggen.
Niet elke financiering komt in aanmerking voor een zakelijke groene
lening. Deze moet worden beoordeeld door de Rijksdienst voor
Ondernemend Nederland (RVO). Als de voorgenomen verduurzaming
van je bedrijf voldoet aan de gestelde voorwaarden van de Regeling
Groenprojecten dan wordt hier een groenverklaring voor afgegeven.
Met een groenverklaring kan vervolgens naar een groene lening
worden gezocht. Belangrijk om te weten is dat het minimale bedrijf
voor een groene bedrijfslening vaak €25.000,- bedraagt.
Groen lenen of niet lenen III
ESG zit in het financieringsproces en bedrijfsbeleid van October
Het ondersteunen van onze kredietnemers om een positieve sociaaleconomische
impact te maken op de Europese reële economie vormt op zich al onze visie en een
doorslaggevende sociaal verantwoorde doelstelling. Het ESG-bewustzijn in de
markt neemt toe en komt overeen met onze betrokkenheid met ESG.
Dat laten we op twee manieren zien. Ten eerste is het beoordelen van de ESG
activiteiten van een kredietnemer verankerd in het de kredietanalyse en
leenproces. De beoordeling van het risico van een kredietnemer is niet meer
uitsluitend op traditionele financiële maatstaven gebaseerd. Ten tweede
heeft October als een van de allereerste MKB-financieringsplatforms de Principes
voor Verantwoord Beleggen (PRI) ondertekent als Sustainable and Socially
Responsible Lender.
Borgstellingskrediet MKB: BMKB en BMKB-G
• Met de BMKB staat de overheid voor een deel garant voor leningen
• Voor ondernemingen met maximaal:
• 250 werknemers
• 50 miljoen jaaromzet
• 43 miljoen balanskrediet
• Extra krediet mogelijk voor investeringen in technologische ontwikkelingen
• BMKB-G is nieuw: 7 nov 22 tot 1 juli 2023
• Hoger %, 75%. Let op alles van EIA-lijst. Rest 50%
• Provisie lager naar 2% bij 24 Q’s
• Let op uitgesloten sectoren: grootbedrijf, landbouw, visserij, publieke
gezondheidzorg, bedrijven in de financiële sector, vastgoed
Borgstellingskrediet MKB: waar BMKB-G
aanvragen ?
Banken Niet-banken
Integrale adviseurs schaars, ZeroCO2
Zero CO2 – Duurzaam ondernemen
Klantreis financiering duurzaam pand
6 stappen
1. Investeringsplan, met bijv. Ecocert over energiebesparing
2. BENG-rapport, let op kan fout gaan…beng 2 (is goed voor
bouwvergunning, maar moet wel voldoende effectief zijn voor groen
financiering). Dus wel checken.
3. Taxatierapport (check label A+, moet zijn A+++++ zie BENG-normen!
Energielast kapitaliseren. Taxateurs moeten daar wel opletten,
kapitaliseren obv beng-norm per m2. /gem. energielasten. voordeel,
huidige tarieven, 20 jaar. Zie model ING Bank.
4. Omgevingsvergunning (juiste BV, etc…en let op de goede BENG?)
5. Subsidies & Fiscale voordelen (indien groenfinanciering met
groenverklaring – door bijv. ZeroCO2)
6. Stapelfinanciering bij vergroening!
Stapelfinanciering
(in Groningen)
# Financiering
1 Bancaire financiering
2 Groenfinanciering
3 Fin. Prov. Fondsen
4 Fiscale regelingen
5 Overige financieringsmogelijkheden
110%?
Diverse producten
Social impact bonds
Alternatieve financiers en investeerders
Klanten - Social Finance NL (socfin.nl)
1. Als bedrijf, fonds of overheid bepaal je hoeveel geld of uren van medewerkers beschikbaar wordt gesteld voor
maatschappelijke initiatieven
2. Samen met MAEX worden criteria voor de Impuls aanvraag geformuleerd, waarbij het in ieder geval gaat om het waarde
leveren op een of meerdere SDG’s en het versterken van de organisatiekracht van een initiatief.
3. MAEX start een communicatiecampagne om initiatieven te stimuleren een aanvraag te doen
4. Samen met de ‘donateur(s)’ beoordeelt MAEX de aanvragen
5. MAEX zorgt voor een makkelijk en transparant beoordelingsproces
6. MAEX verzorgt de toekennings- en afwijzingsbrieven
7. MAEX maakt een helder 'Verantwoording en Impact' document als alle donaties zijn uitbetaald
8. Binnen 4 maanden verantwoorden de initiatieven hun bijdrage op hun MAEX profiel
Verantwoord done-steren, doneren of investeren?
Case V Holthausen
Financering via de NASDAQ: Groot denken werkt niet altijd,
maar als MKB-familiebedrijf kunnen ze nog wel impact maken!
FD zat 28 november 2022
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Case VI
KvK 1904
Case VII
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Case VIII / MKB: soms ook uitvoeriger
Case IX
MKB: is praktisch
concreet
Case X.1
X.2 Trippel materialiteit ….Lisdodde
Outside-in
Inside-out
Lokaal natuurlijk product
10 ha. Natuurgebied
Huis geïsoleerd
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Case XI VEPA
stoel van 1.000
petflessen
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
XI
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
XI
Case XII
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Case XIII DGBC, Dutch Green
Building Council
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Transformatie van belastingen
Milieu-investeringsaftrek (MIA) + VAMIL
• Voor investeringen in duurzame bedrijfsmiddelen
• Indien opgenomen in de jaarlijkse MIA-lijst aftrek van:
• 27%
• 36%,
• 45%
• Met de VAMIL kunnen 75% van de kosten direct in het jaar van
aanschaf afgeschreven worden
Energie-investeringsaftrek (EIA)
• Voor investeringen in:
• energiezuinige technieken
• duurzame energie
• CO2-reductie
• Op basis van een jaarlijks vast te stellen EIA-lijst
• 45,5% van de investeringskosten
Thuiswerkvergoedingen
• Maximaal € 2 onbelast per dag
• Vanaf 2023 € 2,15
• Per dag óf thuiswerkvergoeding óf reiskostenvergoeding woon-werk
Subsidies – SDE++
• Voor investeringen in:
• Opwekking van hernieuwbare energie
• CO2 verlagende technieken
• Doel: haalbaar en betaalbaar maken van de energietransitie
Subsidies – DEI+
• Voor investeringen in innovatieve
technieken voor:
• Vermindering CO2 uitstoot
• Vermindering energiegebruik
• Hernieuwbare energiebronnen
• Afvalverwerking van nieuwe
producten of materialen
Subsidies – SEBA
• Voor de aanschaf van emissieloze bedrijfsauto’s
• Maximaal:
• 10% van de netto catalogusprijs tot 3.500 kg
• 10% van de verkoopprijs zonder btw tot 4.250 kg
• € 5.000
Subsidie - SVM
• Voor maatwerk energieadvies en uitvoering van het advies
• Voor MKB onderneming met maximaal:
• 250 werknemers
• € 50 miljoen jaaromzet
Verlaagde bijtelling
• Lagere bijtelling voor lease van elektrische of emissievrije auto’s
• Eerste ingebruikname in 2022:
• 16% bijtelling (i.p.v. 22%)
• cataloguswaarde tot € 35.000 (vanaf 2023 € 30.000)
• Voor emissievrije auto’s geldt geen maximale cataloguswaarde
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Sus-Data-Gap in MKB nog groter? En groeiende?
• Aantal stakeholders
(keten, financiers, enz.)
groeit;
• Meerdere normenkaders
(frameworks) en
meerdere uitvragen
(surveys);
• Groeiende
volwassendheid in
Sustainable reporting (en
assurance-requirements)
Sus-data-gap ?
MKB grotere gap?
• Minder formele processen,
monitoring en governance;
• Geen data-warehouse of
vergelijkbare techniek
geimplementeerd
• Meer afhankelijk van derden door
kennisachterstand
• Man-in-the-middle problematiek,
dus afhankelijk (zie de bakker)
MKB kleinere gap?
• Simpelere bedrijfsstructuur en
daarmee makkelijker te
doorgronden;
• Minder relevante rapportage
domeinen;
• Meer gedreven en direct (zelf)
betrokken directies en managers;
• Eerder geraakt in
bestaanszekerheid
#1 tool voor ESG-accounting in het MKB?
En bij het grootbedrijf?
30 questions to ask before choosing a sustainability software (sustainlab.co)
Sus-Data-Gap oplossingen?
• Gecombineerde data verwerking
over verschillende normenkaders
heen. Hergebruik van data;
• Flexibele dashboarding op basis
van gedeelde databases;
• Data-verzameling door gehele
organisatie organiseren en niet
bij een CSR-functionaris;
• Vergroting van kennis en
bewijszijn rondom de noodzaak
van sus-data-collection;
Bron:
Beezzz.app
• You can discover how you
can report within any
framework, (e.g. SDG, GRI,
SASB and EU Taxonomy)
• connect to any data source
(both outside and inside
your organization, 90
standard connections)
• prepare for assurance and
analyze with dashboards.
Visma Sustynex
Het eerste cloud native platform ter wereld voor
duurzaamheidsrapportages op basis van een GRI-
taxonomie
Rapporteren over duurzaamheid wordt
steeds belangrijker. Nieuwe wet- en
regelgeving vereist gedetailleerde
rapportages. Ook klanten en
investeerders vragen vaker om meer
duurzaamheidsinformatie. Maar het
verzamelen en opstellen van deze
informatie en het delen ervan met
verschillende stakeholders is tijdrovend
en arbeidsintensief.
De Voordelen van Visma Sustynex
1. Visma Sustynex is cloud-native en vereist geen
aanpassingen aan uw huidige IT-landschap. U kunt
het als een service gebruiken.
2. Met Visma Sustynex kunt u eenvoudig de vereiste
duurzaamheidsrapportages delen om te voldoen
aan de CSRD.
3. Visma Sustynex is een veilige, betrouwbare
oplossing die uw duurzaamheidsrapportageproces
ondersteunt van A tot Z. U kunt de benodigde
gegevens verzamelen, het rapport opstellen en
afronden in één enkel platform.
ESG-software - Vergelijk prijzen en bestverkochte producten - Capterra Nederland 2022
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
ECG-methodiek
“Nu zijn we alleen bezig met de kunst van het
geld verdienen. In een échte economie is
geld een middel en het algemeen belang het
doel.”
ECG Visie en Methodologie
in een notendop
• De ECG-beweging streeft naar economische
systeemverandering om rekening te houden met
menselijke, sociale, ecologische en
democratisch-participatieve effecten.
• Het is een internationale sociale beweging een
echte bottom-up organisatie, gemeenschap van
mensen, bedrijven, gemeenten, etc.
• De methodologie van ECG is tastbaar en
gebruiksvriendelijk. Het biedt praktische tools
voor prestatiemeting en consultancy & auditing-
organisatie. De methodologie maakt peer-
review impactmeting mogelijk.
De vier kernwaarden
(i) Menselijke waardigheid;
(ii) Solidariteit & Sociale Rechtvaardigheid;
(iii) Ecologische Duurzaamheid;
(iv) Transparantie & Medezeggenschap.
De vijf stakholdersgroepen
(i) Leveranciers;
(ii) Eigenaren, vermogen- & financiële
aanbieders;
(iii) Werknemers;
(iv) Klanten & zakenpartners;
(v) Maatschappelijke omgeving.
Common
good matrix
Goodbalancer tool
SDG’s versus Common good matrix
Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
Stelling: ‘Hoera
Greenwashing?’ Hoera greenwashing? – Kreuzeman
Case XIV Drents
Landschap
• Theory of Change
• Al 3 jaar impactrapportage
• Vrijwillige controle
• Link met bestuursverslag
Case XIV Drents Landschap II
Relatie met SDG’s
SRA-bestuurslid Harry
Marissen: ‘’De MKB-
accountant heeft een
duidelijke rol als het gaat
om duurzaam ondernemen.
Belangrijk is dat hij met de
klant bespreekt wat de
risico's en kansen zijn van
de energietransitie. De
accountant kan helpen met
subsidies en het inrichten
van de administratieve
organisatie om informatie
over duurzaamheid in kaart
te brengen.''
Tenslotte
'Duurzaamheidsverantwoording wordt een must in het mkb' (accountant.nl)
Tenslotte, zou het tijd zijn voor?
* Vrij naar ‘Global Alliance for banking on values’
Ons motto……
……bedankt voor uw aandacht!

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐
攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐
攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐
CODE BLUE
 

La actualidad más candente (20)

AWS Wavelength最新情報(2020/12)
AWS Wavelength最新情報(2020/12)AWS Wavelength最新情報(2020/12)
AWS Wavelength最新情報(2020/12)
 
Sap hybris overview
Sap hybris overviewSap hybris overview
Sap hybris overview
 
20190723 AWS Black Belt Online Seminar AWS CloudHSM
20190723 AWS Black Belt Online Seminar AWS CloudHSM 20190723 AWS Black Belt Online Seminar AWS CloudHSM
20190723 AWS Black Belt Online Seminar AWS CloudHSM
 
攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐
攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐
攻撃者の行動を追跡せよ -行動パターンに基づく横断的侵害の把握と調査- by 朝長 秀誠, 六田 佳祐
 
SCUGJ第28回勉強会:Azure Extended Network Ver 2.2.0 Update
SCUGJ第28回勉強会:Azure Extended Network Ver 2.2.0 Update SCUGJ第28回勉強会:Azure Extended Network Ver 2.2.0 Update
SCUGJ第28回勉強会:Azure Extended Network Ver 2.2.0 Update
 
Black Belt Online Seminar AWS Amazon RDS
Black Belt Online Seminar AWS Amazon RDSBlack Belt Online Seminar AWS Amazon RDS
Black Belt Online Seminar AWS Amazon RDS
 
Amazon Redshift 概要 (20分版)
Amazon Redshift 概要 (20分版)Amazon Redshift 概要 (20分版)
Amazon Redshift 概要 (20分版)
 
研究用途でのAWSの利用事例と機械学習について
研究用途でのAWSの利用事例と機械学習について研究用途でのAWSの利用事例と機械学習について
研究用途でのAWSの利用事例と機械学習について
 
Blockchain, AI, IOT, Crypto Challenges and opportunities for the Energy Oil a...
Blockchain, AI, IOT, Crypto Challenges and opportunities for the Energy Oil a...Blockchain, AI, IOT, Crypto Challenges and opportunities for the Energy Oil a...
Blockchain, AI, IOT, Crypto Challenges and opportunities for the Energy Oil a...
 
디지털 트랜스포메이션의 이해와 도입 사례 - Understanding of digital transformation and examples...
디지털 트랜스포메이션의 이해와 도입 사례 - Understanding of digital transformation and examples...디지털 트랜스포메이션의 이해와 도입 사례 - Understanding of digital transformation and examples...
디지털 트랜스포메이션의 이해와 도입 사례 - Understanding of digital transformation and examples...
 
Unleashing the Power of OpenAI GPT-3 in FME Data Integration Workflows
Unleashing the Power of OpenAI GPT-3 in FME Data Integration WorkflowsUnleashing the Power of OpenAI GPT-3 in FME Data Integration Workflows
Unleashing the Power of OpenAI GPT-3 in FME Data Integration Workflows
 
AWS IoT サービス アップデートのご紹介
AWS IoT サービス アップデートのご紹介AWS IoT サービス アップデートのご紹介
AWS IoT サービス アップデートのご紹介
 
Site Reliability Engineering (SRE)を可能にするOpenPIEのご紹介
Site Reliability Engineering (SRE)を可能にするOpenPIEのご紹介Site Reliability Engineering (SRE)を可能にするOpenPIEのご紹介
Site Reliability Engineering (SRE)を可能にするOpenPIEのご紹介
 
Apache StreamPipes – Flexible Industrial IoT Management
Apache StreamPipes – Flexible Industrial IoT ManagementApache StreamPipes – Flexible Industrial IoT Management
Apache StreamPipes – Flexible Industrial IoT Management
 
The M&A Process: Understanding the Lifecycle of a Deal & Basic Deal Documents
The M&A Process: Understanding the Lifecycle of a Deal & Basic Deal DocumentsThe M&A Process: Understanding the Lifecycle of a Deal & Basic Deal Documents
The M&A Process: Understanding the Lifecycle of a Deal & Basic Deal Documents
 
20201118 AWS Black Belt Online Seminar 形で考えるサーバーレス設計 サーバーレスユースケースパターン解説
20201118 AWS Black Belt Online Seminar 形で考えるサーバーレス設計 サーバーレスユースケースパターン解説20201118 AWS Black Belt Online Seminar 形で考えるサーバーレス設計 サーバーレスユースケースパターン解説
20201118 AWS Black Belt Online Seminar 形で考えるサーバーレス設計 サーバーレスユースケースパターン解説
 
Cloud the path for digital transformation
Cloud the path for digital transformationCloud the path for digital transformation
Cloud the path for digital transformation
 
基礎から学ぶ? EC2マルチキャスト
基礎から学ぶ? EC2マルチキャスト基礎から学ぶ? EC2マルチキャスト
基礎から学ぶ? EC2マルチキャスト
 
SCUGJ第22回勉強会:オンプレのL2 NetworkをAzureに延伸? Azure Extended Network
SCUGJ第22回勉強会:オンプレのL2 NetworkをAzureに延伸? Azure Extended NetworkSCUGJ第22回勉強会:オンプレのL2 NetworkをAzureに延伸? Azure Extended Network
SCUGJ第22回勉強会:オンプレのL2 NetworkをAzureに延伸? Azure Extended Network
 
20211203 AWS Black Belt Online Seminar AWS re:Invent 2021アップデート速報
20211203 AWS Black Belt Online Seminar AWS re:Invent 2021アップデート速報20211203 AWS Black Belt Online Seminar AWS re:Invent 2021アップデート速報
20211203 AWS Black Belt Online Seminar AWS re:Invent 2021アップデート速報
 

Similar a college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf

Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NLPresentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
Cyril Soeri
 
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptxM6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
caniceconsulting
 
FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005
FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005
FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005
MVO Nederland (CSR Netherlands)
 

Similar a college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf (20)

Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NLPresentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
 
The Future of Corporate Reporting 2014
The Future of Corporate Reporting 2014The Future of Corporate Reporting 2014
The Future of Corporate Reporting 2014
 
Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Event: The Future of Corporate Reporting 2014Event: The Future of Corporate Reporting 2014
Event: The Future of Corporate Reporting 2014
 
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptxM6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
 
Wel of geen MVO?
Wel of geen MVO?Wel of geen MVO?
Wel of geen MVO?
 
Presentatie MVO binnen het MKB
Presentatie MVO binnen het MKBPresentatie MVO binnen het MKB
Presentatie MVO binnen het MKB
 
Cnv beleggingscode pensioenfondsen 2012
Cnv beleggingscode pensioenfondsen 2012Cnv beleggingscode pensioenfondsen 2012
Cnv beleggingscode pensioenfondsen 2012
 
Samenvatting adviesrapport de ondernemende commissaris mkb hub hu
Samenvatting adviesrapport de ondernemende commissaris mkb hub huSamenvatting adviesrapport de ondernemende commissaris mkb hub hu
Samenvatting adviesrapport de ondernemende commissaris mkb hub hu
 
Rapportage Aedes-benchmark 2014
Rapportage Aedes-benchmark 2014Rapportage Aedes-benchmark 2014
Rapportage Aedes-benchmark 2014
 
MVO-scan MKB, MVO: “Wat schuift het?” ‘ door Jan Peters en René-Pascal van de...
MVO-scan MKB, MVO: “Wat schuift het?” ‘ door Jan Peters en René-Pascal van de...MVO-scan MKB, MVO: “Wat schuift het?” ‘ door Jan Peters en René-Pascal van de...
MVO-scan MKB, MVO: “Wat schuift het?” ‘ door Jan Peters en René-Pascal van de...
 
Symposium f&s 11sept 2014
Symposium f&s 11sept 2014Symposium f&s 11sept 2014
Symposium f&s 11sept 2014
 
LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40
LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40 LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40
LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40
 
LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...
LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...
LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...
 
Presentatie basisboek mvo
Presentatie basisboek mvoPresentatie basisboek mvo
Presentatie basisboek mvo
 
FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005
FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005
FNLI voorlichtingsbijeenkomst - MVO in food en agri 101005
 
Whitepaper goed bestuur in het MKB
Whitepaper goed bestuur in het MKBWhitepaper goed bestuur in het MKB
Whitepaper goed bestuur in het MKB
 
Jaaroverzicht 2017 Impact Investing Nieuws
Jaaroverzicht 2017 Impact Investing NieuwsJaaroverzicht 2017 Impact Investing Nieuws
Jaaroverzicht 2017 Impact Investing Nieuws
 
MVO - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
MVO - Maatschappelijk Verantwoord OndernemenMVO - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
MVO - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
 
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
Duurzame ambities realiseren | Bentacera Inspireert | 12-10-23
 
Samenvatting basisboek mvo
Samenvatting basisboek mvoSamenvatting basisboek mvo
Samenvatting basisboek mvo
 

Más de Erik-Jan Kreuze

Más de Erik-Jan Kreuze (9)

Sra kantorendag 2021 presentatie Afier
Sra kantorendag 2021 presentatie Afier Sra kantorendag 2021 presentatie Afier
Sra kantorendag 2021 presentatie Afier
 
Vip gast van de raad 20 april 2017 Hoogeveen
Vip gast van de raad 20 april 2017 HoogeveenVip gast van de raad 20 april 2017 Hoogeveen
Vip gast van de raad 20 april 2017 Hoogeveen
 
Over mensen: van share- naar stakeholder
Over mensen: van share- naar stakeholderOver mensen: van share- naar stakeholder
Over mensen: van share- naar stakeholder
 
Gjald lezing 1 november 2016 karmelieten klooster drachten
Gjald lezing 1 november 2016 karmelieten klooster drachtenGjald lezing 1 november 2016 karmelieten klooster drachten
Gjald lezing 1 november 2016 karmelieten klooster drachten
 
Verhaal van de eierkist in onze kelder, oorlog is dichtbij!
Verhaal van de eierkist in onze kelder, oorlog is dichtbij! Verhaal van de eierkist in onze kelder, oorlog is dichtbij!
Verhaal van de eierkist in onze kelder, oorlog is dichtbij!
 
Clubheld presentatie voor AD in Rotterdam
Clubheld presentatie voor AD in RotterdamClubheld presentatie voor AD in Rotterdam
Clubheld presentatie voor AD in Rotterdam
 
Interview in blad Entrepreneur
Interview in blad EntrepreneurInterview in blad Entrepreneur
Interview in blad Entrepreneur
 
Economie van de aandacht afier accountants compleet
Economie van de aandacht afier accountants compleetEconomie van de aandacht afier accountants compleet
Economie van de aandacht afier accountants compleet
 
Accountant 3.0 voor hanze hogeschool maart 2015
Accountant 3.0 voor hanze hogeschool maart 2015Accountant 3.0 voor hanze hogeschool maart 2015
Accountant 3.0 voor hanze hogeschool maart 2015
 

college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf

  • 1. Aan de slag met ESG in het MKB College voor ESG Reporting & Assurance Businessschool University of Groningen
  • 2. Voorstellen Geboren te Meppel op 18 december 1967 Accountant geworden 1998 en register-edp- auditor in 2000 Afier Accountants + Adviseurs opgericht per 1 januari 2005. Mensen- voor-cijfers als motto. ESG-opleiding aan de Rijksuniversiteit Groningen 2019/2020 Lid SRA duurzaamheids- commissie en gericht op IT-aspecten van ESG- accounting Woordvoerder duurzaamheid CDA-fractie gemeente Hoogeveen en bestuurslid van Economy for the common good
  • 3. Voorstellen Afier HOLDING BV Start als Mensen-voor- cijfers 2005 2015 2019 2020 2006 2008 2022 2018 JOP Eerste impact- organisaties (subsidie) Social Enterprise . nl volgen Impact Noord ESG- opleiding aan RUG Bij jullie op bezoek
  • 4. Wat vindt u van deze stelling van Kees Klomp? • Bedrijven in de betekeniseconomie werken niet aan hoogste winstgevendheid, maar de meest positieve verbeteringen in de persoonlijke leefomgeving van mensen
  • 5. • MKB is niet op (korte termijn) KPI’s en kwartaalcijfers gericht; • MKB-(familie-) bedrijven zijn veel meer op de lange termijn en continuïteit gericht; • Er is een persoonlijke relatie tussen aandeelhouders en het bedrijf (niet een financieel technische relatie); • MKB is meer lokaal en regional georienteerd en minder geglobaliseerd; • Ondernemers zijn direct verbonden met hun stakehouders en daarmee worden hun belangen beter meegewogen
  • 6. Wat is de rol van de MKB-accountant in het kader van ESG?
  • 7. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 8. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 10.
  • 11. Voorbeeld: Focus op enkele SDG’s (en ook niet op de 169 subdoelen)
  • 12. Maar wat zegt de CSRD….. Binnen EU Large public Interest Binnen EU Binnen EU Listed SME Buiten EU Non listed SME €40 million in net turnover €20 million in assets 250 or more employees [2 van 3] €40 million in net turnover €20 million in assets 250 or more employees [2 van 3] Beursgenoteerde MKB en dochters # En ook specifieke CSRD/ESRS…. turnover of above €150 million in the EU + branche office > 40 mln of large or enlisted entity. Dus onder 40-20- 250 grens > 500 employees en nu al NFRD Nu geen NFRD Vrijstelling voor micro: Balanstotaal <350k, net turnover <700k, < 10 employees Specifieke ESRS volgt nog … Vanaf 1-1-2024, due in 2025 Vanaf 1-1-2025, due in 2026 From 1 January 2026 due in 2027. SMEs can opt-out until 2028. Vanaf 1-1-2028 Aangekondigd per 2023…. # “small” and “medium-sized enterprises” with transferable securities on an EU regulated market Note that once adopted, the CSRD requires member state implementation into local law. Thus, it is possible that there may be divergences on both the timing of implementation and the approach between member states.
  • 13. Small and medium enterprises (SMEs) The CSRD doesn’t place any new reporting requirements on small companies, except for those with securities listed on regulated markets. And to make it easier for listed SMEs, they can report using simplified standards. But while the CSRD doesn’t apply to non-listed SMEs, the European Commission has also proposed developing separate standards that non-listed SMEs could voluntarily use. These standards would be scaled to fit SMEs’ capabilities and would make it easier for SMEs to report information to banks, clients, and investors – helping SMEs play their role in the transition to a sustainable economy.
  • 14. De nieuwe standaarden - ESRS'en • Het hart van de CSRD wordt gevormd door de European Sustainability Reporting Standards (ESRS'en). • 13 stuks voorgesteld • 1e twee ESRS'en zijn algemeen en bevatten enkele basisprincipes. Over wat over strategie, governance en beslissingen met betrekking tot materialiteit moet worden gerapporteerd. • De overige elf standaarden hebben betrekking op verschillende EGS-aspecten: • De 13 standaarden bevatten vooralsnog 137 'Disclosure Requirements’ (toelichtingsverplichtingen) en een 'Application Guidance’ (toepassingsverplichtingen). • Later worden nog sector-specifieke standaarden en standaarden die zijn toegesneden op het mkb van kracht. Concept in 2023. Bron: PWC en NBA EFRAG zal in 2023 de volgende set standaarden consulteren. Deze set zal bestaan uit sector-standaarden en standaarden voor mkb-ondernemingen.
  • 15.
  • 16. Outreach event on the EFRAG Exposure drafts on draft ESRS with a special focus on SMEs and SMPs • 33% stated that the consequences were not feasible for SMEs, • 63% said that they were feasible but at sign. additional costs. • the drafts contain a significant number of value chain reporting requirements • cost of implementing new legislation for SMEs is ten times higher than for large enterprises. • voluntary sustainability reporting has advantages for SMEs: e.g. employer branding, increased competitiveness, an opportunity to be a supplier to big enterprises and participate in public procurement. Wat vinden jullie van de voordelen?
  • 17. Intrinsiek gemotiveerd Extrinsiek gemotiveerd Wie komen we tegen in praktijk? Vooral verschillende ambities… Nieuwe onderneming Bestaande onderneming Relaties Regelgeving Vaak nieuw businessmodel Transformatie van bestaande businessmodel Dochter Algemene regelgeving zoals CSRD/ESRS, klimaatakkoord, RJ400 Vaak meerdere ESG-doelen Groeiend aantal ESG- doelen Ketenpartner Branche-specifiek / Financiers- of subsidie- voorwaarden Toeleverancier (zie ook SME United) Opdracht- of project specifiek Of combinaties van deze categorieën
  • 18. Koplopersprojecten Stimulans voor MKB: van extrinsiek naar intrinsiek In 2021 werkten 13 SRA- kantoren aan hun koploperscertificaat. Binnen de MKB- accountants zijn dit de koplopers. Afier had dit al in 2020 verkregen. Alfa is al jarenlang B-corp.
  • 19. ….wat valt u op? Aan het onderzoek – een online enquête die begin 2021 is uitgezet binnen de netwerken van VNO- NCW, MKB-Nederland, DSGC, Groene Groeiers, Global Compact Netwerk Nederland, MVO Nederland en Social Enterprise NL – deden in totaal honderd bedrijven mee. Twee derde van de respondenten meldt dat de inzet van hun organisatie om bij te dragen aan de SDG's het afgelopen jaar is toegenomen. Voor de rest geldt dat dit is gelijk gebleven. Slechts één ondernemer meldt dat de inzet is afgenomen. Opvallend is dat de kans die het minst genoemd wordt (door 20 procent) kostenbesparing is. Ook het beperken van de risico's op het schenden van richtlijnen voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen is maar voor een klein deel (21 procent) van de respondenten een motivatie. Het begint met ambities en overtuiging
  • 21. Volwassenheidsmodel uit onze MKB-praktijk I Bewustzijn gestart Brede aandacht Doelen en missie Transformatie onderweg Organisatie op orde Certificering en rapportage Bewezen betekenisonderneming
  • 22. Volwassenheidsmodel uit onze MKB-praktijk II Gesegmenteerd bewustzijn en toenemende belanghebbenden invloed Multi-afdelingen bewustzijn en management en directie raken betrokken ESG-doelen gesteld en transformatie wordt evolutionair aangepakt. Missie veranderd Businessmodel is getransformeerd en organisatie werkt aan ESG-doelen Organisatie werkt aan ‘ESG-in-control’ zijn en ESG- accounting (AOIC, IT, processen, monitoring) is opgezet Gecertificeerde organisatie, impact gemeten, met eigen ESG- verslag (ESG-reporting) vaak ook een code of conduct Betekenisorganisatie met integrale rapportage op ESRS-niveau (met ESG-assurance, lim. scope)
  • 23. Case I ‘van Hulley’ Niveau 6: duidelijke Theory of change, officieel social enterprise, code sociaal ondernemen, B-corp, (derde) Maex-impact-meting (1,1 mln euro), eigen ESG-registratie, geheel eigen impact verslag
  • 24. Zijstapje, kijk eens op www.maex.nl
  • 25. < 50 p. is 900 euro
  • 26. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 28.
  • 29. Case II Fruitkracht MVO - Fruitkracht De stakeholder zien die dat zelf nog niet weet
  • 30. Dubbele materialiteit naar Trippel? Outside-in Inside-out Wat zijn de belangrijke duurzaamheids-gerelateerde risico’s en kansen voor de organisatie volgens uw stakeholders, zoals water- en droogteschade, reputatierisico’s of CO2- heffingen? Volgens u stakeholders wat is de potentiële impact, positief of negatief, die uw organisatie heeft op mensen en milieu. Denk aan schade aan biodiversiteit, mensenrechten-schendingen of een positieve bijdrage aan het oplossen van het wereldvoedselprobleem. Wat zijn de belangrijkste bijdragen die uw stakeholders zelf kunnen leveren aan materialiteit 1 en 2 van uw bedrijf?
  • 31. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 32. Wat zegt de EU (CSDD)? Commission lays down rules for companies to respect human rights and environment in global value chains…..Eu-Companies groep 1, groep 2 (met risico-sectoren) en non-eu-companies…. ….SMEs Micro companies and SMEs are not concerned by the proposed rules. However, the proposal provides supporting measures for SMEs, which could be indirectly affected. Corporate sustainability due diligence (europa.eu)
  • 33. Wat nog meer? This proposal applies to the company's own operations, their subsidiaries and their value chains (direct and indirect established business relationships). En…. To do punt 3: take measure tot prevent or mitigate risks of….onderdeel d: support SME which are in an established business relationship. Idem punt 4, onderdeel e. Providing support for SME….nog niet veel van gezien….
  • 34. Ketendruk, in praktijk, stel u levert aan Ahold en doet nog niets aan EGS…. Dear Supplier, I’m sure you’re aware of our mission ‘Together we make eating better the easy choice. For everyone.' To move towards a healthier lifestyle, to connect people, and, last but not least, to contribute to a better climate so that future generations can continue to reap the benefits of our planet. These changes can only become reality if we work together. At Albert Heijn, that means working together with all colleagues, business owners, farmers, growers, government authorities, and especially with you as a supplier. That’s why I am sending you this letter, to let you know of the steps Albert Heijn is going to take to further strengthen and improve its supply chains in response to climate change and the need to protect human rights. Per mail 15-11-2022, 11.19 uur, arcering EJK
  • 35. Ketendruk, in praktijk, vervolg Climate The food industry is responsible for a significant percentage of global greenhouse gases. That is a major responsibility, but at the same time it offers an opportunity for us to improve and work together. Albert Heijn wants to adopt an ambitious and tangible role in the movement towards a liveable earth. As part of the Science Based Target initiative (SBTi), Albert Heijn aims to achieve a 45% reduction in carbon emissions in its supply chain by 2030, compared to 2018. In that context, we’re looking forward to working with all our suppliers to set individual climate objectives and to report progress annually. We’re asking you, and all our other suppliers to: 1. Commit to the Net Zero targets of the Science Based Targets initiative (SBTi) by no later than 30 June 2023. This commitment is an important step which will enable you to establish your own Net Zero Science Based Targets and have them validated by SBTi within 24 months after making the commitment. 2. Report 2022 Scope 1-2-3 carbon emissions and emission reduction plans to Albert Heijn via the Ahold Delhaize climate reporting platform (which we will share more information on in Q1 2023). This becomes an annual process, in which suppliers report on the previous reporting year with an annual deadline of June 30.
  • 36. Ketendruk, in praktijk Human Rights We want our customers to be able to buy their groceries with a clear conscience. Social compliance requirements have been part of our way of working for many years. In 2023, Albert Heijn will be taking the next step in the journey towards furthering human rights within our supply chains. In summary, our social compliance approach will be expanded on the following points: • Significant non-conformities in social compliance to be resolved within 2 years; • Expansion of raw material certification in high-risk countries (such as rice, nuts, coconut); • Introduction of social compliance in medium-risk countries, starting with fresh unprocessed fruit and vegetables and agricultural commodities used as ingredients for various products (such as tomatoes for tomato sauce, or olives for olive oil).
  • 37. Ketendruk, in praktijk In the coming months, we’ll be in touch to share more information with you about the steps we’re taking on both topics. It’s essential that we work together on this. I am convinced that by pulling together, we can make a positive impact and will leave behind a better world for future generations, so I look forward to your cooperation. For more information or if you have any questions, please contact your Sourcing Manager at Albert Heijn. Yours sincerely, Anita Scholte op Reimer Head of Quality and Sustainability
  • 38. Ketendruk, in praktijk, maar er volgen meer…Lidl één van de koplopers
  • 39. Ketendruk, in praktijk, en er volgen producten…
  • 40. Case III Ooit een bakker… nu ketenregisseur en ‘voorbakker’ • Internationale graaninkoop, gist, conservering • Invloed op akkerbouw in verschillende landen • Vegan productie • Transport naar fabriek en af fabriek; • Opslag grondstoffen • Opslag gereed product • Verpakking en conservering • Afval in keten • Verspilling en 2de gebruiksdoelen
  • 41. Klimaatakkoord, 5 verplichtingen vastgoed Een aantal wetten en regels creëert verplichtingen voor bedrijven, om te verduurzamen. We zetten van vijf verplichtingen op een rij wat het is, voor wie het geldt en wat u moet of kunt doen. Het gaat om: 1. Energie-auditplicht (EED) 2. Energielabel(registratie) voor utiliteitsgebouwen 3. Verplicht energielabel C voor kantoorpanden 4. Informatieplicht energiebesparing 5. Energiebespaarverplichting
  • 42. Klimaatakkoord, 5 verplichtingen vastgoed Een aantal wetten en regels creëert verplichtingen voor bedrijven, om te verduurzamen. We zetten van vijf verplichtingen op een rij wat het is, voor wie het geldt en wat u moet of kunt doen. Het gaat om: 1. Energie-auditplicht (EED) 2. Energielabel(registratie) voor utiliteitsgebouwen 3. Verplicht energielabel C voor kantoorpanden 4. Informatieplicht energiebesparing 5. Energiebespaarverplichting
  • 43. Verplicht energielabel C voor kantoren Het energielabel C is vanaf 1 januari 2023 verplicht voor kantoorpanden, die voldoen aan de gestelde criteria. Deze verplichting volgt uit het Bouwbesluit 2012. Wat is het verplichte energielabel C voor kantoorpanden? Het energielabel C voor utiliteitsgebouwen beperkt het toegestane primair fossiele energiegebruik tot maximaal 225 kWh per vierkante meter per jaar (kWh/m2 jr). Indien een gebouw niet aan deze norm voldoet is het vanaf 1 januari 2023 niet langer toegestaan om dit als kantoor te gebruiken. Moet ik aan het verplichte energielabel C voor kantoorpanden voldoen? Het verplichte energielabel C geldt voor gebouwen die: 1. Voor minimaal 50 procent zijn ingericht als kantoor 2. Een gebruiksoppervlakte hebben van minimaal 100 vierkante meter 3. Geen monument zijn, zoals bedoeld in de Erfgoedwet of aangewezen in de provinciale of gemeentelijke verordening 4. Minimaal 2 jaar als kantoor worden gebruikt 5. Niet worden onteigend of worden aangekocht in het kader van de Onteigeningswet 6. Energie gebruiken om het binnenklimaat te regelen 7. Maatregelen kunnen nemen met een terugverdientijd van minder dan 10 jaar KvK: Zorg dat je alle benodigde aanpassingen op tijd uitvoert, zodat je voor 1 januari 2023 energielabel C hebt. Houd rekening met lange wachttijden vanwege personeelstekorten en materiaalschaarste. Red je de uitvoer van de maatregelen niet voor 2023, dan riskeer je een boete of kan de gemeente je pand zelfs sluiten. Gemeentes gaan controleren of kantoorpanden aan de verplichting voldoen. Het is op dit moment niet duidelijk of ze soepel zullen omgaan met de regels vanwege de lange wachttijden voor sommige aanpassingen.
  • 44. Case IV ‘De Stek’ van G naar A++++ Royal haskoningDHV
  • 45. En nog veel meer regels…meer verpakkingen (deels) recyclebaar, herbruikbaar, verbod op (bepaalde) kunststoffen
  • 46. "Grote verandering voor bedrijven door Single Use Plastics-richtlijn" • Met ingang van 2023 verandert er behoorlijk veel voor bedrijven als gevolg van de SUP (Single Use Plastics)-richtlijn door de Nederlandse overheid. Voor verpakkingen die onder deze richtlijn vallen, moeten bedrijven maatregelen nemen om gebruik van deze verpakkingen te reduceren en er gaat een Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid gelden voor vormvaste verpakkingen, zakjes en wikkels. • "Invoering van de Single Use Plastics-wetgeving heeft veel gevolgen voor het verpakkend bedrijfsleven. Alle bedrijven die SUP- verpakkingen op de markt brengen, krijgen te maken met extra heffingen en moeten hun verpakkingenadministratie aanpassen." Het advies van Robert Bakker luidt om hier tijdig mee aan de slag te gaan. Bron: groenten-nieuws
  • 48. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 50. Groen lenen of niet lenen I “We zien bij de ECB een oprechte bezorgdheid rond de vraag of banken wel beseffen welke financiële risico's ze lopen door de gevolgen van klimaatverandering, bijvoorbeeld overstromingen. Dat hoort bij de taak van de ECB om de financiële stabiliteit te bewaken. Aan de andere kant wordt nu van banken gevraagd om ESG-criteria te incorporeren in hun kredietverlening en beleggingsbeleid. Rond klimaatverandering gaat het er dan bijvoorbeeld om dat een bank inzicht heeft in hoeveel CO2 kredietnemers uitstoten, nu en in de komende jaren. Feitelijk gaat het erom dat banken inzicht moeten krijgen in de mate waarin hun klanten zich adequaat aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering.”
  • 51. Groen lenen of niet lenen II Aangezien het hier gaat over het verduurzamen van je bedrijf, kan er aanspraak gemaakt worden op een groene lening voor bedrijven. Dit wordt ook wel groenfinanciering genoemd. Dit is een lening met een flink lager rentetarief dan bij een normale bedrijfsfinanciering het geval is. In de meeste gevallen komt de financiering van beleggers, welke een extra fiscaal voordeel ontvangen voor het groen beleggen. Niet elke financiering komt in aanmerking voor een zakelijke groene lening. Deze moet worden beoordeeld door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Als de voorgenomen verduurzaming van je bedrijf voldoet aan de gestelde voorwaarden van de Regeling Groenprojecten dan wordt hier een groenverklaring voor afgegeven. Met een groenverklaring kan vervolgens naar een groene lening worden gezocht. Belangrijk om te weten is dat het minimale bedrijf voor een groene bedrijfslening vaak €25.000,- bedraagt.
  • 52. Groen lenen of niet lenen III ESG zit in het financieringsproces en bedrijfsbeleid van October Het ondersteunen van onze kredietnemers om een positieve sociaaleconomische impact te maken op de Europese reële economie vormt op zich al onze visie en een doorslaggevende sociaal verantwoorde doelstelling. Het ESG-bewustzijn in de markt neemt toe en komt overeen met onze betrokkenheid met ESG. Dat laten we op twee manieren zien. Ten eerste is het beoordelen van de ESG activiteiten van een kredietnemer verankerd in het de kredietanalyse en leenproces. De beoordeling van het risico van een kredietnemer is niet meer uitsluitend op traditionele financiële maatstaven gebaseerd. Ten tweede heeft October als een van de allereerste MKB-financieringsplatforms de Principes voor Verantwoord Beleggen (PRI) ondertekent als Sustainable and Socially Responsible Lender.
  • 53. Borgstellingskrediet MKB: BMKB en BMKB-G • Met de BMKB staat de overheid voor een deel garant voor leningen • Voor ondernemingen met maximaal: • 250 werknemers • 50 miljoen jaaromzet • 43 miljoen balanskrediet • Extra krediet mogelijk voor investeringen in technologische ontwikkelingen • BMKB-G is nieuw: 7 nov 22 tot 1 juli 2023 • Hoger %, 75%. Let op alles van EIA-lijst. Rest 50% • Provisie lager naar 2% bij 24 Q’s • Let op uitgesloten sectoren: grootbedrijf, landbouw, visserij, publieke gezondheidzorg, bedrijven in de financiële sector, vastgoed
  • 54. Borgstellingskrediet MKB: waar BMKB-G aanvragen ? Banken Niet-banken
  • 55. Integrale adviseurs schaars, ZeroCO2 Zero CO2 – Duurzaam ondernemen
  • 56. Klantreis financiering duurzaam pand 6 stappen 1. Investeringsplan, met bijv. Ecocert over energiebesparing 2. BENG-rapport, let op kan fout gaan…beng 2 (is goed voor bouwvergunning, maar moet wel voldoende effectief zijn voor groen financiering). Dus wel checken. 3. Taxatierapport (check label A+, moet zijn A+++++ zie BENG-normen! Energielast kapitaliseren. Taxateurs moeten daar wel opletten, kapitaliseren obv beng-norm per m2. /gem. energielasten. voordeel, huidige tarieven, 20 jaar. Zie model ING Bank. 4. Omgevingsvergunning (juiste BV, etc…en let op de goede BENG?) 5. Subsidies & Fiscale voordelen (indien groenfinanciering met groenverklaring – door bijv. ZeroCO2) 6. Stapelfinanciering bij vergroening!
  • 57. Stapelfinanciering (in Groningen) # Financiering 1 Bancaire financiering 2 Groenfinanciering 3 Fin. Prov. Fondsen 4 Fiscale regelingen 5 Overige financieringsmogelijkheden 110%?
  • 58.
  • 59.
  • 61. Social impact bonds Alternatieve financiers en investeerders Klanten - Social Finance NL (socfin.nl)
  • 62. 1. Als bedrijf, fonds of overheid bepaal je hoeveel geld of uren van medewerkers beschikbaar wordt gesteld voor maatschappelijke initiatieven 2. Samen met MAEX worden criteria voor de Impuls aanvraag geformuleerd, waarbij het in ieder geval gaat om het waarde leveren op een of meerdere SDG’s en het versterken van de organisatiekracht van een initiatief. 3. MAEX start een communicatiecampagne om initiatieven te stimuleren een aanvraag te doen 4. Samen met de ‘donateur(s)’ beoordeelt MAEX de aanvragen 5. MAEX zorgt voor een makkelijk en transparant beoordelingsproces 6. MAEX verzorgt de toekennings- en afwijzingsbrieven 7. MAEX maakt een helder 'Verantwoording en Impact' document als alle donaties zijn uitbetaald 8. Binnen 4 maanden verantwoorden de initiatieven hun bijdrage op hun MAEX profiel Verantwoord done-steren, doneren of investeren?
  • 63. Case V Holthausen Financering via de NASDAQ: Groot denken werkt niet altijd, maar als MKB-familiebedrijf kunnen ze nog wel impact maken! FD zat 28 november 2022
  • 64. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 67. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 68. Case VIII / MKB: soms ook uitvoeriger
  • 69. Case IX MKB: is praktisch
  • 71. X.2 Trippel materialiteit ….Lisdodde Outside-in Inside-out Lokaal natuurlijk product 10 ha. Natuurgebied Huis geïsoleerd
  • 72. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 73. Case XI VEPA stoel van 1.000 petflessen
  • 74. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 75. XI
  • 76. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 77. XI
  • 79. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 80. Case XIII DGBC, Dutch Green Building Council
  • 81. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 83. Milieu-investeringsaftrek (MIA) + VAMIL • Voor investeringen in duurzame bedrijfsmiddelen • Indien opgenomen in de jaarlijkse MIA-lijst aftrek van: • 27% • 36%, • 45% • Met de VAMIL kunnen 75% van de kosten direct in het jaar van aanschaf afgeschreven worden
  • 84. Energie-investeringsaftrek (EIA) • Voor investeringen in: • energiezuinige technieken • duurzame energie • CO2-reductie • Op basis van een jaarlijks vast te stellen EIA-lijst • 45,5% van de investeringskosten
  • 85. Thuiswerkvergoedingen • Maximaal € 2 onbelast per dag • Vanaf 2023 € 2,15 • Per dag óf thuiswerkvergoeding óf reiskostenvergoeding woon-werk
  • 86. Subsidies – SDE++ • Voor investeringen in: • Opwekking van hernieuwbare energie • CO2 verlagende technieken • Doel: haalbaar en betaalbaar maken van de energietransitie
  • 87. Subsidies – DEI+ • Voor investeringen in innovatieve technieken voor: • Vermindering CO2 uitstoot • Vermindering energiegebruik • Hernieuwbare energiebronnen • Afvalverwerking van nieuwe producten of materialen
  • 88. Subsidies – SEBA • Voor de aanschaf van emissieloze bedrijfsauto’s • Maximaal: • 10% van de netto catalogusprijs tot 3.500 kg • 10% van de verkoopprijs zonder btw tot 4.250 kg • € 5.000
  • 89. Subsidie - SVM • Voor maatwerk energieadvies en uitvoering van het advies • Voor MKB onderneming met maximaal: • 250 werknemers • € 50 miljoen jaaromzet
  • 90. Verlaagde bijtelling • Lagere bijtelling voor lease van elektrische of emissievrije auto’s • Eerste ingebruikname in 2022: • 16% bijtelling (i.p.v. 22%) • cataloguswaarde tot € 35.000 (vanaf 2023 € 30.000) • Voor emissievrije auto’s geldt geen maximale cataloguswaarde
  • 91. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 92. Sus-Data-Gap in MKB nog groter? En groeiende? • Aantal stakeholders (keten, financiers, enz.) groeit; • Meerdere normenkaders (frameworks) en meerdere uitvragen (surveys); • Groeiende volwassendheid in Sustainable reporting (en assurance-requirements)
  • 93. Sus-data-gap ? MKB grotere gap? • Minder formele processen, monitoring en governance; • Geen data-warehouse of vergelijkbare techniek geimplementeerd • Meer afhankelijk van derden door kennisachterstand • Man-in-the-middle problematiek, dus afhankelijk (zie de bakker) MKB kleinere gap? • Simpelere bedrijfsstructuur en daarmee makkelijker te doorgronden; • Minder relevante rapportage domeinen; • Meer gedreven en direct (zelf) betrokken directies en managers; • Eerder geraakt in bestaanszekerheid
  • 94. #1 tool voor ESG-accounting in het MKB? En bij het grootbedrijf? 30 questions to ask before choosing a sustainability software (sustainlab.co)
  • 95. Sus-Data-Gap oplossingen? • Gecombineerde data verwerking over verschillende normenkaders heen. Hergebruik van data; • Flexibele dashboarding op basis van gedeelde databases; • Data-verzameling door gehele organisatie organiseren en niet bij een CSR-functionaris; • Vergroting van kennis en bewijszijn rondom de noodzaak van sus-data-collection; Bron:
  • 96. Beezzz.app • You can discover how you can report within any framework, (e.g. SDG, GRI, SASB and EU Taxonomy) • connect to any data source (both outside and inside your organization, 90 standard connections) • prepare for assurance and analyze with dashboards.
  • 97. Visma Sustynex Het eerste cloud native platform ter wereld voor duurzaamheidsrapportages op basis van een GRI- taxonomie Rapporteren over duurzaamheid wordt steeds belangrijker. Nieuwe wet- en regelgeving vereist gedetailleerde rapportages. Ook klanten en investeerders vragen vaker om meer duurzaamheidsinformatie. Maar het verzamelen en opstellen van deze informatie en het delen ervan met verschillende stakeholders is tijdrovend en arbeidsintensief. De Voordelen van Visma Sustynex 1. Visma Sustynex is cloud-native en vereist geen aanpassingen aan uw huidige IT-landschap. U kunt het als een service gebruiken. 2. Met Visma Sustynex kunt u eenvoudig de vereiste duurzaamheidsrapportages delen om te voldoen aan de CSRD. 3. Visma Sustynex is een veilige, betrouwbare oplossing die uw duurzaamheidsrapportageproces ondersteunt van A tot Z. U kunt de benodigde gegevens verzamelen, het rapport opstellen en afronden in één enkel platform.
  • 98.
  • 99. ESG-software - Vergelijk prijzen en bestverkochte producten - Capterra Nederland 2022
  • 100.
  • 101. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 102.
  • 103. ECG-methodiek “Nu zijn we alleen bezig met de kunst van het geld verdienen. In een échte economie is geld een middel en het algemeen belang het doel.”
  • 104. ECG Visie en Methodologie in een notendop • De ECG-beweging streeft naar economische systeemverandering om rekening te houden met menselijke, sociale, ecologische en democratisch-participatieve effecten. • Het is een internationale sociale beweging een echte bottom-up organisatie, gemeenschap van mensen, bedrijven, gemeenten, etc. • De methodologie van ECG is tastbaar en gebruiksvriendelijk. Het biedt praktische tools voor prestatiemeting en consultancy & auditing- organisatie. De methodologie maakt peer- review impactmeting mogelijk.
  • 105. De vier kernwaarden (i) Menselijke waardigheid; (ii) Solidariteit & Sociale Rechtvaardigheid; (iii) Ecologische Duurzaamheid; (iv) Transparantie & Medezeggenschap. De vijf stakholdersgroepen (i) Leveranciers; (ii) Eigenaren, vermogen- & financiële aanbieders; (iii) Werknemers; (iv) Klanten & zakenpartners; (v) Maatschappelijke omgeving.
  • 108. SDG’s versus Common good matrix
  • 109. Hoe kunnen we met de MKB-ondernemer spreken over ESG?
  • 110. Stelling: ‘Hoera Greenwashing?’ Hoera greenwashing? – Kreuzeman
  • 111. Case XIV Drents Landschap • Theory of Change • Al 3 jaar impactrapportage • Vrijwillige controle • Link met bestuursverslag
  • 112. Case XIV Drents Landschap II Relatie met SDG’s
  • 113. SRA-bestuurslid Harry Marissen: ‘’De MKB- accountant heeft een duidelijke rol als het gaat om duurzaam ondernemen. Belangrijk is dat hij met de klant bespreekt wat de risico's en kansen zijn van de energietransitie. De accountant kan helpen met subsidies en het inrichten van de administratieve organisatie om informatie over duurzaamheid in kaart te brengen.'' Tenslotte 'Duurzaamheidsverantwoording wordt een must in het mkb' (accountant.nl)
  • 114. Tenslotte, zou het tijd zijn voor? * Vrij naar ‘Global Alliance for banking on values’