1. Ρώςικθ ναοδομία
Νίκοσ Τςιμπρίδησ
Θζμα:
Ρώςικη ναοδομία

2. Εκχριςτιανιςμόσ των Ρωσ
• Η καταγωγι τθσ
ρωςικισ ορκόδοξθσ εκκλθςίασ
ανιχνεφεται πίςω ςτθν περίοδο τθσ
χρυςισ εποχισ του κράτουσ των Ρωσ, τον
πρόδρομο ουςιαςτικά του ρωςικοφ
κράτουσ. και τθν απόφαςθ του
πρίγκιπα Βλαδίμθρου το 988 να κάνει
τθ βυηαντινι
παραλλαγι του χριςτιανιςμοφ κρθςκεία
του κράτουσ τθσ Ρωςίασ. Η ρωςικι
εκκλθςία υπαγόταν τότε ςτο πατριαρχείο
Κωνςταντινουπόλεωσ και θ πρϊτθ
γνωςτι μθτροπολιτικι ζδρα ιταν
το Κίεβο
Βλαδίμθροσ Α’

3. Ρώςικθ ναοδομία
• Οι Ρωσ αρχικά εντυπωςιάςτθκαν από τθν
μεγαλοπρζπεια των Βυηαντινϊν ναϊν , ζτςι
με τθν ςειρά τουσ , μετά τον εκχριςτιανιςμό
τουσ ζχτιςαν και οι ίδιου πλοφςιουσ ναοφσ.
• Οι περιςςότερεσ εκκλθςίεσ ςτθν Ρωςία
ζχουν κρεμμυδοειδείσ τροφλουσ , όπωσ για
παράδειγμα ο κακεδρικόσ ναόσ του αγίου
Βαςιλείου ςτθν Μόςχα
Κακεδρικόσ ναόσ Αγίου Βαςιλείου (Μόςχα)

4. Ιερόσ ναόσ ΢ωτιροσ (Μόςχα)
Όταν ο Ναπολζων Βοναπάρτθσ εγκατζλειψε τθ
Μόςχα, ο Σςάροσ Αλζξανδροσ Α' εκδιλωςε γραπτϊσ
τα Χριςτοφγεννα του 1812 τθν πρόκεςι του να χτίςει
ζνα ναό προσ τιμιν του ΢ωτιροσ Χριςτοφ "για να
δθλϊςει τθν ευγνωμοςφνθ τθσ τςαρικισ οικογζνειασ
ςτθ κεία πρόνοια για τθ ςωτθρία τθσ Ρωςίασ από τθν
καταςτροφι που τθν επιςκίαηε", αλλά και ωσ ζνα
μνθμείο για τισ κυςίεσ του ρωςικοφ λαοφ.
Χρειάςτθκε ωςτόςο κάποιοσ χρόνοσ για να αρχίςουν οι εργαςίεσ για τθν
καταςκευι του ναοφ, αφοφ τα αρχικά ςχζδια δεν κρίκθκαν ικανοποιθτικά.
Μετά από διάφορεσ αλλαγζσ ςτθ πικανι κζςθ του ναοφ, ο κεμζλιοσ λίκοσ του
ναοφ του ΢ωτιροσ Χριςτοφ τοποκετικθκε τελικά μόλισ το 1839 ςε μια κζςθ
κοντά ςτο Κρεμλίνο και ςε ςχζδια του αρχιτζκτονα Konstantin Thon, ο οποίοσ
ζλαβε ωσ υπόδειγμα τθν Αγία ΢οφία τθσ Κωνςταντινοφπολθσ
Ιερόσ ναόσ ΢ωτιροσ 1903

5. Ιερόσ ναόσ ΢ωτιροσ*
• Σα επίςθμα εγκαίνια του ναοφ ζγιναν ςτισ 26
Μαΐου του 1883. ΢αράντα οκτϊ χρόνια αργότερα,
ςτισ 5 Δεκεμβρίου του 1931, ο ναόσ κα
ανατιναχτεί και κα καταςτραφεί ολοκλθρωτικά με
διαταγι του ΢τάλιν για να χτιςτεί ςτθ κζςθ του το
παλάτι των ΢οβιζτ. Σο παλάτι των ΢οβιζτ κα μείνει
μονάχα ςτα ςχζδια, ϊςπου ο Νικίτα Χρουςτςόφ
κα χτίςει ςτθ κζςθ που βριςκόταν ο τεράςτιοσ
ναόσ μία υπαίκρια πιςίνα.
Σον Φεβρουάριο του 1990, θ Ρωςικι Ορκόδοξθ Εκκλθςία ζλαβε τθν άδεια να
ξαναχτίςει τον ναό του ΢ωτιροσ Χριςτοφ. Πράγματι με δωρεζσ πλζον του ενόσ
εκατομμυρίου Μοςχοβιτϊν και ςε ςχετικά λίγο χρονικό διάςτθμα, ο ναόσ
ξαναχτίςτθκε ζτςι ςχεδόν όπωσ ιταν αρχικά και ςτισ 19 Αυγοφςτου του 2000
εγκαινιάςτθκε επίςθμα.

6. Κακεδρικόσ Ναόσ του Αγίου
Βαςιλείου(Μόςχα)
• Ο Κακεδρικόσ Ναόσ τθσ Μεςιτείασ τθσ
Παρκζνου τθσ Σάφρου πιο γνωςτόσ
ωσ Κακεδρικόσ Ναόσ του Αγίου Βαςιλείου του
Ευλογθμζνου ι Κακεδρικόσ του Αγίου
Βαςιλείου) είναι μια εκκλθςία με πολλοφσ
κρεμμυδοειδείσ τροφλουσ, θ οποία βρίςκεται
ςτθν Κόκκινθ Πλατεία τθσ Μόςχασ και είναι το
ςφμβολό τθσ.
Σθν ανζγερςθ του Κακεδρικοφ Ναοφ ηιτθςε ο
Σςάροσ Ιβάν ο Σρομερόσ και κτίςτθκε μεταξφ
των ετϊν 1555 και 1561 ςε ανάμνθςθ τθσ
κατάκτθςθσ του Χανάτου του Καηάν. Σο 1588 ο
Σςάροσ Φιοντόρ ο Κωδωνοκροφςτθσ
προςζκεςε ζνα παρεκκλιςιο ςτθν ανατολικι
πλευρά του ναοφ, πάνω από τον τάφο του
Αγίου Βαςιλείου του διά Χριςτόν ςαλοφ , από
τον οποίο πιρε ολόκλθροσ ο Κακεδρικόσ Ναόσ
το όνομά του.

7. Κακεδρικόσ ναόσ του Αγίου Βαςιλείου*
• ΢ε ζναν κιπο μπροςτά ςτο Ναό βρίςκεται ζνα
μπροφτηινο άγαλμα προσ τιμιν των Ντμίτρι Ποηάρςκι
και Κουημά Μίνιν, εκελοντϊν ςτθν αντίςταςθ ενάντια
ςτουσ ειςβολείσ Πολωνοφσ ςτα τζλθ του 16ου και
αρχζσ του 17ου αιϊνα. Αρχικά το άγαλμα είχε ςτθκεί
ςτο κζντρο τθσ Κόκκινθσ Πλατείασ, αλλά θ ςοβιετικι
Κυβζρνθςθ κεϊρθςε ότι εμπόδιηε τισ μεγαλειϊδεισ
ςτρατιωτικζσ παρελάςεισ και το μετακίνθςε μπροςτά
ςτο Ναό το 1936
Ο Κακεδρικόσ Ναόσ του Αγίου Βαςιλείου δεν πρζπει
να ςυγχζεται με το Κρεμλίνο. Βρίςκεται ακριβϊσ δίπλα
του, αλλά δεν αποτελεί κατά κανζνα τρόπο ςυνζχειά
του ι τμιμα του.

8. Ναόσ τθσ Παναγίασ του Καηάν
(Αγία Πετροφπολθ)
• Η ιςτορία του Ναοφ τθσ Παναγίασ του Καηάν
ξεκινάει το 1733, όταν, βάςει ςχεδίου του γνωςτοφ
αρχιτζκτονα Μιχαιλ Ζεμτςόβ, που είχε αςχολθκεί
με πολλά αξιοκζατα τθσ Πετροφπολθσ, εδϊ χτίςτθκε
θ εκκλθςία Γζννθςθσ Θεοτόκου. Σθν ονομαςία του ο
Ναόσ τθν πιρε ςτα τζλθ του 18ου αι. από τθν πιο
πολφτιμθ εικόνα τθσ Αγίασ Πετροφπολθσ, τθν εικόνα
τθσ Παναγίασ του Καηάν. Σθν εικόνα αυτι, όπωσ
υποκζτουν, τθν ζφερε από Μόςχα θ βαςίλιςςα
Παραςκευι το 1710. Η εικόνα κεωροφνταν
καυματουργι και ιταν παςίγνωςτθ ςε όλθ τθ
Ρωςία.

9. Ναόσ τθσ Παναγίασ του Καηάν*
• Όταν θ εκκλθςία πάλιωςε, ανεγζρκθκε από τον αρχιτζκτονα Α.Βορονίχιν το κτίριο
του ςφγχρονου Ναοφ. Σο ςχζδιο επεξεργάςτθκε από τουσ καλφτερουσ γλφπτεσ και
καλλιτζχνεσ τθσ εποχισ. ΢φμφωνα με τθ διαταγι του αυτοκράτορα Παφλου Α’, οι
αρχιτζκτονεσ πιραν ωσ παράδειγμα το Ναό του Αγίου Πζτρου ςτθ Ρϊμθ. Ο Ναόσ
τθσ Παναγίασ του Καηάν ιταν ο πρϊτοσ ςτθ Ρωςία ναόσ, που χτίςτθκε από Ρϊςο
αρχιτζκτονα ςε ευρωπαϊκό ςτυλ. Η αρχιτεκτονικι του κτίςματοσ ςυνδυάηει τα
χαρακτθριςτικά του ιταλικοφ κλαςικιςμοφ και αμπίρ.
Η ανζγερςθ του Ναοφ ολοκλθρϊκθκε πριν από τθν αρχι του πολζμου με τον
Ναπολζοντα, ενϊ το κτίςμα αυτό ζγινε ζνα ςφμβολο του προαναφερόμενου
πολζμου, είδικά μετά τον ενταφιαςμό εδϊ του Μιχαιλ Κουτοφηοβ. Μζςα ςτο Ναό
κρζμονταν τα τρόπαια που κατζκτθςαν οι Ρϊςοι, και το 1837 ςτθ λεωφόρο Νζβςκι
εγκαινιάςτθκαν τα μνθμεία των μεγάλων ςτρατθγϊν Μιχαιλ Κουτοφηοβ και
Barclay de Tolly. Ο Ναόσ είναι πλοφςια ςτολιςμζνοσ με αγάλματα, ηωγραφικι,
εκκλθςιαςτικά είδθ από χρυςό, αςιμι και πολφτιμεσ πζτρεσ. Σο μωςαϊκό δάπεδο
είναι καταςκευαςμζνο από ροη και γκρι μάρμαρο. Η κάκε κολϊνα του κορινκιακοφ
ρυκμοφ ηυγίηει 128 τόνουσ, ενϊ το φψοσ τθσ φτάνει ςε 14 μζτρα. Από τθν πλευρά
τθσ λεωφόρου Νζβςκι υπάρχουν 94 κολϊνεσ, ενϊ ςυνολικά είναι 136.

10. Κακεδρικόσ Ναόσ του Αγίου Ιςαάκ
(Αγία Πετροφπολθ)
• Ο Ναόσ του Αγίου Ιςαάκ είναι ο
μεγαλφτεροσ ναόσ τθσ Αγίασ
Πετροφπολθσ. Η επίςθμθ ονομαςία του
είναι «Ναόσ του Αγίου Ιςαάκ τθσ
Δαλματίασ», προσ τιμιν του Αγίου, τθν
θμζρα γιορτισ του οποίου γεννικθκε ο
Μζγασ Πζτροσ. Ο Ναόσ, με τθ ςειρά
του, ζδωςε τθν ονομαςία του ςτθν
πλατεία που τοποκετείται – πλατεία του
Ιςαάκ. Κοντά του βρίςκονται τα εξισ
αξιοκζατα τθσ πολιτιςμικισ
πρωτεφουςασ τθσ Ρωςίασ: ο γνωςτόσ
«Χάλκινοσ καβαλάρθσ», εξυμνθμζνοσ
από τον Α. Ποφςκιν, το άγαλμα του
αυτοκράτορα Νικόλαο Α’, το Κρατικό
Μουςείο Ιςτορίασ και το Κεντρικό
Μουςείο τθλεπικοινωνιϊν Ποπόβ.

11. Κακεδρικόσ ναόσ του Αγίου Ιςαάκ*
• Ο Ναόσ του Αγίου Ιςαακίου ζχει αναγνωριςτεί ωσ ζνασ από τουσ
καλφτερουσ ναοφσ ςτθν Ευρϊπθ. Ο αρχιτζκτονάσ αυτοφ του
καταπλθκτικοφ κτίςματοσ (ςτθ ςφγχρονθ μορφι του) υπιρξε ο
Γάλλοσ Auguste de Montferrand). Η ανζγερςθ ξεκίνθςε το 1818г.
κατά τθν κυβζρνθςθ του Αλεξάνδρου Α’ (1777-1825), και
ολοκλθρϊκθκε 40 χρόνια αργότερα, όταν ςτο κρόνο κακόταν πια ο
Αλζξανδρόσ Β’. Σο κτίριο φψουσ 101,5 μ πιάνει χϊρο πάνω από
4000 τμ και περικυκλϊνεται από κολόνεσ, θ κακεμία απ’ τισ οποίεσ
ζχει φψοσ 17 μζτρα και βάροσ 114 τόνουσ. Η εςωτερικι επζνδυςθ
του Ναοφ εντυπωςιάηει με τθν πλοφςια γκάμα χρωμάτων τθσ, θ
οποία δθμιουργείται από τον ςυνδυαςμό πζτρασ και χρυςοφ. Σο
εςωτερικό ςυμπλθρϊνεται από μωςαϊκό και πολλά ζργα
ηωγραφικισ και γλυπτικισ. Εδϊ παρουςιάηεται θ πλουςιότερθ
ςυλλογι τθσ ρωςικισ μνθμειακισ γλυπτικισ του 19ου αι., και
βρίςκεται ζνα από τα μεγαλφτερα (28,5 μ) βιτρό τθσ Ρωςίασ

12. Πθγζσ
• www.russiantravel.gr
• Βικιπαίδεια
Νίκοσ Τςιμπρίδησ