Prezentacja doświadczeń p. Barbary Wasilewskiej w pracy z pakietem KUFEREK MATEMATYCZNY. Narzędzia TOC w uczeniu matematyki w klasach II i III Sp. Dzięki narzędziom można rozwinąć myślenie logiczne, analityczne, rozwiązywanie problemów. Kufere Matematyczny to nauka przez zabawę - unikalna baśń matematyczna prowadzi dzieci przez cały rok angażując ich w rozwiązaywanie problemów matematycznych. Dzieci bawią się matematyką.

1. BARBARA WASILEWSKA
S Z K O Ł A P O D S T A W O W A I M . F R A N C I S Z K A
K A R P I Ń S K I E G O , Z A B Ł U D Ó W , W O J . P O D L A S K I E
Moje doświadczenia z pracą
„Kuferkiem Matematycznym”.

2. Początek…
 Termin ukończonego szkolenia – wrzesień 2014
Jestem nauczycielką edukacji wczesnoszkolnej
w Szkole Podstawowej im. Franciszka Karpińskiego w Zabłudowie.
Zajęcia z wykorzystaniem pakietu „Kuferek Matematyczny”
realizowałam w roku szkolnym 2014/2015 w klasie trzeciej „b”.

3. Pierwsze próby…
 Trudności (moje własne, uczniowie, lub dyrekcja i inni nauczyciele)–
jakie? Dlaczego?
Barierą była -tak wydawało mi się na początku - cena
pakietu dla ucznia, być może za wysoka dla niektórych
rodziców. Miałam obawy, czy uda mi się ich przekonać do
zakupu pakietów edukacyjnych dla swoich dzieci.
Również czas…
Dyrekcji czy innych nauczycieli się nie obawiałam, bo są
otwarci na wszelkie nowości.

4. Pierwsze próby…
 Jak sobie z nimi poradziłam?
Postanowiłam zrealizować na początek kilka zajęć pilotażowych z moimi uczniami. Następnie
na zebraniu z rodzicami zaprezentowałam Kuferek Matematyczny. Podkreśliłam znaczenie
rozwijania myślenia krytycznego oraz kształtowania umiejętności matematycznych u dzieci.
Przedstawiłam też moje spostrzeżenia z przeprowadzonych zajęć, zdjęcia, prace uczniów, ich
informacje zwrotne. Okazało się, że zainteresowanie dzieci (zdążyły opowiedzieć w domu o
zajęciach „z Matmanem”) i ich aktywna postawa były dla rodziców wystarczającym
argumentem do wyrażenia zgody na sfinansowanie pakietów. Udało się także zabezpieczyć
fundusze na zakup materiałów w przypadku trudnej sytuacji materialnej rodziny. Ponieważ
realizację zajęć pilotażowych rozpoczęłam w listopadzie, a systematyczną realizację
programu podjęłam w styczniu, zajęcia z KM odbywały się dwa razy w tygodniu, w tym na
jednej godzinie dodatkowo realizowanej przeze mnie społecznie.

8. Pierwsze sukcesy 
 Dlaczego zdecydowałem się na pracę Kuferkiem Matematycznym? Co
mnie w nim najbardziej zainteresowało?
Od momentu poznania narzędzi TOC byłam przekonana o ich skuteczności w
rozwijaniu myślenia krytycznego i kształtowaniu aktywnej postawy ucznia w
procesie kształcenia. Po szkoleniu z Kuferka Tajemnic pod koniec klasy drugiej
wprowadziłam do pracy gałązkę logiczną, chmurkę i drzewko ambitnego celu. Z
niecierpliwością czekałam na szkolenie z matematyki, gdyż moi uczniowie w
maju 2014 r. byli już za ”starzy” na Kuferek Tajemnic (przeznaczony dla
dzieci 5 – 9 letnich) i zapowiadany Kuferek Matematyczny dla kl. III idealnie
wpisywał się w nasze potrzeby.

9. Pierwsze sukcesy 
Co najbardziej podoba się w programie mnie? Co moim uczniom? Co chciałbym
zmodyfikować?
Niewątpliwie dla mnie w KM najbardziej podoba się możliwość nauki poprzez
zabawę, wyzwalanie wysokiej motywacji i zaangażowania dzieci, rozwijanie
myślenia krytycznego i kompetencji społecznych dzięki zastosowaniu
innowacyjnych narzędzi TOC. Pakiet dla nauczyciela, szczegółowe scenariusze
zajęć oraz karty pracy i zestaw pomocy dla ucznia bardzo ułatwiły pracę i
przygotowanie się do zajęć. Bogaty zestaw materiałów pozwalał na
zainteresowanie i utrzymanie uwagi uczniów, umożliwiał indywidualizację pracy
i dostosowanie zadań oraz form pracy do ich możliwości.

10. Pierwsze sukcesy 
Co najbardziej podoba się w programie mnie? Co moim uczniom? Co chciałbym
zmodyfikować?
Uczniowie bardzo mocno się zaangażowali dzięki formule baśni – gry
przygodowej. Kolejne zadania traktowali jako wyzwanie, a nie ćwiczenie do
„zaliczenia”. Zafoliowane schematy narzędzi TOC i użycie mazaków
suchościeralnych dawało uczniom większe poczucie bezpieczeństwa i
świadomość „prawa do błędu”. Szczególnie mniej pewne siebie dzieci śmielej
brały się za samodzielne rozwiązywanie zadań, bo nawet jeśli się pomyliły, to
mogły zetrzeć i próbować ponownie. Cieszyło je zdobywanie kolejnych
eneksonów i kolorowe naklejki. Atrakcyjna grafika i fabuła baśni to „strzał w
dziesiątkę” trafiający w zainteresowania dzieci.

11. Pierwsze sukcesy 
Czy nauka matematyki taką metodą jest efektywniejsza?
Nauka matematyki z wykorzystaniem KM jest efektywniejsza, ponieważ: poprzez
formułę baśni/gry przygodowej u uczniów występuje wysoka motywacja,
zainteresowanie, zaangażowanie emocjonalne, poczucie sprawstwa (mogę pomóc
bohaterom przeżywającym trudności) i bezpieczeństwa (ja też mogę przeżywać
trudności przy rozwiązywaniu zadań); różnorodność sposobów prezentowania rozwiązań
pokazuje indywidualne możliwości uczniów; wykorzystanie narzędzi TOC pozwala
rozwijać myślenie matematyczne dzieci. Zastosowanie gałązki logicznej wpływa na
większe skupienie na treści zadania i odszukanie danych informacji potrzebnych do
rozwiązania. Dzięki chmurce można dokonać analizy sytuacji problemowej, a następnie
wskazać wiele rozwiązań jednego zadania. Wykorzystując drzewko ambitnego celu
uczniowie uczą się efektywnego planowania i osiągania wyznaczonego celu.

15. Efektywność 
Czy Kuferek Matematyczny ułatwił i uatrakcyjnił lekcje matematyki? Dlaczego?
Nauka przez zabawę, zaangażowanie emocji, wysoka motywacja i
zainteresowanie, pobudzenie wyobraźni, atrakcyjne dla ucznia pomoce
dydaktyczne i karty pracy z ciekawymi, nieszablonowymi zadaniami oraz
motywatory w postaci naklejek, eneksonów, różnorodne formy pracy, możliwość
„wyjścia z ławek”, innowacyjne narzędzia edukacyjne umożliwiające
kształtowanie kluczowych umiejętności – to tylko najważniejsze aspekty
wpływające na efektywność nauki matematyki z wykorzystaniem pakietu KM.
Uczniowie dopytywali, kiedy będą następne zajęcia „z Matmanem”. Na hasło:
przygotujcie Kuferki Matematyczne, reagowali z radością i entuzjazmem.

16. Efektywność 
Czy z jego pomocą mogłam szybciej zrealizować podstawę programową?
Praca z programem KM umożliwia pełniejszą realizację podstawy programowej,
i to zarówno w aspekcie kształcenia umiejętności matematycznych dzieci jak
też rozwijania kompetencji kluczowych mających fundamentalne znaczenie w
kształtowaniu twórczej, kreatywnej postawy ucznia. Dzięki wysokiej jakości
merytorycznej programu jak też doskonałej obudowie metodycznej mogłam
szybciej i lepiej przygotowywać się do zajęć i prowadzić z moimi uczniami
interesujące lekcje matematyki, które dla nich mogły wydawać się pasjonującą
przygodą.

17. Efektywność 
Czy sposób realizacji zawartych w nim zagadnień matematycznych pozwoli
uczniom na wykorzystanie wiedzy w praktyce? Czy osiągnięte zostały
zaplanowane cele?
Zajęcia z KM są tak skonstruowane, że wymagają od uczniów umiejętności
wykorzystania wiedzy w praktyce w różnych sytuacjach zadaniowych,
zazwyczaj niestandardowych, sprzyjających przełamywaniu schematów w
myśleniu i rozwijaniu twórczej postawy . Pozwalają na utrwalanie i pogłębianie
umiejętności matematycznych. Spotkania z Matmanem i jego przyjaciółmi na
kolejnych planetach, zachęcały do podejmowania nowych wyzwań.
Przezwyciężanie trudności i rozwiązywanie sytuacji problemowych pozwoliło,
aby każdy uczeń doświadczył sukcesu i poczucia wykonania misji.

18. Skutki pracy „Kuferkiem Matematycznym”
1. Na uczniów
 Rozwinięcie kompetencji matematycznych
 Poznanie narzędzi TOC rozwijających myślenie krytyczne i możliwość ich wykorzystywania w dalszej nauce
różnych przedmiotów (np. przyroda, historia, język polski czy języki obce)
 Większa samodzielność w rozwiązywaniu zadań matematycznych
 Usprawnienie techniki rachunkowej
 Zastosowanie umiejętności praktycznych w różnych sytuacjach zadaniowych (obliczenia pieniężne, zegarowe,
jednostki miary, itd.)
 Rozwinięcie umiejętności kodowania i dekodowania informacji
 Zainteresowanie nauką matematyki poprzez niebanalne, intrygujące i pobudzające do myślenia zadania
 Rozwinięcie kompetencji społecznych: praca w grupie, porozumiewanie się, rozpoznawanie uczuć i emocji,
kształtowanie empatii.
 Umiejętność rozwiązywania problemów w twórczy sposób, zachęcenie do szukania niekonwencjonalnych
pomysłów.
 Pozytywna samoocena – cykl zajęć w formie edukacyjnej przygody zakończonej sukcesem dzięki
zaangażowaniu każdego ucznia i osiągnięciu celu postawionego na początku – Uratowanie Układu Gwiezdnych
Planet

19. Skutki pracy „Kuferkiem Matematycznym”
 Na nauczyciela
 Poczucie bezpieczeństwa w okresie uczenia się wykorzystywania narzędzi
TOC w edukacji dzięki bogatej obudowie metodycznej – szczegółowe
scenariusze, zestaw pomocy dydaktycznych dla nauczyciela i dla ucznia
 Możliwość przekonania dzieci, że matematyka nie musi być trudna
 Satysfakcja spowodowana aktywną postawą uczniów i ich motywacją do
pracy
 Nauka przez zabawę
 Zaangażowanie emocjonalne uczniów umożliwiające efektywne uczenie się
 Nabycie biegłości w stosowaniu narzędzi TOC i możliwość ich stosowania na
innych zajęciach

23. Co myślą uczniowie…
 Najbardziej podobało mi się….
 Zajęcia z Matmanem
 Rozwiązywanie zadań na gałązce
 Zagadki i łamigłówki z kuferka
 Fajne zadania
 Przygody Matmana
 Naklejki, eneksony
 Praca w grupie z kolegami

24. Co myślą uczniowie…
 Chciałbym, żeby……
 W czwartej klasie były zajęcia „Z Matmanem” 
 Żebym nauczył się rozwiązywać coraz trudniejsze
zadania na gałązce
 Chciałbym poznać inne przygody Matmana

26. Najbliższa przyszłość
 Czy wykorzystam w swojej pracy drugą część Kuferka Matematycznego?
Czy będę uczyła matematyki w podobny sposób?
Niestety, pożegnałam moich trzecioklasistów i moja
przygoda z KM w tej klasie dobiegła końca. Jednak
narzędzia TOC planuję na stałe umieścić w swoim
„warsztacie pracy”, nie tylko w nauczaniu matematyki, ale
też na innych zajęciach.

27. Najbliższa przyszłość
 Co chcę zmienić, ulepszyć, poprawić?
Pracę z KM warto rozpocząć z początkiem roku szkolnego i planować jeden scenariusz
tygodniowo. W moim przypadku czasami 45 min. nie wystarczało do realizacji zajęcia –
warto nie planować KM na ostatniej godzinie zajęć z klasą – można wtedy bardziej
elastycznie rozłożyć zajęcia i w razie potrzeby je przedłużyć. To oczywiście zależy też
od możliwości i potrzeb uczniów. Trzeba je uwzględnić dobierając na przykład formę
pracy (indywidualnie, grupowo, w parach). Szczególnie przy zadaniach na rozgrzewkę
warto zadbać, aby przed wspólnym sprawdzeniem dać czas dzieciom na samodzielne
rozwiązanie zadania. Choć podstawa programowa określa m. in. warunki w jakich powinny
realizować zajęcia dzieci na I etapie edukacyjnym, to niestety czasami trudne warunki
lokalowe, zbyt mała przestrzeń w klasie mogą utrudnić efektywną pracę.

28. Najbliższa przyszłość
 Jaka będzie moja nowa rola, jaka rola uczniów?
Doświadczenie zdobyte podczas pracy z KM w klasie trzeciej pozwoli
mi zapewne coraz śmielej i bardziej świadomie stosować narzędzia
TOC w edukacji, nie tylko podczas pracy z pakietem. Sądzę, że coraz
częściej będę samodzielnie planować wykorzystanie gałązki, chmurki i
drzewka ambitnego celu na zajęciach z zakresu różnych edukacji, nie
tylko matematycznej. Uczniowie… myślę, że tak jak poprzednia grupa –
zareagują pozytywnie

29. Własne opinie i przemyślenia 
 Jedną z przyczyn występowania trudności w uczeniu się matematyki jest brak dojrzałości
emocjonalnej u dzieci i brak gotowości do podejmowania wysiłku intelektualnego przy
rozwiązywaniu zadań. Przy pierwszych niepowodzeniach edukacyjnych łatwo o wycofanie i
poczucie bezradności, skąd tylko o krok do postawy: nie potrafię, nie dam rady, to za
trudne dla mnie. Szczególnie gdy zadania matematyczne nie są zbyt porywające, nie
rozbudzają wyobraźni i emocji dziecka czy też są zbyt monotonne. Kuferek Matematyczny
pozwala uniknąć tego niebezpieczeństwa. Zaangażowanie emocji, ciekawa fabuła, element
przygody, motywatory w postaci naklejek, eneksonów, zdobywanie haseł, rozwiązywanie
szyfrów, podróżowanie po nieznanych planetach- wszystko to pozwala na utrzymanie
ciekawości poznawczej i efektywne uczenie się matematyki. Zastosowanie narzędzi TOC
rozwija różne kompetencje: myślenie logiczne i myślenie krytyczne, radzenie sobie w
sytuacjach problemowych, uwzględnianie różnych rozwiązań, planowanie i osiąganie
wyznaczonych celów. Umiejętności te przydatne w dalszej edukacji, w dorosłym życiu
pozwolą przyjąć twórczą, kreatywną postawę człowieka, który jest gotowy na wyzwania
XXI wieku.

31. BARBARA WASILEWSKA
b a r w a @ v i p . i n t e r i a . p l
Dziękuję 