1. ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ.ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
1.4 ΑΝΑΛΥΣΗ ΛΕΥΚΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΧΡΩΜΑΤΑ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΚΕΝΟΥ
1. Το φαινόμενο της εξάρτησης της ταχύτητας και του δείκτη διάθλασης από το μήκος
κύματος στο κενό ονομάζεται ________________.
2. Η λευκή δέσμη φωτός αναλύεται σε μια πολύχρωμη συνεχή ταινία η οποία ονομάζεται
__________ του λευκού φωτός. Τα χρώματα του φάσματος κατά σειρά μείωσης του μήκους
κύματος είναι: ________, _________, _______, _________, __________ και _________.
3. Ο δείκτης διάθλασης για την ερυθρά ακτίνα είναι _____________ από αυτόν για την ιώδη
ακτίνα, με αποτέλεσμα η ερυθρά ακτίνα να διαθλάται και να εκτρέπεται ____________ από
την ιώδη. Αυτός είναι ο λόγος που κάθε ακτίνα ακολουθεί διαφορετική πορεία όταν γίνεται
ανάλυση λευκού φωτός σε ένα γυάλινο πρίσμα.
4. Το ουράνιο τόξο είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού των φαινομένων της _________, της
___________ και του ___________ του φωτός.
5. Κάθε μονοχρωματική ακτίνα φωτός, όταν διέρχεται σε ένα συγκεκριμένο μέσο,
χαρακτηρίζεται από ένα ___________ μήκος κύματος, που είναι η ταυτότητα του χρώματος
για το ________ αυτό.
6. Τα μήκη κύματος της υπέρυθρης ακτινοβολίας κυμαίνονται από _____-______nm. Η
υπέρυθρη ακτινοβολία ανιχνεύεται με ειδικά όργανα που ονομάζονται ______________.
7. Τα μήκη κύματος της υπεριώδους ακτινοβολίας κυμαίνονται από _____-______ nm. Η
υπεριώδης ακτινοβολία συμμετέχει στη μετατροπή του __________ της ανώτερης
ατμόσφαιρας σε όζον.
8. Η __________ ακτινοβολία προκαλεί βλάβες στα κύτταρα του δέρματος, που μπορεί να
οδηγήσουν και στη δημιουργία καρκίνου. Κατά την ηλιοθεραπέια, το μαύρισμα του δέρματος
οφείλεται στη __________ που παράγει ο οργανισμός για να προστατευτεί από την υπεριώδη
ακτινοβολία.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
1. Το φαινόμενο του διασκεδασμού οφείλεται στην εξάρτηση:
α. του δείκτη διάθλασης από το μήκος κύματος
β. του δείκτη διάθλασης από τις διαστάσεις του οπτικού μέσου
γ. του δείκτη διάθλασης από το υλικό του οπτικού μέσου
δ. του δείκτη διάθλασης από τη γωνία εκτροπής
2. Πόσες φορές εκτρέπεται μια ακτίνα περνώντας μέσα από ένα πρίσμα;
α. 1
β. 2
γ. 3
δ. 4
3. Η γωνία εκτροπής εξαρτάται:
α. από τη συχνότητα της εξερχόμενης μονοχρωματικής ακτίνας
β. από την ταχύτητα της εξερχόμενης μονοχρωματικής ακτίνας
γ. από το μήκος κύματος της εξερχόμενης μονοχρωματικής ακτίνας
δ. από τη γεωμετρία και το υλικό του πρίσματος
4. Οι ακτίνες που εκτρέπονται λιγότερο από ένα πρίσμα αντιστοιχούν στο:
α. ιώδες
β. πράσινο
γ. πορτοκαλί
δ. ερυθρό
5. Οι ακτίνες που εκτρέπονται περισσότερο από ένα πρίσμα έχουν:
α. μικρό μήκος κύματος λ και μεγάλη συχνότητα
β. μικρό μήκος κύματος λ και μικρή ταχύτητα
1
2. ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ.ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
γ. μεγάλο μήκος κύματος λ και μεγάλη συχνότητα
δ. μικρή συχνότητα και μεγάλη ταχύτητα
6. Μια λευκή δέσμη φωτός διέρχεται από τριγωνικό πρίσμα προσπίπτοντας πλάγια σε μια
έδρα του. Η γωνία εκτροπής:
α. είναι ίδια για όλα τα χρώματα
β. είναι μεγαλύτερη για το ερυθρό χρώμα
γ. είναι μεγαλύτερη για το πράσινο χρώμα
δ. είναι μεγαλύτερη για το ιώδες χρώμα
7. Το φάσμα του λευκού φωτός:
α. γίνεται αντιληπτό από το ανθρώπινο μάτι
β. εκτείνεται μόνο μέσα στα όρια των ορατών ακτινοβολιών
γ. αποτελείται από ένα χρώμα μήκους κύματος λ0
δ. αποτελείται από 2 χρώματα, το ερυθρό και το ιώδες
8. Ο δείκτης διάθλασης του γυαλιού είναι μεγαλύτερος:
α. για την ερυθρή ακτινοβολία
β. για την ιώδη ακτινοβολία
γ. για την κίτρινη ακτινοβολία
δ. για την πράσινη ακτινοβολία
9. Η τιμή της ταχύτητας του φωτός σε ένα οπτικό μέσο:
α. μειώνεται καθώς μειώνεται το μήκος κύματος λ0 του φωτός
β. μειώνεται καθώς αυξάνει το μήκος κύματος λ0 του φωτός
γ. χαρακτηρίζει το μέσο και είναι σταθερή για όλα τα μήκη κύματος της ακτινοβολίας
δ. τίποτε από τα παραπάνω
10. Σύμφωνα με την ηλεκτρομαγνητική θεωρία, τα μεγαλύτερα μήκη κύματος
αντιστοιχούν:
α. στην ορατή ακτινοβολία
β. στις ακτίνες Χ
γ. στην υπεριώδη ακτινοβολία
δ. στις ακτίνες γ
11. Η υπεριώδης ακτινοβολία:
α. είναι ορατή από εμάς
β. έχει μήκη κύματος μικρότερα από αυτά της υπέρυθρης
γ. έχει μήκη κύματος μεγαλύτερα από αυτά της υπέρυθρης
δ. δε διαθλάται
12. Η υπέρυθρη ακτινοβολία:
α. είναι ορατή από εμάς
β. έχει μήκη κύματος μικρότερα από αυτά της υπεριώδους
γ. προκαλεί το φαινόμενο του φθορισμού
δ. τίποτε από τα παραπάνω
13. Το ουράνιο τόξο οφείλεται:
α. στο φαινόμενο διασκεδασμού
β. στο φαινόμενο ανάκλασης του φωτός
γ. στο φαινόμενο διάθλασης του φωτός
δ. σε όλα τα παραπάνω
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟ-ΛΑΘΟΣ
1. Η ταχύτητα διάδοσης του φωτός σε ένα οπτικό μέσο, που δεν είναι ο αέρας, εξαρτάται από
τη φύση του οπτικού μέσου.
2.Ο δείκτης διάθλασης ενός οπτικού μέσου, που δεν είναι ο αέρας, έχει την ίδια τιμή για όλα
τα μήκη κύματος λ0.
2
3. ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ.ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
3. Αν ταξινομήσουμε κάποιες Η/Μ ακτινοβολίες με αυξανόμενο μήκος κύματος, μπορούμε να
γράψουμε: ορατές- υπεριώδεις- υπέρυθρες.
4.Η υπέρυθρη ακτινοβολία ανιχνεύεται με ειδικά όργανα, τους φωρατές.
5. Η υπεριώδης ακτινοβολία δεν έχει καμία βιολογική δράση.
6. Η ταχύτητα διάδοσης μιας ακτίνας σε ένα μέσο μειώνεται όταν το οπτικό μέσο είναι οπτικά
πυκνότερο.
7. ΄Οταν μια δέσμη λευκού φωτός αναλύεται από ένα γυάλινο πρίσμα, καθένα από τα 6
χρώματα δεν αναλύεται περαιτέρω.
8. Κατά τη διέλευση του λευκού φωτός μέσα από πρίσμα, όλα τα χρώματα μέσα στο πρίσμα
έχουν την ίδια ταχύτητα.
9. Η υπέρυθρη ακτινοβολία διαθλάται εντονότερα από την πράσινη.
10. Η υπεριώδης ακτινοβολία αποτελείται από φωτόνια μεγαλύτερης ενέργειας σε σχέση με
αυτά της υπέρυθρης.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΣ
Να αντιστοιχίσετε τις γωνίες εκτροπής της στήλης Α με τα χρώματα της στήλης Β.
Α Β
α. 220 1. Κόκκινο
β. 200 2. Πορτοκαλί
γ. 250 3. Κίτρινο
δ. 230 4. Ιώδες
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Μια μονοχρωματική ακτίνα φωτός διαδίδεται σε ένα πυκνό οπτικό μέσο και έχει μήκος
κύματος λ=250nm. Ο δείκτης διάθλασης του μέσου είναι n=2,4.
α. Να βρείτε το μήκος κύματος της ακτίνας στο κενό.
β. Να βρείτε τη συχνότητα f της ακτινοβολίας.
γ. Είναι η ακτίνα ορατή από εμάς;
2. Μία ακτίνα λευκού φωτός (λ) προσπίπτει από τον αέρα
σε γυάλινο πρίσμα και αναλύεται. Στο σχήμα φαίνεται η
πορεία της ιώδους, της κίτρινης και της κόκκινης ακτίνας.
Η ιώδης ακτίνα είναι :
α) η (1). β) η (2). γ) η (3).
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση (μονάδες 2).
Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας (μονάδες 6). Πανελλήνιες 2011
3