3. AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
19/ 7/ 47
Ô jynfjrefrm a&$tdrfwGif;rSmjzihf
rowDp&m ayGvdrfwJh tcif;&,fa-umifh
(AdvcsKyfa&æ)
k f
a&wdrftwGif;rSmrS epf&onf? ?
Ô a=omfætcif;ppfvkdufjyefawmh
twGi;wESprm avsmuefwenf;awGe‹J
f
f S
f
hJ
awmfvet+yD;rSm jrefjynfvw&efz‹kd
Sf
G f
}uHpnfrc|wfoaemf tm;tifoHk;vdk‹&,f
ykef;vsufppfcsDæ? ?
Ô ±kdif;vdkufav rsKd;rppfwJh tcif;ayxifh
*dk%f;rdkufawG qdk;npfwJh tcsif;&,feJ‹
rsKd;cspfwoif;udkawmh owfcJh+yDæ?
wyfzŒJG ZmenfawGrmawmh
S
ajcmufewf&Gmodk‹ jref;ºuG+yDwum;æ?
jrwfwhJ omuDawG[mrd‹k
aemufxyfvmzdk‹ wrf;wonftrsm;æ? ?
Ô jzpfa=umif;i,f!¸ef
ESpa[mif;uG,veayr,fh
f
f Gf
q,fu;˜cGe˜av;cGe-ESpuawmh
h kd f
f f kd
zefcgcg jyefumppfygv#ijf zifh
t+rJwdkif oJqdkifepfvdk‹&,f
arhypfroGm;æ? ?
jr0wD&Jacgif
(vGwfvyfa&;armfuGef;0if yxrqifh)
1959=ckESpf/ Zlvdkifv
5
5
6
6
6. AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
Oa,smZOf
1951 ckESpftwGif;wGif yxrOD;qHk; -opa-w;vsoHwref udk,fpm;vS,ftzGJŒ
±Hk;zGifhvSpfay;&ef u|efawmf &efukefòrdodk‹ qdkufa&mufcJhygonf? xdktcsdefonf wdkif;
›
jynfudk *syefvufatmufrS jyefvnfu,fwifcJh_yD; _Adwdo#wdxHrS udk,fydkiftkyfcsKyf
k‹
a&; &,laqmif&uay;Ediconfh acgif;aqmif}uD;rsm; vky}f uHc&_yD;p wwdi;jynf
G f k f hJ
H
kf
vH; wxdwwvefEihf ,lóuH;r&cHpm;ae&onfh tcsevnf;jzpfayonf? 1947 ckEp/f
k
f
‹ S
d f
S
Zlvdkifv (19) &ufae‹ tpdk;&tzGJŒ tpnf;ta0;wGif OD;atmifqef;ESifhtwl ol.
vkyfazmfudkifzuf tukefeD;yg;r# pufaoewfajymif;0wGif toufpaw;cHcJh&onf?
þod‹k jzifh &Jabmfo;usdyppfacgif;aqmifEihf jynforsm;tay: qGaqmifr+ xufjrufvS
kH f
S
l
J
onfh EdkifiHa&;acgif;aqmif}uD;wOD; qHk;±+H;cJh&onf? xdtjyif _Adwdo# udkvdkeD u|ef
k‹
oayguf vufatmufcHb0rS vGwfvyfaom EdkifiHawmfb0odk‹ ul;ajymif;aeonfh
pyful;rwful;umvwGif a&S›wef;tcef;u¾rS yg0ifacgif;aqmifr+ ay;Edkifonfh
tjcm;^m%fynm t&Sdeft0g xufjrufvSonfh acgif;aqmifajcmufOD;yg qHk;±+H;cJh&
ayonf?
OD;apmESifh taygif;tyg ig;OD;wdk‹tm; acgif;aqmif}uD;rsm; vkyf}uHr+twGuf
aemufydkif;wGif w&m;pD&ifonfhtcg tjypfxif&Sm;awGŒ&Sdr+a-umifh tjypf'%fcsrSwf
ay;tyfcjhJ im;vnf; tqdygvky}f uHr}+ uD;onf v#KdŒ0uqef;-u,frtwdjzifh ¹yGr;wD;
k
S f
+
f
vsuf &Saeygao;onf? OD;cifatmif. pmtkyonf vky}f uHrZmwfvrf;tjynftpHk
d
f
+
h
udk azmfxway;&ef ESpaygif;rsm;pGm pdw&n&njf zifh óud;yrf;cJjh cif;jzpfI rsm;pGm pdwf
k f
f
f S f S
0ifpm;zG,f&m aumif;vSygonf? _Adwdo#tpdk;&. tkyfcsKyfa&; aemufqHk;ae‹rsm;
ta-umif; OD;cifatmifrS xifxif&Sm;&Sm; rD;armif;xdk;jyonfhtvm; r_idrfrouf &Sd
vSonfh tqdkygae‹&ufrsm;twGif; v+yf&Sm;cJh-uaom t"duZmwfaumifrsm;. yif
udk,fp±dkufESifh pdwf&if;&nf&G,fcsufrsm;udk twGif;usus *Ce% azmfxkwfwifjy
xm;onf?
tu,fIom OD;atmifqef;ESihf a&mif;&if;ajcmufO;wd‹k rusq;cJygv#if aemuf
D
kH h
ydi;jzpfay:vmrnfh jrefrmhordi;onf rsm;pGm jcm;em;uGjJ ym;oGm;ayvdrrnf? ppf_yD;
kf
kf
hf
11
11
p tcsdeuqdygv#if vGwvyfonfEiiawmf ay:aygufvm&ef taetxm;rsm;pGm
f k
f
h kd f H
aumif;rGeconf? xdtcsdeu tjcm;tm&SEiirsm;ESihf Edi;,SO-f unfygu jrefrmEdif
f hJ
k
f
kd f H
+f
h
k
iH. vlaer+tqiftwef;rSm jrifrm;vSonf? {&m0wDjrpfa-umif;wav#muf jrpf0
h
h
u|e;ay:w0S r; qefa&pyg; oD;ESrsm; wd;wufpnfyif0ajymvSonf? xdrwyg; ayg
f
f
H
k
k S
rsm;onfrqdkEdkifaomfjim;vnf; a&eHESifh ajratmufo,HZmwwdrSmvnf; tawmf
k‹
toif&yg.? jrefrmjynfow. ynma&;tqiftwef;onfvnf; usef tm&Swuf
h dS
l ‹kd
h
kd
0ef;usifwcdkwGif pmaywwfu|rf;r+E+ef;xm; tjrifhrm;qHk;pHcsdefrsm;wGif yg0ifyg.?
'kw,urBmppfwif ‚if;.tusKd;quftjzpf vlom;taygif; 'kuouQ awmf
d
G
Q k
awmfcpm;cJ-h u&onftavsmuf jrefrmjynfonfvnf; _Adwo#/ w±kwEihf *syefppf
H
h
d
f S
wyfrsm; ppfwvif;cif;usif;&mwGif ajrpmyifjzpfc&onf? udvee,fcsJacwfrS tp
hJ
k kd D
›
ysKd;cJaom aoG;cGtycsKyfa&;pepfa-umifh 'kw,urBmppf}uD;t_yD; vGwvyfa&;&p
h
J k f
d
f
tcsdef jynfwGif;ppfjzpfvmum rD;[kef;[kef;awmufygavawmhonf?þodk‹ jzpf&onf
rSm tjcm;tjcm;aom t&if;&Sie,fcsJpepfrsm;uJoyif _Adwo#wdonfvnf; aoG;cJG
f
›
h ‹kd
d
‹k
tkyfcsKyfa&; rl0g'udk usifhoHk;cJhjcif;a-umifh jzpfonf? vufeufudkifppfwyfrsm;wGif
Armr[kwaom wki;&if;om;tkyprsm;udom t"duxm; ppfoifwef;ay;_yD; yg0if
f
df
f k
k
apcJ±ru ‚if;ppfom;rsm;jzifh wki;jynfukd xde;xm;cJonf? Armrsm;u rausreyf
h kH
df
f
h
jzpfonfrmvnf; rqef;-u,fvyg? jrefrmjynfrS _Awo#wyfw‹kd qkwcmcgeD;pJpwif
S
S
d d
fG
J G
ArmESifh &S rf;/ u&if/ ucsifwdk‹ oabmuGJvGJr+ jyif;xefvmygawmhonf?
topfjyefvnfwnfaqmufonfh jrefrmEdiitaejzifh trsK;om;acgif;aqmif
kfH
d
}uD;rsm;udk qHk;±+H;cJh&aomfvnf; 1950 ckESpfwGif 'Drdkua&pDjzifh a&G;cs,fwifajr‡muf
aom tpdk;&tm; wnfaxmifEdkifcJhygonf? rajyrvnf&SdcJhonfh vlrsKd;pkrsm;twGif;
wGivnf; twwfEiq; jyefvnfaygif;pnf;a&;udk tm;xkwEicygonf? &Sr;vlrsK;
f
dk f kH
f kd f hJ
f
d
pkrsm;ESihf txl;ojzifh yl;aygif;Edic_hJ yD; &S r;ud,pm;vS,f awmfawmfrsm;rsm;rSmvnf;
kf
f k f
jynfaxmifptpd;&twGi; ta&;ygaom tcef;u¾wGif yg0ifc-hJ uonf? wki;jynf
k k
f
df
pD;yGm;a&;udk jyefvnfjr‡ifhwifum tbufbufrS jyefvnfxlaxmifI tm&Swdkuf
w0S r; pHcsdetjrifrm;qH; qefpyg;udk a&mif;csjzef‹ jzL;Ediconf? wdi;jynfuvnf;
f
f
h
k
k f hJ
kf
kd
urBmvSnfhc&D;onfrsm;twGuf jyefvnfvrf;zGifhay;cJhonf? omarmzG,f&m awm
vufaus;&Gma'orsm;/ jrefrmh,Ofaus;r+ tcsutcsmXmersm;/ yk*òH rda[mif;&Sd ordi;
f
›
kf
12
12
7. Oa,smZOf
0ifxif&Sm;onfh bk&m;ykxdk; taqmufttHkæponfrsm;tm; urBmvSnfhc&D;onf
rsm; avhvmEdkif&ef tpDtpOfrsm;udkvnf; aqmif&GufEdkifcJhygonf?
odaomf 1962 ckEpwif AdvcsKyf}uD;ae0if;onf jynfow‹kd a&G;cs,wifajrmuf
‹k
Sf G k f
l
f
‡
cJonfh 'Drua&pDtpd;&udk ðzwfcs_yD; Ediiawmftm; ppftm%m&Sipepfjzifh jyefvnf
h
kd
k
kfH
f
wnfaqmufvdkufonfhtcgwGifrl tqdkygpGrf;aqmifcsufwdrSm &p&mr&Sdatmif t
k‹
bufbufY ysujf y,fc&onf? xda-umifh 1947 ckEpf vky}f uHrtwGi; Ediia&;acgif;
hJ
‹k
S
+
f kfH
aqmif}uD;rsm; usqH;cJ&jcif;onf tem*wfumvY ppfwyf. t"rR t-urf;zufr+
k h
atmifjrifa&;twGuf vrf;cif;ay;ouJhodk‹ ta&;ygaom tcsufwcsuf jzpfvm
onfrSm ,HkrSm;oHo,jzpf&ef rvdkawmhacs? tjcm;tcsufwcsufrSmrl jynfwGif;ppf
udk trSDo[JðyI jrefrmEdkifiHY ppftm%m&Sif vlwef;pm;w&yf aygufzGm;vmcJhjcif;
jzpfygonf? ppfAvcsKyf}uD;wd‹k tm%m,pfr;rd_yDqv#if xktm%mudk tvG,wul
kd f
l
kd
d
f
vufv$wfay;±dk; xHk;pHr&Sdyg? ppfAdkvfcsKyfrsm;onf tcsdef-umjrifhvmonfESifhtr#
tcGifhxl;cHvlwef;pm;rsm; jzpfoGm;vsuf rdrdwdk‹ udk,fudkvnf; txufwef;v$m vl
wef;pm;w&yftjzpf ,HkrSwfvm-uaomfvnf; ppfAdkvfcsKyf awmfawmfrsm;rsm;rSmrl
ynmt&nftcsif;tm;jzifh !Hzsif;olrsm; jzpfjcif;a-umihf acwfopfurBm}uD;wGif 0if
h
qHhEdkifonfh tpdk;&tkyfcsKyfr+qdkif&m ±+yfaxG;eufeJ cufcJr+rsm;. twdrfteufudk
óudwifodjrif qifjcifem;vnfEdkifpGrf;&Sdolrsm; r[kwfacs/ odk‹ESifhyif ppfAdkvfcsKyfwdk‹
onf vG,&mvrf;udk vdu-f uawmhonf? ‚if;rSm wki;jynfukd jyifyurBmESihf tquf
f
k
df
toG,jf zwfawmufvujf cif;yif jzpfygonf? ‚if;tjyif jynfow. 'Drua&pDpepf
kd
l ‹kd
kd
wnfaqmufa&;qENwudkvnf; acszsufvdkufavawmhonf?
kd‹
odaomfjim;vnf; jrefrmjynfow. arG;&myg &ydicirsm;jzpfaom vltcGihf
‹k
l ‹kd
k f G hf
‹
ta&;wdonf xm0& jiif;y,fc&rnfum; r[kwygacs? OD;atmifqef;.orD; a':
‹k
H
f
atmifqef;pk-unfonf jynfwGif;'Drdkua&pDawmif;qdka&; v+yf&Sm;r+}uD;udk acgif;
aqmifr+ay;aeygonf?þpma&;aecsdefwGif olronf ppftm%m&Sifwkd‹. tdrfwGif;
tcsKyf ðyvkyfjcif;udk cHae&jim;vnf; pdwf"mwfrus/ vlxkw&yfvHk; awmifhwae
onfh taESmiftzGrS vGwfajrmufa&; ar#mfrSef;csufudk wdkufyGJ0ifum &yfwnfvsuf
J‹
yif &Sdygonf? jynfya&muf jrefrmrsKd;cspfrsm;tjyif urBmw0S rf;vHk;&Sd ppftm%m
&Sipepfukd pufqyI vltcGita&; csKd;azmufonfh rormr+rsm;udk &Gre;aom Edif
f
k f ‹ hf
H k f
k
iHwumrS vlrsK;pHy*Kd~ vfrsm;uyg a':atmifqef;pk-unftm; axmufctm;ay;vsuf
d k k
H
&Sygonf?þpmtkya&;ol OD;cifatmifonf jrefrmjynfow. vlrtcGita&;twGuf
d
f
l ‹kd
+ hf
-opa-w;vsjynfwGif;rS wufwufºuGºuG wdkufyGJ0ifaeolrsm;wGif twufºuGqHk;
yk*~dKvfwOD;jzpfygonf? ‚if;onf jrefrmEdkifiH 'Drdkua&pDjyefvnfwnfaqmufa&;
aumfrwD/ -opa-w;vstzGJŒwGif 1988 rS 1992 ckESpftxd OuU@wm0efESifh EdkifiH
wumqdi&m aumfrwD. 'k=OuU@wm0efukd xrf;aqmifcygonf? 1991 ckEpwif
kf
hJ
S f G
vnf; jynfya&muf jrefrmtpdk;&tzGJŒ jzpfaom trsKd;om;!Gefaygif;tpdk;&. -op
‹
a-w;vsEdkifiHqdkif&m udk,fpm;vS,fvnf; jzpfcJhygonf?
OD;cifatmifEihf ZeD; yufx&pf&mwdonf jrefrmhordi;wGif xif&m;cJonfh rsKd;
S
S ‹k
kf
S h
±dk;pOfqufrS aygufzGm;vm-uolrsm;jzpf-uI OD;cifatmif.zcifrSm uG,fvGefol &J
AdvcsKyf OD;xGe;vSatmifjzpfvsuf olZeD;. zcifrm vGwvyfa&;&_yD;acwf/ w&m;
k f
f
‹
S
f
±H;csKyf w&m;ol}uD;vnf;jzpfum tdE,òrdj› ytkycsKyfa&; yËdnmOfc0efxrf; ICS t
k
Nd
f
H
zGŒJ 0ifwOD;vnf; jzpfconfh OD;aomif;pdejf zpfygonf? OD;cifatmifonf Armhvwvyf
hJ
G f
a&;wyfrawmfEihf Armha&wyfrawmfwwif wm0efxrf;aqmifc_hJ yD; ppf_yD;acwfwif
S
‹kd G
G
yifv,fu;oabFmukr%wckY xl;c|efatmifjrifpm tr+xrf;cJonf? olEihf olZeD;
l
` D
G
h
S ‹
wdk‹onf tar&duefEdkifiHwGif (12) ESpf-um aexdkifcJh-u_yD; -opa-w;vsEdkifiH/ uif
bm&mòrdY 1983 ckEprpI tajccs aexdivmcJ-h uolrsm; jzpfygonf?
›
S f S
kf
pma&;olOD;cifatmifrSm OD;atmifqef;vkyf}uHr+}uD;wGif yg0ifcJholtcsKdŒESifh
ywfoufIvnf;aumif;/ xdktcsdefu tjzpftysuf tajctaet&yf&yfwESifh ywf
dk‹
oufIvnf;aumif; udk,fwdkif tawGtóuH&SdcJh±Hkru a&S;a[mif;ordkif; taxmuf
‹
txm; pmtkypmwrf;rsm;udvnf; _Adwo#armfue;wdurS ud,wif okawoeðy
f
k
d
G f k f k f kd
cJhojzifh þacwfopfjrefrmhordkif;Y ta&;ygvSaom jzpfysufr+tpOfudk jyefajymif;
ajym&ef toifhawmfqHk;yk*~dKvfwOD; jzpfcJhygonf? od&mwGif vlrodao;bJ usef&pf
k‹
aeonfh tcsKŒdtcsKŒdaom v#KŒd0uqef;-u,fr+ uGi;qufrsm;um; use&aumif; usef
S f
f
f dS
&SaeygOD;rnf? Oyrm þTr#-urf;ñuwfvaom vlowfr}+ uD;udk OD;apmusL;vGe&mY
d
S
f
rnfonfhta-umif;tcsufwu v+aqmftm;ay;wkdufwGef;cJh-uoenf; qdkonfudk
dk‹
H‹
,ckwdkif em;vnf&efcufcJvSonfhtajc &SdaeqJyif jzpfygonf? odk‹&mwGif Tpm
tkyfonf ppf_yD;acwfaemufydkif; jrefrmEdkifiHordkif;udk twGif;usus avhvmvdkuf
13
13
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
14
14
8. Oa,smZOf
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
pm;vdkol okawoDynm&Sifwdk‹twGuf wefzdk;rjzwfEdkifatmif taxmuftulðyyg
vdrrnf?
hf
*syefacwf t"dywd a'gufwmbarmfa&;om;_y; ppf_y;acwfwif xkwa0onfh
D
D
G
f
‘jrefrmjynfwi;atmifjrifr}+ uD;’ trnf&pmtkywif pma&;olu jrefrmjynfEiywf
Gf
dS
f G
S hf
oufaom ordkif;qdkif&mtrSefw&m;rsm;onf jrefrmvlrsKd;wdk‹ udk,fwdkif jyefrajym
jyor# umvywfvHk; rnfonhftcgr# ±kyfvHk;yDjyifpGm ay:vGifvmrnfr[kwfacs[k
a&;om;cJhygonf? ‚if;uyif qufvufI 'kwd,urBmppfESifh ppfóudacwf jrefrmh
ordkif;udk xdkacwfwGifyg0ifaom jrefrmwdudk,fwdkif ra&;om;&ao;a-umif; 0efcH
k‹
cJh_yD; ta-umif;t&m cdkifcdkifvHkvHkudk twGif;ususodxm;aom yk*d~Kvfwdk‹u ra&;
om;ao;or# jrefrmjynfwijf zpfym;cJaom ta-umif;&if;rsm;. trSew&m;udk od
G
G h
f
&Sem;vnfEirnfr[kwacs[k a&;om;cJygonf? acwfwacwf. ta&;ygvSonfh
d
kd f
f
h
tjzpftysufrsm;udk euf±+dif;pGm od&Sdem;vnfap&ef a'gufwmbarmf a&;om;azmf
jyouJhodk‹ OD;cifatmif. pmtkyfrSmvnf; tzdk;rjzwfEdkifaom taxmuftulwck
jzpfayawmhonf?
(35) ESpfwkdifwkdif xrf;aqmifcJh_yD; t_idrf;pm;,lcJh&m (ruG,fvGefrD) tESpf (20)
umvtwGif; “uifbm&mwkdif;pf” owif;pmwGif tywfpOf -oZmanmif;aom
aqmif;yg;rsm; a&;cJhonfhtjyif “aemufqkH;uufzJcsyf” ac: pmtkyfvnf; a&;om;
cJhonf? rmvfuGefESifh a&mufZmemwktm; EkdifiHjcm;a&muf jrefrmrdwfaqGrsm;pGmwkd‹
d‹
u t_rcspcifpm owd&-uvsu&rnf? txl;tm;jzihf 'Drua&pD jyefvnfxaxmif
J f G
f dS
dk
l
&ef ¯ud;yrf;vsu&orsm;onf olwEpO; ckirmpGm tqufrjywf axmufctm;ay;cJh
f dS l
‹ dk S f D d f
H
-ujcif;ukd aus;Zl;wifowd&-urnfjzpfygonf?
Ô Ô Ô Ô Ô
rmvfuGef bGwfum; ·
uif b m&mòrŒawmf / =opa=w;vs
Ed k 0 if b mv/ 1992 ck E S p f ?
· rpPwmþrmvfueþf bGwum; (Mr. Malcolm Booker) onf 1998 ckEp/f Zlvif
G
f
S
dk
v (15) &ufae‹/ touf (82) ESpfwGif rdrdaetdrf uifbm&m-rdY uG,fvGefcJhonf?
›
ol‹ZeD; a&mufZmem (Roxana) rSmvnf; xkdae‹wGifyif aq;±kHY a&m*ga0'em -um
&SnpmcHpm;&_yD; em&Dom apmIaoqk;oGm;&Smonf?
f G
H
olwEpO;pvk;rSm oHwref0efxrf;rsm;jzpf-uonf? rmvfuef bGwum;onf
‹dk S f D H
G
f
1951 ckrS 1953 cktxd jrefrmjynfqi&m oHtrwftjzpf ceftyfjcif;cH&I yxrOD;qk;
dk f
‹
H
-opa-w;vsoH±;ukd (88) urf;em;vrf; (Strand Hotel Annex) wGif zGivpcaom
Hk
hf S f hJ
a-umifh xkdtaqmufttkHY ,ae‹wkdif wnf&Sdvsuf&Sdonf? xkdaemuf tDwvD/
,l*pvm;AD;,m;/ ±kar;eD;,m;ESihf blva*;&D;,m;jynfrsm;wGif oHtrwf}uD;wm0ef
dk
d
f
aqmif&uconf? 1976 ckEpwif uifbm&m-rdo‹dk jyefvm-u_y; EkiijH cm;a&;oHwref
G f hJ
Sf G
›
D df
15
15
16
16
9. AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
u|efawmfhZeD;. uG,fvGefav_yD;aomzcif}uD; w&m;ol}uD;a[mif; OD;
aomif;pdefonf ‚if;aexdkif&m rJvfbkef;òrdrS uGsefawmfwrdom;pk. uifbm&mtdrf
›
dk‹
odk‹ 1989 ck/ Zlvdkifv oluG,fvGefcsdeftxd wESpfwacgufcef‹ vma&mufvnfywf
avh&ygonf? touf&pq,fausm_f yD qdaomfjim;vnf; zswvwf-unfvif trSwf
dS
S f
k
f
onmaumif;onfh OD;aomif;pdeonf olb0oufwrf;wav#muf tr+xrf;cJonfh
f
‹
h
tawGŒtóuH taxGaxGukd jyefajymif; pm;òrHj› yefwwfonf? xdtxJY acwfopf jref
k
rmhordkif;wGif ta&;ygonfh tjzpftysufrsm;udk a&mifjyef[yfaponfh ta-umif;
t&mrsm;pGmwdk‹vnf; ygwwfonf? OD;aomif;pdefonf ,cifwcsdefu vlwef;pm;
tv$mwckjzpfaom tdENd, òr›djytkyfcsKyfa&; yËdnmOfcH0efxrf;tzGJŒ0if (I.C.S) wOD;
jzpfonftjyif w&m;a&;Xme twGi;0eftjzpfvnf;aumif;/ tusOf;axmifrsm; OD;
h
f
pD;csKyf (axmifrif;}uD;) tjzpfvnf;aumif;/ 1947 ckESpfwGif wòydifwnf; wm0ef
xrf;aqmifcJh&ygonf? _Adwdo#wdk‹xHrS 1948 ckESpf jrefrmEdkifiH vGwfvyfa&;&_yD;
csdewif w&m;±H;csKyf w&m;ol}uD;tjzpfvnf;aumif;/ aemufyi;wGif Ediiyif odr;
f G
k
kd f
k f H kd
f
ydkufa&;aumfr&SifESifh a&G;aumufyGJ t,lcHaumfr&SiftzGJŒwdk‹. OuU@tjzpfvnf;
aumif; EdkifiHawmftpdk;&tzGJŒu txl;a&G;cs,fI wm0efay;tyfjcif; cHcJh&onf?
OD;aomif;pde. trSww&tawGŒtóuHrsm;xJrS ol ESpEpòf cduòf cduf ajymjyavh
f
f
f S
&Sdaom tjzpftysufwckrSmrl uG,fvGefol u|efawmhfzcif AdkvfcsKyf (&Jwyf) OD;xGef;
vSatmifEihf wdu±uywfoufaeygonf? xdtcseu u|eawmhzcifrm &mZ0wfr+
S k f kd f
k d f
f f
S
h
d f
pHprf;ppfaq;a&;Xme t}uD;tuJ ( Dy. Inspector General ) jzpfonftjyif t&Set
k
0g}uD;vSonfh t*Fvef bk&ifh&Jwyfrawmf}uD;. tzGJŒ0ifwOD;tjzpfvnf; 1940 ck
aESmif;ydkif;wGif wm0efxrf;cJh&oljzpfygonf? AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh ‚if;.0ef}uD;
tzGJŒ0ifrsm;tm; 1947 ck/ Zlvdkifv (19) &ufae‹wGif vkyf}uHowfjzwfcJhr+a-umifh
OD;apmtm; tif;pdetusO;axmifwif xde;odr;xm;cseY 'k=&JcsKyf OD;xGe;vSatmif
f
f
G
f f
d f
f
ESifh w&m;ol}uD; OD;aomif;pdefwdk‹tm; OD;apm. vHkòcHa&;twGuf yl;wGJwm0ef
ay;cJhygonf? xdka-umifhvnf; ‚if;wdk‹ESpfOD;onf ae‹pOfvdkvdk &efukefrS tif;pdef
axmifodk‹ um;jzifh twloGm;avh&Sd-u&m c&D;wav#mufwGifvnf; ,m,D ‘jynfol‹
ppfwyf’ yHkpHjzifh zGJŒpnf;xm;aom jynfol‹&JabmftzGJŒ0iftcsKd‹wdk‹ apmifh-uyfaeonfh
ppfaq;a&;pcef;rsm;pGmwdk‹udk jzwfoef;&avh&Sdonf? xdktcsdefu jynfol‹&Jabmf
tzGŒJrmvnf; OD;atmifqef;r&Sonfaemuf (tjzL/ t0g) ESpzŒJGuae_y; rnfonftzGŒJ
S
d h
f JG D
h
u rnfol‹vufatmufY opPmcHxm;onfudk twdtusrod&ao;acs? odk‹ESifhyif
1947 ckESpfaemufydkif;/ wnaewGif ‚if;wdum;udk &yfwefap&ef ppfaq;a&;pcef;
k‹
‹
wckrS cyfxefxef trdeay;wm;qD;vduum a&mifpajymufusm;ppf0wfpkH 0wfqif
‹f
k f
kH
xm;onfh &JabmftcsKŒd/ ±diz,faoewfajymif;rsm;jzifh csexm;vsuf olwxajy;vm
kf
d f
‹kd H
-uonf? xdtcg u|eawmfzcif OD;xGe;vSatmifonf um;armif;ae&mrS &yfI qif;
k
f h
f
oufvdkuf_yD; ‚if;wdrnfolrnf0gjzpfa-umif; ajymjyvsuf ,if;aoewfudkifvlwpk
k‹
. acgif;aqmifvufxJrS aoewfudk ykwfcsvdkufonf? ‚if;aemuf olwdk‹ a-umif
trf;trf;-unfaeqJrmyif um;ay:jyefwufI armif;xGuvmcJonf?
h
S
f h
tqdkygtjzpftysufrsm;ta-umif; jyefajymif;ajymqdkor#udk u|efawmf-um;
od&_yD;aemuf xdtcsursm;. v+aqmfra-umifh xdtcseu tuif;raoao;aom
k
f
‹H
+
k d f
jrefrmhEdkifiHa&;Zmwfvrf;tzHkzHkudk u|efawmf pwif pdwf0ifpm;rdawmhonf? wEdkifiH
vHk; vdkufemusifhoHk;-u&rnfh _Adwdo#bk&ifhOya'ESifh acwfay:vufeufudkif a'o
cHrsm;. Oya'rJhjzpfaer+rsm; a&maxG;,Sufwif v+yf&Sm;aer+udk u|efawmf txl;
owdðy avhvmrSwom;&awmhonf? xdtcgu tajctaet& jynfwi;Ediia&;
f
k
Gf kfH
orm;rsm;. ud,yippfwyfrsm;twGi; tm%mudta-umif;ðyI xGuay:vmaom
k f kd f
f
k
f
tusKd;pD;yGm; yÉdyuQrsm; r-umc%ay:aygufvmavh&Sdonf? tqdkyg ta-umif;
t&mrsm;xJwif *VKefwyftjzpf (0g;&if;wkwuAef;jyvsuf) v#KdŒ0uvufeufuif
G
f kd
S f
kd
wyfzGJŒxm;aom emrnfqdk;jzifhausmf-um;vSonfh *VKefOD;apmudkrl u|efawmf pdwf
t0ifpm;qH; jzpf&ygonf?
k
u|eawmfEitwl u|eawmf. om;i,fEpO;jzpfaom cifO;atmifEihf xGe;vS
f
S hf
f
SfD
D
S
f
atmifav; (*sLeD,m) wduvnf; tbd;jzpfotm; tqdygZmwfvrf;rsm; jyefajymif;
‹k
k
l
k
qufvufajymqdk&ef r-umc% wdkufwGef;-uavh&Sdonf? trsKd;om; acgif;aqmif
}uD;rsm; vky}f uHc&r+Eihf ywfoufI OD;apmESihf ‚if;.taygif;ygwdtwGi; pum;0Suf
H S
‹k
f
ESihf a&;aompmrsm;udk ae&mowfrwI v#KŒd0upm vJv,cjhJ cif;rsm;ta-umif; ajym
S f
S fG
S f
jyonftcg u|efawmfwtm;vH; rde;armawGa0oGm;rdawmhonf? xdta-umif;t
h
‹kd
k f
k
&mrsm;udk wpGef;wp azmfjy&aomf ‘ajcqGHŒaeonfh raumif;qdk;0g;}uD;’/ ‘iSufaysm
oD;pdrf;jzifh {nfhcH’/ ‘oHyk&m&nfudkóudufw,f’/ ‘a&uefxJrSm ig;r&Sd’/ ‘t&yfjrifhjrihf
17
18
pma&;ol. ed'gef;
17
18
10. ed'gef;
vl}uD;’æponfæponfjzifæ? (t&yfjrihjf rihvonf rnfoenf;qdonfrm ya[Vd)
h
f l
l
k
S
odEihf OD;atmifqef;wdtm; vky}f uHr}+ uD;onf OD;apmESihf ‚if;. taygif;ygrsm; vuf
‹k S
‹k
csufomru w&m;Oya'a&SŒarSmufodk‹ rnfonfhtcgur# ra&mufvdkuf&bJ vGwf
ajrmufqJ/ vGwfajrmufoGm;-uaom tjcm;tr+tcif;rsm;qdkif&m tcsKdŒ yk*~dKvfrsm;
vnf; &Sdaumif;&SdavOD;rnf[k u|efawmf oHo,ruif; jzpfvmrdawmhonf? xdk‹
a-umifh u|efawmfha,muQr}uD;. ajymjycsufrsm;udk aemifvmaemufom;rsm;t
wGuf pmjzifhrSwfwrf;wifxm;oifhonf[k u|efawmfcHpm;rdcJhonf? odk‹ jzpfonfht
avsmuf u|eawmf. pmwdpmprSwwrf;rsm;udk pkpnf;I t-urf;tm;jzifh pmwapmif
f
k
f
wzGŒJ tjzpf a&;om;vduaomtcg OD;aomif;pdeu aocsmpGmzwf-unh_f yD; oabm
k f
f
wlconf? þTwGif u|eawmfwEpO;. jyefajymif;owd&r+rsm;udk u|eawmf. xyf
hJ
f
‹kd S f D
f
qif&mazG avhvmrSwom;r+rsm;ESihf aygif;pyfI jznf;jznf;csi; wd;csŒJa&;om;cJonf?
h S
f
f k
h
u|efawmfu,wivnf; xdo‹kd tke;tke;u|ufu|uf ±ke;&if;qefcwf jzpfym;aecsdef
kd f kd f
k
f f
f
G
tcgu xdkvkyf}uHr+}uD; jzpfyGm;cJh&m twGif;0ef±Hk;ESifh rsufESmcsif;qdkif wbufjcrf;
&Sd a&wyf (urf;em;XmecsKyf) ðyvkyxm;aom pdeaygvfausmif;0if;twGi;Y vli,f
f
‹f
f
a&wyft&m&SwOD;tjzpf wm0efusaeqJjzpfonf?
d
xd‹k jyif u|efawmhtm; þta-umif;t&mrsm;udk a&;om;&ef v+aqmfay;cJonfh
f
‹H
h
tjcm;ta-umif;w&yfrSmrl u|efawmf. OD;av;awmfol OD;a&$abmfjzpfonf? ‚if;
rSm tdENd,òrdj› ytkyfcsKyfa&; yËdnmOfcH0efxrf; tzGJŒ0if (I.C.S) wOD;jzpfvsuf vGwf
vyfa&;r&ao;rD ,m,Dtpd;&tzGŒJ . twGi;0efwOD;jzpf_yD; vky}f uHrj+ zpfym;pOfu
k
f
G
OD;atmifqef;. vuf0bufwif uyfvsufxiaecJ&mrS th-H ozG,aumif;avmuf
J
G
kd f h
f
atmif usnfqefu a&Smifxuom;jcif;a-umifh ab;roD&efrcbJ vGwajrmufc&
G f G
f
hJ
olwOD;jzpfygonf? OD;a&$abmfudk,fwdkif xdka-uuGJbG,f&m tjzpftysuf/ ol‹ rsuf
jrifu,awGŒZmwfa-umif;udk u|efawmftm; jyefvnfajymjycJygonf?
kd f
h
h
xda-umifh Tpmtkyonf vky}f uHr}+ uD;ESiywfoufI tajzwpHw&may;&ef
‹k
f
hf
k
xuf OD;apmaemufrm b,foawG&ygvdr[aom tawG;ESitwl odavmodavm
S
l
dS
hf l
hf
‹k
‹k
ar;cGef;rsm;om xyfrH ay:aygufaumif; ay:aygufvmapygvdrfhrnf? u|efawmf.
&nf&G,fcsufrSmrl OD;atmifqef;vkyf}uHr+ESifhywfoufI v#KdŒ0Sufr+tcsKdŒudk óud;pm;
ajz&Sif;vsuf u|efawmfwdk‹EdkifiH. uH-urRmudk 0rf;enf;zG,f&m ajymif;vJoGm;apcJh
onfh þjzpf&yfqdk;}uD;udk topfwzefjyefvnfI tao;pdwfavhvm&efjzpfygonf?
u|efawmfESifhtwl jrefrmjynfoltrsm;pktaejzifh ,cktcsdefom OD;atmifqef;
touf&iaecJygv#if u|efawmfw‹kd ,ckcpm;ae-u&onfh uH-urRmqd;wdukd a&Smif
Sf h
H
k ‹k
&Sm;Edkifayvdrfhrnf[k cdkif_rJpGm,Hk-unf-uyg.? Tta-umif;w&yfwnf;ESifhyif t
qdyg vky}f uHrZmwfa-umif;udk cGjJ crf;pdwjf zm avhvmoifayawmhonf? xdtwl vGef
k
+
h
‹k
cJaom (45) ESpwmumvu EkiiAoum}uD; usqH;oGm;_yD;aemufyi;/ xdwacwf
h
f
d f hH d k
k
kd f k
. tarGtESptjzpf usef&pfconfh Ekiia&; a&pD;a-umif;wav#muf }uD;pk;cJonfh
f
hJ
dfH
d h
avmb/ a'gowdk‹ jzifh ¹yGef;wD;aom t-urf;zufr+rsm;. tajccH t&if;tjrpfwdk‹
udvnf; avhvmoifvayonf?
k
h S
,if;tarGukd tomw-unfvufc&ef jiif;y,fwe;vSecaom yk*Kd~ vfrsm;ESihf
H
G f f hJ
r_yD;qHk;ao;aom jrefrmEkdifiH. vGwfvyfa&;/ 'Drkdua&pDta&;ESifh o[Zmwjzpf
a&;wdtwGuf owW&pm wduy0ifaeolrsm;twGuf Tpmtkyukd &nf&,a&;om;
‹k
d dS G k f JG
f
G f
&jcif;jzpfygonf?
19
19
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
20
armif c if a tmif
uif b m&mòrŒawmf / =opa=w;vs
Ek d 0 if b mv/ 1992 ck E S p f ?
Ô Ô Ô Ô Ô
20
11. AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
"Who Killed Aung San ?" (atmifqef;udk b,folowfovJ) pmtkyfa&;
om;ðypkol OD;cifatmiftm; vGefcJhaom (13) ESpf/ 1986 ck/ pufwifbmvwGif
rdwaqGwOD;u rdwzŒJGay;pOf uifbm&mòrdawmf/ jrefrmtdrwckY yxrOD;qH;t}udrf
f
f
›
f
k
awGŒqHkcGihf&cJhygonf? aqmif;tukef/ aEGtul;rdk‹ &moDomarmonfh TvwGif
‘uifbm&m’ Y yef;yGawmf usi;y_rjJ zpfojzihf t&yf&yfrS vma&mufvnfywf-uaom
J
f
{nfonfrsm;jzihf pnfum;avh&onf? u|efawmfrwaqGu OD;cifatmiftm; jrefrm
h
dS
h d f
ppftm%m&Sif Akvae0if;tpd;&udk ESpaygif;rsm;pGm awmfveaeolwOD;tjzpfvnf;
d f
k
f
S f
df
D
aumif;/ ‘The Canberra Times’ (uifbm&mwki;pfowif;pm}uD;) . t,f'wmxH
ay;pmrsm; tcef;u¾wGif jrefrmppftpkd;&. vSnfhuGufjy±kyfrsm;udk azmfxkwf_yD;
ppftm%m&Sifpepfqdk;}uD;udk uavmifjzifh rSefrSefxdk;ESufwHk‹ jyefaeolwOD;tjzpf
vnf;aumif; rdwqufay;cJygonf? OD;cifatmif. t*Fvypmay Edieif;u|r;usif
f
h
d f
kf
f
r+/ [mo^m%fºuG,0r+/ tm0Z…e;&$irwonf ol. xufjrufaom ^m%fynmudk
f
f f + ‹kd
a&mifjyef[yfaeonf[k u|efawmfrwcsufcsrdonf? aemufaemif olEifh &if;ES;vm
S f
S
D
aomtcg AkdvfcsKyfae0if; wdkif;jynf. tcsKyftjcmtm%mudk twif;t"rR odrf;
yducaom 1962=ckEpO;umvtcsderpI ,ae‹xufwif worwfwnf; ppftm
k f hJ
S f D
f S
kd
%m&Sipepfukd awmfveaeol rsKd;cspfwOD;tjzpf ydI av;pm;vmcJygonf?
f
S f
k
h
xdaemuf 1988=ckESpf/ jrefrmjynfwGif; vlxktHkºuGr+}uD;ay:aygufvmaom
k‹
tcg ppftpk;&. &ufpufpm ESyuyowfjzwfra-umifh jrefrmjynfol toufaygif;
d
G d f G f
+
axmifEicsDI qH;±+;cJ&onf?
S fh
k H h
jrefrmhvwvyfa&; Adoum}uD; AdvcsKyfatmifqef;. orD; a':atmifqef;
G f
k
k f
pk-unf. wnf-unfajzmifhrwfaom acgif;aqmifr+atmufwGif jynfolwdk‹ wnD
w!Gwfwnf; pkpnf;I jrefrmjynf. 'kwd,vGwfvyfa&;udk awmif;qdkcJh-uonf?
ppftpkd;&onf a':atmifqef;pk-unftm; (6) ESpfwdkifwdkif tdrfwGif;tusOf;csxm;
cJh_yD;/ trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJŒcsKyf tzGJŒ0ifrsm;ESihf ppftpkd;&udk qefusifolrsm;tm;
‹
pepfwus acsr+ef;cJhygonf? TonfhumvwGif jynfya&muf jrefrmrsKd;cspfrsm;u
vnf; EkdifiHt&yf&yfwGif ppftpkd;&qef‹usifa&; qENjyyGJrsm; usif;ycJh-uonf? 'Drkd
ua&pDusihfoHk;aom tpdk;&toD;oD;tm; csOf;uyfvsuf jrefrmppftpkd;&udk,fwdkif
OD;pD;usif;yay;cJhaom 1990=ck/ taxGaxGa&G;aumufyGJwGif tEkdif&&SdcJhonfh
trsKd;om;'Drua&pDtzGŒJ csKyftm; olwuwdtwki; tm%mv$ajymif;ay;&ef zdtm;
dk
‹kd
df
J
ay;a&;twGuf óud;yrf;cJ-h uonfrm ordi;rSwwiwck jzpfvmonf? -opa-w;vs
S
k f f kd f
&Sd jynfwGif;v+yf&Sm;cJh-uonfh jrefrmrsKd;cspfrsm;twGif; OD;cifatmifrSm a&SŒwef;rS
yg0ifcygonf?
hJ
OD;cifatmif. ‘atmifqef;udk b,foowfovJ’ t*Fvybmomjzifh pmtkyf
l
d f
ðypkaecsdefwGif -opa-w;vsjynfwGif twlwuG EkdifiHa&;v+yf&Sm;ae-uonfjzpfI
u|eawmfEifh r-umc% pmtkyyg ta-umif;t&mrsm;udk aqG;aEG;wdiyifc-hJ uonf?
f
S
f
kf
AkvcsKyfatmifqef;ESifh acgif;aqmifrsm; usq;onftcseu OD;cifatmif. zcifrm
d f
kH
h d f
S
jrefrmjynf. 'k=&JcsKyfjzpfaeIvnf;aumif;/ OD;cifatmifZeD;. zcifrmvnf; w&m;
S
a&;Xme. twGif;0efwOD;taejzifh vnf;aumif;/ axmifrsm;udk }uD;-uyftkyfcsKyf
&onfh OD;pD;csKyftaejzifvnf;aumif; aqmif&uae-u&aoma-umihf OD;cifatmif
h
G f
onf xdy*Kd~ vf}uD;ESpO;xHrS OD;apmESifh taygif;tygrsm;ESifh ywfoufaom ta-umif;
kk
fD
t&mrsm;tm; twGif;usus owif;tcsuftvufrsm; wkduf±dkufod&SdcGifh&cJhonf?
xkd‹a-umihf OD;cifatmif. xdktcsdefu udk,fawGŒrsufjriftjzpftysufrsm;udk ESpf
aygif;rsm;pGm pepfwus okawoeðypkxm;onfrsm;ESifh aygif;pyfvuaomtcg ckif
kd f
d
vHkaom orkdif;taxmuftxm;wcktaejzihf ydkrdkwdusjywfom;vmygawmhonf?
Tae&mwGif OD;cifatmifonf ta-umif;jcif;&m trSeuom wifjy_yD;/ ta-umif;
f kd
tusKd; qufEG,fr+rsm;udk pmzwfy&dowfrsm;uom qufvufI pl;prf; qifjcif
awG;ac:Ekdif&ef csefvSyfxm;cJhonf? ta-umif;jcif;&m trSeftuef wifjyr+Y
OD;cifatmifonf twGif;pnf;rS teD;uyfavhvmcJholjzpfI ol. tcsuftvuf
rsm;onf w&m;Oya'tjrifwGif yDjyifwdusvSygonf? orkdif;okawoDrsm; quf
vufavhvm&ef tajccHtwjf rpfcsay;cJonfEivnf; wlygonf?
k
h
S fh
OD;cifatmif. pmtkyft*Fvdyfrl&if;onf tqifhtwef;jrihfvSonf? odaomf
k‹
jrefrmjynfotrsm;twGuf &nfp;I jrefrmbmomjyef&ef vH;yef;aomtcg tcuf
l
l
k
tcJrsm;awGŒ I aESmifaES;cJ&onf? u|eawmfonfvnf; jrefrmpmayESifh uif;a0;ae
h h
f
onfrSm ESpftwef-umcJh_yDjzpfonfhtjyif ,cifu bmomjyefqdkonfh tawGŒtóuH
vnf; r&SdcJhygacs? OD;cifatmifudk (pDtm'DbD) jrefrmjynf'Drdkua&pD jyefvnfwnf
aqmufa&; OD;pD;aumfrwD (tjynfjynfqkdif&mESifh -opa-w;vs) . em,u}uD;
tjzpf av;pm;vsuf/ ol. ta&;ygvSaom Tpmtkyfudk jrefjrefqefqef jrefrm
21
22
bmomjyefo. trSm
l
21
22
12. trSm
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
bmomjzifh xkwa0vdaoma-umihf bmomjyeftjzpf wm0ef,rygonf? uHaumif;
f
k
l d
onfrSm jr0wDOD;&Jacgif -opa-w;vsodk‹ a&muf&Sdvmojzifh pmwnf;jzwfay;&ef
OD;&JacgifrS wm0ef,_l y;/ tcef;vduf txl;óud;pm;wnf;jzwfay;jcif;twGuf aus;Zl;
D
k
wifz,&mjzpfygonf?
G f
txl;ojzifh rar#mvifbJ u|eawmf. vkyief;qki&mtyki;wGif wm0efyvm
f h
f
f
df
df
d
onfhtcgrsm;Yvnf; u|efawmfhnD a'gufwmat;ausmf (atmifoef‹ausmf) tm;
tultnDawmif;_yD; olESihftwl tcsKdŒtcef;rsm;udk bmomjyefygonf? tcsKdŒtcef;
rsm;rSm a'gufwm at;ausmfbmomjyefqkd_yD;/ u|efawmfu wcsKdŒae&mY jyifqif
jznfpuvsuf OD;&JacgifrS xyfrwnf;jzwfygonf?
h G f
H
bmomjyefq&mYvnf; t*FvypmrS wdu±ubmomjyefqrukd ta&;xm;
kd
d f
k f dk f
kd +
I trsm;qk; tok;ðyaomfvnf; tcsKdtcsuftvufrsm;wGif jrefrmpmzwfy&dowf
H
H
‹
ESifh ydkrdkqDavsmfap&ef jr0wDOD;&Jacgif. t}uHðycsuft& pma&;ol OD;cifatmif.
oabmwlnrj+ zifh tenf;tusOf; ðyjyifa&;om;cJonfrsm; &Sconf?
D
h
d hJ
odk‹ jzpfI yl;wGJbmomjyefol a'gufwmat;ausmfESifh u|rf;usifpGm pmwnf;
jzwfol jr0wDO;&Jacgifwtm; txl;aus;Zl;wif&ygonf? bmomjyefq&mY trSm;
D
‹kd
dS
kd
t,Gi;&Scygv#if u|efawmfwiom wm0ef&ygonf?
f d hJ
h Gf
dS
a'guf w mwif h a 0
qpf ' eD ò rŒ/ =opa=w;vs
(9/ 9/ 99)
yl ; wG J b momjyef o l
a'guf w mat;ausmf
qpf ' eD ò rŒ/ =opa=w;vs
23
23
24
24
13. AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
1
Zmwfvrf;0if yk*Kd~ vfrsm;
pyfpxe;f (40) ESp/f &S r;jynfe,frS rdi;yGeapmfbm;}uD;/ e,fjcm;a'oqdi&m twdif
H G
f
kf f
G
kf
k
yifcH0ef}uD;/ OD;acgif;wGif '%f&m (2) csuf&&Sd_yD; (20) &ufae‹ rGef;wnfhcsdefwGif
&efue°f rd/› jynfoaq;±H}k uD;Y aoqH;oGm;onf?
k
‹l
k
tmZmenf r sm;
OD;tke;f armif (34) ESpf/ o,f,lyaqmifa&;ESifh vrf;yef;qufoG,fa&;Xme/ 'kwd,
dk‹
H
Gf
twGi;0ef (I.C.S)/ tpD&ifcpmwckukd vma&mufwifoi;aepOf vlowform;rsm;.
f
usnfqefrsm; xdreom;jcif;cH&onf? ae&mwGiyif yGcsif;_yD;aoqH;onf?
S f G
f J
k
AdvcsKyfatmifqef; (c) AdvawZ (32) ESp/f jrefrmhtrsKd;om;a&;v+y&m;r+. acgif;
k f
k f
f S
aqmif}uD;/ bk&ifcHtr+aqmifaumifpD. 'k=OuU@ (odk‹ ) wu,fhvufawGŒtm;jzihf
vGwfvyfa&;r&rD 0ef}uD;tzGJŒ. 0ef}uD;csKyf/ ‚if;tjyif xdktpdk;&tzGJŒ. umuG,f
a&;ESifh EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;/ usnfqef (13) csufoifhaom '%f&mjzifh ae&mwGif
yif yGcsif;_yD;aoqH;cJ&onf?
J
k h
udaxG; (18) ESpf/ OD;&mZwf.oufawmfapmifh/ rEœav;teD;&Sd awmifjyif ody`H&yfrS
k
rlqvifvi,fwOD;jzpfonf? tpnf;ta0;cef;rwGi;rS aoewforsm;-um;&ojzifh
l
f
H
teD;&Sd±Hk;cef;rS ajy;xGufvmpOf qkwfcGmajy;oGm;aeaom vlowform;rsm;.
ypfcwfjcif;udkcH&onf? '%f&m (4) csuf&&Sd_yD; aq;±HkwGif aoqHk;onf?
'D;'kwO;D bcsKd (54) ESp/f pma&;q&m/ owif;pmq&mESihf 'D;'kw*sme,f. t,f'wm/
f
f
D
jyef-um;a&;0ef}uD;/ oltouft&G,fESifh OD;aESmufxJ0ifoGm;aom usnfqef tyg
‹
t0if usnqef (5) csu&&Sonfwif ae‹v,fyi;txd &efuejf ynfoaq;±H}k uD;wGif
f
f d h kd
kd f
k
‹l
touf&ivsuf &Saeao;onf?
Sf
d
vl o wf o rm;rsm;
ocifjr (49) ESp/f vli,facgif;aqmifrsm;-um;wGif touft&G,}f uD;&ifaom EdiiH
h
kf
acgif;aqmif/ b¾ma&;0ef}uD;/ tqkwfudk xGif;azmufoGm;aom aoewf'%f
&mjzifh ae&mwGif yGcsif;_yD;aoqH;onf?
J
k
OD;tAŠ'&mZwf (49) ESpf/ rEœav;°rd› rlqvifacgif;aqmif/ ynma&;ESifh trsKd;om;
l
pDrHudef;0ef}uD;/ '%f&m (6) csuf&&Sd_yD; ae&mwGifyif yGJcsif;_yD;aoqHk;onf?
OD;b0if; (46) ESpf/ OD;atmifqef;.tudk/ ul;oef;a&mif;0,fa&;ESifh axmufyHha&;
0ef}uD;/ usnfqef'%f&m (8) csuf&&Sd_yD; ae&mwGifyif yGJcsif;_yD;aoqHk;onf?
OD;apm/ 1900=jynfEpwif om,m0wD°rdY arG;zGm;onf? vlowform;rsm;. acgif;
h S f G
›
aqmif[k tpGyfpGJcH&ol/ orBm&ifh vufsmEdkifiHa&;orm;jzpf_yD; OD;atmifqef;.
t"du°ydifbufjzpfonf? ol&d,owif;pmudk pwifxlaxmifolESifh rsKd;cspfygwD
acgif;aqmifjzpfonf? 1940=ckESpf/ pufwifbmvrS 1942=ckESpf/ Zefe0g&Dvtxd
eef;&if;0ef/ 1942=rS 1946=txd ,l*E<mjynfwif txde;odr;cHc&onf? 1947=ck
G
f f hJ
ESp/f Zefe0g&DvwGicsKyfqaom atmifqef;=tufwvD pmcsKyfukd todtrSw«f y&ef
f
kd
jiif;qefcojl zpfI OD;atmifqef;ESihf oltr+aqmifaumifpD vkyazmfuizufrsm;tm;
hJ
‹
f
kd f
owfjzwfr+jzifh 1947=ckESpf/ Zlvdkifv (19) &ufwGif tzrf;cH&vsuf/ pGJqdkxm;onfh
twdkif; tjypfay;cH&_yD;/ 1948=ckESpf/ arv (8) &ufae‹wGif tif;pdefaxmifY
¯ud;ay;cH&onf?
ref;bcdif (43) ESpf/ [oFmwrS u&ifvlrsKd;wOD;jzpf_yD; *syefodrf;ydkufxm;pOfu
k
jyefvnfccawmfve&mY yg0ifconf? pufrvufrXmeESihf tvkyorm;Xme0ef}uD;/
kH
S f
hJ
+
+
f
usnfqef (15) csufxreconf? ae&mwGiyif yGcsif;_yD;aoqH;onf?
d S f hJ
f J
k
25
25
armifp;/ aoewform;/ rif;vS-rd›rS *VKefwyfzGJŒ0ifwOD;jzpf_yD; OD;apm. teD;uyf
dk
aemufvkdufjzpfI ol‹ _cHtwGif;Y apmpD;pGmuyif aexkdifcJholjzpfonf? ao'%fay;
cH&onf? 1948 ckESpf/ arv (8) &ufae‹wGifyif tif;pdefaxmifY ao'%ftpD
&ifc&onf?
H
26
26
14. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
oufESif;/ aoewform;/ usKdufvwf-rd›rS *VKefwyfzGJŒ0ifa[mif;jzpf_yD; ,if;-rd›
rsKd;cspfygwD. twGif;a&;rª;jzpfonf? OD;apmukd txl;-unfndK_yD; vkH;0OkH,kH
-unfukd;pm;oljzpfonf? ao'%fay;cH&onf? 1948 ckESpf arv (8) &ufae‹wGif
yif tif;pdeaxmifY ao'%ftpD&ifc&onf?
f
H
xGuftajy;wGif vGwfajrmufEkdif&ef tultnDay;a&;twGuf ajcmufvkH;jyL;ao
ewfwvufjzifh twGif;0efrsm;±kH; txGuf*dwfaygufrS apmifhaecJh&onf? ao'%f
tay;cH&aomfvnf; tvkyf-urf;ESifhaxmif'%f tESpf (20) okd‹ av#mhcsjcif;cH&_yD;
,if;owif;ukd okcESiw-ydieufwnf; today;cHc&onf?
hf
f
hJ
armifpe/f aoewform;/ ¯udŒyifaumuf-rdrjS zpfI ppftwGi;u AkvcsKyfatmifqef;.
d
›
f d f
Armhwyfrawmfom;jzpfc_hJ y;aemuf jynfo&abmftzGŒJo‹dk 0ifa&mufconf? olrbrsm;
D
‹l J
hJ
‹d
rSm rsKd;cspfygwDukd vkdvm;ESpfoufolrsm;jzpfI olukd OD;apm. aemufvkdufjzpf&ef
‹
odr;oGi;qGaqmifc-hJ uonf? ao'%fay;cH&onf? 1948 ckEp/f arv (8) &ufae‹
f f J
S
wGif &efuetusOf;axmifY ao'%ftpD&ifc&onf?
k f
H
r_e}f u;D / }uH&mygwOD;jzpfI a&SŒajy;tzGŒJ Eihf vkuygoGm;cJonf? tkwz-dk rdteD;rS aus;
S d f
h
f ›
&Gmom;jzpf_yD; tvkyf-urf;orm;wOD;jzpfonf? OD;apmu ol‹ukd tapcHwOD;uJhokd‹
ckdif;cJhonf? 0ef}uD;tzGJŒpnf;a0;aea-umif; vlowform;rsm;ukd olu tcsufjycJh
&onf? ao'%fay;cH&onf? 1948 ckESpf/ arv (8) &ufae‹wGif tif;pdefaxmifY
ao'%ftpD&ifc&onf?
H
&ef}u;D atmif/ touf (18) ESpom&S.? toufti,fq; aoewform;jzpfonf?
f d
Hk
OD;apm w0rf;uGn.om;jzpfonf? pwkwajrmufaoewform;? vktyfvmonfh
J D
ˆ
d
aemufqkH;tcsdefusrS ol‹ukd a&G;cs,fcJhjcif;jzpfonf? ol. waZmufuef;tusifh
a-umifh aoewform;tjzpf tH0ifciusjzpfconf? ao'%fay;cH&onf? 1948 ckEp/f
Gf
hJ
S
arv (8) &ufae‹wGif &efukeftusOf;axmifY ao'%ftpD&ifcH&onf?
b!Ge‹f / }uH&mygwOD;jzpfI a&SŒajy;tzGŒJ wif yg0ifonf? OD;apm.vl,awmf t"du
G
Hk
aemufvuacgif;aqmifjzpf_yD; olwOD;om OD;apm.tdrtwGi; aexkici&onf?
dk f
f
f
d f G hf
tod^m%f&SdI tkd;onfukef;w&m;±kH;wGif pma&;jzpfcJhonf? ocifEktm;owf&ef
wm0eftay;cH&onf? bk&ifhoufao (azmfaumif) tjzpf bufajymif;xGufqkd&ef
oabmwlcojl zpfonf? xka-umifh tajctaet& oltm; tjypfrcivwr+ tay;
hJ
‹d
‹
S G hf $ f
cH&vsuf tvkyf-urf;ESifh jyif;xefaomaxmif'%f (10) ESpfESifh (6) v csrSwfcH
cJ&onf?
h
okc/ vlowform;rsm;tm; twGif;0ef±kH;okd‹ *spfum;jzifh armif;ykday;cJholjzpfonf?
‹
&efukef-rd›&Sd tpkd;&txufwef;ausmif;rS (9) wef;atmifjrifcJhonf? ppf_yD;aemuf
usKdufvwf-rd› zqyvtzGJŒ. aiGxdef;jzpf_yD; ukefonfwOD;jzpfonf? oufESif;u
ol‹ukd OD;apmESifh rdwfqufay;cJhonfhtjyif rsKd;cspfygwDwGJzuftwGif;a&;rª;tjzpf
pm&if;wifay;cJhonf? OD;apm. _cH0if;okd‹ vkyf}uHr+rwkdifrD aemufqkH;a&muf&Sdvm
oljzpfonf? ao'%fay;cH&aomfvnf; ¯ud;ay;rnfhae‹ rwkdifrDae‹ naeykdif;wGifrS
tvkyf-urf;ESifhaxmif'%f tESpf (20) okd‹ av#mhcsjcif;cH&onf?
cifarmif&if/ }uH&mygwOD;jzpfI a&SŒajy;tzGJŒpD;aom zkd'fqefx&yfum;ukd armif;ol
‹
jzpfonf? OD;apmZeD;onf. wlawmfonf? 0ef}uD;tzGŒJ tpnf;ta0;xkiaea-umif;
df
v#Kd‹0SufoauFwjzifh owif;ay;_yD; vlowform;rsm; xGufcGmvm&ef tcsufjycJh
onf? ao'%ftay;cH&aomfvnf; aemufykdif;wGif tvkyf-urf;ESifhaxmif'%f
tESpf (20) okd‹ av#mhcsjcif;cH&onf?
Oya'qd k i f & myk * ~ d K vf r sm;
w&m;ol}uD;rif; OD;ausmjf rif/h 1898 ckESpfwGif arG;zGm;onf? 0wfvkHawmf&rif;ESifh
w&m;v$wfawmf w&m;ol}uD;rif; (1946 ckESpfrSpI)? OD;apmukd ppfaq;pD&ifcsuf
csaom txl;ckH±kH;awmf.OuU@/ vGwfvyfa&;&_yD;aemuf w&m;v$wfawmfcsKyf.
w&m;ol}uD;rif;jzpfvmonf? xif&Sm;ausmf-um;aom nDtukdav;OD;jzpfonfh
Adkvfr;csKyfwifxGÉf (t}uD;qkH;)/ w&m;ol}uD;rif; OD;jrifhodef;/ a'gufwmxifatmif
ª
wkwif 'kw,ajrmufjzpfonf? 1988 ckEpf arvwGif uG,veconf?
‹d G
d
S
f G f hJ
armife/D }uH&mygwOD;jzpfI a&SŒajy;tzGJŒESifh vkdufygoGm;cJhonf? vlowform;rsm;
27
27
OD;atmifomausm/f tqifhjrifh puf&Sifw&m;ol}uD;rif;/ OD;apmudk ppfaq;aom
txl;cHk±Hk;awmf. tzGJŒ0ifwOD;jzpfI/ vGwfvyfa&;&_yD;aemuf w&m;v$wfawmf
28
28
15. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
w&m;ol}uD;rif;jzpfvsuf/ xdk‹aemuf w&m;v$wfawmfcsKyf w&m;ol}uD;rif; jzpf
vmonf?
Amwefe (pf)˜ bif*srif&maz;&,f (Vertannes,Benjamin Raphael)/ ,cifu ppfwyfrS
Adkvf}uD;wOD;jzpfI/ xdkaemuf &efukef°rd&Sd w&m;v$wfawmfwGif a&SŒaejzpf vm_yD;/
‹
›
OD;apmtwGuf ckcHumuG,fay;cJhonfh ti,fwef; Oya't}uHay;jzpfcJhonf?
rlvZmwdtm;jzifh jrefrmEdiirjS zpfaomfvnf; vGwvyfa&;&_yD;onftcg t_idr;pm;
kfH
f
h
f
,lI _AdweEiio‹kd a&$Œajymif;oGm;cJonf?
d f kd f H
h
bwfpf (cf) / rduu,f tD; (Busk, Michael E.)/ 'kwd,urBmppfwGif ‘csif;'pf’ (exk f
S f
kd f
k ›
Chindit) rS ppfjyefwOD;jzpfI/ 1940=ckEprsm;. aemufyi;wGif &efue°f rd&dS &JwyfzŒJG
wGif vufaxmufaumfr&Sifemrif;}uD; jzpfvmum/ vufeufudkifykvdyfwyfzGJŒ
(Armed Police) twGuf jrpf}uD;em;wGif ucsifwi;&if;om;rsm;jzifh wyf&if;w&if;
kd f
zGJŒcJhonf? uy`wdef a';ApfADAD,ef; (Capt, David Vivian) ukd olu zrf;cJhonf?
(atmufwGif±+)?
OD;pDb;l / tqifhjrifh puf&Sifw&m;ol}uD;rif;jzpfI/ OD;apmudk ppfaq;aom txl;cHk±Hk;
awmf. tzGJŒ0ifwOD;jzpfI/ vGwfvyfa&;&_yD;aemuf w&m;v$wfawmf. w&m;ol
}uD;rif;wOD; jzpfvmonf?
w&m;ol}uD;rif; OD;aomif;pde/f 1906=ckESpfwGif oHvsifY arG;zGm;onf? tdENd,
f S
yËdnmOfc0efxrf; (ICS)/ w&m;a&;0ef}uD;Xme. twGi;0efEihf tusOf;axmifrsm;
H
OD;pD;csKyf wm0efrsm;udk 1947=ckEpwif w°ydiwnf; xrf;aqmifc&onf? 1948=ck
S f G
f
hJ
ESpf vGwfvyfa&;&&SdcsdefrS 1962=ckESpfwGif tem;,lcsdeftxd w&m;v$wfawmf.
w&m;ol}uD;rif;wOD;jzpfI/ 1975=ckEpwif -opa-w;vsEdiio‹kd ul;ajymif;aexdif
S f G
kfH
k
S f
f G f G h
cJonf? rJvbe;°rd› (Melbourne) wGif 1989=ckEpY uG,veom;cJonf?
h
f k f
AdvcsKyfxe;vSatmif/ 1902=ckESpfwGif &efukef°rd›YarG;zGm;cJhonf? t*Fvdyftpdk;&
k f
G f
vufxuf bk&ifh&JwyfzGJŒ0ifESifh r+cif;pHkprf;ppfaq;a&;Xme. 'k=&JcsKyf/ OD;apmESifh
ol‹vlrsm;udk vsifjrefpGm zrf;qD;EdkifcJhonfhftwGuf EdkifiHawmf. av;pm;r+udk cHcJh&
onf? w&m;ol}uD;rif; OD;aomif;pdeEihf twlwI OD;apm. vk°H cHa&;wm0efukd ,lchJ
f S
JG
&onf? vGwvyfa&;&_yD;aemuf &JcsKyfjzpfvmcJ_h yD;/ 1948=ckEpf vGwvyfa&;&_yD;
f
S
f
aemuf -o*kwvwGif AdvcsKyf&mxl;jzifh 'k=OD;pD;csKyftqifo‹kd wd;jrijhf cif;cHc&onf?
f
k f
h
k ‡
hJ
1960=ckEpwif &efue°f rdY uG,veom;cJonf?
S f G
k ›
f G f G h
umwpf/ bifepf˜ qm z&uf'&pf [ife&D ('J&uf) aupD (Curtis- Bennett, Sir Frederick
Sf G
h
h
d~
Henry (Derek) KC./ 1904 ckEpwif arG;zGm;cJonf? bk&ifOya't}uHay;yk*KvfjzpfI
&mZ0wfr+cif;rsm;wGif atmifjrifausmf-um;aom _AdwdefEkdifiHom; a&SŒaewOD;jzpf
onf? txl;ckH±kH;awmfwGif w&m;-ydif&mY ol‹ukdumuG,fckcH&ef t}uD;wef;t}uH
ay;tjzpf OD;apmu iSm;&rf;cef‹tyfcJhonf? 1956 ckESpf Zlvkdifv (23) &ufae‹wGif
olaexkdif&m vef'efwkdufcef;xJwGif aoqkH;vsuf&Sdonfukd awGŒ&onf? &ifcGJppf
aq;olq&m0efu vGefcJhonfh (4=5) &ufuyif oltaejzifh aoqkH;_yD;jzpfonf[k
‹
xifjrifcsuay;onf? ok‹djzpfv#if olaoqk;&ufonf emrnfq;jzifh ausm-f um;vsuf
f
H
dk
ao'%fuscHcJh&aom ol.tr+onf usL;vGefcJhaom Zlvkdifv (19) &uf tr+ (9)
ESpjf ynfajrmufonfh ae‹&ufcefwif jzpfaeayawmhonf?
h
‹ G
29
29
S f G
h
S f
wGwc˜f aumvif; ( Tooke, Colin)/ 1913=ckEpwif arG;zGm;cJonf? 1933= ckEprS
f
pI jrefrmhyvywyfzŒJGwif wm0efxrf;aqmifconf? 1945–46=ckEpw‹kdY om,m
k d f
G
hJ
S f
0wDc±dkif &J0efaxmufjzpfI/ OD;apmtr+udk v#Kd‹0SufpHkprf;axmufvS rf;aecJhol[k
,H-k unf&_y;/ OD;apmESiywfoufaom olziwrsm; tcd;cHc&onf? 1948=ckEpwif
D
hf
‹ kd f JG
k hJ
S f G
±kww&uf aoqH;oGm;cJonf?
f
k
h
cef;˜ tdyf (cs) (Khan,H)/ pD;yGm;a&;orm;wjzpfvJ t_idrf;pm;-unf;wyfAkdvf}uD;?
f
&efuef at'Dvrf;&Sd OD;apmaetdrEihf rsufEmcsif;qkiwif aexkio/l r+cif;pkprf;ppf
k
f S
S
df G
df
H
aq;a&;Xme 'k=&JcsKyf. arwWm&yfccsuft& OD;apm. _cH0if;tm; rsufjcnfrjywf
H
apmif-h unfunconf? w&m;vkjd youfaotrSwf (39)?
h l D hJ
Ed k i f i H a &;orm;rsm;
Advatmif}u;D / aygif;wnf°rdY 1919=ckEpwiarG;zGm;onf? 1945=ckEpwif *syef
k f
›
S f Gf
S f G
qef‹usifa&;v+yf&Sm;r+Y jrpf0u|ef;ay:ESifh zsmyHkc±dkiftwGif; Adkvfae0if;. vuf±Hk;
t&m&SwOD;tjzpf yg0ifvyuivmcJonf?
d
k f kd f h
xdk‹aemuf vGwfvyfa&;&tHhqJqJ wyfrawmfudk jyefvnfzGJŒpnf;vdkufaom
30
30
16. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
tcg trSwf(4) Armhaoewfudkifwyf&if;wGif Adkvfae0if;vufatmufY tr+xrf;
cJonf? qd&,vpfvrf;pOfygwD. pnf;±H;a&;rª;wOD;jzpfonf? 1962=ckEpY Advf
h
k S f
k
S f k
csKyfae0if; tm%modr;onftcg awmfvea&;aumifp0ifwOD;jzpfvmonf? 1963
f
h
S f
D
=ckESpfwGif xkwfy,fcH&_yD; 1988=ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkwGif EdkifiHa&;avm
uod‹k jyef0ifvmcJonf?
h
a'guwmbarmf/ c&pf,mefrom;pkrþS 1897=ckEpwiþf arG;zGm;cJonf?þtmareD,efaoG;
f
d
Sf G
h
wpdwwydi;ygonf[qonf? ude;b&pfwuUovwif ynmoif-um;cJ_h y;/ abmf
f kf
k kd
f
kd f G
D
kd f
d f f
h
'l;cfþ( Bordeaux) wuUovrS yDtycs'D (Ph.D) bGŒJ&cJonf? a&S;OD;tp ausmif;q&m
b0ESifh xdk‹aemuf 0wfvHkawmf&jzpfvmonf? qif;&Jom; 0HomEkygwDudk zGJŒpnf;cJh
onf? 1936=ckEprS 1939=ckEptxd eef;&if;0efjzpfonf? xdaemuf 'kw,urBmppf
Sf
Sf
‹k
d
twGi;þ*syefppfwyfuþzGŒJay;aomþtpd;&tzGŒJ.þt"dywdjzpfc_hJ y;/þ1947=ckEpþf vGwvyf
f
k
D
S
f
a&;r&rDtcsewiþf txde;odr;cH&onf?þ1977=ckEpþf arvwGiþf uG,veom;cJonf?
df G
f f
S
f Gf G h
wOD;jzpfI/ xdaemuf *syefawmfvea&;t_y;/ vGwvyfa&;r&rD qd&,vpfygwDukd
‹k
S f
D
f
k S f
pwifxlaxmifcJhol tzGJŒ0ifwOD;jzpfum/ 1950=ckESpfrsm;wGif OD;Ek. tpdk;&tzGJŒ
twGif; wm0eftrsm;tjym;,lcJhonf? xdk‹a-umifh 1962=ckESpf AdkvfcsKyfae0if;
tm%modr;onftcg tzrf;cH&vsuf/ 1966=ckEpwif jyefvwvmonf/ 1985=
f
h
S f G
G f
ckEp/f pufwifbmvwGif uG,veonf?
S
f G f
OD;ausm+f ir;f / ysO;rem;°rdY 1915=ckEpwiþf arG;zGm;onf?þ&efuewuUovwiþf ynm
d
f
›
S f G
k f
kd f G
oif-um;cJh_yD;/þ1930=ckESpfrsm;wGifþausmif;om;acgif;aqmifwOD;jzpfcJhI/þ1946=ck
ESpfwGif AdkvfcsKyfatmifqef; ruG,fvGefao;rD (zqyv) tzGJŒcsKyf. taxGaxG
twGif;a&;rª;csKyftjzpfrS xkwfy,fjcif;cHvdkuf&onfh uGefjrLepfygwDrS ocifoef;
xGe;. ae&mudk qufcc&onf? xdaemuf OD;Ek 0ef}uD;csKyfjzpfcsdewif jynfxa&;
f
H hJ
‹k
f G
J
ESifh w&m;a&;Xme 0ef}uD;tjzpfvnf;aumif;/ qdk&S,fvpfygwD. 'kwd,t}uD;qHk;
acgif;aqmiftjzpfvnf;aumif; aqmif&GufcJh&I/ 1962=ckESpf AdkvfcsKyfae0if; tm
%modr;onftcgYþtzrf;cHc&_yD;þ1966=ckEpwif jyefvwvmonf? 1986=ckEp/f
f
h
hJ
S f G
G f
S
ZGevwGif &efue°f rdY uG,veom;cJonf?
f
k ›
f G f G h
ocifApde/f 1910=ckESpfwGif arG;zGm;onf? &efukefwuUodkvfwGif ynmoif-um;cJh
onf? ocifAaomif;wdEitwl uGejf rLepf0g'udk OD;pGm avhvmcJaom ausmif;om;
‹k S hf
h
acgif;aqmifwOD;jzpfonf/ xdkaemuf 1930=ckESpf wdkArmtpnf;t±Hk;udk a&S;OD;xl
‹
‹
axmifcJholrsm;xJwGif wOD;tygt0ifjzpfonf? 'kwd,urBmppftwGif; 0if±dk;wef;
tiftm;pkrsm;tay: vdvm;cJojl zpfonf? xda-umifh *syefacwfY oltm; refcsL;ud;
k
h
‹k
‹
k
odk‹ jrefrmEdkifiH. oHtrwf}uD;tjzpf ceftyfjcif;udk cH&onf? 1947=ckESpfwGif vef
‹
'efo‹kd OD;atmifqef;ESitwl vduygoGm;cJonf? vufsmEdiia&;orm;jzpfonf?
hf
k f
h
kfH
OD;AaqG/ xm;0,f°rdY 1915=ckEpwiarG;zGm;onf? &efuewuUovwif ynmoif
›
S f Gf
k f
kd f G
-um;cJonf? 1930=ckEprsm;wGif ausmif;om;acgif;aqmifjzpfconf? 1945=ckEpf
h
S f
hJ
S
wGif qd&,vpfygwD. OuU@tjzpf wifajr‡mufjcif;cH&aomfvnf; ocifjrudk OD;pm;
k S f
ay;onftaejzifh Ekwxuconf? xda-umifh ocifjr vky}f uHc&_y;aemufrS qd&,f
h
f G f hJ
‹k
H D
k S
vpfacgif;aqmif jzpfvmjyefonf? (1956–57) ckESpfwGif c%wm 0ef}uD;csKyfjzpf
cJao;onf? od&mwGif 1962=ckEpf Advae0if; tm%modr;vduonftcg tzrf;cH
h
‹k
S k f
f k f h
&_y;/ 1966=ckEpwif jyefvwvmonf? 1987=ckEp/f 'DZifbmvwGif uG,veonf?
D
Sf G
G f
S
f Gf
OD;Ek (c) ocifE/k 0g;c,fr°rd›Y 1907=ckESpfwGif arG;zGm;onf/ 1930=ckESpfrsm;wGif
wdArmtpnf;t±H;udk pwifxaxmifcorsm;xJwif wOD;tygt0ifjzpfonf? 1947=
‹k
k
l
hJ l
G
ckESpf/ ZlvdkifvwGif 0ef}uD;csKyftjzpf trsm;oabmwl wifajr‡mufjcif;cH&vsuf jref
rmEdii. 'Drua&pDumvrsm;twGi; qlyaomif;use;r+rsm; jzpfym;aeonf-h um;rS
kfH
kd
f l
f
G
zGŒJpnf;cJaom tpd;&tzGŒJrsm;wGif olomv#if 0ef}uD;csKyftjzpf t-umqk;aqmif&uchJ
h
k
H
G f
&oljzpfonf? odaomf 1962=ckEpwif AdvcsKyfae0if;u oltm; &mxl;rSz,f&m;cJ_h y;
‹k
Sf G k f
‹
S D
zrf;qD;axmifcsconf? 1966=ckEpwif jyefvnfvwvm_yD; AdvcsKyfae0if; ppft
hJ
S f G
G f
k f
pd;&udk qefusiawmfvea&;twGuf pnf;±H;&ef jynfyodxucmcJonf? 1980=ckEpf
k
‹ f
Sf
k
‹k G f G h
S
vGw_f ir;csr;omcGiay;&mwGif jrefrmEdiio‹kd jyefa&mufvm_y; ol 0ef}uD;csKyfb0u
d f f
hf
kfH
D
vkyvufp ydËuwf bmomjyefvyief;udk jyefvyaeqJwif 1988=ckEpf 'Drua&pD
f
k f
k f
G
S kd
ta&;awmfywif yg0ifum pufwifbmv (9) &ufae‹wif olu,wif 0ef}uD;csKyf
kH G
G
kd f kd
tjzpfESifh -um;jzwftpdk;&tzGJŒudk a-unmcJhonf? xdk‹a-umifh tpdk;&u ol‹tm;
1989=ckEpf 'DZifbmvrS 1992=ckEpf {_yDvtxd tdrwi; tus,fcsKyfcsxm;jcif;
S
S
f Gf
cHc&onf? xdaemuf 1995=ckEpf azazmf0g&DvwGif &efue°f rdY uG,veom;onf?
hJ
‹k
S
k ›
f G f G
Advcifarmifuav;/ awmifil°rdY 1912=ckESpfwGifþarG;zGm;onf/þ&efukefwuUodkvfY
k f
›
ynmoif-um;cJhonf? a&S;OD;tp ausmif;q&mvkyfcJh_yD;/ wyfrawmfwGif t&m&Sd
31
31
ocif±_armif/ (c) Adkvfae0if;/ jynf°rd›teD;&Sd aygif;wvnf°rd›Y 1910=ckESpfwGif
32
32
17. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
arG;zGm;onf? &efue°f rd/› *syqifaumvdyY ynmoif-um;cJaomfvnf; 1931=ckEpf
k
f
f
h
S
wGif bGJŒr&bJ ausmif;rSxGufcGmcJh&onf? pmwdkufpma&;rS &JabmfoHk;usdyf0if
jzpfvm_yD;aemuf 1943=ckESpfrS 1945=ckESpftxd jrefrmhtrsKd;om;wyfrawmf.
ppfOD;pD;rª;jzpfonf? wzef 1949=ckESpfrS 1972=ckESpftxd wyfrawmf.
umuG,fa&;OD;pD;csKyftjzpf aqmif&Gufum/ 1962=ckESpfwGif ppfwyfjzifh EdkifiH
awmftm%mudk odrf;,lcJhonf? xdk‹a-umifh 1962=ckESpfrS 1974=ckESpftxd
awmfvea&;aumifp. OuU@tjzpfvnf;aumif;/ 1974=ckEprS 1981=ckEptxd
S f
D
S f
S f
qdk&S,fvpfEdkifiHþorRwtjzpfvnf;aumif;/ 1962=ckESpfrS 1988=ckESpftxd
jrefrmhq&,vpfvrf;pOfygwD. OuU@tjzpfvnf;aumif;/ °ydi0or&Sd aqmif&ucI/
kd S f
f hH l
G f hJ
,cktcsdefwGif (rqv) ygwDudk zsufodrf;vdkufaomfjim;vnf;/ ,ae‹txd ol.
-oZmESifhtm%mrSm ppfwyfxJwGif euf±+dif;pGm pl;0ifaeqJ[k ,lqaecJhaomfvnf;
ol.wefckd;tm%m !SdK;rSdefvmonf? 2002 ckESpf/ rwfvwGif ajr; (3) a,mufESifh
orufwkd‹ EkdifiHawmfopPmazmufr+jzifh zrf;qD;jcif;cH-u&_yD;aemuf olukd,fwkdifyif
tus,fcsKyfcHae&pOf 'DZifbmv (5) &ufae‹wGif &efukef-rd› aetdrfY uG,fvGef
oGm;onf?
wGif EdiijH cm;a&;0ef}uD;wm0efþxrf;aqmifconf? 1948=ckEpf -o*kwvwGif Advf
kf
hJ
S
f
k
rª;csKyf&mxl;jzifh t&efwyfzŒJGrsm; OD;pD;&ef 0ef}uD;tzGŒJrEwxu_f yD; ol tkycsKyfwnf;
S k f G
f
k f
G
jzwfvsu&aom (The New Burma Times) owif;pmwdua&SŒwif pufwifbmv
f dS
twGi; vky}f uHowfjzwfjcif;cH&onf? ol.tpfurm w&m;v$wawmfcsKyf/ w&m;
f
kd S
f
0ef}uD;csKyf OD;ausmfjrifjh zpfonf?
ocifxe;tky/f 1907=ckESpfwGif arG;zGm;onf/ &efukefESifh udkvHbdk°rd›wdk‹wGif ynm
G f
oif-um;cJhI wdkArmtpnf;t±Hk;. tjcm;ppftkyfpk. acgif;aqmif (ocif ApdefESifh
‹
twl/ Adkvfae0if;vnf; xdktkyfpkwGifyg0ifonf) olonf [pfwvm (Hitler’s) .
‘rdkifuef‹’ (Mein Kampf) vrf;a-umif;twdkif; a&;om;xm;aom u|Ekfyfwdk‹ pGef‹
pm;cef;’ (Our Exploits) udk a&;om;oljzpf_yD;/ 1940=ckESpfwGif *syefodk‹ vdkufyg
oGm;cJonf?
h
1940=ckESpfrsm;ESifh 1950=ckESpfrsm;wGif twdkuftcH vufsmEdkifiHa&;orm;
b0Y &yfwnf&if; 1970=ckEpf Zefe0g&DvwGif uG,veom;cJonf?
S
f G f G h
ocifoef;xGe;/ ysOf;rem;°rd›Y 1915=ckESpfwGif arG;zGm;cJhonf? ausmif;q&mtjzpf
f
vkyfudkifcJhI *syefacwf a'gufwmbarmf tpdk;&tzGJŒ Y 0ef}uD;&mxl;vufcHcJh_yD;/
AdkvfcsKyfatmifqef;. ZeD;a':cif-unf. tpfrjzpfol a':cifcif}uD;udk vufxyf
,lcJhonf? 1949=ckESpftxd (zqyv)tzGJŒcsKyf. taxGaxGtwGif;a&;rª;tjzpf
vnf;aumif;/ uGefjrLepfygwD ESpfjcrf; uGJoGm;_yD;aemuf ArmjynfuGefjrLepfygwD
(BCP) . acgif;aqmif jzpfvmygonf? ,if;ygwDonf 1948=ckESpf rwfv
wGif ajratmufygwDtjzpfjzifh A[dktpdk;&udk v+yf&Sm;wufºuGpGm ykefuefcJhonf?
aemufq; 1968 ckEpwif yJc;±d;rawmxJY olv,awmf &JabmfjroD;. vky}f uHjcif;
kH
Sf G l k
‹ l kH
cHc&onf?
hJ
udkvdkeDtm%mydkifrsm;
tufwvD/ tm;vfuvDrif/h tm/ (Atlee, Earl Clement R.)
1883 ckEpwif arG;zGm;cJonf? 1945=55 ckEpwif avbmygwD. 0ef}uD;csKyf/
Sf G
h
Sf G
AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh ukd,fpm;vS,ftzGJŒukd vef'efokd‹zdwfac:I 1947 ckESpf
Zefe0g&Dv (13) &ufae‹rpI awGŒqaqG;aEG;cJonf? Zefe0g&Dv (27) &ufae‹wif
S
Hk
h
G
atmifqef;=tufwvDpmcsKyf csKyfqkdtqkH;owfEkdifcJhonf? OD;apmtay: _Adwdo#
0ef}uD;csKyf. tptOD;tjrifrsm;rSm *k%,z,r&Syg? jrefrmhvwvyfa&;ESihf ,if;ESihf
f lG f d
G f
qufE,aeaom udp&yfrsm;ESiywfoufI aemufyi;wGif Ek=tufwvDpmcsKyfudk
G f
P
hf
dk f
vef'efwGif 1947 ckESpf atmufwkdbmvwGif vufrSwfa&;xkd;csKyfqkdEkdifcJhonf?
tufwvDonf 1967 ckEpwif uG,veconf?
S f G
f G f hJ
OD;wifxÉ/f 1895=ckEpwif arG;zGm;onf? 'g;vf0pfcsf aumvdyf (Dulwich College)
G
S f G
ESifh udef;b&pfwuUodkvf ( Cambridge University) wdwGif ynmoif-um;cJhonf?
k‹
D
k f
kd f
tdE,yËdnmOfc0efxrf; (ICS) wOD;jzpf_y;/ &efuewuUov. 'k=t"dywd (VicedN
H
hJ
kf
S
Chancellor) jzpfconf? 'ditmcDacwfEihf (91) Xmeacwfrsm;Y 0ef}uD;tzGŒJ tawmf
rsm;rsm;wGif twGi;0efcsKyftjzpf aqmif&uc&_yD;/ 1948=ckEpf vGwvyfa&;&csdef
f
G f hJ
S
f
33
33
a':refprpf/ qm–&D*sie,f [sL; ( Dorman-Smith, Sir Reginald Hugh)
f
1899=ckEpwif arG;zGm;cJ_h y; (1935–41) ckEprsm;wGif uGeqmaA;wpf (ConSf G
D
Sf
f
hJ
d
servative MP) trwfjzpfcI/ _Adwo#0ef}uD;tzGŒJ tawmfrsm;rsm;wGif 0ef}uD;tzGŒJ 0if
34
34
18. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
tjzpfvnf;aumif;/ (1941–46) ckEprsm;twGi; jrefrmEdii. bk&ifcwOD;jzpfum
S f
f
kfH
H
OD;apmESivnf; rsm;pGm tu|r;0ifowOD;jzpfonf? xdaemuf _Awo# trsK;om;a&;
hf
f
l
k
d d
d
jynfo0efxrf;od‹k jyefr0ifaomfvnf; [ef±i;,m;e,f wm0ef,&aom tqifjh rif&r;
‹l
‹ d+ f
l
h Jª
(High Sheriff of Hampshire) ESifh ajy_idrf;a&; wm0efcH (JP) tvkyfrsm; vkyfudkif
ygonf? 1977=ckEpwif uG,veom;cJonf?
S f G
f G f G h
vdw0w/f qm*|e*;D vfbwf/ ( Laithwaite, Sir John Gilbert)
fd
f
1894=ckESpfwGif arG;zGm;onf? 1919=ckESpfwGif tdENd,EdkifiHqdkif&m EdkifiHjcm;
a&;Xmeodk‹ 0ifa&muftr+xrf;cJhI (1939–43) wGif bk&ifcH. udk,fa&;twGif;
0eftjzpf tr+xrf;aqmifcJhonf? (1945–48) ckESpfrsm;wGif EdkifiHjcm;a&;XmeY
jrefrmEdkifiHqdkif&m vufaxmuftwGif;0ef ( Deputy Under Secretary of State)
tjzpf wm0ef,conf?
l hJ
&ef‹/ AdvcsKyf qm/ [sL;bwf (Rance, Major-General Sir Hubert)
k f
1898=ckEpwif arG;zGm;onf? (1943=45) ESprsm;wGif ,lau taemufyi;
S f G
f
kd f
ppfOD;pD;XmeY wm0efxrf;aqmifcJh_yD; (1945=46) ESpfrsm;wGif jrefrmEdkifiHqdkif&m
òrdj› ya&;&mþ!¸e-f um;a&;rª;tjzpfvnf;aumif;/ wzef 1946=ck/þ-o*kwvrSþ1948=ck/
f
Zefe0g&Dvtxd jrefrmEdii. aemufq; bk&ifctjzpfvnf;aumif;/ jrefrmEdii.
kfH
Hk
H
kfH
txl;xl;taxGaxG vlrsKd;a&;a&m 0g'a&;yg uJGjym;ae-uonfh EdkifiHa&;tkyfpkrsm;
t-um;wGif bufrvdkufbJ ajzmifhrwfpGm wm0efxrf;aqmifcJholwOD;jzpfonf?
(1950=54) wGif x&ifheif'ufESifh wdkbmudk;EdkifiH. bk&ifcHESifh ppfaoemywdcsKyf
wm0efxrf;aqmifconf? 1974=ckEpwif uG,veom;cJonf?
hJ
S f G
f G f G h
vpfw0v/f (5) qufajrmuf tm;vfatmhzf (0Dv,H z&ef‹ppf[,m;)
kd J
D
J
th
( Listowel, the 5 . Earl of (William Francis Hare)
1907=ckESpfwGif arG;zGm;onf/ 1947=ckESpf {_yDvrSpI EdkifiHjcm;a&;XmeY
tdENd,EdkifiHESifh jrefrmEdkifiHqdkif&m twGif;0eftjzpfvnf;aumif;/ (1947=ck/ -o*kwf
vrS 1948=ck/ Zefe0g&Dvtxd) jrefrmEdkifiHqdkif&m twGif;0eftjzpfvnf;aumif;
aqmif&uconf? 1997=ckEpwif uG,veom;cJonf?
G f hJ
S f G
f G f G h
armifbufwef/ Apfaumifh armifbufwef atmhzf bm;rm;
h
h
(a&wyfAvcsKyf avmh-vl0pf-z&efppf-tJvbwf-Apfwm-eDuvufp)
kd f
J
kd
f
(Mountbatten, Viscount Mountbatten of Burma (Rear-Admiral Lord Louis
Francis Albert Victor Nicholas)
1900=jynfEpwif arG;zGm;onf? (1943=46) ESprsm;wGif tm&S. r[mrdwf
h S f G
f
wyfaygif;pk ppfaoemywdcsKyftjzpf wm0ef,lcJh&oljzpfonf? xdk‹aemuf (1947/
rwfvrS -o*kwfvtxd) tdENd,EdkifiH. bk&ifhtkyfcsKyfa&;tm%mykdif (Viceroy)
tjzpfvnf;aumif;/ bk&ifcHcsKyf (Governor-General) tjzpfvnf;aumif; wm0ef
xrf;aqmifcJhjyefonf? txl;ojzifh AdkvfcsKyfatmifqef;tm; av;pm;vsuf vGwf
vyfaom jrefrmjynf.acgif;aqmiftjzpf rsm;pGm ta&;ay;cJojl zpfonf? 1979=ck/
h
-o*kwvwGif owfjzwfjcif;cH&onf?
f
35
35
olwdk‹b,folawGvJ
bif*av/ *|epwsL;0yf ( Bingley, John Stewart )
f
1899=ckEpwif arG;zGm;cJonf? (1946=47) ckEprsm;twGi; jrefrmEkiiwif
S f G
h
S f
f
dfH G
_Adwdo#aumifpD ( British Council) . udk,fpm;vS,ftjzpf &efukef-rd›Y aexkdifcJh
onf? OD;apmu tif;pdefaxmifxJrS pmtcsKd‹ olxHa&;om;_yD; aiGawmif;cHcJhonf?
‹
axmufvSr;a&;vkyief;rsm;wGif ol yg0ifywfoufaeonf[k ocifE/k OD;ausm_f ir;ESihf
f
f
df
tcsKdyk*~dKvfrsm;u t}uD;tus,foHo,jzpf-uonf? 1947=ckESpf/ pufwifbmv
‹
(4) &ufae‹wif jrefrmEdiirS tavmok;q,f xGucmoGm;cJonf? 1979=ckEpwif
G
kfH
H
f G
h
S f G
_AdwdefEdkifiH/ qa&; (Surrey) e,fwGif uG,fvGefoGm;onf?
'de;/ Advr; yDwmtm;euf vef‹pfavmh ( Daine, Major Peter Ernest Lancelot)
f k f ª
1923=ckEpwif arG;zGm;cJonf? tdE, tcsujf yqufo,a&;wyfY 1944=rS
S f G
h
dN
G f
pwifI t&m&Sdtqifhudk &&SdcJhonf? 1947=ckESpfwGif ArmhppfOD;pD;XmecsKyf axmuf
vS rf;a&;wyfY wm0efxrf;aqmifvsuf/ r*Fvm'kH ajrmufbuf&Sd yifr cJ,rf;rD;
ausmufwdkuf. wyfr;vnf;jzpfonf? OD;apmwynfhrsm; xkwf,loGm;aom vuf
ª
eufrsm;ESifh ywfoufI oltm; zrf;qD;jcif;r&Sd?
‹
rd;/ Advr; a*s/ at (Moore, Major J.A)
k k f ª
1908=ckEpwif arG;zGm;onf? tdE,wyfrawmf. vufeuf}uD;wyfrS t&m
S f G
dN
&SwOD;jzpf_y;/ Advwaxmif&dS yifrcJ,rf;rD;ausmufwu. wyfr;jzpfygvsuf OD;apm
d
D k f
kd f
ª
36
36
19. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
wynfrsm; xkw,om;onfh vufeufrsm;ESiywfoufI olukd zrf;qD;cJaomfvnf;
h
f l G
hf
‹
h
jypf'%fusc&jcif;r&S?
H
d
(Twentieth Century Impressions of Burma) ‚if;. “orki;/ jynfo/ ukeo,r/
df
l
f G f +
OD;aratmif
u|efawmhfbcifbufrS tzkd; OD;aratmif a&;om;cJhonhf “enf;[efESifh
"avhxkH;pH” (Manners & Customs) aqmif;yg;rS aumufEkwfcsufrsm;ukd atmuf
ygtwki; azmfjyygrnf? Taqmif;yg;onf v+u*&dwwm _Awepmtkyf xkwa0a&;
df
d f
f
d df
f
ukr%vrwufrS 1910 ckEpwif xkwa0cJonfh “jrefrmEkii. 20 &mpktjrifrsm;”
` D d d
S f G
f h
dfH
pufrvufrvyief;rsm;ESihf o,HZmwt&if;tjrpfrsm;” *sme,fwif xnfoi;xm;
+
+ k f
G
h Gf
jcif;jzpfonf? (pmrsufEm=77 ESihf 88)?
S
“arG;zGm;jcif;ESifhuav;b0? tjcm;wkdif;jynfrsm;rS uav;i,frsm;uJhokdyif
‹
jrefrmuav;i,frsm;rSm vlavmutwGif;okd‹ aysmf&$ifjrL;wl;jcif;rsm;pGmjzifh aºuG;
‹
a-umf0ifa&mufvmcJonf?æ
h
uav;arG;zGm;_yD; (7) &ufajrmufonfhwkdif vma&mufowif;ar;jref;ol
{nfhonfrsm;tm; wae‹ywfvnfvkH; {nfhcHavh&Sdonf?ææt"duajymqkdonfh
ta-umif;t&mrSm uav;i,fta-umif;jzpfonf? olarG;zGm;vmonfh &ufESifh
vwkd‹ESifh ywfoufI aqG;aEG;-uonf? ol‹tem*wfESifhywfoufI aysmf&$ifzG,f
aumif;aom edrdwfzwfr+rsm;ukd «yvkyf-uonf? 0gqkdv (ZGef/ Zlvkdif) wGifarG;aom
a,musfm;av;ESifh jymokdv (Zefe0g&D/ azazmf0g&D) wGifarG;aom rdef;uav;wkrSm
d‹
vlavmu. aumif;cs;axmyemt00ukd cHpm;&rSmuse;aoonf? Ak'[;om;onf
‹
D
d f
< l
csrf;omrnf/ aom-umom; pum;rsm;rnf ponfponfwtjyif tjcm;ta-umif;
kd‹
t&mrsKd;pkHukd uav;i,fwa,muf arG;zGm;csdefwGif rvGJraoGajym-uqkd-uonf?
ykÀm;uJoaom q&mwyg;yg; (ausmif;q&m okr[kwf ynm&SwOD;OD;)þukþd yifzw_f y;
h ‹ dk
‹d
d
hd D
uav;arG;zGm;vmonfh euQwtcsdeudk rSwom;apum uav;i,f. trnfemr
f
f
f
a&G;cs,&mY uln!ejf yaponf? jrefrmvlrsK;wkwif (&ckivrsK;wkrvI)þrdbrsK;±k;
f
D ¸
d ‹d G
d f l d ‹ d S JG
d d
emrnftpOfudk ,l±;r&Sacs? rnfonft&yfwumwGirqkþd emrnfwrmþwykpwnf;
dk d
h
f
‹dk S
H H
jzpf_yD;þrdbrsKd;±k;pOfqufudk jyo±k;r&Sacs? trsm;pkrm emrnf (2) rsKd;&S_d yD; wrsKd;rSm
d
d d
S
euQwtvkt& ZmwmwGif xnfoi;aomtrnfemrjzpfI tjcm;wrsK;rSm oifovkd
f d
h Gf
d
h
a&G;vkujf cif;aomfvnf;aumif;/ rdbrsm; pdwu;rdovkvnf;aumif;/ ajymifavSmif
d
f l
d
ac:&if;rS rGr;rHjyifqifIaomfvnf;aumif; rSnac:vkuonfh trnfemrjzpfonf?
f
hf
d f
yxremrnfrsK;rSm a&S;±k;pOfvmtok;«yvmonfh emrnfrsm;jzpfI ,if;uk-d unfjh cif;
d
d
H
jzifh uav;i,farG;zGm;vmonfh &ufowWywftwGif;rS ae‹&ufukd rSefuefpGmajym
qkEionf? jrefrmtuQ&mrsm;rS pum;vk;rsm;ukd &ufowWywf (7) &ufrS (1) &uf
d dk f
H
pDtm; tcsKd;csay;xm;onf? u/ c/ */ C/ i wkonf wevFmae‹twGu? p/ q/ Z/
‹d
f
ps/ n wkd‹onf t*Fgae‹twGuf/ y/ z/ A/ b/ r wkd‹onf -umoyaw;ae‹twGuf
pojzif? ok‹djzpfI t*Fgae‹om;onf armifpef (okr[kw) armifaZmf/ -umoyaw;ae‹
h
d
‹d
f
orD;onf rjzL (okd‹r[kwf) rjr pojzifh jzpfvmonf? armifESifhr pum;vkH;wkd‹rSm
(Master or Mister and Miss) wkd‹ESifh wlnD_yD; a,musfm;/ rdef;rvdifukd !¸efjyonfh
37
38
ADA,ef;/ uy`wef a';Apf (Vivian, Captain David)
D
d
1932 ckESpfwGif pwif t&m&Sdjzpfvmonf? tdENd,wyfrawmfrS jrefrmvuf
eufuiyvywyfzŒJGo‹kd vufeuft}uHay;yk*Kd~ vftjzpf aqmif&u&ef v$ajymif;jcif;
kd f k d f
G f
J
cH&vsuf/ Zlvdkifv (20) &ufwGif tzrf;cH&_yD; vufeufrsm; a&mif;csr+jzifh pJGcsuf
wifc&onf? axmif'%f (5) ESpEihf ±ly;ig;axmif aiG'%f (2) ck yl;wGJ tjypfay;cH&
H
f S D
onf? odaomf 1949=ckEpf tif;pdeukd u&ifvufeufuioyewyfrsm; odr;ydu&m
‹k
S
f
kd f l k f
f k f
wGif vGwajrmufcojzifh u&ifawmfvea&;orm;rsm;ESihf yl;aygif;cJonf? xdaemuf
f
hJ
h
S f
h
‹k
tv,f±;rrSwqifh ta&S±;rawmwGi; vufeufuif u&ifpcef;rsm;od‹k a&mufom;
dk
› dk
f
kd
G
&mrS 1950=ckESpf/ -o*kwfvwGif xdkif;e,fpyfteD;&Sd aumhu&dwfe,fajrtwGif;
v,fwJwckY u&ifhawmfvSefa&;acgif;aqmif apmbOD;}uD;ESifhtwl acwWpcef;cs
aecduf ArmhwyfrawmfEihf wduyjGJ zpfum towfc&onf[k jrefrmtm%mydirsm;u
k
S k f
H
kf
,lqcJaomfjim;vnf; trSepifppf xdae‹u xkae&mwGif olr&Scyg? 1950=ESpv,f
h
f
k
d
d hJ
f
cef‹Y xdi;Ediirwqifh _AweEiio‹kd jyefom;onftcsetxd olonf ESpaygif;rsm;pGm
kf kfHS
d d f kd f H
G
h df
f
u&ifawmfvSefa&;orm;rsm;ESifh vGwfajrmufe,fajrrsm;twGif; aexdkifcJhonf?
xdaemuf (1980) ckESpftwGif; a0ve,f/ qGrfpD;òrdwGif uG,fvGefoGm;cJhonf?
k‹
›
&ef;/ Advr; pD[ife&D ( Young, Major C. Henry)
k f ª
tdE,wyfrawmf v#yppfEihf pufrtif*sie,m tvky±wyfc. wyfr;wOD;
dN
f S
+
f D
f Hk
GJ
ª
jzpfI OD;apmudk vufeufay;urf;cJhr+jzifh 1947=ck/ -o*kwfv (24) &ufae‹wGif
tzrf;cH&_yD; axmif'%f (2) ESpf tjypfay;cH&aomfvnf; toem;cHpmwifojzifh
v$way;cJonf? jrefrmEdiirS csufcsif; xGucmoGm;cJygonf?
f h
kfH
f G
h
jrefrmtrnfrsm;ESifh ywfoufaom rSwfcsuf
37
38
20. Zmwfvrf;0ify*Kd~ vfrsm;
k
,Ofaus;odrarGŒpm tok;«yaom emrnfa&Spnf;rsm;jzpf-uonf? emrnfa&Spnf;ukd
f G
H
›
›
xnfrwGuv#if ESpv;kH wGtrnfrsm;jzpfonfh armifomcif/ armifz;kd wuf/ armifb&Si/f
h
f
f
J
rpef;ar/ raiGbi/hf rzGm;jrpfwrm tok;rsm;_yD; ok;vk;wG/J av;vk;wGJ emrnfrsm;rSm
G
‹dk S
H
H H
H
&ckivrsKd;wkrvI tok;enf;onf? jrefrmpmrSm Asnf;wvk;pDtoHxu_f yD; emrnf
df l
‹d S JG
H
H
G
. pum;vkH;wkdif;wGif t"dy`m,f&Sdonf? okaomfvnf; emrnfqkdonfrSm t"dy`m,f
d‹
oufa&mufapcsifovkd a,bk,s okr[kwf vktyfovkd &nf!e;rSnac:xm;jcif;
‹d
d
¸ f hf
jzpfonf[k tcsKdpma&;olrsm; a&;ouJo‹dk ,lqrnfqv#ifvnf; rSm;,Gi;ygonf?
‹
h
dk
f
okaomfvnf; tcsKdae&mrsm;wGif xkuo‹dk rSnac:avh&-dS ujyefonf? Oyrmtm;jzifh
‹d
‹
d hJ
hf
armifbcspf (zcif.tcspf) okd‹r[kwf rzGm;ouf (tzGm;.touf) pojzifh/
,ckacwfwGifrl uav;i,fwOD;.emrnfukd oihfovkd ¯uHovkdvnf;aumif;
okd‹r[kwf vlwOD;wa,muf pdwful;rdovkdvnf;aumif; okd‹r[kwf xif&Sm;ausmf
-um;aom yk*Kd~ vfwOD;OD;. trnfemrukd ,ljcif;jzifaomfvnf;aumif; rSnac: -u
h
hf
onf? vlwOD;wa,muf. b0aemufykdif;wGif armif (okd‹r[kwf) r [lonfh
emrnfa&SŒpnf;onf ajymif;oGm;onfudk Tae&mwGif azmfjy&efvayonf? t-urf;
dk
zsif;tm;jzifh touf (20) ESifh (35) ESpft-um; a,musfm;wOD;ukd emrnfa&SŒpnf;
“ukd” (tukd) [k okH;E+ef;_yD; touf (30) ESpftxuf vlwOD;ukd “OD;” (OD;av;/
OD;}uD;) Oyrmtm;jzifh ukdbckdif/ OD;omvl pojzifh ac:a0:ayvdrfhrnf? tvm;wlyif
vlvwfykdif;trsKd; orD;wOD;ukd “a':” (ta': ) wyfac:ayvdrfhrnf? Oyrmtm;jzifh
a':apm? ,if;wkrm ,Ofaus;odrarGŒ pGmok;aom emrnfa&SŒpnf;rsm;jzpf_yD; touf
‹d S
f
H
t&G,f}uD;rm;olESifh vlaer+tqifhjrifhrm;olrsm;. trnfemrukd &nf!¸ef;&mY
ok;pG&ef vk;0Okvtyfygonf? tvm;wl a&SŒpnf;rsm;jzpfonfh zk; (tzk;) ESihf zGm;
H J
H
H dk
d
d
(tzGm;) wkurl ,cktcg jrif&cJygonf? jrefrmtrsKd;orD;wOD;onf vufxyfxr;
‹d dk
d f
jrm;_yD;aemuf olremrnfukd ajymif;vJjcif;r&SdbJ b0wav#mufvkH; ukd,fykdifem
rnftjzpf xdef;odrf;xm;jcif;ESifh t*FvdyftokH;jzpfonfh rpPpf (Mrs) ESifh tvm;wl
jrefrmpum;vk;r&Sjd cif;onf xl;jcm;csufw&yfjzpfonf?”
H
jrefrmemrnfa&SŒpnf;rsm;tok;ukd ykrjkd ynfpap&ef atmufygwkudk xyfrjH znfh
H
d
h Hk
‹d
pGuygonf?
f
_Adwdo#ukdvkdeDe,fcsJŒtkyfcsKyfolrsm; okH;pGJonfhtac:ykHpH (Master, Mistress)
(ppftwGif; jrefrmEkdifiHukd 0ifa&mufodrf;ykdufxm;pOfu *syefrsm;yifv#if rmpwm
Master [k olwudk ac:a0:apcJonf) ukd tefwonftaejzifh wkArmtpnf;t±k;0if
‹dk
h
k h
‹d
H
trsKd;om; trsKd;orD;rsm;taejzifh ocifESifh ocifr (Master and Mistress) [lI
1930 ckESpfrsm;twGif; ukd,fhukd,fukd ac:a0:okH;pGJvm-uonf? tpnf;t±kH;.
em,u}uD;jzpfol ocifukd,fawmfr+dif;u ociftjyif ukd,fawmf[lonfhtokH;ukd
rª;rwf (a lord) jzpfonfhtaejzifh xyfwkd;um txl;«yokH;pGJcJhonf?
Akdvf[lonfhtokH;ukd ppfwyft&m&Sdrsm;rSmuJhokd‹yif ArmhvGwfvyfa&;
wyfrawmf pwifzŒJGpnf;pOfupI t&m&Sceftyfc&olrsm; okr[kwf ceftyfc&onf[k
d ‹ H
‹d
‹ H
,lqolrsm;u ‚if;wk. emrnfa&SŒpnf;tjzpf xifxifay:ay: okH;pGJvmcJh-uonf?
d‹
'k=Akdvf/ Adkvf}uD;/ Adkvfr;ESifh AdkvfcsKyf &mxl;tpOftwkdif;wkdrSm t_rJwrf; vufeuf
ª
‹
ukdifwyfzGJŒ OD;pD;Xme (2nd Lieutenant rS General) txd tpOfvkduf tac:ta0:
jzpfonf? b&Da*h',m (Brigadier) rSm tu,fpifppftm;jzifh wyfrif;}uD; (wyfrrª;)
D
ukd owfrSwfxm;jcif;jzpfonf? okd‹aomfvnf; AdkvfcsKyf}uD;rsm; (Generals) tjzpf
tac:cHvkdaom ppfwyft&m&Sd tqifhqifhf taejzifh _Adwdo#pepfrS tar&duefpepf
h
H l
ok‹d ajymif;vJ_yD; Advr;csKyf (Brigadier General) &mxl;tqifuþdk ajymif;vJc,c-hJ u
k f ª
jcif;jzpfonf?
vlxk. -unfndKav;pm;cH&aom OD;atmifqef;twGufom AdkvfcsKyf}uD;
(Great Supremo) qkonfh trnfacgif;pOfonf wcseaomtcgu oD;jcm;jzpfconf?
d
df
hJ
okaomfvnf; ol.orD;jzpfol 'Drua&pDcsey,tm; qefusi&mY rnfor# xdcuf
‹d
dk
f D H
‹ f
‹dk
dk
I r&onfh OD;atmifqef;ESifh AdkvfcsKyf}uD;[lonfh trnfemrwkd‹tm; AdkvfcsKyf}uD;
rsm; trsm;tjym;ukd ckefysHausmfv$m;zefwD;vkduf_yD; omreftrnfemrw&yftjzpf
e0w u txiftjrifa&mufapcJhonf? ukd,fhvlrsKd;ukdomowfjzwf_yD; rnfonfh
ppfyGJrS rqifE$Jzl;onfh qkwHqdyf zJ¯ud;rsm; &iftjynfhxkd;vsuf ppfAdkvftm%m&Sif
rsm;taejzifh xl;jcm;_yD; tjrifhqkH;jzpfonfh AdkvfcsKyfrª;}uD; (Senior General)
&mxl;}uD;ukd zefwD;vkduf-ujyefonf?
&S rf;rif;om; tEG,ft0ifrsm;url olwkd‹ trnfa&SŒwGif ‘pyf’ (Oyrmtm;jzifh
pyfa&$ou) [k ok;pG-J uvsuf yk;u&ifrsm;u ref; (Oyrm=ref;0if;armif) [ko;pGum
dk f
H
d
Hk J
paumu&ifrsm;u apm (Oyrm=apm[efwmomar$;) [k okH;E+ef;-uygonf?
(*VKefOD;apmuJhoaom jrefrmemrnf apmESifh rvGJrSm;&ef vkdygonf?) ucsift}uD;
kd‹
tuJrsm;url 'l;0g;[laom acgif;pnf;ukd ok; -uonf? (Oyrmtm;jzifh qrm;a'o&Sd
H
ucsift}uD;tuJ qrm;'l;0g; qif0g;aemif)?
39
39
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
40
Ô Ô Ô Ô Ô
40
21. AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
,ae‹onf jrefrmjyuQ'etvkt& 0gacgifv.ae‹wae‹ jzpfonf?þTvonf
d f d
Ak'<bmom0iftaygif;wdk‹ 0gqdkouFef;uyfv_ª rJjzpfonfh 0gwGif;oHk;vywf. vw
vjzpfay.? jrefrmjynfwi; qefa&pyg;/ aumufyo;ESH jynfv#Hw;atmif rkwoHk
Gf
J D
h
kd
f
rdk;wdk‹ onf;}uD;rnf;}uD; &Gmavh&Sdaom v wvvnf; jzpfygonf? Zlvdkifv (19)
&uf/ eHeuf a0vDa0vif;tcsdewif rkwor;qifI avjyif;rkewi;usa&mufawmh
f G
f Hk kd
f kd f
rnfh t&dyfta&mifwdk‹ ay:pðyaeay_yD? xdktcsdefwGif EdkifiHa&;acgif;aqmif}uD;wOD;
jzpfol OD;apm. trSwf (4)/ at'Dvrf;&dyfomjyifyY vli,fwodkuf pk±Hk;vsuf&Sd
aeonf? OD;apm. oyf&yfaom_cH0if;onf &efueòf rdawmfajrmufyi;/ qifajczk; t
k ›
kd f
H
xufwef;pm; &yfuGufwcktwGif; at;csrf;qdwf_idrfvSonfh tif;,m;uefu|ef;
qG,wck txufem;wGif wnf&aeonf? OD;apmud,wivnf; apmapmpD;pD; tdyf
f
dS
k f kd f
&mrSxvsuf wynfi,fom;rsm;udk aemufq;rSm-um;csufrsm; rSm-um;aeygonf?
h
kH
r-umrD OD;apm apv$wf&mokd‹ oGm;-uawmhrnfh olwdk‹tzGJŒonf jrefrmjynf}uD;.
uH-urRmudk xm0&ajymif;vJom;apawmhrnf? OD;apm.wynfwyef;xJwif olZeD;
G
h
G ‹
. wlawmfarmift&G,f cyfi,fi,f cifarmif&ifvnf;ygonf? cifarmif&ifonf ppf
tpdr;a&mif zd'qefx&yfum;ay:od‹k wuf_yD; um;armif;&ef jyifvuaomtcgwGif
f
‹k f
kd f
OD;apm. tjcm; wynfo;OD;wdvnf; um;ay:od‹k ckewufvu-f uonf? olw‹kd xGuf
h kH
‹k
f
kd
‹
cGmoGm;csdefrSm eHeuf (8) em&D (30) rdepf &Sdacs_yD?
‚if;wd.um; &efueòf rdv,facgifo‹kd OD;wnfarmif;ESivmonfurl rnfor#
‹k
k ›
f
kd
l
*±krpdkufrdvdkuf-uacs? 'kwd,urBmppf}uD; _yD;pjzpfI òrdawmf}uD;twGif; ppfyHkyef;
›
o¿mef um;}uD;um;i,f toG,o,w‹kd armif;ESiae-uonfrm rqef;-u,fv?
f G f
f
S
S
em&D0ufcef‹t-umwGif zdk‹'fqefx&yfum;onf &efukefòrd›v,faumif&Sd teDa&mif
tkww‹kd jzifh aqmufvypjD c,fxm;_yD; cefxnfvaom 0dw&,acwf ESpxyfwuf
f
k f
‹
S
kd d
f
kd
taqmufttHk}uD;jzpfonfh twGif;0efrsm;±Hk;}uD;teD; 'gv[dkZDvrf;ESifh (42) vrf;
axmifhwGif &yfwef‹vdkufonf? um;xJwGif ‚if;wdk‹tzGJŒxJrS armifeDwOD;om um;
apmifhtjzpfaecJhvsuf cifarmif&ifESifh taygif;ygESpfOD; (b!GefESifhr+ef}uD;) wdkonf
‹
‹
twGif;0efrsm;±Hk; taqmufttHktwGif;odk‹ uif;axmuf&ef av#mufoGm;-uonf?
tqdkygae‹ eHeufaESmif;ydkif;wGif bk&ifcH. tr+aqmifaumifpD tpnf;ta0; vkyf
jzpfrnf/ rvkyjf zpfrnfukd olw‹kd odv-kd uonf? tpnf;ta0;vkyjf zpfonf[k odv#if
odcsif; cifarmif&ifonf ‘ol&d,’ owif;pmykHESdyfwkdufrS w,fvDzkef;wckudk toHk;
ðyvsuf ol‹q&mocifxHodk‹ pum;0Suf owif;ydk‹csufwckudk wdkwdkawmif;awmif;
ydvuawmhonf? “ypPwifui;rsm; &&S_d yD;yg_yDæ”?
‹k kd f
Gf
pum;0Sufjzifh twnfðycsuf&&Sd_yD;v#if_yD;csif; at'Dvrf;&Sd OD;apm.aetdrf
rS *spfum;wpif; t&Sdefjyif;pGmarmif;ESifI xGufvmcJhonf? tcsdefrSm eHeuf (10)
em&D? um;armif;ol okc.eHab;wGif touf (30) twGif;&Sd t&yf&Snf&Snf armif
pdk;qdkolvnf; vkdufygvmonf? um;aemufydkif; uif;bwfpf tzHk;}uD;atmufwGif
ykef;vsuf/ auG;vsuf vdkufygvmol (3) OD;rSm aoewfudkifxm;olrsm;jzpf-uaom
armifpe/f oufEi;ESihf &ef}uD;atmifw‹kd jzpf-uonf? armifp;/ armifpeEihf oufEi;
d
Sf
kd
d f S
Sf
wdk‹ wOD;csif;wGif awmfrD*ef;aoewf wvufpD&Sd-uonf? vlysKdt&G,f i,f&G,fol
&ef}uD;atmifwirl wcsucsi; armif;jyef (Semi-automatic) pwif;*ef; aoewfw
Gf
f f
vuf udiaqmifxm;onf? *spfum;ajceif;jyifay:wGif twGi;0ef±;Y óudwifapmifh
kf
f Hk
qdi;aeaom b!GetwGuf awmfr*ef;aoewfwvuf yg&Svmonf? ‚if;wdtm;vH;
kf
‹f
D
d
‹k
k
onf awmwGif;ppfpdrf;a&mif ppf0wfppfpm;rsm; 0wfqifxm;-uvsuf aysmhaysmif;
onfh awmwGif;aqmif; ppfOD;xkyfrsm; aqmif;xm;-uonf? 1 ‚if;wdk‹. ppf0wfpHk
ycHk;ay:wGif jrefrmEdkifiHY ppftwGif;u &Sd&if;pGJjzpfaom t*Fvdyfacwf òrdapmifhwyf
›
trSwf (12) aoewfudkifwyf&if;. trSwfwHqdyfudk wyfqifxm;-uonf? teD
a&mifESifh tjzLa&mif tvHi,fESpfckwdkonf um;ta&SŒrSef. b,fbufaxmifhpGef;
‹
0,f avwdkufwdkif; wzsyfzsyf±dkufcwfI ygvm_yD; ‚if;wdk‹pD;eif;vmonfh *spfum;
onf &efueòf rdv,faumifw±o‹kd tjyif;armif;ESivmawmhonf?
k ›
l l
f
tqdkygtcsdefESifh ra&S;raESmif;wGifyif AdkvfcsKyfb0rS EkwfxGufxm;cgpjzpf
aom OD;atmifqef;onfvnf; &efuef uefawmf}uD;apmif;&Sd olaexdi&m pdr;vef;
k
kf
f
pdkjynfvSonfh wm0gvdef;vrf;aetdrfrS um;armif;ol tr+xrf;wOD; armif;ESifay;
onfhum;udk pD;eif;vkdufygvsuf xGufcGmvmcJhonf? AdkvfcsKyfrSm touf (32) ESpf
t&G,f&Sd jrefrmhtrsKd;om;v+yf&Sm;r+}uD;. acgif;aqmifESifh bk&ifcH. tvkyftr+
aqmifaumifpD 'k=OuU@jzpf_yD; trSeqygv#if vGwvyfa&; tóudacwf tpd;&tzGŒJ
f kd
f
k
41
42
tcef; (1)
AdvcsKyfvy}f uc&jcif;
k f
k HH
&efukefòrd›/ 1947 ckESpf/ Zlvdkifv (19) &uf/ paeae‹
41
42
22. AdvcsKyfvy}f uc&jcif;
k f k HH
. 0ef}uD;csKyfwOD;vnf; jzpfygonf? OD;atmifqef;onf AdvcsKyftaqmifta,mif
k f
ppf0wfwefqmwdukd pGey,fc_hJ yD;jzpfvsuf xdae‹u vnfuwH; tjzLa&mif&ytus/ô
‹k
‹f
k
k
S f
awmufajymifawmifhwif; tcsKd;usonfh ydk;wdkufyHktusôESifh a&$0ga&mif ydk;vHkcsnf
æponfjzifh t&yf0wft&yfpm;rsm; 0wfqifxm;ygonf? OD;atmifqef;. aetdrf
rSm OD;apmaexdionfh at'Dvrf;tdrEipmv#if twGi;0efrsm;±H;ESihf ra0;vHvaom
kf
f S hf
f
k
S
t&yfwGif &Sdaeonfhtavsmuf vlowform;rsm; ra&mufvmrDtcsdefuyif olu
óudwifI twGif;0ef±Hk;odk‹ a&muf&SdoGm;cJhygonf? tjcm;aumifpD0ifrsm;onfvnf;
vGwvyfa&;tóudacwf jrefrmtpd;&tzGŒJ vky±;vkypOf tpnf;ta0;yGwckukd wuf
f
k
f kd f
J
a&muf&ef &nfre;vsuf twGi;0efrsm;±H;od‹k ra&S;raESmif; a&muf&vm-uygonf?
S f
f
k
dS
jrefrmEdkifiH tcsKyftjcmtm%mydkif vGwfvyfcGifh&&Sda&;twGuf _Adwdo#tpdk;&ESifh
aphpyfaqG;aEG;cJ_h yD; jzpfonftavsmuf udvetycsKyfa&;pepfatmufrS t_yD;tydif
h
k kd D k f
k
vGwajrmuf&efrm ajcmufvr#yif ra0;awmhaom tcsdetcgvnf; jzpfayonf?
f
S
f
xdktcsdefwGifyif b!Gef‹onf vufeufudkifaqmifxm;jcif; r&Sdjim;vnf; ol
vky}f uH&rnfh om;aumifukd twGi;0efrsm;±H;/ y&d0%twGi;Y vduv&mazGvsuf
f
k
k f
f
k f H S
&S.? xdorm tjcm;olr[kwacs/ OD;atmifqef;. a&mif;&if;wOD;jzpfol vGwvyf
d
k l S
f
f
a&;r&ao;rD wdkif;ðyjynfðyv$wfawmf (Constituent Assembly) . OuU@jzpfol
ocifEkjzpfygonf? b!Gefonf A[dktaqmufttHk}uD;twGif; tv,faumifwGif
‹
wnf&Sdonfh jrifhrm;vSaom ukef;o¿mef trdk;rsm;atmufrS aygif;ul;vrf;rw
av#muf (high-arched through way) jzwfav#mufvsuf&Sdonf? ocifEk. ±Hk;
cef;onf v$wawmftopf taqmufttH. taemufbuftaqmiftwGi; yxr
f
k
f
OD;qHk;tcef;jzpfonf? twGif;0efrsm;±Hk;twGif; av;ajr‡mifho¿mef taqmufttHk
rsm;twGif;rS tcef;wcef;jzpfacsonf? ‚if;tcef;twGif;odk‹ b!Gef‹ waphwapmif;
tuJcwf-unfh±+vdkuf&mwGif tcef;wGif;Y xdkifaeolwOD;ukd awGŒvkdufI olowf&
rnfo[k olxifvuonf? oljzwfav#mufom;_yD; jyefvnvmum twGi;okuyf
h l
dk f
G
S hf
f ‹d
vsuf -unfvujf yefonf? tqdygyk*Kd~ vfrm ocifEk r[kwygacs? odEihf b!Gevnf;
h dk
k
S
f
‹k S
‹f
‚if;taqmufttHkrS xGufcGmIvmcJh.? x&yfum;&Sd&modk‹ taomhESifI av#muf
vm_yD;v#if teD;tem;&Sd vufzuf&nfqdkifwckxJokd‹ 0ifxdkifvdkuf.? xdkpOfwGif
teD;tem;Y vrf;ovsm;vsuf&Sdol cifarmif&ifonf vufzuf&nfaomufvsuf
&Sdonfh b!Gefudkjrif_yD; teD;odkcsOf;uyfvmum olwdkq&mocifxHodk‹ ay;ydk‹ _yD;jzpf
‹
‹
‹
aom pum;0Sufudk ajymjyvdkufonf? “tm;vHk;tqifacsmarm_yD; t}uHtpnft
wdi; yDyjD yifjyif jzpfvsuf&aeyg_yDæ”?
kf
dS
‚if;aemuf cifarmif&ifonf teD;tem; rvS rf;rurf; tcsuftcsmusaom
ae&mY &yfxm;onfh zdk‹'fqefx&yfum;&Sd&modk‹ qufvufav#mufvmonf? xdk
tcsdefwGif ±kwfw&ufqdkovdkyif vufeufudkifaqmifxm;onfh ol‹&Jabmf&Jbuf
rsm;udk wifaqmifvmaom *spfum;udk vS r;jrifvuawmh.? olwa&mufvmukef
f
kd f
‹kd
-u_yD[k b!Gef‹odk‹ vS rf;Itcsufjyvdkufaomtcg b!Gef‹onf vufzuf&nfyef;
uefudk tomt,mEdS rfhcsvdkufI ol.0ef;usifodk‹ pdk;&drfw}uD; vdkufvH-unfh±+aerd
.? tqdyg*spum; twGi;0efrsm;±H;. A[drcO;0od‹k csO;uyfvmcsewif tcuft
k
f
f
k
k k f D
f
d f G
cJwcktjzpf óuHawGŒ&onfrm ‚if;wdum;a&SŒwnfwnfrS tjcm;x&yfum;wpD; armif;
S
‹k
h h
ESiIoGm;aejcif;yifjzpfygonf? ‚if;wd*spfum;onf t&Seowfvuvsuf xdx&yf
f
‹k
d f
kd f
k
um;}uD; ta&SŒrarmif;ESixuom;onftxd apmifaecJ-h uonf? r-umrD vrf;&Si;
S
f G f G
h
f
oGm;acs_yD? rnfolwOD;wa,mufur# ‚if;wd*spfum;udkvnf;aumif;/ twGif;wGif
k‹
vduygvmolrsm;tm;vnf;aumif; &yfwef&mazGppfaq;&ef róud;pm;cJ-h uygacs/
k f
‹ S
TtcseYyif ‚if;taqmufttH}k uD;. taemufaqmif tay:xyfwif wnf
d f
G
&Sdonfh OD;atmifqef;. cef;raqmif}uD;twGif;odk‹ bk&ifcH. tvkyftr+aqmift
zGŒJ aumifp0ifrsm; 0ifa&mufae&m,l xdivu-f uyg_yD? tcef;us,f}uD;twGi;wGif
D
k f kd
f
pma&;cHkwef;&Snf}uD;rsm;tm; ‘U’ pmvHk;. ajymif;jyeftoGifo¿mefjzifh cif;usif;
xm;_yD; tcef;. awmifbuftydkif;wGif aumifpD0ifwdk‹twGuf ae&moD;oef‹cif;
usif;xm;ygonf? r-umrD tqdygcHwef;}uD;. OD;ydi;A[dae&mwGif OD;atmifqef;
k k
kf k
xdkifvdkuf_yD; ‚if;.vkyfazmfudkifbuf 0ef}uD;rsm;tm; E+wfqufvdkufygonf? xdkt
csdefu atmifqef;. b,fbufwGif uyfvsufxdkifaeolrSm u|efawmf. OD;av;
awmfol OD;a&$abmfyif jzpfygonf? OD;a&$abmfrm tvkytr+aqmifaumifp. twGi;
S
f
D
f
a&;rª;jzpf_yD; OD;atmifqef;.nmbufwGif xdkifaeolrSm 0ef}uD;tzGJŒ. 'k=twGif;
0efjzpfol OD;tke;armif (I.C.S) jzpfygonf?
f
‚if;wdk‹ESifh uyfvsuf&Sdaom cHkwef;vsm;}uD;. nmbufjcrf;wGif xdkifaeol
rsm;rSm b¾ma&;Xme aumifpD0ifjzpfol qdk&S,fvpfacgif;aqmif ocifjr/ rlpvif
bmom0if ausmif;tkyf}uD;/ EdkifiHa&;acgif;aqmif/ ynma&;ESifh trsKd;om;pDrHudef;
Xmersm;. aumifpD0ifjzpfol OD;tAŠ'l&mZmwf/ OD;atmifqef;. tpfudkawmfol
pD;yGm;a&;ESifh axmufyHha&;Xme aumifpD0if OD;b0if;/ owif;pmq&mESifh 'D;'kwf
r*~Zif;t,f'wm/ jyef-um;a&;Xme aumifp0if OD;bcsKd/ u&ifvrsKd;pkacgif;aqmif
D
D
l
wOD;jzpfI tvkyorm;a&;&mXmeaumifp0if ref;bcdiw‹kd jzpf-uygonf?
f
D
kf
OD;atmifqef;. b,fbufjcrf;wGif xdkifaeolrsm;rSm jynfovkyfief;aumif
l‹
43
43
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
44
44
23. AdvcsKyfvy}f uc&jcif;
k f k HH
pD0if vli,ftpnf;t±H;OuU@ OD;A*srf;/ vlra&;vkyief;rsm; aumifp0if OD;atmifZH
k
+
f
D
a0/ aumufyJoD;ESHXme aumifpD0if ([oFmw) OD;jrESifh e,fjcm;a'orsm;qdkif&m
aumifpD0ifjzpfol &S rf;jynfe,frS rdkif;yGefapmfbGm;}uD; apmpHxGef;wdk‹ jzpf-uygonf?
rdi;yGeapmfbm;}uD;onf wdi;&if;om;vlenf;pkrsm;aexdi&m e,fjcm;a'orsm;ESihf
kf f
G
kf
kf
jynfr}uD;wdk‹ aygif;pyfEdkifa&; óud;yrf;r+wGif ta&;ygt&ma&mufaom tcef;u¾
rS yg0ifcygonf?
hJ
tpnf;ta0;udk eHeuf (10;30) tcsdefwGif pwifzGifhvSpfvdkuf&m tvkyftr+
aqmiftzGJŒ0if tm;vHk;wdk‹onf OD;atmifqef;&Sd&m a&S›wl±lwGif tcef;twGif;buf
odk‹ rsufESmrlvsuf xdkifae-uygonf? odk&mwGif xdktcsdefY o,f,lydkaqmifa&;ESifh
‹
‹
vrf;yef;qufo,a&;Xme 'k=twGi;0efjzpfol OD;tke;armifonf tcef;twGi;od‹k
G f
f
f
f
0ifa&mufvmojzihf tpnf;ta0;}uD;rSm tcdkuftwef‹ &yfem;oGm;&onf?
‚if;0ifa&mufvm&onfh udp&yfrm xdae‹eeufu txufjrefrmEkiio‹kd c&D;
P S k H
dfH
vGeaeol 0ef}uD;apmpHz;oif.ud,pm; ta&;ay:udpw&yfukd &Si;vif;wifjy&ef
f
kd
k f
P
f
vdonftwGuf wufa&mufvm&jcif;jzpfygonf? c&D;a&mufrqduyif OD;tke;armif
k h
k f
f
onf ‚if;wifjyaqG;aEG;&rnfh udp&yftm; OD;pGm wifjyaqG;aEG;cGiðhf yyg&ef yef-um;
P
vkuonf? xkae‹wif OD;tke;armifonf trSewu,f wm0efusaeol r[kwonfh
d f
d
G
f
f
f
tjyif ol‹ Y tjcm;ta&;}uD;onfh vkyfief;rsm; aqmif&Guf&ef&SdonfhtwGuf ,ck
uJo‹kd cGiawmif;&jcif;jzpfygonf[k wifjyvkuygonf?
h
fh
d f
tcef;}uD;twGi; &Sor#aom wHcg;rsm;udvnf; tcef;. ajrmufbuf&dS jynf
f d
k
olvkyfief;Xme aumifpD0if. ±Hk;cef;ESihfuyfvsuf rsufESmcsif;qkdif&Sd wHcg;aygufw
‹
ckrSvGJI tm;vHk;ydwfvkduf-u_yD; twGif;rS csufrsm;xdk;xm;-uonf? ‚if;tcef;
wHcg;0Y rif;apaomif;pdef apmihf-uyfvsuf&Sdonf? aomif;pdefrSm vufeuf udkif
aqmifrxm;yg? ol0wfqifxm;aom ppfpdrf;a&mifabmif;bDrSvGJI xdkvli,fav;
wGif -oZmtm%m. t&dyfta,mif[lI tjcm; bmr#r&Sdygacs?
jyify avomaqmif vloGm;vrf; (corridor) wGifrl tr+aqmifaumifpD.
vufaxmuf twGif;0efjzpfol OD;wiftHk;onf rdwfaqGwOD;ESihf &yfwefpum;ajym
‹
vsuf&Sd.? ±kwfw&ufqdkovdkyif OD;wiftHk;onf aoewfajymif;0csif;±dkufcwfoH/
!d;!d;nHntoHrsm;ESihf ajcoHjyif;jyif; eif;wufvmoHrsm; -um;vdu&ojzihf vSnhf
k k
H
k f
-unfr&mwGif avSum;ay:ok‹d tajy;wufvm-uonfh vufeufuif vl (4) a,muf
hd
kd
udk jrifvu&awmh.? OD;atmifqef;&S&m tpnf;ta0;cef;r}uD;od‹k ‚if;wd‹k taomh
kd f
d
ESi_f yD; ajy;av#mufom;-uonfukd twGi;0efrsm;±H;ok‹d rdwaqGwa,mufEihf vkuf
G
f
k
f
S d
ygvmol ukeonfwOD;jzpfonfh OD;xifabmfonfvnf; awGŒ jrifvuonf? a&SŒq;rS
f
kd f
kH
OD;aqmifom;olrm armifp;jzpfonf? olu t&yfjrifjh rihEifh rsufEm&Sn&nr‹kd olukd
G
S
kd
f S
S
f S f ‹
vG,v,uul rSwrEiygonf? vlysKdv&,av;jzpfonfh &ef}uD;atmifrmvnf;
f G f l
f d kd f
l G f
S
ol. ysKrspEe,faom ±kyoia-umihf ay:vGiaeonf? twGi;0efrsm;±H; tpnf;a0;
d f k
f Gf
f
f
k
cef;rteD;Y eHeuftapmydi;uyif vma&mufapmihqi;aeol r+e}f uD;onf aoewf
kf
f dk f
udiaqmifxm;aom olwvl vlowform;rsm;tm; tpnf;a0;}uD; pwifae_yDjzpf
kf
‹kd
a-umif; acgif;ndwtcsufjyvduonf? wckwnf;aom zGixm;onfh wHcg;teD;od‹k
f
k f
fh
armifp; csO;uyf oGm;onftcgwGirl rif;apav;armifaomif;pderm -uuftwao
kd f
h
f
f S
hH
jzpfaerdawmh.? xkd‹aemuf olonf owd&_yD; tcef;t0if0udk ydwfqdk‹wm;qD;&ef
óud;pm;vdkufygao;.? 2 odk‹aomf armifpdk;ESihf oufESif;wdk‹u olwdk‹. awmfrD*ef;
aoewfrsm;udk ol‹tm; csdef&G,fvdkuf.? xdk‹aemuf ol‹udk ab;odk‹wGef;vdkuf&m ol
vnf; ',dr;',dijf zpfom;pOfYyif aoewform;rsm; tcef;wGi;od‹k wd;0ifom;ojzihf
f k
G
f
k
G
armifaomif;pdevnf; taemufrS &J0pm ajy;vduom;ygao;onf? odaomf olbmr#
f
hH G
k f G
‹k
rwwfEiawmh? xktcsewiyif aoewform;rsm;onf olwaoewfrsm;udk tpnf;
kd f
d df Gf
‹ kd
ta0;cef;twGif;&Sd 0ef}uD;rsm;bufodk‹ csdef&G,f_yD; vS rf;atmfvkdufonf? “rajy;eJ/‹
rxeJæ” xktwGi; tH-h ooifaeaom OD;atmifqef;u rwfwyf&yfvuonftcg
‹
d
f
h
kd f h
armifp;u trdeay;vduawmhonf?
kd
‹f
k f
“ypfæypfæ ypf” [laom trdefay;oHESihftwl aoewfoHrsm; qlnHoGm;_yD;
‹
AdkvfcsKyf}uD;vnf; -urf;ay:odk‹ yHkvJoGm;vsuf aoewf'%f&m (13) csufjzifh aoG;
tdkifxJwGif vJavsmif; _idrfoufoGm;&Smawmhonf?
xkdtcsdefY armifpdk;/ armifpdefESifh oufESif;wdk‹onfvnf; 0ef}uD;rsm;&Sd&modk‹
awmfr*ef;aoewfrsm;jzifh w&pyfypfcwfaecduf &ef}uD;atmifonfvnf; 'l;axmuf
D
k
csvkdufvsuf ol. pwif;*ef;aoewfjzifh vJavsmif;usoGm;_yD;aom yk*~dKvfrsm;ESihf
cHkatmufwGif0yfI ykef;v#Kd;uG,fv#Kd; tumtuG,f,laeonfh yk*~dKvfrsm;xHodk‹ w
&pyf pwif;*ef;jzifh ypfaeonf? Todk‹ rem;wrf;puUef‹ (30) cef‹ ypf_yD;aomtcg
wGif armifp;u olvrsm;tm; typf&yfI qkwcm&ef xyfrtrdeay;vduawmh.?
kd
‹ l
f G
H
‹f
k f
xkdtcsdefonf eHeuf (10) em&D (37) rdepfjzpfI OD;atmifqef;. udk,fa&;
vufaxmufjzpfol Advxe;vSonf 0ef}uD;tzGŒJ tpnf;ta0;cef;rxJwif tqkyg
k f G f
G
d
jrifuGif;okd‹ yxrOD;qkH; a&mufvmonfhyk*~dKvfjzpfonf? twGif;0efrsm;±Hk;twGif;&Sd
tjcm;jcm;aom yk*~dKvfrsm;onfvnf; r-umrD zGihfxm;aom wHcg;ayguftwGif;odk‹
tajy;tv$m;0ifvm-u.? eHapmfvonfh aoewf,rf;cd;,rf;aiGŒ tcd;tv#wonf
S
k
k
H ‹kd
45
45
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
46
46
24. AdvcsKyfvy}f uc&jcif;
k f k HH
cef;r}uD;tjynfh &Sdaeaomfvnf; tqdkyg tcdk;tv#Hrsm;twGif;rS tpaw;cHyk*~dKvf
rsm;. cE<mudk,frsm;udk xifxif&Sm;&Sm;jrifae&ygonf? pm;yGJukvm;xkdif tawmf
rsm;rsm;rSm arSmufcHkaZmufxkd;jzpfaevsuf ‘U’ pmvHk; ajymif;jyefyHk pm;yGJab;ywf
vnfwGif aoG;tkdifrsm;jzihf npfayvsuf&Sdacs.? u|efawmfwdk‹. trsKd;om;acgif;
aqmif/ zufqpfawmfvea&; ol&aumif; AdvcsKyf}uD;atmifqef;rSmrl toufq;
S f
J
k f
kH
yg;vsuf -urf;jyifay:wGif vJavsmif;vsuf&acs_yD? olaoqH;csdewif touf (32)
dS
k f G
ESpfom &Sdao;onf? ocifjr. tqkwfrSm aoewfusnfqHrsm; azmufxGif;oGm;
cJonfh '%fa-umifh ausrGvsuf&_dS yD; olonfvnf; pm;yGc}kH uD;wckatmuf aoG;tdif
h
J
k
xJwGif vJavsmif;aoqHk;ae&Smonf? OD;&mZwfwGif aoewf'%f&m (6) csuf&&Sd
vsu/f OD;b0if;wGif aoewf'%f&m (8) csu&&Sc_hJ yD;/ ref;bcdiwif aoewf'%f&m
f d
kf G
(15) csufr#yif &&SdcJhonf? olwdtm;vHk; toufr&Sd-uawmhyg? olwd. toufrJh
k‹
k‹
aom cE<mud,}f uD;rsm;onfvnf; xkicrsm;ta&SŒo‹kd idupuusvsu&ae-uonf?
k
d f kH
k f kd f
f dS
wckxif&Sm;onfrSm OD;atmifqef;onf vlowform;rsm;. t"duypfrSwf
jzpfcJhjcif;jzpfyg.? ‚if;udk ypfcwf_yD;onfhtcgY vlowform;rsm;onf ‚if;. nm
buftjcrf;od‹k aoewfajymif;0udk a0S&rf;vsuf aumifp0ifwOD;csi;udk ypfcwfc&m
‹
D
f
hJ
aumifpD0iftawmfrsm;rsm;onf ‚if;wdk‹aexdkif&m cHkrsm;ay: Yyif ±kyfao;óud;jywf
usqHk;oGm;cJh-u&&Smonf? b,fbuftjcrf;wGif aoewf'%f&m&&Sdol wOD;wnf;
aomyk*Kd~ vfrmrl aoewform;rsm; ypfcwfaeaomae&mESihf teD;qH;wGif xkiaeol
S
k
df
apmpHxe;yif jzpfyg.? olonf oluvm;xkiay:Y xkivsutaetxm;ESiyif &Sd
G f
‹ k
df
df
f
fh
aeao;onf?þolEiþhf wpm;yGwnf;xkiaeolþtrsm;xJrþS OD;a&$abmfEiþfh OD;jrþ([oFmw)
S
J
df
S
wdk‹rSm uHtm;axmufrpGmjzihf tpnf;ta0;cef;r}uD;. eHab;buf/ wHcg;0
wckqDodk‹ ajy;oGm;Edkif-u_yD; toufcsrf;om&m&&SdoGm;cJh-uonf? OD;a&$abmfu
wHcg;udk zGihfEdkifcJhaomfvnf; -urf;jyifay:okd‹ rl;arhI vJusoGm;cJhonf? OD;atmifZH
a0ESifh OD;A*srf;wdrmrl aoewfypfcwfptcsdeu ukvm;xkiay:rS yufvufvefus
‹k S
f
df
I -urf;ay: Y _idrfoufpGmvJavsmif;ae&mrS '%f&mt}uD;tus,fr&&SdbJ vGwf
ajrmufxGufajy;oGm;EdkifcJhonf? xdka-umifh OD;A*srf;. nbufvufolºuG,fav;
wGif aoewf'%f&mwckom &&Scygonf?
d hJ
q&m}uD; OD;&mZwfonf aemufq;touf±jª cif;tjzpf toufaiGŒaiGŒuav;
kH
udk jznf;jznf; nifnifomom ±ªom;Ediconf? q&m}uD; OD;bcsKdwif aoewf'%f
G k f hJ
G
&m (5) csuf&&SdcJh&m wcsufrSm OD;aESmufwGif 0ifa&mufoGm;cJhonf? olESihf apmpH
xGe;wdEpO; touf&ivsuf&ao;onfjzpfI aq;±Ho‹kd tjrefyvu&onf? apm
f ‹k S f D
Sf
dS
k
‹kd dk f
pHxGef;wGif OD;acgif;Y '%f&m (2) csuf&&Sdvsuf -urf;ay:wGif ikwfwkwfxdkifae_yD;
yg;pyftwGif;rS aoG;rsm; pD;usaeum a&iwf&SmvGef;I oem;pzG,f a&awmif;ae
&Smonf? tpnf;ta0;}uD;odk‹ tpD&ifcHpmwck tvsifpvdkay;yd&ef a&muf&SdcJhonfh
k‹
twGi;0ef OD;tke;armifcrsmrSmvnf; wud,v;wGif aoewf'%f&m A&yGjzifh -urf;
f
f
k f kH
ay:Y vJusom;cJonf? olonfvnf; wcsewnf;wGiyif toufaysmufae&Smyg_y?
G h
d f
f
D
owif;pm owif;axmufwOD;jzpfol armifoef;onf owif;Xme±Hk;cef;
twGi;rS qlqnntoHrsm; -um;v#if-um;csif; tajy;xGuvmcJ&m tpnf;ta0;
f
l H H
f h
cef;r}uD;rS qkwcmvmcJ-h uaom aoewfuivowform;rsm;onf olukd awGŒ jrif
f G
kd f l
‹
3
aomtcg &yfwef‹&ef trdef‹ay;vdkufojzihf armifoef;onfvnf; ajrjyifay:odk‹
olu,uþkd uref;uwef;vJcsvuvsuþf armh-unhvuaomtcgþaoewform;rsm;
‹ kd f
S kd f
f kd f
xGuajy;aeonfukd wm;qD;&ef tcef;wcef;twGi;rS ajy;xGuvmonfh OD;&mZwf
f
f
f
. ud,&awmf udaxG;udk vS r;jrifvu&onf? xdtcsewif &ef}uD;atmifrm a&SŒrS
k f H
k
f
kd f
k d f G
S
OD;aqmifaeonf? &ef}uD;atmifonf owday;vHaqmfjcif; tvsO;rðyawmhbJ ol.
‹+
f
pwif;*ef;aoewfjzihf qufwuypfxnfvuonf? ud,&awmfav;rSm aoewf
kd f
h kd f
k f H
hJ ‹kd
'%f&m (4) csu&&Sum -urf;jyifay:od‹k yHvom;awmhonf? 4 &ef}uD;atmifuoyif
f d
k J G
udkaxG;rSmvnf; vlysKdvl&G,fav;wOD;yif jzpfygonf?
xdktcsdefYyif “atmif_yD/ atmif_yD” [k [pfaºuG;vsuf aoewform;rsm;
twGif;0efrsm;±Hk; taqmufttHk}uD;twGif;rS ajy;xGufvm-uonf? xdkESihf wcsdef
wnf; okconf *spfum;udk twGi;0efrsm;±H; twGi;avSum;ajc&if;teD;xd armif;
f
k
f
csvmcJh_yD; um;pufudk E+d;xm;um tqifoifhapmihfqdkif;aeonf? odkESifh vlowfo
‹
rm;rsm;tm;vH; um;ay:od‹k ckewufvu-f uonf? xdtcgrS okconfvnf; um;udk
k
f
kd
k
pufukefarmif;ESifI xGufcGmoGm;&ef jyifqifvdkufonf? odk&mwGif taqmwvsif
‹
pdwvurmefyg ±ª;±ª;'ki;'ki;vkyvuonftavsmuf ta&;xJ um;tif*sifpufu
f dk f
d f d f f kd f h
±kwfw&uf &yfqdkif;oGm;onf? armifpdefonf okcudk ab;odwGef;xkwfvsuf um;
k‹
pufukd óud;pm;IE+d;aeqJ okcu 0dkif;0ef;I *D,mudkxdk;ay;vdkuf&m jyif;xefaom
puftm;t&Sdeft[kefjzifh aqmifhxGufoGm;awmhonf?
twGi;0ef±;rS pywfvrf;odtxGuf *dw0wGif armifeu apmihqi;aeonf?
f kH
‹k
f
D
f dk f
ol.wm0efrSm tu,fI vlowf*dk%f;0ifwdk‹ xGufajy;&mwGif taESmifht,Suf
t[eftwm;&Sygu ‚if;. ajcmufv;jyL;aoewfjzifh 0ifa&mufu,fwifay;&efjzpf
‹
d
kH
onf? od&mwGif rnfonftEœ&m,frS rusa&mufcygacs? od‹k jzpfI armifeomv#if
‹k
h
hJ
D
trdefudk aoGznfvsuf *spfum;ay:odk‹ ckefwuf&ef óud;pm;cJh&m tqdkyg *spfum;rSm
‹
47
47
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
48
48
25. AdvcsKyfvy}f uc&jcif;
k f k HH
wem&Dv#if uDvkdrDwm (50) jzifh armif;ESifoGm;jcif;a-umihf ratmifjrifvdkufyg?
tqdyg tcsif;t&mrsm;udk orm"dyEywurS 0D&,aumif;onfh tvkyorm;wOD;
k
kH dS f kd f d
f
jzpfol OD;pdefarmifu teD;tem;rS óuHawGŒvdkuf&onfhtwdkif; olvnf; csufcsif;yif
*spfum;eHygwfudk ol‹tusôtdwfxJwGif tcef‹oifh&Sdaeonfh b%faiGoGif;vufrSwf
pm&Gutay:Y a&;rSwxm;vduonf?
f
f
k f
vlowform;rsm; pD;eif;vduygvmaom *spum;onf 'gv[dpvrf;twGi;
k f
f
k D
f
odk‹ t&Sdefjyif;pGm csKd;0ifvkduf_yD; ta&SŒbufodk‹ qufvufarmif;ESifoGm;&mrS wzef
pawmh*wvrf;wav#muf ajrmufbufw±o‹kd armif;ESiom;jyef&m armifpeonf
d f
l +
f G
d f
okcarmif;aeonfukd aES;auG;vGe;onf[k pdwr&SnEiawmhojzihf um;armif;wm
f
f
f dk f
0efudk v$Jajymif;,lvdkufum t&Sdeft[kefjyif;pGmjzifh ajrmufbuft&yfrsm;odk‹ w&
-urf;armif;ESifvm_yD; usOf;ajrmif;aumufauGŒvSonfh at'Dvrf;uav;xJodk‹ csKd;
0ifvuonf?
kd f
OD;apm. tdrfeD;csif;jzpfol uy`wdefcef;onf ol‹ _cHtwGif;rS um;armif;xGuf
vmpOf t&Sdefjyif;pGm armif;ESifvmaom xkd*spfum;ESihf acgif;csif;qkdifwdkufvkeD;yg;
jzpfom;I um;b&dwukd twif;tkyvu&onf? uy`wecef;onf a'gow}uD;jzifh
G
f
f kd f
d f
olukd wduve;yg;jzpfom;aom um;aemufovu-f unf&m ‚if;um;onf vrf;w
‹
k f k D
G
‹kd kd
h
av#mufqif;oGm;_yD; tif;,m;uefu|ef;qG,fxdyf&Sd OD;apmtdrfwGif;odk‹ auGŒ0ifoGm;
onfukd awGŒ jrifvu&onf?
kd f
olonf jynfvrf;ay:wGif ol‹um;udk &yfxm;vkduf_yD; uefudkjzwfvsuf OD;
apm. yef;_cHtwGif;odk‹ vS rf;-unfhaerdonf? OD;apm[k olrSwfrdaeaom abmif;
bDwjkd zihf vlwa,muftem; vlawG pk±;0di;&Haeonfukd olawGŒvu&onf? xdt
kH k f
kd f
k
csdeonf eHeuf (11) em&D jzpfonf?
f
xkdtcsdefu tjzLa&mif &Syftusô/ rdk;jyma&mif abmif;bDwdk0wfxm;aom OD;
apmonf “ig}uHv#if cHEdkif±kd;vm;” [efjzifh tljrL;aeyHk&onf? ol‹vlrsm;udk vkduf
zuf_yD; tvkyfaumif;pGm atmifjrifacsmarmcJhonfhtwGuf csD;usL;pum;ajymae
onf? aoewform;rsm;onf vufoD;qkyfrsm;udk avxJa0S&rf;vsuf “atmif_yD/
‹
atmif_yD” [k xyfraºuG;a-umf-ujyefonf? olwtm;vH; tpm;taomuf ,rum
H
‹kd
k
rsm;ESifh aysmyc-H uonf? ,if;od‹k olw‹kd aysmyygwDt&Set[keaumif;aepOf b!Ge/‹f
f JG
f JG
d f
f
cifarmif&ifESihf armifeDwdkwokduf olwdk. zdk'fqefx&yfum;jzifh jyefa&mufvm-u
‹
‹ ‹
onf? OD;apmESifh yxr jyefa&mufvm-uolrsm;onf tdrf0&efwmokd‹ xGufvm-u
_yD; atmifjrifr+twGuf aysmf&$ifpGm olwkd‹tm; E+wfqufaºuGa-umfae-ujcif;ukd
b!Geu cyf0if0if0g0g t*Fvyvdk “New Calendar” (jyuQ'eopf) [lI tmarÈdwf
‹f
h h
d f
d f
oH[pfaºuG;vkdufonf? (w&m;±kH;a&mufrS olu ajz&Sif;jyonfrSm “acwfopf
ay: _yD” vkd‹ a-unmonfhoabmjzpfa-umif;?) okd‹aomf ol‹acgif;aqmif}uD;u
wzef t*FvybmomESiyif “typfc&wJtxJrm ocifEyg&JŒvm;” vk‹d ar;vku&m
d f
hf
H h
S
k
d f
tajzukd rpOf;pm;wwfatmifjzpfoGm;um jrefrmvkdyif ocifEktm; b,frSmr# &Smr
awGŒojzifh ryga-umif; b!Gefu 0efcHvdkuf_yD; tajctaeudk qufpyf&Sif;jyonf?
‹
OD;apmu acgif;ndw_f y; &Si;jyr+ukd vufcvuonf? olonf ocifEEiywfouf_y;
D f
H kd f
k S fh
D
pdk;&drfw}uD;jzpfyHkr&? atmifqef;udkz,f&Sm;a&; t"duvkyf&yfrSm atmifjrif_yD;pD;
cJh_yDjzpfI olpdwfrylawmhyg? jrefrmrsKd;cspf0g'Drsm;. t"duacgif;aqmif vrf;&Sif;
oGm;_yDjzpfojzifh _Adwdo#bk&ifcHcsKyf qm[l;bwf&ef‹ (pf) onf oltm; tcsdefra&G;
‹
ac:Edionf? zke;ac:oHukd olapmihar#mf&ayawmhrnf? olukd ‘tpd;&opf tjrefzŒJG yg
kf
f
f
‹
k
awmh’ [k awmif;qdvmvdrrnf[k ,H-k unfxm;onf? OD;apmonf OD;atmifqef;.
k
hf
t"duEdiia&;òydibufEifh tm%mvkbufjzpfonf? olonf txufo‹kd aumif;pGm
kfH
f
S
aygufa&muf_yD; tpdk;&0efxrf;rsm;twGif;Yomru _Adwdo#ppfwyftwGif;Yyif
ol‹vlawG&Sdaeonf? xdktcsdefu tjcm;EdkifiHa&;orm;rsm;rSm touftm;jzifh
i,f&G,fvGef;_yD; tawGŒtóuHenf;yg;vSao;onf[k qdkEdkifonf? touf (47) ESpf
t&G,&dS OD;apmonf TyGwif 0g&ihvufa[mif;wOD;r[kwygavm? olonf ol&,
f
J G
f
f
d
The Sun owif;pm. ydkif&SifESifh t,f'Dwmvnf;jzpfygonf? rsKd;cspfygwD. acgif;
aqmifvnf;jzpf±Hkomru *syefacwfrwdkifrD 1940 rS 1942 ckESpftxd 0ef}uD;csKyf
tjzpfvnf; wm0efxrf;aqmifcygao;onf?
hJ
OD;apmtaejzifh wu,fwrf;tm;jzifh olwudk csufcsif;xGuI c&D;OD;¯udEwf
‹dk
f
+
qufjcif; r&SdcJhacs? ‚if;tjyif olxGufvmaomtcgYvnf; tvGeft-uL; 0rf;om
aysmf&iaeykr&acs[k okcu aemufyi;wGif jyefvnfajymqkconf? trSetm;jzifh
$f H
dk f
d hJ
f
olonf vky}f uHowfjzwfrowif;ukd csucsi;yif od&_dS y;jzpfonf[k ,lq&ayrnf?
+
f f
D
okaomfvnf; ,cktcgwGirl ,if;udpudk _y;_y;om;udp[k owfrwvuy&ygonf?
‹d
f
P D D
P
S f dk f Hk
xdktcsdefwGif ol‹taejzifh wkdif;jynfukd tkyfcsKyf&ef tpkd;&opfzGJŒpnf;a&;twGuf
tao;pdwtpDtpOfrsm;ukd pdwu;a&;qGaeaumif;aeayvdrrnf? ol. oufqif
f
f l
J
hf
dk
&mtcrf;tem;ESihf oufqiaom 0wfpudk qm[l;bwf&efEihf awGŒq&mY 0wfqif
dk f
Hk
‹ S
Hk
&eftwGuf tdyfcef;xJwGif jzefxm;vsuf&Sdonf?
‹
od&mwGif xdkae‹u tpdk;&tzGJŒopf zGJŒpnf;&ef qifhac:cH&olrSm OD;apmr[kwf
k‹
ygacs? (19/ 7/ 47) ae‹u ol‹om;aumiftjzpf owfrSwfxm;cJhaom om;aumif
49
49
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
50
50
26. AdvcsKyfvy}f uc&jcif;
k f k HH
rsm;xJrS wOD;jzpf_yD; vkyf}uHr+jzpfyGm;pOfu twGif;±Hk;twGif;r&SdvdkufbJ uHaumif;
axmufrI vGwxuom;cJaom ocifEjk zpfonf? xkae‹u OD;Ekxo‹kd jrefrmhtvif;
f G f G h
d
H
5
owif;pm t,f'Dwm OD;wifu ta&;w}uD; xdwfvef‹w-um; eHeuf (11) em&D
wGif vS rf;Izkef;qufonf? xkdtcgrS xdkvkyf}uHr+}uD;ta-umif; od&Sd&_yD; twGif;
0efrsm;±Hk;odk‹ oltajy;tv$m;oGm;&onf? xdktcsdefwGif tavmif;rsm;udk &efukef
jynfol‹aq;±Hk}uD;odk‹ a&$Œ _yD;ae_yD? ocifEkonf &efukefaq;±Hk}uD;okd‹ vdkufoGm;_yD;
,refae‹uyif olawGŒcJhaom OD;atmifqef;.tavmif;udk -unfhae&if; &ifxJY
wpfqdk‹vmvsuf rsuf&nfrsm; vnfvmonf? vl;0pf (pf) vrf;&Sd ol‹aetdrfodk‹ jyef
a&mufonfhtcg ae‹v,f (1) em&Dcef‹ &Sdae_yD? xdktcsdefu jrefrmEdkifiH. t"du
EdkifiHa&;ygwDjzpfonfh zqyvtzGJŒcsKyf. acgif;aqmifrsm;onf olw±Hk;ESihf eD;uyf
dk‹
pGm wnf&Sdaeaom jynfol‹&JabmftzGJŒ XmecsKyfwGif ol‹udk apmihfae-ua-umif; ol
od&Sd&onf? jynfol‹&JabmftzGJŒonf ppfjyefppfr+xrf;a[mif;rsm;. toif;jzpf_yD;
OD;atmifqef;udk opPm&Saom jynfoppftzGŒJ jzpfonf?
d
‹l
ocifEk jynfo&abmftzGŒJ ±H;od‹k a&mufaomtcg ocifwifu a&S;OD;pGm ajym
‹l J
k
qdkonf? “AkdvfcsKyfatmifqef;ae&mrSm OD;apmudkom cefvdkuf&ifawmh wjynfvHk;
‹
'kuQa&mufukefr,f? AkdvfcsKyfae&mrSm cifAsm;0ifEkdifatmif bk&ifcHudk cifAsm;oGm;
awGŒ&r,f? 'gudk usaemfwdk‹ aqG;aEG;_yD;-uyg_yD” [k qD;óudE+wfquf ajymqdkvkduf
onf? ,cifu bk&ifcH. tr+aqmifaumifpD0if (11) OD;&Sdonfhteuf ,cktcg
(5) OD;om usefawmhonf? xkae‹eeuf ypfcwfrrS &Siusef&pfol 0ef}uD; (3) OD; jzpf
d H
+ f
onfh OD;b*srf;/ OD;atmifZHa0ESihf OD;jrtjyif (ydkaqmifa&;ESifh qufoG,fa&;&m 0ef
‹
}uD;) aumifpD0if apmpHzdk;oifESihf (jynfxJa&;ESihf w&m;a&;&m0ef}uD;) aumifpD
0if OD;ausmf_idr;wd‹k jzpf-uonf?
f
ocifEkonf wkH‹qkdif;raeacs? OD;atmifqef;ae&mY ol‹tm; tpm;xdk;&ef
twGuf tr+aqmifaumifp. 'k=OuU@ae&mtwGuf ocifEtm; axmufca-umif;
D
k
H
zqyvtzGŒJcsKyfþtvkytr+aqmifaumfrwDuþuefuuor&Sþd qH;jzwftwnfðyay;
f
‹ G f l
k
vduonf? Twm0efukd ol,&ygv#if vGwvyfa&;&_yD;aemuf (6) vt-umwGif
k f
l
f
olukd Ekwxuciay;&rnf[aom ¹cGi;csufjzihf ocifEu oabmwlvuonf?
‹
f G f G hf
l
f
k
kd f
ocifEktdrfjyefa&muf_yD;þr-umrD bk&ifcHxHodk‹ roGm;&ao;rD tcsdeftwGif;
bk&ifcu olxze;qufavonf? ocifEtm; bk&ifcu 0ef}uD;csKyf&mxl;udk vuf
H
‹ H k f
k
H
cH&efEihf tpd;&opfzŒJGpnf;&ef w&m;0if zdw-f um;wm0efay;jcif;udk cH&avawmhonf?
S
k
xkdrSwyg; usqHk;oGm;aom tmZmenf}uD;rsm;. ZeD;/ rkqdk;rwOD;v#if ±lyD;aiG
(100˜000) pDudkvnf; u±k%ma-u;tjzpf axmufyHh&efvnf; bk&ifcHu t}uHðy
onf? OD;atmifqef;onf olZeD;onf a':cif-unfukd vlrr,f uav; (3) a,muf
‹
fD
fSf
ESifh xm;&pfconf? atmifqef;OD; 6 ESifh atmifqef;vif; 7 om;ESpO;tjyif ESpEpt&G,f
hJ
orD;i,f atmifqef;pk-unfwdk‹ jzpf-uonf?
ae‹v,fyi; tdyruf aemufwuGurmrl eHeufu yifyef;cJrtpkpwa-umihf
kd f
f
f S
h +
k ‹dk
olwdkaomufvkduf-uaom ,rumwdku OD;apm_cH0if;twGif;&Sd vufoyfarG;xm;
‹
‹
aom olvlrsm;tm; òrdwGif;Y bmawGjzpfysufaeonfrsm;udk rodEkdifavmufatmif
‹
›
ae‹cif;ydkif; Z&ufrif;pnf;pdrfESihf tol&mewfrsm;b0 wc%a&mufoGm;apygawmh
onf? odk‹aomf nae (3) em&D rxdk;rDuav;wGif tjyifvrf;rrS qlqlnHnH armf
awmfum; tif*sifpufoHrsm;u olwudk tol&mtdyfrufrS vefEdk;apcJhonf? ykvdyf
dk‹
‹
ESifh ppfwyft&efwyfzGJŒrsm;u olwdrar#mfvifhbJ ±kwfw&ufOD;apmtdrfudk 0dkif;xm;
k‹
vdkuf-uonf? 8 xkdtcg armifpdk;onf csufcsif;yif ol‹aoewfudk aumufqGJvdkuf
aomfvnf; oltem;&Sd olvlrsm;u oltm; aoewfroHk;&ef wm;qD;xm;-uonf?
‹
‹
‹
wzef r+e}f uD;uvnf; xdtwl olawmfraoewfukd ajr‡mufvuonftcsdewif ol‹
‹k
‹
D
kd f h
f G
9
vufudk ykvdyfwOD;u aoewfjzifh ypfcsvdkufonf? wjcm;aemufvdkufrsm;rSmrl
xkae‹eeufu twGi;0efrsm;±H;wGif olwo;cJaom aoewfrsm;udk tdraemufbuf&dS
d H
f
k
‹ dk kH h
f
tif;,m;uefxJodk‹ tvsifpvdk ypfcsazsmufzsuf&ef óud;yrf;vsuf&Sdae-uonf? xdk
ae&mrSm OD;apmu olwdk‹rdom;pktwGuf a&ueftpyfwGif aqmufwnfay;xm;
aom bk&m;ausmif;aqmifav;teD;Y jzpfonf?
atmifjrifr+onf wae‹yifrcHvdkufbJ vlowfr+jzifh olwdk‹tm;vHk; vufqkyf
vufudkif tzrf;cHvdkuf&aomtcg tjrihfqHk;ae&mrS ðywfusvmaom olrsm;uJhodk‹
OD;apmvlrsm;pkonf pdwfua,mifacsmufcsm; ysufjym;ae-u_yD? odk‹aomfvnf; OD;
f ‹
apmrSmrl &SmrS &Sm;aomol[k qd&avmufatmif wnf_idrvygonf? 10 xdwvefthH
k
f S
-o0rf;enf;aom trlt&m[lI bmr#r&Sd? ol. tdrfudk ykvdyfwyfrsm; pD;eif;xm;
onfhtcsdefumvwav#mufvHk; OD;apm. [efyeftrlt&monf vHk;0rysufjym;/
ol‹tm; apmihfa&Smuf&efvmaom ol‹vufatmufcH wynfhi,fom;rsm;ESihf awGŒ&
onfh yHkpHrsKd;/ bmyJjzpfjzpf udpPtm;vHk; qdkif&m=Edkif&m ol‹tquftoG,frsm;t&
uGif;qufrdrd xdxda&mufa&muf _yD;pD;oGm;onfhtcg ol‹bufu tav;omvdrfh
rnf[k ,Hk-unfr+tjynfh ol‹ Y &SdaeyHk&onf? odk‹aomfvnf; vufxJwGif udkifxm;
aom 0DpuDcGufxJrS vufusef,rumudk jznf;nif;pGm pkyfaomuf&if; ol‹ta&SŒrS
ykvdyft&m&Sd (Police Superintendent) udk ta&;rpdkufovdk trl&mjzihf &SmazGzrf;
51
51
AdvcsKyfatmifqef;udk b,folowfovJ ´
k f
52
52