SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 47
Descargar para leer sin conexión
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
2
Sumario
Contenido
Introducción...................................................................................................................... 5
Introducción...................................................................................................................... 5
Introduction ...................................................................................................................... 6
Antigüedad ....................................................................................................................... 7
Antigüedad ....................................................................................................................... 7
Ancient Times .................................................................................................................. 8
Biblioteca de Asurbanipal ................................................................................................ 9
Biblioteca de Asurbanipal ................................................................................................ 9
Assurbanipal Library........................................................................................................ 9
Biblioteca de Alexandría ................................................................................................ 11
Biblioteca de Alejandría ................................................................................................. 12
Alexandria Royal Library............................................................................................... 12
Biblioteca de Constantinopla.......................................................................................... 13
Biblioteca de Contantinopla ........................................................................................... 13
Constantinople Library................................................................................................... 14
China............................................................................................................................... 15
China............................................................................................................................... 15
China............................................................................................................................... 16
Exipto, Roma e Xerusalén.............................................................................................. 17
Egipto, Roma y Jerusalén............................................................................................... 17
Egypt, Rome and Jerusalem ........................................................................................... 18
Biblioteca de Nalanda (India)......................................................................................... 19
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
3
Biblioteca de Nalanda (India)......................................................................................... 19
Nalanda’s Library........................................................................................................... 20
Biblioteca de Lovaina..................................................................................................... 21
Biblioteca de Lovaina..................................................................................................... 21
Library of Louvain.......................................................................................................... 22
Biblioteca Nacional de Perú ........................................................................................... 23
Biblioteca Nacional de Perú ........................................................................................... 23
Peru National Library..................................................................................................... 24
España............................................................................................................................. 25
España............................................................................................................................. 26
Spain............................................................................................................................... 27
Bibliocausto Nazi ........................................................................................................... 29
Bibliocausto Nazi ........................................................................................................... 29
Bibliocaust Nazi ............................................................................................................. 30
Polonia............................................................................................................................ 31
Polonia............................................................................................................................ 31
Poland............................................................................................................................. 31
Arxentina ........................................................................................................................ 32
Argentina ........................................................................................................................ 32
Argentina ........................................................................................................................ 32
Biblioteca de Irak............................................................................................................ 33
Biblioteca de Irak............................................................................................................ 33
National Library of Iraq.................................................................................................. 34
Biblioteca Nacional de Bosnia e Herzegonivna (Saraxevo)........................................... 35
Biblioteca Nacional de Bosnia y Herzegonivna (Sarajevo) ........................................... 35
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
4
Bosnia Herzegovina National Library (Sarajevo) .......................................................... 36
Biblioteca da Academia de Ciencias de Exipto.............................................................. 37
Biblioteca de la Academia de Ciencias de Egipto.......................................................... 37
Science Academy Library .............................................................................................. 37
Biblioteca do Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) .......................................................... 39
Biblioteca del Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) ......................................................... 39
Ahmed Baba Institute Library (Tombuctú).................................................................... 39
Biblioteca UNEFA (Venezuela)..................................................................................... 40
Biblioteca UNEFA (Venezuela)..................................................................................... 40
Library UNEFA(Venezuela) .......................................................................................... 40
Guía de lectura................................................................................................................ 41
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
5
Introducción
A destrución de bibliotecas foi unha
práctica habitual ao longo da historia,
xeralmente promovida por exaltados
líderes políticos ou relixiosos; está
asociada a o fanatismo ideolóxico e
adoita acaecer como consecuencia de
câmbios sociais radicais,
enfrontamentos relixiosos, e conflitos
bélicos. Constitúe, xunto coa
bibliocastia ou queima de libros, un dos
capítulos da Historia da estulticia, a
incultura, o odio e a vinganza..
A queima e destrucción de bibliotecas
remontase aos orixes dos primeiros
escritos.
Dous grandes exemplos desta grave
perda foron Exipto e Grecia, das que se
calcula que se perdeu o 80% da
literatura e a ciencia de ambas as
civilizacións antigas, a causa
principalmente das sucesivas guerras
sufridas, así como a destrución da
biblioteca de Alexandría. En tempos
máis modernos, as guerras e revolucións
seguiron sen respectar nin os muros
bibliotecarios nin o valor dos libros.
Destrucións masivas de libros durante a
Revolución Francesa, a Guerra de
Independencia española e a conquista
de América son algúns exemplos. Os
conflitos armados durante o século XX
tampouco foron alleos a esta actividade
destrutiva, engadindo a destrución de
libros e biblioteca como unha práctica
máis ou menos habitual.
Nesta mostra facemos un percorrido
polas luces e sombras das bibliotecas
destruídas, queimadas e tamén
recuperadas
Introducción
La destrucción de bibliotecas ha sido
una práctica habitual a lo largo de la
historia, generalmente promovida por
exaltados líderes políticos o religiosos;
está asociada al fanatismo ideológico y
suele acaecer como consecuencia de
cambios sociales radicales,
enfrentamientos religiosos, y conflictos
bélicos. Constituye, junto con la
bibliocastia o quema de libros, uno de
los capítulos de la Historia de la
estulticia, la incultura, el odio y la
venganza.
La quema y destrucción de bibliotecas
se remonta a los orígenes de los
primeros escritos.
Dos grandes ejemplos de esta grave
pérdida fueron Egipto y Grecia, de las
que se calcula que se perdió el 80% de
la literatura y la ciencia de ambas
civilizaciones antiguas, a causa
principalmente de las sucesivas guerras
sufridas, así como la destrucción de la
biblioteca de Alejandría. En tiempos
más modernos, las guerras y
revoluciones siguieron sin respetar ni
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
6
los muros bibliotecarios ni el valor de
los libros. Destrucciones masivas de
libros durante la Revolución Francesa,
la Guerra de Independencia española y
la conquista de América son algunos
ejemplos. Los conflictos armados
durante el siglo XX tampoco han sido
ajenos a esta actividad destructiva,
añadiendo la destrucción de libros y
biblioteca como una práctica más o
menos habitual.
En esta muestra hacemos un recorrido
por las luces y sombras de las
bibliotecas destruídas, quemadas y
también recuperadas
Introduction
The destruction of libraries has been
common practice along History, usually
promoted by political and religious
exalted leaders; associated to
ideological fanaticism and happening as
a consequence of radical social
movements, religious clashing or war. It
is, alongside burning books, a chapter in
the History of stupidity, uncultured
minds, hate and vengeance. The burning
and destruction of libraries started with
the first writing works.
Two great examples of this loss were
Egypt and Greece, from which it has
been estimated we have lost 80% of
their literature and science mainly
because of their many wars, but also
because of the destruction of the
Alexandria library. In recent times, war
and revolution still don’t respect the
value of books or the librarian walls.
Massive destructions of books during
the French Revolution, the Spanish
Independence War or the Invasion of
America are examples of this. The
conflicts during the XX century didn’t
shy away from this destruction, turning
it into a fairly common practice.
This exhibition will make a tour along
the lights and shadows of the destroyed
and burned, but also recovered libraries.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
7
Antigüedad
O Papiro de Ipuur, narrado por "o
príncipe Ipu", partidario da vella orde,
describe como foron destruídas moitas
bibliotecas de templos durante o 1º
período intermedio de Exipto (ca. 2175
a 2040 a. C.). As desavinzas entre os
clérigos partidarios de Amón e os de
Atón provocaron a destrución das obras
dos seus adversarios, que mesmo
borraron escrupulosamente de todo o
país o nome do principal valedor de
Atón, o faraón Ajenatón ( ca. 1353 -
1337 a. C.)
Heródoto escribiu que cando Cambises
invadiu Exipto en 525 a. C., arrasou os
templos e queimou todo resto de cultura
do país, quedándose só co ouro, pois
este non ofendía a súa memoria.
Na fortaleza dos espíritos do palacio de
Darío I (ca. 549 - 485 a. C.) en
Persépolis, gardábanse os arquivos dos
reis aqueménidas, gravados en chumbo
e estaño, nunha escura sala (a 33 do
Tesouro). Foi incendiada, pero a lenda
conta que se salvaron os dous únicos
manuscritos de Zoroastro: «o libro dos
libros de Persia», escrito con letras de
ouro, aínda que poucos séculos despois
foron destruídos no incendio da
Biblioteca de Alexandría, onde estaban
depositados.
O tirano grego Pisístrato, reuniu na súa
Biblioteca as obras da época -
inicialmente, co obxectivo de compoñer
a Ilíada-, pero foi saqueada por Jerjes en
480 a. C
Antigüedad
El Papiro de Ipuur, narrado por "el
príncipe Ipu", partidario del viejo orden,
describe cómo fueron destruidas
muchas bibliotecas de templos durante
el 1º periodo intermedio de Egipto (ca.
2175 a 2040 a. C.). Las desavenencias
entre los clérigos partidarios de Amón y
los de Atón provocaron la destrucción
de las obras de sus adversarios, que
incluso borraron escrupulosamente de
todo el país el nombre del principal
valedor de Atón, el faraón Ajenatón (ca.
1353 - 1337 a. C.)
Heródoto escribió que cuando Cambises
invadió Egipto en 525 a. C., arrasó los
templos y quemó todo resto de cultura
del país, quedándose sólo con el oro,
pues este no ofendía su memoria
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
8
En la fortaleza de los espíritus del
palacio de Darío I (ca. 549 - 485 a. C.)
en Persépolis, se guardaban los archivos
de los reyes aqueménidas, grabados en
plomo y estaño, en una oscura sala (la
33 del Tesoro). Fue incendiada, pero la
leyenda cuenta que se salvaron los dos
únicos manuscritos de Zoroastro: «el
libro de los libros de Persia», escrito
con letras de oro, aunque pocos siglos
después fueron destruidos en el
incendio de la Biblioteca de Alejandría,
donde estaban depositados.
El tirano griego Pisístrato, reunió en su
Biblioteca las obras de la época –
inicialmente, con el objetivo de
componer la Ilíada–, pero fue saqueada
por Jerjes en 480 a. C.
Ancient Times
Ipuur’s Papyri, narrated by “Prince
Ipu”, advocate of the old order, it
describes how many temple libraries
were destroyed during the first
intermediate period of Egypt (ca. 2175
to 2040 b.C.). Disturbances between
Amon and Aton’s priests triggered the
destruction of their adversary’s works,
to the point of completely wiping out
Aton’s main supporter’s name all
around the country, pharaoh Ajenaton
(ca. 1353 - 1337 b.C.)
Herodotus wrote that when Cambyses
invaded Egypt in 525 b.C. he destroyed
the temples and burned every hint of
culture in the country keeping just the
gold as it didn’t hurt his memory.
At the spirits fortress in the palace of
Darius I (ca. 549 - 485 b.C.) in
Persepolis, there were the Archemenid
kings’ archives, engraved in lead and
tin, on a dark room (Treasure Room
33). It was burned, but legend says the
saved the only two Zoroastrian
manuscripts: “the Persian book of
books”, written in golden letters; even if
a few centuries afterwards they were
destroyed at the burning of the
Alexandrian Library, where they were
being kept.
The Greek tyrant Pisistratus collected at
his library the works of his time –
initially with the objective of
composing the Iliad- but it was robbed
by Jerjes in 480 b.C.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
9
Biblioteca de Asurbanipal
A biblioteca de Asurbanipal foi unha
gran biblioteca na cidade asiria de
Nínive. Foi famosa desde a súa
creación, iniciada polo rei Sargón II,
que reinou desde o 722 a o 705 a. C. e
ampliada polo rei Asurbanipal (669-627
a. C.). Atopábase situada no recinto de
o palacio.
A biblioteca consistía nunha colección
de táboas feitas de arxila, cubertas
dunha escritura fina e apertada por
ambos os lados. Chegáronse a reunir ata
22.000 tablillas, atopadas baixo os
cascallos do palacio real en Nínive.
Cando os babilonios arrasaron Nínive
ao mando de Nabopolasar no 612 a.C.
destruíron gran parte do seu contido,
como a Epopea de Gilgamesh, o mito de
Adapa, ou o pobre home de Nipur,
precedentes dos relatos bíblicos e das
mil e unha noites.
Despois da caída de Nínive permaneceu
oculta ata que en 1845 descubriuna o
arqueólogo inglés Sir Austin Henry
Layard. Actualmente atópanse mostras
desta biblioteca no Museo Británico de
Londres.
Biblioteca de Asurbanipal
La biblioteca de Asurbanipal fue una
gran biblioteca en la ciudad asiria de
Nínive. Fue famosa desde su creación,
iniciada por el rey Sargón II, que reinó
desde el 722 al 705 a. C. y ampliada por
el rey Asurbanipal (669-627 a. C.). Se
encontraba situada en el recinto del
palacio.
La biblioteca consistía en una colección
de tablas hechas de arcilla, cubiertas de
una escritura fina y apretada por ambos
lados. Se llegaron a reunir hasta 22.000
tablillas, encontradas bajo los
escombros del palacio real en Nínive.
Cuando los babilonios arrasaron Nínive
al mando de Nabopolasar en el 612 a.C.
destruyeron gran parte de su contenido,
como la Epopeya de Gilgamesh, el mito
de Adapa, o el pobre hombre de Nipur,
precedentes de los relatos bíblicos y de
Las mil y una noches.
Después de la caída de Nínive
permaneció oculta hasta que en 1845 la
descubrió el arqueólogo inglés Sir
Austin Henry Layard. Actualmente se
encuentran muestras de esta biblioteca
en el Museo Británico de Londres.
Assurbanipal Library
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
10
Assurbanipal has a great library at
Assyrian town of Nineveh. It was
famous since its creation, impulse by
king Sargon II (722 – 705 b.C.) and
extended by Assurbanipal (669 - 627
b.C.). It was inside the palace.
This library possessed a collection of
clay tablets covered in very thin and
crammed writings on both sides. Under
the ruins of Nineveh Royal Palace they
have found up to 22.000 tablets.
When Babylonians razed Nineveh under
the orders of Nabopolasar in 612 b.C.,
they destroyed most of its contents such
as Gilgamesh Epopee, Adapa’s myth or
Nippur’s poor man, first drafts of
biblical stories and A Thousand And
One Nights.
After Nineveh fell, the library stayed
hidden until 1845 when it was found by
English archeologist Sir Austin Henry
Layard. Now there are pieces from that
library at the British Museum in
London.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
11
Biblioteca de Alexandría
A Biblioteca Real de Alexandría foi na
súa época a máis grande do mundo.
Situada na cidade exipcia de
Alexandría, estímase que foi fundada a
comezos do século III a. C. por
Ptolomeo I Sóter, e ampliada polo seu
fillo Ptolomeo II Filadelfo, chegando a
albergar ata 900 000 manuscritos.
Constaba de 10 grandes salas de
investigación, cada unha dedicada a un
tema distinto; había grandes fontes e
columnatas, xardíns botánicos, un
zoológico, salas de disección, un
observatorio astronómico e, unha gran
sala comedor onde levaban a cabo con
toda liberdade, as discusións críticas das
ideas daquela época.
Para algúns escritores latinos, a
biblioteca apenas resultou afectada no
incendio provocado polas tropas de
Julio César en 48 a. C. Probablemente,
o fin da biblioteca debe situarse nun
momento indeterminado do século III
ou do século IV, quizá en 273, cando o
emperador Aureliano tomou e saqueou
a cidade, ou cando Diocleciano fixo o
propio en 297.
A nova Biblioteca Alejandrina,
rememorando a orixinal e promovida
pola Unesco, foi inaugurada o 16 de
outubro de 2002 na mesma cidade.
Carécese de testemuños precisos sobre
os seus aspectos máis esenciais, e non
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
12
se atoparon ruínas, ademais as ruínas do
Serapeo son moi escasas.
Biblioteca de Alejandría
La Biblioteca Real de Alejandría fue en
su época la más grande del mundo.
Situada en la ciudad egipcia de
Alejandría, se estima que fue fundada a
comienzos del siglo III a. C. por
Ptolomeo I Sóter, y ampliada por su hijo
Ptolomeo II Filadelfo, llegando a
albergar hasta 900 000 manuscritos.
Constaba de 10 grandes salas de
investigación, cada una dedicada a un
tema distinto; había grandes fuentes y
columnatas, jardines botánicos, un
zoológico, salas de disección, un
observatorio astronómico y, una gran
sala comedor donde se llevaban a cabo
con toda libertad, las discusiones
críticas de las ideas de aquella época.
Para algunos escritores latinos, la
biblioteca apenas resultó afectada en el
incendio provocado por las tropas de
Julio César en 48 a. C. Probablemente,
el fin de la biblioteca debe situarse en
un momento indeterminado del siglo III
o del siglo IV, quizá en 273, cuando el
emperador Aureliano tomó y saqueó la
ciudad, o cuando Diocleciano hizo lo
propio en 297.
La nueva Biblioteca Alejandrina,
rememorando la original y promovida
por la Unesco, fue inaugurada el 16 de
octubre de 2002 en la misma ciudad. Se
carece de testimonios precisos sobre sus
aspectos más esenciales, y no se han
encontrado ruinas, además las ruinas del
Serapeo son muy escasas.
Alexandria Royal Library
Alexandria Royal Library was the
biggest one during their time. Place at
the Egyptian town of Alexandria, they
estimate it was founded at the beginning
of the III century b.C. by Ptolomeus I
Soter and expanded by his son
Ptolomeus II Filadelfus, having a total
of 900.000 manuscripts. It had ten
investigation rooms, each one for a
different topic; big fountains and
columns, botanical gardens, a zoo,
dissection rooms, an astronomical
observatory, and a dining room where
there were critical discussions of the
topics of the time.
For some Latin writers, the library was
barely afflicted by the fire provoked by
Julius Caesar’s tropes in 48 b.C. The
end of the library was probably in an
undetermined moment of the III or IV
century, either in 273 when Emperor
Aurelian took and robbed the town, or
when Diocletian did the same thing in
297.
The new Alexandrian Library,
remembering the original and fostered
by Unesco, opened in October 16th,
2002, in the same town. There are no
precise testimonies about the essential
aspects of the old one, and no ruins
have been found, that adding to the
point that Sarapeo ruins are very rare.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
13
Biblioteca de Constantinopla
A Biblioteca de Constantinopla foi
creada en 315, por Constantino o
Grande con 7.000 volumes no seu
inicio), que chega a ter máis de 100 mil
rolos na época de Teodosio.
Durante o momento do seu máximo
esplendor, a finais do século V, chegou
a posuír máis de 120.000 volumes, o
que a converteu na máis grande da súa
época. O ano 477 sufriu un incendio que
destruíu practicamente todo o edificio,
aínda que moitos dos libros lograron
salvarse. Reconstruíuse o edificio, pero
volveu queimarse no 726 por León III o
Isáurico. É probable que gran parte da
colección repartísese entre mosteiros e
coleccións privadas a partir deste
momento.
Case cincocentos anos máis tarde, en
1204, volveu ser destruída e arrasada
durante o saqueo de francos e
venecianos na Cuarta Cruzada. É
probable que gran parte dos libros
perdésense durante este período.
Finalmente, desapareceu en 1453 tras a
caída de Constantinopla en mans turcas.
Pouco se sabe do destino dos libros tras
a anexión otomá, xa que moi poucos
exemplares coñecidos foron voltos ver.
Biblioteca de Contantinopla
La Biblioteca de Constantinopla fue
creada en 315, por Constantino el
Grande con 7.000 volúmenes en su
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
14
inicio), que llega a tener más de 100 mil
rollos en la época de Teodosio.
Durante el momento de su máximo
esplendor, a finales del siglo V, llegó a
poseer más de 120.000 volúmenes, lo
que la convirtió en la más grande de su
época. El año 477 sufrió un incendio
que destruyó prácticamente todo el
edificio, aunque muchos de los libros
lograron salvarse. Se reconstruyó el
edificio, pero volvió a quemarse en el
726 por León III el Isáurico. Es
probable que gran parte de la colección
se repartiera entre monasterios y
colecciones privadas a partir de este
momento.
Casi quinientos años más tarde, en
1204, volvió a ser destruida y arrasada
durante el saqueo de francos y
venecianos en la Cuarta Cruzada. Es
probable que gran parte de los libros se
perdieran durante este periodo.
Finalmente, desapareció en 1453 tras la
caída de Constantinopla en manos
turcas. Poco se sabe del destino de los
libros tras la anexión otomana, ya que
muy pocos ejemplares conocidos han
sido vueltos a ver.
Constantinople Library
Constantinople Library was created in
315 by Constantine the Great and
started with 7.000 volumes, having
more than 100.000 rolls during
Theodosius’s times.
During its most splendorous years, at
the end of V century, it had more than
120.000 volumes, making it the biggest
at the time. In 477 it burned and the
whole building was destroyed, but most
of the books were saved. It was rebuilt
but burned again in 726 by Leon III.
Probably a big part of the collection was
handed to monasteries and private
collections since that moment.
Almost five hundred years later, in
1204, it was destroyed again and razed
during the French and Venetian robbery
in the Fourth Crusade. Part of the books
probably got lost during that time.
Finally, it disappeared in 1453 after
Constantinople’s fall to the Turkish.
Little is known about those books after
the Ottoman joining, as very few known
volumes have been seen again.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
15
China
O 213 a.C., ano no cal un grupo de
homes tentaba reunir todos os libros en
Alexandría, Shi Huandi aprobou entón
que se queimasen todos os libros,
excepto os que versaban sobre
agricultura, medicina ou profecía. De
fogar en fogar, os funcionarios
apoderáronse dos libros e fixéronos
arder nunha pira, para sorpresa e alegría
de quen non os leron. Máis de
catrocentos letrados remisos foron
enterrados vivos e as súas familias
sufriron incontables humillacións.
Tres foron os feitos que marcaron a
xestión do Emperador Shi Huandi: a
construción da Gran Muralla, a Gran
Tumba con 7000 guerreiros de terracota
e a Gran queima de libros. Todo en
proporcións colosais.
Segundo as Memorias históricas,
despois que Qin Shi Huangdi, o
primeiro emperador de China, unificase
o país no ano 221 antes de Cristo, o seu
chanceler Li Se suxeriu suprimir o
discurso intelectual co fin de unificar
todos os pensamentos e as opinións
políticas. A xustificación era que os
intelectuais cantaban falsos encomios e
facían crecer a disidencia mediante a
difamación.
China
El 213 a.C., año en el cual un grupo de
hombres intentaba reunir todos los
libros en Alejandría, Shi Huandi aprobó
entonces que se quemaran todos los
libros, excepto los que versaban sobre
agricultura, medicina o profecía. De
hogar en hogar, los funcionarios se
apoderaron de los libros y los hicieron
arder en una pira, para sorpresa y
alegría de quienes no los habían leído.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
16
Más de cuatrocientos letrados reacios
fueron enterrados vivos y sus familias
sufrieron incontables humillaciones.
Tres fueron los hechos que marcaron la
gestión del Emperador Shi Huandi: la
construcción de la Gran Muralla, la
Gran Tumba con 7000 guerreros de
terracota y la Gran quema de libros.
Todo en proporciones colosales.
Según las Memorias históricas, después
que Qin Shi Huangdi, el primer
emperador de China, unificara el país en
el año 221 antes de Cristo, su canciller
Li Si sugirió suprimir el discurso
intelectual con el fin de unificar todos
los pensamientos y las opiniones
políticas. La justificación era que los
intelectuales cantaban falsas alabanzas y
hacían crecer la disidencia mediante la
difamación.
China
In 213 b.C., while a group of men was
trying to reunite all the Alexandria
books, Shi Huandi approved to burn
every book except the ones about
agriculture, medicine or prophecies.
Going to every home, government
workers got the books and burned them
on a pyre, surprising and cheering those
who hadn’t read them. More than four
hundred reluctant literates were buried
alive and their families suffered
unspeakable humiliations.
Three facts marked Emperor Shi
Huandi’s management: the Great Wall,
the Great Tomb with 7.000 clay
soldiers, and the Great Burning of
Books. Everything was in colossal
proportions.
According to historical memories, after
Qin Shi Huangdi, first Emperor of
China, unified the country in 221 b.C.,
his chancellor Li Si suggested
suppressing the intellectual discussion
so all thinking and political opinions
could become one. He justified it saying
that intellectual proclaimed fake
praising and increased dissidence by
using defamation
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
17
Exipto, Roma e Xerusalén
Exipto é declarado islámico en 604; os
Libros da sabedoría estaban depositados
nos Tesouros reais, pero en 633 Omar
proclamou: «...se o que di neles é
conforme ao Libro de Deus non permite
ignoralos, pero se hai algo neles contra
o Libro, son malos, sexa como sexa,
destrúeos.» Utilizáronse como
combustible.
Por privarlle do seu amor, a esposa do
rico príncipe fatimí Mahmud ao Dawla
bin Fatik, despois do seu falecemento
destruíu a súa biblioteca, unha do catro
máis admirables do Cairo. O príncipe,
gran poeta, adoraba ler e escribir noite
tras noite.
A biblioteca da residencia dos papas en
Letrán, dispoñía de numerosos libros de
diversos autores clásicos gregos e
latinos que foron ordenados queimar
por Gregorio I (590) «o cónsul de
Deus», perdéndose exemplares de
Cicerón, Perico Livio e outros moitos
autores, alegando que «os mozos
prefiren esas lecturas ao Novo
Testamento». A partir deste pontífice
considerouse que a soa proximidade
dun libro pagán pode poñer en perigo
unha alma piadosa.
Os cruzados cercaron Trípoli en 1099.
Rendida a cidade sen combate, os
vencedores, entre outras tropelías,
prenderon lume á Biblioteca. Un
sacerdote, vendo a multitude de
edicións do Corán depositadas nos seus
andeis ordenou o seu incendio.
Egipto, Roma y Jerusalén
Egipto es declarado islámico en 604; los
Libros de la sabiduría estaban
depositados en los Tesoros reales, pero
en 633 Omar proclamó: «...si lo que
dice en ellos es conforme al Libro de
Dios no permite ignorarlos, pero si hay
algo en ellos contra el Libro, son malos,
sea como sea, destrúyelos.» Se
utilizaron como combustible.
Por haberle privado de su amor, la
esposa del rico príncipe fatimí Mahmud
al Dawla bin Fatik, después de su
fallecimiento destruyó su biblioteca,
una de las cuatro más admirables de El
Cairo. El príncipe, gran poeta, adoraba
leer y escribir noche tras noche.
La biblioteca de la residencia de los
papas en Letrán, disponía de numerosos
libros de diversos autores clásicos
griegos y latinos que fueron ordenados
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
18
quemar por Gregorio I (590) «el cónsul
de Dios», perdiéndose ejemplares de
Cicerón, Tito Livio y otros muchos
autores, alegando que «los jóvenes
prefieren esas lecturas al Nuevo
Testamento». A partir de este pontífice
se consideró que la sola proximidad de
un libro pagano puede poner en peligro
un alma piadosa.
Los cruzados sitiaron Trípoli en 1099.
Rendida la ciudad sin combate, los
vencedores, entre otras tropelías,
prendieron fuego a la Biblioteca. Un
sacerdote, viendo la multitud de
ediciones del Corán depositadas en sus
estanterías ordenó su incendio.
Egypt, Rome and Jerusalem
Egypt is declared an Islamic country in
604. The Wisdom Books are in the
Royal Treasures, but in 633 Omar
proclaims that: “[…] If what they say is
according to God’s Book they cannot be
ignored, but if there is something on
them against the Book, they’re bad; and
anyway, destroy them […]” They were
used as fuel.
Because she lost her loved one, Fatima
Prince Mahmud al Dawla bin Fatik’s
wife destroyed his library after his
death, one of the most admirable ones in
Cairo. The prince and poet loved
reading and writing every night.
The library at the pope’s residency in
Letran had many books from different
Greek and Latin authors that were
ordered to burn by Gregory I “Consul of
God” (590), destroying volumes by
Cicero, Titus Livius and many others
pleading that “young people prefer
reading those instead of the New
Testament”. From that moment on they
considered that the proximity of a pagan
book could risk a pious soul.
The Crusaders besieged Tripoli in 1099.
The town surrendered without combat
and the winners, among other
monstrosities, they burned the library. A
priest, seeing how many Quran editions
were on its shelves, ordered the fire.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
19
Biblioteca de Nalanda (India)
Nalanda foi unha das primeiras
universidades do mundo e a
universidade budista máis grande da
historia. Fundouse durante o reinado do
Emperador Gupta, Kumaragupta. O
complexo foi construído con ladrillos
vermellos e as súas ruínas ocupan unha
área de 14 hectáreas.
A biblioteca de Nalanda, coñecida como
Dharma Gunj (Montaña da Verdade) ou
Dharmagañja (Tesouro da Verdade), foi
o arquivo máis soado da doutrina
budista no mundo. Dise que a súa
colección incluía centos de miles de
volumes; era tan vasta que se queimou
durante meses cando invasores
musulmáns, dirixidos polo turco
Bakhtiar Khilji en 1193, prendéronlle
lume. Miles de monxes foron
queimados vivos ou asasinados.
Biblioteca de Nalanda (India)
Nalanda fue una de las primeras
universidades del mundo y la
universidad budista más grande de la
historia. Se fundó durante el reinado del
Emperador Gupta, Kumaragupta. El
complejo fue construido con ladrillos
rojos y sus ruinas ocupan un área de
14 hectáreas.
La biblioteca de Nalanda, conocida
como Dharma Gunj (Montaña de la
Verdad) o Dharmagañja (Tesoro de la
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
20
Verdad), fue el archivo más célebre de
la doctrina budista en el mundo. Se dice
que su colección incluía cientos de
miles de volúmenes; era tan vasta que
se quemó durante meses cuando
invasores musulmanes, dirigidos por el
turco Bakhtiar Khilji en 1193, le
prendieron fuego. Miles de monjes
fueron quemados vivos o asesinados.
Nalanda’s Library
Nalanda was one of the first universities
in the world and the biggest Buddhist
university of History. It was created
during the ruling of Emperor Gupta
Kumaragupta. It was built with red
bricks and its ruins occupy 14 hectares.
Nalanda’s library, known as Dharma
Gunj (Mountain of Truth) or
Dharmagañja (Treasure of Truth), was
the most famous archive of Buddhist
doctrine in the world. It’s rumored that
its collection had hundreds of thousands
of books; it was so big it burned for
months when Muslim conquerors, with
the Turkish Bakhtiar Khilji as their
leader, burned it in 1193. Thousands of
monks were burned alive of killed.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
21
Biblioteca de Lovaina
A biblioteca da Universidade de
Lovaina (Bélxica) é un símbolo da
historia europea. Albergou máis de
300.000 volumes.
O 25 de agosto de 1914, durante a
Primeira Guerra Mundial despois de
varios días de ocupación pacífica da
cidade por tropas alemás, os seus
soldados prenderán lume á biblioteca da
Universidade e a unha gran parte da
cidade de Lovaina. O edificio da
biblioteca quedaría reducido a un
esqueleto carbonizado no que quedaban
a mercé do vento os restos dos antigos
libros destruídos polas chamas.
Entre 1921 e 1928 foi reconstruída, para
volver ser vítima da II Guerra Mundial
en 1940 durante a ocupación de Lovaina
polo exército alemán. Posteriormente
volveu ser reconstruída e na actualidade
é considerada unha das máis
importantes bibliotecas en chan
europeo.
Biblioteca de Lovaina
La biblioteca de la Universidad de
Lovaina (Bélgica) es un símbolo de la
historia europea. Albergó más de
300.000 volúmenes.
El 25 de agosto de 1914, durante la
Primera Guerra Mundial después de
varios días de ocupación pacífica de la
ciudad por tropas alemanas, sus
soldados prenderán fuego a la biblioteca
de la Universidad y a una gran parte de
la ciudad de Lovaina. El edificio de la
biblioteca quedaría reducido a un
esqueleto carbonizado en el que
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
22
quedaban a merced del viento los restos
de los antiguos libros destruidos por las
llamas.
Entre 1921 y 1928 fue reconstruida,
para volver a ser víctima de la II Guerra
Mundial en 1940 durante la ocupación
de Lovaina por el ejército alemán.
Posteriormente volvió a ser reconstruida
y en la actualidad es considerada una de
las más importantes bibliotecas en suelo
europeo.
Library of Louvain
The Library of Louvain University
(Belgium) is a symbol of European
history. It held more than 300.000
volumes.
In August 25th, 1914, during World
War I and after some days of pacific
occupation of the city by German
troops, soldiers burned down the
University Library and a big part of the
town. The building was left as nothing
more than a skeleton that couldn’t
protect what was left of the old books
destroyed by the flames.
Between 1921 and 1928 it was rebuilt,
only to be victim of World War II in
1940 during the German occupation of
Louvain. It was rebuilt yet again and
today is one of the most important
libraries in Europe.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
23
Biblioteca Nacional de Perú
A Biblioteca Nacional do Perú foi
fundada en 1821 polo xeneral don José
de San Martin e Matorras. Contaba con
11000 libros que proviñan das
confiscacións que realizaron as
autoridades do Virreinato do Perú á
orde dos xesuítas, que foron expulsados
dos dominios españois en 1767.
Entre 1823 e 1824 durante a guerra de
independencia é tomada polos españois,
estes últimos queimarían e esconderían
boa parte do material contido no seu
interior para evitar que caian en man
dos patriotas, tamén seria usada como
cuartel durante o asedio a Lima. En
1881 é destruída, saqueada e incendiada
por tropas do exército chileno en 1881.
Posteriormente, outro feito tráxico, un
incendio, ocorrido o 10 de maio de
1943, destruíu valiosísimo material
Biblioteca Nacional de Perú
La Biblioteca Nacional del Perú fue
fundada en 1821 por el General don
José de San Martin y Matorras. Contaba
con 11000 libros que provenían de las
confiscaciones que realizaron las
autoridades del Virreinato del Perú a la
orden de los jesuitas, que fueron
expulsados de los dominios españoles
en 1767.
Entre 1823 y 1824 durante la guerra de
independencia es tomada por los
españoles, estos últimos quemarían y
esconderían buena parte del material
contenido en su interior para evitar que
caigan en mano de los patriotas,
también seria usada como cuartel
durante el asedio a Lima. En 1881 es
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
24
destruida, saqueada e incendiada por
tropas del ejército chileno en 1881.
Posteriormente, otro hecho trágico, un
incendio, ocurrido el 10 de mayo de
1943, destruyó valiosísimo material.
Peru National Library
Peru National Library was founded in
1821 by General José de San Martín y
Matorras. It had 11.000 books coming
from the confiscations done by Peru’s
Viceroy to the order of Jesuits, thrown
away of every Spanish land in 1767.
Between 1823 and 1824, during the
Independence War, the Spaniards would
burn and hide a good part of the
contents to avoid them to fall in
patriots’ hands; it would also be used as
a quarter during the siege to Lima. It is
destroyed in 1881, robbed and burned
by Chilean troops.
Afterwards, another tragic event: a fire
in May 10th, 1943, destroyed lots of
valuable material.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
25
España
A biblioteca da Madraza de Granada, a
primeira Universidade granadina, que
viña funcionando desde 1349, ano en
que a fundase Yusuf I, foi asaltada polas
tropas do cardeal Cisneros, a finais de
1499, os libros foron levados á praza de
Bib-Rambla onde se queimaron en
pública fogueira.
O edificio da Madraza unha vez
clausurada a Universidade foi doado
polo rei Fernando para Cabildo
(Concello) da cidade, en setembro de
1500.
No Madrid de 1931 producíronse
incendios promovidos por radicais
anticlericales como o do convento dos
xesuítas de cálea Flor que contiña
80.000 volumes, algúns incunables e
primeiras edicións de obras importantes.
Tamén ardeu a igrexa de Santa Teresa e
do Instituto de artes e industrias (ICAI)
na que se perderon 20.000 volumes con
obras únicas.
Outros
feitos foron
o incendio
da
Universidad
e de Oviedo
e da súa
biblioteca en
1934.
Bibliotecas
privadas
foron
saqueadas como a do palacio de
Zabálburu, a de Guadamur ou a do
Palacio de Salazar en Portugalete. En
Málaga ardeu en 1931 o arquivo
diocesano e a súa biblioteca, ardendo
raros exemplares. Incendiáronse
ademais a biblioteca franciscana de
Sarriá con miles de volumes. Na
biblioteca de Igualada perdéronse
50.000 volumes e outros 40.000 na
biblioteca dos capuchinos en Barcelona.
Por outra banda o Ministerio de
Instrución Pública en 1937 mandou
reducir a pasta de papel toneladas de
documentación archivística e de libros
escritos por "elementos fascistas".
Incendiaron tamén o centro de ensino de
artes e oficios e outros templos,
colexios, conventos en moitas cidades
de España. Así mesmo, durante os
bombardeos sobre Madrid caeron 28
bombas sobre a Biblioteca Nacional, no
Museo arqueolóxico e sobre o Museo
do Prado.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
26
Non se
queimaron unicamente bibliotecas e
arquivos relixiosos durante a II
república, a guerra civil ou a posterior
ditadura, tamén queimas de conventos
en 1808 por parte das tropas
napoleónicas. En 1834 coa matanza de
frades, cuestión de sociedades radicais
secretas que acusaron os frades de
envenenar os pozos en Madrid, en 1835
coas bullangas polo apoio da igrexa aos
carlistas.
O mosteiro do Ripoll foi saqueado
polos franceses en 1794 e novamente
incendiado en 1835, facendo
desaparecer numerosas obras. Ao
parecer o 9 de agosto de 1835 os
insubordinados do Batalló dels
Miguelets asasinaron a varios monxes e
incendiaron os edificios anexos,
destruíndo todos os arquivos e fondos
bibliográficos, códices e pergamiños,
sendo posteriormente declarado canteira
pola Lei de Desamortización de
Mendizábal.
En 1902 tivo lugar outra queima de
conventos. En 1909, durante a semana
tráxica de Barcelona coa queima de 80
edificios relixiosos, desaparecendo
numerosas obras de arte así como
valiosísimas bibliotecas. Queimouse o
colexio San Antonio no que recibían
clase dous mil alumnos e que contiña
preto de 80.000 volumes e os gabinetes
de Física, Química e Historia Natural
A Guerra Civil fixo desaparecer as
bibliotecas que posuían en Madrid
escritores como Pío Baroja, Juan
Chabás e Pedro Salinas, entre outros.
España
La biblioteca de la Madraza de Granada,
la primera Universidad granadina, que
venía funcionando desde 1349, año en
que la fundara Yusuf I, fue asaltada por
las tropas del cardenal Cisneros, a
finales de 1499, los libros fueron
llevados a la plaza de Bib-Rambla
donde se quemaron en pública hoguera.
El edificio de la Madraza una vez
clausurada la Universidad fue donado
por el rey Fernando para Cabildo
(Ayuntamiento) de la ciudad, en
septiembre de 1500.
En el Madrid de 1931 se produjeron
incendios promovidos por radicales
anticlericales como el del convento de
los jesuitas de la calle Flor que contenía
80.000 volúmenes, algunos incunables y
primeras ediciones de obras
importantes. También ardió la iglesia de
Santa Teresa y del Instituto de artes e
industrias (ICAI) en la que se perdieron
20.000 volúmenes con obras únicas.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
27
Otros hechos fueron el incendio de la
Universidad de Oviedo y de su
biblioteca en 1934. Bibliotecas privadas
fueron saqueadas como la del palacio de
Zabálburu, la de Guadamur o la del
Palacio de Salazar en Portugalete. En
Málaga ardió en 1931 el archivo
diocesano y su biblioteca, ardiendo
raros ejemplares. Se incendiaron
además la biblioteca franciscana de
Sarriá con miles de volúmenes. En la
biblioteca de Igualada se perdieron
50.000 volúmenes y otros 40.000 en la
biblioteca de los capuchinos en
Barcelona.
Por otra parte el Ministerio de
Instrucción Pública en 1937 mandó
reducir a pasta de papel toneladas de
documentación archivística y de libros
escritos por "elementos fascistas".
Incendiaron también el centro de
enseñanza de artes y oficios y otros
templos, colegios, conventos en muchas
ciudades de España. Asimismo, durante
los bombardeos sobre Madrid cayeron
28 bombas sobre la Biblioteca Nacional,
en el Museo arqueológico y sobre el
Museo del Prado.
No se quemaron únicamente bibliotecas
y archivos religiosos durante la II
república, la guerra civil o la posterior
dictadura, también quemas de
conventos en 1808 por parte de las
tropas napoleónicas. En 1834 con la
matanza de frailes, cuestión de
sociedades radicales secretas que
acusaron a los frailes de envenenar los
pozos en Madrid, en 1835 con las
bullangas por el apoyo de la iglesia a los
carlistas.
El monasterio del Ripoll fue saqueado
por los franceses en 1794 y nuevamente
incendiado en 1835, haciendo
desaparecer numerosas obras. Al
parecer el 9 de agosto de 1835 los
insubordinados del Batalló dels
Miguelets asesinaron a varios monjes e
incendiaron los edificios anexos,
destruyendo todos los archivos y fondos
bibliográficos, códices y pergaminos,
siendo posteriormente declarado cantera
por la Ley de Desamortización de
Mendizábal.
En 1902 tuvo lugar otra quema de
conventos. En 1909, durante la semana
trágica de Barcelona con la quema de
80 edificios religiosos, desapareciendo
numerosas obras de arte así como
valiosísimas bibliotecas. Se quemó el
colegio San Antonio en el que recibían
clase dos mil alumnos y que contenía
cerca de 80.000 volúmenes y los
gabinetes de Física, Química e Historia
Natural
La Guerra Civil hizo desaparecer las
bibliotecas que poseían en Madrid
escritores como Pío Baroja, Juan
Chabás y Pedro Salinas, entre otros.
Spain
The Library of Madraza de Granada, the
first university of the town that had
been working since 1349 created by
Yusuf I, was assaulted by Cardinal
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
28
Cisneros’ troops by the end of 1499; the
books were taken to Bib-Rambla Square
where they were burnt in a public pyre.
After closing the university, Madraza’s
building was donated by king Ferdinand
to the town’s Council in September,
1500.
In 1931, in Madrid, there were some
fires promoted by anticlerical radicals
like the one at the Jesuits convent at
Flor street, containing more than 80.000
books, some of them incunabula and
first editions of important works. Santa
Teresa Church burned, and so did the
Arts and Industries Institute (ICAI),
losing 20.000 volumes and some unique
works.
There was also the Oviedo university
fire and its library in 1934. Some
private libraries were robbed, such as
Zabálburu Palace, Guadamur, or Salazar
Palace in Portugalete. In 1931, in
Málaga, the diocesan archive and
library burned down, destroying some
rare volumes. There was also a fire at
Sarriá’s Franciscan library, losing
thousands of books; just like the 50.000
lost at Igualada and 40.000 at the
Capuchin library in Barcelona.
On the other hand, the Public
Instruction Department in 1937 ordered
to turn tons of archival documentation
and books written by “fascist elements”
into paper paste. They burned the
school of arts and offices among other
temples, schools and convents in
different towns. During the Madrid
bombings, 28 bombs fell over the
National Library, Archeological
Museum and Prado Museum.
The burning of religious libraries and
archives is nothing exclusive from the II
Republic, Civil War or the dictatorship;
Napoleon troops also burned convents
in 1808. In 1834 there was the monks’
killing about a question of radical secret
societies that blamed monks of
poisoning Madrid’s wells; or the 1935
riots caused by the Church helping the
carlistas.
Ripoll monastery was robbed by France
in 1794 and burned in 1835,
disappearing many volumes. In August
9th, 1835, insubordinate soldiers of the
Batalló dels Miguelets killed some
monks and burned the buildings,
destroying every archive,
bibliographical deposit, codex and
parchment, being later turned into a
stone mine by the grace of Mendizábal
Confiscation Law.
In 1902 they burned more convents. In
1909, during Barcelona’s Tragic Week
in which 80 religious buildings were set
to fire, a lot of art pieces and valuable
libraries disappeared. They burned San
Antonio, school of two thousand people
and home of 80.000 books, along with
the Physics, Chemistry and Natural
History departments.
Civil War was the end of private
libraries owned by people such as Pío
Baroja, Juan Chabás or Pedro Salinas.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
29
Bibliocausto Nazi
O Holocausto foi o nome que se deu á
aniquilación sistemática de millóns de
xudeus a mans dos nazis durante a
Segunda Guerra Mundial. Pero este
acontecemento foi precedido polo
Bibliocausto, onde millóns de libros
foron destruídos polo mesmo réxime.
A operación Queima de Libros,
executada o 10 de maio de 1933 baixo a
coordinación de Joseph Goebbels,
revelouse pronto na súa verdadeira
dimensión porque o mesmo día
queimáronse libros en Berlín e noutras
22 cidades alemás. Segundo W. Jütte,
destruíronse as obras de máis de 5.500
autores. A Comisión para a
reconstrución cultural judeo-europea
estableceu que en 1933 existían 469
coleccións de libros xudeus e ao
finalizar a Segunda Guerra Mundial,
non quedaba nin a cuarta parte.
Máis tarde foron numerosos os ataques
das tropas invasoras alemás contra
centros bibliotecarios de Polonia, Reino
Unido, Rusia e Ucraína. Tamén os
bombardeos aliados sobre Alemaña
reduciron a cinzas algunhas bibliotecas
de incalculable valor, como a Biblioteca
Baviera e as bibliotecas das
Universidades de Berlín e Bonn e a
Staatsbibliothek de Bremen.
Bibliocausto Nazi
El Holocausto fue el nombre que se dio
a la aniquilación sistemática de millones
de judíos a manos de los nazis durante
la Segunda Guerra Mundial. Pero este
acontecimiento fue precedido por el
Bibliocausto, donde millones de libros
fueron destruidos por el mismo
régimen.
La operación Quema de Libros,
ejecutada el 10 de mayo de 1933 bajo la
coordinación de Joseph Goebbels, se
reveló pronto en su verdadera
dimensión porque el mismo día se
quemaron libros en Berlín y en otras 22
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
30
ciudades alemanas. Según W. Jütte, se
destruyeron las obras de más de 5.500
autores. La Comisión para la
reconstrucción cultural judeo-europea
estableció que en 1933 existían 469
colecciones de libros judíos y al
finalizar la Segunda Guerra Mundial, no
quedaba ni la cuarta parte.
Más tarde fueron numerosos los
ataques de las tropas invasoras
alemanas contra centros bibliotecarios
de Polonia, Reino Unido, Rusia y
Ucrania. También los bombardeos
aliados sobre Alemania redujeron a
cenizas algunas bibliotecas de
incalculable valor, como la Biblioteca
Baviera y las bibliotecas de las
Universidades de Berlín y Bonn y la
Staatsbibliothek de Bremen.
Bibliocaust Nazi
The Holocaust is the name given to the
systemic annihilation of millions of
Jews commited by the Nazis during
World War II. But this was preceded by
the Bibliocaust, when millions of books
were destroyed by the same regime.
The Operation Burning Books executed
on May 10th, 1933, under the
coordination of Joseph Goebbels,
showed its real size when they burned
books in Berlin and another 22 German
towns in the same day. According to W.
Jütte they destroyed books by more than
5.500 authors. The Commission for the
Recovery of Jewish-European Culture
estimated than in 1933 there were 469
collections of Jewish books, but by the
end of World War II they were less than
a quarter.
There were numerous attacks done by
German troops towards libraries in
Poland, United Kingdom, Russia and
Ukraine. But also the allies’ bombing
over Germany destroyed some greatly
valuable libraries such as the Bavarian
Library, the ones for Berlin and Bonn
universities, and Bremen’s
Staatsbibliothek.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
31
Polonia
As coleccións xudaicas de Polonia e
Viena queimáronse nun incendio nas
oficinas da Reichssicherheitshauptamt
(Oficina Central de Seguridade do
Reich), ocorrido entre o 22 e 23 de
novembro de 1943. En Polonia, os
Brenn-Kommandos acabaron coas
sinagogas xudías e prenderon lume á
Gran Biblioteca Talmúdica do
Seminario Teolóxico Xudeu de Lublín.
Desde 1939, non houbo unha semana na
cal non se producise un ataque contra
unha biblioteca ou museo polaco. A
Biblioteca Raczynsky, a Biblioteca da
Sociedade Científica e a Biblioteca da
Catedral (dotada cunha renomeada
colección de incunables), sufriron
queimas devastadoras. Tambíen
perdeuse pasto das chamas a Biblioteca
Nacional de Varsovia e a Biblioteca da
Universidade de Varsovia.
Polonia
Las colecciones judaicas de Polonia y
Viena se quemaron en un incendio en
las oficinas de la
Reichssicherheitshauptamt (Oficina
Central de Seguridad del Reich),
ocurrido entre el 22 y 23 de noviembre
de 1943. En Polonia, los Brenn-
Kommandos acabaron con las sinagogas
judías y prendieron fuego a la Gran
Biblioteca Talmúdica del Seminario
Teológico Judío de Lublín.
Desde 1939, no hubo una semana en la
cual no se produjese un ataque contra
una biblioteca o museo polaco. La
Biblioteca Raczynsky, la Biblioteca de
la Sociedad Científica y la Biblioteca de
la Catedral (dotada con una renombrada
colección de incunables), sufrieron
quemas devastadoras. Tambíen se
perdió pasto de las llamas la Biblioteca
Nacional de Varsovia y la Biblioteca de
la Universidad de Varsovia.
Poland
Jewish collections from Poland and
Vienna were burnt at the
Reichssicherheitshauptamt office (the
Security Central Office of the Reich)
during November 22nd and 23rd, 1943.
In Poland, Brenn-Kommandos
destroyed synagogues and the Great
Talmudic Library of the Jewish
Theological Seminary in Lublin.
Since 1939, there was not a single week
without an attack against a Polish
library or museum. Raczynsky Library,
the Scrientific Society Library and the
Cathedral Library (gifted with a great
collection of incunabula) suffered
devastating fires. Same thing happened
with Warsaw National Library and its
university library.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
32
Arxentina
O 30 de agosto de 1980 en Arxentina,
os terreos baleiros de Sarandí
convertéronse nun lugar macabro.
Varios camións depositaron, ben cedo,
un millón e medio de libros e folletos,
todos publicados polo Centro Editor de
América Latina. Minutos máis tarde, a
euforia policial, lexitimada pola orde
dun xuíz federal da Prata chamado
Héctor Gustavo da Serna, animou a
varios axentes para asperxer con nafta
os exemplares e a prenderlles lume.
Tomáronse fotografías porque o xuíz
temía que se crese que os volumes foran
roubados e non queimados. Arrepiado,
impotente, o editor José Boris
Spivacow, contemplou a queima ata que
as risas e o desaire espertaron a súa ira.
Argentina
El 30 de agosto de 1980 en Argentina,
los terrenos vacíos de Sarandí se
convirtieron en un lugar macabro.
Varios camiones depositaron, bien
temprano, un millón y medio
de libros y folletos, todos
publicados por el Centro
Editor de América Latina.
Minutos más tarde, la euforia
policial, legitimada por la
orden de un juez federal de la
Plata llamado Héctor Gustavo
de la Serna, animó a varios
agentes a rociar con nafta los ejemplares
y a prenderles fuego.
Se tomaron fotografías porque el juez
temía que se creyera que los volúmenes
habían sido robados y no quemados.
Horrorizado, impotente, el editor José
Boris Spivacow, contempló la quema
hasta que las risas y el desaire
despertaron su ira.
Argentina
In August 30th, 1980, empty lands of
Sarandí in Argentina became a macabre
place. Some trucks left there in the
morning a million and a half books and
pamphlets published by the Latin
American Editor Centre. Minutes later,
the police with the permission of judge
Héctor Gustavo de la Serna sprayed
them with naphtha and burned them.
They took pictures because the judge
believed they could have been stolen
instead of burned. Terrified and feeling
worthless, editor Boris Spivacow
watched the fire until the laughs woke
his anger.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
33
Biblioteca de Irak
A Biblioteca Nacional de Iraq consistía
nun edificio de 3 pisos, construído en
1977, situado na capital Bagdad. A
segunda planta albergaba o Arquivo
Xeral. Ambos contiñan 417.000 libros,
2.618 revistas que datan de finais da era
otomá ata os tempos modernos e unha
colección de 4.412 libros raros e
manuscritos.
No mes de abril de 2003 durante a
Invasión de Iraq por parte de tropas
estadounidenses e británicas, unha onda
de saqueos desmantelou os edificios
públicos e comercios de Bagdad. O día
13 cando unha multitude alentada pola
pasividade dos militares, asperxeu con
algún combustible os anaqueles e
prendeulles lume. No mesmo ataque foi
destruído o Arquivo Nacional de Iraq
(Dar ao-Kutub wa ao-Watha'Iq) e
desapareceron dez millóns de
documentos.
En total, estímase que o 60 por cento
dos seus materiais de arquivo, o 25 por
cento dos seus libros, xornais, libros
raros, e a maioría das súas fotografías e
mapas históricos foron destruídos.
Biblioteca de Irak
La Biblioteca Nacional de Irak consistía
en un edificio de 3 pisos, construido en
1977, situado en la capital Bagdad. La
segunda planta albergaba el Archivo
General. Ambos contenían 417.000
libros, 2.618 revistas que datan de
finales de la era otomana hasta los
tiempos modernos y una colección de
4.412 libros raros y manuscritos.
En el mes de abril de 2003 durante la
Invasión de Irak por parte de tropas
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
34
estadounidenses y británicas, una ola de
saqueos desmanteló los edificios
públicos y comercios de Bagdad. El día
13 cuando una multitud alentada por la
pasividad de los militares, roció con
algún combustible los anaqueles y les
prendió fuego. En el mismo ataque fue
destruido el Archivo Nacional de Iraq
(Dar al-Kutub wa al-Watha'Iq) y
desaparecieron diez millones de
documentos.
En total, se estima que el 60 por ciento
de sus materiales de archivo, el 25 por
ciento de sus libros, periódicos, libros
raros, y la mayoría de sus fotografías y
mapas históricos fueron destruidos.
National Library of Iraq
The National Library of Iraq consisted
of a 3-storey building, built in 1977,
located in the capital Baghdad. The
second floor housed the General
Archive. Both contained 417,000 books,
2,618 journals dating from the late
Ottoman era to modern times and a
collection of 4,412 rare books and
manuscripts.
In April 2003, during the Invasion of
Iraq by US and British troops, a wave of
looting dismantled public buildings and
businesses in Baghdad. On the 13th,
when a crowd encouraged by the
passivity of the military, it sprinkled
some fuel on the shelves and set them
on fire. In the same attack the National
Archive of Iraq (Dar al-Kutub wa al-
Watha'Iq) was destroyed and ten million
documents disappeared.
In all, it is estimated that 60 percent of
its archival materials, 25 percent of its
books, newspapers, rare books, and
most of its historic photographs and
maps were destroyed
.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
35
Biblioteca Nacional de Bosnia e
Herzegonivna (Saraxevo)
A Vijecnica, o impoñente, elevado e
colorido edificio dedicado a albergar a
Biblioteca Nacional de Bosnia e
Herzegovina, en Saraievo, foi
bombardeada a noite do 25 de agosto de
1992 con lume de artillería. A biblioteca
perdeu máis de 2 millóns de volumes,
incluídos máis de 700 manuscritos e
incunables, unha colección única de
libros e publicacións históricas
bosníacas, e máis de 155.000 rarezas
bibliográficas.
O incendio foi causado polo lume de
artillería do exército serbio-bosníaco. O
edificio non tiña valor estratéxico nin
importancia militar, pero constituía o
gran símbolo de identidade dun pobo.
Algúns amantes do libro, formaran unha
longa cadea humana para pasarse os
textos e transportalos a un lugar seguro,
e salvaron algúns. Os bombeiros
tentaron apagar as chamas, sen sorte,
porque a intensidade dos ataques non o
permitiu. O teito derrubouse e polo chan
quedaron regados os restos de
manuscritos, obras de arte e cascallos
das paredes e escaleiras.
A restauración da biblioteca comezou
en 1996, ano en que se cumpría un
século da súa inauguración.
Biblioteca Nacional de Bosnia y
Herzegonivna (Sarajevo)
La Vijecnica, el imponente, elevado y
colorido edificio dedicado a albergar la
Biblioteca Nacional de Bosnia y
Herzegovina, en Sarajevo, fue
bombardeada la noche del 25 de agosto
de 1992 con fuego de artillería. La
biblioteca perdió más de 2 millones de
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
36
volúmenes, incluidos más de 700
manuscritos e incunables, una colección
única de libros y publicaciones
históricas bosnias, y más de 155.000
rarezas bibliográficas.
El incendio fue causado por el fuego de
artillería del ejército serbio-bosnio. El
edificio no tenía valor estratégico ni
importancia militar, pero constituía el
gran símbolo de identidad de un pueblo.
Algunos amantes del libro, habían
formado una larga cadena humana para
pasarse los textos y transportarlos a un
lugar seguro, y salvaron algunos. Los
bomberos intentaron apagar las llamas,
sin suerte, porque la intensidad de los
ataques no lo permitió. El techo se
derrumbó y por el suelo quedaron
regados los restos de manuscritos, obras
de arte y escombros de las paredes y
escaleras.
La restauración de la biblioteca
comenzó en 1996, año en que se
cumplía un siglo de su inauguración.
Bosnia Herzegovina National Library
(Sarajevo)
Vijecnica, the great and colorful
building that held the Bosnia
Herzegovina National Library in
Sarajevo, was bombed the night of
August 25th, 1992, with artillery fire.
The library lost more than two million
books, including 700 manuscripts and
incunabula, a unique collection of
historical books and publications, and
more than 155.000 bibliographical
rarities.
The fire was caused by the Serbian-
Bosnian army. The building didn’t have
any strategic value or military
importance, but it was a great symbol
for the country. Some book lovers
formed a human chain to take them to a
safe place. Firefighters tried to stop the
fire with no luck because of the
intensity of the attacks. The ceiling fell
and there were manuscripts, artworks
and pieces of the walls and stairs all
over the floor.
The restoration of the library started in
1996, exactly a century after its
inauguration.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
37
Biblioteca da Academia de Ciencias de
Exipto
A Biblioteca da Academia de Ciencias
foi constituída por Napoleón Bonaparte
en 1798, a Academia albergaba uns
200.000 volumes, ademais de
antigüidades, mapas e manuscritos
como os do libro "Descrición de
Exipto", encargado polo propio
emperador francés.
O 18 de decembro de 2011, nunhas
protestas nos arredores da Biblioteca, un
incendio destruíu parte do edificio da
Academia e o 90% dos libros
perdéronse. O Goberno pediu axuda
internacional para restaurar o edificio e
comezouse a rehabilitación da
Academia.
Todos os arquivos que sustentaban as
fontes do século XIX perdéronse, miles
de informes de investigación que nin
sequera estaban copiados pereceron
facendo retroceder os estudos
egiptológicos durante décadas.
Biblioteca de la Academia de Ciencias
de Egipto
La Biblioteca de la Academia de
Ciencias fue constituida por Napoleón
Bonaparte en 1798, la Academia
albergaba unos 200.000 volúmenes,
además de antigüedades, mapas y
manuscritos como los del libro
"Descripción de Egipto", encargado por
el propio emperador francés.
El 18 de diciembre de 2011, en unas
protestas en los alrededores de la
Biblioteca, un incendio destruyó parte
del edificio de la Academia y el 90% de
los libros se perdieron. El Gobierno
pidió ayuda internacional para restaurar
el edificio y se comenzó la
rehabilitación de la Academia.
Todos los archivos que sustentaban las
fuentes del siglo XIX se perdieron,
miles de informes de investigación que
ni siquiera estaban copiados perecieron
haciendo retroceder los estudios
egiptológicos durante décadas.
Science Academy Library
The Science Academy Library
was created by Napoleon
Bonaparte in 1798, containing
close to 200.000 books,
antiquities, maps and
manuscripts such as
“Description of Egypt”,
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
38
mandated by the same French Emperor.
In December 18th, 2011, there were
riots next to the library: a fire destroyed
part of the building and 90% of the
books were lost. The Government asked
for international help to restore the
building and they started the
rehabilitation of the Academy.
All the archives supporting the XIX
century texts were lost, thousands of
investigation reports with no copies
died, making the studies about Egypt go
back decades
.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
39
Biblioteca do Instituto Ahmed Baba
(Tombuctú)
O 25 de xaneiro de 2013, quince
yihadistas entraron na biblioteca do
Instituto Ahmed Baba, en Tombuctú,
tomaron máis de 4.000 manuscritos -
moitos deles dos séculos XIV e XV-,
sacáronos ao patio, asperxéronos con
gasolina e prendéronlles lume.
Os manuscritos remóntanse ao período
pre islámico, pertencen no seu maior
parte a coñecidas familias locais e tratan
de astronomía, música, botánica,
ciencias, dereito, relixión, comercio e
historia.
Biblioteca del Instituto Ahmed Baba
(Tombuctú)
El 25 de enero de 2013,
quince yihadistas entraron
en la biblioteca del Instituto
Ahmed Baba, en Tombuctú,
tomaron más de 4.000
manuscritos -muchos de
ellos de los siglos XIV y
XV-, los sacaron al patio,
los rociaron con gasolina y
les prendieron fuego.
Los manuscritos se
remontan al periodo pre
islámico, pertenecen en su
mayor parte a conocidas familias
locales y tratan de astronomía, música,
botánica, ciencias, derecho, religión,
comercio e historia.
Ahmed Baba Institute Library
(Tombuctú)
In January 25th, 2013, fifteen jihadists
came into the Ahmed Baba Institute
Library in Timbuktu, took more than
4.000 manuscripts –many of them from
the XIV and XV centuries-, sprayed
them with gasoline and burned them.
These manuscripts were from the pre-
Islamic period, most of them belonged
to well known local families, and talked
about astronomy, music, botanic,
science, law, religion, trading and
History.
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
40
Biblioteca UNEFA (Venezuela)
En 2014, no marco de violentas
protestas en Venezuela, un grupo de
manifestantes queiman a biblioteca da
Universidade Nacional Experimental
das Forzas Armadas (UNEFA), na
cidade de San Cristóbal, estado Táchira.
Biblioteca UNEFA (Venezuela)
En 2014, en el marco de violentas
protestas en Venezuela, un grupo de
manifestantes queman la biblioteca de
la Universidad Nacional Experimental
de las Fuerzas Armadas (UNEFA), en la
ciudad de San Cristóbal, estado Táchira.
Library UNEFA(Venezuela)
In 2014, during some violent protests in
Venezuela, a group of protestors burned
the Armed Forces Experimental
National University Library (UNEFA),
located in the town of San Cristóbal,
state of Táchira
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
41
Guía de lectura
Báez, Fernando
La Destrucción cultural de Iraq : un testimonio de posguerra / Fernando Báez ;
presentación de Noam Chomsky.-- [Barcelona] : Flor del Viento : Octaedro, 2004 .--
158 p., [8] h. de lám. ; 23 cm
3M/20870
Beceiro Pita, Isabel
Libros, lectores y bibliotecas en la España medieval / Isabel Beceiro Pita.-- Murcia
: Nausícaä, 2007. -- VI, 658 p. : il. ; 23 cm
3Q/951
BIBLIOTHECA Alexandrina : homenaje a la memoria, apuesta por el futuro.-- Madrid :
Biblioteca Nacional, 2003 . -- 334 p. : il. ; 29 cm
3Q/315
La BIBLIOTECA de Alejandría [DVD]. -- Sant Adrià de Besòs (Barcelona) :
Llamentol, cop. 1997. -- 1 disco (DVD) (60 min.) : son., col. -- (El Antiguo Egipto)
94 BIB (historia)
La Biblioteca de Sarajevo y el diálogo entre culturas. -- Sevilla : Fundación Tres
Culturas del Mediterráneo, [2008] . -- 133 p. ; 21 cm
D250 027 BIB
Biblioteca en guerra : [exposición] Biblioteca Nacional, Madrid [15 de noviembre de
2005, 19 de febrero de 2006].-- Madrid : Biblioteca Nacional, 2005 .-- 492 p. : il. ; 24
cm
3Q/564
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
42
Borque López, Leonardo
Bibliotecas, archivos y guerra civil en Asturias / Leonardo Borque López. -- Gijón :
Trea, 1997 .-- 149 p. ; 22 cm. -- (Biblioteconomía y administración cultural ; 12)
3Q/658
Caballero, Oscar
Los Templos de la sabiduría : grandes bibliotecas del mundo / Oscar Caballero
(Grandes bibliotecas del mundo)
En: Leer. -- Madrid : S&C. -- N. 205 (sept. 2009), p. [100]-102
Casson, Lionel
Las Bibliotecas del mundo antiguo / Lionel Casson. -- Barcelona : Bellaterra, 2003 . --
175 p. : il. ; 24 cm. -- (Arqueología)
3Q/262
Canfora, Luciano
La Biblioteca desaparecida / Luciano Canfora. -- Gijón (Asturias) : Trea, 1998 . -- 174
p. ; 21 cm (Letras ; 2)
3M/13765
Crowley, Roger
Constantinopla 1453 : el último gran asedio / Roger Crowley ; traducción de Joan Eloi
Roca. -- Barcelona : Atico de los Libros, 2015.-- 426, [3] p. : il. ; 23 cm
3M/32608
Currás, Emilia
La Nueva biblioteca de Alejandría : fundación, destrucción y resurgimiento de un
símbolo de sabiduría occidental / Emilia Currás
En: Mi Biblioteca. -- Málaga : Fundación Alonso Quijano. -- N. 3 (oct. 2005), p. 14-25
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
43
Domínguez, María
Antioquía / María Domínguez
En: Historia y vida. -- Barcelona: Prisma Publicaciones 2002. -- N. 485 (2008), p. 18-21
Engel, David
El Holocausto ; El Tercer Reich y los Judíos / David Engel.-- Buenos Aires : Nueva
Visión, 2006. -- 192 p. ; 20 cm
3M/24003
Escolar Sobrino, Hipólito
Historia de las Bibliotecas / Hipólito Escolar. -- Salamanca : Fundación Germán
Sánchez Ruipérez ; Madrid : Pirámide, 1985. -- 566 p. : il ; 22 cm. -- (Biblioteca del
libro. Serie Maior)
3Q/671
Escolar Sobrino, Hipólito
La Biblioteca de Alejandría / Hipólito Escolar. -- Madrid : Gredos, D.L. 2001. -- 202 p.
: il. ; 20 cm
2D/389
Escudero, Lola
La Biblioteca de Tombuctú / Lola Escudero
En: Sociedad Geográfica Española. -- Madrid. -- N. 25(Nov.2006), p. [52]-62
Franz, Heinrich Gerhard
La Antigua India : historia y cultura del subcontinente indio / Heinrich Gerhard Franz ;
con la colaboración de Peter Gaeffke... [et al.]. -- Esplugues de Llobregat (Barcelona)
: Plaza y Janés, cop. 1990. -- 460 p. : il. ; 32 cm
3M/2849
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
44
González Fernández-Cotta, Javier
Constantinopla, el sopor del gozo / [Javier González Cotta]
En: Clarín: revista de nueva literatura. -- Oviedo : Nobel. -- N. 74 (marzo-abr. 2008), p.
75-76
González, Juan Manuel
Una Victoria sobre el tiempo / por Juan Manuel González
En: Leer. -- Madrid : Ediciones Intemporales. -- N. 46 (oct. 1991), p. 28-32
Guía breve del Palacio de la Madraza / [autores, José Manuel Gómez-Moreno
Calera...[et al.)]. -- Granada : Universidad de Granada, [2012]. -- 125 p. : 1l. col. y n.,
planos ; 18 cm
3M/31925
Jevenois, Pablo de
Biblioteca de Alejandría : el enigma desvelado / Pablo de Jevenois. -- Madrid : Esquilo,
2009. -- [328] p. ; 24 cm
3Q/1139
Lozano, Alvaro
La Alemania nazi (1933-1945) / Alvaro Lozano ; prólogo de Julio Gil Pecharromán.--
Madrid : Marcial Pons Historia, 2008 . -- 445 p. : il. ; 22 cm
3M/26292
Magas, Branka
La Destrucción de Bosnia-Herzegovina / Branka Magas ; [traducción de Antoni
Torregrossa]
En: Debats. -- Valencia : Institució Alfons El Magnanim. -- N. 43-44 (marzo-jun. 1993),
p. [93]-99
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
45
Mansel, Philip
Constantinopla : la ciudad deseada por el mundo, 1453-1924 / Philip Mansel ;
traducción de Fernando Miranda. -- Granada : Almed, D.L. 2006. -- 576 p., [32] p. de
lám. ; 25 cm. -- (Almed. Historia)
3M/23737
Marchamalo, Jesús
Las Bibliotecas perdidas / Jesús Marchamalo. -- Sevilla : Renacimiento, 2008. -- 200 p.
; 21 cm. -- (Los Cuatro vientos ; 47)
3M/26539
Millares Carlo, Agustín
Introducción a la historia del libro y de las bibliotecas / Agustín Millares Carlo. --
México : Fondo de Cultura Económica, 1986. -- 399 p. ; 21 cm. -- (Lengua y estudios
literarios)
3Q/683
Murray, Stuart
Bibliotecas : una historia ilustrada / Stuart A. P. Murray ; trad. del inglés de José Miguel
Parra. -- Madrid : La Esfera de los Libros, 2014. -- 394 p. : il. col., bl. y n. ; 24 cm. --
(La Esfera de los libros. Historia)
3Q/1315
Petroski, Henry
Mundolibro / Henry Petroski. -- Barcelona : Edhasa, 2002. -- 398 p. : il. ; 23 cm. --
(Edhasa. Ensayo)
3M/19550
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
46
Polastron, Lucien Xavier
Libros en llamas : historia de la interminable destrucción de bibliotecas / Lucien X.
Polastron ; traducción de Hilda H. García y Lucila Fernández Suárez. -- México :
Libraria, 2007. -- 341 p. ; 23 cm. -- (Libros sobre libros)
3Q/1064 / 3Q/1127
Quesada, Heriberto
La Perla del Nilo / Heriberto Quesada
En: Leer. -- Madrid : Ediciones Intemporales. -- N. 29 (marzo 1990), p. 3
Reag, Joseph
La Destrucción de las civilizaciones / Joseph Reag. -- Barcelona : Petronio, D.L. 1978 .
-- 239 p. : il. ; 24 cm
3M/10011
Redondo Abal, Francisco Xavier
O Fulgor e as tebras : as bibliotecas na Galiza da II República e a súa destrución durante
a Guerra Civil / Francisco Xavier Redondo Abal. -- Bertamiráns, Ames (A Coruña) :
Laiovento, 2009. -- 158 p. ; 21 cm. -- (Ensaio ; 241).
GAL/14502
Riaño Alonso, Juan José
Poetas, filósofos, gramáticos y bibliotecarios : origen y naturaleza de la antigua
Biblioteca de Alejandría / Juan José Riaño Alonso. -- Gijón : Trea, [2005] . -- 181 p. ;
22 cm. -- (Biblioteconomía y administración cultural ; 130) .
3Q/544
Rivas Leone, José Antonio
El Saqueo de Bagdad / José Antonio Rivas Leone
En: Letra internacional. -- Madrid : Pablo Iglesias. -- N. 86 (Primavera 2005), p. 87-88
Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
47
Rodríguez Francisco, Olga
Aquí Bagdad : crónica de una guerra / Olga Rodríguez. -- Madrid : Velecío, 2004. --
312 p. : il. ; 23 cm.
3M/20702
San Martino de Dromi, Laura
Argentina contemporánea : segunda mitad del siglo XX / Laura San Martino de Dromi.-
- Buenos Aires ; Madrid : Ciudad Argentina, 2004. -- 1575 p. ; 20 cm.
3M/20997
Sánchez, Gervasio
Sarajevo : 1992-2008 / Gervasio Sánchez. --- [S.l.] : Fundación Zaragoza, 2009. -- 1 v. :
il. ; 18 x 24 cm.
3M/27012
Straten, Giorgio van
Historia de los libros perdidos / Giorgio Van Straten ; traducción de María Pons. --
Barcelona : Pasado y Presente, 2016. -- 156 p. : fot. ; 23 cm.
3M/33487
Vindel, Francisco
Los Bibliófilos y sus bibliotecas : desde la introducción de la imprenta en España hasta
nuestros días : Conferencia dada en la Unión Ibero-Americana el día 26 de octubre de
1934 / Francisco Vindel. -- [Reed. no venal para la IV Feria de Otoño del Libro Viejo y
Antiguo]. -- Madrid : Libris, [199-?]. -64 p. ; 24 cm.
3Q/752

Más contenido relacionado

Similar a Guía_lectura_Mostra_Lucesesombras

Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...
Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...
Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...Acracia Ancap
 
Introducción a la ética (wkp)
Introducción a la ética (wkp)Introducción a la ética (wkp)
Introducción a la ética (wkp)Andres Paolini
 
Estática Social - Herbert Spencer
Estática Social - Herbert SpencerEstática Social - Herbert Spencer
Estática Social - Herbert SpencerAcracia Ancap
 
Piramides Esfinges Faraones
Piramides Esfinges FaraonesPiramides Esfinges Faraones
Piramides Esfinges FaraonesBet del Mar
 
De libros y lecturas
De libros y lecturasDe libros y lecturas
De libros y lecturasmariafceraso
 
Constructores de otredad
Constructores de otredadConstructores de otredad
Constructores de otredadIvan Pérez
 
Introduccion a la filosofía
Introduccion a la filosofíaIntroduccion a la filosofía
Introduccion a la filosofíaorigenes72
 
Las ciencias sociales
 Las ciencias sociales Las ciencias sociales
Las ciencias socialesCarina Oliva
 
#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM
#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM
#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPMBiblioteca UPM
 
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdfBoletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdfBibliotecadicoruna
 
5 tomas de aquino
5 tomas de aquino5 tomas de aquino
5 tomas de aquinodsiehank
 
2008 04 1320082255referencias Bibliograficas
2008 04 1320082255referencias Bibliograficas2008 04 1320082255referencias Bibliograficas
2008 04 1320082255referencias Bibliograficasgloriahormazabal
 
Universidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatoUniversidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatomariangelflores
 
VIII Congreso ANABAD
VIII Congreso ANABADVIII Congreso ANABAD
VIII Congreso ANABADmarguiama
 
Universidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatoUniversidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatomariangelflores
 
La biblioteca en colombia
La biblioteca en colombiaLa biblioteca en colombia
La biblioteca en colombialinnagrupo3
 
Boletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBoletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBibliotecadicoruna
 

Similar a Guía_lectura_Mostra_Lucesesombras (20)

Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...
Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...
Estática Social: o las condiciones esenciales para la felicidad humana especi...
 
Introducción a la ética (wkp)
Introducción a la ética (wkp)Introducción a la ética (wkp)
Introducción a la ética (wkp)
 
Estática Social - Herbert Spencer
Estática Social - Herbert SpencerEstática Social - Herbert Spencer
Estática Social - Herbert Spencer
 
Piramides Esfinges Faraones
Piramides Esfinges FaraonesPiramides Esfinges Faraones
Piramides Esfinges Faraones
 
De libros y lecturas
De libros y lecturasDe libros y lecturas
De libros y lecturas
 
Constructores de otredad
Constructores de otredadConstructores de otredad
Constructores de otredad
 
Introduccion a la filosofía
Introduccion a la filosofíaIntroduccion a la filosofía
Introduccion a la filosofía
 
Las ciencias sociales
 Las ciencias sociales Las ciencias sociales
Las ciencias sociales
 
#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM
#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM
#singularis16 : cronología de los libros extraordinarios de @la_UPM
 
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdfBoletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna maio 2022.pdf
 
5 tomas de aquino
5 tomas de aquino5 tomas de aquino
5 tomas de aquino
 
2008 04 1320082255referencias Bibliograficas
2008 04 1320082255referencias Bibliograficas2008 04 1320082255referencias Bibliograficas
2008 04 1320082255referencias Bibliograficas
 
11 de agosto y 18 de agosto
11 de agosto y 18 de agosto11 de agosto y 18 de agosto
11 de agosto y 18 de agosto
 
Universidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatoUniversidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambato
 
VIII Congreso ANABAD
VIII Congreso ANABADVIII Congreso ANABAD
VIII Congreso ANABAD
 
Universidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatoUniversidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambato
 
Universidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambatoUniversidad técnica de ambato
Universidad técnica de ambato
 
U 5c2aa-el-siglo-de-las-luces
U 5c2aa-el-siglo-de-las-lucesU 5c2aa-el-siglo-de-las-luces
U 5c2aa-el-siglo-de-las-luces
 
La biblioteca en colombia
La biblioteca en colombiaLa biblioteca en colombia
La biblioteca en colombia
 
Boletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBoletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades maio 2019. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
 

Más de Bibliotecadicoruna

Biblioteca Provincial. Boletín de novidades de abril
Biblioteca Provincial. Boletín de novidades de abrilBiblioteca Provincial. Boletín de novidades de abril
Biblioteca Provincial. Boletín de novidades de abrilBibliotecadicoruna
 
Marzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdf
Marzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdfMarzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdf
Marzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdfBibliotecadicoruna
 
Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]
Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]
Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]Bibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Bibliotecadicoruna
 
Boletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdf
Boletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdfBoletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdf
Boletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdfBibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBoletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBibliotecadicoruna
 
Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024
Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024
Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024Bibliotecadicoruna
 
25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...
25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...
25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...Bibliotecadicoruna
 
Guía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente Ballester
Guía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente BallesterGuía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente Ballester
Guía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente BallesterBibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Bibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023Bibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Bibliotecadicoruna
 
Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023
Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023
Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023Bibliotecadicoruna
 
Guía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdf
Guía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdfGuía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdf
Guía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdfBibliotecadicoruna
 
LibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdf
LibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdfLibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdf
LibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdfBibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...
Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...
Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...Bibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdfBoletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdfBibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Bibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023
Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023
Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023Bibliotecadicoruna
 
Boletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBoletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBibliotecadicoruna
 

Más de Bibliotecadicoruna (20)

Biblioteca Provincial. Boletín de novidades de abril
Biblioteca Provincial. Boletín de novidades de abrilBiblioteca Provincial. Boletín de novidades de abril
Biblioteca Provincial. Boletín de novidades de abril
 
Marzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdf
Marzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdfMarzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdf
Marzo 2024 Boletin novidades Biblioteca Provincial Deputación da Coruña.pdf
 
Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]
Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]
Mostra Bibliográfica: #AVoltaÁProvinciaEn52Autoras_2023.pdf [Guía de Lectura]
 
Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades febreiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
 
Boletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdf
Boletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdfBoletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdf
Boletín eBiblioDaCoruna febreiro 2024.pdf
 
Boletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBoletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades xaneiro 2024. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
 
Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024
Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024
Boletín da EbiblioDaCoruna xaneiro de 2024
 
25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...
25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...
25 anos sen Gonzalo Torrente Ballester : a súa obra na Biblioteca Provincial ...
 
Guía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente Ballester
Guía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente BallesterGuía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente Ballester
Guía de lectura dos Premios de Narrativa Torrente Ballester
 
Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades decembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
 
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna decembro 2023
 
Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades novembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
 
Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023
Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023
Boletín novidades EbiblioDaCoruna novembro 2023
 
Guía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdf
Guía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdfGuía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdf
Guía de lectura violencia de xénero 2023.Biblioteca da Deputación da Coruña.pdf
 
LibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdf
LibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdfLibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdf
LibrosUnicos_GuiaLectura_Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña.pdf
 
Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...
Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...
Boletín de novidades outubro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Cor...
 
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdfBoletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdf
Boletín de novidades da EbiblioDaCoruna outubro 2023.pdf
 
Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
Boletín de novidades setembro 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Co...
 
Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023
Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023
Boletín de novidades EbiblioDaCoruna setembro 2023
 
Boletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da CoruñaBoletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
Boletín de novidades agosto 2023. Biblioteca Provincial da Deputación da Coruña
 

Último

Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdfCuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdfNancyLoaa
 
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circularLey 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circularMooPandrea
 
Imperialismo informal en Europa y el imperio
Imperialismo informal en Europa y el imperioImperialismo informal en Europa y el imperio
Imperialismo informal en Europa y el imperiomiralbaipiales2016
 
LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...
LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...
LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...JAVIER SOLIS NOYOLA
 
BIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICA
BIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICABIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICA
BIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICAÁngel Encinas
 
La triple Naturaleza del Hombre estudio.
La triple Naturaleza del Hombre estudio.La triple Naturaleza del Hombre estudio.
La triple Naturaleza del Hombre estudio.amayarogel
 
actividades comprensión lectora para 3° grado
actividades comprensión lectora para 3° gradoactividades comprensión lectora para 3° grado
actividades comprensión lectora para 3° gradoJosDanielEstradaHern
 
origen y desarrollo del ensayo literario
origen y desarrollo del ensayo literarioorigen y desarrollo del ensayo literario
origen y desarrollo del ensayo literarioELIASAURELIOCHAVEZCA1
 
OCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VS
OCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VSOCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VS
OCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VSYadi Campos
 
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMarjorie Burga
 
proyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niño
proyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niñoproyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niño
proyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niñotapirjackluis
 
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfSELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfAngélica Soledad Vega Ramírez
 
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonablesPIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonablesYanirisBarcelDelaHoz
 
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptxSEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptxYadi Campos
 
Qué es la Inteligencia artificial generativa
Qué es la Inteligencia artificial generativaQué es la Inteligencia artificial generativa
Qué es la Inteligencia artificial generativaDecaunlz
 
ACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptx
ACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptxACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptx
ACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptxzulyvero07
 
Estrategia de prompts, primeras ideas para su construcción
Estrategia de prompts, primeras ideas para su construcciónEstrategia de prompts, primeras ideas para su construcción
Estrategia de prompts, primeras ideas para su construcciónLourdes Feria
 
Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdf
Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdfCurso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdf
Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdfFrancisco158360
 

Último (20)

Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdfCuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
 
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circularLey 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
 
Imperialismo informal en Europa y el imperio
Imperialismo informal en Europa y el imperioImperialismo informal en Europa y el imperio
Imperialismo informal en Europa y el imperio
 
LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...
LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...
LABERINTOS DE DISCIPLINAS DEL PENTATLÓN OLÍMPICO MODERNO. Por JAVIER SOLIS NO...
 
BIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICA
BIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICABIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICA
BIOMETANO SÍ, PERO NO ASÍ. LA NUEVA BURBUJA ENERGÉTICA
 
La triple Naturaleza del Hombre estudio.
La triple Naturaleza del Hombre estudio.La triple Naturaleza del Hombre estudio.
La triple Naturaleza del Hombre estudio.
 
Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.
Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.
Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.
 
actividades comprensión lectora para 3° grado
actividades comprensión lectora para 3° gradoactividades comprensión lectora para 3° grado
actividades comprensión lectora para 3° grado
 
origen y desarrollo del ensayo literario
origen y desarrollo del ensayo literarioorigen y desarrollo del ensayo literario
origen y desarrollo del ensayo literario
 
OCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VS
OCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VSOCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VS
OCTAVO SEGUNDO PERIODO. EMPRENDIEMIENTO VS
 
Tema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdf
Tema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdfTema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdf
Tema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdf
 
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
 
proyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niño
proyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niñoproyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niño
proyecto de mayo inicial 5 añitos aprender es bueno para tu niño
 
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfSELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
 
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonablesPIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
 
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptxSEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
 
Qué es la Inteligencia artificial generativa
Qué es la Inteligencia artificial generativaQué es la Inteligencia artificial generativa
Qué es la Inteligencia artificial generativa
 
ACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptx
ACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptxACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptx
ACUERDO MINISTERIAL 078-ORGANISMOS ESCOLARES..pptx
 
Estrategia de prompts, primeras ideas para su construcción
Estrategia de prompts, primeras ideas para su construcciónEstrategia de prompts, primeras ideas para su construcción
Estrategia de prompts, primeras ideas para su construcción
 
Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdf
Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdfCurso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdf
Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdf
 

Guía_lectura_Mostra_Lucesesombras

  • 1.
  • 2. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| 2 Sumario Contenido Introducción...................................................................................................................... 5 Introducción...................................................................................................................... 5 Introduction ...................................................................................................................... 6 Antigüedad ....................................................................................................................... 7 Antigüedad ....................................................................................................................... 7 Ancient Times .................................................................................................................. 8 Biblioteca de Asurbanipal ................................................................................................ 9 Biblioteca de Asurbanipal ................................................................................................ 9 Assurbanipal Library........................................................................................................ 9 Biblioteca de Alexandría ................................................................................................ 11 Biblioteca de Alejandría ................................................................................................. 12 Alexandria Royal Library............................................................................................... 12 Biblioteca de Constantinopla.......................................................................................... 13 Biblioteca de Contantinopla ........................................................................................... 13 Constantinople Library................................................................................................... 14 China............................................................................................................................... 15 China............................................................................................................................... 15 China............................................................................................................................... 16 Exipto, Roma e Xerusalén.............................................................................................. 17 Egipto, Roma y Jerusalén............................................................................................... 17 Egypt, Rome and Jerusalem ........................................................................................... 18 Biblioteca de Nalanda (India)......................................................................................... 19
  • 3. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| 3 Biblioteca de Nalanda (India)......................................................................................... 19 Nalanda’s Library........................................................................................................... 20 Biblioteca de Lovaina..................................................................................................... 21 Biblioteca de Lovaina..................................................................................................... 21 Library of Louvain.......................................................................................................... 22 Biblioteca Nacional de Perú ........................................................................................... 23 Biblioteca Nacional de Perú ........................................................................................... 23 Peru National Library..................................................................................................... 24 España............................................................................................................................. 25 España............................................................................................................................. 26 Spain............................................................................................................................... 27 Bibliocausto Nazi ........................................................................................................... 29 Bibliocausto Nazi ........................................................................................................... 29 Bibliocaust Nazi ............................................................................................................. 30 Polonia............................................................................................................................ 31 Polonia............................................................................................................................ 31 Poland............................................................................................................................. 31 Arxentina ........................................................................................................................ 32 Argentina ........................................................................................................................ 32 Argentina ........................................................................................................................ 32 Biblioteca de Irak............................................................................................................ 33 Biblioteca de Irak............................................................................................................ 33 National Library of Iraq.................................................................................................. 34 Biblioteca Nacional de Bosnia e Herzegonivna (Saraxevo)........................................... 35 Biblioteca Nacional de Bosnia y Herzegonivna (Sarajevo) ........................................... 35
  • 4. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| 4 Bosnia Herzegovina National Library (Sarajevo) .......................................................... 36 Biblioteca da Academia de Ciencias de Exipto.............................................................. 37 Biblioteca de la Academia de Ciencias de Egipto.......................................................... 37 Science Academy Library .............................................................................................. 37 Biblioteca do Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) .......................................................... 39 Biblioteca del Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) ......................................................... 39 Ahmed Baba Institute Library (Tombuctú).................................................................... 39 Biblioteca UNEFA (Venezuela)..................................................................................... 40 Biblioteca UNEFA (Venezuela)..................................................................................... 40 Library UNEFA(Venezuela) .......................................................................................... 40 Guía de lectura................................................................................................................ 41
  • 5. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| 5 Introducción A destrución de bibliotecas foi unha práctica habitual ao longo da historia, xeralmente promovida por exaltados líderes políticos ou relixiosos; está asociada a o fanatismo ideolóxico e adoita acaecer como consecuencia de câmbios sociais radicais, enfrontamentos relixiosos, e conflitos bélicos. Constitúe, xunto coa bibliocastia ou queima de libros, un dos capítulos da Historia da estulticia, a incultura, o odio e a vinganza.. A queima e destrucción de bibliotecas remontase aos orixes dos primeiros escritos. Dous grandes exemplos desta grave perda foron Exipto e Grecia, das que se calcula que se perdeu o 80% da literatura e a ciencia de ambas as civilizacións antigas, a causa principalmente das sucesivas guerras sufridas, así como a destrución da biblioteca de Alexandría. En tempos máis modernos, as guerras e revolucións seguiron sen respectar nin os muros bibliotecarios nin o valor dos libros. Destrucións masivas de libros durante a Revolución Francesa, a Guerra de Independencia española e a conquista de América son algúns exemplos. Os conflitos armados durante o século XX tampouco foron alleos a esta actividade destrutiva, engadindo a destrución de libros e biblioteca como unha práctica máis ou menos habitual. Nesta mostra facemos un percorrido polas luces e sombras das bibliotecas destruídas, queimadas e tamén recuperadas Introducción La destrucción de bibliotecas ha sido una práctica habitual a lo largo de la historia, generalmente promovida por exaltados líderes políticos o religiosos; está asociada al fanatismo ideológico y suele acaecer como consecuencia de cambios sociales radicales, enfrentamientos religiosos, y conflictos bélicos. Constituye, junto con la bibliocastia o quema de libros, uno de los capítulos de la Historia de la estulticia, la incultura, el odio y la venganza. La quema y destrucción de bibliotecas se remonta a los orígenes de los primeros escritos. Dos grandes ejemplos de esta grave pérdida fueron Egipto y Grecia, de las que se calcula que se perdió el 80% de la literatura y la ciencia de ambas civilizaciones antiguas, a causa principalmente de las sucesivas guerras sufridas, así como la destrucción de la biblioteca de Alejandría. En tiempos más modernos, las guerras y revoluciones siguieron sin respetar ni
  • 6. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 6 los muros bibliotecarios ni el valor de los libros. Destrucciones masivas de libros durante la Revolución Francesa, la Guerra de Independencia española y la conquista de América son algunos ejemplos. Los conflictos armados durante el siglo XX tampoco han sido ajenos a esta actividad destructiva, añadiendo la destrucción de libros y biblioteca como una práctica más o menos habitual. En esta muestra hacemos un recorrido por las luces y sombras de las bibliotecas destruídas, quemadas y también recuperadas Introduction The destruction of libraries has been common practice along History, usually promoted by political and religious exalted leaders; associated to ideological fanaticism and happening as a consequence of radical social movements, religious clashing or war. It is, alongside burning books, a chapter in the History of stupidity, uncultured minds, hate and vengeance. The burning and destruction of libraries started with the first writing works. Two great examples of this loss were Egypt and Greece, from which it has been estimated we have lost 80% of their literature and science mainly because of their many wars, but also because of the destruction of the Alexandria library. In recent times, war and revolution still don’t respect the value of books or the librarian walls. Massive destructions of books during the French Revolution, the Spanish Independence War or the Invasion of America are examples of this. The conflicts during the XX century didn’t shy away from this destruction, turning it into a fairly common practice. This exhibition will make a tour along the lights and shadows of the destroyed and burned, but also recovered libraries.
  • 7. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 7 Antigüedad O Papiro de Ipuur, narrado por "o príncipe Ipu", partidario da vella orde, describe como foron destruídas moitas bibliotecas de templos durante o 1º período intermedio de Exipto (ca. 2175 a 2040 a. C.). As desavinzas entre os clérigos partidarios de Amón e os de Atón provocaron a destrución das obras dos seus adversarios, que mesmo borraron escrupulosamente de todo o país o nome do principal valedor de Atón, o faraón Ajenatón ( ca. 1353 - 1337 a. C.) Heródoto escribiu que cando Cambises invadiu Exipto en 525 a. C., arrasou os templos e queimou todo resto de cultura do país, quedándose só co ouro, pois este non ofendía a súa memoria. Na fortaleza dos espíritos do palacio de Darío I (ca. 549 - 485 a. C.) en Persépolis, gardábanse os arquivos dos reis aqueménidas, gravados en chumbo e estaño, nunha escura sala (a 33 do Tesouro). Foi incendiada, pero a lenda conta que se salvaron os dous únicos manuscritos de Zoroastro: «o libro dos libros de Persia», escrito con letras de ouro, aínda que poucos séculos despois foron destruídos no incendio da Biblioteca de Alexandría, onde estaban depositados. O tirano grego Pisístrato, reuniu na súa Biblioteca as obras da época - inicialmente, co obxectivo de compoñer a Ilíada-, pero foi saqueada por Jerjes en 480 a. C Antigüedad El Papiro de Ipuur, narrado por "el príncipe Ipu", partidario del viejo orden, describe cómo fueron destruidas muchas bibliotecas de templos durante el 1º periodo intermedio de Egipto (ca. 2175 a 2040 a. C.). Las desavenencias entre los clérigos partidarios de Amón y los de Atón provocaron la destrucción de las obras de sus adversarios, que incluso borraron escrupulosamente de todo el país el nombre del principal valedor de Atón, el faraón Ajenatón (ca. 1353 - 1337 a. C.) Heródoto escribió que cuando Cambises invadió Egipto en 525 a. C., arrasó los templos y quemó todo resto de cultura del país, quedándose sólo con el oro, pues este no ofendía su memoria
  • 8. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 8 En la fortaleza de los espíritus del palacio de Darío I (ca. 549 - 485 a. C.) en Persépolis, se guardaban los archivos de los reyes aqueménidas, grabados en plomo y estaño, en una oscura sala (la 33 del Tesoro). Fue incendiada, pero la leyenda cuenta que se salvaron los dos únicos manuscritos de Zoroastro: «el libro de los libros de Persia», escrito con letras de oro, aunque pocos siglos después fueron destruidos en el incendio de la Biblioteca de Alejandría, donde estaban depositados. El tirano griego Pisístrato, reunió en su Biblioteca las obras de la época – inicialmente, con el objetivo de componer la Ilíada–, pero fue saqueada por Jerjes en 480 a. C. Ancient Times Ipuur’s Papyri, narrated by “Prince Ipu”, advocate of the old order, it describes how many temple libraries were destroyed during the first intermediate period of Egypt (ca. 2175 to 2040 b.C.). Disturbances between Amon and Aton’s priests triggered the destruction of their adversary’s works, to the point of completely wiping out Aton’s main supporter’s name all around the country, pharaoh Ajenaton (ca. 1353 - 1337 b.C.) Herodotus wrote that when Cambyses invaded Egypt in 525 b.C. he destroyed the temples and burned every hint of culture in the country keeping just the gold as it didn’t hurt his memory. At the spirits fortress in the palace of Darius I (ca. 549 - 485 b.C.) in Persepolis, there were the Archemenid kings’ archives, engraved in lead and tin, on a dark room (Treasure Room 33). It was burned, but legend says the saved the only two Zoroastrian manuscripts: “the Persian book of books”, written in golden letters; even if a few centuries afterwards they were destroyed at the burning of the Alexandrian Library, where they were being kept. The Greek tyrant Pisistratus collected at his library the works of his time – initially with the objective of composing the Iliad- but it was robbed by Jerjes in 480 b.C.
  • 9. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 9 Biblioteca de Asurbanipal A biblioteca de Asurbanipal foi unha gran biblioteca na cidade asiria de Nínive. Foi famosa desde a súa creación, iniciada polo rei Sargón II, que reinou desde o 722 a o 705 a. C. e ampliada polo rei Asurbanipal (669-627 a. C.). Atopábase situada no recinto de o palacio. A biblioteca consistía nunha colección de táboas feitas de arxila, cubertas dunha escritura fina e apertada por ambos os lados. Chegáronse a reunir ata 22.000 tablillas, atopadas baixo os cascallos do palacio real en Nínive. Cando os babilonios arrasaron Nínive ao mando de Nabopolasar no 612 a.C. destruíron gran parte do seu contido, como a Epopea de Gilgamesh, o mito de Adapa, ou o pobre home de Nipur, precedentes dos relatos bíblicos e das mil e unha noites. Despois da caída de Nínive permaneceu oculta ata que en 1845 descubriuna o arqueólogo inglés Sir Austin Henry Layard. Actualmente atópanse mostras desta biblioteca no Museo Británico de Londres. Biblioteca de Asurbanipal La biblioteca de Asurbanipal fue una gran biblioteca en la ciudad asiria de Nínive. Fue famosa desde su creación, iniciada por el rey Sargón II, que reinó desde el 722 al 705 a. C. y ampliada por el rey Asurbanipal (669-627 a. C.). Se encontraba situada en el recinto del palacio. La biblioteca consistía en una colección de tablas hechas de arcilla, cubiertas de una escritura fina y apretada por ambos lados. Se llegaron a reunir hasta 22.000 tablillas, encontradas bajo los escombros del palacio real en Nínive. Cuando los babilonios arrasaron Nínive al mando de Nabopolasar en el 612 a.C. destruyeron gran parte de su contenido, como la Epopeya de Gilgamesh, el mito de Adapa, o el pobre hombre de Nipur, precedentes de los relatos bíblicos y de Las mil y una noches. Después de la caída de Nínive permaneció oculta hasta que en 1845 la descubrió el arqueólogo inglés Sir Austin Henry Layard. Actualmente se encuentran muestras de esta biblioteca en el Museo Británico de Londres. Assurbanipal Library
  • 10. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 10 Assurbanipal has a great library at Assyrian town of Nineveh. It was famous since its creation, impulse by king Sargon II (722 – 705 b.C.) and extended by Assurbanipal (669 - 627 b.C.). It was inside the palace. This library possessed a collection of clay tablets covered in very thin and crammed writings on both sides. Under the ruins of Nineveh Royal Palace they have found up to 22.000 tablets. When Babylonians razed Nineveh under the orders of Nabopolasar in 612 b.C., they destroyed most of its contents such as Gilgamesh Epopee, Adapa’s myth or Nippur’s poor man, first drafts of biblical stories and A Thousand And One Nights. After Nineveh fell, the library stayed hidden until 1845 when it was found by English archeologist Sir Austin Henry Layard. Now there are pieces from that library at the British Museum in London.
  • 11. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 11 Biblioteca de Alexandría A Biblioteca Real de Alexandría foi na súa época a máis grande do mundo. Situada na cidade exipcia de Alexandría, estímase que foi fundada a comezos do século III a. C. por Ptolomeo I Sóter, e ampliada polo seu fillo Ptolomeo II Filadelfo, chegando a albergar ata 900 000 manuscritos. Constaba de 10 grandes salas de investigación, cada unha dedicada a un tema distinto; había grandes fontes e columnatas, xardíns botánicos, un zoológico, salas de disección, un observatorio astronómico e, unha gran sala comedor onde levaban a cabo con toda liberdade, as discusións críticas das ideas daquela época. Para algúns escritores latinos, a biblioteca apenas resultou afectada no incendio provocado polas tropas de Julio César en 48 a. C. Probablemente, o fin da biblioteca debe situarse nun momento indeterminado do século III ou do século IV, quizá en 273, cando o emperador Aureliano tomou e saqueou a cidade, ou cando Diocleciano fixo o propio en 297. A nova Biblioteca Alejandrina, rememorando a orixinal e promovida pola Unesco, foi inaugurada o 16 de outubro de 2002 na mesma cidade. Carécese de testemuños precisos sobre os seus aspectos máis esenciais, e non
  • 12. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 12 se atoparon ruínas, ademais as ruínas do Serapeo son moi escasas. Biblioteca de Alejandría La Biblioteca Real de Alejandría fue en su época la más grande del mundo. Situada en la ciudad egipcia de Alejandría, se estima que fue fundada a comienzos del siglo III a. C. por Ptolomeo I Sóter, y ampliada por su hijo Ptolomeo II Filadelfo, llegando a albergar hasta 900 000 manuscritos. Constaba de 10 grandes salas de investigación, cada una dedicada a un tema distinto; había grandes fuentes y columnatas, jardines botánicos, un zoológico, salas de disección, un observatorio astronómico y, una gran sala comedor donde se llevaban a cabo con toda libertad, las discusiones críticas de las ideas de aquella época. Para algunos escritores latinos, la biblioteca apenas resultó afectada en el incendio provocado por las tropas de Julio César en 48 a. C. Probablemente, el fin de la biblioteca debe situarse en un momento indeterminado del siglo III o del siglo IV, quizá en 273, cuando el emperador Aureliano tomó y saqueó la ciudad, o cuando Diocleciano hizo lo propio en 297. La nueva Biblioteca Alejandrina, rememorando la original y promovida por la Unesco, fue inaugurada el 16 de octubre de 2002 en la misma ciudad. Se carece de testimonios precisos sobre sus aspectos más esenciales, y no se han encontrado ruinas, además las ruinas del Serapeo son muy escasas. Alexandria Royal Library Alexandria Royal Library was the biggest one during their time. Place at the Egyptian town of Alexandria, they estimate it was founded at the beginning of the III century b.C. by Ptolomeus I Soter and expanded by his son Ptolomeus II Filadelfus, having a total of 900.000 manuscripts. It had ten investigation rooms, each one for a different topic; big fountains and columns, botanical gardens, a zoo, dissection rooms, an astronomical observatory, and a dining room where there were critical discussions of the topics of the time. For some Latin writers, the library was barely afflicted by the fire provoked by Julius Caesar’s tropes in 48 b.C. The end of the library was probably in an undetermined moment of the III or IV century, either in 273 when Emperor Aurelian took and robbed the town, or when Diocletian did the same thing in 297. The new Alexandrian Library, remembering the original and fostered by Unesco, opened in October 16th, 2002, in the same town. There are no precise testimonies about the essential aspects of the old one, and no ruins have been found, that adding to the point that Sarapeo ruins are very rare.
  • 13. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 13 Biblioteca de Constantinopla A Biblioteca de Constantinopla foi creada en 315, por Constantino o Grande con 7.000 volumes no seu inicio), que chega a ter máis de 100 mil rolos na época de Teodosio. Durante o momento do seu máximo esplendor, a finais do século V, chegou a posuír máis de 120.000 volumes, o que a converteu na máis grande da súa época. O ano 477 sufriu un incendio que destruíu practicamente todo o edificio, aínda que moitos dos libros lograron salvarse. Reconstruíuse o edificio, pero volveu queimarse no 726 por León III o Isáurico. É probable que gran parte da colección repartísese entre mosteiros e coleccións privadas a partir deste momento. Case cincocentos anos máis tarde, en 1204, volveu ser destruída e arrasada durante o saqueo de francos e venecianos na Cuarta Cruzada. É probable que gran parte dos libros perdésense durante este período. Finalmente, desapareceu en 1453 tras a caída de Constantinopla en mans turcas. Pouco se sabe do destino dos libros tras a anexión otomá, xa que moi poucos exemplares coñecidos foron voltos ver. Biblioteca de Contantinopla La Biblioteca de Constantinopla fue creada en 315, por Constantino el Grande con 7.000 volúmenes en su
  • 14. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 14 inicio), que llega a tener más de 100 mil rollos en la época de Teodosio. Durante el momento de su máximo esplendor, a finales del siglo V, llegó a poseer más de 120.000 volúmenes, lo que la convirtió en la más grande de su época. El año 477 sufrió un incendio que destruyó prácticamente todo el edificio, aunque muchos de los libros lograron salvarse. Se reconstruyó el edificio, pero volvió a quemarse en el 726 por León III el Isáurico. Es probable que gran parte de la colección se repartiera entre monasterios y colecciones privadas a partir de este momento. Casi quinientos años más tarde, en 1204, volvió a ser destruida y arrasada durante el saqueo de francos y venecianos en la Cuarta Cruzada. Es probable que gran parte de los libros se perdieran durante este periodo. Finalmente, desapareció en 1453 tras la caída de Constantinopla en manos turcas. Poco se sabe del destino de los libros tras la anexión otomana, ya que muy pocos ejemplares conocidos han sido vueltos a ver. Constantinople Library Constantinople Library was created in 315 by Constantine the Great and started with 7.000 volumes, having more than 100.000 rolls during Theodosius’s times. During its most splendorous years, at the end of V century, it had more than 120.000 volumes, making it the biggest at the time. In 477 it burned and the whole building was destroyed, but most of the books were saved. It was rebuilt but burned again in 726 by Leon III. Probably a big part of the collection was handed to monasteries and private collections since that moment. Almost five hundred years later, in 1204, it was destroyed again and razed during the French and Venetian robbery in the Fourth Crusade. Part of the books probably got lost during that time. Finally, it disappeared in 1453 after Constantinople’s fall to the Turkish. Little is known about those books after the Ottoman joining, as very few known volumes have been seen again.
  • 15. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 15 China O 213 a.C., ano no cal un grupo de homes tentaba reunir todos os libros en Alexandría, Shi Huandi aprobou entón que se queimasen todos os libros, excepto os que versaban sobre agricultura, medicina ou profecía. De fogar en fogar, os funcionarios apoderáronse dos libros e fixéronos arder nunha pira, para sorpresa e alegría de quen non os leron. Máis de catrocentos letrados remisos foron enterrados vivos e as súas familias sufriron incontables humillacións. Tres foron os feitos que marcaron a xestión do Emperador Shi Huandi: a construción da Gran Muralla, a Gran Tumba con 7000 guerreiros de terracota e a Gran queima de libros. Todo en proporcións colosais. Segundo as Memorias históricas, despois que Qin Shi Huangdi, o primeiro emperador de China, unificase o país no ano 221 antes de Cristo, o seu chanceler Li Se suxeriu suprimir o discurso intelectual co fin de unificar todos os pensamentos e as opinións políticas. A xustificación era que os intelectuais cantaban falsos encomios e facían crecer a disidencia mediante a difamación. China El 213 a.C., año en el cual un grupo de hombres intentaba reunir todos los libros en Alejandría, Shi Huandi aprobó entonces que se quemaran todos los libros, excepto los que versaban sobre agricultura, medicina o profecía. De hogar en hogar, los funcionarios se apoderaron de los libros y los hicieron arder en una pira, para sorpresa y alegría de quienes no los habían leído.
  • 16. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 16 Más de cuatrocientos letrados reacios fueron enterrados vivos y sus familias sufrieron incontables humillaciones. Tres fueron los hechos que marcaron la gestión del Emperador Shi Huandi: la construcción de la Gran Muralla, la Gran Tumba con 7000 guerreros de terracota y la Gran quema de libros. Todo en proporciones colosales. Según las Memorias históricas, después que Qin Shi Huangdi, el primer emperador de China, unificara el país en el año 221 antes de Cristo, su canciller Li Si sugirió suprimir el discurso intelectual con el fin de unificar todos los pensamientos y las opiniones políticas. La justificación era que los intelectuales cantaban falsas alabanzas y hacían crecer la disidencia mediante la difamación. China In 213 b.C., while a group of men was trying to reunite all the Alexandria books, Shi Huandi approved to burn every book except the ones about agriculture, medicine or prophecies. Going to every home, government workers got the books and burned them on a pyre, surprising and cheering those who hadn’t read them. More than four hundred reluctant literates were buried alive and their families suffered unspeakable humiliations. Three facts marked Emperor Shi Huandi’s management: the Great Wall, the Great Tomb with 7.000 clay soldiers, and the Great Burning of Books. Everything was in colossal proportions. According to historical memories, after Qin Shi Huangdi, first Emperor of China, unified the country in 221 b.C., his chancellor Li Si suggested suppressing the intellectual discussion so all thinking and political opinions could become one. He justified it saying that intellectual proclaimed fake praising and increased dissidence by using defamation
  • 17. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 17 Exipto, Roma e Xerusalén Exipto é declarado islámico en 604; os Libros da sabedoría estaban depositados nos Tesouros reais, pero en 633 Omar proclamou: «...se o que di neles é conforme ao Libro de Deus non permite ignoralos, pero se hai algo neles contra o Libro, son malos, sexa como sexa, destrúeos.» Utilizáronse como combustible. Por privarlle do seu amor, a esposa do rico príncipe fatimí Mahmud ao Dawla bin Fatik, despois do seu falecemento destruíu a súa biblioteca, unha do catro máis admirables do Cairo. O príncipe, gran poeta, adoraba ler e escribir noite tras noite. A biblioteca da residencia dos papas en Letrán, dispoñía de numerosos libros de diversos autores clásicos gregos e latinos que foron ordenados queimar por Gregorio I (590) «o cónsul de Deus», perdéndose exemplares de Cicerón, Perico Livio e outros moitos autores, alegando que «os mozos prefiren esas lecturas ao Novo Testamento». A partir deste pontífice considerouse que a soa proximidade dun libro pagán pode poñer en perigo unha alma piadosa. Os cruzados cercaron Trípoli en 1099. Rendida a cidade sen combate, os vencedores, entre outras tropelías, prenderon lume á Biblioteca. Un sacerdote, vendo a multitude de edicións do Corán depositadas nos seus andeis ordenou o seu incendio. Egipto, Roma y Jerusalén Egipto es declarado islámico en 604; los Libros de la sabiduría estaban depositados en los Tesoros reales, pero en 633 Omar proclamó: «...si lo que dice en ellos es conforme al Libro de Dios no permite ignorarlos, pero si hay algo en ellos contra el Libro, son malos, sea como sea, destrúyelos.» Se utilizaron como combustible. Por haberle privado de su amor, la esposa del rico príncipe fatimí Mahmud al Dawla bin Fatik, después de su fallecimiento destruyó su biblioteca, una de las cuatro más admirables de El Cairo. El príncipe, gran poeta, adoraba leer y escribir noche tras noche. La biblioteca de la residencia de los papas en Letrán, disponía de numerosos libros de diversos autores clásicos griegos y latinos que fueron ordenados
  • 18. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 18 quemar por Gregorio I (590) «el cónsul de Dios», perdiéndose ejemplares de Cicerón, Tito Livio y otros muchos autores, alegando que «los jóvenes prefieren esas lecturas al Nuevo Testamento». A partir de este pontífice se consideró que la sola proximidad de un libro pagano puede poner en peligro un alma piadosa. Los cruzados sitiaron Trípoli en 1099. Rendida la ciudad sin combate, los vencedores, entre otras tropelías, prendieron fuego a la Biblioteca. Un sacerdote, viendo la multitud de ediciones del Corán depositadas en sus estanterías ordenó su incendio. Egypt, Rome and Jerusalem Egypt is declared an Islamic country in 604. The Wisdom Books are in the Royal Treasures, but in 633 Omar proclaims that: “[…] If what they say is according to God’s Book they cannot be ignored, but if there is something on them against the Book, they’re bad; and anyway, destroy them […]” They were used as fuel. Because she lost her loved one, Fatima Prince Mahmud al Dawla bin Fatik’s wife destroyed his library after his death, one of the most admirable ones in Cairo. The prince and poet loved reading and writing every night. The library at the pope’s residency in Letran had many books from different Greek and Latin authors that were ordered to burn by Gregory I “Consul of God” (590), destroying volumes by Cicero, Titus Livius and many others pleading that “young people prefer reading those instead of the New Testament”. From that moment on they considered that the proximity of a pagan book could risk a pious soul. The Crusaders besieged Tripoli in 1099. The town surrendered without combat and the winners, among other monstrosities, they burned the library. A priest, seeing how many Quran editions were on its shelves, ordered the fire.
  • 19. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 19 Biblioteca de Nalanda (India) Nalanda foi unha das primeiras universidades do mundo e a universidade budista máis grande da historia. Fundouse durante o reinado do Emperador Gupta, Kumaragupta. O complexo foi construído con ladrillos vermellos e as súas ruínas ocupan unha área de 14 hectáreas. A biblioteca de Nalanda, coñecida como Dharma Gunj (Montaña da Verdade) ou Dharmagañja (Tesouro da Verdade), foi o arquivo máis soado da doutrina budista no mundo. Dise que a súa colección incluía centos de miles de volumes; era tan vasta que se queimou durante meses cando invasores musulmáns, dirixidos polo turco Bakhtiar Khilji en 1193, prendéronlle lume. Miles de monxes foron queimados vivos ou asasinados. Biblioteca de Nalanda (India) Nalanda fue una de las primeras universidades del mundo y la universidad budista más grande de la historia. Se fundó durante el reinado del Emperador Gupta, Kumaragupta. El complejo fue construido con ladrillos rojos y sus ruinas ocupan un área de 14 hectáreas. La biblioteca de Nalanda, conocida como Dharma Gunj (Montaña de la Verdad) o Dharmagañja (Tesoro de la
  • 20. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 20 Verdad), fue el archivo más célebre de la doctrina budista en el mundo. Se dice que su colección incluía cientos de miles de volúmenes; era tan vasta que se quemó durante meses cuando invasores musulmanes, dirigidos por el turco Bakhtiar Khilji en 1193, le prendieron fuego. Miles de monjes fueron quemados vivos o asesinados. Nalanda’s Library Nalanda was one of the first universities in the world and the biggest Buddhist university of History. It was created during the ruling of Emperor Gupta Kumaragupta. It was built with red bricks and its ruins occupy 14 hectares. Nalanda’s library, known as Dharma Gunj (Mountain of Truth) or Dharmagañja (Treasure of Truth), was the most famous archive of Buddhist doctrine in the world. It’s rumored that its collection had hundreds of thousands of books; it was so big it burned for months when Muslim conquerors, with the Turkish Bakhtiar Khilji as their leader, burned it in 1193. Thousands of monks were burned alive of killed.
  • 21. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 21 Biblioteca de Lovaina A biblioteca da Universidade de Lovaina (Bélxica) é un símbolo da historia europea. Albergou máis de 300.000 volumes. O 25 de agosto de 1914, durante a Primeira Guerra Mundial despois de varios días de ocupación pacífica da cidade por tropas alemás, os seus soldados prenderán lume á biblioteca da Universidade e a unha gran parte da cidade de Lovaina. O edificio da biblioteca quedaría reducido a un esqueleto carbonizado no que quedaban a mercé do vento os restos dos antigos libros destruídos polas chamas. Entre 1921 e 1928 foi reconstruída, para volver ser vítima da II Guerra Mundial en 1940 durante a ocupación de Lovaina polo exército alemán. Posteriormente volveu ser reconstruída e na actualidade é considerada unha das máis importantes bibliotecas en chan europeo. Biblioteca de Lovaina La biblioteca de la Universidad de Lovaina (Bélgica) es un símbolo de la historia europea. Albergó más de 300.000 volúmenes. El 25 de agosto de 1914, durante la Primera Guerra Mundial después de varios días de ocupación pacífica de la ciudad por tropas alemanas, sus soldados prenderán fuego a la biblioteca de la Universidad y a una gran parte de la ciudad de Lovaina. El edificio de la biblioteca quedaría reducido a un esqueleto carbonizado en el que
  • 22. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 22 quedaban a merced del viento los restos de los antiguos libros destruidos por las llamas. Entre 1921 y 1928 fue reconstruida, para volver a ser víctima de la II Guerra Mundial en 1940 durante la ocupación de Lovaina por el ejército alemán. Posteriormente volvió a ser reconstruida y en la actualidad es considerada una de las más importantes bibliotecas en suelo europeo. Library of Louvain The Library of Louvain University (Belgium) is a symbol of European history. It held more than 300.000 volumes. In August 25th, 1914, during World War I and after some days of pacific occupation of the city by German troops, soldiers burned down the University Library and a big part of the town. The building was left as nothing more than a skeleton that couldn’t protect what was left of the old books destroyed by the flames. Between 1921 and 1928 it was rebuilt, only to be victim of World War II in 1940 during the German occupation of Louvain. It was rebuilt yet again and today is one of the most important libraries in Europe.
  • 23. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 23 Biblioteca Nacional de Perú A Biblioteca Nacional do Perú foi fundada en 1821 polo xeneral don José de San Martin e Matorras. Contaba con 11000 libros que proviñan das confiscacións que realizaron as autoridades do Virreinato do Perú á orde dos xesuítas, que foron expulsados dos dominios españois en 1767. Entre 1823 e 1824 durante a guerra de independencia é tomada polos españois, estes últimos queimarían e esconderían boa parte do material contido no seu interior para evitar que caian en man dos patriotas, tamén seria usada como cuartel durante o asedio a Lima. En 1881 é destruída, saqueada e incendiada por tropas do exército chileno en 1881. Posteriormente, outro feito tráxico, un incendio, ocorrido o 10 de maio de 1943, destruíu valiosísimo material Biblioteca Nacional de Perú La Biblioteca Nacional del Perú fue fundada en 1821 por el General don José de San Martin y Matorras. Contaba con 11000 libros que provenían de las confiscaciones que realizaron las autoridades del Virreinato del Perú a la orden de los jesuitas, que fueron expulsados de los dominios españoles en 1767. Entre 1823 y 1824 durante la guerra de independencia es tomada por los españoles, estos últimos quemarían y esconderían buena parte del material contenido en su interior para evitar que caigan en mano de los patriotas, también seria usada como cuartel durante el asedio a Lima. En 1881 es
  • 24. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 24 destruida, saqueada e incendiada por tropas del ejército chileno en 1881. Posteriormente, otro hecho trágico, un incendio, ocurrido el 10 de mayo de 1943, destruyó valiosísimo material. Peru National Library Peru National Library was founded in 1821 by General José de San Martín y Matorras. It had 11.000 books coming from the confiscations done by Peru’s Viceroy to the order of Jesuits, thrown away of every Spanish land in 1767. Between 1823 and 1824, during the Independence War, the Spaniards would burn and hide a good part of the contents to avoid them to fall in patriots’ hands; it would also be used as a quarter during the siege to Lima. It is destroyed in 1881, robbed and burned by Chilean troops. Afterwards, another tragic event: a fire in May 10th, 1943, destroyed lots of valuable material.
  • 25. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 25 España A biblioteca da Madraza de Granada, a primeira Universidade granadina, que viña funcionando desde 1349, ano en que a fundase Yusuf I, foi asaltada polas tropas do cardeal Cisneros, a finais de 1499, os libros foron levados á praza de Bib-Rambla onde se queimaron en pública fogueira. O edificio da Madraza unha vez clausurada a Universidade foi doado polo rei Fernando para Cabildo (Concello) da cidade, en setembro de 1500. No Madrid de 1931 producíronse incendios promovidos por radicais anticlericales como o do convento dos xesuítas de cálea Flor que contiña 80.000 volumes, algúns incunables e primeiras edicións de obras importantes. Tamén ardeu a igrexa de Santa Teresa e do Instituto de artes e industrias (ICAI) na que se perderon 20.000 volumes con obras únicas. Outros feitos foron o incendio da Universidad e de Oviedo e da súa biblioteca en 1934. Bibliotecas privadas foron saqueadas como a do palacio de Zabálburu, a de Guadamur ou a do Palacio de Salazar en Portugalete. En Málaga ardeu en 1931 o arquivo diocesano e a súa biblioteca, ardendo raros exemplares. Incendiáronse ademais a biblioteca franciscana de Sarriá con miles de volumes. Na biblioteca de Igualada perdéronse 50.000 volumes e outros 40.000 na biblioteca dos capuchinos en Barcelona. Por outra banda o Ministerio de Instrución Pública en 1937 mandou reducir a pasta de papel toneladas de documentación archivística e de libros escritos por "elementos fascistas". Incendiaron tamén o centro de ensino de artes e oficios e outros templos, colexios, conventos en moitas cidades de España. Así mesmo, durante os bombardeos sobre Madrid caeron 28 bombas sobre a Biblioteca Nacional, no Museo arqueolóxico e sobre o Museo do Prado.
  • 26. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 26 Non se queimaron unicamente bibliotecas e arquivos relixiosos durante a II república, a guerra civil ou a posterior ditadura, tamén queimas de conventos en 1808 por parte das tropas napoleónicas. En 1834 coa matanza de frades, cuestión de sociedades radicais secretas que acusaron os frades de envenenar os pozos en Madrid, en 1835 coas bullangas polo apoio da igrexa aos carlistas. O mosteiro do Ripoll foi saqueado polos franceses en 1794 e novamente incendiado en 1835, facendo desaparecer numerosas obras. Ao parecer o 9 de agosto de 1835 os insubordinados do Batalló dels Miguelets asasinaron a varios monxes e incendiaron os edificios anexos, destruíndo todos os arquivos e fondos bibliográficos, códices e pergamiños, sendo posteriormente declarado canteira pola Lei de Desamortización de Mendizábal. En 1902 tivo lugar outra queima de conventos. En 1909, durante a semana tráxica de Barcelona coa queima de 80 edificios relixiosos, desaparecendo numerosas obras de arte así como valiosísimas bibliotecas. Queimouse o colexio San Antonio no que recibían clase dous mil alumnos e que contiña preto de 80.000 volumes e os gabinetes de Física, Química e Historia Natural A Guerra Civil fixo desaparecer as bibliotecas que posuían en Madrid escritores como Pío Baroja, Juan Chabás e Pedro Salinas, entre outros. España La biblioteca de la Madraza de Granada, la primera Universidad granadina, que venía funcionando desde 1349, año en que la fundara Yusuf I, fue asaltada por las tropas del cardenal Cisneros, a finales de 1499, los libros fueron llevados a la plaza de Bib-Rambla donde se quemaron en pública hoguera. El edificio de la Madraza una vez clausurada la Universidad fue donado por el rey Fernando para Cabildo (Ayuntamiento) de la ciudad, en septiembre de 1500. En el Madrid de 1931 se produjeron incendios promovidos por radicales anticlericales como el del convento de los jesuitas de la calle Flor que contenía 80.000 volúmenes, algunos incunables y primeras ediciones de obras importantes. También ardió la iglesia de Santa Teresa y del Instituto de artes e industrias (ICAI) en la que se perdieron 20.000 volúmenes con obras únicas.
  • 27. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 27 Otros hechos fueron el incendio de la Universidad de Oviedo y de su biblioteca en 1934. Bibliotecas privadas fueron saqueadas como la del palacio de Zabálburu, la de Guadamur o la del Palacio de Salazar en Portugalete. En Málaga ardió en 1931 el archivo diocesano y su biblioteca, ardiendo raros ejemplares. Se incendiaron además la biblioteca franciscana de Sarriá con miles de volúmenes. En la biblioteca de Igualada se perdieron 50.000 volúmenes y otros 40.000 en la biblioteca de los capuchinos en Barcelona. Por otra parte el Ministerio de Instrucción Pública en 1937 mandó reducir a pasta de papel toneladas de documentación archivística y de libros escritos por "elementos fascistas". Incendiaron también el centro de enseñanza de artes y oficios y otros templos, colegios, conventos en muchas ciudades de España. Asimismo, durante los bombardeos sobre Madrid cayeron 28 bombas sobre la Biblioteca Nacional, en el Museo arqueológico y sobre el Museo del Prado. No se quemaron únicamente bibliotecas y archivos religiosos durante la II república, la guerra civil o la posterior dictadura, también quemas de conventos en 1808 por parte de las tropas napoleónicas. En 1834 con la matanza de frailes, cuestión de sociedades radicales secretas que acusaron a los frailes de envenenar los pozos en Madrid, en 1835 con las bullangas por el apoyo de la iglesia a los carlistas. El monasterio del Ripoll fue saqueado por los franceses en 1794 y nuevamente incendiado en 1835, haciendo desaparecer numerosas obras. Al parecer el 9 de agosto de 1835 los insubordinados del Batalló dels Miguelets asesinaron a varios monjes e incendiaron los edificios anexos, destruyendo todos los archivos y fondos bibliográficos, códices y pergaminos, siendo posteriormente declarado cantera por la Ley de Desamortización de Mendizábal. En 1902 tuvo lugar otra quema de conventos. En 1909, durante la semana trágica de Barcelona con la quema de 80 edificios religiosos, desapareciendo numerosas obras de arte así como valiosísimas bibliotecas. Se quemó el colegio San Antonio en el que recibían clase dos mil alumnos y que contenía cerca de 80.000 volúmenes y los gabinetes de Física, Química e Historia Natural La Guerra Civil hizo desaparecer las bibliotecas que poseían en Madrid escritores como Pío Baroja, Juan Chabás y Pedro Salinas, entre otros. Spain The Library of Madraza de Granada, the first university of the town that had been working since 1349 created by Yusuf I, was assaulted by Cardinal
  • 28. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 28 Cisneros’ troops by the end of 1499; the books were taken to Bib-Rambla Square where they were burnt in a public pyre. After closing the university, Madraza’s building was donated by king Ferdinand to the town’s Council in September, 1500. In 1931, in Madrid, there were some fires promoted by anticlerical radicals like the one at the Jesuits convent at Flor street, containing more than 80.000 books, some of them incunabula and first editions of important works. Santa Teresa Church burned, and so did the Arts and Industries Institute (ICAI), losing 20.000 volumes and some unique works. There was also the Oviedo university fire and its library in 1934. Some private libraries were robbed, such as Zabálburu Palace, Guadamur, or Salazar Palace in Portugalete. In 1931, in Málaga, the diocesan archive and library burned down, destroying some rare volumes. There was also a fire at Sarriá’s Franciscan library, losing thousands of books; just like the 50.000 lost at Igualada and 40.000 at the Capuchin library in Barcelona. On the other hand, the Public Instruction Department in 1937 ordered to turn tons of archival documentation and books written by “fascist elements” into paper paste. They burned the school of arts and offices among other temples, schools and convents in different towns. During the Madrid bombings, 28 bombs fell over the National Library, Archeological Museum and Prado Museum. The burning of religious libraries and archives is nothing exclusive from the II Republic, Civil War or the dictatorship; Napoleon troops also burned convents in 1808. In 1834 there was the monks’ killing about a question of radical secret societies that blamed monks of poisoning Madrid’s wells; or the 1935 riots caused by the Church helping the carlistas. Ripoll monastery was robbed by France in 1794 and burned in 1835, disappearing many volumes. In August 9th, 1835, insubordinate soldiers of the Batalló dels Miguelets killed some monks and burned the buildings, destroying every archive, bibliographical deposit, codex and parchment, being later turned into a stone mine by the grace of Mendizábal Confiscation Law. In 1902 they burned more convents. In 1909, during Barcelona’s Tragic Week in which 80 religious buildings were set to fire, a lot of art pieces and valuable libraries disappeared. They burned San Antonio, school of two thousand people and home of 80.000 books, along with the Physics, Chemistry and Natural History departments. Civil War was the end of private libraries owned by people such as Pío Baroja, Juan Chabás or Pedro Salinas.
  • 29. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 29 Bibliocausto Nazi O Holocausto foi o nome que se deu á aniquilación sistemática de millóns de xudeus a mans dos nazis durante a Segunda Guerra Mundial. Pero este acontecemento foi precedido polo Bibliocausto, onde millóns de libros foron destruídos polo mesmo réxime. A operación Queima de Libros, executada o 10 de maio de 1933 baixo a coordinación de Joseph Goebbels, revelouse pronto na súa verdadeira dimensión porque o mesmo día queimáronse libros en Berlín e noutras 22 cidades alemás. Segundo W. Jütte, destruíronse as obras de máis de 5.500 autores. A Comisión para a reconstrución cultural judeo-europea estableceu que en 1933 existían 469 coleccións de libros xudeus e ao finalizar a Segunda Guerra Mundial, non quedaba nin a cuarta parte. Máis tarde foron numerosos os ataques das tropas invasoras alemás contra centros bibliotecarios de Polonia, Reino Unido, Rusia e Ucraína. Tamén os bombardeos aliados sobre Alemaña reduciron a cinzas algunhas bibliotecas de incalculable valor, como a Biblioteca Baviera e as bibliotecas das Universidades de Berlín e Bonn e a Staatsbibliothek de Bremen. Bibliocausto Nazi El Holocausto fue el nombre que se dio a la aniquilación sistemática de millones de judíos a manos de los nazis durante la Segunda Guerra Mundial. Pero este acontecimiento fue precedido por el Bibliocausto, donde millones de libros fueron destruidos por el mismo régimen. La operación Quema de Libros, ejecutada el 10 de mayo de 1933 bajo la coordinación de Joseph Goebbels, se reveló pronto en su verdadera dimensión porque el mismo día se quemaron libros en Berlín y en otras 22
  • 30. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 30 ciudades alemanas. Según W. Jütte, se destruyeron las obras de más de 5.500 autores. La Comisión para la reconstrucción cultural judeo-europea estableció que en 1933 existían 469 colecciones de libros judíos y al finalizar la Segunda Guerra Mundial, no quedaba ni la cuarta parte. Más tarde fueron numerosos los ataques de las tropas invasoras alemanas contra centros bibliotecarios de Polonia, Reino Unido, Rusia y Ucrania. También los bombardeos aliados sobre Alemania redujeron a cenizas algunas bibliotecas de incalculable valor, como la Biblioteca Baviera y las bibliotecas de las Universidades de Berlín y Bonn y la Staatsbibliothek de Bremen. Bibliocaust Nazi The Holocaust is the name given to the systemic annihilation of millions of Jews commited by the Nazis during World War II. But this was preceded by the Bibliocaust, when millions of books were destroyed by the same regime. The Operation Burning Books executed on May 10th, 1933, under the coordination of Joseph Goebbels, showed its real size when they burned books in Berlin and another 22 German towns in the same day. According to W. Jütte they destroyed books by more than 5.500 authors. The Commission for the Recovery of Jewish-European Culture estimated than in 1933 there were 469 collections of Jewish books, but by the end of World War II they were less than a quarter. There were numerous attacks done by German troops towards libraries in Poland, United Kingdom, Russia and Ukraine. But also the allies’ bombing over Germany destroyed some greatly valuable libraries such as the Bavarian Library, the ones for Berlin and Bonn universities, and Bremen’s Staatsbibliothek.
  • 31. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 31 Polonia As coleccións xudaicas de Polonia e Viena queimáronse nun incendio nas oficinas da Reichssicherheitshauptamt (Oficina Central de Seguridade do Reich), ocorrido entre o 22 e 23 de novembro de 1943. En Polonia, os Brenn-Kommandos acabaron coas sinagogas xudías e prenderon lume á Gran Biblioteca Talmúdica do Seminario Teolóxico Xudeu de Lublín. Desde 1939, non houbo unha semana na cal non se producise un ataque contra unha biblioteca ou museo polaco. A Biblioteca Raczynsky, a Biblioteca da Sociedade Científica e a Biblioteca da Catedral (dotada cunha renomeada colección de incunables), sufriron queimas devastadoras. Tambíen perdeuse pasto das chamas a Biblioteca Nacional de Varsovia e a Biblioteca da Universidade de Varsovia. Polonia Las colecciones judaicas de Polonia y Viena se quemaron en un incendio en las oficinas de la Reichssicherheitshauptamt (Oficina Central de Seguridad del Reich), ocurrido entre el 22 y 23 de noviembre de 1943. En Polonia, los Brenn- Kommandos acabaron con las sinagogas judías y prendieron fuego a la Gran Biblioteca Talmúdica del Seminario Teológico Judío de Lublín. Desde 1939, no hubo una semana en la cual no se produjese un ataque contra una biblioteca o museo polaco. La Biblioteca Raczynsky, la Biblioteca de la Sociedad Científica y la Biblioteca de la Catedral (dotada con una renombrada colección de incunables), sufrieron quemas devastadoras. Tambíen se perdió pasto de las llamas la Biblioteca Nacional de Varsovia y la Biblioteca de la Universidad de Varsovia. Poland Jewish collections from Poland and Vienna were burnt at the Reichssicherheitshauptamt office (the Security Central Office of the Reich) during November 22nd and 23rd, 1943. In Poland, Brenn-Kommandos destroyed synagogues and the Great Talmudic Library of the Jewish Theological Seminary in Lublin. Since 1939, there was not a single week without an attack against a Polish library or museum. Raczynsky Library, the Scrientific Society Library and the Cathedral Library (gifted with a great collection of incunabula) suffered devastating fires. Same thing happened with Warsaw National Library and its university library.
  • 32. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 32 Arxentina O 30 de agosto de 1980 en Arxentina, os terreos baleiros de Sarandí convertéronse nun lugar macabro. Varios camións depositaron, ben cedo, un millón e medio de libros e folletos, todos publicados polo Centro Editor de América Latina. Minutos máis tarde, a euforia policial, lexitimada pola orde dun xuíz federal da Prata chamado Héctor Gustavo da Serna, animou a varios axentes para asperxer con nafta os exemplares e a prenderlles lume. Tomáronse fotografías porque o xuíz temía que se crese que os volumes foran roubados e non queimados. Arrepiado, impotente, o editor José Boris Spivacow, contemplou a queima ata que as risas e o desaire espertaron a súa ira. Argentina El 30 de agosto de 1980 en Argentina, los terrenos vacíos de Sarandí se convirtieron en un lugar macabro. Varios camiones depositaron, bien temprano, un millón y medio de libros y folletos, todos publicados por el Centro Editor de América Latina. Minutos más tarde, la euforia policial, legitimada por la orden de un juez federal de la Plata llamado Héctor Gustavo de la Serna, animó a varios agentes a rociar con nafta los ejemplares y a prenderles fuego. Se tomaron fotografías porque el juez temía que se creyera que los volúmenes habían sido robados y no quemados. Horrorizado, impotente, el editor José Boris Spivacow, contempló la quema hasta que las risas y el desaire despertaron su ira. Argentina In August 30th, 1980, empty lands of Sarandí in Argentina became a macabre place. Some trucks left there in the morning a million and a half books and pamphlets published by the Latin American Editor Centre. Minutes later, the police with the permission of judge Héctor Gustavo de la Serna sprayed them with naphtha and burned them. They took pictures because the judge believed they could have been stolen instead of burned. Terrified and feeling worthless, editor Boris Spivacow watched the fire until the laughs woke his anger.
  • 33. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 33 Biblioteca de Irak A Biblioteca Nacional de Iraq consistía nun edificio de 3 pisos, construído en 1977, situado na capital Bagdad. A segunda planta albergaba o Arquivo Xeral. Ambos contiñan 417.000 libros, 2.618 revistas que datan de finais da era otomá ata os tempos modernos e unha colección de 4.412 libros raros e manuscritos. No mes de abril de 2003 durante a Invasión de Iraq por parte de tropas estadounidenses e británicas, unha onda de saqueos desmantelou os edificios públicos e comercios de Bagdad. O día 13 cando unha multitude alentada pola pasividade dos militares, asperxeu con algún combustible os anaqueles e prendeulles lume. No mesmo ataque foi destruído o Arquivo Nacional de Iraq (Dar ao-Kutub wa ao-Watha'Iq) e desapareceron dez millóns de documentos. En total, estímase que o 60 por cento dos seus materiais de arquivo, o 25 por cento dos seus libros, xornais, libros raros, e a maioría das súas fotografías e mapas históricos foron destruídos. Biblioteca de Irak La Biblioteca Nacional de Irak consistía en un edificio de 3 pisos, construido en 1977, situado en la capital Bagdad. La segunda planta albergaba el Archivo General. Ambos contenían 417.000 libros, 2.618 revistas que datan de finales de la era otomana hasta los tiempos modernos y una colección de 4.412 libros raros y manuscritos. En el mes de abril de 2003 durante la Invasión de Irak por parte de tropas
  • 34. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 34 estadounidenses y británicas, una ola de saqueos desmanteló los edificios públicos y comercios de Bagdad. El día 13 cuando una multitud alentada por la pasividad de los militares, roció con algún combustible los anaqueles y les prendió fuego. En el mismo ataque fue destruido el Archivo Nacional de Iraq (Dar al-Kutub wa al-Watha'Iq) y desaparecieron diez millones de documentos. En total, se estima que el 60 por ciento de sus materiales de archivo, el 25 por ciento de sus libros, periódicos, libros raros, y la mayoría de sus fotografías y mapas históricos fueron destruidos. National Library of Iraq The National Library of Iraq consisted of a 3-storey building, built in 1977, located in the capital Baghdad. The second floor housed the General Archive. Both contained 417,000 books, 2,618 journals dating from the late Ottoman era to modern times and a collection of 4,412 rare books and manuscripts. In April 2003, during the Invasion of Iraq by US and British troops, a wave of looting dismantled public buildings and businesses in Baghdad. On the 13th, when a crowd encouraged by the passivity of the military, it sprinkled some fuel on the shelves and set them on fire. In the same attack the National Archive of Iraq (Dar al-Kutub wa al- Watha'Iq) was destroyed and ten million documents disappeared. In all, it is estimated that 60 percent of its archival materials, 25 percent of its books, newspapers, rare books, and most of its historic photographs and maps were destroyed .
  • 35. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 35 Biblioteca Nacional de Bosnia e Herzegonivna (Saraxevo) A Vijecnica, o impoñente, elevado e colorido edificio dedicado a albergar a Biblioteca Nacional de Bosnia e Herzegovina, en Saraievo, foi bombardeada a noite do 25 de agosto de 1992 con lume de artillería. A biblioteca perdeu máis de 2 millóns de volumes, incluídos máis de 700 manuscritos e incunables, unha colección única de libros e publicacións históricas bosníacas, e máis de 155.000 rarezas bibliográficas. O incendio foi causado polo lume de artillería do exército serbio-bosníaco. O edificio non tiña valor estratéxico nin importancia militar, pero constituía o gran símbolo de identidade dun pobo. Algúns amantes do libro, formaran unha longa cadea humana para pasarse os textos e transportalos a un lugar seguro, e salvaron algúns. Os bombeiros tentaron apagar as chamas, sen sorte, porque a intensidade dos ataques non o permitiu. O teito derrubouse e polo chan quedaron regados os restos de manuscritos, obras de arte e cascallos das paredes e escaleiras. A restauración da biblioteca comezou en 1996, ano en que se cumpría un século da súa inauguración. Biblioteca Nacional de Bosnia y Herzegonivna (Sarajevo) La Vijecnica, el imponente, elevado y colorido edificio dedicado a albergar la Biblioteca Nacional de Bosnia y Herzegovina, en Sarajevo, fue bombardeada la noche del 25 de agosto de 1992 con fuego de artillería. La biblioteca perdió más de 2 millones de
  • 36. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 36 volúmenes, incluidos más de 700 manuscritos e incunables, una colección única de libros y publicaciones históricas bosnias, y más de 155.000 rarezas bibliográficas. El incendio fue causado por el fuego de artillería del ejército serbio-bosnio. El edificio no tenía valor estratégico ni importancia militar, pero constituía el gran símbolo de identidad de un pueblo. Algunos amantes del libro, habían formado una larga cadena humana para pasarse los textos y transportarlos a un lugar seguro, y salvaron algunos. Los bomberos intentaron apagar las llamas, sin suerte, porque la intensidad de los ataques no lo permitió. El techo se derrumbó y por el suelo quedaron regados los restos de manuscritos, obras de arte y escombros de las paredes y escaleras. La restauración de la biblioteca comenzó en 1996, año en que se cumplía un siglo de su inauguración. Bosnia Herzegovina National Library (Sarajevo) Vijecnica, the great and colorful building that held the Bosnia Herzegovina National Library in Sarajevo, was bombed the night of August 25th, 1992, with artillery fire. The library lost more than two million books, including 700 manuscripts and incunabula, a unique collection of historical books and publications, and more than 155.000 bibliographical rarities. The fire was caused by the Serbian- Bosnian army. The building didn’t have any strategic value or military importance, but it was a great symbol for the country. Some book lovers formed a human chain to take them to a safe place. Firefighters tried to stop the fire with no luck because of the intensity of the attacks. The ceiling fell and there were manuscripts, artworks and pieces of the walls and stairs all over the floor. The restoration of the library started in 1996, exactly a century after its inauguration.
  • 37. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 37 Biblioteca da Academia de Ciencias de Exipto A Biblioteca da Academia de Ciencias foi constituída por Napoleón Bonaparte en 1798, a Academia albergaba uns 200.000 volumes, ademais de antigüidades, mapas e manuscritos como os do libro "Descrición de Exipto", encargado polo propio emperador francés. O 18 de decembro de 2011, nunhas protestas nos arredores da Biblioteca, un incendio destruíu parte do edificio da Academia e o 90% dos libros perdéronse. O Goberno pediu axuda internacional para restaurar o edificio e comezouse a rehabilitación da Academia. Todos os arquivos que sustentaban as fontes do século XIX perdéronse, miles de informes de investigación que nin sequera estaban copiados pereceron facendo retroceder os estudos egiptológicos durante décadas. Biblioteca de la Academia de Ciencias de Egipto La Biblioteca de la Academia de Ciencias fue constituida por Napoleón Bonaparte en 1798, la Academia albergaba unos 200.000 volúmenes, además de antigüedades, mapas y manuscritos como los del libro "Descripción de Egipto", encargado por el propio emperador francés. El 18 de diciembre de 2011, en unas protestas en los alrededores de la Biblioteca, un incendio destruyó parte del edificio de la Academia y el 90% de los libros se perdieron. El Gobierno pidió ayuda internacional para restaurar el edificio y se comenzó la rehabilitación de la Academia. Todos los archivos que sustentaban las fuentes del siglo XIX se perdieron, miles de informes de investigación que ni siquiera estaban copiados perecieron haciendo retroceder los estudios egiptológicos durante décadas. Science Academy Library The Science Academy Library was created by Napoleon Bonaparte in 1798, containing close to 200.000 books, antiquities, maps and manuscripts such as “Description of Egypt”,
  • 38. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 38 mandated by the same French Emperor. In December 18th, 2011, there were riots next to the library: a fire destroyed part of the building and 90% of the books were lost. The Government asked for international help to restore the building and they started the rehabilitation of the Academy. All the archives supporting the XIX century texts were lost, thousands of investigation reports with no copies died, making the studies about Egypt go back decades .
  • 39. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 39 Biblioteca do Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) O 25 de xaneiro de 2013, quince yihadistas entraron na biblioteca do Instituto Ahmed Baba, en Tombuctú, tomaron máis de 4.000 manuscritos - moitos deles dos séculos XIV e XV-, sacáronos ao patio, asperxéronos con gasolina e prendéronlles lume. Os manuscritos remóntanse ao período pre islámico, pertencen no seu maior parte a coñecidas familias locais e tratan de astronomía, música, botánica, ciencias, dereito, relixión, comercio e historia. Biblioteca del Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) El 25 de enero de 2013, quince yihadistas entraron en la biblioteca del Instituto Ahmed Baba, en Tombuctú, tomaron más de 4.000 manuscritos -muchos de ellos de los siglos XIV y XV-, los sacaron al patio, los rociaron con gasolina y les prendieron fuego. Los manuscritos se remontan al periodo pre islámico, pertenecen en su mayor parte a conocidas familias locales y tratan de astronomía, música, botánica, ciencias, derecho, religión, comercio e historia. Ahmed Baba Institute Library (Tombuctú) In January 25th, 2013, fifteen jihadists came into the Ahmed Baba Institute Library in Timbuktu, took more than 4.000 manuscripts –many of them from the XIV and XV centuries-, sprayed them with gasoline and burned them. These manuscripts were from the pre- Islamic period, most of them belonged to well known local families, and talked about astronomy, music, botanic, science, law, religion, trading and History.
  • 40. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 40 Biblioteca UNEFA (Venezuela) En 2014, no marco de violentas protestas en Venezuela, un grupo de manifestantes queiman a biblioteca da Universidade Nacional Experimental das Forzas Armadas (UNEFA), na cidade de San Cristóbal, estado Táchira. Biblioteca UNEFA (Venezuela) En 2014, en el marco de violentas protestas en Venezuela, un grupo de manifestantes queman la biblioteca de la Universidad Nacional Experimental de las Fuerzas Armadas (UNEFA), en la ciudad de San Cristóbal, estado Táchira. Library UNEFA(Venezuela) In 2014, during some violent protests in Venezuela, a group of protestors burned the Armed Forces Experimental National University Library (UNEFA), located in the town of San Cristóbal, state of Táchira
  • 41. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 41 Guía de lectura Báez, Fernando La Destrucción cultural de Iraq : un testimonio de posguerra / Fernando Báez ; presentación de Noam Chomsky.-- [Barcelona] : Flor del Viento : Octaedro, 2004 .-- 158 p., [8] h. de lám. ; 23 cm 3M/20870 Beceiro Pita, Isabel Libros, lectores y bibliotecas en la España medieval / Isabel Beceiro Pita.-- Murcia : Nausícaä, 2007. -- VI, 658 p. : il. ; 23 cm 3Q/951 BIBLIOTHECA Alexandrina : homenaje a la memoria, apuesta por el futuro.-- Madrid : Biblioteca Nacional, 2003 . -- 334 p. : il. ; 29 cm 3Q/315 La BIBLIOTECA de Alejandría [DVD]. -- Sant Adrià de Besòs (Barcelona) : Llamentol, cop. 1997. -- 1 disco (DVD) (60 min.) : son., col. -- (El Antiguo Egipto) 94 BIB (historia) La Biblioteca de Sarajevo y el diálogo entre culturas. -- Sevilla : Fundación Tres Culturas del Mediterráneo, [2008] . -- 133 p. ; 21 cm D250 027 BIB Biblioteca en guerra : [exposición] Biblioteca Nacional, Madrid [15 de noviembre de 2005, 19 de febrero de 2006].-- Madrid : Biblioteca Nacional, 2005 .-- 492 p. : il. ; 24 cm 3Q/564
  • 42. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 42 Borque López, Leonardo Bibliotecas, archivos y guerra civil en Asturias / Leonardo Borque López. -- Gijón : Trea, 1997 .-- 149 p. ; 22 cm. -- (Biblioteconomía y administración cultural ; 12) 3Q/658 Caballero, Oscar Los Templos de la sabiduría : grandes bibliotecas del mundo / Oscar Caballero (Grandes bibliotecas del mundo) En: Leer. -- Madrid : S&C. -- N. 205 (sept. 2009), p. [100]-102 Casson, Lionel Las Bibliotecas del mundo antiguo / Lionel Casson. -- Barcelona : Bellaterra, 2003 . -- 175 p. : il. ; 24 cm. -- (Arqueología) 3Q/262 Canfora, Luciano La Biblioteca desaparecida / Luciano Canfora. -- Gijón (Asturias) : Trea, 1998 . -- 174 p. ; 21 cm (Letras ; 2) 3M/13765 Crowley, Roger Constantinopla 1453 : el último gran asedio / Roger Crowley ; traducción de Joan Eloi Roca. -- Barcelona : Atico de los Libros, 2015.-- 426, [3] p. : il. ; 23 cm 3M/32608 Currás, Emilia La Nueva biblioteca de Alejandría : fundación, destrucción y resurgimiento de un símbolo de sabiduría occidental / Emilia Currás En: Mi Biblioteca. -- Málaga : Fundación Alonso Quijano. -- N. 3 (oct. 2005), p. 14-25
  • 43. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 43 Domínguez, María Antioquía / María Domínguez En: Historia y vida. -- Barcelona: Prisma Publicaciones 2002. -- N. 485 (2008), p. 18-21 Engel, David El Holocausto ; El Tercer Reich y los Judíos / David Engel.-- Buenos Aires : Nueva Visión, 2006. -- 192 p. ; 20 cm 3M/24003 Escolar Sobrino, Hipólito Historia de las Bibliotecas / Hipólito Escolar. -- Salamanca : Fundación Germán Sánchez Ruipérez ; Madrid : Pirámide, 1985. -- 566 p. : il ; 22 cm. -- (Biblioteca del libro. Serie Maior) 3Q/671 Escolar Sobrino, Hipólito La Biblioteca de Alejandría / Hipólito Escolar. -- Madrid : Gredos, D.L. 2001. -- 202 p. : il. ; 20 cm 2D/389 Escudero, Lola La Biblioteca de Tombuctú / Lola Escudero En: Sociedad Geográfica Española. -- Madrid. -- N. 25(Nov.2006), p. [52]-62 Franz, Heinrich Gerhard La Antigua India : historia y cultura del subcontinente indio / Heinrich Gerhard Franz ; con la colaboración de Peter Gaeffke... [et al.]. -- Esplugues de Llobregat (Barcelona) : Plaza y Janés, cop. 1990. -- 460 p. : il. ; 32 cm 3M/2849
  • 44. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 44 González Fernández-Cotta, Javier Constantinopla, el sopor del gozo / [Javier González Cotta] En: Clarín: revista de nueva literatura. -- Oviedo : Nobel. -- N. 74 (marzo-abr. 2008), p. 75-76 González, Juan Manuel Una Victoria sobre el tiempo / por Juan Manuel González En: Leer. -- Madrid : Ediciones Intemporales. -- N. 46 (oct. 1991), p. 28-32 Guía breve del Palacio de la Madraza / [autores, José Manuel Gómez-Moreno Calera...[et al.)]. -- Granada : Universidad de Granada, [2012]. -- 125 p. : 1l. col. y n., planos ; 18 cm 3M/31925 Jevenois, Pablo de Biblioteca de Alejandría : el enigma desvelado / Pablo de Jevenois. -- Madrid : Esquilo, 2009. -- [328] p. ; 24 cm 3Q/1139 Lozano, Alvaro La Alemania nazi (1933-1945) / Alvaro Lozano ; prólogo de Julio Gil Pecharromán.-- Madrid : Marcial Pons Historia, 2008 . -- 445 p. : il. ; 22 cm 3M/26292 Magas, Branka La Destrucción de Bosnia-Herzegovina / Branka Magas ; [traducción de Antoni Torregrossa] En: Debats. -- Valencia : Institució Alfons El Magnanim. -- N. 43-44 (marzo-jun. 1993), p. [93]-99
  • 45. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 45 Mansel, Philip Constantinopla : la ciudad deseada por el mundo, 1453-1924 / Philip Mansel ; traducción de Fernando Miranda. -- Granada : Almed, D.L. 2006. -- 576 p., [32] p. de lám. ; 25 cm. -- (Almed. Historia) 3M/23737 Marchamalo, Jesús Las Bibliotecas perdidas / Jesús Marchamalo. -- Sevilla : Renacimiento, 2008. -- 200 p. ; 21 cm. -- (Los Cuatro vientos ; 47) 3M/26539 Millares Carlo, Agustín Introducción a la historia del libro y de las bibliotecas / Agustín Millares Carlo. -- México : Fondo de Cultura Económica, 1986. -- 399 p. ; 21 cm. -- (Lengua y estudios literarios) 3Q/683 Murray, Stuart Bibliotecas : una historia ilustrada / Stuart A. P. Murray ; trad. del inglés de José Miguel Parra. -- Madrid : La Esfera de los Libros, 2014. -- 394 p. : il. col., bl. y n. ; 24 cm. -- (La Esfera de los libros. Historia) 3Q/1315 Petroski, Henry Mundolibro / Henry Petroski. -- Barcelona : Edhasa, 2002. -- 398 p. : il. ; 23 cm. -- (Edhasa. Ensayo) 3M/19550
  • 46. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 46 Polastron, Lucien Xavier Libros en llamas : historia de la interminable destrucción de bibliotecas / Lucien X. Polastron ; traducción de Hilda H. García y Lucila Fernández Suárez. -- México : Libraria, 2007. -- 341 p. ; 23 cm. -- (Libros sobre libros) 3Q/1064 / 3Q/1127 Quesada, Heriberto La Perla del Nilo / Heriberto Quesada En: Leer. -- Madrid : Ediciones Intemporales. -- N. 29 (marzo 1990), p. 3 Reag, Joseph La Destrucción de las civilizaciones / Joseph Reag. -- Barcelona : Petronio, D.L. 1978 . -- 239 p. : il. ; 24 cm 3M/10011 Redondo Abal, Francisco Xavier O Fulgor e as tebras : as bibliotecas na Galiza da II República e a súa destrución durante a Guerra Civil / Francisco Xavier Redondo Abal. -- Bertamiráns, Ames (A Coruña) : Laiovento, 2009. -- 158 p. ; 21 cm. -- (Ensaio ; 241). GAL/14502 Riaño Alonso, Juan José Poetas, filósofos, gramáticos y bibliotecarios : origen y naturaleza de la antigua Biblioteca de Alejandría / Juan José Riaño Alonso. -- Gijón : Trea, [2005] . -- 181 p. ; 22 cm. -- (Biblioteconomía y administración cultural ; 130) . 3Q/544 Rivas Leone, José Antonio El Saqueo de Bagdad / José Antonio Rivas Leone En: Letra internacional. -- Madrid : Pablo Iglesias. -- N. 86 (Primavera 2005), p. 87-88
  • 47. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| | 47 Rodríguez Francisco, Olga Aquí Bagdad : crónica de una guerra / Olga Rodríguez. -- Madrid : Velecío, 2004. -- 312 p. : il. ; 23 cm. 3M/20702 San Martino de Dromi, Laura Argentina contemporánea : segunda mitad del siglo XX / Laura San Martino de Dromi.- - Buenos Aires ; Madrid : Ciudad Argentina, 2004. -- 1575 p. ; 20 cm. 3M/20997 Sánchez, Gervasio Sarajevo : 1992-2008 / Gervasio Sánchez. --- [S.l.] : Fundación Zaragoza, 2009. -- 1 v. : il. ; 18 x 24 cm. 3M/27012 Straten, Giorgio van Historia de los libros perdidos / Giorgio Van Straten ; traducción de María Pons. -- Barcelona : Pasado y Presente, 2016. -- 156 p. : fot. ; 23 cm. 3M/33487 Vindel, Francisco Los Bibliófilos y sus bibliotecas : desde la introducción de la imprenta en España hasta nuestros días : Conferencia dada en la Unión Ibero-Americana el día 26 de octubre de 1934 / Francisco Vindel. -- [Reed. no venal para la IV Feria de Otoño del Libro Viejo y Antiguo]. -- Madrid : Libris, [199-?]. -64 p. ; 24 cm. 3Q/752