Curso = Metodos Tecnicas y Modelos de Enseñanza.pdf
Guía_lectura_Mostra_Lucesesombras
1.
2. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
2
Sumario
Contenido
Introducción...................................................................................................................... 5
Introducción...................................................................................................................... 5
Introduction ...................................................................................................................... 6
Antigüedad ....................................................................................................................... 7
Antigüedad ....................................................................................................................... 7
Ancient Times .................................................................................................................. 8
Biblioteca de Asurbanipal ................................................................................................ 9
Biblioteca de Asurbanipal ................................................................................................ 9
Assurbanipal Library........................................................................................................ 9
Biblioteca de Alexandría ................................................................................................ 11
Biblioteca de Alejandría ................................................................................................. 12
Alexandria Royal Library............................................................................................... 12
Biblioteca de Constantinopla.......................................................................................... 13
Biblioteca de Contantinopla ........................................................................................... 13
Constantinople Library................................................................................................... 14
China............................................................................................................................... 15
China............................................................................................................................... 15
China............................................................................................................................... 16
Exipto, Roma e Xerusalén.............................................................................................. 17
Egipto, Roma y Jerusalén............................................................................................... 17
Egypt, Rome and Jerusalem ........................................................................................... 18
Biblioteca de Nalanda (India)......................................................................................... 19
3. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
3
Biblioteca de Nalanda (India)......................................................................................... 19
Nalanda’s Library........................................................................................................... 20
Biblioteca de Lovaina..................................................................................................... 21
Biblioteca de Lovaina..................................................................................................... 21
Library of Louvain.......................................................................................................... 22
Biblioteca Nacional de Perú ........................................................................................... 23
Biblioteca Nacional de Perú ........................................................................................... 23
Peru National Library..................................................................................................... 24
España............................................................................................................................. 25
España............................................................................................................................. 26
Spain............................................................................................................................... 27
Bibliocausto Nazi ........................................................................................................... 29
Bibliocausto Nazi ........................................................................................................... 29
Bibliocaust Nazi ............................................................................................................. 30
Polonia............................................................................................................................ 31
Polonia............................................................................................................................ 31
Poland............................................................................................................................. 31
Arxentina ........................................................................................................................ 32
Argentina ........................................................................................................................ 32
Argentina ........................................................................................................................ 32
Biblioteca de Irak............................................................................................................ 33
Biblioteca de Irak............................................................................................................ 33
National Library of Iraq.................................................................................................. 34
Biblioteca Nacional de Bosnia e Herzegonivna (Saraxevo)........................................... 35
Biblioteca Nacional de Bosnia y Herzegonivna (Sarajevo) ........................................... 35
4. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
4
Bosnia Herzegovina National Library (Sarajevo) .......................................................... 36
Biblioteca da Academia de Ciencias de Exipto.............................................................. 37
Biblioteca de la Academia de Ciencias de Egipto.......................................................... 37
Science Academy Library .............................................................................................. 37
Biblioteca do Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) .......................................................... 39
Biblioteca del Instituto Ahmed Baba (Tombuctú) ......................................................... 39
Ahmed Baba Institute Library (Tombuctú).................................................................... 39
Biblioteca UNEFA (Venezuela)..................................................................................... 40
Biblioteca UNEFA (Venezuela)..................................................................................... 40
Library UNEFA(Venezuela) .......................................................................................... 40
Guía de lectura................................................................................................................ 41
5. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”|
5
Introducción
A destrución de bibliotecas foi unha
práctica habitual ao longo da historia,
xeralmente promovida por exaltados
líderes políticos ou relixiosos; está
asociada a o fanatismo ideolóxico e
adoita acaecer como consecuencia de
câmbios sociais radicais,
enfrontamentos relixiosos, e conflitos
bélicos. Constitúe, xunto coa
bibliocastia ou queima de libros, un dos
capítulos da Historia da estulticia, a
incultura, o odio e a vinganza..
A queima e destrucción de bibliotecas
remontase aos orixes dos primeiros
escritos.
Dous grandes exemplos desta grave
perda foron Exipto e Grecia, das que se
calcula que se perdeu o 80% da
literatura e a ciencia de ambas as
civilizacións antigas, a causa
principalmente das sucesivas guerras
sufridas, así como a destrución da
biblioteca de Alexandría. En tempos
máis modernos, as guerras e revolucións
seguiron sen respectar nin os muros
bibliotecarios nin o valor dos libros.
Destrucións masivas de libros durante a
Revolución Francesa, a Guerra de
Independencia española e a conquista
de América son algúns exemplos. Os
conflitos armados durante o século XX
tampouco foron alleos a esta actividade
destrutiva, engadindo a destrución de
libros e biblioteca como unha práctica
máis ou menos habitual.
Nesta mostra facemos un percorrido
polas luces e sombras das bibliotecas
destruídas, queimadas e tamén
recuperadas
Introducción
La destrucción de bibliotecas ha sido
una práctica habitual a lo largo de la
historia, generalmente promovida por
exaltados líderes políticos o religiosos;
está asociada al fanatismo ideológico y
suele acaecer como consecuencia de
cambios sociales radicales,
enfrentamientos religiosos, y conflictos
bélicos. Constituye, junto con la
bibliocastia o quema de libros, uno de
los capítulos de la Historia de la
estulticia, la incultura, el odio y la
venganza.
La quema y destrucción de bibliotecas
se remonta a los orígenes de los
primeros escritos.
Dos grandes ejemplos de esta grave
pérdida fueron Egipto y Grecia, de las
que se calcula que se perdió el 80% de
la literatura y la ciencia de ambas
civilizaciones antiguas, a causa
principalmente de las sucesivas guerras
sufridas, así como la destrucción de la
biblioteca de Alejandría. En tiempos
más modernos, las guerras y
revoluciones siguieron sin respetar ni
6. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
6
los muros bibliotecarios ni el valor de
los libros. Destrucciones masivas de
libros durante la Revolución Francesa,
la Guerra de Independencia española y
la conquista de América son algunos
ejemplos. Los conflictos armados
durante el siglo XX tampoco han sido
ajenos a esta actividad destructiva,
añadiendo la destrucción de libros y
biblioteca como una práctica más o
menos habitual.
En esta muestra hacemos un recorrido
por las luces y sombras de las
bibliotecas destruídas, quemadas y
también recuperadas
Introduction
The destruction of libraries has been
common practice along History, usually
promoted by political and religious
exalted leaders; associated to
ideological fanaticism and happening as
a consequence of radical social
movements, religious clashing or war. It
is, alongside burning books, a chapter in
the History of stupidity, uncultured
minds, hate and vengeance. The burning
and destruction of libraries started with
the first writing works.
Two great examples of this loss were
Egypt and Greece, from which it has
been estimated we have lost 80% of
their literature and science mainly
because of their many wars, but also
because of the destruction of the
Alexandria library. In recent times, war
and revolution still don’t respect the
value of books or the librarian walls.
Massive destructions of books during
the French Revolution, the Spanish
Independence War or the Invasion of
America are examples of this. The
conflicts during the XX century didn’t
shy away from this destruction, turning
it into a fairly common practice.
This exhibition will make a tour along
the lights and shadows of the destroyed
and burned, but also recovered libraries.
7. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
7
Antigüedad
O Papiro de Ipuur, narrado por "o
príncipe Ipu", partidario da vella orde,
describe como foron destruídas moitas
bibliotecas de templos durante o 1º
período intermedio de Exipto (ca. 2175
a 2040 a. C.). As desavinzas entre os
clérigos partidarios de Amón e os de
Atón provocaron a destrución das obras
dos seus adversarios, que mesmo
borraron escrupulosamente de todo o
país o nome do principal valedor de
Atón, o faraón Ajenatón ( ca. 1353 -
1337 a. C.)
Heródoto escribiu que cando Cambises
invadiu Exipto en 525 a. C., arrasou os
templos e queimou todo resto de cultura
do país, quedándose só co ouro, pois
este non ofendía a súa memoria.
Na fortaleza dos espíritos do palacio de
Darío I (ca. 549 - 485 a. C.) en
Persépolis, gardábanse os arquivos dos
reis aqueménidas, gravados en chumbo
e estaño, nunha escura sala (a 33 do
Tesouro). Foi incendiada, pero a lenda
conta que se salvaron os dous únicos
manuscritos de Zoroastro: «o libro dos
libros de Persia», escrito con letras de
ouro, aínda que poucos séculos despois
foron destruídos no incendio da
Biblioteca de Alexandría, onde estaban
depositados.
O tirano grego Pisístrato, reuniu na súa
Biblioteca as obras da época -
inicialmente, co obxectivo de compoñer
a Ilíada-, pero foi saqueada por Jerjes en
480 a. C
Antigüedad
El Papiro de Ipuur, narrado por "el
príncipe Ipu", partidario del viejo orden,
describe cómo fueron destruidas
muchas bibliotecas de templos durante
el 1º periodo intermedio de Egipto (ca.
2175 a 2040 a. C.). Las desavenencias
entre los clérigos partidarios de Amón y
los de Atón provocaron la destrucción
de las obras de sus adversarios, que
incluso borraron escrupulosamente de
todo el país el nombre del principal
valedor de Atón, el faraón Ajenatón (ca.
1353 - 1337 a. C.)
Heródoto escribió que cuando Cambises
invadió Egipto en 525 a. C., arrasó los
templos y quemó todo resto de cultura
del país, quedándose sólo con el oro,
pues este no ofendía su memoria
8. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
8
En la fortaleza de los espíritus del
palacio de Darío I (ca. 549 - 485 a. C.)
en Persépolis, se guardaban los archivos
de los reyes aqueménidas, grabados en
plomo y estaño, en una oscura sala (la
33 del Tesoro). Fue incendiada, pero la
leyenda cuenta que se salvaron los dos
únicos manuscritos de Zoroastro: «el
libro de los libros de Persia», escrito
con letras de oro, aunque pocos siglos
después fueron destruidos en el
incendio de la Biblioteca de Alejandría,
donde estaban depositados.
El tirano griego Pisístrato, reunió en su
Biblioteca las obras de la época –
inicialmente, con el objetivo de
componer la Ilíada–, pero fue saqueada
por Jerjes en 480 a. C.
Ancient Times
Ipuur’s Papyri, narrated by “Prince
Ipu”, advocate of the old order, it
describes how many temple libraries
were destroyed during the first
intermediate period of Egypt (ca. 2175
to 2040 b.C.). Disturbances between
Amon and Aton’s priests triggered the
destruction of their adversary’s works,
to the point of completely wiping out
Aton’s main supporter’s name all
around the country, pharaoh Ajenaton
(ca. 1353 - 1337 b.C.)
Herodotus wrote that when Cambyses
invaded Egypt in 525 b.C. he destroyed
the temples and burned every hint of
culture in the country keeping just the
gold as it didn’t hurt his memory.
At the spirits fortress in the palace of
Darius I (ca. 549 - 485 b.C.) in
Persepolis, there were the Archemenid
kings’ archives, engraved in lead and
tin, on a dark room (Treasure Room
33). It was burned, but legend says the
saved the only two Zoroastrian
manuscripts: “the Persian book of
books”, written in golden letters; even if
a few centuries afterwards they were
destroyed at the burning of the
Alexandrian Library, where they were
being kept.
The Greek tyrant Pisistratus collected at
his library the works of his time –
initially with the objective of
composing the Iliad- but it was robbed
by Jerjes in 480 b.C.
9. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
9
Biblioteca de Asurbanipal
A biblioteca de Asurbanipal foi unha
gran biblioteca na cidade asiria de
Nínive. Foi famosa desde a súa
creación, iniciada polo rei Sargón II,
que reinou desde o 722 a o 705 a. C. e
ampliada polo rei Asurbanipal (669-627
a. C.). Atopábase situada no recinto de
o palacio.
A biblioteca consistía nunha colección
de táboas feitas de arxila, cubertas
dunha escritura fina e apertada por
ambos os lados. Chegáronse a reunir ata
22.000 tablillas, atopadas baixo os
cascallos do palacio real en Nínive.
Cando os babilonios arrasaron Nínive
ao mando de Nabopolasar no 612 a.C.
destruíron gran parte do seu contido,
como a Epopea de Gilgamesh, o mito de
Adapa, ou o pobre home de Nipur,
precedentes dos relatos bíblicos e das
mil e unha noites.
Despois da caída de Nínive permaneceu
oculta ata que en 1845 descubriuna o
arqueólogo inglés Sir Austin Henry
Layard. Actualmente atópanse mostras
desta biblioteca no Museo Británico de
Londres.
Biblioteca de Asurbanipal
La biblioteca de Asurbanipal fue una
gran biblioteca en la ciudad asiria de
Nínive. Fue famosa desde su creación,
iniciada por el rey Sargón II, que reinó
desde el 722 al 705 a. C. y ampliada por
el rey Asurbanipal (669-627 a. C.). Se
encontraba situada en el recinto del
palacio.
La biblioteca consistía en una colección
de tablas hechas de arcilla, cubiertas de
una escritura fina y apretada por ambos
lados. Se llegaron a reunir hasta 22.000
tablillas, encontradas bajo los
escombros del palacio real en Nínive.
Cuando los babilonios arrasaron Nínive
al mando de Nabopolasar en el 612 a.C.
destruyeron gran parte de su contenido,
como la Epopeya de Gilgamesh, el mito
de Adapa, o el pobre hombre de Nipur,
precedentes de los relatos bíblicos y de
Las mil y una noches.
Después de la caída de Nínive
permaneció oculta hasta que en 1845 la
descubrió el arqueólogo inglés Sir
Austin Henry Layard. Actualmente se
encuentran muestras de esta biblioteca
en el Museo Británico de Londres.
Assurbanipal Library
10. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
10
Assurbanipal has a great library at
Assyrian town of Nineveh. It was
famous since its creation, impulse by
king Sargon II (722 – 705 b.C.) and
extended by Assurbanipal (669 - 627
b.C.). It was inside the palace.
This library possessed a collection of
clay tablets covered in very thin and
crammed writings on both sides. Under
the ruins of Nineveh Royal Palace they
have found up to 22.000 tablets.
When Babylonians razed Nineveh under
the orders of Nabopolasar in 612 b.C.,
they destroyed most of its contents such
as Gilgamesh Epopee, Adapa’s myth or
Nippur’s poor man, first drafts of
biblical stories and A Thousand And
One Nights.
After Nineveh fell, the library stayed
hidden until 1845 when it was found by
English archeologist Sir Austin Henry
Layard. Now there are pieces from that
library at the British Museum in
London.
11. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
11
Biblioteca de Alexandría
A Biblioteca Real de Alexandría foi na
súa época a máis grande do mundo.
Situada na cidade exipcia de
Alexandría, estímase que foi fundada a
comezos do século III a. C. por
Ptolomeo I Sóter, e ampliada polo seu
fillo Ptolomeo II Filadelfo, chegando a
albergar ata 900 000 manuscritos.
Constaba de 10 grandes salas de
investigación, cada unha dedicada a un
tema distinto; había grandes fontes e
columnatas, xardíns botánicos, un
zoológico, salas de disección, un
observatorio astronómico e, unha gran
sala comedor onde levaban a cabo con
toda liberdade, as discusións críticas das
ideas daquela época.
Para algúns escritores latinos, a
biblioteca apenas resultou afectada no
incendio provocado polas tropas de
Julio César en 48 a. C. Probablemente,
o fin da biblioteca debe situarse nun
momento indeterminado do século III
ou do século IV, quizá en 273, cando o
emperador Aureliano tomou e saqueou
a cidade, ou cando Diocleciano fixo o
propio en 297.
A nova Biblioteca Alejandrina,
rememorando a orixinal e promovida
pola Unesco, foi inaugurada o 16 de
outubro de 2002 na mesma cidade.
Carécese de testemuños precisos sobre
os seus aspectos máis esenciais, e non
12. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
12
se atoparon ruínas, ademais as ruínas do
Serapeo son moi escasas.
Biblioteca de Alejandría
La Biblioteca Real de Alejandría fue en
su época la más grande del mundo.
Situada en la ciudad egipcia de
Alejandría, se estima que fue fundada a
comienzos del siglo III a. C. por
Ptolomeo I Sóter, y ampliada por su hijo
Ptolomeo II Filadelfo, llegando a
albergar hasta 900 000 manuscritos.
Constaba de 10 grandes salas de
investigación, cada una dedicada a un
tema distinto; había grandes fuentes y
columnatas, jardines botánicos, un
zoológico, salas de disección, un
observatorio astronómico y, una gran
sala comedor donde se llevaban a cabo
con toda libertad, las discusiones
críticas de las ideas de aquella época.
Para algunos escritores latinos, la
biblioteca apenas resultó afectada en el
incendio provocado por las tropas de
Julio César en 48 a. C. Probablemente,
el fin de la biblioteca debe situarse en
un momento indeterminado del siglo III
o del siglo IV, quizá en 273, cuando el
emperador Aureliano tomó y saqueó la
ciudad, o cuando Diocleciano hizo lo
propio en 297.
La nueva Biblioteca Alejandrina,
rememorando la original y promovida
por la Unesco, fue inaugurada el 16 de
octubre de 2002 en la misma ciudad. Se
carece de testimonios precisos sobre sus
aspectos más esenciales, y no se han
encontrado ruinas, además las ruinas del
Serapeo son muy escasas.
Alexandria Royal Library
Alexandria Royal Library was the
biggest one during their time. Place at
the Egyptian town of Alexandria, they
estimate it was founded at the beginning
of the III century b.C. by Ptolomeus I
Soter and expanded by his son
Ptolomeus II Filadelfus, having a total
of 900.000 manuscripts. It had ten
investigation rooms, each one for a
different topic; big fountains and
columns, botanical gardens, a zoo,
dissection rooms, an astronomical
observatory, and a dining room where
there were critical discussions of the
topics of the time.
For some Latin writers, the library was
barely afflicted by the fire provoked by
Julius Caesar’s tropes in 48 b.C. The
end of the library was probably in an
undetermined moment of the III or IV
century, either in 273 when Emperor
Aurelian took and robbed the town, or
when Diocletian did the same thing in
297.
The new Alexandrian Library,
remembering the original and fostered
by Unesco, opened in October 16th,
2002, in the same town. There are no
precise testimonies about the essential
aspects of the old one, and no ruins
have been found, that adding to the
point that Sarapeo ruins are very rare.
13. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
13
Biblioteca de Constantinopla
A Biblioteca de Constantinopla foi
creada en 315, por Constantino o
Grande con 7.000 volumes no seu
inicio), que chega a ter máis de 100 mil
rolos na época de Teodosio.
Durante o momento do seu máximo
esplendor, a finais do século V, chegou
a posuír máis de 120.000 volumes, o
que a converteu na máis grande da súa
época. O ano 477 sufriu un incendio que
destruíu practicamente todo o edificio,
aínda que moitos dos libros lograron
salvarse. Reconstruíuse o edificio, pero
volveu queimarse no 726 por León III o
Isáurico. É probable que gran parte da
colección repartísese entre mosteiros e
coleccións privadas a partir deste
momento.
Case cincocentos anos máis tarde, en
1204, volveu ser destruída e arrasada
durante o saqueo de francos e
venecianos na Cuarta Cruzada. É
probable que gran parte dos libros
perdésense durante este período.
Finalmente, desapareceu en 1453 tras a
caída de Constantinopla en mans turcas.
Pouco se sabe do destino dos libros tras
a anexión otomá, xa que moi poucos
exemplares coñecidos foron voltos ver.
Biblioteca de Contantinopla
La Biblioteca de Constantinopla fue
creada en 315, por Constantino el
Grande con 7.000 volúmenes en su
14. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
14
inicio), que llega a tener más de 100 mil
rollos en la época de Teodosio.
Durante el momento de su máximo
esplendor, a finales del siglo V, llegó a
poseer más de 120.000 volúmenes, lo
que la convirtió en la más grande de su
época. El año 477 sufrió un incendio
que destruyó prácticamente todo el
edificio, aunque muchos de los libros
lograron salvarse. Se reconstruyó el
edificio, pero volvió a quemarse en el
726 por León III el Isáurico. Es
probable que gran parte de la colección
se repartiera entre monasterios y
colecciones privadas a partir de este
momento.
Casi quinientos años más tarde, en
1204, volvió a ser destruida y arrasada
durante el saqueo de francos y
venecianos en la Cuarta Cruzada. Es
probable que gran parte de los libros se
perdieran durante este periodo.
Finalmente, desapareció en 1453 tras la
caída de Constantinopla en manos
turcas. Poco se sabe del destino de los
libros tras la anexión otomana, ya que
muy pocos ejemplares conocidos han
sido vueltos a ver.
Constantinople Library
Constantinople Library was created in
315 by Constantine the Great and
started with 7.000 volumes, having
more than 100.000 rolls during
Theodosius’s times.
During its most splendorous years, at
the end of V century, it had more than
120.000 volumes, making it the biggest
at the time. In 477 it burned and the
whole building was destroyed, but most
of the books were saved. It was rebuilt
but burned again in 726 by Leon III.
Probably a big part of the collection was
handed to monasteries and private
collections since that moment.
Almost five hundred years later, in
1204, it was destroyed again and razed
during the French and Venetian robbery
in the Fourth Crusade. Part of the books
probably got lost during that time.
Finally, it disappeared in 1453 after
Constantinople’s fall to the Turkish.
Little is known about those books after
the Ottoman joining, as very few known
volumes have been seen again.
15. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
15
China
O 213 a.C., ano no cal un grupo de
homes tentaba reunir todos os libros en
Alexandría, Shi Huandi aprobou entón
que se queimasen todos os libros,
excepto os que versaban sobre
agricultura, medicina ou profecía. De
fogar en fogar, os funcionarios
apoderáronse dos libros e fixéronos
arder nunha pira, para sorpresa e alegría
de quen non os leron. Máis de
catrocentos letrados remisos foron
enterrados vivos e as súas familias
sufriron incontables humillacións.
Tres foron os feitos que marcaron a
xestión do Emperador Shi Huandi: a
construción da Gran Muralla, a Gran
Tumba con 7000 guerreiros de terracota
e a Gran queima de libros. Todo en
proporcións colosais.
Segundo as Memorias históricas,
despois que Qin Shi Huangdi, o
primeiro emperador de China, unificase
o país no ano 221 antes de Cristo, o seu
chanceler Li Se suxeriu suprimir o
discurso intelectual co fin de unificar
todos os pensamentos e as opinións
políticas. A xustificación era que os
intelectuais cantaban falsos encomios e
facían crecer a disidencia mediante a
difamación.
China
El 213 a.C., año en el cual un grupo de
hombres intentaba reunir todos los
libros en Alejandría, Shi Huandi aprobó
entonces que se quemaran todos los
libros, excepto los que versaban sobre
agricultura, medicina o profecía. De
hogar en hogar, los funcionarios se
apoderaron de los libros y los hicieron
arder en una pira, para sorpresa y
alegría de quienes no los habían leído.
16. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
16
Más de cuatrocientos letrados reacios
fueron enterrados vivos y sus familias
sufrieron incontables humillaciones.
Tres fueron los hechos que marcaron la
gestión del Emperador Shi Huandi: la
construcción de la Gran Muralla, la
Gran Tumba con 7000 guerreros de
terracota y la Gran quema de libros.
Todo en proporciones colosales.
Según las Memorias históricas, después
que Qin Shi Huangdi, el primer
emperador de China, unificara el país en
el año 221 antes de Cristo, su canciller
Li Si sugirió suprimir el discurso
intelectual con el fin de unificar todos
los pensamientos y las opiniones
políticas. La justificación era que los
intelectuales cantaban falsas alabanzas y
hacían crecer la disidencia mediante la
difamación.
China
In 213 b.C., while a group of men was
trying to reunite all the Alexandria
books, Shi Huandi approved to burn
every book except the ones about
agriculture, medicine or prophecies.
Going to every home, government
workers got the books and burned them
on a pyre, surprising and cheering those
who hadn’t read them. More than four
hundred reluctant literates were buried
alive and their families suffered
unspeakable humiliations.
Three facts marked Emperor Shi
Huandi’s management: the Great Wall,
the Great Tomb with 7.000 clay
soldiers, and the Great Burning of
Books. Everything was in colossal
proportions.
According to historical memories, after
Qin Shi Huangdi, first Emperor of
China, unified the country in 221 b.C.,
his chancellor Li Si suggested
suppressing the intellectual discussion
so all thinking and political opinions
could become one. He justified it saying
that intellectual proclaimed fake
praising and increased dissidence by
using defamation
17. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
17
Exipto, Roma e Xerusalén
Exipto é declarado islámico en 604; os
Libros da sabedoría estaban depositados
nos Tesouros reais, pero en 633 Omar
proclamou: «...se o que di neles é
conforme ao Libro de Deus non permite
ignoralos, pero se hai algo neles contra
o Libro, son malos, sexa como sexa,
destrúeos.» Utilizáronse como
combustible.
Por privarlle do seu amor, a esposa do
rico príncipe fatimí Mahmud ao Dawla
bin Fatik, despois do seu falecemento
destruíu a súa biblioteca, unha do catro
máis admirables do Cairo. O príncipe,
gran poeta, adoraba ler e escribir noite
tras noite.
A biblioteca da residencia dos papas en
Letrán, dispoñía de numerosos libros de
diversos autores clásicos gregos e
latinos que foron ordenados queimar
por Gregorio I (590) «o cónsul de
Deus», perdéndose exemplares de
Cicerón, Perico Livio e outros moitos
autores, alegando que «os mozos
prefiren esas lecturas ao Novo
Testamento». A partir deste pontífice
considerouse que a soa proximidade
dun libro pagán pode poñer en perigo
unha alma piadosa.
Os cruzados cercaron Trípoli en 1099.
Rendida a cidade sen combate, os
vencedores, entre outras tropelías,
prenderon lume á Biblioteca. Un
sacerdote, vendo a multitude de
edicións do Corán depositadas nos seus
andeis ordenou o seu incendio.
Egipto, Roma y Jerusalén
Egipto es declarado islámico en 604; los
Libros de la sabiduría estaban
depositados en los Tesoros reales, pero
en 633 Omar proclamó: «...si lo que
dice en ellos es conforme al Libro de
Dios no permite ignorarlos, pero si hay
algo en ellos contra el Libro, son malos,
sea como sea, destrúyelos.» Se
utilizaron como combustible.
Por haberle privado de su amor, la
esposa del rico príncipe fatimí Mahmud
al Dawla bin Fatik, después de su
fallecimiento destruyó su biblioteca,
una de las cuatro más admirables de El
Cairo. El príncipe, gran poeta, adoraba
leer y escribir noche tras noche.
La biblioteca de la residencia de los
papas en Letrán, disponía de numerosos
libros de diversos autores clásicos
griegos y latinos que fueron ordenados
18. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
18
quemar por Gregorio I (590) «el cónsul
de Dios», perdiéndose ejemplares de
Cicerón, Tito Livio y otros muchos
autores, alegando que «los jóvenes
prefieren esas lecturas al Nuevo
Testamento». A partir de este pontífice
se consideró que la sola proximidad de
un libro pagano puede poner en peligro
un alma piadosa.
Los cruzados sitiaron Trípoli en 1099.
Rendida la ciudad sin combate, los
vencedores, entre otras tropelías,
prendieron fuego a la Biblioteca. Un
sacerdote, viendo la multitud de
ediciones del Corán depositadas en sus
estanterías ordenó su incendio.
Egypt, Rome and Jerusalem
Egypt is declared an Islamic country in
604. The Wisdom Books are in the
Royal Treasures, but in 633 Omar
proclaims that: “[…] If what they say is
according to God’s Book they cannot be
ignored, but if there is something on
them against the Book, they’re bad; and
anyway, destroy them […]” They were
used as fuel.
Because she lost her loved one, Fatima
Prince Mahmud al Dawla bin Fatik’s
wife destroyed his library after his
death, one of the most admirable ones in
Cairo. The prince and poet loved
reading and writing every night.
The library at the pope’s residency in
Letran had many books from different
Greek and Latin authors that were
ordered to burn by Gregory I “Consul of
God” (590), destroying volumes by
Cicero, Titus Livius and many others
pleading that “young people prefer
reading those instead of the New
Testament”. From that moment on they
considered that the proximity of a pagan
book could risk a pious soul.
The Crusaders besieged Tripoli in 1099.
The town surrendered without combat
and the winners, among other
monstrosities, they burned the library. A
priest, seeing how many Quran editions
were on its shelves, ordered the fire.
19. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
19
Biblioteca de Nalanda (India)
Nalanda foi unha das primeiras
universidades do mundo e a
universidade budista máis grande da
historia. Fundouse durante o reinado do
Emperador Gupta, Kumaragupta. O
complexo foi construído con ladrillos
vermellos e as súas ruínas ocupan unha
área de 14 hectáreas.
A biblioteca de Nalanda, coñecida como
Dharma Gunj (Montaña da Verdade) ou
Dharmagañja (Tesouro da Verdade), foi
o arquivo máis soado da doutrina
budista no mundo. Dise que a súa
colección incluía centos de miles de
volumes; era tan vasta que se queimou
durante meses cando invasores
musulmáns, dirixidos polo turco
Bakhtiar Khilji en 1193, prendéronlle
lume. Miles de monxes foron
queimados vivos ou asasinados.
Biblioteca de Nalanda (India)
Nalanda fue una de las primeras
universidades del mundo y la
universidad budista más grande de la
historia. Se fundó durante el reinado del
Emperador Gupta, Kumaragupta. El
complejo fue construido con ladrillos
rojos y sus ruinas ocupan un área de
14 hectáreas.
La biblioteca de Nalanda, conocida
como Dharma Gunj (Montaña de la
Verdad) o Dharmagañja (Tesoro de la
20. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
20
Verdad), fue el archivo más célebre de
la doctrina budista en el mundo. Se dice
que su colección incluía cientos de
miles de volúmenes; era tan vasta que
se quemó durante meses cuando
invasores musulmanes, dirigidos por el
turco Bakhtiar Khilji en 1193, le
prendieron fuego. Miles de monjes
fueron quemados vivos o asesinados.
Nalanda’s Library
Nalanda was one of the first universities
in the world and the biggest Buddhist
university of History. It was created
during the ruling of Emperor Gupta
Kumaragupta. It was built with red
bricks and its ruins occupy 14 hectares.
Nalanda’s library, known as Dharma
Gunj (Mountain of Truth) or
Dharmagañja (Treasure of Truth), was
the most famous archive of Buddhist
doctrine in the world. It’s rumored that
its collection had hundreds of thousands
of books; it was so big it burned for
months when Muslim conquerors, with
the Turkish Bakhtiar Khilji as their
leader, burned it in 1193. Thousands of
monks were burned alive of killed.
21. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
21
Biblioteca de Lovaina
A biblioteca da Universidade de
Lovaina (Bélxica) é un símbolo da
historia europea. Albergou máis de
300.000 volumes.
O 25 de agosto de 1914, durante a
Primeira Guerra Mundial despois de
varios días de ocupación pacífica da
cidade por tropas alemás, os seus
soldados prenderán lume á biblioteca da
Universidade e a unha gran parte da
cidade de Lovaina. O edificio da
biblioteca quedaría reducido a un
esqueleto carbonizado no que quedaban
a mercé do vento os restos dos antigos
libros destruídos polas chamas.
Entre 1921 e 1928 foi reconstruída, para
volver ser vítima da II Guerra Mundial
en 1940 durante a ocupación de Lovaina
polo exército alemán. Posteriormente
volveu ser reconstruída e na actualidade
é considerada unha das máis
importantes bibliotecas en chan
europeo.
Biblioteca de Lovaina
La biblioteca de la Universidad de
Lovaina (Bélgica) es un símbolo de la
historia europea. Albergó más de
300.000 volúmenes.
El 25 de agosto de 1914, durante la
Primera Guerra Mundial después de
varios días de ocupación pacífica de la
ciudad por tropas alemanas, sus
soldados prenderán fuego a la biblioteca
de la Universidad y a una gran parte de
la ciudad de Lovaina. El edificio de la
biblioteca quedaría reducido a un
esqueleto carbonizado en el que
22. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
22
quedaban a merced del viento los restos
de los antiguos libros destruidos por las
llamas.
Entre 1921 y 1928 fue reconstruida,
para volver a ser víctima de la II Guerra
Mundial en 1940 durante la ocupación
de Lovaina por el ejército alemán.
Posteriormente volvió a ser reconstruida
y en la actualidad es considerada una de
las más importantes bibliotecas en suelo
europeo.
Library of Louvain
The Library of Louvain University
(Belgium) is a symbol of European
history. It held more than 300.000
volumes.
In August 25th, 1914, during World
War I and after some days of pacific
occupation of the city by German
troops, soldiers burned down the
University Library and a big part of the
town. The building was left as nothing
more than a skeleton that couldn’t
protect what was left of the old books
destroyed by the flames.
Between 1921 and 1928 it was rebuilt,
only to be victim of World War II in
1940 during the German occupation of
Louvain. It was rebuilt yet again and
today is one of the most important
libraries in Europe.
23. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
23
Biblioteca Nacional de Perú
A Biblioteca Nacional do Perú foi
fundada en 1821 polo xeneral don José
de San Martin e Matorras. Contaba con
11000 libros que proviñan das
confiscacións que realizaron as
autoridades do Virreinato do Perú á
orde dos xesuítas, que foron expulsados
dos dominios españois en 1767.
Entre 1823 e 1824 durante a guerra de
independencia é tomada polos españois,
estes últimos queimarían e esconderían
boa parte do material contido no seu
interior para evitar que caian en man
dos patriotas, tamén seria usada como
cuartel durante o asedio a Lima. En
1881 é destruída, saqueada e incendiada
por tropas do exército chileno en 1881.
Posteriormente, outro feito tráxico, un
incendio, ocorrido o 10 de maio de
1943, destruíu valiosísimo material
Biblioteca Nacional de Perú
La Biblioteca Nacional del Perú fue
fundada en 1821 por el General don
José de San Martin y Matorras. Contaba
con 11000 libros que provenían de las
confiscaciones que realizaron las
autoridades del Virreinato del Perú a la
orden de los jesuitas, que fueron
expulsados de los dominios españoles
en 1767.
Entre 1823 y 1824 durante la guerra de
independencia es tomada por los
españoles, estos últimos quemarían y
esconderían buena parte del material
contenido en su interior para evitar que
caigan en mano de los patriotas,
también seria usada como cuartel
durante el asedio a Lima. En 1881 es
24. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
24
destruida, saqueada e incendiada por
tropas del ejército chileno en 1881.
Posteriormente, otro hecho trágico, un
incendio, ocurrido el 10 de mayo de
1943, destruyó valiosísimo material.
Peru National Library
Peru National Library was founded in
1821 by General José de San Martín y
Matorras. It had 11.000 books coming
from the confiscations done by Peru’s
Viceroy to the order of Jesuits, thrown
away of every Spanish land in 1767.
Between 1823 and 1824, during the
Independence War, the Spaniards would
burn and hide a good part of the
contents to avoid them to fall in
patriots’ hands; it would also be used as
a quarter during the siege to Lima. It is
destroyed in 1881, robbed and burned
by Chilean troops.
Afterwards, another tragic event: a fire
in May 10th, 1943, destroyed lots of
valuable material.
25. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
25
España
A biblioteca da Madraza de Granada, a
primeira Universidade granadina, que
viña funcionando desde 1349, ano en
que a fundase Yusuf I, foi asaltada polas
tropas do cardeal Cisneros, a finais de
1499, os libros foron levados á praza de
Bib-Rambla onde se queimaron en
pública fogueira.
O edificio da Madraza unha vez
clausurada a Universidade foi doado
polo rei Fernando para Cabildo
(Concello) da cidade, en setembro de
1500.
No Madrid de 1931 producíronse
incendios promovidos por radicais
anticlericales como o do convento dos
xesuítas de cálea Flor que contiña
80.000 volumes, algúns incunables e
primeiras edicións de obras importantes.
Tamén ardeu a igrexa de Santa Teresa e
do Instituto de artes e industrias (ICAI)
na que se perderon 20.000 volumes con
obras únicas.
Outros
feitos foron
o incendio
da
Universidad
e de Oviedo
e da súa
biblioteca en
1934.
Bibliotecas
privadas
foron
saqueadas como a do palacio de
Zabálburu, a de Guadamur ou a do
Palacio de Salazar en Portugalete. En
Málaga ardeu en 1931 o arquivo
diocesano e a súa biblioteca, ardendo
raros exemplares. Incendiáronse
ademais a biblioteca franciscana de
Sarriá con miles de volumes. Na
biblioteca de Igualada perdéronse
50.000 volumes e outros 40.000 na
biblioteca dos capuchinos en Barcelona.
Por outra banda o Ministerio de
Instrución Pública en 1937 mandou
reducir a pasta de papel toneladas de
documentación archivística e de libros
escritos por "elementos fascistas".
Incendiaron tamén o centro de ensino de
artes e oficios e outros templos,
colexios, conventos en moitas cidades
de España. Así mesmo, durante os
bombardeos sobre Madrid caeron 28
bombas sobre a Biblioteca Nacional, no
Museo arqueolóxico e sobre o Museo
do Prado.
26. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
26
Non se
queimaron unicamente bibliotecas e
arquivos relixiosos durante a II
república, a guerra civil ou a posterior
ditadura, tamén queimas de conventos
en 1808 por parte das tropas
napoleónicas. En 1834 coa matanza de
frades, cuestión de sociedades radicais
secretas que acusaron os frades de
envenenar os pozos en Madrid, en 1835
coas bullangas polo apoio da igrexa aos
carlistas.
O mosteiro do Ripoll foi saqueado
polos franceses en 1794 e novamente
incendiado en 1835, facendo
desaparecer numerosas obras. Ao
parecer o 9 de agosto de 1835 os
insubordinados do Batalló dels
Miguelets asasinaron a varios monxes e
incendiaron os edificios anexos,
destruíndo todos os arquivos e fondos
bibliográficos, códices e pergamiños,
sendo posteriormente declarado canteira
pola Lei de Desamortización de
Mendizábal.
En 1902 tivo lugar outra queima de
conventos. En 1909, durante a semana
tráxica de Barcelona coa queima de 80
edificios relixiosos, desaparecendo
numerosas obras de arte así como
valiosísimas bibliotecas. Queimouse o
colexio San Antonio no que recibían
clase dous mil alumnos e que contiña
preto de 80.000 volumes e os gabinetes
de Física, Química e Historia Natural
A Guerra Civil fixo desaparecer as
bibliotecas que posuían en Madrid
escritores como Pío Baroja, Juan
Chabás e Pedro Salinas, entre outros.
España
La biblioteca de la Madraza de Granada,
la primera Universidad granadina, que
venía funcionando desde 1349, año en
que la fundara Yusuf I, fue asaltada por
las tropas del cardenal Cisneros, a
finales de 1499, los libros fueron
llevados a la plaza de Bib-Rambla
donde se quemaron en pública hoguera.
El edificio de la Madraza una vez
clausurada la Universidad fue donado
por el rey Fernando para Cabildo
(Ayuntamiento) de la ciudad, en
septiembre de 1500.
En el Madrid de 1931 se produjeron
incendios promovidos por radicales
anticlericales como el del convento de
los jesuitas de la calle Flor que contenía
80.000 volúmenes, algunos incunables y
primeras ediciones de obras
importantes. También ardió la iglesia de
Santa Teresa y del Instituto de artes e
industrias (ICAI) en la que se perdieron
20.000 volúmenes con obras únicas.
27. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
27
Otros hechos fueron el incendio de la
Universidad de Oviedo y de su
biblioteca en 1934. Bibliotecas privadas
fueron saqueadas como la del palacio de
Zabálburu, la de Guadamur o la del
Palacio de Salazar en Portugalete. En
Málaga ardió en 1931 el archivo
diocesano y su biblioteca, ardiendo
raros ejemplares. Se incendiaron
además la biblioteca franciscana de
Sarriá con miles de volúmenes. En la
biblioteca de Igualada se perdieron
50.000 volúmenes y otros 40.000 en la
biblioteca de los capuchinos en
Barcelona.
Por otra parte el Ministerio de
Instrucción Pública en 1937 mandó
reducir a pasta de papel toneladas de
documentación archivística y de libros
escritos por "elementos fascistas".
Incendiaron también el centro de
enseñanza de artes y oficios y otros
templos, colegios, conventos en muchas
ciudades de España. Asimismo, durante
los bombardeos sobre Madrid cayeron
28 bombas sobre la Biblioteca Nacional,
en el Museo arqueológico y sobre el
Museo del Prado.
No se quemaron únicamente bibliotecas
y archivos religiosos durante la II
república, la guerra civil o la posterior
dictadura, también quemas de
conventos en 1808 por parte de las
tropas napoleónicas. En 1834 con la
matanza de frailes, cuestión de
sociedades radicales secretas que
acusaron a los frailes de envenenar los
pozos en Madrid, en 1835 con las
bullangas por el apoyo de la iglesia a los
carlistas.
El monasterio del Ripoll fue saqueado
por los franceses en 1794 y nuevamente
incendiado en 1835, haciendo
desaparecer numerosas obras. Al
parecer el 9 de agosto de 1835 los
insubordinados del Batalló dels
Miguelets asesinaron a varios monjes e
incendiaron los edificios anexos,
destruyendo todos los archivos y fondos
bibliográficos, códices y pergaminos,
siendo posteriormente declarado cantera
por la Ley de Desamortización de
Mendizábal.
En 1902 tuvo lugar otra quema de
conventos. En 1909, durante la semana
trágica de Barcelona con la quema de
80 edificios religiosos, desapareciendo
numerosas obras de arte así como
valiosísimas bibliotecas. Se quemó el
colegio San Antonio en el que recibían
clase dos mil alumnos y que contenía
cerca de 80.000 volúmenes y los
gabinetes de Física, Química e Historia
Natural
La Guerra Civil hizo desaparecer las
bibliotecas que poseían en Madrid
escritores como Pío Baroja, Juan
Chabás y Pedro Salinas, entre otros.
Spain
The Library of Madraza de Granada, the
first university of the town that had
been working since 1349 created by
Yusuf I, was assaulted by Cardinal
28. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
28
Cisneros’ troops by the end of 1499; the
books were taken to Bib-Rambla Square
where they were burnt in a public pyre.
After closing the university, Madraza’s
building was donated by king Ferdinand
to the town’s Council in September,
1500.
In 1931, in Madrid, there were some
fires promoted by anticlerical radicals
like the one at the Jesuits convent at
Flor street, containing more than 80.000
books, some of them incunabula and
first editions of important works. Santa
Teresa Church burned, and so did the
Arts and Industries Institute (ICAI),
losing 20.000 volumes and some unique
works.
There was also the Oviedo university
fire and its library in 1934. Some
private libraries were robbed, such as
Zabálburu Palace, Guadamur, or Salazar
Palace in Portugalete. In 1931, in
Málaga, the diocesan archive and
library burned down, destroying some
rare volumes. There was also a fire at
Sarriá’s Franciscan library, losing
thousands of books; just like the 50.000
lost at Igualada and 40.000 at the
Capuchin library in Barcelona.
On the other hand, the Public
Instruction Department in 1937 ordered
to turn tons of archival documentation
and books written by “fascist elements”
into paper paste. They burned the
school of arts and offices among other
temples, schools and convents in
different towns. During the Madrid
bombings, 28 bombs fell over the
National Library, Archeological
Museum and Prado Museum.
The burning of religious libraries and
archives is nothing exclusive from the II
Republic, Civil War or the dictatorship;
Napoleon troops also burned convents
in 1808. In 1834 there was the monks’
killing about a question of radical secret
societies that blamed monks of
poisoning Madrid’s wells; or the 1935
riots caused by the Church helping the
carlistas.
Ripoll monastery was robbed by France
in 1794 and burned in 1835,
disappearing many volumes. In August
9th, 1835, insubordinate soldiers of the
Batalló dels Miguelets killed some
monks and burned the buildings,
destroying every archive,
bibliographical deposit, codex and
parchment, being later turned into a
stone mine by the grace of Mendizábal
Confiscation Law.
In 1902 they burned more convents. In
1909, during Barcelona’s Tragic Week
in which 80 religious buildings were set
to fire, a lot of art pieces and valuable
libraries disappeared. They burned San
Antonio, school of two thousand people
and home of 80.000 books, along with
the Physics, Chemistry and Natural
History departments.
Civil War was the end of private
libraries owned by people such as Pío
Baroja, Juan Chabás or Pedro Salinas.
29. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
29
Bibliocausto Nazi
O Holocausto foi o nome que se deu á
aniquilación sistemática de millóns de
xudeus a mans dos nazis durante a
Segunda Guerra Mundial. Pero este
acontecemento foi precedido polo
Bibliocausto, onde millóns de libros
foron destruídos polo mesmo réxime.
A operación Queima de Libros,
executada o 10 de maio de 1933 baixo a
coordinación de Joseph Goebbels,
revelouse pronto na súa verdadeira
dimensión porque o mesmo día
queimáronse libros en Berlín e noutras
22 cidades alemás. Segundo W. Jütte,
destruíronse as obras de máis de 5.500
autores. A Comisión para a
reconstrución cultural judeo-europea
estableceu que en 1933 existían 469
coleccións de libros xudeus e ao
finalizar a Segunda Guerra Mundial,
non quedaba nin a cuarta parte.
Máis tarde foron numerosos os ataques
das tropas invasoras alemás contra
centros bibliotecarios de Polonia, Reino
Unido, Rusia e Ucraína. Tamén os
bombardeos aliados sobre Alemaña
reduciron a cinzas algunhas bibliotecas
de incalculable valor, como a Biblioteca
Baviera e as bibliotecas das
Universidades de Berlín e Bonn e a
Staatsbibliothek de Bremen.
Bibliocausto Nazi
El Holocausto fue el nombre que se dio
a la aniquilación sistemática de millones
de judíos a manos de los nazis durante
la Segunda Guerra Mundial. Pero este
acontecimiento fue precedido por el
Bibliocausto, donde millones de libros
fueron destruidos por el mismo
régimen.
La operación Quema de Libros,
ejecutada el 10 de mayo de 1933 bajo la
coordinación de Joseph Goebbels, se
reveló pronto en su verdadera
dimensión porque el mismo día se
quemaron libros en Berlín y en otras 22
30. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
30
ciudades alemanas. Según W. Jütte, se
destruyeron las obras de más de 5.500
autores. La Comisión para la
reconstrucción cultural judeo-europea
estableció que en 1933 existían 469
colecciones de libros judíos y al
finalizar la Segunda Guerra Mundial, no
quedaba ni la cuarta parte.
Más tarde fueron numerosos los
ataques de las tropas invasoras
alemanas contra centros bibliotecarios
de Polonia, Reino Unido, Rusia y
Ucrania. También los bombardeos
aliados sobre Alemania redujeron a
cenizas algunas bibliotecas de
incalculable valor, como la Biblioteca
Baviera y las bibliotecas de las
Universidades de Berlín y Bonn y la
Staatsbibliothek de Bremen.
Bibliocaust Nazi
The Holocaust is the name given to the
systemic annihilation of millions of
Jews commited by the Nazis during
World War II. But this was preceded by
the Bibliocaust, when millions of books
were destroyed by the same regime.
The Operation Burning Books executed
on May 10th, 1933, under the
coordination of Joseph Goebbels,
showed its real size when they burned
books in Berlin and another 22 German
towns in the same day. According to W.
Jütte they destroyed books by more than
5.500 authors. The Commission for the
Recovery of Jewish-European Culture
estimated than in 1933 there were 469
collections of Jewish books, but by the
end of World War II they were less than
a quarter.
There were numerous attacks done by
German troops towards libraries in
Poland, United Kingdom, Russia and
Ukraine. But also the allies’ bombing
over Germany destroyed some greatly
valuable libraries such as the Bavarian
Library, the ones for Berlin and Bonn
universities, and Bremen’s
Staatsbibliothek.
31. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
31
Polonia
As coleccións xudaicas de Polonia e
Viena queimáronse nun incendio nas
oficinas da Reichssicherheitshauptamt
(Oficina Central de Seguridade do
Reich), ocorrido entre o 22 e 23 de
novembro de 1943. En Polonia, os
Brenn-Kommandos acabaron coas
sinagogas xudías e prenderon lume á
Gran Biblioteca Talmúdica do
Seminario Teolóxico Xudeu de Lublín.
Desde 1939, non houbo unha semana na
cal non se producise un ataque contra
unha biblioteca ou museo polaco. A
Biblioteca Raczynsky, a Biblioteca da
Sociedade Científica e a Biblioteca da
Catedral (dotada cunha renomeada
colección de incunables), sufriron
queimas devastadoras. Tambíen
perdeuse pasto das chamas a Biblioteca
Nacional de Varsovia e a Biblioteca da
Universidade de Varsovia.
Polonia
Las colecciones judaicas de Polonia y
Viena se quemaron en un incendio en
las oficinas de la
Reichssicherheitshauptamt (Oficina
Central de Seguridad del Reich),
ocurrido entre el 22 y 23 de noviembre
de 1943. En Polonia, los Brenn-
Kommandos acabaron con las sinagogas
judías y prendieron fuego a la Gran
Biblioteca Talmúdica del Seminario
Teológico Judío de Lublín.
Desde 1939, no hubo una semana en la
cual no se produjese un ataque contra
una biblioteca o museo polaco. La
Biblioteca Raczynsky, la Biblioteca de
la Sociedad Científica y la Biblioteca de
la Catedral (dotada con una renombrada
colección de incunables), sufrieron
quemas devastadoras. Tambíen se
perdió pasto de las llamas la Biblioteca
Nacional de Varsovia y la Biblioteca de
la Universidad de Varsovia.
Poland
Jewish collections from Poland and
Vienna were burnt at the
Reichssicherheitshauptamt office (the
Security Central Office of the Reich)
during November 22nd and 23rd, 1943.
In Poland, Brenn-Kommandos
destroyed synagogues and the Great
Talmudic Library of the Jewish
Theological Seminary in Lublin.
Since 1939, there was not a single week
without an attack against a Polish
library or museum. Raczynsky Library,
the Scrientific Society Library and the
Cathedral Library (gifted with a great
collection of incunabula) suffered
devastating fires. Same thing happened
with Warsaw National Library and its
university library.
32. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
32
Arxentina
O 30 de agosto de 1980 en Arxentina,
os terreos baleiros de Sarandí
convertéronse nun lugar macabro.
Varios camións depositaron, ben cedo,
un millón e medio de libros e folletos,
todos publicados polo Centro Editor de
América Latina. Minutos máis tarde, a
euforia policial, lexitimada pola orde
dun xuíz federal da Prata chamado
Héctor Gustavo da Serna, animou a
varios axentes para asperxer con nafta
os exemplares e a prenderlles lume.
Tomáronse fotografías porque o xuíz
temía que se crese que os volumes foran
roubados e non queimados. Arrepiado,
impotente, o editor José Boris
Spivacow, contemplou a queima ata que
as risas e o desaire espertaron a súa ira.
Argentina
El 30 de agosto de 1980 en Argentina,
los terrenos vacíos de Sarandí se
convirtieron en un lugar macabro.
Varios camiones depositaron, bien
temprano, un millón y medio
de libros y folletos, todos
publicados por el Centro
Editor de América Latina.
Minutos más tarde, la euforia
policial, legitimada por la
orden de un juez federal de la
Plata llamado Héctor Gustavo
de la Serna, animó a varios
agentes a rociar con nafta los ejemplares
y a prenderles fuego.
Se tomaron fotografías porque el juez
temía que se creyera que los volúmenes
habían sido robados y no quemados.
Horrorizado, impotente, el editor José
Boris Spivacow, contempló la quema
hasta que las risas y el desaire
despertaron su ira.
Argentina
In August 30th, 1980, empty lands of
Sarandí in Argentina became a macabre
place. Some trucks left there in the
morning a million and a half books and
pamphlets published by the Latin
American Editor Centre. Minutes later,
the police with the permission of judge
Héctor Gustavo de la Serna sprayed
them with naphtha and burned them.
They took pictures because the judge
believed they could have been stolen
instead of burned. Terrified and feeling
worthless, editor Boris Spivacow
watched the fire until the laughs woke
his anger.
33. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
33
Biblioteca de Irak
A Biblioteca Nacional de Iraq consistía
nun edificio de 3 pisos, construído en
1977, situado na capital Bagdad. A
segunda planta albergaba o Arquivo
Xeral. Ambos contiñan 417.000 libros,
2.618 revistas que datan de finais da era
otomá ata os tempos modernos e unha
colección de 4.412 libros raros e
manuscritos.
No mes de abril de 2003 durante a
Invasión de Iraq por parte de tropas
estadounidenses e británicas, unha onda
de saqueos desmantelou os edificios
públicos e comercios de Bagdad. O día
13 cando unha multitude alentada pola
pasividade dos militares, asperxeu con
algún combustible os anaqueles e
prendeulles lume. No mesmo ataque foi
destruído o Arquivo Nacional de Iraq
(Dar ao-Kutub wa ao-Watha'Iq) e
desapareceron dez millóns de
documentos.
En total, estímase que o 60 por cento
dos seus materiais de arquivo, o 25 por
cento dos seus libros, xornais, libros
raros, e a maioría das súas fotografías e
mapas históricos foron destruídos.
Biblioteca de Irak
La Biblioteca Nacional de Irak consistía
en un edificio de 3 pisos, construido en
1977, situado en la capital Bagdad. La
segunda planta albergaba el Archivo
General. Ambos contenían 417.000
libros, 2.618 revistas que datan de
finales de la era otomana hasta los
tiempos modernos y una colección de
4.412 libros raros y manuscritos.
En el mes de abril de 2003 durante la
Invasión de Irak por parte de tropas
34. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
34
estadounidenses y británicas, una ola de
saqueos desmanteló los edificios
públicos y comercios de Bagdad. El día
13 cuando una multitud alentada por la
pasividad de los militares, roció con
algún combustible los anaqueles y les
prendió fuego. En el mismo ataque fue
destruido el Archivo Nacional de Iraq
(Dar al-Kutub wa al-Watha'Iq) y
desaparecieron diez millones de
documentos.
En total, se estima que el 60 por ciento
de sus materiales de archivo, el 25 por
ciento de sus libros, periódicos, libros
raros, y la mayoría de sus fotografías y
mapas históricos fueron destruidos.
National Library of Iraq
The National Library of Iraq consisted
of a 3-storey building, built in 1977,
located in the capital Baghdad. The
second floor housed the General
Archive. Both contained 417,000 books,
2,618 journals dating from the late
Ottoman era to modern times and a
collection of 4,412 rare books and
manuscripts.
In April 2003, during the Invasion of
Iraq by US and British troops, a wave of
looting dismantled public buildings and
businesses in Baghdad. On the 13th,
when a crowd encouraged by the
passivity of the military, it sprinkled
some fuel on the shelves and set them
on fire. In the same attack the National
Archive of Iraq (Dar al-Kutub wa al-
Watha'Iq) was destroyed and ten million
documents disappeared.
In all, it is estimated that 60 percent of
its archival materials, 25 percent of its
books, newspapers, rare books, and
most of its historic photographs and
maps were destroyed
.
35. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
35
Biblioteca Nacional de Bosnia e
Herzegonivna (Saraxevo)
A Vijecnica, o impoñente, elevado e
colorido edificio dedicado a albergar a
Biblioteca Nacional de Bosnia e
Herzegovina, en Saraievo, foi
bombardeada a noite do 25 de agosto de
1992 con lume de artillería. A biblioteca
perdeu máis de 2 millóns de volumes,
incluídos máis de 700 manuscritos e
incunables, unha colección única de
libros e publicacións históricas
bosníacas, e máis de 155.000 rarezas
bibliográficas.
O incendio foi causado polo lume de
artillería do exército serbio-bosníaco. O
edificio non tiña valor estratéxico nin
importancia militar, pero constituía o
gran símbolo de identidade dun pobo.
Algúns amantes do libro, formaran unha
longa cadea humana para pasarse os
textos e transportalos a un lugar seguro,
e salvaron algúns. Os bombeiros
tentaron apagar as chamas, sen sorte,
porque a intensidade dos ataques non o
permitiu. O teito derrubouse e polo chan
quedaron regados os restos de
manuscritos, obras de arte e cascallos
das paredes e escaleiras.
A restauración da biblioteca comezou
en 1996, ano en que se cumpría un
século da súa inauguración.
Biblioteca Nacional de Bosnia y
Herzegonivna (Sarajevo)
La Vijecnica, el imponente, elevado y
colorido edificio dedicado a albergar la
Biblioteca Nacional de Bosnia y
Herzegovina, en Sarajevo, fue
bombardeada la noche del 25 de agosto
de 1992 con fuego de artillería. La
biblioteca perdió más de 2 millones de
36. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
36
volúmenes, incluidos más de 700
manuscritos e incunables, una colección
única de libros y publicaciones
históricas bosnias, y más de 155.000
rarezas bibliográficas.
El incendio fue causado por el fuego de
artillería del ejército serbio-bosnio. El
edificio no tenía valor estratégico ni
importancia militar, pero constituía el
gran símbolo de identidad de un pueblo.
Algunos amantes del libro, habían
formado una larga cadena humana para
pasarse los textos y transportarlos a un
lugar seguro, y salvaron algunos. Los
bomberos intentaron apagar las llamas,
sin suerte, porque la intensidad de los
ataques no lo permitió. El techo se
derrumbó y por el suelo quedaron
regados los restos de manuscritos, obras
de arte y escombros de las paredes y
escaleras.
La restauración de la biblioteca
comenzó en 1996, año en que se
cumplía un siglo de su inauguración.
Bosnia Herzegovina National Library
(Sarajevo)
Vijecnica, the great and colorful
building that held the Bosnia
Herzegovina National Library in
Sarajevo, was bombed the night of
August 25th, 1992, with artillery fire.
The library lost more than two million
books, including 700 manuscripts and
incunabula, a unique collection of
historical books and publications, and
more than 155.000 bibliographical
rarities.
The fire was caused by the Serbian-
Bosnian army. The building didn’t have
any strategic value or military
importance, but it was a great symbol
for the country. Some book lovers
formed a human chain to take them to a
safe place. Firefighters tried to stop the
fire with no luck because of the
intensity of the attacks. The ceiling fell
and there were manuscripts, artworks
and pieces of the walls and stairs all
over the floor.
The restoration of the library started in
1996, exactly a century after its
inauguration.
37. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
37
Biblioteca da Academia de Ciencias de
Exipto
A Biblioteca da Academia de Ciencias
foi constituída por Napoleón Bonaparte
en 1798, a Academia albergaba uns
200.000 volumes, ademais de
antigüidades, mapas e manuscritos
como os do libro "Descrición de
Exipto", encargado polo propio
emperador francés.
O 18 de decembro de 2011, nunhas
protestas nos arredores da Biblioteca, un
incendio destruíu parte do edificio da
Academia e o 90% dos libros
perdéronse. O Goberno pediu axuda
internacional para restaurar o edificio e
comezouse a rehabilitación da
Academia.
Todos os arquivos que sustentaban as
fontes do século XIX perdéronse, miles
de informes de investigación que nin
sequera estaban copiados pereceron
facendo retroceder os estudos
egiptológicos durante décadas.
Biblioteca de la Academia de Ciencias
de Egipto
La Biblioteca de la Academia de
Ciencias fue constituida por Napoleón
Bonaparte en 1798, la Academia
albergaba unos 200.000 volúmenes,
además de antigüedades, mapas y
manuscritos como los del libro
"Descripción de Egipto", encargado por
el propio emperador francés.
El 18 de diciembre de 2011, en unas
protestas en los alrededores de la
Biblioteca, un incendio destruyó parte
del edificio de la Academia y el 90% de
los libros se perdieron. El Gobierno
pidió ayuda internacional para restaurar
el edificio y se comenzó la
rehabilitación de la Academia.
Todos los archivos que sustentaban las
fuentes del siglo XIX se perdieron,
miles de informes de investigación que
ni siquiera estaban copiados perecieron
haciendo retroceder los estudios
egiptológicos durante décadas.
Science Academy Library
The Science Academy Library
was created by Napoleon
Bonaparte in 1798, containing
close to 200.000 books,
antiquities, maps and
manuscripts such as
“Description of Egypt”,
38. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
38
mandated by the same French Emperor.
In December 18th, 2011, there were
riots next to the library: a fire destroyed
part of the building and 90% of the
books were lost. The Government asked
for international help to restore the
building and they started the
rehabilitation of the Academy.
All the archives supporting the XIX
century texts were lost, thousands of
investigation reports with no copies
died, making the studies about Egypt go
back decades
.
39. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
39
Biblioteca do Instituto Ahmed Baba
(Tombuctú)
O 25 de xaneiro de 2013, quince
yihadistas entraron na biblioteca do
Instituto Ahmed Baba, en Tombuctú,
tomaron máis de 4.000 manuscritos -
moitos deles dos séculos XIV e XV-,
sacáronos ao patio, asperxéronos con
gasolina e prendéronlles lume.
Os manuscritos remóntanse ao período
pre islámico, pertencen no seu maior
parte a coñecidas familias locais e tratan
de astronomía, música, botánica,
ciencias, dereito, relixión, comercio e
historia.
Biblioteca del Instituto Ahmed Baba
(Tombuctú)
El 25 de enero de 2013,
quince yihadistas entraron
en la biblioteca del Instituto
Ahmed Baba, en Tombuctú,
tomaron más de 4.000
manuscritos -muchos de
ellos de los siglos XIV y
XV-, los sacaron al patio,
los rociaron con gasolina y
les prendieron fuego.
Los manuscritos se
remontan al periodo pre
islámico, pertenecen en su
mayor parte a conocidas familias
locales y tratan de astronomía, música,
botánica, ciencias, derecho, religión,
comercio e historia.
Ahmed Baba Institute Library
(Tombuctú)
In January 25th, 2013, fifteen jihadists
came into the Ahmed Baba Institute
Library in Timbuktu, took more than
4.000 manuscripts –many of them from
the XIV and XV centuries-, sprayed
them with gasoline and burned them.
These manuscripts were from the pre-
Islamic period, most of them belonged
to well known local families, and talked
about astronomy, music, botanic,
science, law, religion, trading and
History.
40. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
40
Biblioteca UNEFA (Venezuela)
En 2014, no marco de violentas
protestas en Venezuela, un grupo de
manifestantes queiman a biblioteca da
Universidade Nacional Experimental
das Forzas Armadas (UNEFA), na
cidade de San Cristóbal, estado Táchira.
Biblioteca UNEFA (Venezuela)
En 2014, en el marco de violentas
protestas en Venezuela, un grupo de
manifestantes queman la biblioteca de
la Universidad Nacional Experimental
de las Fuerzas Armadas (UNEFA), en la
ciudad de San Cristóbal, estado Táchira.
Library UNEFA(Venezuela)
In 2014, during some violent protests in
Venezuela, a group of protestors burned
the Armed Forces Experimental
National University Library (UNEFA),
located in the town of San Cristóbal,
state of Táchira
41. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
41
Guía de lectura
Báez, Fernando
La Destrucción cultural de Iraq : un testimonio de posguerra / Fernando Báez ;
presentación de Noam Chomsky.-- [Barcelona] : Flor del Viento : Octaedro, 2004 .--
158 p., [8] h. de lám. ; 23 cm
3M/20870
Beceiro Pita, Isabel
Libros, lectores y bibliotecas en la España medieval / Isabel Beceiro Pita.-- Murcia
: Nausícaä, 2007. -- VI, 658 p. : il. ; 23 cm
3Q/951
BIBLIOTHECA Alexandrina : homenaje a la memoria, apuesta por el futuro.-- Madrid :
Biblioteca Nacional, 2003 . -- 334 p. : il. ; 29 cm
3Q/315
La BIBLIOTECA de Alejandría [DVD]. -- Sant Adrià de Besòs (Barcelona) :
Llamentol, cop. 1997. -- 1 disco (DVD) (60 min.) : son., col. -- (El Antiguo Egipto)
94 BIB (historia)
La Biblioteca de Sarajevo y el diálogo entre culturas. -- Sevilla : Fundación Tres
Culturas del Mediterráneo, [2008] . -- 133 p. ; 21 cm
D250 027 BIB
Biblioteca en guerra : [exposición] Biblioteca Nacional, Madrid [15 de noviembre de
2005, 19 de febrero de 2006].-- Madrid : Biblioteca Nacional, 2005 .-- 492 p. : il. ; 24
cm
3Q/564
42. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
42
Borque López, Leonardo
Bibliotecas, archivos y guerra civil en Asturias / Leonardo Borque López. -- Gijón :
Trea, 1997 .-- 149 p. ; 22 cm. -- (Biblioteconomía y administración cultural ; 12)
3Q/658
Caballero, Oscar
Los Templos de la sabiduría : grandes bibliotecas del mundo / Oscar Caballero
(Grandes bibliotecas del mundo)
En: Leer. -- Madrid : S&C. -- N. 205 (sept. 2009), p. [100]-102
Casson, Lionel
Las Bibliotecas del mundo antiguo / Lionel Casson. -- Barcelona : Bellaterra, 2003 . --
175 p. : il. ; 24 cm. -- (Arqueología)
3Q/262
Canfora, Luciano
La Biblioteca desaparecida / Luciano Canfora. -- Gijón (Asturias) : Trea, 1998 . -- 174
p. ; 21 cm (Letras ; 2)
3M/13765
Crowley, Roger
Constantinopla 1453 : el último gran asedio / Roger Crowley ; traducción de Joan Eloi
Roca. -- Barcelona : Atico de los Libros, 2015.-- 426, [3] p. : il. ; 23 cm
3M/32608
Currás, Emilia
La Nueva biblioteca de Alejandría : fundación, destrucción y resurgimiento de un
símbolo de sabiduría occidental / Emilia Currás
En: Mi Biblioteca. -- Málaga : Fundación Alonso Quijano. -- N. 3 (oct. 2005), p. 14-25
43. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
43
Domínguez, María
Antioquía / María Domínguez
En: Historia y vida. -- Barcelona: Prisma Publicaciones 2002. -- N. 485 (2008), p. 18-21
Engel, David
El Holocausto ; El Tercer Reich y los Judíos / David Engel.-- Buenos Aires : Nueva
Visión, 2006. -- 192 p. ; 20 cm
3M/24003
Escolar Sobrino, Hipólito
Historia de las Bibliotecas / Hipólito Escolar. -- Salamanca : Fundación Germán
Sánchez Ruipérez ; Madrid : Pirámide, 1985. -- 566 p. : il ; 22 cm. -- (Biblioteca del
libro. Serie Maior)
3Q/671
Escolar Sobrino, Hipólito
La Biblioteca de Alejandría / Hipólito Escolar. -- Madrid : Gredos, D.L. 2001. -- 202 p.
: il. ; 20 cm
2D/389
Escudero, Lola
La Biblioteca de Tombuctú / Lola Escudero
En: Sociedad Geográfica Española. -- Madrid. -- N. 25(Nov.2006), p. [52]-62
Franz, Heinrich Gerhard
La Antigua India : historia y cultura del subcontinente indio / Heinrich Gerhard Franz ;
con la colaboración de Peter Gaeffke... [et al.]. -- Esplugues de Llobregat (Barcelona)
: Plaza y Janés, cop. 1990. -- 460 p. : il. ; 32 cm
3M/2849
44. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
44
González Fernández-Cotta, Javier
Constantinopla, el sopor del gozo / [Javier González Cotta]
En: Clarín: revista de nueva literatura. -- Oviedo : Nobel. -- N. 74 (marzo-abr. 2008), p.
75-76
González, Juan Manuel
Una Victoria sobre el tiempo / por Juan Manuel González
En: Leer. -- Madrid : Ediciones Intemporales. -- N. 46 (oct. 1991), p. 28-32
Guía breve del Palacio de la Madraza / [autores, José Manuel Gómez-Moreno
Calera...[et al.)]. -- Granada : Universidad de Granada, [2012]. -- 125 p. : 1l. col. y n.,
planos ; 18 cm
3M/31925
Jevenois, Pablo de
Biblioteca de Alejandría : el enigma desvelado / Pablo de Jevenois. -- Madrid : Esquilo,
2009. -- [328] p. ; 24 cm
3Q/1139
Lozano, Alvaro
La Alemania nazi (1933-1945) / Alvaro Lozano ; prólogo de Julio Gil Pecharromán.--
Madrid : Marcial Pons Historia, 2008 . -- 445 p. : il. ; 22 cm
3M/26292
Magas, Branka
La Destrucción de Bosnia-Herzegovina / Branka Magas ; [traducción de Antoni
Torregrossa]
En: Debats. -- Valencia : Institució Alfons El Magnanim. -- N. 43-44 (marzo-jun. 1993),
p. [93]-99
45. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
45
Mansel, Philip
Constantinopla : la ciudad deseada por el mundo, 1453-1924 / Philip Mansel ;
traducción de Fernando Miranda. -- Granada : Almed, D.L. 2006. -- 576 p., [32] p. de
lám. ; 25 cm. -- (Almed. Historia)
3M/23737
Marchamalo, Jesús
Las Bibliotecas perdidas / Jesús Marchamalo. -- Sevilla : Renacimiento, 2008. -- 200 p.
; 21 cm. -- (Los Cuatro vientos ; 47)
3M/26539
Millares Carlo, Agustín
Introducción a la historia del libro y de las bibliotecas / Agustín Millares Carlo. --
México : Fondo de Cultura Económica, 1986. -- 399 p. ; 21 cm. -- (Lengua y estudios
literarios)
3Q/683
Murray, Stuart
Bibliotecas : una historia ilustrada / Stuart A. P. Murray ; trad. del inglés de José Miguel
Parra. -- Madrid : La Esfera de los Libros, 2014. -- 394 p. : il. col., bl. y n. ; 24 cm. --
(La Esfera de los libros. Historia)
3Q/1315
Petroski, Henry
Mundolibro / Henry Petroski. -- Barcelona : Edhasa, 2002. -- 398 p. : il. ; 23 cm. --
(Edhasa. Ensayo)
3M/19550
46. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
46
Polastron, Lucien Xavier
Libros en llamas : historia de la interminable destrucción de bibliotecas / Lucien X.
Polastron ; traducción de Hilda H. García y Lucila Fernández Suárez. -- México :
Libraria, 2007. -- 341 p. ; 23 cm. -- (Libros sobre libros)
3Q/1064 / 3Q/1127
Quesada, Heriberto
La Perla del Nilo / Heriberto Quesada
En: Leer. -- Madrid : Ediciones Intemporales. -- N. 29 (marzo 1990), p. 3
Reag, Joseph
La Destrucción de las civilizaciones / Joseph Reag. -- Barcelona : Petronio, D.L. 1978 .
-- 239 p. : il. ; 24 cm
3M/10011
Redondo Abal, Francisco Xavier
O Fulgor e as tebras : as bibliotecas na Galiza da II República e a súa destrución durante
a Guerra Civil / Francisco Xavier Redondo Abal. -- Bertamiráns, Ames (A Coruña) :
Laiovento, 2009. -- 158 p. ; 21 cm. -- (Ensaio ; 241).
GAL/14502
Riaño Alonso, Juan José
Poetas, filósofos, gramáticos y bibliotecarios : origen y naturaleza de la antigua
Biblioteca de Alejandría / Juan José Riaño Alonso. -- Gijón : Trea, [2005] . -- 181 p. ;
22 cm. -- (Biblioteconomía y administración cultural ; 130) .
3Q/544
Rivas Leone, José Antonio
El Saqueo de Bagdad / José Antonio Rivas Leone
En: Letra internacional. -- Madrid : Pablo Iglesias. -- N. 86 (Primavera 2005), p. 87-88
47. Guía de lectura da mostra bibliográfica “Luces e sombras das bibliotecas”| |
47
Rodríguez Francisco, Olga
Aquí Bagdad : crónica de una guerra / Olga Rodríguez. -- Madrid : Velecío, 2004. --
312 p. : il. ; 23 cm.
3M/20702
San Martino de Dromi, Laura
Argentina contemporánea : segunda mitad del siglo XX / Laura San Martino de Dromi.-
- Buenos Aires ; Madrid : Ciudad Argentina, 2004. -- 1575 p. ; 20 cm.
3M/20997
Sánchez, Gervasio
Sarajevo : 1992-2008 / Gervasio Sánchez. --- [S.l.] : Fundación Zaragoza, 2009. -- 1 v. :
il. ; 18 x 24 cm.
3M/27012
Straten, Giorgio van
Historia de los libros perdidos / Giorgio Van Straten ; traducción de María Pons. --
Barcelona : Pasado y Presente, 2016. -- 156 p. : fot. ; 23 cm.
3M/33487
Vindel, Francisco
Los Bibliófilos y sus bibliotecas : desde la introducción de la imprenta en España hasta
nuestros días : Conferencia dada en la Unión Ibero-Americana el día 26 de octubre de
1934 / Francisco Vindel. -- [Reed. no venal para la IV Feria de Otoño del Libro Viejo y
Antiguo]. -- Madrid : Libris, [199-?]. -64 p. ; 24 cm.
3Q/752