I.A.T. SNRU 56

2. นาย ธนาชัย ไชยศรี
รหัสนักศึกษา 56101226124
สาขาวิชาอุตสาหกรรมศิลป์ และเทคโนโลยี (แขนงช่างโลหะ)
ชั้นปีที่ 4 คณะครุศาสตร์

4. มาตรฐานการเรียนรู้
• ง ๑.๑ เข้าใจการทางาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการ
ทางาน ทักษะการจัดการ ทักษะกระบวนการแก้ปัญหา ทักษะการ
ทางานร่วมกัน และทักษะการแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะ
นิสัยในการทางาน มีจิตสานึกในการใช้พลังงาน ทรัพยากร และ
สิ่งแวดล้อม เพื่อการดารงชีวิตและครอบครัว
• ง ๔.๑ เข้าใจ มีทักษะที่จาเป็น มีประสบการณ์ เห็นแนวทางในงาน
อาชีพ ใช้เทคโนโลยีเพื่อพัฒนาอาชีพ มีคุณธรรม และมีเจตคติที่ดีต่อ
อาชีพ

5. สาระสาคัญ
• ความหมายของความปลอดภัยในการทางานที่ทุกคน
จาเป็นต้องก่อนลงมือปฏิบัติงานต่างๆ และต้องรู้หลักความสาคัญของ
ความปลอดภัยในการทางานเป็นอย่างดี ความสูญเสียเนื่องจากการ
ทางานมากที่สุด การประสบอันตรายจากการทางานนั้นมีปัจจัยสาคัญที่
เกี่ยวข้องกันตลอดเวลา เพราะฉะนั้นจะการทางานทุกอย่างจึงมีผลเสี่ยง
อยู่ตลอดเวลา ดังนั้นเราจึงควรระมัดระวังในการทางานให้ดี และ
รอบคอบอย่างมาก และต้องมีการรักษามาตรการความปลอดภัยอย่างดี
เยี่ยม มีการแก้ไขเหตุฉุกเฉินได้เบื้องต้น

6. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิบายหลักการของความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน (K)
2. สามารถนาความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัยไปปรับใช้กับการทางานได้
อย่างมีประสิทธิภาพ (P)
3. เพื่อให้เห็นคุณค่าของคาแนะนาในการปฏิบัติงานอย่างปลอดภัย (A)

7. คาอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม
ศึกษาเกี่ยวกับ ไฟฟ้าเบื้องต้น เครื่องมือวัด การอ่านแบบ ความปลอดภัยในการ
ปฏิบัติงาน วัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือในการเดินสายไฟฟ้า การนามาตรฐานมาใช้ในการ
เลือกวัสดุอุปกรณ์ให้เหมาะสมกับงาน กฎระเบียบข้อบังคับในการเดินสายไฟฟ้าในบ้าน
การเดินสายไฟฟ้าวิธีต่างๆ การติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า และ การเลือกใช้เทคนิคให้เหมาะสมมา
ประยุกต์ใช้ในการทางาน การอนุรักษ์พลังงาน
ฝึกทักษะเกี่ยวกับการเดินสายไฟ ต่อสายไฟแบบต่างๆ การเดินสายไฟด้วยเข็มรัดสาย
และอุปกรณ์จับยึดแบบอื่นๆ ติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า อ่านแบบและปฏิบัติงานตามแบบที่กาหนด
สารวจแหล่งวัสดุ และแหล่งบริการในท้องถิ่น
เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจและมีทักษะในการเดินสายไฟและต่อสายไฟแบบต่างๆ
อ่านแบบและปฏิบัติงานตามแบบ ตรวจสอบและซ่อมแซมเหตุขัดข้องทางไฟฟ้า มีการจัดการ
ทางานเป็นกลุ่ม แสวงหาความรู้ แก้ปัญหาในการทางาน รักการทางาน

8. ผลการเรียนรู้
เพื่อให้มีความเข้าใจเกี่ยวกับระบบไฟฟ้าเบื้องต้นเครื่องมือวัด การอ่านแบบ ความ
ปลอดภัยในการปฏิบัติงาน วัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือในการเดินสายไฟฟ้า การ
เลือกวัสดุอุปกรณ์ให้เหมาะสมกับงาน กฎระเบียบข้อบังคับในการเดินสายไฟฟ้า
ในบ้าน การเดินสายไฟฟ้าวิธีต่างๆ และการติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า
เพื่อให้มีทักษะเกี่ยวกับการเดินสายไฟ ต่อสายไฟแบบต่างๆ การเดินสายไฟด้วย
เข็มรัดสายและอุปกรณ์จับยึดแบบอื่นๆ ติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า อ่านแบบและ
ปฏิบัติงานตามแบบที่กาหนดได้ เพื่อให้สามารถตรวจสอบและซ่อมแซม
เหตุขัดข้องทางไฟฟ้า
มีการจัดการทางานเป็นกลุ่ม มีการแสวงหาความรู้ รู้วิธีแก้ปัญหาในการทางาน
มีนิสัยรักการทางาน
รวมทั้งหมด ๓ ผลการเรียนรู้

9. เข้าสู่
บทเรียน

10. สภาพเศรษฐกิจและสังคมปัจจุบันทาให้ผู้ประกอบอาชีพต้องทางานใน
สภาพของการแข่งขัน เร่งรีบ ทางานแข่งกับเวลา ไม่ว่าจะเป็นงานอาชีพด้านใดก็
ตามทุกคนต้องพยายามปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว
ในด้านเทคโนโลยีใหม่ๆ เจ้าของกิจการมุ่งแต่ผลผลิตจนกระทั่งขาดความสนใจใน
เรื่องความปลอดภัย ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทาให้เกิดอันตรายจากการประสบอุบัติเหตุ
ของคนงาน เกิดการบาดเจ็บ หรือเสี่ยงต่อโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ได้เสมอ ทาให้เกิด
การเจ็บป่วยทุกข์ทรมานทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจจนกระทั่งเสียชีวิตได้ ส่งผล
กระทบในระยะยาวถึงครอบครัว สังคมและประเทศชาติต่อไปด้วย

11. ความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน
(เนื้อหาต่อ)
นอกจากนั้นการเจ็บป่วยของผู้ปฏิบัติงานยัง
ก่อให้เกิดผลกระทบกับสถานประกอบการเนื่องจากคน
ที่ประสบอันตรายไม่สามารถมาทางานได้ขาด
คนทางาน ทาให้ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น และทาให้
คนงานเสียขวัญและกาลังใจในการทางาน ในปัจจุบัน
สถานประกอบการให้ความสนใจในการดาเนินการ
เกี่ยวกับเรื่องความปลอดภัยในการทางานกันมากยิ่งขึ้น
และในขณะเดียวกันเจ้าของกิจการก็จะคานึงถึง
ผลประโยชน์ในด้านการเพิ่มผลผลิตและการป้องกัน
หรือลดการสูญเสียของกาลังงานกับวัตถุดิบไปพร ้อมกัน

12. ความหมายของความปลอดภัยใน
การทางาน
• ความปลอดภัย (Safety) หมายถึง สภาวะการ
ปราศจากภัยหรือการพ้นภัย และรวมถึงปราศจาก
อันตราย (Danger) การบาดเจ็บ (Injury) การเสี่ยง
ภัย (risk) และการสูญเสีย (Loss)
• ภัย (Hazard) หมายถึง สภาวการณ์ซึ่งมีแนวโน้มที่
จะก่อให้เกิดการบาดเจ็บของบุคคล หรือเกิดความ
เสียหายต่อทรัพย์สิน รวมทั้งการกระทบกระเทือนต่อ
ขีดความสามารถในการปฏิบัติงานตามปกติของ
บุคคล

13. • อันตราย (Danger) หมายถึง สภาวะที่เป็นอันตรายไม่ว่าจะอยู่ใน
ระดับของความรุนแรงมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับสภาพของการทางานและ
การป้องกัน เช่น การทางานบนที่สูง ซึ่งถือว่าเป็นสภาพการณ์ที่มีความ
เสี่ยงที่จะมีโอกาสเกิดอันตรายขึ้นได้ถ้าหากเกิดความผิดพลาดเกิดขึ้น
และอาจทาให้เกิดการบาดเจ็บหรือถึงกับชีวิตได้
• อุบัติการณ์ (Incident) หมายถึง เหตุการณ์ที่ไม่ปรารถนาจะให้
เกิดขึ้น แต่เมื่อเกิดขึ้นจะทาให้เกิดการสูญเสียตามมาอีกมากมาย เช่น
งานซ่อมบารุงเครื่องจักรต้องการเปลี่ยนชิ้นส่วนอะไหล่ตามกาหนด แต่
ปรากฏว่าได้อะไหล่ไม่ครบทาให้งานล่าช้าและเป็นผลเสียกับระบบ
ความหมายของความปลอดภัยใน
การทางาน (ต่อ)

14. • อุบัติเหตุ (Accident) หมายถึง เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่มีใคร
คาดคิด ไม่ได้ตั้งใจให้เกิดขึ้น ไม่สามารถควบคุมได้ และหลีกเลี่ยงไม่ได้
ขณะนั้น ทาให้เกิดความเสียหาย ส่งผลกระทบต่อทั้งตัวเอง ครอบครัว
เศรษฐกิจ สังคม และประเทศชาติ
ความหมายของความปลอดภัยใน
การทางาน (ต่อ)

15. • ความปลอดภัยในการทางาน คือ การปฏิบัติงานให้สาเร็จลุล่วงตาม
เป้าหมาย โดยปราศจากเหตุการณ์ที่ทาให้เกิดความเสียหาย การ
สูญเสียทั้งบุคคลและทรัพย์สิน การบาดเจ็บ ป่วยเป็นโรคจนถึงขั้น
เสียชีวิต
• อุบัติภัยในการทางาน หมายถึง ภัยและความเสียหายอันเนื่องมาจาก
เหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดมาก่อน ทาให้ผู้ปฏิบัติงาน บาดเจ็บ สูญเสีย
ทรัพย์สิน พิการหรือเสียชีวิต
ความหมายของความปลอดภัยใน
การทางาน (ต่อ)

16. ความสาคัญของความปลอดภัยในการทางาน
• สถิติของคนทางานที่ต้องประสบอุบัติการณ์เกิดการบาดเจ็บ
สูญเสียทรัพย์สินเงินทอง อวัยวะ จนกระทั่งถึงชีวิตจากการประกอบ
อาชีพนั้นมีแนวโน้มสูงขึ้นทุกปี สาเหตุเนื่องมาจากลักษณะของงานที่ทา
อัตราเสี่ยง สภาพการทางานที่เร่งรีบ การทางานบนที่สูง หรือใน
หน่วยงานใดก็ตาม ตั้งแต่ปี พ.ศ.2535 แสดงให้เห็นว่าประเทศไทยมี
กาลังแรงงานรวมถึง 33 ล้านคน เป็นผู้มีงานทา 30 ล้านคน เป็นผู้ที่อยู่
ในภาคเกษตรกรรม 18 ล้านคน นอกภาคเกษตรกรรม 12 ล้านคน ซึ่ง
เป็นลูกจ้างเอกชน 5.8 ล้านคน และเป็นข้าราชการและลูกจ้าง 1.7 ล้าน
คน (กิตติ ปทุมแก้ว, 2536: 2)

17. สถิติการประสบอันตรายรอบปี พ.ศ.2534-2538
พ.ศ. จานวนราย เงินทดแทน (ล้านบาท)
2534
2535
2536
2537
102,273
131,800
156,548
186,053
216,335
617.24
753.31
926.51
1169.39
1370.03
แหล่งที่มาของข้อมูลสถิติ: สมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทางาน

19. 1. ข้อใดคือลักษณะของการถูกไฟฟ้าดูด
ก. กระแสไฟฟ้ารั่วออกจากระบบ
ข. กระแสไฟฟ้ารั่วลงโครงอุปกรณ์
ค. กระแสไฟฟ้าไหลผ่านร่างกาย
มนุษย์ลงสู่ดิน
ง. สายไลน์กับสายนิวตรอนสัมผัสกัน

22. 2.ข้อใดไม่ใช่วิธีป้องกันอันตรายที่เกิดจากไฟฟ้า
ก.สวมถุงมือยางระหว่างปฏิบัติงาน
ข. ใช้มือดึงตัวผู้โดนไฟดูดอย่างรวดเร็ว
ค. ต่อสายดินอุปกรณ์ไฟฟ้า
ง. สวมรองเท้ายางระหว่างปฏิบัติงาน

25. 3. ข้อใดคือ ไม่ใช่ การปฐมพยาบาลผู้
ได้รับอันตรายจากกระแสไฟฟ้ า
ก.วางผู้ป่วยให้นอนหงายแล้วช้อนคอ
ให้แหงนขึ้น
ข. นาสิ่งอุดตันออกจากช่องปาก
ง. ผายปอดผู้ป่วย
ค. ปลดแหล่งจ่ายไฟฟ้ าทันที

28. 4.ข้อใดไม่ใช่หลักความปลอดภัยในงานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
ก. ใช้กระดาษพลางหลอดไฟ
ข. ตรวจสอบความสมบูรณ์ของ
เครื่องมือก่อนใช้งานทุกครั้ง
ค. ตัดวงจรไฟฟ้าก่อนปฏิบัติงาน
ง. เขียนป้ายแจ้งเตือนทุกครั้งก่อน
ปฏิบัติงาน

31. 5.สาเหตุที่สาคัญที่สุดที่ทาให้เกิดอันตรายในการทางานคือข้อ
ใด
ก. การพักผ่อนน้อย
ข. แสงสว่างไม่พอ
ค. การดื่มสุรา
ง. เกิดความประมาท

34. 6.ในการเลือกซื้อหม้อหุงข้าวไฟฟ้า เลือกอย่างไรที่ประหยัด
ที่สุด
ก. เลือกใช้กาลังวัตต์มาก
ข. เลือกใช้กาลังวัตต์น้อย
ค. เลือกใช้กาลังวัตต์พอดีกับจานวนคน
ง. เลือกใช้กาลังวัตต์ตามจานวน
เงิน