SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 6
Políticas Públicas e Institucionalidad en Agua
Potable y saneamiento en América Latina y El
Caribe
Franz Rojas Ortuste
Zaragoza, Enero de 2015
Se describen las políticas públicas e
institucionalidad en agua potable y
saneamiento en 22 países de la región
(marco legal, institucional, planes
nacionales, inversiones, modelos de
gestión y gobierno corporativo, y Buenas
Prácticas por país.
http://www.cepal.org/publicaciones/xml/6/52946/PoliticaseinstitucionalidadenAgua.pdf
América Latina cuenta con 620 millones de
habitantes con 80% habitando zonas urbanas.
• 3 Países NO están en vías de cumplir los ODM en Agua
Potable.
8-9 países y 2 Estados asociados figuran con «falta
de progreso hacia el cumplimiento de los ODM de
Saneamiento».
Principales Desafíos en la región
• Reformas Sectoriales efectuadas, intentando separar roles de rectoría y de regulación. No
obstante, subsiste en varios países la mezcla o combinación de roles;
• Se sigue intentando despolitizar el gobierno corporativo de los prestadores, que presentan
alta injerencia del nivel político nacional, regional o local, según el caso, que le resta
eficiencia y transparencia.
• La mayor parte de los prestadores, en especial de ciudades intermedias y pequeñas,
necesitan fuerte apoyo en el desarrollo de capacidades. Los programas y proyectos que
siguen orientados a apoyos puntuales y a lograr productos (manuales, talleres) (outputs) que
a resultados (outcomes). Debe entenderse que el DC implica una profunda gestión del
cambio.
• Debido al Derecho Humano al AyS, varios países apuntan a la universalidad en el acceso. Como tal,
los Planes Nacionales se tornan ambiciosos, con los siguientes desafíos:
o Necesidad de aumentar la ejecución de inversión anual, que impone restricciones: recursos
suficientes y capacidad de ejecución;
o No se resuelve cómo cubrir la “universalidad” en asentamientos irregulares (slums) donde la
tenencia de la tierra es limitación;
o No se resuelve la situación de familias de escasos recursos que no cuentan con instalaciones
intradomiciliarias , que impone restricción a la efectiva conexión a los servicios;
Principales Desafíos en la región
• Sostenibilidad de los servicios, en sus dimensiones económica, social y ambiental:
o El Derecho Humano no es sinónimo de gratuidad. Las estructuras tarifarias y su aplicación implica
aspectos de gobernabilidad y gobernanza.
o El riesgo de generar conflictos sociales por alzas tarifarias denota problemas de legitimidad y eficacia
en la prestación de los servicios.
o Contaminación concentrada por falta de PTAR en buena parte de las ciudades mayores e intermedias
de LAC, así como contaminación dispersa por múltiples cámaras sépticas y letrinas no herméticas en
múltiples ciudades y zonas periurbanas, aunado a los retos adicionales debido al cambio climático y
la gestión de riesgos antes fenómenos naturales, en los que los servicios de AyS no pueden ser ajenos
• Existe necesidad de que el sector de AyS sea concebido en interdependencia e interrelación con los
otros usos del agua.
o Implica la Gobernabilidad Hídrica como parte de la GIRH en la que se asiste con mayor frecuencia a
la competencia por el uso del agua.
Cómo pueden manejarse los Desafíos y que
herramientas se han implementado
• Existen algunos países con marcos legales con separación clara de roles entre rectoría,
regulación, prestación de servicios y en su caso de la asistencia técnica, además de no
dependencias del regulador respecto del rector o el prestador con funciones rectoras. Perú ofrece
un panorama interesante para ser monitoreado.
• El Desarrollo de capacidades ha sido concebido, en algunas regiones, con un alcance mayor a la
consecución de tan sólo productos, tal es el caso del PMRI en Perú o del Promosas en Honduras.
• Existen Planes Nacionales que asumen el reto de la universalidad en el acceso de los servicios en
un futuro mediato, para lo cual se efectúan diversas acciones:
o Desconcentrar la ejecución de inversiones y apoyarse en estructuras no públicas para la gestión
(elaboración, revisión, supervisión de diseños y proyectos), para el monitoreo y evaluación de
programas en curso: Nicaragua;
o Experiencias locales y en algún caso de alcance nacional se dan para facilitar la “universalidad” en
el acceso en asentamientos irregulares. Existen experiencias de MFI en algunos casos piloto de
Perú, o bien créditos concesionales por parte de la prestadora de servicios -con apoyo de un
organismo financiador-: Uruguay; o inclusive como parte de su RSE como el caso de Medellín en
Colombia.
 En relación con sostenibilidad de los servicios, establecer estructuras tarifarias que posibiliten
suficiencia financiera sin atentar con capacidad de pago de la población. Requieren de estrategias
que trascienden el aspecto técnico, dotar de legitimidad, y como tal, de aplicación de ingeniería
social y política. Existen casos aleccionadores sin conflictos sociales.
• Si existiese la voluntad de proporcionar el consumo vital mínimo gratuito a poblaciones de escasos
recursos selectivas, las autoridades locales deben solventar dicho gasto, como el caso de Bogotá y
Medellín.
• El cambio climático es inevitable y LAC es altamente vulnerable. Necesario contar con incentivos
para que el sector lleve a cabo medidas de mitigación así como de adaptación al cambio climático.
Contar con bonos verdes no es la única opción. Bolivia ha postulado la justicia climática y
mecanismos alternos avanzar en tales medidas. Es necesario el diseño mundial o regional de
alternativas que despoliticen la discusión.
• Finalmente, la gobernabilidad hídrica es pieza fundamental de la GIRH. No obstante, las
interrelaciones e interdependencia entre agua, energía y seguridad alimentaria señalan que es
necesario un potenciamiento en el enfoque, con visión holística para logar resultados sostenibles:
acaso Nexus es una opción.
Cómo pueden manejarse los Desafíos y que
herramientas se han implementado
A manera de reflexión final: La cantidad de población sin AP cercana a 36 millones,
sin energía es de 31 millones y con desnutrición es de 37 millones…
Gracias!!!

Más contenido relacionado

Destacado

Comunidades de espana pwpo
Comunidades de espana pwpoComunidades de espana pwpo
Comunidades de espana pwpomercemaestra77
 
2 presentaciopaisbasc
2 presentaciopaisbasc2 presentaciopaisbasc
2 presentaciopaisbascchuurrii
 
País vasco marina y leticia
País vasco marina y leticiaPaís vasco marina y leticia
País vasco marina y leticiacosasdeclase
 
T 9 el turisme
T 9 el turismeT 9 el turisme
T 9 el turismegraciajt
 
Mapas interactivos
Mapas interactivosMapas interactivos
Mapas interactivosSar LezGants
 
Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)
Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)
Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)martav57
 
Comunidades autónomas de españa
Comunidades autónomas de españaComunidades autónomas de españa
Comunidades autónomas de españayayitas3c
 
Pais Vasco
Pais VascoPais Vasco
Pais VascoHabibi85
 
Trb país basc (vist)
Trb país basc (vist)Trb país basc (vist)
Trb país basc (vist)Pol_29
 
Exposició de socials
Exposició de socialsExposició de socials
Exposició de socialsemma_cq
 
Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy, 15th January UN Water Z...
Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy,  15th January UN Water Z...Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy,  15th January UN Water Z...
Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy, 15th January UN Water Z...water-decade
 
Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...
Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...
Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...water-decade
 
Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...
Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...
Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...water-decade
 
T4. El sector del serveis: comerç i transport
T4. El sector del serveis:  comerç i transport T4. El sector del serveis:  comerç i transport
T4. El sector del serveis: comerç i transport 2nESO
 
Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...
Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...
Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...water-decade
 
PAÍS BASC
PAÍS BASCPAÍS BASC
PAÍS BASCmedibdp
 

Destacado (20)

Comunidades de espana pwpo
Comunidades de espana pwpoComunidades de espana pwpo
Comunidades de espana pwpo
 
Open office treball nou
Open office treball nouOpen office treball nou
Open office treball nou
 
2 presentaciopaisbasc
2 presentaciopaisbasc2 presentaciopaisbasc
2 presentaciopaisbasc
 
País vasco marina y leticia
País vasco marina y leticiaPaís vasco marina y leticia
País vasco marina y leticia
 
T 9 el turisme
T 9 el turismeT 9 el turisme
T 9 el turisme
 
Mapas interactivos
Mapas interactivosMapas interactivos
Mapas interactivos
 
Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)
Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)
Espanya comunitats autònomes,províncies i relleu (mapes)
 
Gastroturisme al Pais Basc
Gastroturisme al Pais BascGastroturisme al Pais Basc
Gastroturisme al Pais Basc
 
Comunidades autónomas de españa
Comunidades autónomas de españaComunidades autónomas de españa
Comunidades autónomas de españa
 
Pais Basc
Pais BascPais Basc
Pais Basc
 
Pais Vasco
Pais VascoPais Vasco
Pais Vasco
 
Trb país basc (vist)
Trb país basc (vist)Trb país basc (vist)
Trb país basc (vist)
 
Exposició de socials
Exposició de socialsExposició de socials
Exposició de socials
 
Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy, 15th January UN Water Z...
Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy,  15th January UN Water Z...Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy,  15th January UN Water Z...
Asia Session: Rodora Gamboa, Maynilad Water Academy, 15th January UN Water Z...
 
Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...
Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...
Side Event WFN_Giuseppe Frapporti, Environment Agency, 14th January, UN Water...
 
Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...
Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...
Side Event Global Water Solidarity_Ivan Draganic, UNDP, 14th January, UN Wate...
 
T4. El sector del serveis: comerç i transport
T4. El sector del serveis:  comerç i transport T4. El sector del serveis:  comerç i transport
T4. El sector del serveis: comerç i transport
 
Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...
Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...
Business: John Matthews, Aliance for Water, 16th January UN Water Zaragoza Co...
 
Projecte sobre Espanya
Projecte sobre EspanyaProjecte sobre Espanya
Projecte sobre Espanya
 
PAÍS BASC
PAÍS BASCPAÍS BASC
PAÍS BASC
 

Similar a LAC Session: Franz Rojas, 15th January UN Water Zaragoza Conference 2015

Trabajo individual de cuencas hidrograficas
Trabajo individual de cuencas hidrograficasTrabajo individual de cuencas hidrograficas
Trabajo individual de cuencas hidrograficasfrupo303013_18
 
Trabajo reconocimiento general y de actores
Trabajo reconocimiento general y de actoresTrabajo reconocimiento general y de actores
Trabajo reconocimiento general y de actoresapzuluagac1
 
Agua potable y saneamiento una agenda pendiente resultados de encuestas
Agua potable y saneamiento   una agenda pendiente resultados de encuestasAgua potable y saneamiento   una agenda pendiente resultados de encuestas
Agua potable y saneamiento una agenda pendiente resultados de encuestasIng. Edwin Malca Malca Ore
 
Hacia el aumento de la ambición climática.pptx
Hacia el aumento de la ambición climática.pptxHacia el aumento de la ambición climática.pptx
Hacia el aumento de la ambición climática.pptxcubayacucho
 
Manej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_presentManej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_presentJonathanxuluaga
 
Manej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_presentManej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_presentJonathanxuluaga
 
Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015
Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015
Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015Graciela Mariani
 
Elecciones subnacionales 2015
Elecciones subnacionales 2015Elecciones subnacionales 2015
Elecciones subnacionales 2015Fundacion Jubileo
 
Manejo de cuencas hidrograficas nelson
Manejo de cuencas hidrograficas nelsonManejo de cuencas hidrograficas nelson
Manejo de cuencas hidrograficas nelsonnechonpaezruiz
 
Institucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en Centroamerica
Institucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en CentroamericaInstitucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en Centroamerica
Institucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en CentroamericaJuan Jose Amate Ruiz
 
Regionalizacion Wmm
Regionalizacion WmmRegionalizacion Wmm
Regionalizacion Wmminteco
 
Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...
Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...
Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...Alumna Unad Franco Velasquez
 
La gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivel
La gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivelLa gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivel
La gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivelGWP Centroamérica
 
P L A N S E C T O R I A L 2007 2015
P L A N  S E C T O R I A L 2007   2015P L A N  S E C T O R I A L 2007   2015
P L A N S E C T O R I A L 2007 2015mrachumi
 

Similar a LAC Session: Franz Rojas, 15th January UN Water Zaragoza Conference 2015 (20)

Diapositivas MONOGRAFIA.pptx
Diapositivas MONOGRAFIA.pptxDiapositivas MONOGRAFIA.pptx
Diapositivas MONOGRAFIA.pptx
 
yaison_montano
yaison_montanoyaison_montano
yaison_montano
 
Trabajo individual de cuencas hidrograficas
Trabajo individual de cuencas hidrograficasTrabajo individual de cuencas hidrograficas
Trabajo individual de cuencas hidrograficas
 
Trabajo reconocimiento general y de actores
Trabajo reconocimiento general y de actoresTrabajo reconocimiento general y de actores
Trabajo reconocimiento general y de actores
 
Agua potable y saneamiento una agenda pendiente resultados de encuestas
Agua potable y saneamiento   una agenda pendiente resultados de encuestasAgua potable y saneamiento   una agenda pendiente resultados de encuestas
Agua potable y saneamiento una agenda pendiente resultados de encuestas
 
Hacia el aumento de la ambición climática.pptx
Hacia el aumento de la ambición climática.pptxHacia el aumento de la ambición climática.pptx
Hacia el aumento de la ambición climática.pptx
 
Manej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_presentManej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_present
 
Manej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_presentManej cuenc hidrog_present
Manej cuenc hidrog_present
 
Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015
Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015
Principios de Gobernanza del Agua de la OCDE 2015
 
Elecciones subnacionales 2015
Elecciones subnacionales 2015Elecciones subnacionales 2015
Elecciones subnacionales 2015
 
Tendencias de la Conflictividad
Tendencias de la ConflictividadTendencias de la Conflictividad
Tendencias de la Conflictividad
 
Manejo de cuencas hidrograficas nelson
Manejo de cuencas hidrograficas nelsonManejo de cuencas hidrograficas nelson
Manejo de cuencas hidrograficas nelson
 
Institucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en Centroamerica
Institucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en CentroamericaInstitucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en Centroamerica
Institucionalidad del Sector Agua Potable y Saneamiento en Centroamerica
 
Mapeo Sobre Integridad del Agua en A.L.
Mapeo Sobre Integridad del Agua en A.L.Mapeo Sobre Integridad del Agua en A.L.
Mapeo Sobre Integridad del Agua en A.L.
 
Regionalizacion Wmm
Regionalizacion WmmRegionalizacion Wmm
Regionalizacion Wmm
 
Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...
Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...
Ventajas y desventajas de los planes departamentales de aguas y saneamiento e...
 
Iniciativas financieras para catalizar inversión de bajas emisiones en México...
Iniciativas financieras para catalizar inversión de bajas emisiones en México...Iniciativas financieras para catalizar inversión de bajas emisiones en México...
Iniciativas financieras para catalizar inversión de bajas emisiones en México...
 
La gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivel
La gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivelLa gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivel
La gobernanza del agua en América Laina y el Caribe: Una perspectiva multinivel
 
Introducci n residuos
Introducci n residuosIntroducci n residuos
Introducci n residuos
 
P L A N S E C T O R I A L 2007 2015
P L A N  S E C T O R I A L 2007   2015P L A N  S E C T O R I A L 2007   2015
P L A N S E C T O R I A L 2007 2015
 

Más de water-decade

BeWater - Making society an active participant in water adaptation to globa...
BeWater- Making society an active participant in water adaptation to globa...BeWater- Making society an active participant in water adaptation to globa...
BeWater - Making society an active participant in water adaptation to globa...water-decade
 
Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...
Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...
Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...water-decade
 
Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...
Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...
Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...water-decade
 
Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...
Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...
Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...water-decade
 
Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...
Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...
Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...water-decade
 
Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...
Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...
Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...water-decade
 
Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...
Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...
Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...water-decade
 
Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...
Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...
Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...water-decade
 
Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...
Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...
Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...water-decade
 
Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...water-decade
 
Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...water-decade
 
Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...
Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...
Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...water-decade
 
Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...
Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...
Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...water-decade
 
Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015
Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015
Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015water-decade
 
Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...water-decade
 
Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...
Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...
Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...water-decade
 
Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...
Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...
Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...water-decade
 
Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...
Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...
Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...water-decade
 
Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...
Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...
Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...water-decade
 
Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...
Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...
Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...water-decade
 

Más de water-decade (20)

BeWater - Making society an active participant in water adaptation to globa...
BeWater- Making society an active participant in water adaptation to globa...BeWater- Making society an active participant in water adaptation to globa...
BeWater - Making society an active participant in water adaptation to globa...
 
Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...
Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...
Side event huma Right Water:Maria del Mar Rivero, ONGAWA, 14th January UN Wat...
 
Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...
Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...
Side event huma Right Water:Silvia Emanuelli, HIC-AL, 14th January UN Water C...
 
Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...
Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...
Side event huma Right Water:Santiago Milans del Bosch, 14th January UN Water ...
 
Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...
Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...
Side event huma Right Water:Liber Martin, CONICET, 14th January UN Water Conf...
 
Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...
Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...
Side event huma Right Water:Leo Heller, Special raporteur UN, 14th January UN...
 
Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...
Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...
Side event huma Right Water:Carlos Pablo Alcaine, Medicusmundi, 14th January ...
 
Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...
Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...
Side event huma Right Water:Cristina Monge, ECODES, 14th January UN Water Con...
 
Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...
Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...
Side event huma Right Water:Blanca Bengoechea, UPComillas, 14th January UN Wa...
 
Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Academia session: Mohamed Ahmed, UNGSC, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
 
Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Media: Meenakshi Shedde, Mumbai, India, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
 
Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...
Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...
Governments: Faraj El-Awar,UN Habitat, WCCE, 16th January UN Water Zaragoza C...
 
Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...
Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...
Governments: Htun Lwin Oo, Myanmar Water Resources Ministry, WCCE, 16th Janua...
 
Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015
Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015
Civil Society: Shauna Curry, 16th January UN Water Zaragoza Conference 2015
 
Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
Civil Society: Khin Ni Ni Thein, ARBRO, 16th January UN Water Zaragoza Confer...
 
Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...
Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...
Academia session: Dabo Guan, University of East Anglia, 16th January UN Water...
 
Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...
Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...
Academia session: Colin Green, Middlesex University, 16th January UN Water Za...
 
Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...
Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...
Academia session: Joan Rose, Michigan State University , 16th January UN Wate...
 
Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...
Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...
Academia session: Fabio Fussi, University of Milano-Bicocca, 16th January UN ...
 
Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...
Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...
Academia session: Sharon Velasquez, UpGro, 16th January UN Water Zaragoza Con...
 

Último

La paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdf
La paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdfLa paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdf
La paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdfyehinicortes
 
Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024
Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024
Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024acjg36
 
Presupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdf
Presupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdfPresupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdf
Presupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdfSUSMAI
 
CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...
CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...
CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...FAUSTODANILOCRUZCAST
 
HISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVV
HISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVVHISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVV
HISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVVFlorMezones
 
informe anual de actividades 2023 funda
informe anual  de actividades 2023 fundainforme anual  de actividades 2023 funda
informe anual de actividades 2023 fundaFUNDACIONTOTONACAPAN
 
CAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzola
CAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzolaCAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzola
CAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzolaPaulDenisMedinaMiran
 
Ley 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdf
Ley 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdfLey 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdf
Ley 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdfPedro Martinez
 
Informe de balance social Arcángeles 2023.pdf
Informe de balance social Arcángeles 2023.pdfInforme de balance social Arcángeles 2023.pdf
Informe de balance social Arcángeles 2023.pdfFundacionArcangeles
 
MANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdf
MANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdfMANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdf
MANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdfkejocer725
 
Declaración conjunta de Colombia y Brasil
Declaración conjunta de Colombia y BrasilDeclaración conjunta de Colombia y Brasil
Declaración conjunta de Colombia y BrasilJosDavidRodrguezRibe1
 
RÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdf
RÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdfRÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdf
RÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdfmarcusdabsh
 
17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa
17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa
17emes journees commemoratives de la Bolsa de BielsaPhilippe Villette
 

Último (14)

La paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdf
La paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdfLa paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdf
La paz total, en la presidencia de gustavo Petro.pdf
 
Las organizaciones y alianzas urbanas y el papel de la ciudad
Las organizaciones y alianzas urbanas y el papel de la ciudadLas organizaciones y alianzas urbanas y el papel de la ciudad
Las organizaciones y alianzas urbanas y el papel de la ciudad
 
Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024
Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024
Instructivo Plan Operativo Anual Alcaldías 2024
 
Presupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdf
Presupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdfPresupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdf
Presupuesto asignado a fracking 2018-2024.pdf
 
CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...
CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...
CIRCULAR 11-2024 ENTREGA DE UTILES ESCOLARES NIVELES PREPRIMARIA PRIMARIA Y M...
 
HISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVV
HISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVVHISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVV
HISTORIA DE PIURA PERIODO INCAICO VVVVVVVVV
 
informe anual de actividades 2023 funda
informe anual  de actividades 2023 fundainforme anual  de actividades 2023 funda
informe anual de actividades 2023 funda
 
CAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzola
CAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzolaCAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzola
CAT 2024 SUNAT ALAN EMILIO matos barzola
 
Ley 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdf
Ley 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdfLey 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdf
Ley 27430 - Reforma tributaria - Impuesto tabaco.pdf
 
Informe de balance social Arcángeles 2023.pdf
Informe de balance social Arcángeles 2023.pdfInforme de balance social Arcángeles 2023.pdf
Informe de balance social Arcángeles 2023.pdf
 
MANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdf
MANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdfMANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdf
MANUAL DE IDENTIDAD GRAFICA 2018-2024 - Gobierno de México.pdf
 
Declaración conjunta de Colombia y Brasil
Declaración conjunta de Colombia y BrasilDeclaración conjunta de Colombia y Brasil
Declaración conjunta de Colombia y Brasil
 
RÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdf
RÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdfRÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdf
RÚBRICA DE EVALUACIÓN PARA EDUCACIÓN BÁSICA COMUNITARIA_INICIAL.pdf
 
17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa
17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa
17emes journees commemoratives de la Bolsa de Bielsa
 

LAC Session: Franz Rojas, 15th January UN Water Zaragoza Conference 2015

  • 1. Políticas Públicas e Institucionalidad en Agua Potable y saneamiento en América Latina y El Caribe Franz Rojas Ortuste Zaragoza, Enero de 2015
  • 2. Se describen las políticas públicas e institucionalidad en agua potable y saneamiento en 22 países de la región (marco legal, institucional, planes nacionales, inversiones, modelos de gestión y gobierno corporativo, y Buenas Prácticas por país. http://www.cepal.org/publicaciones/xml/6/52946/PoliticaseinstitucionalidadenAgua.pdf América Latina cuenta con 620 millones de habitantes con 80% habitando zonas urbanas. • 3 Países NO están en vías de cumplir los ODM en Agua Potable. 8-9 países y 2 Estados asociados figuran con «falta de progreso hacia el cumplimiento de los ODM de Saneamiento».
  • 3. Principales Desafíos en la región • Reformas Sectoriales efectuadas, intentando separar roles de rectoría y de regulación. No obstante, subsiste en varios países la mezcla o combinación de roles; • Se sigue intentando despolitizar el gobierno corporativo de los prestadores, que presentan alta injerencia del nivel político nacional, regional o local, según el caso, que le resta eficiencia y transparencia. • La mayor parte de los prestadores, en especial de ciudades intermedias y pequeñas, necesitan fuerte apoyo en el desarrollo de capacidades. Los programas y proyectos que siguen orientados a apoyos puntuales y a lograr productos (manuales, talleres) (outputs) que a resultados (outcomes). Debe entenderse que el DC implica una profunda gestión del cambio. • Debido al Derecho Humano al AyS, varios países apuntan a la universalidad en el acceso. Como tal, los Planes Nacionales se tornan ambiciosos, con los siguientes desafíos: o Necesidad de aumentar la ejecución de inversión anual, que impone restricciones: recursos suficientes y capacidad de ejecución; o No se resuelve cómo cubrir la “universalidad” en asentamientos irregulares (slums) donde la tenencia de la tierra es limitación; o No se resuelve la situación de familias de escasos recursos que no cuentan con instalaciones intradomiciliarias , que impone restricción a la efectiva conexión a los servicios;
  • 4. Principales Desafíos en la región • Sostenibilidad de los servicios, en sus dimensiones económica, social y ambiental: o El Derecho Humano no es sinónimo de gratuidad. Las estructuras tarifarias y su aplicación implica aspectos de gobernabilidad y gobernanza. o El riesgo de generar conflictos sociales por alzas tarifarias denota problemas de legitimidad y eficacia en la prestación de los servicios. o Contaminación concentrada por falta de PTAR en buena parte de las ciudades mayores e intermedias de LAC, así como contaminación dispersa por múltiples cámaras sépticas y letrinas no herméticas en múltiples ciudades y zonas periurbanas, aunado a los retos adicionales debido al cambio climático y la gestión de riesgos antes fenómenos naturales, en los que los servicios de AyS no pueden ser ajenos • Existe necesidad de que el sector de AyS sea concebido en interdependencia e interrelación con los otros usos del agua. o Implica la Gobernabilidad Hídrica como parte de la GIRH en la que se asiste con mayor frecuencia a la competencia por el uso del agua.
  • 5. Cómo pueden manejarse los Desafíos y que herramientas se han implementado • Existen algunos países con marcos legales con separación clara de roles entre rectoría, regulación, prestación de servicios y en su caso de la asistencia técnica, además de no dependencias del regulador respecto del rector o el prestador con funciones rectoras. Perú ofrece un panorama interesante para ser monitoreado. • El Desarrollo de capacidades ha sido concebido, en algunas regiones, con un alcance mayor a la consecución de tan sólo productos, tal es el caso del PMRI en Perú o del Promosas en Honduras. • Existen Planes Nacionales que asumen el reto de la universalidad en el acceso de los servicios en un futuro mediato, para lo cual se efectúan diversas acciones: o Desconcentrar la ejecución de inversiones y apoyarse en estructuras no públicas para la gestión (elaboración, revisión, supervisión de diseños y proyectos), para el monitoreo y evaluación de programas en curso: Nicaragua; o Experiencias locales y en algún caso de alcance nacional se dan para facilitar la “universalidad” en el acceso en asentamientos irregulares. Existen experiencias de MFI en algunos casos piloto de Perú, o bien créditos concesionales por parte de la prestadora de servicios -con apoyo de un organismo financiador-: Uruguay; o inclusive como parte de su RSE como el caso de Medellín en Colombia.
  • 6.  En relación con sostenibilidad de los servicios, establecer estructuras tarifarias que posibiliten suficiencia financiera sin atentar con capacidad de pago de la población. Requieren de estrategias que trascienden el aspecto técnico, dotar de legitimidad, y como tal, de aplicación de ingeniería social y política. Existen casos aleccionadores sin conflictos sociales. • Si existiese la voluntad de proporcionar el consumo vital mínimo gratuito a poblaciones de escasos recursos selectivas, las autoridades locales deben solventar dicho gasto, como el caso de Bogotá y Medellín. • El cambio climático es inevitable y LAC es altamente vulnerable. Necesario contar con incentivos para que el sector lleve a cabo medidas de mitigación así como de adaptación al cambio climático. Contar con bonos verdes no es la única opción. Bolivia ha postulado la justicia climática y mecanismos alternos avanzar en tales medidas. Es necesario el diseño mundial o regional de alternativas que despoliticen la discusión. • Finalmente, la gobernabilidad hídrica es pieza fundamental de la GIRH. No obstante, las interrelaciones e interdependencia entre agua, energía y seguridad alimentaria señalan que es necesario un potenciamiento en el enfoque, con visión holística para logar resultados sostenibles: acaso Nexus es una opción. Cómo pueden manejarse los Desafíos y que herramientas se han implementado A manera de reflexión final: La cantidad de población sin AP cercana a 36 millones, sin energía es de 31 millones y con desnutrición es de 37 millones… Gracias!!!