2. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Ilargi-modulua
Irakurgaia
1865. urtean, Jules Vernek Lurretik Ilargira idatzi zuen, eta eleberri
hartan, gure satelitera egindako bidaia eder bat deskribatu zuen.
Ilargira, ordea, ez zen gizakirik iritsi hurrengo mendera arte;
zehazkiago esanda, 1969ko uztailaren 20ra arte. Egun hartan,
Apollo 11 espazio-ontziaren ilargi-modulua Ilargiaren gainazalean
kokatu zen, Neil Armstrong eta Edwin Aldrin astronatuak bertan
zirela; haiek izan ziren gure satelitea zapaldu zuten lehen gizakiak.
Bidaia hartan, Michael Collins astronauta ere bazihoan, baina
Ilargiaren orbitan egon zen.
Armstrongek, Ilargia zapaldu orduko, honela esan zuen: «Hau
gizaki batentzat urrats txiki bat baino ez da; baina gizadiarentzat,
ikaragarrizko jauzia».
Harrezkero, Ilargira beste bostetan joan da gizakia.
3. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Edukien eskema
Unibertsoa
Antzinako teoriak
Osagaiak
sorrera
Distantziak
Eguzki Sistema
Osagaiak
egitura
Kanpoko planetak
Barneko planetak
4. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Galaxia-kumulua
GALAXIAK:
IZARRAK ETA
NEBULOSAK
(gas eta hautsezko
hodeiak)
PLANETAK:
izarraren ingurun biraka
PLANETA-SISTEMA
Eguzki Sistema
IZARRAK:
ARGIA ETA BEROA
EMATEN DUTE
HIDROGENO ETA HELIO
ESNE BIDEA
5. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
UNIBERTSOAREN SORRERA
big bangaren teoria
leherketa handia duela 13,700 milio urte
BIDEO
6. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Distantziak Unibertsoan
Eguzkia
Lurra
Unitate astronomikoa (UA)
150 milioi kilometro ingurukoa da
Eguzki sistemaren barneko distanziak neurtzeko
Argi-urtea
9,5 bilioi kilometro ingurukoa da
Eguzki-sistematik kanpoan neurtzeko
7. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Lurrageldi-geldi dago unibertsoaren erdian.
Eguzkiak, Ilargiak eta planetek Lurraren
inguruan biraka ari dira
EREDU GEOZENTRIKOA
8. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Nikolas Koperniko
Eguzkia geldi-geldi dago unibertsoaren erdian.
Lurrak eta gainerako planetek Eguzkiaren inguruan
egiten dute bira
EREDU HELIOZENTRIKOA
9. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Eguzki Sistemaren egitura
Duela 4,500 milioi urte inguru sortu zen nebulosa batetik (gas eta hautsa)
Orbita: Eguzkiaren inguruan ibilbidea.
Izarra: Eguzkia: Hidrogeno eta Helioz osatuta. Argia eta beroa ematen du.
Planetak: izarraren inguruan biraka ari diren astroak. harritsuak eta gasezkoak
Satelitea: planetaren inguruan biraka dabilen gorputz harritsua.
Planeta nano: astro bat baino gehiago orbita berean daudenean. Pluton, Zeres,
Iris.
Asterorideak: Tamaina askotako gorputz harritsuak. Bi gerri: asteroide eta
Kuiper
Kometak: hainbat neurritako gorputzak, izotz eta harriz osatutak. Oort hodeia
10. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Eguzki Sistemaren osagaiak
Kanpoko planetak
EguzkiaBarneko planetak
Asteroide-gerrikoa
Planeta nanoa
Kuiperren
gerrikoa
Oort
hodeia
kometa
11. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Barneko planetak: harritsuak
Merkurio Lurra
Sateliteak: Ez
Atmosfera: Ez
Artizarra MarteMarte
Sateliteak: Ez
Atmosfera: Bai
Karbono dioxidoa
Kontrako noranzko
errotazioia
Sateliteak: 1
Ilargia
Atmosfera: Bai
(nitrogenoa eta
oxigenoa)
ur likido eta
Bizia duen bakarra
Sateliteak: 2
Deimos eta Fobos
Atmosfera: Bai
(karbono dioxidoa)
Ozeanoen aztarnak
12. NATURA ZIENTZIAK, DBH 1
Unibertsoa eta Eguzki Sistema
WWWWWW
Ezaugarriak
Kanpoko planetak: gasezkoak
Ezaugarriak
Jupiter Neptuno
Sateliteak: + 60
Io, Kalisto, Europa
Ganimedes (lau
handienak)
Ezaugarriak
Urano
Ezaugarriak
Saturno
Sateliteak: + 30
Titan (handiena)
Eraztun-sistema
Sateliteak: + 25
Eraztun-sistema
Errotazioa
ardatza
horizontala
Sateliteak: + 10