A prosa entre 1936 e 1976: os renovadores da prosa (Fole, Blanco Amor, Cunqueiro e Neira Vilas).

1. A prosa entre 1936 e 1976: os renovadores da prosa (Fole, Blanco Amor, Cunqueiro e Neira Vilas).

2. A guerra civil pon fin a etapa política e cultural máis brillantes da historia galega. A represión afectou a ámbitos da cultura, producindo ata mortes (Alexandre Bóveda e Ánxel Casal) ou o exilio (Luís Seoane, Díaz Pardo, Blanco Amor, Cunqueiro) Desaparece a produción literaria en galego por completo. Pero boa parte da cultura resistiu en Bos Aires.

3. Foi a partir de mediados dos anos 50 cando se comezou a producir unha lenta pero progresiva recuperación.

4. Liñas temáticas Narrativa dos 50 Narrativa dos 60 Realismo popular Realismo Social Realismo fantástico Mundo Rural (Neira Vilas) NNG (seguinte tema) Continuadores da Xeración Nós

6. A xente da Barreira ( 1959 ), , de Carballo Calero : a primeira obra narrativa publicada na posguerra, na que se reconstrúe a historia da degradación dunha familia fidalga desde os tempos da Restauración.

7. Otero Pedrayo : a) Entre a vendima e a castañeira(1957), vinte relatos breves . b) O señorito da Reboirana Publicada por vez primeira en 1960, narra a vida do fidalgo don Xoán Manuel Pereira de Castro, un singular personaxe que dá orixe a unha documentada novela de humor e aventuras que parodia o mundo da fidalguía. :  Aventuras.  Realismo.  Parodia e humorismo.

9. Anxel Fole Á lus do Candil Terra Brava Contos da néboa Historias que ninguén cre

10. ( Lugo, 1903-1986) é o representante deste núcleo temático. 2. Posguerra : a) Vai para o Courel , onde ten unha grande influencia da paisaxe . b) Nos anos corenta colabora na fundación de Galaxia . 1. Preguerra : a) Participa do núcleo lugués da segunda metade do século XX : Con Ramón Piñeiro e Pimentel . Actividades coma a revista Yunque . b) De republicano – socialista a secretario do Partido Galeguista . c) En 1935 publica relatos líricos breves en Nós .

11. TRAZOS DA SÚA OBRA 1. Naturalismo lingüístico : a) Oralidade. b) Dialectalismos. c) Vulgarismos. d) Arcaísmos. 2. Conto oral como reflexo da cultura popular . 3. Realismo narrativo , pois xustifica razoadamente os elementos fantásticos . 4. Orixinalidade estética e técnica , pois afirma que neses trazos é onde fica a personalidade do autor. 5. Compromiso moral coa terra e o seu tempo . 6. Paisaxe coma elemento diferenciador da literatura galega .

13. 3. Influencia da transmisión oral , relatos populares e lendas , mais x ustificadas razoadamente : a) Lobos . b) Aparecidos . c) Meigallos . d) Premonicións ... 4. Etnografía reforzada pola descrición : a) Xeográfica . b) Antropolóxica . c) Lingüística

15. REALISMO FANTÁSTICO Concepto co que se define a narrativa de Cunqueiro , na que se recrean mundos míticos e fantásticos de orixe árabe, nórdica, mesturados con elementos populares da realidade cotiá.

16. Cunqueiro: Se o vello Simbad volvese ás illas. Merlín e familia. As crónicas do Sochantre. Escola de menciñeiros, Os outros feirantes e Xente de aquí e acolá.

19. Realismo Fantástico Concepto co que se define as novelas de Álvaro Cunqueiro, mestura de elementos culturalistas e populares , cun pé na realidade cotiá e outro na fantasía desbordada.

25. As novelas : Merlín e familia , Crónicas do Sochantre e Se o vello Simbad volvese ás illas . Son obras en que existe un débil fío argumental arredor do cal se van inserindo unha serie de historias fantásticas. Nestas obras, o interese está máis nas historias que contan os personaxes que crea (ou recrea, ou parodia) o propio Cunqueiro.

26. Merlín e familia construída a partir da organización dun grupo de relatos contados polo paxe que serve ó sabio Merlín no tempo en que este estivo en Galicia.

27. A estrutura dos relatos adoita ser sempre a mesma: visita do mago, exposición do problema e resolución do mesmo. Na novela destaca a perfecta conxunción entre o mundo lendario da materia de Bretaña, ó que pertence o sabio Merlín e os seus visitantes, e o mundo da realidade , representado polo propio narrador e polo espazo coñecido de Galiza: “A terra de Miranda”

28. Felipe de Amancia e Turpín : paxe de don Merlín, a quen comezou a servir con nove anos cumpridos. Debecía por Manueliña de Carlos e de maior foi barqueiro en Pacios. Dona Xenebra : raíña da Bretaña e moi nobre señora á que Merlín lle tiña moito respecto e cortesía. Prendía algo na fala e pasaba o tempo bordando no salón, cun algo de tristura nos ollos. Condesiñas de Folgar : Vivían no pazo de Belvís, preto de Miranda. Gostaban do requeixo e das fitas de París e tiñan un cadelo que asubiaba unha alborada, como lle ensinara don Merlín.

29. As crónicas do Sochantre , situada na Bretaña do Século XVIII, presenta as peripecias que un Sochantre (músico de capela) vivirá nunha viaxe de tres anos, acompañado de varios personaxes de ultratumba.

30. Se o vello Simbad volvese ás illas entrelaza as historias lendarias de Simbad o mariñeiro de As mil e unha noites e a tradición mariñeira galega coa que todos nos identificamos.

31. Os libros de relatos: Escola de menciñeiros , xente de aquí e de acolá e Os outros feirantes . Son retratos ou semblanzas de personaxes, maioritariamente, que Cunqueiro nos presenta, cunha deliberada confusión, como froito da súa imaxinación ou tomados da realidade. Son personaxes apegados á realidade, inseparábeis do seu marco espacial e temporal (a Galicia rural de mediados de século). Sen embargo, a capacidade de ensoñación, tanto do narrador como dos personaxes creados, transpórtanos simultaneamente a un mundo de misterio e de ensoñación , cheo de historias fantásticas en que podemos encontrarnos mesmo con animais que falan ou cunha muller que pon ovos.

32. Cunqueiro pretende inserir estes relatos como unha continuación da tradición oral que el coñecía tan ben. Os personaxes son todos galegos e só abandonan o país cando marchan á emigración ou ao servizo militar. De ambos lugares traen un grande tesouro: historias que logo contan aos seus veciños.

33. Eduardo Blanco Amor REALISMO SOCIAL Blanco Amor ( Ourense, 1897-Vigo, 1979) publicou tres obras narrativas, dúas novelas, A esmorga (1959) e Xente ao lonxe ( 1972) e un libro de relatos, Os biosbardos (1962). Centrado na vida das clases populares e no espazo urbano. Uso de novos recursos narrativos ( o interrogatorio, o perspectivismo...)

35. 4. Dous narradores limitados : a) O da “ Documentación” inicial e o epílogo . b) Outro en primeira persoa que narra o núcleo da historia. 5. Distanciamento que producen estes narradores : a) Dúbida da veracidade do que se conta. b) Ambigüidade . c) O lector debe elixir o final e reconstruír o texto, pois omítese a parte do interrogatorio a Cibrán, dándolle así ao lector a liberdade de xulgar ao personaxe e á xustiza , así como amosando a soidade do personaxe . Esta é a chamada técnica telefónica .

38. Os Biosbardos é un conxunto de sete relatos contados en primeira persoa por un narrador infantil ou adolescente. Transcorren no Ourense da nenez e adolescencia do autor. Os protagonistas proceden, na súa maioría, das clase populares. Os seus problemas reais ( a pobreza, a descuberta do sexo e o erotismo, a emigración...) mesturados cunha dose de imaxinación e fantasía, compoñen o universo temático da obra.

39. Xente ao lonxe é unha novela que constitúe, de novo, unha radiografía do Ourense de comezos de século. O relato céntrase na historia dunha familia obreira . A través deles coñecemos o tecido social da cidade e os seus problemas e ofrécenos unha visión da sociedade da época ( o ensino, o sexo, a pobreza, a condición da muller, as loitas políticas, o mundo obreiro...)

40. Mundo Rural 367

41. Xosé Neira Vilas, (Vila de Cruces, 1928), recolle nas súas obras unha crónica da sociedade galega rural e da emigración a América, experiencia que el coñeceu de preto porque en 1949 emigrou a Bos Aires. En 1961 trasladouse a Cuba.

42. As súas obras acadaron un éxito editorial sen precedentes, sobre todo porque Neira Vilas conta historias sen artificios técnicos que dificulten a súa lectura e interpretación. Os seus textos están protagonizados por xente anónima e humilde que sobrevive co seu esforzo, en conflito constante coas normas e estruturas sociais que lle son impostas desde un Estado alleo ás súas necesidades ou en loita coa forza da natureza.

43. Personaxes con psicoloxía desenvolvida, mais dos que interesan os con flitos co exterior na loita por sobreviviren . Ausencia de interese pola innovación . Trata con realismo cru a vida da Galiza rural na Guerra Civil e na posguerra. Emigra á Arxentina e vive a Cuba de Castro sen se relacionar cos autores do interior . Neira Vilas

44. Neira Vilas cultiva o conto e a novela, cunha tendencia cara ao primeiro que fai dalgunhas das súas narracións longas simples acumulacións de relatos curtos de estrutura pechada conectados por tenues fíos como poden ser o marco espacial , a voz narrativa ou a paulatina evolución dos personaxes cara á autoafirmación .

45. Núcleos temáticos a) Obras que xiran arredor da vivencia infantil do mundo da aldea: Memorias dun neno labrego (1961); Cartas a Lelo (1971) e Aqueles anos do Moncho (1977). b) Narracións en que o mundo rural é observado desde o punto de vista do adulto : Xente no rodicio (1965), A muller de ferro (1969) e Querido Tomás (1980).

46. c) Narracións centradas no mundo da emigración : Camiño bretemoso (1967), Historias de emigrantes (1968) e Re­muiño de sombras (1973); Tempo novo (1987). d) Narracións centradas no mundo urbano visto dende unha perspectiva crítica: O home de pau d) Coleccións de estampas líricas e semblanzas