El documento presenta las cinco declinaciones nominales del latín, indicando las terminaciones de cada caso para sustantivos, adjetivos y pronombres de cada declinación. Explica las características de los sustantivos imparisiálabos, parisiálabos y de tres, dos y una terminación. También resume los adjetivos comparativos y superlativos, así como los pronombres personales, posesivos, demostrativos y relativos.
1. Latín.
Declinaciones
1ª DECLINACIÓN (-A, -AE)f.
Singular Plural · La mayoría de las palabras en tema –a son FEMENINAS.
1ª DECLINACIÓN (-A, -AE) f.
Nominativo Suj., PVO, ATB. -a -ae · No obstante, pueden aparecer en masculino:
Vocativo VOC. -a -ae - Los nombres de oficios (nauta -ae).
CD, PVO.
- Los nombres propios de varón y de ríos.
Acusativo -am -as - Los compuestos acabados en –cola y –gena.
Genitivo CN, Ady. -ae -arum
Dativo CI. -ae -is
Ablativo CC, CAg. -a -is
2ª DECLINACIÓN (-US/R, -I)m. ~ (-UM, -I)n.
Singular Plural Singular Plural
Nominativo Suj., PVO, ATB. -us/-r -i Nominativo Suj., PVO, ATB. -um -a
Vocativo VOC. -e -i Vocativo VOC. -um -a
Acusativo CD, PVO. -um -os Acusativo CD, PVO. -um -a
Genitivo CN, Ady. -i -orum Genitivo CN, Ady. -i -orum
Dativo CI. -o -is Dativo CI. -o -is
Ablativo CC, CAg. -o -is Ablativo CC, CAg. -o -is
· La mayor 3ª DECLINACIÓN
parte de los sustantivos de la segunda declinación son MASCULINOS; exceptuando (-UM, -I), que es neutral.
· Sin embargo pertenecen al género femenino: -debemos diferenciar: y plantas (pinus -i).
· Dentro de la tercera declinación Los nombres de árboles
IMPARISÍLABOS: Son los denominados temas en consonante.
En ellos el nominativo presenta una sílaba menos que el genitivo en singular.
(CAPUT, CAPUTIS / DUX, DUCIS).
Existe, no obstante, una excepción:
· Es el caso de los FALSOS IMPARISÍLABOS. En ellos el genitivo va
precedido por dos consonantes, y se les añade –I en el genitivo plural.
(URBS, URBIS).
Singular Plural
M-F N M-F N (i) En el genitivo plural de los
Nominativo Suj., PVO, ATB. -s/-ө -ө -es -(i)a FALSOS IMPARISÍLABOS se les
Vocativo VOC. -s/-ө -ө -es -(i)a añade –i como vocal de unión.
Acusativo CD, PVO. -em/-ө -ө -es -(i)a
Genitivo CN, Ady. -is -(i)um
Dativo CI. -i -ibus
Ablativo CC, CAg. -e -ibus
PARISÍLABOS:
2. Singular Plural
M-F N M-F N ·Son llamados temas en –I.
Nominativo Suj., PVO, ATB. -is -ө -es -ia ·Cuentan con el mismo número de
Vocativo VOC. -is -ө -es -ia sílabas en el nominativo y genitivo
Acusativo CD, PVO. -em -ө -es -ia singular.
Genitivo CN, Ady. -is -ium (CIVIS, CIVIS / MARE, MARIS).
Dativo CI. -i -i -ibus
Ablativo CC, CAg. -e -i -ibus
4ª DECLINACIÓN (-US, -US)f,m ~ (-U, -US)n.
Singular Plural
M-F N M-F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. -us -u -us -ua
Vocativo VOC. -us -u -us -ua
Acusativo CD, PVO. -um -u -us -ua
Genitivo CN, Ady. -us -uum
Dativo CI. -ui -ibus
Ablativo CC, CAg. -u -ibus
5ª DECLINACIÓN (-ES, -EI) f.
Singular Plural
Nominativo Suj., PVO, ATB. -es -es
Vocativo VOC. -es -es
Acusativo CD, PVO. -em -es
Genitivo CN, Ady. -ei -erum
Dativo CI. -ei -ebus
Ablativo CC, CAg. -e -ebus
Latín.
3. Adjetivos I
COMPARATIVO
· Podemos distinguir varios tipos de adjetivos comparativos:
IGUALDAD TAM + ADJETIVO + QUAM “tan (adjetivo) como...”
INFERIORIDAD MINUS + ADJETIVO + QUAM “menos (adjetivo) que...”
SUPERIORIDAD PLUS + ADJETIVO + QUAM “màs (adjetivo) que...”
MAGIS + ADJETIVO + QUAM
· Hay dos formas de comparativos:
- 2º término de la comparación en el mismo caso que el sustantivo+QUAM.
- 2º término de la comparación en ABLATIVO.
COMPARATIVOS DE SUPERIORIDAD
Se forma con el sufijo –IOR en masculino y femenino y con –IUS en neutro.
DOCTUS –A –UM DOCTIOR , -IUS
FORTIS –E FORTIOR , -IUS
Se declinan como adjetivos de dos terminaciones de la 3ª declinación.
ADJETIVOS COMPARATIVOS DE SUPERIORIDAD (-IOR)f,m ~ (-IUS)n
Singular Plural
M-F N M-F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. -ior -ius -iores -iora
Acusativo CD, PVO. -iorem -ius -iores -iora
Genitivo CN, Ady. -ioris -iorum
Dativo CI. -iori -ioribus
Ablativo CC, CAg. -iore -ioribus
COMPARATIVO
Se forma añadiendo el sufijo –ISSIMUS –A –UM.
–RIMUS –A –UM en los adjetivos con terminación –ER.
–LIMUS –A –UM en los adjetivos con terminación –LIS.
· Podemos distinguir varios tipos de adjetivos superlativos:
ABSOLUTO ADJETIVO + -ISSUMIS –A –UM “(adjetivo)+ísimo, muy (adjetivo)...”
RELATIVO GENITIVO
EX + ABLATIVO “El/La más (adjetivo) de…”
INTER + ACUSATIVO
· Estas formas requieren un término de referencia.
COMPARATIVOS Y SUPERLATIVOS IRREGULARES
Bonus –a –um Melior –ius Optimus –a –um
Malus –a –um Pelior –ius Pessimus –a –um
Magnus –a –um Maior –ius Maximus –a –um
Parvus –a –um Minor –ius Minimus –a –um
Latín.
4. Adjetivos II
ADJETIVOS DE 3 TERMINACIONES (-US, -A, -UM)
Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. -us -a -um -i -ae -a
Vocativo VOC. -e -a -um -i -ae -a
Acusativo CD, PVO. -um -am -um -os -as -a
Genitivo CN, Ady. -i -ae -i -orum -arum -orum
Dativo CI. -o -ae -o -is
Ablativo CC, CAg. -o -a -o -is
ADJETIVOS DE 1 TERMINACIÓN
Singular Plural
M-F N M-F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. -ө -ө -es -a
· Tema en consonante. Vocativo VOC. -ө -ө -es -a
· Se declinan como imparisílabos. Acusativo CD, PVO. -em -ө -es -a
Genitivo CN, Ady. -is -um
Dativo CI. -i -ibus
Ablativo CC, CAg. -e -ibus
Singular Plural
M-F N M-F N
· Tema en –i. Nominativo Suj., PVO, ATB. -s -es -ia
· Se declinan como Vocativo VOC. -s -es -ia
falsos imparisílabos. Acusativo CD, PVO. -em -ө -es -ia
Genitivo CN, Ady. -is -ium
Dativo CI. -i -ibus
Ablativo CC, CAg. -e -ibus
ADJETIVOS DE 2 TERMINACIONES
Singular Plural
M-F N M-F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. -is -e -es -ia
· Tema en –i. Vocativo VOC. -is -e -es -ia
· Se declinan como parisílabos. Acusativo CD, PVO. -em -e -es -ia
Genitivo CN, Ady. -is -ium
Dativo CI. -i -ibus
Ablativo CC, CAg. -i -ibus
Latín.
5. Pronombres
PRONOMBRES PERSONALES
Primera persona Segunda persona Reflexivo
Singular Plural Singular Plural Sing/Plr.
Nominativo Suj., PVO, ATB. ego nos tu vos ---
Vocativo VOC. --- --- tu vos ---
Acusativo CD, PVO. me nos te vos se
Genitivo CN, Ady. mei nostri/ -um tui vestri/ -um sui
Dativo CI. mihi nobis tibi vobis sibi
Ablativo CC, CAg. me nobis te vobis se
· El reflexivo cumple la función de 3ª persona, tanto en singular como en plural.
PRONOMBRES – ADJETIVOS POSESIVOS
Un poseedor Varios poseedores
1ª Persona meus –a -um nostri -tra -trum * ”NOSTROS” se suele traducir como
2ª Persona tuus –a -um vester –tra -trum “los nuestros”.
3ª Persona suus –a -um
PRONOMBRES – ADJETIVOS ANAFÓRICOS
IS, EA, ID
Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. is ea id ei eae ea
Acusativo CD, PVO. eum eam id eos eas ea
Genitivo CN, Ady. eius eorum earum eorum
Dativo CI. e eis/iis
Ablativo CC, CAg. eo ea eo eis/iis
IDEM, EADEM, IDEM
Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. idem eadem idem eidem eaedem eadem
Acusativo CD, PVO. eundem eandem idem eosdem eas eadem
Genitivo CN, Ady. eiusdem eorundem earundem eorundem
Dativo CI. eidem eis/iis
Ablativo CC, CAg. eodem eadem eodem eis/iis
IPSE, IPSA, IPSUM
6. Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. ipse ipsa ipsum ipsi ipsae ipsa
Acusativo CD, PVO. ipsum ipsam ipsum ipsos ipsas ipsa
Genitivo CN, Ady. ipsius ipsorum ipsarum ipsorum
Dativo CI. ipsi ipsis
Ablativo CC, CAg. ipso ipsa ipso ipsis
PRONOMBRES RELATIVOS
QUI, QUAE, QUOD * ”QUI” sin antecedente se traduce como “estos”.
Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. qui quae quod qui quae quae
Acusativo CD, PVO. quem quam quod quos quas quae
Genitivo CN, Ady. cuius quorum quarum quorum
Dativo CI. cui quibus
Ablativo CC, CAg. quo qua quo quibus
PRONOMBRES – ADJETIVOS DEMOSTRATIVOS
HIC, HAEC, HOC: “Este, esta, esto” * ”Hic” puede ser un adverbio.
Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. hic haec hoc hi hae haec
Acusativo CD, PVO. hunc hanc hoc hos has haec
Genitivo CN, Ady. huius horum harum horum
Dativo CI. huic his
Ablativo CC, CAg. hoc hac hoc his
ISTE, ISTA, ISTUD: “Ese, esa, eso”
Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. iste ista istud isti istae ista
Acusativo CD, PVO. istum istam istud istos istas ista
Genitivo CN, Ady. istius istorum istarum istorum
Dativo CI. isti his
Ablativo CC, CAg. isto ista isto his
ILLE, ILLA, ILLUD: “Aquel, aquella, aquello”
7. Singular Plural
M F N M F N
Nominativo Suj., PVO, ATB. ille illa illud illi illae illa
Acusativo CD, PVO. illum illam illud illos illas illa
Genitivo CN, Ady. illius illorum illarum illorum
Dativo CI. illi illis
Ablativo CC, CAg. illo illa illo illis
Latín.
Verbos I
TEMA DE PRESENTE [ -o ]
· Se obtiene quitando la desinencia*. 1ª conjugación: Amo –are –avi –atum AMA
2ª conjugación: Habeo –ere –ui –itum HABE
3ª conjugación: Lego –ere –i –ctum LEG
3/4ª conjugación (mixta): Capio –ere –epi –ctum CAPI
4ª conjugación: Audio –ire –ivi –itum AUDI
- La conjugación mixta se comporta como si perteneciese a la
cuarta; y se declina como la tercera conjugación.
* En los verbos de la primera conjugación la –o es sustituida por –a.
8. INDICATIVO
FORMA ACTIVA
PRESENTE
TEMA DE PRESENTE + (Vocal de unión) + DESINENCIAS DE PERSONA
PRETÉRITO IMPERFECTO
BA
TEMA DE PRESENTE + + DESINENCIAS DE PERSONA
EBA
-BA: Se emplea en los verbos
de la 1ª y 2ª conjugación.
-EBA: Se emplea en los verbos
de la 3ª y 4ª conjugación.
FUTURO IMPERFECTO
TEMA DE PRESENTE + B + (Vocal de unión) + DESINENCIAS DE PERSONA
· Se emplea para los verbos de la 1ª y 2ª conjugación.
TEMA DE PRESENTE + A/E + DESINENCIAS DE PERSONA
· Se emplea para los verbos de la 3ª y 4ª conjugación
-A: Únicamente en la 1ª
persona del singular.
DESINENCIAS DE PERSONA -E: Se utiliza con el resto
de personas.
Singular Plural
1ª Persona -o/m -mus
2ª Persona -s -tis
3ª Persona -t -nt
FORMA PASIVA
PRESENTE, PRETÉRITO IMPERFECTO, FUTURO IMPERFECTO
· Se sustituyen las desinencias de persona activas por unas pasivas.
· En las oraciones pasivas el CD pasa a ser SUJETO.
· El SUJETO pasa a ser C.Agente en ABLATIVO, precedido por la preposición A/AB.
DESINENCIAS DE PERSONA
PASIVAS
Singular Plural
1ª Persona -(o)r -mur
2ª Persona -ris/-re -mini
3ª Persona -tur -ntur
9. VERBO SUM
Presente Pretérito Perfecto
Singular Plural Singular Plural
1ª Persona sum sumus 1ª Persona fui fuimus
soy somos fui fuimos
2ª Persona es estis 2ª Persona fuisti fuistis
eres sois fuiste fuisteis
3ª Persona est sunt 3ª Persona fuit fuerunt
es son fue fueron
Pretérito Imperfecto Pretérito Pluscuampertecto
Singular Plural Singular Plural
1ª Persona eram eramus 1ª Persona fueram fueramus
era éramos había sido habíamos sido
2ª Persona eras eratis 2ª Persona fueras fueratis
eras erais habías sido habíais sido
3ª Persona erat erant 3ª Persona fuerat fuerant
era eran había sido habían sido
Futuro Imperfecto Futuro Perfecto
Singular Plural Singular Plural
1ª Persona ero erimus 1ª Persona fuero fuerimus
seré seremos habré sido habremos sido
2ª Persona eris eritis 2ª Persona fueris fueritis
serás seréis habrás sido habréis sido
3ª Persona erit erunt 3ª Persona fuerit fuerint
será serán habrá sido habrán sido
Latín.
Verbos II
TEMA DE PERFECTO [ -i ]
· Se obtiene quitando la desinencia*. 1ª conjugación: Amo –are –avi –atum AMAV
2ª conjugación: Habeo –ere –ui –itum HABU
3ª conjugación: Lego –ere –i –ctum LEG
3/4ª conjugación (mixta): Capio –ere –epi –ctum CEP
4ª conjugación: Audio –ire –ivi –itum AUDIV
- La conjugación mixta se comporta como si perteneciese a la
cuarta; y se declina como la tercera conjugación.
10. INDICATIVO
FORMA ACTIVA
PRETÉRITO PERFECTO
TEMA DE PERFECTO + DESINENCIAS DE PERSONA PROPIAS
DESINENCIAS DE PERSONA PROPIAS
Singular Plural
1ª Persona -i -imus
2ª Persona -isti -istis
3ª Persona -it -erunt
PRETÉRITO PLUSCUAMPERFECTO
TEMA DE PERFECTO + ERA + DESINENCIAS DE PERSONA
FUTURO PERFECTO
TEMA DE PERFECTO + ER/ERI + DESINENCIAS DE PERSONA
-ER: Se emplea sólo en
la 1ª persona del singular.
FORMA PASIVA
PRETÉRITO PERFECTO
PARTICIPIO PERFECTO PASIVO + VERBO “SUM” PRESENTE
PRETÉRITO PLUSCUAMPERFECTO
PARTICIPIO PERFECTO PASIVO + VERBO “SUM” PRET. IMPERFECTO
PRETÉRITO PERFECTO
PARTICIPIO PERFECTO PASIVO + VERBO “SUM” FUTURO IMPERFECTO
Latín.
Verbos III
TEMA DE SUPINO [ -um ]
· Se obtiene quitando la desinencia*. 1ª conjugación: Amo –are –avi –atum AMAT
2ª conjugación: Habeo –ere –ui –itum HABIT
3ª conjugación: Lego –ere –i –ctum LECT
3/4ª conjugación (mixta): Capio –ere –epi –ctum CAPT
4ª conjugación: Audio –ire –ivi –itum AUDIT
- La conjugación mixta se comporta como si perteneciese a la
cuarta; y se declina como la tercera conjugación.
11. PARTICIPIO DE PRESENTE
TEMA DE PRESENTE + [E] + NT + DESINENCIAS DE ADJETIVO (-NS –NTIS)
-E: Se emplea en la
3ª y 4ª conjugación.
Función: Cumple la función de Participio Concertado (PC).
Traducción: Se traduce como GERUNDIO u Oración de Relativo:
“El/La/Los+que+(verbo en presente)”
PARTICIPIO DE PERFECTO PASIVO
TEMA DE SUPINO + DESINENCIAS DE ADJETIVOS DE 3 TERMINACIONES (-US, -A, -UM)
Función: Cumple la función de Participio Concertado (PC).
Traducción: Se traduce como PARTICIPIO.
PARTICIPIO DE FUTURO ACTIVO
TEMA DE SUPINO + UR + DESINENCIAS DE ADJETIVOS DE 3 TERMINACIONES
(-US, -A, -UM)
Función: Cumple la función de Participio Concertado (PC).
Traducción: Se traduce como Oración de Relativo en sentido FUTURO:
“El/La/Los+que+(verbo en futuro)”
~ ABLATIVO ABSOLUTO ~
· El ablativo absoluto se debe señalar entre corchetes, indicando también su función de Complemento Circunstancial
(CC).
· Podemos destacar DOS tipos de ablativos absolutos:
1ºTIPO ~ (Roma condita)
· El participio va siempre en ablativo, al igual que el sujeto.
· Se traduce como PARTICIPIO y no varía su significado (sino que se aclara) si añadimos: “Una vez…”.
[Urbe capta], hostes victoria celebraberunt.
(Una vez) Tomada la ciudad, los enemigos celebraron la victoria.
1ºTIPO ~ (Cicerone consule)
· El sujeto y el atributo se presentan en ablativo.
· El participio no aparece al sobreentenderse el verbo “sum”.
· Se traduce, por lo tanto, con el GERUNDIO del verbo SUM: “Siendo…”
[Romulo rege], romani multas bellas gesserunt.
Siendo Rómulo rey, los romanos llevaron a cabo muchas guerras.
12. Latín.
Verbos IV
EL INFINITIVO
Es un sustantivo verbal que puede cumplir las funciones de un verbo o de un sustantivo.
INFINITIVO DE PRESENTE ACTIVO
TEMA DE PRESENTE + [E] + RE
-E: Se emplea en la
3ª y 4ª conjugación.
13. Traducción: Se traduce como INFINITIVO.
VERBO SUM: ESSE
INFINITIVO DE PRESENTE PASIVO
TEMA DE PRESENTE + RI/I
-I: Se emplea en la
3ª conjugación.
Traducción: Se traduce como SER + PARTICIPIO.
INFINITIVO DE PERFECTO ACTIVO
TEMA DE PERFECTO + ISSE
Traducción: Se traduce como HABER + PARTICIPIO.
VERBO SUM: ESSE
INFINITIVO DE PERFECTO PASIVO
PARTICIPIO PERFECTO PASIVO (en acusativo) + ESSE/FUISSE
Traducción: Se traduce como HABER SIDO + PARTICIPIO.
INFINITIVO DE FUTURO ACTIVO
PARTICIPIO FUTURO ACTIVO (en acusativo) + ESSE/FUISSE
Traducción: Se traduce como IR A + INFINITIVO.
~ FUNCIONES DEL INFINITIVO ~
· Puede cumplir la función de Infinitivo Concertado (IC).
* El IC funciona como un sustantivo.
Función de Sujeto - [Confidere] oportet. Función de CD - Poetae [delectae] dunt. Función de ATB - [Vivere] est cognitae.
“Conviene confiar” “Los poetas quieren deleitar” “Vivir es pensar”
· Puede cumplir la función de Infinitivo NO Concertado (InC).
* El InC funciona como una oración subordinada de relativo.
Función de Sujeto - “Conviene que…”
Función de CD – Verbos de inteligencia (Pensar, Creer, Saber)
Latín.
Verbos de voluntad (Desear, Querer)
Verbos V de lengua (Decir, Jurar)
Verbos
Verbos de sentido (Oir, Ver)
SUBJUNTIVO
· El futuro puede estar en presente perfecto y futuro perfecto.
FORMA ACTIVA
· Tanto el sujeto como el ATB se presentan en ACUSATIVO.
PRESENTE
E
TEMA DE PRESENTE + + DESINENCIAS DE PERSONA
A
-E: Se utiliza para la
1ª conjugación.
14. -A: Se emplea en la
2ª, 3ª y 4ª conjugación.
PRETÉRITO IMPERFECTO
TEMA DE PRESENTE + (Vocal de unión) + RE + DESINENCIAS DE PERSONA
PRETÉRITO PERFECTO
TEMA DE PRESENTE + ERI + DESINENCIAS DE PERSONA
PRETÉRITO PLUSCUAMPERFECTO
TEMA DE PRESENTE + ISSE + DESINENCIAS DE PERSONA
FORMA ACTIVA
PRESENTE, PRETÉRITO IMPERFECTO
· Se sustituyen las desinencias de persona activas por unas pasivas (Pag. verbos I).
PRETÉRITO PERFECTO
PARTICIPIO DE PRESENTE PASIVO + VERBO SUM PRESENTE (subjuntivo)
PRETÉRITO PLUSCUAMPERFECTO
PARTICIPIO DE PRESENTE PASIVO + VERBO SUM PRETÉRITO IMPERFECTO (subjuntivo)
VERBO SUM
Presente Pretérito Perfecto
Singular Plural Singular Plural
1ª Persona sim simus 1ª Persona fuerim fuerimus
2ª Persona sis Sitis 2ª Persona fueris fueritis
3ª Persona sit sint 3ª Persona fuerit fuerint
Pretérito Perfecto Pretérito Perfecto
Singular Plural Singular Plural
1ª Persona essem essemus 1ª Persona fuissem fuissemus
2ª Persona esses essetis 2ª Persona fuisses fuissetis
3ª Persona esset essent 3ª Persona fuisset fuissent
15. Latín.
Verbos V
GERUNDIO Y GERUNDIVO
GERUNDIO
Sustantivo verbal.
TEMA DE PRESENTE + (E)ND + DESINENCIAS DE GERUNDIO*
*Acusativo: -um (“para” + verbo)
Genitivo: -i (“de” + verbo)
16. Dativo: -o (“para” + verbo)
Ablativo: -o (Gerundio)
Gerundio GENITIVO + “causa” -> Valor final: “para”
GERUNDIO
Adjetivo verbal.
Concuerda con el sustantivo en género, caso y número.
TEMA DE PRESENTE + (E)ND + DESINENCIAS DE ADJETIVO (-US, -A, -UM)
Acusativo: (“para” + verbo)
Genitivo: (“para” + verbo/”a” + verbo)
Dativo: (“para” + verbo)
Ablativo: (Gerundio)
SUPINO
Sustantivo verbal.
TEMA DE SUPINO + U + DESINENCIAS (-U, -U) en acusativo y dativo
Acusativo: (“a”/“para” + infinitivo)
Dativo: (“de” + infinitivo)
Latín.
Cum/Ut/Ne
VALORES DE CUM
“CUM” puede cumplir diversas funciones:
CUM como PREPOSICIÓN DE ABLATIVO
Puede ser de:
- MODO
- COMPAÑÍA
17. CUM como CONJUNCIÓN
Tiene siempre función de oración subordinada.
Dentro de la conjunción podemos hallar:
- INDICATIVO
· Valor temporal.
Se traduce como: “Cuando…”
- SUBJUNTIVO
· Valor causal.
Se haya en PRESENTE o PRET. PERFECTO.
Se traduce como: “Ya que…”, “Puesto que…”
· Valor temporal-causal -> CUM HISTÓRICO.
Se haya en PRET. IMPERFECTO o PLUSCUAMPERFECTO.
Se traduce como: Gerundio: “Llegando”
Al + infinitivo: “Al llegar”
“Como” + subjuntivo: “Como llegara”
· Valor concesivo.
Puede ir en cualquier forma.
Suele contener las partículas “tamen”, “nihilominus”…
Se traduce como: “Aunque…”, “Sin embargo…”
VALORES DE UT
“UT” puede cumplir diversas funciones:
UT como ADVERBIO
Puede ser:
- INTERROGATIVO “¿Cómo…?”
- EXPLICATIVO “Como…”
CUM como CONJUNCIÓN
Dentro de la conjunción podemos hallar:
- INDICATIVO
18. · Valor temporal.
Se traduce como: “Cuando…”
· Comparativo modal.
Se traduce como: “Como”, “Tal y como”, “Así como”
- SUBJUNTIVO
· Valor completivo.
Se traduce como: “Que…”
· Valor final.
Se traduce como: “Para que”/”Para” + infinitivo
· Valor consecutivo.
Se forma con UT + ITA, TAM, TANTUM.
Se traduce como: “Tan que…”
· Valor concesivo.
Se traduce como: “Aunque…”
VALORES DE NE
NE como ADVERBIO
Puede ser de:
- NEGACIÓN
- PROHIBICIÓN
NE como CONJUNCIÓN
· Completiva.
· Final.
*de negación.