1. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
A nutrición humana II.
Aparellos circulatorio
e excretor
LECTURA INICIAL
ESQUEMA
RECURSOS
INTERNET
ACTIVIDADE
PESCUDA
NA REDE
ANTERIOR SAÍR

2. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Lectura inicial
Ata o século XVI, as ideas que tiñan os médicos sobre como
circulaba o sangue polo interior do organismo estaban baseadas
nas doutrinas de Galeno, un médico grego do século II.
Segundo Galeno, o sangue saía do corazón cara ás diferentes
partes do corpo e volvía a el utilizando os mesmos condutos.
Defendeu así mesmo a idea de que o órgano central do sistema
circulatorio era o fígado, xa que era o que proporcionaba nutrientes
ao resto dos órganos e ás extremidades.
No século XVI, Miguel Servet, un médico español, rebateu Veas e arterias Miguel Servet
algunhas ideas do que se sabía ata ese momento sobre a
circulación. Servet chegou á conclusión, revolucionaria para a
época, de que o sangue pasaba a través dos pulmóns para alí
recibir a «ánima», describindo con iso a circulación pulmonar. Tal
afirmación, xunto con certas ideas teolóxicas, fixo que fose
queimado na fogueira por herexía.
Case un século despois, o médico William Harvey estableceu
definitivamente todo o proceso circulatorio do sangue, describindo
a dobre circulación sanguínea. Harvey logrou demostrar as súas
investigacións con diferentes experimentos, o que lle permitiu
aclarar as dúbidas dos médicos da súa época.
Corazón e pulmóns
ANTERIOR SAÍR

3. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Esquema de contidos
A nutrición II O medio interno
Características
O sistema circulatorio sanguíneo
Características
Os vasos sanguíneos
O sangue
O corazón
A dobre circulación
Enfermidades
O sistema linfático
Características
O aparello excretor
O sistema urinario
Órganos con función excretora
Funcionamento dos riles
Enfermidades
INICIO
ANTERIOR SAÍR

4. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Recursos para a explicación da unidade
O medio interno Características do O aparello Os vasos
sistema circulatorio sanguíneos
circulatorio
sanguíneo
O sangue O corazón A dobre Enfermidades do
circulación sistema
circulatorio
O sistema O sistema Órganos con Funcionamento
circulatorio urinario función excretora dos
linfático riles
Enfermidades do Ligazóns Actividades Pescuda na Rede
aparello excretor
INICIO
ANTERIOR SAÍR

5. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Características do medio interno
Conxunto de líquidos que rodean as
células dun organismo
Vaso
sanguíneo
Vaso
linfático
Sangue Líquido intersticial
Linfa
ANTERIOR SAÍR

6. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Características do sistema circulatorio sanguíneo Distribúe nutrientes
e osíxeno polo organismo
e recolle produtos
de refugo
Corazón
Sangue
Vasos
sanguíneos
ANTERIOR SAÍR

7. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O aparello circulatorio
ANTERIOR SAÍR

8. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Os vasos sanguíneos
Ver cun microscopio Ver cun microscopio
Válvula óptico electrónico
venosa
Endotelio Endotelio
Músculo
liso Músculo liso
Tecido
Tecido
conectivo
conectivo
VEAS
Órganos sangue Corazón
Capilares
Vea
ARTERIAS
Órganos sangue Corazón
Arteria
ANTERIOR SAÍR

9. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
VOLVER
Os vasos sanguíneos
Ver cun microscopio
Microscopio óptico
Válvula electrónico
venosa
Endotelio Endotelio
Músculo Capilar
liso Músculo liso
Tecido Vea
Tecido
conectivo
conectivo
Arteria
VEAS
Órganos sangue Corazón
Capilares
Vea
ARTERIAS
Órganos sangue Corazón
Arteria
ANTERIOR SAÍR

10. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
VOLVER
Os vasos sanguíneos
Ver cun microscopio
Microscopio electrónico
Válvula óptico
venosa
Endotelio Endotelio
Músculo Capilar
liso Músculo liso
Tecido
Tecido
conectivo
conectivo Arteria
Vea
VEAS
Órganos sangue Corazón
Capilares
Vea
ARTERIAS
Órganos sangue Corazón
Arteria
ANTERIOR SAÍR

11. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O sangue
Monocito
Basófilo
Linfocito
Neutrófilo
Eosinófilo
Plaqueta
Funcións:
• Nutrición Megacariocito
• Respiración
• Excreción
• Defensa
• Regulación térmica Glóbulo vermello
(hemoglobina) Células
sanguíneas
ANTERIOR SAÍR

12. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O corazón
Vea cava superior Vías de entrada e saída
Arteria aorta
Veas Veas pulmonares
Arteria pulmonar
Arteria pulmonar cavas
Válvula sigmoide Aurícula Aurícula
aórtica dereita esquerda
Veas
pulmonares Ventrículo Ventrículo
dereito esquerdo
Veas
pulmonares
Aurícula Arteria Arteria
esquerda pulmonar aorta
Aurícula dereita Válvula
Miocardio mitral
Válvula sigmoide
pulmonar
Válvula PREME PARA VER
tricúspide O FUNCIONAMENTO
DO CORAZÓN
Tabique
Vea cava inferior Ventrículo dereito interventricular
ANTERIOR SAÍR

13. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
VOLVER
O corazón
Vea cava superior Funcionamento do corazón
Arteria aorta
Diástole O sangue
Arteria pulmonar auricular entra no
Arteria pulmonar
(dilatación) corazón
Válvula sigmoide
aórtica
Veas
pulmonares
Veas
pulmonares Sístole O sangue
Aurícula ventricular sae polas
esquerda (contracción) arterias
Sístole O sangue
Aurícula dereita Válvula auricular pasa aos
Miocardio mitral (contracción) ventrículos
Válvula sigmoidea
pulmonar
Válvula
tricúspide
Diástole Péchanse
Tabique ventricular as válvulas
Vea cava inferior Ventrículo dereito interventricular (dilatación) semilunares
ANTERIOR SAÍR

14. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
A dobre circulación
Arteria pulmonar O sangue pasa dúas veces
polo corazón.
Establécense dous circuítos.
Non hai mestura de sangues.
Circuíto pulmonar
ou menor
Vea Circulación menor
pulmonar
Arteria aorta
Vea
cava
Circulación maior
Circuíto xeral ou maior
ANTERIOR SAÍR

15. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Enfermidades do sistema circulatorio
Enfermidades cardiovasculares Saúde cardiovascular
Arteriosclerose Hábitos saudables
(endurecemento das arterias)
• Depósito de
• Facer exercicio
graxas
• Ter unha boa
• Deposito de
alimentación
colesterol
• Non fumar
Arteria con arteriosclerose
Infarto de miocardio
(morte de células musculares)
• Trombo
• Anxina de peito
 Síntomas:
Presión e dor intensa
na zona torácica
ANTERIOR SAÍR

16. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O sistema circulatorio linfático Recolle o exceso
de líquido intersticial
Órganos: Amígdalas Timo e transporta graxas
• Capilares linfáticos
• Vasos linfáticos Ganglios linfáticos
AMPLIAR
• Ganglios linfáticos IMAXE
Vasos linfáticos
Bazo
Placas de
Peyer en
intestino
Medula ósea
Apéndice
ANTERIOR SAÍR

17. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O sistema circulatorio linfático Recolle o exceso
de líquido intersticial
Órganos: Amígdalas Timo e transporta graxas
• Capilares linfáticos
• Vasos linfáticos Ganglios linfáticos
• Ganglios linfáticos
Vasos linfáticos
Bazo
Placas de
Peyer en
intestino
Medula ósea
Interior dun ganglio linfático visto ao microscopio
electrónico.
VOLVER
ANTERIOR SAÍR

18. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O sistema urinario Proceso polo que se eliminan
substancias de refugo do sangue
Vea cava
inferior Arteria aorta
descendente
Arteria
renal Cápsula
suprarrenal
Ril dereito
Ril
AMPLIAR IMAXE
esquerdo
Vea renal
Uréter Arteria ilíaca
Vexiga Vea ilíaca
urinaria
Uretra
ANTERIOR SAÍR

19. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O sistema urinario Proceso polo que se eliminan
substancias de refugo do sangue
Vea cava
inferior
Cápsula fibrosa Cálices renais
Arteria
renal
Pirámide
de Malpighi
Ril dereito
Arteria
renal
Vea renal
Vea
Uréter renal
Vexiga Pelve
urinaria renal
Medula
renal
Codia
Uretra Uréter renal
Nefrona
VOLVER
ANTERIOR SAÍR

20. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Órganos con función excretora
Pulmóns
Eliminan dióxido
de carbono
Glándulas
sudoríparas
Fígado
Expulsa residuos
procedentes
da dixestión Excretan suor (auga
e substancias de
Expulsa algúns fármacos refugo)
ANTERIOR SAÍR

21. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
O funcionamento dos riles
Cápsula de Bowmann
Arteriola eferente
FORMACIÓN
Glomérulo DE URINA
Arteriola aferente
Arteriola
renal
Nefronas:
• Constitúen o ril Túbulo
colector
• Filtran e depuran o
sangue
• Forman a urina
Vénula renal Rama ascendente Rama descendente
FALLO DO RIL
Asa de Henle
ANTERIOR SAÍR

22. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
VOLVER
O funcionamento dos riles
Cápsula de Bowmann
Arteriola eferente
Glomérulo
Arteriola aferente
Etapas da formación de urina
Filtración Reabsorción
glomerular tubular Arteriola
renal
Túbulo
colector
Refugos
Sangue
Nutrientes Urina
Auga Vénula renal Rama ascendente Rama descendente
Asa de Henle
ANTERIOR SAÍR

23. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
VOLVER
O funcionamento dos riles
Cápsula de Bowmann
Arteriola eferente
Glomérulo
Arteriola aferente
Insuficiencia renal
Arteriola
renal
Túbulo
colector
Diálise
Vénula renal Rama ascendente Rama descendente
Asa de Henle
ANTERIOR SAÍR

24. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Enfermidades do aparello excretor
Enfermidades nas vías excretoras Prevención
Cólico nefrítico • Manter a hixiene
Causas: • Ter unha alimentación axeitada
• Alteracións metabólicas • Beber auga en abundancia
• Beber pouca auga
• Inxesta de certos
alimentos
Cálculos
(pedras de sales minerais)
A cistite
• Infección por
microorganismos
• Máis frecuente en mulleres
• Incontinencia
Inflamación da vexiga ou
das vías urinarias
ANTERIOR SAÍR

25. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
Ligazóns de interese
Bioloxía cardiovascular Anatomía do ril
IR A ESTA WEB IR A ESTA WEB
INICIO
ANTERIOR SAÍR

26. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
VER ACTIVIDADE 2 INICIO
ANTERIOR SAÍR

27. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3.º ESO
INICIO ESQUEMA RECURSOS INTERNET ACTIVIDADE WWW
Aparellos circulatorio e excretor
INICIO
ANTERIOR SAÍR