SlideShare una empresa de Scribd logo
Xtichhadzo
Ba gola goldzon nha gozojdzon
Juan Gabriel Ruiz Ruiz
Xtichhadzo
Ba gola goldzon nha gozojdzon
Juan Gabriel Ruiz Ruiz
Escuela Primaria Bilingüe
“Melchor Ocampo”
Autor
Juan Gabriel Ruiz Ruiz
Traducción de textos al Zapoteco
Escuela Primaria Bilingüe “Melchor Ocampo”
Revisor de traducciones
Amador Teodocio Alinares
Diseño de portada
Víctor Hugo Castillejos Reyes
D.R. © 2012
Juan Gabriel Ruiz Ruiz
Universidad Tecnológica de la Mixteca
K.M. 2.5 carretera a Acatlima, C.P. 69000, Huajuapan de León, Oaxaca
Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología
Av. Insurgentes Sur 1582, Col. Crédito Constructor, Del. Benito Juárez, C.P. 03940, México, D. F.
Radiodifusora XEGLO la voz de la Sierra Juárez
Domicilio conocido, Guelatao de Juárez, Ixtlán, Oaxaca, C.P. 68778
Escuela Primaria Bilingüe “Melchor Ocampo”
Domicilio conocido, San Melchor Betaza, Villa Alta, Oaxaca, C.P. 68850
Hecho en México
Índice
Prólogo 7
Indicaciones de uso 9
Dichha nhen xhichhje 11
 Ch (Cha’, Yich y Bichja) 13
 L (Lnin, Lekw y Nhile) 21
 N (Bene, Lhuen y Byine) 29
 R (Riz, Prio y Chigiri) 37
 X (Xkol, Xkuit y Lyixe) 45
Dichha nhen gole 53
 Chh (Bechhe, Bene tskuechh y Gokuechh) 55
 Lh (Lhichh bedzjo, Xkuelh y Yelh) 63
 Nh (Xnha’, Nholhe y Bchhinha) 71
 Xh (Xhua’, Xhilha y Xhichnha chhilh) 79
Dichha nla 87
 Da’a xhua’, Xa’nha y Xnha’golha 89
Dichha dzogo 97
 Yag yela’, Go’ y Za’ 99
Xtichhadzo
6
PRÓLOGO
En la actualidad, en México el panorama para varias de las lenguas indígenas se
vislumbra complicado, debido a la discriminación y estigmatización, aún entre sus propios
hablantes. Estos factores junto con la descomposición social han acelerado la desaparición de
las lenguas maternas entre los grupos autóctonos mexicanos.
A más de 500 años de la dominación Española, la actitud negativa hacia las lenguas
indígenas, persiste hasta entre los propios indígenas, quienes al sufrir discriminación,
hostigamiento y burlas por usar su lengua materna fuera de su comunidad, se encuentran en
la disyuntiva de transmitirla a las generaciones posteriores. Así, a lo largo de nuestra historia han
desaparecido lenguas indígenas por la influencia dominante socioeconómica, política y
cultural de los ladinos hacia los pueblos indígenas, por ejemplo el caso de los etruscos en la
antigua Italia. Actualmente, las condiciones generadas por la globalización económica, los
medios de comunicación masivos y la homogenización de la educación han contribuido a la
aceleración de este proceso.
Por eso, consideramos importante iniciar la preservación de nuestras lenguas a través de
la educación de los niños indígenas. Educación que por obligación social e histórica debe ser
impartida en su propia lengua, en el contexto de su hábitat y respetando sus usos y
costumbres. En este sentido, el Cuadernillo para el Aprendizaje de la Lengua Zapoteca que
tienes en tus manos representa un esfuerzo inicial que pretende fortalecer la importancia que
ésta merece y que favorece el actuar educativo de todos los participantes del sistema de
educación indígena en el Estado de Oaxaca.
Iván Antonio García Pacheco
Investigador
Universidad Tecnológica de la Mixteca
Xtichhadzo
8
INDICACIONES DE USO
Xtichhadzo es un material educativo que tiene como propósito fortalecer el proceso de
alfabetización en lengua Zapoteca, dirigido a niños de primero y segundo grado de Primaria
que tienen como primera lengua el Zapoteco. Está integrado por un DVD interactivo
multimedia y el presente cuadernillo de trabajo, ambos materiales incluyen los temas: letras de
sonido fuerte (ch, l, n, r y x), letras de sonido suave (chh, lh, nh y xh), letras quebradas y letras
cortadas. El DVD interactivo multimedia incluye palabras y oraciones, así como ejercicios de
retroalimentación. El presente cuadernillo de trabajo incluye actividades por cada grafía que
incluye el DVD, en el, los niños podrán realizar ejercicios de lectura y escritura.
¿En qué momento será utilizado? Se sugiere que Xtichhadzo sea un complemento al
curso de lengua Zapoteca que desarrollan los docentes, es decir, los docentes pueden
desarrollar su curso como comúnmente lo hacen y, utilizar el material educativo una vez que
hayan abordado alguna de las grafías que aborda Xtichhadzo. Lo más recomendable es que
una vez que los docentes vayan a utilizar el material educativo, primero consulten las grafías
en el DVD y posteriormente realicen los ejercicios en este cuadernillo de trabajo, de la grafía o
grafías que consultaron. ¿Qué consecuencias tendrá su implementación? Se espera que los
niños mejoren en la lectura y escritura de textos en lengua Zapoteca, ya que hay mucha
inconsistencia en la escritura.
Xtichhadzo
10
Dichha nhen xhichhje
Xtichhadzo
12
Dichha nhen xhichhje
13
Ch
Cha’ Yich Bichja
Xtichhadzo
14
Cha’n nhaken de yo
Yich yej
Bichjan zuaba lo’ lheje
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen xhichhje
15
Cha’n nhaken toletek
C h A ’ n - n h a K e n - T o l E t e K
Yichen nhaken toletek
Y i c h e n - n h a K e n - t o l E t e K
Bichjan dzawba ya’
B i c h j a n - d z a w b a - Y a ’
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
16
Cha’n yelawaw yochhon
C h a ’ n - y o c h H o n - y e l a w a w
dzgapadzo yichen yet Lhaw
R h A w - y i c H e n - d z g a p a d z o - y e t
sleba Bichjan kwimba
B i c h j a n - s l e b a - k w i m b a
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen xhichhje
17
1. Yo
2. Yej
3. Lheje
4. Toletek
5. Ya’
6. Yelawaw
7. Yet
8. Kwimba
9. Yoo wsin
10. Stasba
Bel dichha ka
Bichja
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bze dichha ka
Yich
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Cha’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
18
1. __________
(Cha’n)
(Chha’n)
(Chhan)
dzgonldzon chhin lo’ yoo wsin
2. __________
(Yichhen)
(Yichen)
(Yiche’n)
dzgonldzon chhin lo’ yoo wsin
3. __________
(Bichja’n)
(Bichhjan)
(Bichjan)
stasba
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen xhichhje
19
1. Cha’n nhaken de yo
2. Yichen nhaken toletek
3. Bichhjan sleba kwimba
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
20
l
Cha’n yochhon yelawaw Yich yej Bichjan zuaba lo’ lheje
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen xhichhje
21
L
Lnin Lekw Nhile
Xtichhadzo
22
Lnin tse lhachha dzaken bio nhedzw
Lekw nha zuaba lo’ lhichh bedzjo
Nhilen dzogedzon nhen yo’o
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen xhichhje
23
Ka dzak lnin dzelkuechh gokuechh
K a - d z a k - l n i n - d z e l k u e c h h - g o k u e c h h
Lekw nha dzawba kua
L e k w - n h a - d z a w b a - k u a
Nhilen dzyibdzon zakte nhazlhe dzotdzon
N h i l e n - d z y i b d z o n - z a k t e - n h a z l h e - d z o t d z o n
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
24
dzelya Ka lnin weya dzala
K a - d z a l a - l n i n - d z e l y a - w e y a
lia Lekw nha lhachheba
L e k w - n h a - l h a c h h e b a - l i a
lo’ Nhilen molin dzotdzon
N h i l e n - d z o t d z o n - l o ’ - m o l i n
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen xhichhje
25
1. Lhachha
2. Lhichh bedzjo
3. Dzogedzon
4. Gokuechh
5. Dzawba kua
6. Dzyibdzon
7. Dzelya weya
8. Lhachheba
9. Dzotdzon
10. Yelawaw
11. Dzbechhba
12. Dzaken kua
Bze dichha ka
Lnin
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Lekw
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Nhile
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
26
1. Ka dzak ________ dzelhue yelawaw
(lnin)
(lhnin)
(lnin’)
2. __________
(Lekw)
(Lhekw)
(Lekw’)
nha dzbechhba xtandaw
3. __________
(Nhilh)
(Nhil’)
(Nhil)
nha dzaken kua
Bdzen dan dznha le yichenBesiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen xhichhje
27
1. Ka dzala lnin dzelya weya
2. Lhekw nha lhachheba lia
3. Nhil nha dzaken kua
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
28
Ka dzak lnin dzelkuechh
gokuechh
Lekw nha dzawba kua Nhilen dzotdzon lo’ molin
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen xhichhje
29
N
Bene Lhuen Byine
Xtichhadzo
30
Benen chobe yez
Yagen nhonhen lhuen
Byinen zuaba lo’ yag
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen xhichhje
31
Benen dzonhe gonha’
B e n e n - d z o n h e - g o n h a ’
Lhuen nha dzejen nhis
L h u e n - n h a - d z e j e n - n h i s
Byinen dzawba da xhix
B y i n e n - d z a w b a - d a - x h i x
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
32
biyeje Benen lyixe
B e n e n - b i y e j e - l y i x e
yogote Lhuen nha da chawe stoben
L h u e n - n h a - s t o b e n - y o g o t e - d a - c h a w e
dzelhaba lhalte Byinen
B y i n e n - d z e l h a b a - l h a l t e
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen xhichhje
33
1. Chobe yez
2. Yag
3. Dzonhe gonha’
4. Dzejen nhis
5. Zuaba lo’ yag
6. Dzawba da xhix
7. Biyeje lyixe
8. Da chawe
9. Dzelhaba
10. Stsoge yetj
11. Dzoxon yagen
12. Dzolba xtandaw
Bze dichha ka
Lhuen
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bene
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Byine
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
34
1. __________
(Bene’n)
(Benhen)
(Benen)
stsoge yetj lyixe
2. __________
(Lhuen)
(Lhu’en)
(Lhuenh)
nha dzoxon yagen
3. __________
(Byinhen)
(Byine’n)
(Byinen)
dzolba xtandaw
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen xhichhje
35
1. Benhen chobe yez
2. Lhuen nha dzejen nhis
3. Byinen dzolba xtandaw
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
36
Benen stsoge yetj lyixe Yagen nhonhen lhuen Byinen zuaba lo’ yag
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen xhichhje
37
R
Riz Prio Chigiri
Xtichhadzo
38
Rizen zuaba lo’ yag
Prio ka zuagakba lo’ yedzo gak
Chigirin zuaba yo’ba
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen xhichhje
39
Rizen dzawba yejbechhya
R i z e n - d z a w b a - y e j b e c h h y a
Prio ka dzelhawba laga
P r i o - k a - d z e l h a w b a - l a g a
Chigirin dzawba laga
C h i g i r i n - d z a w b a - l a g a
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
40
zaba Rizen lo’ yag
R i z e n - z a b a - l o ’ - y a g
dzelbechhba Prio ka xelhe
P r i o - k a - d z e l b e c h h b a - x e l h e
lo’ Chigirin yag chhiaba
C h i g i r i n - c h h i a b a - l o ’ - y a g
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen xhichhje
41
1. Zuaba lo’ yag
2. Yedzo gak
3. Chhiaba lo’ yag
4. Dzawba laga
5. Zaba lo’ yag
6. Dzelbechhba xelhe
7. Bekon dzlhagba
8. Dzelbechhba xtangolhe
9. Zuaba yo’ba
10. Dzawba Yejbechhya
11. Dzbechhba xhichhjgolhe
Bze dichha ka
Chigiri
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Prio
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Riz
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
42
1. Bekon dzlhagba ___________
(rizen)
(rhizen)
(rize’n)
2. ___________ ka dzelbechhba xtangolhe
(Prhio)
(Prio)
(Prhio’)
3. ___________ dzbechhba xhichhjgolhe
(Chigiri’n)
(Chigirhin)
(Chigirin)
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen xhichhje
43
1. Rizen dzawba yejbechhya
2. Prhio ka dzelbechhba xelhe
3. Chigirin zuaba yo’ba
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
44
Rizen zaba lo’ yag Prio ka dzelhawba laga Chigirin chhiaba lo’ yag
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen xhichhje
45
X
Xkol Xkuit Lyixe
Xtichhadzo
46
Xkolen yoba lheje
Xkuit nha nhaken nhen ya’xtil
Lyixe nha dzapa biayixe tsia
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen xhichhje
47
Xkolen dzawba kua
X k o l e n - d z a w b a - k u a
Xkuit nha nhaken daxhen
X k u i t - n H a - n h a k e n - d a x h e n
Benen stsoge wag lyixe
B e n e n - s t s o g e - w a g - l y i x e
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
48
tseba Xkolen bedzjoxichha ntseba
X k o l e n - n t s e b a - b e d z j o x i c h h a - t s e b a
yet chhan Xkuit nha
X k u i t - n h a - c h h a n - y e t
lyixe Benen biyeje
B e n e n - b i y e j e - l y i x e
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen xhichhje
49
1. Yoba lheje
2. Ya’ xtil
3. Biayixe
4. Dzawba Kua
5. Nhaken daxhen
6. Wag
7. Bedzjoxichha
8. Yet
9. Benen biyeje
10. Lhachheba
11. Chhin lo’ yoo
12. Yetj
Bze dichha ka
Xkuit
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xkol
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Lyixe
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
50
1. __________
(Xhkolen)
(Xkolen’)
(Xkolen)
lhachheba lhatjnha
2. __________
(Xkuit)
(Xhkuit)
(Xkuit’)
nha dzgonldzon chhin lo’ yoo
3. __________
(Lyixhen)
(Lyixen)
(Lyixe’n)
dzelbeje nhis yetj
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen xhichhje
51
1. Xkolen yoba lheje
2. Xhkuit nha nhaken nhen ya’xtil
3. Lyixe nha dzapa biayixe tsia
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
52
Xkolen dzawba kua Xkuit nha chhan yet Benen stsoge wag lyixe
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen gole
Xtichhadzo
54
Dichha nhen gole
55
Chh
Bechhe Bene tskuechh Gokuechh
Xtichhadzo
56
Bechhen zuaba lyixe
Benen tskuechhen zie xhua
Gokuechhen tskuechhe son nha jarab
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen gole
57
Bechhen dzawba bkuelha
B e c h h e n - d z a w b a - b k u e l h a
Chdaizel benen tskuechhen
C h d a i z e l - b e n e n - t s k u e c h h e n
Gokuechhen bkuechhe kan gola’ lnin
G o k u e c h h e n - b k u e c h h e - k a n - g o l a ’ - l n i n
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
58
Bechhen ba wal nhakba
B e c h h e n - n h a k b a - b a - w a l
trompet Benen tskuechhen nhoxe
B e n e n - t s k u e c h h e n - n h o x e - t r o m p e t
Gokuechhen son tse weya sot bkuechhe
G o k u e c h h e n - b k u e c h h e - s o n - t s e - w e y a - s o t
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen gole
59
1. Zuaba lyixe
2. Zie xhua
3. Son nha jarab
4. Dzawba bkuelha
5. Chdaizel
6. Kan gola’ lnin
7. Son tse weya sot
8. Nhakba ba wal
9. Nhoxe trompet
10. Benen tsedel
11. Dzedie solfew
12. Dzbiabe
Bze dichha ka
Gokuechh
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bechhe
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bene tskuechh
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
60
1. Bibicha dzbiabe ___________
(bech)
(bechh)
(bech’)
2. Benen _______________ nhoxe trompet
(tskuechen)
(tskuechhen)
(tskue’chhen)
3. Benen tsedel _______________ nhake biche xa’nha
(gokuechhe)
(gokueche)
(gokue’chhe)
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen gole
61
1. Bechhen nhakba ba wal
2. Gokuechhen dzedie solfew
3. Gokuechen bkuechhe son tse weya sot
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
62
Bibicha dzbiabe bechh Benen tskuechhen nhoxe
trompet
Benen tsedel gokuechhe
nhake biche xa’nha
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen gole
63
Lh
Lhichh bedzjo Xkuelh Yelh
Xtichhadzo
64
Lhichh bedzjon nhaken de tel de lambr
Xkuelh tsian zin Melchor Ocampo
Yelh ka nhaken nhen yid xha bechh
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen gole
65
Lhichh bedzjon nhaken daxhen
L h i c h h - b e d z j o n - n h a k e n - d a x h e n
Lo’ yoo xkuelh tsian tseda wezoja
L o ’ - y o o - x k u e l h - t S i a n - t s e d a - w e z o j a
Yelh ka nhaken tse yalhalj
Y e l h - k a - n h a k e n - t s e - y a l h a l j
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
66
zjeyon lhichh bedzjon bedzjw Lo’
L o ’ - l h I c h h - b e d z j o n - z j e y o n - b e d z j w
dzitja Lo’ yoo xkuelh tsian bi xkompa lhen
L o ’ - y o o - x k u e l h - t s i a n - d z i t j a - l h e n - b i - x k o m p a
Benen yelh dzonhe
B e n e n - d z o n h e - y e l h
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen gole
67
1. Tel de lambr
2. Melchor Ocampo
3. Yid xha bechh
4. Nhaken daxhen
5. Tseda wezoja
6. Yalhalj
7. bedzjw
8. tseda kitja gonha
9. Benen dzonhe
10. Dzitja
11. Gan dzoten
Bze dichha ka
Yelh
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Lhichh bedzjo
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xkuelh
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
68
1. Bedzjon bzojba lo’ ____________
(lhichhba’)
(lhichhba)
(lichhba)
2. Lo’ yoo _________ tsian tseda kitja gonha
(xkuel)
(xkuelh’)
(xkuelh)
3. Gan dzoten dzelhote _________
(yel)
(yelh)
(yel’)
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen gole
69
1. Lo’ lhichh bedzjon zjeyon bedzjw
2. Lo’ yoo xkuelh tsian tseda kitja gonha
3. Yel ka nhaken nhen yid xha bechh
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
70
Lhichh bedzjon nhaken
daxhen
Lo’ yoo xkuelh tsian tseda
wezoja
Gan dzoten dzelhote yelh
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen gole
71
Nh
Xnha’ Nholhe Bchhinha
Xtichhadzo
72
Xnha’ dzyibe lhadze
Nhol nha dzoge’ kuayag
Bchhinhan zuaba lyixe
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen gole
73
Xnha’ dzonhe yet xtil
X n h a ’ - d z o n H e - y e t - x t i l
Nhol nha chobe yez
N h o l - n h a - c h o b e - y e z
Bchhinhan dzawba yixe
B c h h i n h a n - d z a w b a - y i x e
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
74
nhis Xnha’ dzge’
X n h a ’ - d z g e ’ - n h i s
xchibe Nhol nha zaa blol
N h o l - n h a - x c H i b e - z a a - b l o l
dzeyuaba Bchhinhan wag
B c h h i n h a n - d z e y u a b a - w a g
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen gole
75
1. Dzyibe lhadze
2. Dzoge’ kuayag
3. Zuaba lyixe
4. Dzonhe yet xtil
5. Chobe yez
6. Dzawba yixe
7. Xchibe zaa blol
8. Dzeyuaba wag
9. Dzge’ nhis
10. Xchibe kafe’
11. Dzejgakba lyixe
12. Dzyie lhadze
Bze dichha ka
Nholhe
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xnha’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bchhinha
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
76
1. ___________ dzyie lhadze
(Xna’)
(Xnha’a)
(Xnha’)
2. ___________ nha xchibe kafe’
(Nhol)
(Nol)
(Nhol’)
3. ____________ ka dzejgakba lyixe
(Bchhina)
(Bchhinha)
(Bchhinha’)
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen gole
77
1. Xnha’ dzonhe yet xtil
2. Nol nha chobe yez
3. Bchhinhan dzeyuaba wag
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
78
Xnha’ dzyibe lhadze Nhol nha xchibe zaa blol Bchhinhan dzawba yixe
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nhen gole
79
Xh
Xhua’ Xhilha Xhichnha chhilh
Xtichhadzo
80
Yel nha dzonhen xhua’
Xhilhan zuaba lo’ lheje
Xhichnha chhilh nha nhaken nhen bso
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nhen gole
81
Nhen xhua’ nha dzak yet
N h e n - x h u a ’ - N h a - d z a k - y e t
Xhilhan sdonmba
X h i l h a n - s d o n m b a
Xhichnha chhilh nha nhaken daxhen
X h i c h n h a - c h h i l h - n h a - n h a k e n - d a x h e n
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
82
xhua’ Lo gochh chhan nha
L o - g o c h h - n h A - c h h a n - x h u a ’
ya’ Xhilhan dzawba
X h i l h a n - d z a w b a - y a ’
dxhenchho Lhaw yi’ xhichnha chhilh nha
L h a w - x h i c h n h a - c h h i l h - n h a - d x h e n c h h o - y i ’
Bekua ba' dichha ka
Dichha nhen gole
83
1. Yel
2. Lheje
3. Nhaken nhen bso
4. Yet
5. Sdonmba
6. Nhaken daxhen
7. Gochh
8. Dzawba ya’
9. Yi’
10. Da’a
11. Lhachheba kaze
12. Yeso
Bze dichha ka
Xhichnha chhilh
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xhilha
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xhua’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
84
1. ___________ chhian lhaw da’a
(Xua’n)
(Xhuan)
(Xhua’n)
2. ____________ lhachheba kaze
(Xhilha’n)
(Xhilhan)
(Xilhan)
3. Lhaw __________________ nha tsuadzo yeso
(xhichnha chhilh)
(xichnha chhilh)
(xhichnha’chhilh)
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nhen gole
85
1. Nhen xhua nha dzak yet
2. Xhilhan lhachheba kaze
3. Lhaw xhichnha chhilh nha dxhenchho yi’
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
86
Lo gochh nha chhan xhua’ Xhilhan dzawba ya’ Lhaw xhichnha chhilh nha
tsuadzo yeso
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha nla
Xtichhadzo
88
Dichha nla
89
Da’a xhua’ Xa’nha Xnha’golha
Xtichhadzo
90
Da’a xhua’n nhaken nhen zin
Xa’nha dzonhe yet xtil
Xnha’golha dzonhe lhadzeyej
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha nla
91
Da’a xhua’n nhaken daxhen
D a ’ a - x h u a ’ n - n h a k e n - d a x h e n
Xa’nha nhake bene dzon yoo
X a ’ n h a - n h a k e - b e n e - d z o n - y o o
Xnha’golha dzonhe yen yo
X n h a ’ g o l h a - d z o n h e - y e n - y o
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
92
zaa Da’a xhua’n chhan
D a ’ a - x h u a ’ n - c h h a n - z a a
zaa blol Xa’nha xchibe
X a ’ n h a - x c h i b e - z a a - b l o l
wag Xnha’golha je’e
X n h a ’ g o l h a - j e ’ e - w a g
Bekua ba' dichha ka
Dichha nla
93
1. Nhaken nhen Zin
2. Dzonhe yet xtil
3. Dzonhe lhadzeyej
4. Nhaken Daxhen
5. Dzonhe yen
6. Chhan zaa
7. Xchibe zaa blol
8. Je’e wag
9. Bene dzon yoo
10. Chhin lo’ yoo
11. Dzgape’ yet
12. Dzyibe kafe’
Bze dichha ka
Da’a xhua’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xa’nha
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Xnha’golha
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
94
1. ________________
(Daa xhua’n)
(Da’a xhua’n)
(Daa’ xhua’n)
dzgonldzon chhin lo’ yoo
2. ____________ dzyibe kafe’
(Xanha’)
(Xanha)
(Xa’nha)
3. ________________
(Xnha’golha)
(Xnhagolha)
(Xnhagolha’)
dzgape yet
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha nla
95
1. Da’a xhua’n nhaken nhen zin
2. Xanha xchibe zaa blol
3. Xnha’golha je’e wag
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
96
Da’a xhua’n chhan zaa Xa’nha nhake bene dzon
yoo
Xnha’golha dzgape yet
Bdzen dan dznha le yichen
Dichha dzogo
Xtichhadzo
98
Dichha dzogo
99
Yag yela’ Go’ Za’
Xtichhadzo
100
Lhadj yego chha’a yag yela’
Xa’nha dzaze go’
Yel nha chhian za’
Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
Dichha dzogo
101
Yag yela’n ba zen yela’
Y a g - y e l a ’ n - b a - z e n - y e l a ’
Nhol nha dzejtobe go’
N h o l - n h a - d z e j t o b e - g o ’
Nhol nha dzechibe za’
N h o l - n h a - d z e c h i b e - z a ’
Bezoj dichha ka
Xtichhadzo
102
yetgo’ Nhen dzlhachhe laga yela’
N h e n - l a g a - y e l a ’ - d z l h a c h h e - y e t g o ’
dzote dzotegake nha go’ Gan
G a n - d z o t e g a k e - n h a - d z o t e - g o ’
Benen za’ xchoxe’
B e n e n - x c h o x e ’ - z a ’
Bekua ba' dichha ka
Dichha dzogo
103
1. Yego
2. Dzaze
3. Yel
4. Yela’
5. Dzjetobe
6. Dzechibe
7. Yetgo’
8. Dzotegake
9. Xhchoxe’
10. Laga
11. Tsinhe
Bze dichha ka
Za’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Yag yela’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Go’
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
Xtichhadzo
104
1. Lhaw laga __________ nkua kuayag
(yela’an)
(yelan)
(yela’n)
2. Xnha’ tsinhe ________
(go)
(go’)
(go’o)
3. Yetgo’ ________
(za’n)
(zan)
(za’an)
Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj
chhialho
Dichha dzogo
105
1. Lhadj yego chha’a yag yela
2. Nhol nha dzejtobe go’
3. Benen xchoxe’ za’
______________________________________
Bzoj dichhan chhialho
Bzed dichha ka
Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
Xtichhadzo
106
Lhaw laga yela’n nkua
kuayag
Xa’nha dzaze go’ Yel nha chhian za’
Bdzen dan dznha le yichen

Más contenido relacionado

Similar a Xtichhadzo

Lenguas entregar
Lenguas entregarLenguas entregar
Lenguas entregar
sad0330
 
PROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docx
PROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docxPROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docx
PROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docx
KattyMerchanMartinez
 
Primaria sexto grado_espanol_libro_de_texto
Primaria sexto grado_espanol_libro_de_textoPrimaria sexto grado_espanol_libro_de_texto
Primaria sexto grado_espanol_libro_de_texto
Alexis Tirado
 
cuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdf
cuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdfcuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdf
cuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdf
salomnquiroz
 
Qawaq 6
Qawaq 6Qawaq 6
Qawaq 6
QAWAQ
 
GRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptx
GRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptxGRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptx
GRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptx
MIGUELANGELAUPAMINA
 
Paula point
Paula point  Paula point
Paula point
Paula Andrea
 
Plan de mejoramiento lectoescritura 202
Plan de mejoramiento lectoescritura 202Plan de mejoramiento lectoescritura 202
Plan de mejoramiento lectoescritura 202
luisalfonsocastillof
 
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdfUn tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
RodolfoCamizn
 
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdfUn tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
rodriguezromanmanuel
 
Propuestagris (2)
Propuestagris (2)Propuestagris (2)
Propuestagris (2)
gris-upn
 
La fiesta-de-las-letras-160316002055
La fiesta-de-las-letras-160316002055La fiesta-de-las-letras-160316002055
La fiesta-de-las-letras-160316002055
Luis Castañeda Islas
 
La-fiesta-de-las-letras
 La-fiesta-de-las-letras La-fiesta-de-las-letras
La-fiesta-de-las-letras
Futahuente
 
que entiendes por cultura.
que entiendes por cultura.que entiendes por cultura.
que entiendes por cultura.
tinolobito
 
Lengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lenngua
Lengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lennguaLengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lenngua
Lengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lenngua
Majito Morocho
 
Ciencias sociales-1-2020
Ciencias sociales-1-2020Ciencias sociales-1-2020
Ciencias sociales-1-2020
MARITZA CHAMBA JARAMILLO
 
ciencias-sociales-1.pdf
ciencias-sociales-1.pdfciencias-sociales-1.pdf
ciencias-sociales-1.pdf
EnriqueAlvitesCerdn
 
Proyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembre
Proyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembreProyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembre
Proyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembre
Waman Wasi
 
Diccionario de estudios culturales latinoamericanos szurmuk & mckee-spl...
Diccionario de estudios culturales latinoamericanos   szurmuk & mckee-spl...Diccionario de estudios culturales latinoamericanos   szurmuk & mckee-spl...
Diccionario de estudios culturales latinoamericanos szurmuk & mckee-spl...
MarinaJaime2
 
cuadenillo comunicacion 2023.pdf
cuadenillo comunicacion 2023.pdfcuadenillo comunicacion 2023.pdf
cuadenillo comunicacion 2023.pdf
dina427826
 

Similar a Xtichhadzo (20)

Lenguas entregar
Lenguas entregarLenguas entregar
Lenguas entregar
 
PROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docx
PROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docxPROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docx
PROYECTO BASADO EN PROBLEMAS- 3RO - BTU-.docx
 
Primaria sexto grado_espanol_libro_de_texto
Primaria sexto grado_espanol_libro_de_textoPrimaria sexto grado_espanol_libro_de_texto
Primaria sexto grado_espanol_libro_de_texto
 
cuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdf
cuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdfcuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdf
cuadernillo-de-estudiantes-de-ingreso-tardio-1.pdf
 
Qawaq 6
Qawaq 6Qawaq 6
Qawaq 6
 
GRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptx
GRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptxGRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptx
GRUPOS PUZZLE 4 - OPINIÓN CRITICA GENERAL DE LOS TEXTOS.pptx
 
Paula point
Paula point  Paula point
Paula point
 
Plan de mejoramiento lectoescritura 202
Plan de mejoramiento lectoescritura 202Plan de mejoramiento lectoescritura 202
Plan de mejoramiento lectoescritura 202
 
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdfUn tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
 
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdfUn tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
Un tiempo para mí cuaderno de trabajo Tutoría para 1.er grado de Secundaria.pdf
 
Propuestagris (2)
Propuestagris (2)Propuestagris (2)
Propuestagris (2)
 
La fiesta-de-las-letras-160316002055
La fiesta-de-las-letras-160316002055La fiesta-de-las-letras-160316002055
La fiesta-de-las-letras-160316002055
 
La-fiesta-de-las-letras
 La-fiesta-de-las-letras La-fiesta-de-las-letras
La-fiesta-de-las-letras
 
que entiendes por cultura.
que entiendes por cultura.que entiendes por cultura.
que entiendes por cultura.
 
Lengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lenngua
Lengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lennguaLengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lenngua
Lengua paaikoka en Ecuador, Análisis y caracteristicas de la lenngua
 
Ciencias sociales-1-2020
Ciencias sociales-1-2020Ciencias sociales-1-2020
Ciencias sociales-1-2020
 
ciencias-sociales-1.pdf
ciencias-sociales-1.pdfciencias-sociales-1.pdf
ciencias-sociales-1.pdf
 
Proyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembre
Proyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembreProyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembre
Proyecto de aprendizaje nivel primaria de los meses agosto y setiembre
 
Diccionario de estudios culturales latinoamericanos szurmuk & mckee-spl...
Diccionario de estudios culturales latinoamericanos   szurmuk & mckee-spl...Diccionario de estudios culturales latinoamericanos   szurmuk & mckee-spl...
Diccionario de estudios culturales latinoamericanos szurmuk & mckee-spl...
 
cuadenillo comunicacion 2023.pdf
cuadenillo comunicacion 2023.pdfcuadenillo comunicacion 2023.pdf
cuadenillo comunicacion 2023.pdf
 

Último

Eureka 2024 ideas y dudas para la feria de Ciencias
Eureka 2024 ideas y dudas para la feria de CienciasEureka 2024 ideas y dudas para la feria de Ciencias
Eureka 2024 ideas y dudas para la feria de Ciencias
arianet3011
 
Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......
Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......
Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......
LuanaJaime1
 
Evaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdf
Evaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdfEvaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdf
Evaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdf
EfranMartnez8
 
Mundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdf
Mundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdfMundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdf
Mundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdf
ViriEsteva
 
Mi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste Blanco
Mi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste BlancoMi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste Blanco
Mi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste Blanco
Ruth Noemí Soto Villegas
 
Camus, Albert - El Extranjero.pdf
Camus, Albert -        El Extranjero.pdfCamus, Albert -        El Extranjero.pdf
Camus, Albert - El Extranjero.pdf
AlexDeLonghi
 
Liturgia día del Padre del siguiente domingo.pptx
Liturgia día del Padre del siguiente domingo.pptxLiturgia día del Padre del siguiente domingo.pptx
Liturgia día del Padre del siguiente domingo.pptx
YeniferGarcia36
 
1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos
1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos
1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos
ROCIORUIZQUEZADA
 
CONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptx
CONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptxCONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptx
CONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptx
CARMENSnchez854591
 
Presentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdf
Presentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdfPresentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdf
Presentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdf
eleandroth
 
p4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdf
p4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdfp4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdf
p4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdf
DavidCamiloMosquera
 
ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...
ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...
ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...
JAVIER SOLIS NOYOLA
 
MATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBAL
MATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBALMATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBAL
MATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBAL
Ana Fernandez
 
Escuela Sabática. El conflicto inminente.pdf
Escuela Sabática. El conflicto inminente.pdfEscuela Sabática. El conflicto inminente.pdf
Escuela Sabática. El conflicto inminente.pdf
Alejandrino Halire Ccahuana
 
Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.
Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.
Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.
genesiscabezas469
 
Mapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluación
Mapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluaciónMapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluación
Mapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluación
ruthmatiel1
 
UrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsad
UrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsadUrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsad
UrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsad
JorgeVillota6
 
DESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdf
DESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdfDESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdf
DESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdf
JonathanCovena1
 
Vida, obra y pensamiento de Kant I24.ppt
Vida, obra y pensamiento de Kant I24.pptVida, obra y pensamiento de Kant I24.ppt
Vida, obra y pensamiento de Kant I24.ppt
LinoLatella
 

Último (20)

Eureka 2024 ideas y dudas para la feria de Ciencias
Eureka 2024 ideas y dudas para la feria de CienciasEureka 2024 ideas y dudas para la feria de Ciencias
Eureka 2024 ideas y dudas para la feria de Ciencias
 
Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......
Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......
Clase Prensencial, Actividad 2.pdf.......
 
Evaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdf
Evaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdfEvaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdf
Evaluacion-Formativa-Nueva Escuela Mexicana NEM-ok.pdf
 
Mundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdf
Mundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdfMundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdf
Mundo ABC Examen 1 Grado- Tercer Trimestre.pdf
 
A VISITA DO SENHOR BISPO .
A VISITA DO SENHOR BISPO                .A VISITA DO SENHOR BISPO                .
A VISITA DO SENHOR BISPO .
 
Mi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste Blanco
Mi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste BlancoMi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste Blanco
Mi Comunidad En El Sector Monterrey-Poste Blanco
 
Camus, Albert - El Extranjero.pdf
Camus, Albert -        El Extranjero.pdfCamus, Albert -        El Extranjero.pdf
Camus, Albert - El Extranjero.pdf
 
Liturgia día del Padre del siguiente domingo.pptx
Liturgia día del Padre del siguiente domingo.pptxLiturgia día del Padre del siguiente domingo.pptx
Liturgia día del Padre del siguiente domingo.pptx
 
1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos
1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos
1° T3 Examen Mtro JP 23-24.pdf completos
 
CONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptx
CONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptxCONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptx
CONCURSOS EDUCATIVOS 2024-PRESENTACIÓN ORIENTACIONES ETAPA IE (1).pptx
 
Presentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdf
Presentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdfPresentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdf
Presentación simple corporativa degradado en violeta blanco.pdf
 
p4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdf
p4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdfp4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdf
p4s.co Ecosistema de Ecosistemas - Diagrama.pdf
 
ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...
ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...
ACERTIJO DESCIFRANDO CÓDIGO DEL CANDADO DE LA TORRE EIFFEL EN PARÍS. Por JAVI...
 
MATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBAL
MATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBALMATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBAL
MATERIAL ESCOLAR 2024-2025 3 AÑOS CEIP SAN CRISTÓBAL
 
Escuela Sabática. El conflicto inminente.pdf
Escuela Sabática. El conflicto inminente.pdfEscuela Sabática. El conflicto inminente.pdf
Escuela Sabática. El conflicto inminente.pdf
 
Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.
Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.
Presentación de la historia de PowerPoint y sus características más relevantes.
 
Mapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluación
Mapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluaciónMapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluación
Mapa Mental documentos que rigen el sistema de evaluación
 
UrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsad
UrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsadUrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsad
UrkuninaLab.pdfsadsadasddassadsadsadasdsad
 
DESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdf
DESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdfDESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdf
DESARROLLO DE LAS RELACIONES CON LOS STAKEHOLDERS.pdf
 
Vida, obra y pensamiento de Kant I24.ppt
Vida, obra y pensamiento de Kant I24.pptVida, obra y pensamiento de Kant I24.ppt
Vida, obra y pensamiento de Kant I24.ppt
 

Xtichhadzo

  • 1. Xtichhadzo Ba gola goldzon nha gozojdzon Juan Gabriel Ruiz Ruiz
  • 2.
  • 3. Xtichhadzo Ba gola goldzon nha gozojdzon Juan Gabriel Ruiz Ruiz Escuela Primaria Bilingüe “Melchor Ocampo”
  • 4. Autor Juan Gabriel Ruiz Ruiz Traducción de textos al Zapoteco Escuela Primaria Bilingüe “Melchor Ocampo” Revisor de traducciones Amador Teodocio Alinares Diseño de portada Víctor Hugo Castillejos Reyes D.R. © 2012 Juan Gabriel Ruiz Ruiz Universidad Tecnológica de la Mixteca K.M. 2.5 carretera a Acatlima, C.P. 69000, Huajuapan de León, Oaxaca Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología Av. Insurgentes Sur 1582, Col. Crédito Constructor, Del. Benito Juárez, C.P. 03940, México, D. F. Radiodifusora XEGLO la voz de la Sierra Juárez Domicilio conocido, Guelatao de Juárez, Ixtlán, Oaxaca, C.P. 68778 Escuela Primaria Bilingüe “Melchor Ocampo” Domicilio conocido, San Melchor Betaza, Villa Alta, Oaxaca, C.P. 68850 Hecho en México
  • 5. Índice Prólogo 7 Indicaciones de uso 9 Dichha nhen xhichhje 11  Ch (Cha’, Yich y Bichja) 13  L (Lnin, Lekw y Nhile) 21  N (Bene, Lhuen y Byine) 29  R (Riz, Prio y Chigiri) 37  X (Xkol, Xkuit y Lyixe) 45 Dichha nhen gole 53  Chh (Bechhe, Bene tskuechh y Gokuechh) 55  Lh (Lhichh bedzjo, Xkuelh y Yelh) 63  Nh (Xnha’, Nholhe y Bchhinha) 71  Xh (Xhua’, Xhilha y Xhichnha chhilh) 79 Dichha nla 87  Da’a xhua’, Xa’nha y Xnha’golha 89 Dichha dzogo 97  Yag yela’, Go’ y Za’ 99
  • 7. PRÓLOGO En la actualidad, en México el panorama para varias de las lenguas indígenas se vislumbra complicado, debido a la discriminación y estigmatización, aún entre sus propios hablantes. Estos factores junto con la descomposición social han acelerado la desaparición de las lenguas maternas entre los grupos autóctonos mexicanos. A más de 500 años de la dominación Española, la actitud negativa hacia las lenguas indígenas, persiste hasta entre los propios indígenas, quienes al sufrir discriminación, hostigamiento y burlas por usar su lengua materna fuera de su comunidad, se encuentran en la disyuntiva de transmitirla a las generaciones posteriores. Así, a lo largo de nuestra historia han desaparecido lenguas indígenas por la influencia dominante socioeconómica, política y cultural de los ladinos hacia los pueblos indígenas, por ejemplo el caso de los etruscos en la antigua Italia. Actualmente, las condiciones generadas por la globalización económica, los medios de comunicación masivos y la homogenización de la educación han contribuido a la aceleración de este proceso. Por eso, consideramos importante iniciar la preservación de nuestras lenguas a través de la educación de los niños indígenas. Educación que por obligación social e histórica debe ser impartida en su propia lengua, en el contexto de su hábitat y respetando sus usos y costumbres. En este sentido, el Cuadernillo para el Aprendizaje de la Lengua Zapoteca que tienes en tus manos representa un esfuerzo inicial que pretende fortalecer la importancia que ésta merece y que favorece el actuar educativo de todos los participantes del sistema de educación indígena en el Estado de Oaxaca. Iván Antonio García Pacheco Investigador Universidad Tecnológica de la Mixteca
  • 9. INDICACIONES DE USO Xtichhadzo es un material educativo que tiene como propósito fortalecer el proceso de alfabetización en lengua Zapoteca, dirigido a niños de primero y segundo grado de Primaria que tienen como primera lengua el Zapoteco. Está integrado por un DVD interactivo multimedia y el presente cuadernillo de trabajo, ambos materiales incluyen los temas: letras de sonido fuerte (ch, l, n, r y x), letras de sonido suave (chh, lh, nh y xh), letras quebradas y letras cortadas. El DVD interactivo multimedia incluye palabras y oraciones, así como ejercicios de retroalimentación. El presente cuadernillo de trabajo incluye actividades por cada grafía que incluye el DVD, en el, los niños podrán realizar ejercicios de lectura y escritura. ¿En qué momento será utilizado? Se sugiere que Xtichhadzo sea un complemento al curso de lengua Zapoteca que desarrollan los docentes, es decir, los docentes pueden desarrollar su curso como comúnmente lo hacen y, utilizar el material educativo una vez que hayan abordado alguna de las grafías que aborda Xtichhadzo. Lo más recomendable es que una vez que los docentes vayan a utilizar el material educativo, primero consulten las grafías en el DVD y posteriormente realicen los ejercicios en este cuadernillo de trabajo, de la grafía o grafías que consultaron. ¿Qué consecuencias tendrá su implementación? Se espera que los niños mejoren en la lectura y escritura de textos en lengua Zapoteca, ya que hay mucha inconsistencia en la escritura.
  • 14. Xtichhadzo 14 Cha’n nhaken de yo Yich yej Bichjan zuaba lo’ lheje Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 15. Dichha nhen xhichhje 15 Cha’n nhaken toletek C h A ’ n - n h a K e n - T o l E t e K Yichen nhaken toletek Y i c h e n - n h a K e n - t o l E t e K Bichjan dzawba ya’ B i c h j a n - d z a w b a - Y a ’ Bezoj dichha ka
  • 16. Xtichhadzo 16 Cha’n yelawaw yochhon C h a ’ n - y o c h H o n - y e l a w a w dzgapadzo yichen yet Lhaw R h A w - y i c H e n - d z g a p a d z o - y e t sleba Bichjan kwimba B i c h j a n - s l e b a - k w i m b a Bekua ba' dichha ka
  • 17. Dichha nhen xhichhje 17 1. Yo 2. Yej 3. Lheje 4. Toletek 5. Ya’ 6. Yelawaw 7. Yet 8. Kwimba 9. Yoo wsin 10. Stasba Bel dichha ka Bichja 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bze dichha ka Yich 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Cha’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bze dichha ka nha bezojen
  • 18. Xtichhadzo 18 1. __________ (Cha’n) (Chha’n) (Chhan) dzgonldzon chhin lo’ yoo wsin 2. __________ (Yichhen) (Yichen) (Yiche’n) dzgonldzon chhin lo’ yoo wsin 3. __________ (Bichja’n) (Bichhjan) (Bichjan) stasba Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 19. Dichha nhen xhichhje 19 1. Cha’n nhaken de yo 2. Yichen nhaken toletek 3. Bichhjan sleba kwimba ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 20. Xtichhadzo 20 l Cha’n yochhon yelawaw Yich yej Bichjan zuaba lo’ lheje Bdzen dan dznha le yichen
  • 22. Xtichhadzo 22 Lnin tse lhachha dzaken bio nhedzw Lekw nha zuaba lo’ lhichh bedzjo Nhilen dzogedzon nhen yo’o Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 23. Dichha nhen xhichhje 23 Ka dzak lnin dzelkuechh gokuechh K a - d z a k - l n i n - d z e l k u e c h h - g o k u e c h h Lekw nha dzawba kua L e k w - n h a - d z a w b a - k u a Nhilen dzyibdzon zakte nhazlhe dzotdzon N h i l e n - d z y i b d z o n - z a k t e - n h a z l h e - d z o t d z o n Bezoj dichha ka
  • 24. Xtichhadzo 24 dzelya Ka lnin weya dzala K a - d z a l a - l n i n - d z e l y a - w e y a lia Lekw nha lhachheba L e k w - n h a - l h a c h h e b a - l i a lo’ Nhilen molin dzotdzon N h i l e n - d z o t d z o n - l o ’ - m o l i n Bekua ba' dichha ka
  • 25. Dichha nhen xhichhje 25 1. Lhachha 2. Lhichh bedzjo 3. Dzogedzon 4. Gokuechh 5. Dzawba kua 6. Dzyibdzon 7. Dzelya weya 8. Lhachheba 9. Dzotdzon 10. Yelawaw 11. Dzbechhba 12. Dzaken kua Bze dichha ka Lnin 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Lekw 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Nhile 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 26. Xtichhadzo 26 1. Ka dzak ________ dzelhue yelawaw (lnin) (lhnin) (lnin’) 2. __________ (Lekw) (Lhekw) (Lekw’) nha dzbechhba xtandaw 3. __________ (Nhilh) (Nhil’) (Nhil) nha dzaken kua Bdzen dan dznha le yichenBesiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 27. Dichha nhen xhichhje 27 1. Ka dzala lnin dzelya weya 2. Lhekw nha lhachheba lia 3. Nhil nha dzaken kua ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 28. Xtichhadzo 28 Ka dzak lnin dzelkuechh gokuechh Lekw nha dzawba kua Nhilen dzotdzon lo’ molin Bdzen dan dznha le yichen
  • 30. Xtichhadzo 30 Benen chobe yez Yagen nhonhen lhuen Byinen zuaba lo’ yag Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 31. Dichha nhen xhichhje 31 Benen dzonhe gonha’ B e n e n - d z o n h e - g o n h a ’ Lhuen nha dzejen nhis L h u e n - n h a - d z e j e n - n h i s Byinen dzawba da xhix B y i n e n - d z a w b a - d a - x h i x Bezoj dichha ka
  • 32. Xtichhadzo 32 biyeje Benen lyixe B e n e n - b i y e j e - l y i x e yogote Lhuen nha da chawe stoben L h u e n - n h a - s t o b e n - y o g o t e - d a - c h a w e dzelhaba lhalte Byinen B y i n e n - d z e l h a b a - l h a l t e Bekua ba' dichha ka
  • 33. Dichha nhen xhichhje 33 1. Chobe yez 2. Yag 3. Dzonhe gonha’ 4. Dzejen nhis 5. Zuaba lo’ yag 6. Dzawba da xhix 7. Biyeje lyixe 8. Da chawe 9. Dzelhaba 10. Stsoge yetj 11. Dzoxon yagen 12. Dzolba xtandaw Bze dichha ka Lhuen 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bene 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Byine 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 34. Xtichhadzo 34 1. __________ (Bene’n) (Benhen) (Benen) stsoge yetj lyixe 2. __________ (Lhuen) (Lhu’en) (Lhuenh) nha dzoxon yagen 3. __________ (Byinhen) (Byine’n) (Byinen) dzolba xtandaw Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 35. Dichha nhen xhichhje 35 1. Benhen chobe yez 2. Lhuen nha dzejen nhis 3. Byinen dzolba xtandaw ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 36. Xtichhadzo 36 Benen stsoge yetj lyixe Yagen nhonhen lhuen Byinen zuaba lo’ yag Bdzen dan dznha le yichen
  • 38. Xtichhadzo 38 Rizen zuaba lo’ yag Prio ka zuagakba lo’ yedzo gak Chigirin zuaba yo’ba Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 39. Dichha nhen xhichhje 39 Rizen dzawba yejbechhya R i z e n - d z a w b a - y e j b e c h h y a Prio ka dzelhawba laga P r i o - k a - d z e l h a w b a - l a g a Chigirin dzawba laga C h i g i r i n - d z a w b a - l a g a Bezoj dichha ka
  • 40. Xtichhadzo 40 zaba Rizen lo’ yag R i z e n - z a b a - l o ’ - y a g dzelbechhba Prio ka xelhe P r i o - k a - d z e l b e c h h b a - x e l h e lo’ Chigirin yag chhiaba C h i g i r i n - c h h i a b a - l o ’ - y a g Bekua ba' dichha ka
  • 41. Dichha nhen xhichhje 41 1. Zuaba lo’ yag 2. Yedzo gak 3. Chhiaba lo’ yag 4. Dzawba laga 5. Zaba lo’ yag 6. Dzelbechhba xelhe 7. Bekon dzlhagba 8. Dzelbechhba xtangolhe 9. Zuaba yo’ba 10. Dzawba Yejbechhya 11. Dzbechhba xhichhjgolhe Bze dichha ka Chigiri 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Prio 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Riz 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 42. Xtichhadzo 42 1. Bekon dzlhagba ___________ (rizen) (rhizen) (rize’n) 2. ___________ ka dzelbechhba xtangolhe (Prhio) (Prio) (Prhio’) 3. ___________ dzbechhba xhichhjgolhe (Chigiri’n) (Chigirhin) (Chigirin) Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 43. Dichha nhen xhichhje 43 1. Rizen dzawba yejbechhya 2. Prhio ka dzelbechhba xelhe 3. Chigirin zuaba yo’ba ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 44. Xtichhadzo 44 Rizen zaba lo’ yag Prio ka dzelhawba laga Chigirin chhiaba lo’ yag Bdzen dan dznha le yichen
  • 46. Xtichhadzo 46 Xkolen yoba lheje Xkuit nha nhaken nhen ya’xtil Lyixe nha dzapa biayixe tsia Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 47. Dichha nhen xhichhje 47 Xkolen dzawba kua X k o l e n - d z a w b a - k u a Xkuit nha nhaken daxhen X k u i t - n H a - n h a k e n - d a x h e n Benen stsoge wag lyixe B e n e n - s t s o g e - w a g - l y i x e Bezoj dichha ka
  • 48. Xtichhadzo 48 tseba Xkolen bedzjoxichha ntseba X k o l e n - n t s e b a - b e d z j o x i c h h a - t s e b a yet chhan Xkuit nha X k u i t - n h a - c h h a n - y e t lyixe Benen biyeje B e n e n - b i y e j e - l y i x e Bekua ba' dichha ka
  • 49. Dichha nhen xhichhje 49 1. Yoba lheje 2. Ya’ xtil 3. Biayixe 4. Dzawba Kua 5. Nhaken daxhen 6. Wag 7. Bedzjoxichha 8. Yet 9. Benen biyeje 10. Lhachheba 11. Chhin lo’ yoo 12. Yetj Bze dichha ka Xkuit 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xkol 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Lyixe 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 50. Xtichhadzo 50 1. __________ (Xhkolen) (Xkolen’) (Xkolen) lhachheba lhatjnha 2. __________ (Xkuit) (Xhkuit) (Xkuit’) nha dzgonldzon chhin lo’ yoo 3. __________ (Lyixhen) (Lyixen) (Lyixe’n) dzelbeje nhis yetj Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 51. Dichha nhen xhichhje 51 1. Xkolen yoba lheje 2. Xhkuit nha nhaken nhen ya’xtil 3. Lyixe nha dzapa biayixe tsia ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 52. Xtichhadzo 52 Xkolen dzawba kua Xkuit nha chhan yet Benen stsoge wag lyixe Bdzen dan dznha le yichen
  • 55. Dichha nhen gole 55 Chh Bechhe Bene tskuechh Gokuechh
  • 56. Xtichhadzo 56 Bechhen zuaba lyixe Benen tskuechhen zie xhua Gokuechhen tskuechhe son nha jarab Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 57. Dichha nhen gole 57 Bechhen dzawba bkuelha B e c h h e n - d z a w b a - b k u e l h a Chdaizel benen tskuechhen C h d a i z e l - b e n e n - t s k u e c h h e n Gokuechhen bkuechhe kan gola’ lnin G o k u e c h h e n - b k u e c h h e - k a n - g o l a ’ - l n i n Bezoj dichha ka
  • 58. Xtichhadzo 58 Bechhen ba wal nhakba B e c h h e n - n h a k b a - b a - w a l trompet Benen tskuechhen nhoxe B e n e n - t s k u e c h h e n - n h o x e - t r o m p e t Gokuechhen son tse weya sot bkuechhe G o k u e c h h e n - b k u e c h h e - s o n - t s e - w e y a - s o t Bekua ba' dichha ka
  • 59. Dichha nhen gole 59 1. Zuaba lyixe 2. Zie xhua 3. Son nha jarab 4. Dzawba bkuelha 5. Chdaizel 6. Kan gola’ lnin 7. Son tse weya sot 8. Nhakba ba wal 9. Nhoxe trompet 10. Benen tsedel 11. Dzedie solfew 12. Dzbiabe Bze dichha ka Gokuechh 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bechhe 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bene tskuechh 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 60. Xtichhadzo 60 1. Bibicha dzbiabe ___________ (bech) (bechh) (bech’) 2. Benen _______________ nhoxe trompet (tskuechen) (tskuechhen) (tskue’chhen) 3. Benen tsedel _______________ nhake biche xa’nha (gokuechhe) (gokueche) (gokue’chhe) Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 61. Dichha nhen gole 61 1. Bechhen nhakba ba wal 2. Gokuechhen dzedie solfew 3. Gokuechen bkuechhe son tse weya sot ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 62. Xtichhadzo 62 Bibicha dzbiabe bechh Benen tskuechhen nhoxe trompet Benen tsedel gokuechhe nhake biche xa’nha Bdzen dan dznha le yichen
  • 63. Dichha nhen gole 63 Lh Lhichh bedzjo Xkuelh Yelh
  • 64. Xtichhadzo 64 Lhichh bedzjon nhaken de tel de lambr Xkuelh tsian zin Melchor Ocampo Yelh ka nhaken nhen yid xha bechh Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 65. Dichha nhen gole 65 Lhichh bedzjon nhaken daxhen L h i c h h - b e d z j o n - n h a k e n - d a x h e n Lo’ yoo xkuelh tsian tseda wezoja L o ’ - y o o - x k u e l h - t S i a n - t s e d a - w e z o j a Yelh ka nhaken tse yalhalj Y e l h - k a - n h a k e n - t s e - y a l h a l j Bezoj dichha ka
  • 66. Xtichhadzo 66 zjeyon lhichh bedzjon bedzjw Lo’ L o ’ - l h I c h h - b e d z j o n - z j e y o n - b e d z j w dzitja Lo’ yoo xkuelh tsian bi xkompa lhen L o ’ - y o o - x k u e l h - t s i a n - d z i t j a - l h e n - b i - x k o m p a Benen yelh dzonhe B e n e n - d z o n h e - y e l h Bekua ba' dichha ka
  • 67. Dichha nhen gole 67 1. Tel de lambr 2. Melchor Ocampo 3. Yid xha bechh 4. Nhaken daxhen 5. Tseda wezoja 6. Yalhalj 7. bedzjw 8. tseda kitja gonha 9. Benen dzonhe 10. Dzitja 11. Gan dzoten Bze dichha ka Yelh 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Lhichh bedzjo 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xkuelh 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 68. Xtichhadzo 68 1. Bedzjon bzojba lo’ ____________ (lhichhba’) (lhichhba) (lichhba) 2. Lo’ yoo _________ tsian tseda kitja gonha (xkuel) (xkuelh’) (xkuelh) 3. Gan dzoten dzelhote _________ (yel) (yelh) (yel’) Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 69. Dichha nhen gole 69 1. Lo’ lhichh bedzjon zjeyon bedzjw 2. Lo’ yoo xkuelh tsian tseda kitja gonha 3. Yel ka nhaken nhen yid xha bechh ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 70. Xtichhadzo 70 Lhichh bedzjon nhaken daxhen Lo’ yoo xkuelh tsian tseda wezoja Gan dzoten dzelhote yelh Bdzen dan dznha le yichen
  • 72. Xtichhadzo 72 Xnha’ dzyibe lhadze Nhol nha dzoge’ kuayag Bchhinhan zuaba lyixe Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 73. Dichha nhen gole 73 Xnha’ dzonhe yet xtil X n h a ’ - d z o n H e - y e t - x t i l Nhol nha chobe yez N h o l - n h a - c h o b e - y e z Bchhinhan dzawba yixe B c h h i n h a n - d z a w b a - y i x e Bezoj dichha ka
  • 74. Xtichhadzo 74 nhis Xnha’ dzge’ X n h a ’ - d z g e ’ - n h i s xchibe Nhol nha zaa blol N h o l - n h a - x c H i b e - z a a - b l o l dzeyuaba Bchhinhan wag B c h h i n h a n - d z e y u a b a - w a g Bekua ba' dichha ka
  • 75. Dichha nhen gole 75 1. Dzyibe lhadze 2. Dzoge’ kuayag 3. Zuaba lyixe 4. Dzonhe yet xtil 5. Chobe yez 6. Dzawba yixe 7. Xchibe zaa blol 8. Dzeyuaba wag 9. Dzge’ nhis 10. Xchibe kafe’ 11. Dzejgakba lyixe 12. Dzyie lhadze Bze dichha ka Nholhe 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xnha’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bchhinha 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 76. Xtichhadzo 76 1. ___________ dzyie lhadze (Xna’) (Xnha’a) (Xnha’) 2. ___________ nha xchibe kafe’ (Nhol) (Nol) (Nhol’) 3. ____________ ka dzejgakba lyixe (Bchhina) (Bchhinha) (Bchhinha’) Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 77. Dichha nhen gole 77 1. Xnha’ dzonhe yet xtil 2. Nol nha chobe yez 3. Bchhinhan dzeyuaba wag ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 78. Xtichhadzo 78 Xnha’ dzyibe lhadze Nhol nha xchibe zaa blol Bchhinhan dzawba yixe Bdzen dan dznha le yichen
  • 79. Dichha nhen gole 79 Xh Xhua’ Xhilha Xhichnha chhilh
  • 80. Xtichhadzo 80 Yel nha dzonhen xhua’ Xhilhan zuaba lo’ lheje Xhichnha chhilh nha nhaken nhen bso Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 81. Dichha nhen gole 81 Nhen xhua’ nha dzak yet N h e n - x h u a ’ - N h a - d z a k - y e t Xhilhan sdonmba X h i l h a n - s d o n m b a Xhichnha chhilh nha nhaken daxhen X h i c h n h a - c h h i l h - n h a - n h a k e n - d a x h e n Bezoj dichha ka
  • 82. Xtichhadzo 82 xhua’ Lo gochh chhan nha L o - g o c h h - n h A - c h h a n - x h u a ’ ya’ Xhilhan dzawba X h i l h a n - d z a w b a - y a ’ dxhenchho Lhaw yi’ xhichnha chhilh nha L h a w - x h i c h n h a - c h h i l h - n h a - d x h e n c h h o - y i ’ Bekua ba' dichha ka
  • 83. Dichha nhen gole 83 1. Yel 2. Lheje 3. Nhaken nhen bso 4. Yet 5. Sdonmba 6. Nhaken daxhen 7. Gochh 8. Dzawba ya’ 9. Yi’ 10. Da’a 11. Lhachheba kaze 12. Yeso Bze dichha ka Xhichnha chhilh 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xhilha 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xhua’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 84. Xtichhadzo 84 1. ___________ chhian lhaw da’a (Xua’n) (Xhuan) (Xhua’n) 2. ____________ lhachheba kaze (Xhilha’n) (Xhilhan) (Xilhan) 3. Lhaw __________________ nha tsuadzo yeso (xhichnha chhilh) (xichnha chhilh) (xhichnha’chhilh) Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 85. Dichha nhen gole 85 1. Nhen xhua nha dzak yet 2. Xhilhan lhachheba kaze 3. Lhaw xhichnha chhilh nha dxhenchho yi’ ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 86. Xtichhadzo 86 Lo gochh nha chhan xhua’ Xhilhan dzawba ya’ Lhaw xhichnha chhilh nha tsuadzo yeso Bdzen dan dznha le yichen
  • 89. Dichha nla 89 Da’a xhua’ Xa’nha Xnha’golha
  • 90. Xtichhadzo 90 Da’a xhua’n nhaken nhen zin Xa’nha dzonhe yet xtil Xnha’golha dzonhe lhadzeyej Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 91. Dichha nla 91 Da’a xhua’n nhaken daxhen D a ’ a - x h u a ’ n - n h a k e n - d a x h e n Xa’nha nhake bene dzon yoo X a ’ n h a - n h a k e - b e n e - d z o n - y o o Xnha’golha dzonhe yen yo X n h a ’ g o l h a - d z o n h e - y e n - y o Bezoj dichha ka
  • 92. Xtichhadzo 92 zaa Da’a xhua’n chhan D a ’ a - x h u a ’ n - c h h a n - z a a zaa blol Xa’nha xchibe X a ’ n h a - x c h i b e - z a a - b l o l wag Xnha’golha je’e X n h a ’ g o l h a - j e ’ e - w a g Bekua ba' dichha ka
  • 93. Dichha nla 93 1. Nhaken nhen Zin 2. Dzonhe yet xtil 3. Dzonhe lhadzeyej 4. Nhaken Daxhen 5. Dzonhe yen 6. Chhan zaa 7. Xchibe zaa blol 8. Je’e wag 9. Bene dzon yoo 10. Chhin lo’ yoo 11. Dzgape’ yet 12. Dzyibe kafe’ Bze dichha ka Da’a xhua’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xa’nha 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Xnha’golha 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 94. Xtichhadzo 94 1. ________________ (Daa xhua’n) (Da’a xhua’n) (Daa’ xhua’n) dzgonldzon chhin lo’ yoo 2. ____________ dzyibe kafe’ (Xanha’) (Xanha) (Xa’nha) 3. ________________ (Xnha’golha) (Xnhagolha) (Xnhagolha’) dzgape yet Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 95. Dichha nla 95 1. Da’a xhua’n nhaken nhen zin 2. Xanha xchibe zaa blol 3. Xnha’golha je’e wag ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 96. Xtichhadzo 96 Da’a xhua’n chhan zaa Xa’nha nhake bene dzon yoo Xnha’golha dzgape yet Bdzen dan dznha le yichen
  • 100. Xtichhadzo 100 Lhadj yego chha’a yag yela’ Xa’nha dzaze go’ Yel nha chhian za’ Bel nha bechag dichha ka zoj le yichen nhen dibujo tsen
  • 101. Dichha dzogo 101 Yag yela’n ba zen yela’ Y a g - y e l a ’ n - b a - z e n - y e l a ’ Nhol nha dzejtobe go’ N h o l - n h a - d z e j t o b e - g o ’ Nhol nha dzechibe za’ N h o l - n h a - d z e c h i b e - z a ’ Bezoj dichha ka
  • 102. Xtichhadzo 102 yetgo’ Nhen dzlhachhe laga yela’ N h e n - l a g a - y e l a ’ - d z l h a c h h e - y e t g o ’ dzote dzotegake nha go’ Gan G a n - d z o t e g a k e - n h a - d z o t e - g o ’ Benen za’ xchoxe’ B e n e n - x c h o x e ’ - z a ’ Bekua ba' dichha ka
  • 103. Dichha dzogo 103 1. Yego 2. Dzaze 3. Yel 4. Yela’ 5. Dzjetobe 6. Dzechibe 7. Yetgo’ 8. Dzotegake 9. Xhchoxe’ 10. Laga 11. Tsinhe Bze dichha ka Za’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Yag yela’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Go’ 1. __________________________ 2. __________________________ 3. __________________________ 4. __________________________ Bel dichha ka Bze dichha ka nha bezojen
  • 104. Xtichhadzo 104 1. Lhaw laga __________ nkua kuayag (yela’an) (yelan) (yela’n) 2. Xnha’ tsinhe ________ (go) (go’) (go’o) 3. Yetgo’ ________ (za’n) (zan) (za’an) Besiochh dan zoj le yichen lhen dichha nyoj chhialho
  • 105. Dichha dzogo 105 1. Lhadj yego chha’a yag yela 2. Nhol nha dzejtobe go’ 3. Benen xchoxe’ za’ ______________________________________ Bzoj dichhan chhialho Bzed dichha ka Bel nha bsa’ dichhan bin zoj chhialho
  • 106. Xtichhadzo 106 Lhaw laga yela’n nkua kuayag Xa’nha dzaze go’ Yel nha chhian za’ Bdzen dan dznha le yichen