1. i ,';ti r.
['l
-il'
!r,
.?
,?
¡
¡ ¡
I
¡
Llnd&rilbia 118L
2. I
Aufgn gogora dakarkigu Gaztelako Alfonso
I VIILak, 1203. urtean Hondarribia hiribildu izendatu Konkista honen ondoren, Gaztelako erregeak,
izana baina Hondarribiaren historia ez da noski, urte Sancto Sebastianoaren Nafarroako Forua berretsi eta
horretan hasten. lehendabiziko aldiz, Donostia ez zen herrixka bati
eman zion, hau 1203ko "Carta Puebla" deritzon horren
l4g" berri dugu 5.000 urteko giza-hondakinak bidez gauzatazen.
au¡kitu dutela grrre lurralde honetan.
Urtebete beranduago, Alfonso VIII.ak oso gaixo
Erromatar garaietan Ptolomeok eta Estrabonek zegoelarik bere testamendua¡ zin egin zuen
lur¡alde hauetan bizi izan zi¡en jendeaz hitz egin "Promitio etiam quod, si Deus dederit michi
zuten, baskoi izenekoak, hain zuzen. sanitatem, ego restituam regi Navarre omnia que teneo
de ponte Araniello usque ad Fontem Rapidum, et Castella
de Buraon, de Sancta V¡cent¡o, de Toro, de Marannon, de
Gerora, XII.'Mendean, Santiago Bidean b arrena
Alcavar, de Sancta Cruce de Campego, villam de
zebilen Aymeric Picaud fra¡rkoak, bere Codex Antonnana et castellum de Atauri et de Portella de Cortes.
C albtinus e do S antia gorako Gi da-lib u¡uan hauex e Scio enim quod hec omnia predicta de Regno Regis
idatzita utzi zuen: "...eurefl hizkera ent-utean Navarre debent esse et ad eum pertinere"
zaunkareaa datorkizu burur, eurena hizkuntza erab at
Hau da, Jaiakoak osafllna emango balit, ziñ
petrala eta arlotea da. fainkoai,Urcia deitzen diote;
egiten dut Nafarroako erregeari TtuTtzea A¡aniello
Honen Amari, Andrea Maia; Ogiai, orgui; arduari,
zubitik Fuenterrabia¡aino dauka¡r guzt:,a, zeren jakin
ardum: okelari, aragui; arrainari, araign; bizilekuai,
badakit esandako leku guzti hauek Nafarroako
echea; etxeko jaunari, iaona etahonen emazteai,
erresumarena di¡ela eta beretzat iza¡t behar direla..."
andrea'(...) benetan herri basatia dela, beste guztien
alderaberen ohiturak era izakera direla eta erabat
Ez zue¡ ordea, emandako hitza bete eta osasuna,
ezberdinak dira..."
eskatu zuen bezalü osasuna berresku¡atu zuenerako
ahazfu egin zuen Promesa
1200. urtean Gaztelako Aifonso VIII.ak
Nafarroako Antso VLa Jakintsuak eraikitako Noaa
Horrenbestez, " CartaPuebla"ren emate hau ez
Victoia (Gasteiz) konkistatu zuen eta honekin batera
zen gertakari isolafu eta doakoa izan, Gaztelako eta
baita Nafa¡roari zegozkion beste eskualde batzuk ere,
Ara goiko erre geek Naf arroaren konkistan e gindako
hauen artean Hondarribia.
lu¡-zatiketan ulertu behar da, Historiak hala dio eta.
3. Baina au¡rera begirabu behar dugu, ez baita iragan
Antonio de Nebrijak, gaztelerazko lehenengo
hobea behar duguna, etorkizun hobea baizik.'Herritzat
gramatikaren egileak, 1492. urtean hala dio: " Ez
onesten gaifuen etorkizuna alegia, non gure erabakiak
baka¡rik gure fedearen etsaiak, baita Espainarekin
libro eta inolako presiorik gabe hartzeko eskubidea
edozein harremani ekiten dioten horiek ere, hala
izango dugun, non matxinada menpekotasunaren
bizkaitarrak eta nafarrak nola f¡antsesak eta italiarrak,
ondorioa izango ez den eta gure nazio-izaeraren
den-denek dute Gaztelako hizkuntza ezagutzeko
errekonozimendu politikoa¡en bita¡tez, se gurtasunean,
be tebeh a rra..."
demokrazian eta bakean aske biziko garen.
Bestetik, Euskal Herria inoiz ez dela esistitu
esaten digute zenbait espainol eta frantsesek.
Axularrek bere <Gero> liburuan,
1643. urtean,
honela üo: "...ceren aunít, ffioldez eta differcntequi
mincatcen baitdira euscal hen ian: Naffanoa garayan,
l,l aff arr o a b eh er an, Qub er o an, L ap ur din, B is c ay an,
Guipuzcoan, Alaba -herrían etabertqe aunitz
l e ccti an..."
Gure histoian zehar gertakai asko jazo dira eta
portaera eta jokaerari buntzkoak
gtLre arteko elitearen
ere argitu gabe daude oraindik.
Hoñdarribiko Udal¡ren Sigilua 1.297. Urtea
Milaka urte igaro ondoren, euskarak, euskaldunok
etn Euskal Herriak zutik irauten dute, frankoak,
godo ak, fr ant s e s ak et a e sp aino I ak b e st eI ako ah aI e gin ak
e gin b az ittrzt en et a b a dituzt e er e ust ez Eur op ak o
hi:kuntza eta herririk , aharrena ez da desagertuko.
4. 2" Que Ios pactos entre iguales a 1os que se alude en casos como este ó
parJcidos. no puede rl.arse cuardo uno es el que manda y el otro el
CARTA PLEBLA DE HONDARRIBIA 1200'
mun¿a¿o Conquista de Ia Navana occidental ó ma¡itima el año
' ano tZO¡, Alionso VIII y Hondarribia; Navana año 1512
Honda¡ribra
Conquista por Femando "El CatóLico" Ilamado también "El Falsario";
Guena carlista, Ley de 25/10i 1339 Gobierno de España pa¡a las
i{oy, 4 de abril dei año 2003 se "conmemora" "rememora" el Provincias Vascongadas y Navarra; Ley "Paccionada" de 16/8/1841,
Jtorgsmiento por Alfonso VIII de Castilla de la Ca¡ta Puebla al
Gobiemo de Españá y Provincia de Navarr4 Estatutos de Autonomí4 '
i'ueblo de Hondambia dia 19 de abril dei año 1203, es decir hace
anos 1936 r- i978, Gobiemo de España y Parlamento Autónomo
e1
li0 arios.
Vasco, Amejoramiento Foral, Gobiemo de Espa-ña y Pa¡lamento
navarro; ó Pacto de "Libre adhesión" actuaLmeme en candelero,
L,iuestro Ayrntamiento nos quiere presentar esta efernéride como ur Reino de España y ComLrnidad Autónoma" En todos estos casos
I)ACTO entre el pueblo ds@;Uia y e1 ta1 monarca castella¡o, ]
España manáa" Hondaribia" Gipuzkoa, ó Comunidad Autónoma
irn Ia que .rnbas partes se ¡ese¡vaba¡ una serie de derechos y Vasca obedecen. No conñrndamos pactos con capitulaciones'
rnvilegios. AsÍ mismo nos la presenta como que fué la primera vrlla i
.uipuzcoa.na a la que se otorgó este privilegio después de la del
,. ooslia.
3' Que 1a lecha de hoy es fecha de rememoración, fecha importante en
1a historia de nueslro pueblo. Que es u¡a fecha importante para
ren.rernorar que somos navarros por ser par'te deL anriguo Reino de
:-o que no nos üce nuestro Ay-rntamiento es que, antes que Alfonso
Navarra, y vascos precisamente por que Navarra es el referente
rl11 otorgase Ia Carta Puebla a Donostia, el Rey navarro Sancho Vl
histórico-político del Estado Vasco. Que tenemos derecho como tales
:i Sai;io 1a le habia otorgado el derecho pirenaico/navarro, ya que
jsias tierras eran parte del Reino de Navarra, y que ei rey ,AJfonso
a ser dueños d.e nuest¡o propio destino y a decidir nuestro futu¡o en
-,.'1JJ
]
libenad y sin cortapisas ni pactos con terceros'
las conquistó en al año 1200 por medio de li
fuerza. Es deci¡,
que no hubo pacto alguno entre la Provincia de Gipuzkoa y el
4" Que los pactos entre iguales solamente se pueden realizar entre
;nonarca castellano. Esto ha sido u:r montaje pseudo-historico que,
quien es due¡o de si mrsmo y de su libetad' Solamente cuando
.rlr.uien muy i:rteresada-nente se i¡ventó y que nunca nadie ha l
noro,to, 1o seamos, es decii cuando Euskal Hema sea libre podrá
'.;odido probar. pactar con España. Francia. ó con cualquier otro país su
"libre
i'L)r adhes,ón".
imto, y en a¡as de la verdad, ante esta efeméride que¡emos decir
,1Ue:
5" Que miramos al pasado para conocer nuestra histori4 pero también
miramos al futu¡o para seguir haciendo nuestra histona y
que
i" El día 19 de abril de 1203 no debió de ser un dí¿ demasiado
queremos que ésta sea desde 1a libertad
:.leere para las gentes de Hondarribia" quizas sí para la burguesía,
uués aunque se ie otorgó el título de Viila" éste 1o fué por un rey
Hondarlbia.,l de abril ilel ano 2003
irvasor. l-{onciaribiko Ezlie¡ Abertzalea