Este documento describe los componentes básicos de una computadora. Explica que la computadora está formada por hardware y software. El hardware incluye componentes físicos como la pantalla, el disco duro, las unidades CD/DVD, y el módem o router. El software son los programas y datos. La unidad central incluye la fuente de alimentación, la placa base, el procesador, la tarjeta gráfica y de sonido. También resume brevemente la historia de la informática y algunos hitos tecnológicos importantes.

1. 1- Zer da informatika?
2- informatika historia.
3- zer da ordenagailu bat?
3.1.1. Hardware
3.1.2. Software
4- Dispositibo batzuen ezaugarriak adierazi:
4.1.1.Pantaila
4.1.2. Disko gogorra
4.1.3.CD/DVD
4.1.4. Modema. Routerra
5- Informazioaren kudeaketa.
6- Unitatea Zentrala:
6.1.1. Elikatze iturria.
6.1.2.Oinarrizko Plaka.
6.1.3. Prozesadorea.
6.1.4. Txartel grafikoa.
6.1.5. Soinu Txartela.
7- Erabilitako materiala, bideoa eta web orriak.

2.  Ordenagailuak, gainera, Amerikan ordenagailu
izeneko, 1 eta horrek metodoak, prozesuak,
teknikak aztertzen ditu, ordena, gordetzeko
prozesua eta transmititzeko informazio eta
datuak formatu digitalean ere zientzia bat da.
Informatika azkar garatu du, XX mendearen
bigarren erdialdeko eta, hala nola, zirkuitu
integratuak, Internet eta telefono mugikorra
bezalako teknologia berrien agerpenarekin da
jendeak euren beharra eta teknologia
zientziaren behar .

3.  1617- Jhon Naiper: famoso izan zen bere asmakizunagatik
logaritmoak (matematika).
 1623- Wilhelm Schickard: Naiperren logaritmoak erabilita asmatu
zuen lehen kalkulagailu mekanikoa.
 1624- Lehen diapositiba araua zen matematikari ingelesa William
Oughtred asmatu.
 1645- Blaise Pascal: Paskalina asmatu zuen.
 1666- Samuel Morland: Asmatu zuen lehengo biderkatze makina
Carlos 2. aren gortean.
 1673- Gottfried Leibniz: Lehenengo helburuko kalkulagailu
orokorra asmatu zuen.

4.  1985- Paul Allen eta Bill Gates: Microsoft 1.0 fundatu zuten.
 1992- P.A eta B.G: presentatzen dute Windows 3.1 askoz
aurreratuta.
 1993- P.A eta B.G: jarri zuten erosketan Windows NT.
 1995- P.A eta B.G: Mcrosoft eraikitzen du Windows 95
nabegadorearekin elkartuak “Windows Internet Explorer”.
 1998- Microsoft: jartzen dute Windows 98.
 1999- Microsoft publikatu zuen MSN (messenger). Urte berdinetan
publikatu zuen Windows 2000 eta Windows ME.
 2001- Microsoft publikatu zuen Windows XP.
 2002- Microsoft publikatu zuen beraien lehenengo kontsola XBOX.
 2005- Microsoft publikatu zuen bere 2 kontsola XBOX 360.
 2012- Microsoft publikatu zuen Windows 8.
 2013- Microsoft publikatu zuen Surface Tablet eta pixka bat
atzerago Windows 8.1.
 2013- Microsoft publikatu zuen beraien azken kontsola oraindikan
XBOX one.

5.  Ordenagailu edo konputagailu bat programa baten arabera datuak
prozesatzeko gai den gailu elektronikoa da.
 Ordenagailua tresna digital eta elektronikoa da, bere osagaiak digitalak
direlako eta erabil dezakeen informazioak diskretua edo kuantifikagarria
izan behar direlako (zenbakiak, testua, irudiak, bideoa edo soinua...)
 Ordenagailua helburu orokorreko makina automatikoa da, era askotako
kalkulu edo eginkizunak burutu ditzake eta. Moldagarria da hainbat
lanetarako. Nahi ditugun emaitzak lortuko dituen programa idazteko
gauza bagara, gero konputagailuak automatikoki erabiliko du programa
hori, inoren laguntzarik gabe eta nahi beste aldiz. Programa agindu-sekuentzia
bat da, eta aginduak, konputagailuak ulertzen dituen
eragiketa logiko edota aritmetikoak. Horregatik, konputagailua
programagarria dela esaten da, eta programak egiteko moduak eta
teknikak aztertzen dituen informatikaren arloari programazioa deritzo.
Programak idazteko programazio-lengoaiak erabiltzen dira.

6. Hardware-a ordenagailu baten zati fisiko eta ukigarriei dagokie, bere
osagai elektriko, elektroniko, elektromaniako eta
mekanikoak; softwarearen kontrakoa, izan ere, honek osagai
ukiezinei egiten baitie erreferentzia
Softwarea ordenagailuaren atal logikoa da. Hots, hardwarea
abiarazteko balio duen programa eta agindu sorta.
- Softwarea garatzeko programazio lengoaiak erabiltzen dira kodea
idazteko, egituratutako programazioa edo objektuei orientatutako
programazioaren bitartez. Kodea idatzi eta
gero, konpiladore edo itzultzaile baten bidez abiarazi daiteke.

7. PANTAILA: Ordenagailuaren pantaila irteerako periferiko bat da, testu eta
irudiak bistaratzen dituena, alegia. Ordenagailura konektatzen da txartel
grafiko edo bideo-txartelaren bidez.
DISKO GOGORRA: disko gogorra ordenagailu baten informazio iraunkorra
gordetzen duen gailua da. Disko gogorrek datu kopurua handiak gordetzeko
gaitasuna izaten dute eta azkarrak dira datuak bilatu, ezabatu eta
idazterakoan.
CD / DVD: Disko konpaktua sortua 1980 hamarkadan Sony-ren laguntzarekin,
eta 1982an merkaturatua lehenengo aldiz, musika formatu digitalean
gordetzeko asmoz. Compact Disc (CD) baten lan egiteko era berez oso sinplea
da. Laser argi bat jaurtitzen da diskoaren gainazaleraren aurka eta diodo bat
arduratzen da erreflektatutako argia aztertzeaz. Islatutako argia altua edo
baxua izango da eta irakurketa egin ondoren CPUari zerokoak edo batekoak
itzultzen dizkio. Oso txikia izateak egitura guzti hau berezia egiten du.
- DVD-a, hasieran “Bideo Disko Digitala” bataiaturik eta geroago “Disko
Aldagarri Digitala” izendatu zuten. Digital Versatile Disc-a
(DVD)1995aren amaieran sortu zen informatiko eta ikus-entzuneko 10 bat
enpresaren eskutik. DVDa, datuak biltzeko sekulako ahalmena duen disko
optikoa denez, euskarri egokiena da datu kopuru eskergak
maneiatzeko, CD baino kalitate handiagoko audioa entzun edota zineko
kalitatez bideoa ikusteko orduan.
ROUTERRA: Routerra edo bideratzailea, konputagailu-sareak elkar
konektatzeko hardwarez eta softwarez osatutako gailu bat da. OSI
ereduko hirugarren mailan lan egiten du. Gailu honek sare-segmentuak
zein sare osoak elkar konektatzen ditu. Sareen artean datu paketeak uzten
ditu igarotzen sare geruzako informazioan oinarrituz.

8. ELIKATZE ITURRIA: Elektronikan, elikadura iturri bat energia elektrikoaren
banaketaren sarearen korronte alternoa korronteari emango zaion erabilerari
egokia den beste motatako energia elektriko batean bilakatzen duen dispositiboa
da.
OINARRIZKO PLAKA: ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat
osatzen duen plaka da. Ordenagailu barneko hardwarea elkar lotzen dituen plaka
da.
PROZESADOREA: prozesadorea,konputagailu digital baten osagaia da eta
konputagailuaren programetan dauden aginduak interpretatzen ditu eta datuak
prozesatzen ditu.
TXARTEL GRAFIKOA: base plakako edo oinarrizko plakako zirrikituetako batean
konektatzen den barruko osagaia da. Bere helburu nagusia monitoreari azaldu
behar diren datuak zuzen bidaltzea da. Txartel mota asko daude, baina gaur egun
super AVG dira erabilenak.
SOINU TXARTELA: Soinu txartela musika eta efektuak ordenagailuan entzuteko da.

9. Informazioa ateratzeko erabili ditut bi web orri:
Wikipedia: wikipedia orria ia informazio
guztia dauka zeren guztia jarri dezake jakin
dezadan informazio guztiak.
El Rincon del Vago: orri honetan daude
irakasle batzuen informazioa wikipedian baino
informazio gutxiago dago baina orria ona da.