SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 68
CURSO DE ACTUALIZACIÓN PARA GRADUADOS
UNIVERSIDAD TÉCNICA DE AMBATO
FACULTAD DE CIENCIAS HUMANAS Y DE LA EDUCACIÓN
Modalidad Semipresencial
PEDAGOGÍA Y DIDÁCTICA
TEORÍAS SOBRE EL APRENDIZAJE HUMANO
Mediador Pedagógico: Dr. Medardo Mera Mg.
Ambato – Ecuador
2013
CONDICIONAMIENTO CLÁSICO
IVÁN PETROVICH PAVLOV (1849 – 1936)
 Psicólogo y Fisiólogo
ruso
 Descubridor del reflejo
condicionado
 Premio Nobel de
Medicina en 1904
EXPERIMENTO
OBSERVACIONES
 EL ANIMAL SALIVABAA LAVISTA DEL
ALIMENTOY NO SOLO CUANDO LO
ALCANZABA CON LA BOCA
 EL ANIMAL HABÍA APRENDIDO MEDIANTE
EXPERIENCIAS REPETIDASQUE LAVISIÓN
DELALIMENTO SIGNIFICABA EL ANUNCIO
DE LA COMIDA INMEDIATA
 EN UNO DE SUS EXPERIMENTOS
INTRODUJO UN ESTÍMULO NEUTRO, EL
SONIDO DE UNA CAMPANILLA SEGUIDO DE
LA COMIDA. DESPUÉS DE REPETIR LA
EXPERIENCIA, EL SONIDO DE LA
CAMPANILLA DESENCADENABA LA
SECRECIÓN DE LA SALIVA.
 LA RESPUESTA AL ESTÍMULO NEUTRO ERA INESTABLE
Y ACABABA EXTINGUIÉNDOSE SINO IBA SEGUIDA DEL
ESTIMULO NATURAL (COMIDA)
 LAAUDICIÓN DE OTROS SONIDOS DISTINTOS A LA
CAMPANILLA PRODUCÍAN UNA INTERFERENCIA EN EL
ESTABLECIMIENTO DE REFLEJOS
CONDICIONADOS, POR LO QUETRABAJO EN
LABORATORIOS INSONORIZADOS.
TIPOS DE REFLEJOS
 REFLEJO: conjunto de estímulo y respuesta
 REFLEJO CONDICIONADO: respuesta
(salivación) provocada pon un estímulo
neutro (campanilla).
 REFFLEJO INCONDICIONADO: respuesta
natural (salivación al tomar el alimento)
LEYES DEL CONDICIONAMIENTO
 ELAPRENDIZAJETIENE LUGAR MEDIANTE LA
FORMACIÓN DE INTRINCADOS SISTEMAS DE
REFLEJOS CONDICIONADOS BASADOS EN
REFLEJOS INCONDICIONADOS
 LA INTERFERENCIA DE ESTÍMULOS
(DISTRACCIÓN) ES UN FENÓMENO FRECUENTE
EN EL APRENDIZAJE
APRENDIZAJE POR ENSAYO
Y ERROR
Edward Lee Thorndike (1874 – 1949)
 Psicólogo
estadounidense
 Profesor de la
universidad de
Columbia
EXPERIMENTO
JAULA DE THORNDIKE
OBSERVACIONES
 LA CONDUCTA DE UN GATO HAMBRIENTO
ENCERRADO EN UNA JAULAY CON LA COMIDA A
LAVISTA, AUNQUE EN EL EXTERIOR.
 LAAPERTURA DE LA JAULA ERA POSIBLE
MEDIANTE UN MECANISMO SITUADO EN EL
INTERIOR QUE PODÍA SER ACCIONADO POR EL
ANIMAL
 AL PRINCIPIO, EL GATO DEAMBULABA POR
LA JAULA DE UN LADO A OTRO,ARAÑANDO
AL AZARYTRATANDO DE ESCAPAR PARA
CONSEGUIR LA COMIDA, HASTAQUE, POR
CASUALIDADACCIONABA EL MECANISMO
DEAPERTURA.
 LOS ENSAYOS SUBSIGUIENTES DEMOSTRARON
QUE LA ACTIVIDAD DEL ANIMAL SE CENTRABA
CADAVEZ MÁS EN LA ZONA PRÓXIMAAL
MECANISMOY ELTIEMPO QUETARDABA EN
CONSEGUIR ESCAPAR IBA DISMINUYENDO.
 FINALMENTE, AL SER INTRODUCIDO EN LA
JAULA,ACCIONABA LA ALDABA DE MANERA
INMEDIATA
LEYES DEL APRENDIZAJE
 LEY DEL EFECTO: el comportamiento que va seguido de
éxito tiende a repetirse, mientras que la conducta que no
es premiada tiende a extinguirse.
 El refuerzo es mucho más efectivo que el castigo
 El aprendizaje se realiza a través de asociaciones o
conexiones entre estímulos y respuestas (E-R)
 El establecimiento de las conexiones depende
esencialmente de la proximidad en el tiempo entre el
estímulo y la respuesta. Una larga dilación temporal
impide la conexión.
CONDICIONAMIENTO OPERANTE
Burrhus Frederich Skinner (1904)
 Psicólogo norteamericano
 Iniciador de la enseñanza
programada basada en el
fraccionamiento de las
materias a unidades mínimas,
en la comprobación inmediata
de su asimilación y en el
refuerzo positivo
EXPERIMENTO 1
EXPERIMENTO 2
OBSERVACIONES
 ELACCIONAMIENTO DE LA PALANCA NO
PRODUCE LA LIBERACIÓN DEL ANIMAL SINO LA
PRESENTACIÓN DE UNA DOSIS DE ALIMENTO
 LA PALANCAACTÚA COMO ESTÍMULO
 LA RESPUESTA DEL ANIMAL AL PRESIONAR LA
PALANCA ES OPERANTE O
INSTRUMENTAL, PORQUE PRODUCE UN
REFORZANTE (COMIDA)
 DADO QUE LA DOSIS DE COMIDA QUE RECIBE
EL ANIMAL AL PRESIONAR LA PALANCA NO ES
SUFICIENTE PARA SATISFACER SU
NECESIDAD, ÉSTE CONTINÚA LA CONDUCTA
EXPLORATORIA HASTA QUEVUELVE A
ACCIONAR LA PALANCAY CONSIGUE UNA
CANTIDAD ADICIONAL DE COMIDA.
FINALMENTE,TRAS IDENTIFICAR LA
RELACIÓN ENTRE PALANCAY COMIDA,
CONTINÚA ACCIONANDO LA PALANCA HASTA
SACIAR EL HAMBRE.
 E1(palanca) ⇨ R1(accionamiento) ⇨ E2
(comida) ⇨ R2 (salivación)
CONDUCTISMO
John Watson (1878 – 1958)
 Psicólogo
estadounidense
 Fundador del
conductismo
 Director del laboratorio
de psicología de la
Universidad Johns
Hopkins
Watson se acerca a la psicología desde una
perspectiva funcionalista, objetiva o empírica, de
modo que nada existe que no pueda ser
demostrado o, mejor, sólo existe aquello que
puede ser demostrado. El concepto clásico de la
psicología como ciencia de la mente, definido a
través de la introspección, pierde sentido y
comienza a concebirse a través de las
manifestaciones de la conducta humana (el
behaviorismo)1, mediante el estudio de los
comportamientos.
BEHAVIORISMO
De behaviour = comportamiento.
Término que designa la doctrina que restringe la
Psicología al estudio del comportamiento o de las
reacciones. Se inspira en el pragmatismo de Juan
Dewey y tiene como autores principales a
Thorndike,Watson y Skinner, entre otros.También
recibe el nombre de conductismo.
El behaviorismo interpreta las conductas espontáneas
o reflexivas como comportamientos que pueden ser
explicados en términos de estímulo-respuesta.
 Sus repetidos ensayos sobre los mecanismos de
estímulo-respuesta, inicialmente centrados en
los procesos de aprendizaje de los animales, que
beben en las fuentes de Pavlov, aunque también
enThorndike, le llevan a suponer que la conducta
es controlable del mismo modo que se controla
el funcionamiento de una máquina.Ya que si la
conducta, como respuesta, es consecuencia de
un estímulo, aquélla puede ser prevista y
controlada.
INVESTIGACIÓN CONDUCTISTA
 Los planteamientos de
Watson estaban basados
en llamativos
experimentos, como el del
pequeñoAlbert de once
meses, al que sometió a
pruebas de causalidad
inducidas, mediante las
cuales logró hacer variar su
comportamiento hacia
unos mansos ratones
blancos con los que
jugueteaba
Albert fue escogido como sujeto de experimentación
por su gran estabilidad emocional. Mediante el
experimento,Watson pretendía demostrar cómo podía
condicionar la reacción de miedo de Albert hacia una
rata blanca, que inicialmente no provocaba en el niño
ninguna reacción aversiva, cómo podría generalizar esta
conducta a otros estímulos similares y, por último, cómo
eliminar esta conducta.
Según describenWatson y Rayner (1920), los
objetivos que perseguían con su experimento
eran dar respuesta a las siguientes preguntas:
• ¿Puede condicionarse a un niño para que tema
a un animal que aparece simultáneamente con
un ruido fuerte?
• ¿Se transferirá tal miedo a otros animales u
objetos inanimados?
• ¿Cuánto persistirá tal miedo?
El procedimiento seguido fue el siguiente: Se
seleccionó a un niño sano de nueve
meses,Albert, para el experimento.
Se le examinó para determinar si existía en el un
miedo previo a los objetos que se le iban a
presentar (animales con pelo), examen que fue
negativo. Sí se identificó un miedo a los sonidos
fuertes (como golpear una lamina metálica con
un martillo fuertemente).
El experimento dio comienzo cuando Albert tenía 11
meses y tres días. Consistía en presentar al niño un
objeto de color blanco al tiempo que un ruido fuerte
(que se lograba golpeando una barra metálica detrás de
la cabeza del niño). Después de varios ensayos, el niño
sollozó ante la presencia de una rata y posteriormente
generalizó su respuesta a otros estímulos: un
perro, lana, un abrigo de piel, etc.
El experimento no pudo llegar a término, no
alcanzándose la fase de descondicionamiento,
debido a que Albert fue sacado de la unidad
hospitalaria en que se encontraba antes de su
conclusión.
Implicaciones Éticas
 El experimento con el pequeñoAlbert abrió el
debate sobre la ética a la hora de experimentar con
seres humanos, contribuyendo al Establecimiento
de límites para este tipo de experimentos.
 Recientemente, después de siete años de
investigación, Hall Beck descubrió que el nombre
real del pequeñoAlbert, era Douglas Merritte y que
falleció a la corta edad de seis años al haber
desarrollado hidrocefalia, posiblemente a causa de
una infección de meningitis.
Postulados del Conductismo
 Que el objeto de estudio de la psicología es la conducta
observable.
 Que la conducta es la actividad del organismo en su
conjunto.
 Que tanto las funciones fisiológicas como el
comportamiento son actividades de estructuras físicas
que como tales, pueden ser estudiadas por los métodos
objetivos y rigurosos de las ciencias naturales.
 Que la introspección por ser método subjetivo, carece de
validez científica.
Postulados del Conductismo
Es célebre la frase, en la que sostiene que tomando una
docena de niños cualesquiera, y aplicando técnicas de
modificación de conducta, podría conseguir cualquier
tipo de persona que deseara:
“Dadme una docena de niños sanos, bien formados, para
que los eduque, y yo me comprometo a elegir uno de
ellos al azar y adiestrarlo para que se convierta en un
especialista de cualquier tipo que yo pueda escoger -
médico, abogado, artista, hombre de negocios e incluso
mendigo o ladrón- prescindiendo de su
talento, inclinaciones, tendencias, aptitudes, vocaciones
y raza de sus antepasados”
EPISTEMOLOGÍA GENÉTICA
GENÉTICO - EVOLUTIVA
Jean Piaget (1896 - 1980)
 Psicólogo y pedagogo suizo.
 Realizó estudios sobre la
evolución mental del niño
 Defendió que la mentalidad
infantil es cualitativamente
distinta de la del adulto
ESTADIOSDEL
DESARROLLOCOGNITIVO
sensoriomotor
0-2años
Aproximadamen.
preoperacional
2-6años
Aproximadamen.
operaciones
concretas
7-11años
Aproximadamen.
operaciones
formales
11-16años
Aproximadamen.
ESTADIO
EDAD
APROX.
CARACTERÍSTICAS
Sensoriomotor
0 – 2
años
-imitación, memoria, pensamiento
-Conciencia de que los objetos no dejan
de existir cuando se esconden
Preoperacional
2 – 7
años
-Desarrollo gradual del lenguaje y
pensamiento simbólico
-Dificultad para comprender puntos de
vista ajenos
Operaciones
Concretas
7 – 11
años
-Resuelve problemas concretos
-Comprende la ley de la conservación
-Clasifica y hace series
-Comprende la reversibilidad
Operaciones
formales
11 años
en
adelante
-Resuelve problemas abstractos de
forma lógica
-El pensamiento se hace más científico
-Interés por la identidad y temas
sociales
TEORÍA DEL DESARROLLO
COGNITIVO DE PIAGET.
ESQUEMAS/ESTRUCTURAS
(Variantes).
Conductas que caracterizan
un determinado momento del
desarrollo evolutivo.
FUNCIONES
(invariantes)
Procesos intelectuales
comunes a todos los
individuos
Organización
Proceso de categorización,
sistematización y coordinación
de las estructuras cognitivas.
Adaptación
Proceso o mecanismo de
adaptación o ajuste al medio
ambiente
Asimilación
Proceso de adquisición o
incorporación de nueva
información proveniente del
mundo exterior
Acomodación
Proceso de cambio o ajuste de
las estructuras cognitivas en
base de la información
asimilada.
ESQUEMAS/
ESTRUCTURAS
<componer-se>
Variantes
INTELECTO
ESTRUCTURA
COGNITIVA
<reorganizar>
Procesos
ASIMILACIÓNY
ACOMODACIÓN
APRENDIZAJE
<producir>
ESTRUCTURAS
COGNITIVAS
reorganización
APRENDIZAJE POR DESCUBRIMIENTO
Jeromé Bruner
 Psicólogo norteamericano
 Fundó el primer centro de
psicología cognitiva en
Harvard.
 Estudió los procesos
educativos, el desarrollo
humano, el crecimiento
cognitivo, la percepción, la
acción, el pensamiento y el
lenguaje
HIPÓTESIS
 “SE PUEDE ENSEÑAR CUALQUIER MATERIA A
CUALQUIER NIÑO DE CUALQUIER EDAD SI SE HACE
DE FORMA HONESTA”
 “SE PUEDE ACELERAR CONTINUAMENTE EL
DESARROLLO INFANTIL, DE MODO QUE LOS NIÑOS
PUEDANALCANZAR NIVELES CADAVEZ
SUPERIORES DE DESARROLLO EN EDADES
SIEMPRE INFERIORES”
CURRÍCULUM EN ESPIRAL
FASES PARA LA TRANSMISIÓN DE CONOCIMIENTOS
 El educador realiza la tarea, resaltando las partes del
proceso
 Induce al educando para que lo intente por si mismo
 Refuerza lo que el estudiante aún no puede hacer y
reduce la complejidad de la tarea
 Dominada la tarea, anima a iniciar otra de orden superior
 Incorporación del conocimiento adquirido al
conocimiento verbalizado
 Intercambio de conocimientos más allá de la tarea recién
dominada.
MODOENATIVO,
ICÓNICOY
SIMBÓLICO
<realizar-se>
APRENDIZAJE
POR
DESCUBRIMIENTO
TEORÍA SOCIO HISTÓRICA CULTURAL
Leon Semenovic Vygotsky (1896 - 1934)
 Psicólogo soviético.
 Profesor en la universidad y en el
instituto de psicología de Moscú.
 Su perspectiva es genética y
evolutiva y confiere un papel
decisivo a los aspectos
socioculturales e históricos en el
desarrollo y funcionamiento del
pensamiento y del lenguaje.
ZONAS DE DESARROLLO
 ZONA DE DESARROLLO EFECTIVO, REAL O
ACTUAL: lo que el alumno hace solo
 ZONA DE DESARROLLO PRÓXIMO: lo que el
estudiante hace con la ayuda de un adulto o
compañeros. Diferencia entre la zona de desarrollo
actual y la de desarrollo potencial
 ZONA DE DESARROLLO POTENCIAL: lo que el
alumno puede hacer luego del aprendizaje
ZONA DE
DESARROLLO
REAL
<convertir-se en>
ZONA DE
DESARROLLO
POTENCIAL
Actuando en la Zona de Desarrollo Próximo (mediación)
APRENDIZAJE SIGNIFICATIVO
D. P. Ausubel (1896 - 1934)
 Psicopedagogo estadounidense
 Brinda un valioso aporte al
constructivismo
APRENDIZAJE
REPETITIVO
<ser-más>
eficaz
APRENDIZAJE
SIGNIFICATIVO
SIGNIFICABILIDAD
PREREQUISITOS
DISPOSICIÓN FAVORABLE
<requerir>
APRENDIZAJE
SIGNIFICATIVO
Teorías sobre el aprendizaje
Teorías sobre el aprendizaje
Teorías sobre el aprendizaje
Teorías sobre el aprendizaje

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

1 toerías del aprendizaj
1 toerías del aprendizaj1 toerías del aprendizaj
1 toerías del aprendizajAdalberto
 
EL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTA
EL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTAEL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTA
EL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTACarolina Acevedo
 
Representantes conductistas y constructivistas
Representantes conductistas y constructivistasRepresentantes conductistas y constructivistas
Representantes conductistas y constructivistaskymberly02
 
John broadus. watson pptx
John broadus. watson pptxJohn broadus. watson pptx
John broadus. watson pptxsorbivi
 
Teorias aprend. condycon
Teorias  aprend. condyconTeorias  aprend. condycon
Teorias aprend. condyconGraciela Cruz
 
Actividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismo
Actividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismoActividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismo
Actividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismojowi14
 
Conductismo de skinner
Conductismo de skinnerConductismo de skinner
Conductismo de skinneralbadgz
 
Teorías del Conexionismo
Teorías del ConexionismoTeorías del Conexionismo
Teorías del Conexionismodracula28021984
 

La actualidad más candente (20)

Conductismo general
Conductismo generalConductismo general
Conductismo general
 
El conductismo
El conductismoEl conductismo
El conductismo
 
9
99
9
 
Qué es Conductismo.docx
Qué es Conductismo.docxQué es Conductismo.docx
Qué es Conductismo.docx
 
El conductismo
El conductismoEl conductismo
El conductismo
 
1 toerías del aprendizaj
1 toerías del aprendizaj1 toerías del aprendizaj
1 toerías del aprendizaj
 
EL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTA
EL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTAEL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTA
EL CONGNOCITIVISMO: ASOCIANISMO, CIBERNETICO Y ORGANIZACIONALISTA
 
Conductismo
ConductismoConductismo
Conductismo
 
Conductismo historia
Conductismo historiaConductismo historia
Conductismo historia
 
Representantes conductistas y constructivistas
Representantes conductistas y constructivistasRepresentantes conductistas y constructivistas
Representantes conductistas y constructivistas
 
John broadus. watson pptx
John broadus. watson pptxJohn broadus. watson pptx
John broadus. watson pptx
 
Conductismo
ConductismoConductismo
Conductismo
 
Actividad 4.1
Actividad 4.1Actividad 4.1
Actividad 4.1
 
Aportes del conductismo
Aportes del conductismoAportes del conductismo
Aportes del conductismo
 
Teorias aprend. condycon
Teorias  aprend. condyconTeorias  aprend. condycon
Teorias aprend. condycon
 
Actividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismo
Actividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismoActividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismo
Actividad 5.1 modulo 1 representantes del conductismo
 
Conductismo de skinner
Conductismo de skinnerConductismo de skinner
Conductismo de skinner
 
Teorías del Conexionismo
Teorías del ConexionismoTeorías del Conexionismo
Teorías del Conexionismo
 
Watson
WatsonWatson
Watson
 
Aprendizaje
AprendizajeAprendizaje
Aprendizaje
 

Destacado

Modelos pedagógicos
Modelos pedagógicosModelos pedagógicos
Modelos pedagógicosgeorgenunez
 
presidentes-constitucionales-del-ecuador
presidentes-constitucionales-del-ecuadorpresidentes-constitucionales-del-ecuador
presidentes-constitucionales-del-ecuadorgeorgenunez
 
Exposicion ingles
Exposicion inglesExposicion ingles
Exposicion inglesgeorgenunez
 
Jorge nuñez-rse
Jorge nuñez-rseJorge nuñez-rse
Jorge nuñez-rsegeorgenunez
 
Exposición de ingles
Exposición de ingles Exposición de ingles
Exposición de ingles Liss Salas
 
Modelos pedagógicos 10
Modelos pedagógicos 10Modelos pedagógicos 10
Modelos pedagógicos 10georgenunez
 
Patricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptx
Patricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptxPatricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptx
Patricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptxgeorgenunez
 
Cuerda frotada
Cuerda frotadaCuerda frotada
Cuerda frotadateclitass
 
Os formalismos trabalho de línguistica - ufs slides
Os formalismos   trabalho de línguistica - ufs slidesOs formalismos   trabalho de línguistica - ufs slides
Os formalismos trabalho de línguistica - ufs slidesTaty Pedral
 
бурмистрова 1
бурмистрова 1бурмистрова 1
бурмистрова 1DrofaUral
 
Conte antunyet gaudi
Conte antunyet gaudiConte antunyet gaudi
Conte antunyet gaudipowersonia
 
La talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el cap
La talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el capLa talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el cap
La talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el capnafi7
 
UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)
UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)
UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)raboutrecht
 
A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012
A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012 A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012
A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012 tallerdemarketing
 

Destacado (20)

Modelos pedagógicos
Modelos pedagógicosModelos pedagógicos
Modelos pedagógicos
 
presidentes-constitucionales-del-ecuador
presidentes-constitucionales-del-ecuadorpresidentes-constitucionales-del-ecuador
presidentes-constitucionales-del-ecuador
 
Exposicion ingles
Exposicion inglesExposicion ingles
Exposicion ingles
 
Jorge nuñez-rse
Jorge nuñez-rseJorge nuñez-rse
Jorge nuñez-rse
 
Ghandi
GhandiGhandi
Ghandi
 
Exposición de ingles
Exposición de ingles Exposición de ingles
Exposición de ingles
 
Pedagogia
PedagogiaPedagogia
Pedagogia
 
Modelos pedagógicos 10
Modelos pedagógicos 10Modelos pedagógicos 10
Modelos pedagógicos 10
 
Patricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptx
Patricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptxPatricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptx
Patricio ortiz fortalecimiento muscular tren superior.pptx
 
Les paysages
Les paysagesLes paysages
Les paysages
 
Cuerda frotada
Cuerda frotadaCuerda frotada
Cuerda frotada
 
Contra lanzamientos
Contra lanzamientosContra lanzamientos
Contra lanzamientos
 
Os formalismos trabalho de línguistica - ufs slides
Os formalismos   trabalho de línguistica - ufs slidesOs formalismos   trabalho de línguistica - ufs slides
Os formalismos trabalho de línguistica - ufs slides
 
бурмистрова 1
бурмистрова 1бурмистрова 1
бурмистрова 1
 
3
33
3
 
Conte antunyet gaudi
Conte antunyet gaudiConte antunyet gaudi
Conte antunyet gaudi
 
La talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el cap
La talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el capLa talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el cap
La talpeta que volia saber qui li havia fet allò en el cap
 
UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)
UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)
UPLIFT'13 Presentatie Victor Bonke (plenaire deel)
 
Internet
InternetInternet
Internet
 
A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012
A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012 A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012
A Sabadell Comerç de Proximitat nº1 Novembre 2012
 

Similar a Teorías sobre el aprendizaje

Teorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlov
Teorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlovTeorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlov
Teorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlovalexandraocasiosantiago
 
Psicologia
PsicologiaPsicologia
Psicologialuis0112
 
Clase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdf
Clase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdfClase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdf
Clase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdfyoelolaechea1
 
Presentacion expo historia
Presentacion expo historiaPresentacion expo historia
Presentacion expo historiamichelispacillo
 
Teorías asociacionistas o conductistas
Teorías asociacionistas o conductistasTeorías asociacionistas o conductistas
Teorías asociacionistas o conductistasfajamez
 
representantes del conductismo
representantes del conductismorepresentantes del conductismo
representantes del conductismodarwin romero
 
Teoria Conductista
Teoria ConductistaTeoria Conductista
Teoria ConductistaEdelin Bravo
 
Paradigma conductual del aprendizaje
Paradigma conductual del aprendizajeParadigma conductual del aprendizaje
Paradigma conductual del aprendizajeGustavo Leyes
 
La perspectiva-conductista
La perspectiva-conductistaLa perspectiva-conductista
La perspectiva-conductistaAlex Nunez Ramos
 
Teorias Del Aprendizaje 3
Teorias Del Aprendizaje 3Teorias Del Aprendizaje 3
Teorias Del Aprendizaje 3ro7
 
Disertacion psicologia-teorias-conductistas
Disertacion psicologia-teorias-conductistasDisertacion psicologia-teorias-conductistas
Disertacion psicologia-teorias-conductistasHikaru Aoyagi Hitachiin
 

Similar a Teorías sobre el aprendizaje (20)

Actividad 5
Actividad 5Actividad 5
Actividad 5
 
Teorías conductuales del aprendizaje
Teorías conductuales del aprendizaje Teorías conductuales del aprendizaje
Teorías conductuales del aprendizaje
 
Teorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlov
Teorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlovTeorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlov
Teorías conductuales del aprendizaje skinner bandura pavlov
 
Psicologia
PsicologiaPsicologia
Psicologia
 
Conductivismo
Conductivismo   Conductivismo
Conductivismo
 
Clase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdf
Clase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdfClase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdf
Clase 2 Teorias del desarrollo humano (1).pdf
 
Presentacion expo historia
Presentacion expo historiaPresentacion expo historia
Presentacion expo historia
 
00072052
0007205200072052
00072052
 
Teorías asociacionistas o conductistas
Teorías asociacionistas o conductistasTeorías asociacionistas o conductistas
Teorías asociacionistas o conductistas
 
representantes del conductismo
representantes del conductismorepresentantes del conductismo
representantes del conductismo
 
Teoria Conductista
Teoria ConductistaTeoria Conductista
Teoria Conductista
 
Paradigma conductual del aprendizaje
Paradigma conductual del aprendizajeParadigma conductual del aprendizaje
Paradigma conductual del aprendizaje
 
Otros autores
Otros autoresOtros autores
Otros autores
 
La perspectiva-conductista
La perspectiva-conductistaLa perspectiva-conductista
La perspectiva-conductista
 
La perspectiva-conductista
La perspectiva-conductistaLa perspectiva-conductista
La perspectiva-conductista
 
Conductismo
ConductismoConductismo
Conductismo
 
Teorias Del Aprendizaje 3
Teorias Del Aprendizaje 3Teorias Del Aprendizaje 3
Teorias Del Aprendizaje 3
 
Conductismo.pdf
Conductismo.pdfConductismo.pdf
Conductismo.pdf
 
Disertacion psicologia-teorias-conductistas
Disertacion psicologia-teorias-conductistasDisertacion psicologia-teorias-conductistas
Disertacion psicologia-teorias-conductistas
 
Teorías conductistas
Teorías conductistasTeorías conductistas
Teorías conductistas
 

Más de georgenunez

Insertar códigos embebidos desde youtube
Insertar códigos embebidos desde youtubeInsertar códigos embebidos desde youtube
Insertar códigos embebidos desde youtubegeorgenunez
 
Refuerzo de aulas virtuales
Refuerzo de aulas virtualesRefuerzo de aulas virtuales
Refuerzo de aulas virtualesgeorgenunez
 
Libro electrónico Cuadernia
Libro electrónico CuaderniaLibro electrónico Cuadernia
Libro electrónico Cuaderniageorgenunez
 
Exposicion matematicas
Exposicion matematicasExposicion matematicas
Exposicion matematicasgeorgenunez
 
Taller certificacion word 2007 microsoft
Taller certificacion word 2007 microsoftTaller certificacion word 2007 microsoft
Taller certificacion word 2007 microsoftgeorgenunez
 
fase planificar proyecto modulo 5 FATLA
fase planificar proyecto modulo 5 FATLAfase planificar proyecto modulo 5 FATLA
fase planificar proyecto modulo 5 FATLAgeorgenunez
 
Nervios craneales
Nervios cranealesNervios craneales
Nervios cranealesgeorgenunez
 
SISTEMA NERVIOSO
SISTEMA NERVIOSOSISTEMA NERVIOSO
SISTEMA NERVIOSOgeorgenunez
 
PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1
PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1
PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1georgenunez
 
Pasos para subir una cuenta a slideshare
Pasos para subir una cuenta a slidesharePasos para subir una cuenta a slideshare
Pasos para subir una cuenta a slidesharegeorgenunez
 
Modelo de evaluacion final
Modelo de evaluacion finalModelo de evaluacion final
Modelo de evaluacion finalgeorgenunez
 
Esquematiza tu propia aula
Esquematiza tu propia aulaEsquematiza tu propia aula
Esquematiza tu propia aulageorgenunez
 

Más de georgenunez (20)

Insertar códigos embebidos desde youtube
Insertar códigos embebidos desde youtubeInsertar códigos embebidos desde youtube
Insertar códigos embebidos desde youtube
 
Refuerzo de aulas virtuales
Refuerzo de aulas virtualesRefuerzo de aulas virtuales
Refuerzo de aulas virtuales
 
Bloque pacie
Bloque pacieBloque pacie
Bloque pacie
 
Libro electrónico Cuadernia
Libro electrónico CuaderniaLibro electrónico Cuadernia
Libro electrónico Cuadernia
 
Exposicion matematicas
Exposicion matematicasExposicion matematicas
Exposicion matematicas
 
Taller certificacion word 2007 microsoft
Taller certificacion word 2007 microsoftTaller certificacion word 2007 microsoft
Taller certificacion word 2007 microsoft
 
fase planificar proyecto modulo 5 FATLA
fase planificar proyecto modulo 5 FATLAfase planificar proyecto modulo 5 FATLA
fase planificar proyecto modulo 5 FATLA
 
Nervios craneales
Nervios cranealesNervios craneales
Nervios craneales
 
ENDOCRINOLOGIA
ENDOCRINOLOGIAENDOCRINOLOGIA
ENDOCRINOLOGIA
 
SISTEMA NERVIOSO
SISTEMA NERVIOSOSISTEMA NERVIOSO
SISTEMA NERVIOSO
 
CITOLOGIA
CITOLOGIACITOLOGIA
CITOLOGIA
 
PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1
PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1
PRINCIPIOS FUNDAMENTALES Cap 1
 
Hello
HelloHello
Hello
 
Dokeos
DokeosDokeos
Dokeos
 
Pasos para subir una cuenta a slideshare
Pasos para subir una cuenta a slidesharePasos para subir una cuenta a slideshare
Pasos para subir una cuenta a slideshare
 
Modelo de evaluacion final
Modelo de evaluacion finalModelo de evaluacion final
Modelo de evaluacion final
 
Esquematiza tu propia aula
Esquematiza tu propia aulaEsquematiza tu propia aula
Esquematiza tu propia aula
 
Email FCHE
Email FCHEEmail FCHE
Email FCHE
 
Internet FCHE
Internet FCHEInternet FCHE
Internet FCHE
 
Encuadre FCHE
Encuadre FCHEEncuadre FCHE
Encuadre FCHE
 

Teorías sobre el aprendizaje

  • 1.
  • 2. CURSO DE ACTUALIZACIÓN PARA GRADUADOS UNIVERSIDAD TÉCNICA DE AMBATO FACULTAD DE CIENCIAS HUMANAS Y DE LA EDUCACIÓN Modalidad Semipresencial
  • 3. PEDAGOGÍA Y DIDÁCTICA TEORÍAS SOBRE EL APRENDIZAJE HUMANO Mediador Pedagógico: Dr. Medardo Mera Mg. Ambato – Ecuador 2013
  • 4.
  • 5.
  • 6. CONDICIONAMIENTO CLÁSICO IVÁN PETROVICH PAVLOV (1849 – 1936)  Psicólogo y Fisiólogo ruso  Descubridor del reflejo condicionado  Premio Nobel de Medicina en 1904
  • 7.
  • 8.
  • 10. OBSERVACIONES  EL ANIMAL SALIVABAA LAVISTA DEL ALIMENTOY NO SOLO CUANDO LO ALCANZABA CON LA BOCA  EL ANIMAL HABÍA APRENDIDO MEDIANTE EXPERIENCIAS REPETIDASQUE LAVISIÓN DELALIMENTO SIGNIFICABA EL ANUNCIO DE LA COMIDA INMEDIATA
  • 11.  EN UNO DE SUS EXPERIMENTOS INTRODUJO UN ESTÍMULO NEUTRO, EL SONIDO DE UNA CAMPANILLA SEGUIDO DE LA COMIDA. DESPUÉS DE REPETIR LA EXPERIENCIA, EL SONIDO DE LA CAMPANILLA DESENCADENABA LA SECRECIÓN DE LA SALIVA.
  • 12.  LA RESPUESTA AL ESTÍMULO NEUTRO ERA INESTABLE Y ACABABA EXTINGUIÉNDOSE SINO IBA SEGUIDA DEL ESTIMULO NATURAL (COMIDA)  LAAUDICIÓN DE OTROS SONIDOS DISTINTOS A LA CAMPANILLA PRODUCÍAN UNA INTERFERENCIA EN EL ESTABLECIMIENTO DE REFLEJOS CONDICIONADOS, POR LO QUETRABAJO EN LABORATORIOS INSONORIZADOS.
  • 13. TIPOS DE REFLEJOS  REFLEJO: conjunto de estímulo y respuesta  REFLEJO CONDICIONADO: respuesta (salivación) provocada pon un estímulo neutro (campanilla).  REFFLEJO INCONDICIONADO: respuesta natural (salivación al tomar el alimento)
  • 14. LEYES DEL CONDICIONAMIENTO  ELAPRENDIZAJETIENE LUGAR MEDIANTE LA FORMACIÓN DE INTRINCADOS SISTEMAS DE REFLEJOS CONDICIONADOS BASADOS EN REFLEJOS INCONDICIONADOS  LA INTERFERENCIA DE ESTÍMULOS (DISTRACCIÓN) ES UN FENÓMENO FRECUENTE EN EL APRENDIZAJE
  • 15.
  • 16.
  • 17. APRENDIZAJE POR ENSAYO Y ERROR Edward Lee Thorndike (1874 – 1949)  Psicólogo estadounidense  Profesor de la universidad de Columbia
  • 20. OBSERVACIONES  LA CONDUCTA DE UN GATO HAMBRIENTO ENCERRADO EN UNA JAULAY CON LA COMIDA A LAVISTA, AUNQUE EN EL EXTERIOR.  LAAPERTURA DE LA JAULA ERA POSIBLE MEDIANTE UN MECANISMO SITUADO EN EL INTERIOR QUE PODÍA SER ACCIONADO POR EL ANIMAL
  • 21.  AL PRINCIPIO, EL GATO DEAMBULABA POR LA JAULA DE UN LADO A OTRO,ARAÑANDO AL AZARYTRATANDO DE ESCAPAR PARA CONSEGUIR LA COMIDA, HASTAQUE, POR CASUALIDADACCIONABA EL MECANISMO DEAPERTURA.
  • 22.  LOS ENSAYOS SUBSIGUIENTES DEMOSTRARON QUE LA ACTIVIDAD DEL ANIMAL SE CENTRABA CADAVEZ MÁS EN LA ZONA PRÓXIMAAL MECANISMOY ELTIEMPO QUETARDABA EN CONSEGUIR ESCAPAR IBA DISMINUYENDO.  FINALMENTE, AL SER INTRODUCIDO EN LA JAULA,ACCIONABA LA ALDABA DE MANERA INMEDIATA
  • 23. LEYES DEL APRENDIZAJE  LEY DEL EFECTO: el comportamiento que va seguido de éxito tiende a repetirse, mientras que la conducta que no es premiada tiende a extinguirse.  El refuerzo es mucho más efectivo que el castigo  El aprendizaje se realiza a través de asociaciones o conexiones entre estímulos y respuestas (E-R)  El establecimiento de las conexiones depende esencialmente de la proximidad en el tiempo entre el estímulo y la respuesta. Una larga dilación temporal impide la conexión.
  • 24.
  • 25. CONDICIONAMIENTO OPERANTE Burrhus Frederich Skinner (1904)  Psicólogo norteamericano  Iniciador de la enseñanza programada basada en el fraccionamiento de las materias a unidades mínimas, en la comprobación inmediata de su asimilación y en el refuerzo positivo
  • 28. OBSERVACIONES  ELACCIONAMIENTO DE LA PALANCA NO PRODUCE LA LIBERACIÓN DEL ANIMAL SINO LA PRESENTACIÓN DE UNA DOSIS DE ALIMENTO  LA PALANCAACTÚA COMO ESTÍMULO  LA RESPUESTA DEL ANIMAL AL PRESIONAR LA PALANCA ES OPERANTE O INSTRUMENTAL, PORQUE PRODUCE UN REFORZANTE (COMIDA)
  • 29.  DADO QUE LA DOSIS DE COMIDA QUE RECIBE EL ANIMAL AL PRESIONAR LA PALANCA NO ES SUFICIENTE PARA SATISFACER SU NECESIDAD, ÉSTE CONTINÚA LA CONDUCTA EXPLORATORIA HASTA QUEVUELVE A ACCIONAR LA PALANCAY CONSIGUE UNA CANTIDAD ADICIONAL DE COMIDA. FINALMENTE,TRAS IDENTIFICAR LA RELACIÓN ENTRE PALANCAY COMIDA, CONTINÚA ACCIONANDO LA PALANCA HASTA SACIAR EL HAMBRE.  E1(palanca) ⇨ R1(accionamiento) ⇨ E2 (comida) ⇨ R2 (salivación)
  • 30.
  • 31. CONDUCTISMO John Watson (1878 – 1958)  Psicólogo estadounidense  Fundador del conductismo  Director del laboratorio de psicología de la Universidad Johns Hopkins
  • 32. Watson se acerca a la psicología desde una perspectiva funcionalista, objetiva o empírica, de modo que nada existe que no pueda ser demostrado o, mejor, sólo existe aquello que puede ser demostrado. El concepto clásico de la psicología como ciencia de la mente, definido a través de la introspección, pierde sentido y comienza a concebirse a través de las manifestaciones de la conducta humana (el behaviorismo)1, mediante el estudio de los comportamientos.
  • 33. BEHAVIORISMO De behaviour = comportamiento. Término que designa la doctrina que restringe la Psicología al estudio del comportamiento o de las reacciones. Se inspira en el pragmatismo de Juan Dewey y tiene como autores principales a Thorndike,Watson y Skinner, entre otros.También recibe el nombre de conductismo. El behaviorismo interpreta las conductas espontáneas o reflexivas como comportamientos que pueden ser explicados en términos de estímulo-respuesta.
  • 34.  Sus repetidos ensayos sobre los mecanismos de estímulo-respuesta, inicialmente centrados en los procesos de aprendizaje de los animales, que beben en las fuentes de Pavlov, aunque también enThorndike, le llevan a suponer que la conducta es controlable del mismo modo que se controla el funcionamiento de una máquina.Ya que si la conducta, como respuesta, es consecuencia de un estímulo, aquélla puede ser prevista y controlada.
  • 35. INVESTIGACIÓN CONDUCTISTA  Los planteamientos de Watson estaban basados en llamativos experimentos, como el del pequeñoAlbert de once meses, al que sometió a pruebas de causalidad inducidas, mediante las cuales logró hacer variar su comportamiento hacia unos mansos ratones blancos con los que jugueteaba
  • 36. Albert fue escogido como sujeto de experimentación por su gran estabilidad emocional. Mediante el experimento,Watson pretendía demostrar cómo podía condicionar la reacción de miedo de Albert hacia una rata blanca, que inicialmente no provocaba en el niño ninguna reacción aversiva, cómo podría generalizar esta conducta a otros estímulos similares y, por último, cómo eliminar esta conducta.
  • 37. Según describenWatson y Rayner (1920), los objetivos que perseguían con su experimento eran dar respuesta a las siguientes preguntas: • ¿Puede condicionarse a un niño para que tema a un animal que aparece simultáneamente con un ruido fuerte? • ¿Se transferirá tal miedo a otros animales u objetos inanimados? • ¿Cuánto persistirá tal miedo?
  • 38. El procedimiento seguido fue el siguiente: Se seleccionó a un niño sano de nueve meses,Albert, para el experimento. Se le examinó para determinar si existía en el un miedo previo a los objetos que se le iban a presentar (animales con pelo), examen que fue negativo. Sí se identificó un miedo a los sonidos fuertes (como golpear una lamina metálica con un martillo fuertemente).
  • 39. El experimento dio comienzo cuando Albert tenía 11 meses y tres días. Consistía en presentar al niño un objeto de color blanco al tiempo que un ruido fuerte (que se lograba golpeando una barra metálica detrás de la cabeza del niño). Después de varios ensayos, el niño sollozó ante la presencia de una rata y posteriormente generalizó su respuesta a otros estímulos: un perro, lana, un abrigo de piel, etc.
  • 40. El experimento no pudo llegar a término, no alcanzándose la fase de descondicionamiento, debido a que Albert fue sacado de la unidad hospitalaria en que se encontraba antes de su conclusión.
  • 41. Implicaciones Éticas  El experimento con el pequeñoAlbert abrió el debate sobre la ética a la hora de experimentar con seres humanos, contribuyendo al Establecimiento de límites para este tipo de experimentos.  Recientemente, después de siete años de investigación, Hall Beck descubrió que el nombre real del pequeñoAlbert, era Douglas Merritte y que falleció a la corta edad de seis años al haber desarrollado hidrocefalia, posiblemente a causa de una infección de meningitis.
  • 42. Postulados del Conductismo  Que el objeto de estudio de la psicología es la conducta observable.  Que la conducta es la actividad del organismo en su conjunto.  Que tanto las funciones fisiológicas como el comportamiento son actividades de estructuras físicas que como tales, pueden ser estudiadas por los métodos objetivos y rigurosos de las ciencias naturales.  Que la introspección por ser método subjetivo, carece de validez científica.
  • 43. Postulados del Conductismo Es célebre la frase, en la que sostiene que tomando una docena de niños cualesquiera, y aplicando técnicas de modificación de conducta, podría conseguir cualquier tipo de persona que deseara: “Dadme una docena de niños sanos, bien formados, para que los eduque, y yo me comprometo a elegir uno de ellos al azar y adiestrarlo para que se convierta en un especialista de cualquier tipo que yo pueda escoger - médico, abogado, artista, hombre de negocios e incluso mendigo o ladrón- prescindiendo de su talento, inclinaciones, tendencias, aptitudes, vocaciones y raza de sus antepasados”
  • 44.
  • 45.
  • 46. EPISTEMOLOGÍA GENÉTICA GENÉTICO - EVOLUTIVA Jean Piaget (1896 - 1980)  Psicólogo y pedagogo suizo.  Realizó estudios sobre la evolución mental del niño  Defendió que la mentalidad infantil es cualitativamente distinta de la del adulto
  • 48. ESTADIO EDAD APROX. CARACTERÍSTICAS Sensoriomotor 0 – 2 años -imitación, memoria, pensamiento -Conciencia de que los objetos no dejan de existir cuando se esconden Preoperacional 2 – 7 años -Desarrollo gradual del lenguaje y pensamiento simbólico -Dificultad para comprender puntos de vista ajenos Operaciones Concretas 7 – 11 años -Resuelve problemas concretos -Comprende la ley de la conservación -Clasifica y hace series -Comprende la reversibilidad Operaciones formales 11 años en adelante -Resuelve problemas abstractos de forma lógica -El pensamiento se hace más científico -Interés por la identidad y temas sociales
  • 49.
  • 50. TEORÍA DEL DESARROLLO COGNITIVO DE PIAGET. ESQUEMAS/ESTRUCTURAS (Variantes). Conductas que caracterizan un determinado momento del desarrollo evolutivo. FUNCIONES (invariantes) Procesos intelectuales comunes a todos los individuos Organización Proceso de categorización, sistematización y coordinación de las estructuras cognitivas. Adaptación Proceso o mecanismo de adaptación o ajuste al medio ambiente Asimilación Proceso de adquisición o incorporación de nueva información proveniente del mundo exterior Acomodación Proceso de cambio o ajuste de las estructuras cognitivas en base de la información asimilada.
  • 54. APRENDIZAJE POR DESCUBRIMIENTO Jeromé Bruner  Psicólogo norteamericano  Fundó el primer centro de psicología cognitiva en Harvard.  Estudió los procesos educativos, el desarrollo humano, el crecimiento cognitivo, la percepción, la acción, el pensamiento y el lenguaje
  • 55. HIPÓTESIS  “SE PUEDE ENSEÑAR CUALQUIER MATERIA A CUALQUIER NIÑO DE CUALQUIER EDAD SI SE HACE DE FORMA HONESTA”  “SE PUEDE ACELERAR CONTINUAMENTE EL DESARROLLO INFANTIL, DE MODO QUE LOS NIÑOS PUEDANALCANZAR NIVELES CADAVEZ SUPERIORES DE DESARROLLO EN EDADES SIEMPRE INFERIORES”
  • 57. FASES PARA LA TRANSMISIÓN DE CONOCIMIENTOS  El educador realiza la tarea, resaltando las partes del proceso  Induce al educando para que lo intente por si mismo  Refuerza lo que el estudiante aún no puede hacer y reduce la complejidad de la tarea  Dominada la tarea, anima a iniciar otra de orden superior  Incorporación del conocimiento adquirido al conocimiento verbalizado  Intercambio de conocimientos más allá de la tarea recién dominada.
  • 59. TEORÍA SOCIO HISTÓRICA CULTURAL Leon Semenovic Vygotsky (1896 - 1934)  Psicólogo soviético.  Profesor en la universidad y en el instituto de psicología de Moscú.  Su perspectiva es genética y evolutiva y confiere un papel decisivo a los aspectos socioculturales e históricos en el desarrollo y funcionamiento del pensamiento y del lenguaje.
  • 60.
  • 61. ZONAS DE DESARROLLO  ZONA DE DESARROLLO EFECTIVO, REAL O ACTUAL: lo que el alumno hace solo  ZONA DE DESARROLLO PRÓXIMO: lo que el estudiante hace con la ayuda de un adulto o compañeros. Diferencia entre la zona de desarrollo actual y la de desarrollo potencial  ZONA DE DESARROLLO POTENCIAL: lo que el alumno puede hacer luego del aprendizaje
  • 62. ZONA DE DESARROLLO REAL <convertir-se en> ZONA DE DESARROLLO POTENCIAL Actuando en la Zona de Desarrollo Próximo (mediación)
  • 63. APRENDIZAJE SIGNIFICATIVO D. P. Ausubel (1896 - 1934)  Psicopedagogo estadounidense  Brinda un valioso aporte al constructivismo