Boletin 1077 - Tramitación - Ley Integral Contra La Violencia Hacia Las Mujeres
Gipuzkoabizikletaz 2014 eu_gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak_girder
1. Gipuzkoako Foru Aldundia
GIPUZKOAKO HERRI
ARTEKO BIZIKLETA BIDEEN
SEINALEZTAPENERAKO
GOMENDIOAK
RECOMENDACIONES PARA
LA SEÑALIZACIÓN DE VÍAS
CICLISTAS INTERURBANAS EN
GIPUZKOA
2. Gipuzkoako Foru Aldundia
Mugikortasuneko eta Bide Azpiegituretako Departamentua
IZENBURUA / TÍTULO: Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak /
Recomendaciones para la senalización de vías ciclistas inteurbanas en Gipuzkoa
Testuak / Textos
Girder ingenieros, S.L.
Maketazioa / Maquetación
Imanol Tapia Etxeberria
Itzulpena / Traducción
Girder ingenieros, S.L. / Gipuzkoako Foru Aldundia
Inprimaketa / Impresión
Gipuzkoako Foru Aldundia
ISBN: 978-84-7907-713-6
D.L.: SS-826-2014
3. Gipuzkoako herri
arteko bizikleta bideen
seinaleztapenerako
gomendioak
Recomendaciones para
la seÑaliZación de vías
ciclistas interurbanas en
Gipuzkoa
Donostia-San Sebastián, 2014
Kultura, Gaz
Departame
4.
5. 5
ÍNDICE
1. INTRODUCCIÓN........................................... 9
1.1. Antecedentes..................................... 9
1.2. Alcance del Estudio.......................... 9
1.3. Tipología de vías ciclistas................. 9
1.3.1. Vía ciclista........................................ 10
1.3.1.1. Carril-bici..................................... 10
1.3.1.2. Carril-bici protegido....................... 10
1.3.1.3. Acera-bici..................................... 11
1.3.1.4. Pista-bici...................................... 11
1.3.2. Sendas ciclables............................... 11
1.3.2.1. Camino verde............................... 11
1.3.2.2. Vía ciclista-peatonal
segregada.................................... 11
1.3.2.3. Vía ciclista-peatonal en
coexistencia................................. 11
1.3.3. Calle en zona 30...............................
1.3.4. Calle de convivencia (urbano) y zona
de convivencia
(no urbano)....................................... 11
2. SEÑALIZACIÓN VERTICAL............................ 13
2.1. Características de los elementos
de señalización vertical................... 13
2.1.1. Dimensiones..................................... 13
2.1.2. Colores............................................. 14
2.1.3. Contenido......................................... 14
2.1.3.1. Sistema de selección de destinos. 15
2.1.4. Flechas............................................. 15
2.1.5. Distancias........................................ 16
2.1.6. Composición de carteles................... 17
2.1.6.1. Tipos de letra............................... 17
2.1.6.2. Tamaño de los caracteres............. 17
2.1.6.3. Número y separación entre líneas.. 17
2.1.6.4. Separación entre grupos de
palabras...................................... 18
2.1.6.5. Dimensionamiento de flechas
para señales de destino................ 18
2.1.6.6. Márgenes.................................... 19
2.1.6.7. Alineación vertical........................ 19
2.1.7. Retrorreflectancia.............................. 19
2.2. Criterios de implantación................. 19
2.2.1. Visibilidad......................................... 19
2.2.2. Posición longitudinal.......................... 20
2.2.3. Posición transversal.......................... 20
2.2.4. Altura............................................... 20
2.2.5. Orientación......................................... 20
2.2.6. Protecciones....................................... 20
2.3. Señalización de inicios de vías
ciclistas-peatonales.......................... 21
AURKIBIDEA
1. SARRERA..................................................... 9
1.1. AURREKARIAK...................................... 9
1.2. AZTERKETAREN IRISmena.................... 9
1.3. BIZIKLETA BIDEEN TIPOLOGIA............... 9
1.3.1. Bizikleta-bidea.................................... 10
1.3.1.1. Bizikleta-lerroa............................... 10
1.3.1.2. Bizikleta-lerro babestua.................. 10
1.3.1.3. Bizikleta-espaloia........................... 11
1.3.1.4. Bizikleta-pista................................ 11
1.3.2. Bizikleta-bidezidorrak.......................... 11
1.3.2.1. Bide berdea................................. 11
1.3.2.2. Bizikleta eta oinezkoen
bereizitako bidea......................... 11
1.3.2.3. Bizikleta eta oinezkoen
partekatutako bidea.................... 11
1.3.3. 30 guneko kalea................................. 11
1.3.4. Aldi bereko zirkulazioko kalea
(hiritarra) /aldi bereko zirkulasio
gunea (ez hiritarra).............................. 12
2. SEINALE BERTIKALAK.................................. 13
2.1. SEINALE BERTIKALEKO ELEMENTUEN
EZAUGARRIAK...................................... 13
2.1.1. Neurriak.............................................. 13
2.1.2. Koloreak............................................. 14
2.1.3. Edukia................................................ 14
2.1.3.1 Helmugak hautatzeko sistema....... 15
2.1.4. Geziak................................................ 15
2.1.5. Distantziak......................................... 16
2.1.6. Kartelak osatzea................................. 17
2.1.6.1. Letra-tipoa................................... 17
2.1.6.2. Karaktereen tamaina................... 17
2.1.6.3. Lerro-kopurua eta lerroen arteko
tartea.......................................... 17
2.1.6.4. Hitz-multzoen arteko tartea.......... 18
2.1.6.5. Helmugako seinaleetako gezien
neurriak....................................... 18
2.1.6.6. Marjinak...................................... 19
2.1.6.7. Lerrokatze bertikala..................... 19
2.1.7. Erretrorreflexioa.................................. 19
2.2. KOKATZEKO IRIZPIDEAK......................... 19
2.2.1. Ikusgarritasuna................................... 19
2.2.2. Luzetarako kokapena.......................... 20
2.2.3. Zeharkako kokapena.......................... 20
2.2.4. Altuera................................................ 20
2.2.5. Orientazioa.......................................... 20
2.2.6. Babesgailuak...................................... 20
2.3. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDEEN
HASIERAREN SEINALIZAZIOAK.............. 21
6. 6
2.4. Balizamiento....................................... 22
2.4.1. Sistemas de restricción de acceso a
las vías ciclistas-peatonales............... 22
2.4.2. Sistemas de contención..................... 22
2.4.3. Señalización y balizamiento en curvas. 22
2.5. Señalización vertical más
utilizada.............................................. 23
2.6. Otros casos de
señalización....................................... 24
2.6.1. Inclinación excesiva de la rasante....... 24
2.6.2. Restricciones de gálibo...................... 24
2.6.2.1. Estrechamiento de la calzada........ 24
2.6.2.2. Altura limitada.............................. 24
2.6.3. Pasos para peatones y
ciclistas............................................ 25
2.6.4. Cruce de animales............................ 25
2.6.5. Hitos kilométricos.............................. 25
3. SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL....................... 25
3.1. Color y reflectancia......................... 26
3.2. Marcas longitudinales: continuas
y discontinuas................................... 26
3.3. Marcas transversales...................... 27
3.4. Flechas............................................... 28
3.5. Inscripciones..................................... 28
3.6. Otras marcas..................................... 28
3.7. Utilización y casos más comunes.... 28
4. SEMAFORIZACIÓN...................................... 30
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN
HORIZONTAL Y VERTICAL............................ 31
5.1. Criterios de señalización de
cambios de tipo de vía
ciclista-peatonal................................ 31
5.2. Criterios de señalización de
intersecciones................................... 32
5.3. Velocidad máxima en vías ciclistas
peatonales.......................................... 34
5.4. Ejemplos tipo de señalización en
entornos urbanos............................. 34
5.4.1. Paso de acera-bici a acera en calle
unidireccional ............................... 39
5.4.2. Paso de acera-bici a calle 30
(unidireccional).................................
5.4.2.(bis) Paso de acera-bici a calle 30
(bidireccional)........................... 41
5.4.3. Comienzo y fin de zona 30................. 42
5.4.4. Paso de acera-bici a
carril-bici........................................... 43
5.4.5. Paso de carril-bici a acera.................. 44
2.4. BalizaK............................................... 22
2.4.1. Bizikleta eta oinezkoen bideetara
sartzeko murrizketa sistemak.............. 22
2.4.2. Eusteko sistemak............................... 22
2.4.3. Seinaleak eta balizak bihurgunetan..... 22
2.5. MAIZEN ERABILITAKO SEINALE
BERTIKALAK......................................... 23
2.6. SEINALEAK JARTZEKO BESTE KASU
BATZUK................................................ 24
2.6.1. Sestraren gehiegizko inklinazioa.......... 24
2.6.2. Galibo murrizketak.............................. 24
2.6.2.1. Galtzadaren estugunea................. 24
2.6.2.2. Altuera mugatua.......................... 24
2.6.3. Oinezkoentzako eta
txirrindularientzako pasaguneak.......... 25
2.6.4. Animaliek bidea zeharkatzea............... 25
2.6.5. Mugarri kilometrikoak......................... 25
3. SEINALE HORIZONTALAK............................. 26
3.1. KolorEA ETA ISLAPENA....................... 26
3.2. LUZETARAKO MARKAK: ETENAK ETA
ETENGABEAK........................................ 26
3.3. ZEHARKAKO MARKAK........................... 27
3.4. GeZIAK................................................. 28
3.5. InsKripZioAK...................................... 28
3.6. BESTE marKa BATZUK......................... 28
3.7. ERABILERA ETA OHIKO KASUAK............ 28
4. SEMAFOROAK EZARTZEA........................... 30
5. SEINALE HORIZONTAL-BERTIKALEN
IRIZPIDE OROKORRAK............................... 31
5.1. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDE MOTA
ALDATZEAREN SEINALIZAZIO
IRIZPIDEAK........................................... 31
5.2. BIDEGURUTZEAK SEINALEZTATZEKO
IRIZPIDEAK........................................... 32
5.3. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDEETAN
ABIADURA MAXIMOA............................ 34
5.4. sEINALE MOTEN EREDUAK EREMU
HIRITARREAN........................................ 34
5.4.1. Bizikleta-espaloitik noranzko
bakarreko kaleko espaloira igarotzea.. 39
5.4.2. Bizikleta-espaloitik, 30 eremuko
kalera (noranzko bakarrekoa)..............
5.4.2.(bis) Bizikleta-espaloitik 30 eremuko
kalera (bi noranzko)..................... 41
5.4.3. 30 gunearen hasiera eta bukaera........ 42
5.4.4. Bizikleta-espaloitik bizikleta-lerrora
igarotzea............................................. 43
5.4.5. Bizikleta-lerrotik espaloira igarotzea.... 44
7. 7
5.4.6. Paso de acera-bici a senda ciclable
en entorno urbano............................. 45
5.4.7. Paso de senda ciclable a
acera................................................ 47
5.4.8. Cruce de acera-bici con
calzada............................................. 48
5.4.9. Paso de acera-bici a calle de
convivencia....................................... 49
5.5. Ejemplos tipo de señalización en
entornos no urbanos....................... 50
5.5.1. Ocupación parcial segregada de la
calzada entre dos tramos de vía
ciclista-peatonal................................ 50
5.5.2. Ocupación parcial compartida de
calzada entre dos tramos de vía
ciclista-peatonal. Coexistencia............ 54
5.5.3. Paso de carril segregado ciclista-
peatonal a zona de coexistencia......... 56
5.5.4. Intersección de vía ciclista-peatonal
y camino rural o vía
no prioritarios .................................. 58
5.5.5. Intersección Vía ciclista-peatonal
y camino rural prioritario.
Prioridad camino
asfaltado ....................................... 61
5.5.6. Intersección entre vía
ciclista-peatonal y vía prioritaria.
Prioridad vía
motorizada........................................ 62
5.5.7. Intersección entre vías ciclistas-
peatonales y accesos rodados desde
una calzada...................................... 65
5.5.8. Ordenación de peatones, ciclistas y
vehículos motorizados en glorietas..... 70
6. SEÑALIZACIÓN DE OBRAS........................... 72
6.1. Señalización de los trabajos fijos
sin corte total de la vía
ciclista-peatonal................................ 72
6.2. Señalización de los trabajos
móviles sin corte total de la vía
ciclista-peatonal................................ 75
6.3. Señalización de los trabajos con
corte total de la vía
ciclista-peatonal................................ 77
6.4. Elementos de señalización y
balizamiento a emplear..................... 79
7. ANEXO SEÑALES......................................... 80
5.4.6. Bizikleta-espaloitik eremu hiritarreko
bizikleta-bidezidorrera igarotzea........... 45
5.4.7. Bizikleta-bidezidorretik espaloira
igarotzea............................................. 47
5.4.8. Bizikleta-espaloiak galtzada
gurutzatzea......................................... 48
5.4.9. Bizikleta-espaloitik aldi bereko
zirkulazioko kalera igarotzea............... 49
5.5. sEINALE MOTEN EREDUAK EREMU EZ
HIRITARREAN.......................................... 50
5.5.1. Zati bateko okupazio bereizia
bizikleta eta oinezkoen bideko bi
tarteen artean.................................... 50
5.5.2. Zati bateko okupazio partekatua
bizikleta eta oinezkoen bideko bi
tarteen artean. Aldi bereko zirkulazioa. 54
5.5.3. Banandutako bizikleta eta oinezkoen
lerrotik aldi bereko zirkulazio gunera.... 56
5.5.4. Bizikleta eta oinezkoen bideen eta
landa-bideen edo lehentasunik gabeko
bideen arteko bidegurutzeak .............. 58
5.5.5. Bizikleta eta oinezkoen bideen eta
lehentasunezko landa bideen arteko
bidegurutzea. Bide asfaltatuak
lehentasuna........................................ 61
5.5.6. Bizikleta eta oinezkoen bideen
eta lehentasunezko bideen arteko
bidegurutzea. Motordunen bideak
lehentasuna........................................ 62
5.5.7. Bizikleta eta oinezkoen bidea eta
motordunen arteko
bidegurutzeak..................................... 65
5.5.8. Oinezko, txirrindulari eta motordun
ibilgailuen antolamendua..................... 70
6. LANEN SEINALeztapenA............................ 72
6.1. LAN FINKOEN SEINALEZTAPENA,
bizikleta eta oinezkoen BIDEA
GUZTIZ ETEN GABE............................... 72
6.2. LAN HIGIKORREN SEINALEZTAPENA,
BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDEA
GUZTIZ ETEN GABE............................... 75
6.3. LANEN SEINALEZTAPENA
TXIRRINDULARI-OINEKOEN BIDEA
GUZTIZ ETENDA.................................... 77
6.4. ERABILIKO DIREN SEINALE ETA
BALIZEN ELEMENTUAK......................... 79
7. SEINALEEN ERANSKINA.............................. 80
8.
9. 9
1. SARRERA
1. INTRODUCCIÓN
1. INTRODUCCIÓN
1.1. ANTECEDENTES
Para la redacción de las presentes recomendaciones
se ha atendido fundamentalmente al Reglamento
General de Circulación, de obligado cumplimiento, y
al Catálogo de Señales Verticales de Circulación del
MOPT, así como a la Instrucción de Carreteras Norma
8.1-IC Señalización Vertical y 8.2-IC Marcas Viales,
con las que se ha buscado mantener una cierta simi-
litud expositiva.
También se ha tenido en cuenta la documentación es-
pecífica sobre vías ciclistas contenida tanto en el Ca-
tálogo de Señales de las Vías Ciclistas de Gipuzkoa,
como en el Manual de las Vías Ciclistas de Gipuzkoa,
y en las Recomendaciones de Uso y Circulación en las
Vías Ciclistas Forales (GFA/DFG).
Finalmente se han consultado otros documentos de
carácter internacional que abordan problemáticas si-
milares de señalización de vías ciclistas, observando
siempre el cumplimiento de la Convención de Viena
en cuanto que establece que las señales verticales
de circulación en Europa sean, si no iguales, similares
en todos los países.
1.2. ALCANCE DEL ESTUDIO
El objeto de estas recomendaciones es establecer
unos criterios básicos para la señalización de vías ci-
clistas en general, pero con especial incidencia en la
problemática y adecuado tratamiento de vías ciclistas
interurbanas, para satisfacer las necesidades de la
movilidad ciclista y peatonal.
En consecuencia estas recomendaciones se refieren
más a la señalización de vías interurbanas que a la
señalización de aceras bici, calles en zonas 30 y ca-
lles de convivencia, que se enmarcan en un entorno
más urbano y en el que, aún siendo aconsejable se-
guir estos criterios, las normas y regulaciones de cada
municipio pueden tener un mayor peso.
1.3. TIPOLOGÍA DE VÍAS CICLISTAS
La clasificación de las vías ciclistas queda definida en la
Ley 19/2001, de 19 de diciembre, de reforma del texto
1. SARRERA
1.1. AURREKARIAK
Gomendio hauek idazteko Zirkulazioko Erregelamen-
du Orokorrean jasotakoa hartu da kontuan, nahitaez
bete behar baita, bai eta MOPT delakoaren Zirkula-
zioko Seinale Bertikalen Katalogo Ofizialean, Erre-
pide jarraibideko 8.1-IC Seinaleztapen bertikala eta
8.2-IC Bide markak errepide arauetan bildutakoa
ere, eta gomendio hauen esposizioa haien antzekoa
izatea bilatu da.
Horiekin guztiekin batera, oso kontuan hartu da bizi-
kleta bideei buruz jasotako informazioa Gipuzkoako
Bizikleta Bideetako Seinaleen Katalogoan, Gipuzkoa-
ko Bizikleta Bideen eskuliburuan eta Foru Bizikleta
Bideetako Erabilera eta Zirkulazioko Gomendioetan
(GFA).
Azkenik, nazioarteko izaera duten beste hainbat agi-
ri ere kontsultatu dira bizikleta bideen seinaleztape-
naren antzeko arazoak lantzen dituztenak, betiere
Vienako konbentzioan jasotakoarekin bat datorrena
azpimarratuz, hau da, Europan zirkulazioko seinale
bertikalak herrialde guztietan, berdinak ez badira,
gutxienez oso antzekoak izan behar dutela.
1.2. AZTERKETAREN IRISMENA
Gomendio hauen xedea bizikleta bideen seinalezta-
penari buruzko oinarrizko irizpide batzuk finkatzean
datza, eta bereziki herri arteko bideetako arazoak
egoki landuz, txirrindularien eta oinezkoen mugikor-
tasunaren premiei erantzutearren.
Horren ondorioz, gomendio hauek herri arteko bi-
deetako seinaleztapenean oinarritzen dira nagusiki,
eta bizikleta-espaloi, 30 guneko kaleetako eta aldi
bereko zirkulazioko kaleetako seinaleak eremu hiri-
tarrean kokatzen direnez, irizpide hauei beraiei jarrai-
tzea komenigarria izan arren, kontuan izan behar da
kasu horietan udalerri bakoitzeko arau eta erregula-
zioak eragin handia izan dezaketela.
1.3. BIZIKLETA BIDEEN TIPOLOGIA
Abenduaren 19ko 19/2001 Legean bizikleta bideen
sailkapena definitu zen, Trafiko, motordun ibilgailuen
10. 10
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
articulado de la Ley sobre Tráfico, circulación de vehí-
culos de motor y seguridad vial (BOE nº 304, de 20 de
diciembre), quedando establecidos los siguientes tipos:
• Vía ciclista
– Carril bici
– Carril bici protegido
– Acera – bici
– Pista – bici
• Senda ciclable
Pero esta clasificación no tiene que suponer limitacio-
nes a la circulación ciclista, ya que las vías en las que
no queda expresamente prohibida la circulación ciclista
también pueden formar parte de los itinerarios ciclistas-
peatonales, en cuyo caso será conveniente tomar medi-
das de pacificación del tráfico motorizado o establecer
la convivencia con los peatones, según proceda.
En consecuencia se pueden considerar como vías
susceptibles de formar parte de un itinerario ciclista-
peatonal las siguientes:
• Vía ciclista
– Carril bici
– Carril bici protegido
– Acera – bici
– Pista – bici
• Senda ciclable
– Camino verde
– Vía ciclista-peatonal segregada
– Vía ciclista-peatonal en coexistencia
• Calle en zona 30
• Calle de convivencia / vía ciclista-peatonal com-
partida (urbano / no urbano)
1.3.1. Vía ciclista
Vía específicamente acondicionada para el tráfico de
ciclos, con la señalización horizontal y vertical corres-
pondiente, y cuyo ancho permite el paso seguro de
estos vehículos.
1.3.1.1. Carril-bici
Vía ciclista que discurre adosada a la calzada, en un
solo sentido o en doble sentido. Se señaliza emplean-
do bien una señal R-407 o una S-130.
1.3.1.2. Carril-bici protegido
Carril-bici provisto de elementos laterales que lo sepa-
ran físicamente del resto de la calzada, así como de la
zirkulazioa eta bide segurtasunaren Legearen testu
artikulatuaren eraldaketan (abenduaren 20ko 304
zk. BOE), eta mota hauek zehaztu ziren:
• Bizikleta-bidea
– Bizikleta-lerroa
– Bizikleta-lerro babestua
– Bizikleta-espaloia
– Bizikleta-pista
• Bizikleta-bidezidorra
Baina sailkapen horrek ez dio bizikletaren zirkula-
zioari mugak ezartzen, izan ere txirrindularien zir-
kulazioa espresuki debekatuta ez dagoen bide guz-
tiek bizikleta eta oinezkoentzako ibilbideen zati izan
baitaitezke, eta kasu horietan motordun zirkulazioa
baretzeko neurri egokiak hartzea edo oinezkoekin
batera aldi berean zirkulatzeko neurriak ezartzea
komeni da, kasuan kasu.
Ondorioz, bizikleta eta oinezkoen ibilbidearen osagai-
tzat har daitezke bide hauek:
• Bizikleta-bidea
– Bizikleta-lerroa
– Bizikleta-lerro babestua
– Bizikleta-espaloia
– Bizikleta-pista
• Bizikleta-bidezidorra
– Bide berdea
– Bizikleta eta oinezkoen bereizitako bidea
– Bizikleta eta oinezkoen partekatutako bidea
• 30 guneko kalea
• Aldi bereko zirkulazioko kalea / bizikleta eta oi-
nezkoen bide partekatua (hiritarra / ez hiritarra)
1.3.1. Bizikleta-bidea
Bereziki bizikletentzako egokitutako bidea, dagokion
seinaleztapen bertikal eta horizontalarekin eta bere
zabalerak ibilgailu hauen igarotze segurua ahalbide-
tzen duena.
1.3.1.1. Bizikleta-lerroa
Galtzadari atxikita doan bizikleta-bidea, noranzko ba-
karrean edo bi noranzkotan. R-407 edo S-130 seina-
leen bidez adieraziko da.
1.3.1.2. Bizikleta-lerro babestua
Galtzadaren gainontzeko partetik nahiz espaloitik
fisikoki banantzeko elementuz hornitutako bizikle-
11. 11
1. SARRERA
1. INTRODUCCIÓN
acera. Se señaliza empleando bien una señal R-407
o una S-130.
1.3.1.3. Acera-bici
Vía ciclista señalizada sobre la acera. Se señaliza em-
pleando una señal S-130.
1.3.1.4. Pista-bici
Vía ciclista segregada del tráfico motorizado, con tra-
zado independiente de las carreteras. Se señaliza em-
pleando bien una señal R-407 o una S-130.
1.3.2. Sendas ciclables
Vía para peatones y ciclos, segregada del tráfico mo-
torizado, y que discurre por espacios abiertos, par-
ques, jardines o bosques. Se señalizan con una señal
S-33.
Según el régimen de utilización de la vía, las sendas
ciclables podrán ser:
1.3.2.1. Camino verde
Se trata de una senda ciclable (S-33) vinculada a
entornos naturales emblemáticos, con una cierta vo-
cación de espacio para ocio, concepto que ha sido
aplicado a menudo a las vías férreas en desuso pero
se puede desarrollar a lo largo de otras vías, como
pueden ser los caminos de sirga de los canales de
agua, o caminos rurales y forestales.
1.3.2.2. Vía ciclista-peatonal
segregada
La vía segregada es aquella vía ciclista-peatonal (S-33)
que dispone de carriles separados para la circulación
ciclista y peatonal.
1.3.2.3. Vía ciclista-peatonal en
coexistencia
Es aquella vía ciclista-peatonal (S-33) sin carriles se-
parados para la circulación de peatones y ciclistas
donde ambos tráficos han de compartir la vía.
1.3.3. Calle en zona 30
En determinadas condiciones (bajas intensidades de
tráfico y velocidades muy reducidas), una vía abierta a
la circulación de vehículos motorizados puede ser un
buen apoyo para un itinerario ciclista.
En este caso los ciclistas y los automovilistas com-
parten la calzada sin ninguna restricción de acceso.
ta-lerroa. R-407 edo S-130 seinaleen bidez adiera-
ziko da.
1.3.1.3. Bizikleta-espaloia
Espaloiaren gainean seinaleztatutako bizikleta-bidea.
S-130 seinalearen bitartez adierazten da.
1.3.1.4. Bizikleta-pista
Motordun zirkulaziotik bereizitako bizikleta-bidea,
errepideetatik trazadura independente duena. R-407
edo S-130 seinaleen bidez adieraziko da.
1.3.2. Bizikleta-bidezidorrak
Oinezko zein txirrindularientzako bidea, motordun zir-
kulaziotik bereizia, eta gune irekietatik, parkeetatik,
lorategietatik edo basoetatik igarotzen dena. S-33
seinalearen bidez adieraziko da.
Bidearen erabilera-erregimenaren arabera, bizikleta
-bidezidor hauek bereiz daitezke:
1.3.2.1. Bide berdea
Bizikleta-bidezidor hau (S-33) ingurune natural deiga-
rri bati lotuta egoten da, aisialdirako gunea izan ohi
dena, eta maiz egun erabiltzen ez diren trenbide bati
lotuta, alabaina beste hainbat bideetan ere gara dai-
teke hala nola, ubideetako zirga bideak, landa- edo
baso-bideak.
1.3.2.2. Bizikleta eta oinezkoen bereizitako
bidea
Bizikleta eta oinezkoen zirkulaziorako lerro bereiziak
dituen (S-33) bizikleta eta oinezkoen bidea da.
1.3.2.3. Bizikleta eta oinezkoen
partekatutako bidea
Bizikleta eta oinezkoen zirkulaziorako lerro bereizirik
gabeko (S-33) bizikleta eta oinezkoen bidea da, bi
zirkulazioek bidea partekatu behar dutelarik.
1.3.3. 30 guneko kalea
Baldintza jakin batzuetan (zirkulazio intentsitate ba-
xua eta abiadura oso lasaiak), motordun ibilgailuen
zirkulaziorako bide irekia laguntza egokia izan daite-
ke bizikleta-ibilbideentzat.
Kasu honetan txirrindulariek eta auto gidariek galtza-
da partekatzen dute sartzeko inolako mugarik gabe.
12. 12
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
Para garantizar la seguridad será necesario establecer
normas específicas y elementos físicos que reduzcan
la velocidad máxima a 30 km/h.
Esta solución es posible para intensidades inferiores a
1.000 veh/día y con velocidades bajas. Si no se dan
estas condiciones, para implantar una zona 30 hará fal-
ta recurrir a medidas de reducción de la velocidad y de
disminución de la intensidad de tráfico. Esto es posible
mediante la ordenación del tráfico, cambio de sentidos
de la circulación, reducción del ancho de la calzada,
etc… previos al establecimiento de la zona 30.
1.3.4. Calle de convivencia (urbano)
y zona de convivencia
(no urbano)
Son aquellas calles y zonas en las que los peatones y
los ciclistas pueden utilizar toda la zona de circulación
y tienen prioridad en toda la calzada, pero en la que
tienen permitida la entrada vehículos motorizados,
respetando siempre la siguiente jerarquía: peatón –
bicicleta – vehículo motorizado. Es decir, no hay nin-
guna separación física entre las personas usuarias y
vehículos: es una cohabitación.
Estas calles y zonas son adecuadas para la circula-
ción ciclista, pero dando siempre prioridad al peatón,
puesto que los peatones pueden utilizar toda la zona
de circulación, y además los juegos y los deportes es-
tán autorizados si se trata de un entorno urbano (calle
de convivencia). Los vehículos a motor y bicicletas no
podrán circular a más de 20 km/h.
Se señalizarán con las señales S-28 y S-29 en la en-
trada y salida de la calle, y en todas las incorporacio-
nes a ésta.
Segurtasuna bermatu ahal izateko abiadura muga 30
km/h-tan jartzeko arau zehatzak eta elementu fisi-
koak ezartzea ezinbestekoa da.
Irtenbide hori posible da eguneko 1.000 ibilgailu-
tik beherako zirkulazio intentsitatea eta abiadura
lasaiak daudenean. Baldintza horiek betetzen ez
badira, 30 gunea ezartzeko abiadura moteltzeko
eta intentsitatea jaisteko neurriak ezarri beharko
dira. 30 gunea ezarri aurretik zirkulazio antolaketa
aldatuz, galtzadaren zabalera estutuz, etab. gauza
daiteke.
1.3.4. Aldi bereko zirkulazioko kalea
(hiritarra) / aldi bereko zirkulazioko
gunea (ez hiritarra)
Kale/bide hauetan oinezkoak eta txirrindulariak zir-
kulazio eremu osoan zehar ibil daitezke eta lehenta-
suna dute galtzada osoan, baina bizikletak eta mo-
tordun ibilgailuak ere bertara sar daitezke, betiere
hierarkia hau errespetatzen delarik: oinezkoak – bizi-
kleta – motordun ibilgailua. Hau da, ez dago bereiz-
keta fisikorik pertsona erabiltzaileen eta ibilgailuen
artean: bizikidetasuna da.
Kale/bide eta gune hauek egokiak dira bizikleta-
rien zirkulaziorako, baina beti oinezkoak lehentasu-
na duela ahaztu gabe, oinezkoak zirkulazio eremu
osoan zehar ibil daitezkeelako, eta gainera, jolasak
eta kirola ere baimenduta daude hirigunean baldin
badaude (elkarrekin partekatzeko kalea). Motordun
ibilgailuak eta bizikletak ezin dira 20 km/h abiadura-
tik gora ibili.
S-28 eta S-29 seinaleen bitartez adieraziko da ka-
learen sarreran zein irteeran, bai eta kalera sartzeko
gune guztietan ere.
13. 13
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
2. SEÑALIZACIÓN VERTICAL
La señalización de una vía ciclista y de su entorno
debe cumplir las siguientes funciones:
• Informar sobre el acceso al itinerario ciclista des-
de el entorno más próximo y, especialmente, des-
de los puntos de interés preferentes.
• Conducir confortablemente al usuario a lo largo
del itinerario sin tener que pararse en cada inter-
sección para mirar un plano.
• Permitir al usuario circular con seguridad a lo lar-
go de todo el itinerario con señalización específica
de prioridades, especialmente si el tráfico es com-
partido con vehículos de motor.
Y se debe caracterizar por su:
• Visibilidad – la colocación se debe hacer en el
lugar adecuado de forma que la señal sea perfec-
tamente visible.
• Legibilidad – el número de destinos debe ser limi-
tado para facilitar la lectura, para lo que es pre-
ciso jerarquizar y seleccionar las informaciones
pertinentes.
• Continuidad – evitando las pérdidas de destino.
• Uniformidad – la tipología de las señales informa-
tivas y de resto de los elementos destinados a la
señalización debe ser uniforme en dimensiones,
colores, alturas, etc…
Para la señalización vertical de las vías ciclistas se
utilizarán las señales del Reglamento General de Cir-
culación, y señales informativas.
2.1. CARACTERÍSTICAS DE LOS ELEMENTOS
DE SEÑALIZACIÓN VERTICAL
2.1.1. Dimensiones
Las señales seguirán lo establecido en el Catálogo
de Señales Verticales de Circulación del MOPT y en
el Reglamento General de Circulación, pero tendrán
el tamaño indicado en la tabla adjunta cuando sus
destinatarios sean usuarios ciclistas y peatones. Las
señales destinadas a los usuarios de las carreteras
tendrán las dimensiones que procedan según lo esta-
blecido en la Instrucción 8.1-IC y 8.3-IC.
2. SEINALE BERTIKALAK
Bizikleta bideko eta bere inguruko seinaleek eginki-
zun hauek beteko dituzte:
• Bizikleta ibilbidera sartzeari buruzko informazioa
ematea gertuko ingurunetik eta, bereziki, lehen-
tasunezko gune interesgarrienetatik.
• Erabiltzailea modu erosoan gidatuko du ibilbidean
zehar bidegurutzera iristean planoa begiratzeko
gelditzea saihestuz.
• Erabiltzailea segurtasunez zirkulatzea erraztea
ibilbide osoan zehar lehentasunak berariaz zehaz-
tuz, bereziki espazio hori motordun ibilgailuekin
partekatzen duen kasuetan.
Eta ezaugarri hauek izango ditu:
• Ikusgarritasuna – seinalea toki egokian jarriko da
seinalea erraz ikus dadin.
• Irakurgarritasuna – helmuga kopurua mugatua
izango da errazago irakurtzearren eta , horreta-
rako, guneari dagokion informazioa hautatu eta
hierarkizatu behar da.
• Jarraitutasuna – helmugak galtzea saihestearren.
• Berdintasuna – informazio seinaleen eta seina-
leetako bestelako elementuen tipologia berdina
izango da neurri, kolore, altuera, etab.ei dagokio-
nez.
Bizikleta bideen seinaleztapen bertikalean Zirkula-
zioko Erregelamendu Orokorreko seinaleak eta infor-
mazio seinaleak erabiliko dira.
2.1. SEINALE BERTIKALEKO ELEMENTUEN
EZAUGARRIAK
2.1.1. Neurriak
Seinaleak MOP delakoaren Zirkulazioko Seinale Ber-
tikalen Katalogoan eta Zirkulazioko Erregelamendu
Orokorrean jasotakoarekin bat datoz, baina ondoko
taulan adierazitako neurriak izango dituzte seinale
horiek txirrindulari eta oinezkoei zuzenduta daude-
nean. Errepideetako erabiltzaileentzat ezarritako sei-
naleak 8.1-IC eta 8.3-IC errepide arauetan zehaztuta-
ko neurriak izango dituzte.
14. 14
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
Previa justificación se podrán utilizar de otro tamaño,
según las características de la circulación y, en espe-
cial, de la velocidad.
Dimensiones de las señales
ciclistas
(cm)
Señales cuadradas 40*40
Señales rectangulares 40*60
Señales triangulares l=50
Señales circulares Ø=45
Señales octogonales Ø=60
Señales informativas
Según tamaño
letra
2.1.2. Colores
Los colores utilizados en las señales de código son
los que establece el Reglamento General de Circula-
ción y las coordenadas cromáticas y factor de lumi-
nancia iniciales cumplen con los valores de la Tablas
2 de la EN 12899-1 para materiales de Clase CR2:
Aldez aurretik justifikatuta dagoenean, beste neurri-
koak ere ezarri ahal izango dira, zirkulazio ezaugarrien
arabera, eta bereziki, abiadura kontuan hartuta.
Bizikletarientzako seinaleen
neurriak
(cm)
Seinale karratuak 40*40
Seinale errektangeluarrak 40*60
Seinale triangeluarrak l=50
Seinale zirkularrak Ø=45
Seinale oktogonalak Ø=60
Informazio seinaleak
Letra-tamainaren
arabera
2.1.2. Koloreak
Kode seinaleetan erabilitako koloreak Zirkulazioko
Erregelamendu Orokorrean zehaztutakoak dira, eta
koordenatu kromatikoak eta hasierako luminantzia
faktoreak EN 12899-1 ko 2. Taulako baloreak bete-
tzen dituzte CR2 Klaseko materialentzat:
Kolorea/Color 1 2 3 4
Luminantzia faktorea
Factor de luminancia
x y x y x y x y ß
Zuria/Blanco .305 .315 .335 .345 .325 .355 .295 .325 ≥0.27
Gorria/Rojo .735 .265 .700 .250 .610 .340 .660 .340 ≥0.03
Urdina/Azul .130 .090 .160 .090 .160 .140 .130 .140 ≥0.01
Berdea/Verde .110 .415 .170 .415 .170 .500 .110 .500 ≥0.03
Informazio seinaleetan ondorengo hauek erabiliko dira:
• Hondo zuria, letrak beltzez, H=75 mm
2.1.3. Edukia
Orientazio eta norabideko seinaleak (informazio seina-
leak) erabiltzaileari sarearen gune bakoitzean eman
behar zaion informazioa hautatzen ahaleginduko
dira.
Ondoko gomendioen helbururako, seinaleen bidez adie-
razi behar diren tokiak bizikletak erabiltzen dituztenen-
tzat interesgarritzat jotzen direnak izango dira, betiere
bere garrantzia eta premien arabera antolatuta. Lehen-
tasunaren arabera, seinaleen bidez adieraziko dira he-
rriak, garraio publikoko sarbideak , industria-poli-
gonoak, eta, noizean behin, toponimoak.
Gehigarri gisa, helmuga hauek ere seinaleztatzeko
aukera azter daiteke:
En las señales informativas serán los siguientes:
• Fondo blanco, letras negro, H=75 mm
2.1.3. Contenido
La señalización de orientación y dirección (señales in-
formativas) debe tratar de seleccionar la información
que hace falta proporcionar a los usuarios en cada
punto de la red.
A efectos de las siguientes recomendaciones, los lu-
gares que deben señalizarse serán aquellos que inte-
resen a las personas usuarias de bicicletas, de ma-
nera jerarquizada según su importancia y necesidad.
Prioritariamente se señalizarán poblaciones, accesos
a transporte público, polígonos industriales, y, oca-
sionalmente, topónimos.
Adicionalmente se podría plantear la posibilidad de
señalizar:
15. 15
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
• Lugares turísticos
• Equipamientos escolares, sanitarios, deportivos y
de ocio
• Equipamientos comerciales
• Zonas de aparcamiento
• Puntos de suministro de agua y lavabos
• Establecimientos relacionados con la hostelería y
restauración
2.1.3.1. Sistema de selección de destinos
De acuerdo con los nueve itinerarios que componen la
Red Básica de Vías Ciclistas de Gipuzkoa, que son:
• 1 – “Donostia / Irun”
• 2 – “Donostia / Mutriku”
• 3 – “Donostia / Beasain”
• 4 – “Valle del Deba”
• 5 – “Valle del Urola”
• 6 – “Bergara / Beasain”
• 7 – “Valle del Bidasoa”
• 8 – “Valle del Leitzaran”
• 9 – “Valle del Ego”
Se determinan los núcleos poblacionales a señalizar
considerando siempre el mapa de la red proyectada y
las distancias a las que se encuentran las poblacio-
nes, no considerando poblaciones situadas a más de
15 km salvo en tramos en los que no se encuentren
poblaciones en esta distancia del punto a señalizar, e
indicando las poblaciones o elementos a señalizar de
uno en uno, y de forma secuencial.
2.1.4. Flechas
En las señales informativas en las que sea preciso
indicar la dirección (carteles de dirección final) solo se
admitirán las siguientes orientaciones de flechas:
• Flecha vertical hacia arriba (continuar itinerario).
• Flecha horizontal hacia la derecha (giro a la dere-
cha en intersección perpendicular).
• Flecha horizontal hacia la izquierda (giro a la iz-
quierda en intersección perpendicular).
• Flecha inclinada 45º hacia la izquierda y hacia arri-
ba (Giro a la izquierda en intersección sesgada).
• Flecha inclinada 45º hacia la derecha y hacia arri-
ba (Giro a la derecha en intersección sesgada).
Los carteles de dirección final serán siempre rectan-
gulares y de dimensiones estandarizadas, quedando
• Gune turistikoak
• Eskola, osasun, kirol eta aisiaren
ekipamenduak.
• Merkataritza ekipamenduak
• Aparkalekuak
• Urez hornitzeko guneak eta komunak
• Ostalaritza eta sukaldaritzari lotutako tokiak
2.1.3.1. Helmugak hautatzeko sistema
Gipuzkoako Oinarrizko Bizikleta Bide Sarea osatzen
duten bederatzi ibilbide hauei jarraituz:
• 1 – “Donostia / Irun”
• 2 – “Donostia / Mutriku”
• 3 – “Donostia / Beasain”
• 4 – “Debarroa”
• 5 – “Urola bailara”
• 6 – “Bergara / Beasain”
• 7 – “Bidasoa bailara”
• 8 – “Leitzaran bailara”
• 9 – “Ego bailara”
Seinaleen bidez adieraziko diren hiri edo herriak
zehazteko proiektatutako sarearen mapa eta herri
horietara iristeko distantziak hartzen dira kontuan,
eta horren arabera 15 km-tik aurrerako herriak ez dira
aintzat hartuko, seinalizatuko den gunetik distantzia
horretara beste herririk ez dagoen kasuetan salbu.
Halaber, seinalizatuko diren herriak edo elementuak
banan-banan eta elkarren segidan adieraziko dira.
2.1.4. Geziak
Norabidea adieraztea beharrezkoa den informazio
seinaleetan (amaierako helbideko karteletan) gezien
orientazio hauek baino ez dira onartuko:
• Gezi bertikala gorantz (ibilbidea jarraitu).
• Gezi horizontala eskuinalderantz (bidegurutze
perpendikularrean biraketa eskuinera).
• Gezi horizontala ezkerralderantz (bidegurutze per-
pendikularrean biraketa ezkerrera).
• 45° ezkerralderantz eta gorantz inklinatutako ge-
zia (bidegurutze alboratuan biraketa eskuinera).
• 45° eskuinalderantz eta gorantz inklinatutako ge-
zia (bidegurutze alboratuan biraketa ezkerrera).
Amaierako helmugako bideko kartelak errektange-
luarrak izango dira beti eta araupetutako neurrikoak,
16. 16
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
indicado el destino con una flecha impresa en el car-
tel. No se utilizarán carteles flecha como tales.
2.1.5. Distancias
Muchas señales informativas requieren que aparezca,
en ellas o en un panel complementario, una indica-
ción de la distancia a la que se encuentra un punto
característico, un nudo, el comienzo de un peligro o
prescripción, etc…
Las distancias en las señales informativas se deter-
minarán en km, atendiendo a los siguientes criterios:
• Las distancias superiores a 1.500m se redondearán
al kilómetro entero más próximo, y se expresarán en
kilómetros enteros sin incluir el símbolo “km”.
• Las distancias comprendidas entre 1.500m y 500
m se redondearán al medio kilómetro más próxi-
mo, y se expresarán con un solo decimal sin incluir
el símbolo “km”.
• Las distancias inferiores a 500 m se redondea-
rán al hectómetro más próximo y se expresarán
en metros, como múltiplos de 100, añadiendo el
símbolo “m”.
• Si alguno de los destinos tuviese nombre com-
puesto que ocupase dos líneas, la indicación de la
distancia se centrará.
eta helmuga kartelean inprimatutako geziaren bidez
adieraziko da. Ez da gezi formako kartelik erabiliko.
2.1.5. Distantziak
Informazio seinale ugarietan, edo panel osagarrietan,
gune esanguratsu bat, gurutzagune bat, arrisku edo
agindu baten abiapuntua, etab. kokatuta dagoen dis-
tantziaren adierazpena ezarri behar da.
Informazio seinaleetan distantziak km-tan adieraziko
dira, irizpide hauei jarraiki:
• 1.500 m-tik gorako distantziak hurbileko kilome-
tro osora biribilduko dira, eta kilometro osoen bi-
dez adieraziko dira “km” ikurra ezarri gabe.
• 1.500 m eta 500 m bitarteko distantziak hurbi-
leko kilometro erdira biribilduko dira, hamartar
bakarrarekin adieraziko dira “km” ikurra ezarri
gabe.
• 500 m-tik beherako distantziak hurbileko hekto-
metrora biribilduko dira eta metrotan adieraziko
dira, 100 zenbakiaren multiploetan, “m” ikurrare-
kin.
• Helmugaren batek bi lerro hartzen dituen izen
konposatua baldin badu, distantziaren argibidea
erdira ekarriko da.
Gezia bidegurutze alboratuan
Flecha en intersección sesgada
17. 17
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
Las distancias o la longitud de un tramo peligroso,
de un túnel, o la extensión de una prescripción en los
paneles complementarios se redondearán a múltiplos
de 10 m hasta 50 m, de 50 m entre 100 y 500 m, o
de 100 m entre 600 y 900 m.
En estos paneles, si hubiera que indicar longitudes o
distancias no inferiores a 1 km se seguirá el mismo
criterio que para las señales informativas expuesto
con anterioridad en este mismo apartado.
Las señales se situarán, lo más próximas posible a
la distancia indicada en el panel complementario que
las acompañe.
Los paneles complementarios de distancia se coloca-
rán siempre en la parte inferior de la señal, salvo para
la señal R-1 (ceda el paso), para la que el panel se
colocará en la parte superior.
2.1.6. Composición de carteles
2.1.6.1. Tipos de letra
La letra a emplear en las señales y paneles informati-
vos será CCRige.
2.1.6.2. Tamaño de los caracteres
Se define como altura básica de letra la de la letra
mayúscula o número de mayor tamaño de un panel,
siendo el tamaño escogido 75 mm. Se podrá aumen-
tar o disminuir el tamaño de letra un 33 % previa jus-
tificación.
La altura de las letras minúsculas sin apéndice ver-
tical se aproximará lo más posible a las tres cuartas
partes de la altura de la mayúscula de la inscripción.
La altura de los números será igual a la de las letras
mayúsculas de la inscripción a la que acompañen.
La altura de los pictogramas será de 150 mm.
La altura de los caracteres de los paneles comple-
mentarios será de 6,5 cm.
En las señales de orientación y dirección los nombres
de las poblaciones se escribirán en mayúsculas en su
totalidad, y los restantes nombres propios solo con
mayúscula en la primera letra. Los nombres comunes
se escribirán solo en minúsculas, siendo preferible su
sustitución por pictogramas siempre que sea posible.
2.1.6.3. Número y separación entre líneas
En ningún caso se dispondrán en un mismo panel más
de dos líneas con nombres.
Panel osagarrietan tarte arriskutsuaren, tunelaren
edo agindu baten distantzia edo luzera 10 m-en mul-
tiploetara biribilduko dira 50 m arte, 50 m-en multi-
ploetara 100 m eta 500 m bitartean, eta 100 m-en
multiploetara 600 m eta 900 m bitartekoetan.
Panel horietan 1 km baino txikiagoa den luzera edo
distantzia adierazi behar bada, atal honetan bertan
aurretik adierazitako informazio seinaleetan erabili-
tako irizpideak hartuko dira kontuan.
Seinaleak, daramatzaten panel osagarrian adierazi-
tako distantziatik ahalik eta gertuen kokatuko dira.
Distantzia adierazten duten panel osagarriak seina-
learen beheko aldean ezarriko dira beti, R-1 seina-
lean (utzi pasatzen) salbu, kasu horretan panela goi-
ko aldean ezarriko baita.
2.1.6. Kartelak osatzea
2.1.6.1. Letra-tipoa
Informazio seinale eta paneletan erabiliko den letra
CCRige izango da.
2.1.6.2. Karaktereen tamaina
Karaktereen oinarrizko altueratzat hartuko da pane-
leko letra larriaren edo tamaina handieneko zenba-
kiaren altuera, hautatutako tamaina 75 mm izanik.
Letraren tamaina 1/3 handitu edo txikitu ahal izango
da aurretik justifikatuz gero.
Luzakin bertikalik gabeko letra xeheen altuera hitz
bereko letra larrien altueraren hiru laurdenari hurbil-
duko zaio ahal den neurrian.
Zenbakien altuera eta inskripzio bereko letra larrien
altuera berdina izango da.
Piktogramen altuera 150 mm izango da.
Panel osagarrietan karaktereen altuera 6,5 cm-koa
izango da.
Orientazio eta norabidezko seinaleetan herrien ize-
nak letra larriz idatziko dira, eta gainerako izen bere-
zietan lehenengo letra larria eta gainerakoak xeheak
izango dira. Izen arruntetan, aldiz, dena letra xehez
idatziko da, eta ahal den guztietan, izenak piktogra-
men bidez ordezkatzea komeni da.
2.1.6.3. Lerro-kopurua eta lerroen arteko tartea
Panel berean ez da sekula izenez osatutako bi lerro
baino gehiago jarriko.
18. 18
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
En conjuntos de varias subseñales, cada una de ellas
no contendrá más de dos líneas, ni el conjunto más
de seis.
La separación vertical entre líneas horizontales no
será inferior a dos tercios de la altura de las letras ma-
yúsculas empleadas. Si conviniera escribir un nombre
compuesto en dos o más líneas, la separación entre
éstas se podrá reducir a dos tercios de la anterior.
Azpi-kartel bat baino gehiagoko multzoetan, azpi-kartel
bakoitzak ez du bitik gorako lerro-kopurua izango, eta
multzo osoak ez du seitik gorako lerro-kopurua izango.
Lerro horizontalen arteko tarte bertikala ez da era-
bilitako letra larrien altueraren bi herenak baino txi-
kiagoa izango. Izen konposatua bi edo bi baino lerro
gehiagotan idaztea komeni bada, lerroen arteko tar-
te bertikala txikiagotu daiteke aipatutako altueraren
bi herenekoa izateraino.
2.1.6.4. Hitz-multzoen arteko tartea
Adierazitako helbide komunei dagozkien hitz-mul-
tzoen, zenbakien edo ikurren arteko tartea ahalik
eta handiena izango da, eta gutxienez, kartelean era-
bilitako oinarrizko altuerarena bezalakoa izango da.
2.1.6.5. Helmugako seinaleetako gezien
neurriak
Helmugako seinaletako gezien neurriak hauek izango
dira: linea bakar bateko informazio seinaleetan gezia
16 cm-koa izango da, eta bi lerroko informazio sei-
naleetan gezia 20 cm-koa izango da. Gainerako pro-
portzioak Hiriko Informazio Seinaleen Gomendioak
(AIMPE 1995ko urria) izenekoaren 5. atalean bildu-
takoaren araberakoak izango dira.
2.1.6.4. Separación entre grupos de palabras
Los grupos de palabras, números o símbolos correspon-
dientes a las direcciones comunes indicadas estarán
separados entre sí lo máximo posible y, en todo caso,
no menos de la altura básica empleada en el cartel.
2.1.6.5. Dimensionamiento de flechas para señales
de destino
Las dimensiones de las flechas de destino serán las
siguientes: para las señales informativas de una sola
línea la flecha será de 16 cm, y para las señales infor-
mativas de dos líneas la flecha será de 20 cm, que-
dando el resto de sus proporciones según lo estable-
cido en el apartado 5 de las Recomendaciones para la
Señalización Informativa Urbana (AIMPE oct 1.995).
19. 19
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
2.1.6.6. Márgenes
Los márgenes tanto laterales como superiores e infe-
riores, no serán inferiores a un medio de la altura de las
letras mayúsculas empleadas, es decir, 5 cm. Deberán
ser todos iguales, y no exceder del mínimo citado.
2.1.1.7. Alineación vertical
Las líneas de las inscripciones se alinearán vertical-
mente por el lado más próximo al borde: las palabras,
números o símbolos situados a la izquierda se alinea-
rán por su principio, y los situados a la derecha, por
su final. Los nombres compuestos que ocupen dos
líneas deberán ir centrados.
Si en todas las líneas de un cartel hubiera un elemento
característico común, todos ellos se alinearán vertical-
mente, con independencia de que el grupo de palabras
estuviera situado a la izquierda o a la derecha del cartel.
Se recomienda en este caso alinear también el extremo
opuesto de las líneas variando la separación intermedia.
2.1.2. Retrorreflectancia
Todos los elementos de una señal o panel deberán
ser retrorreflexivos en su color, salvo el negro. El ni-
vel de retrorreflexión apropiado para las señales de
vías ciclistas será el nivel 2. El valor del coeficiente
de retrorreflexión correspondiente será el fijado en el
artículo 701 del Pliego de Prescripciones Técnicas Ge-
nerales para obras de Carreteras y Puentes (PG-3).
2.2. CRITERIOS DE IMPLANTACIÓN
2.2.1. Visibilidad
Se considera que la máxima distancia a la que se pue-
de leer un mensaje es igual a 600 veces la altura de la
letra o símbolo, en este caso 45 m (para letra de 75
mm). Esta distancia permite a los distintos usuarios
percibir la señal e interpretar su mensaje, así como
realizar las acciones oportunas.
Además hay que considerar la visibilidad geométrica
determinada mediante la visual dirigida por el ciclista
hacia una señal o panel, visual que se hallará libre de
obstáculos. En caso contrario será preciso:
• Cambiar el emplazamiento de la señal o panel,
generalmente adelantándolo y añadiendo un panel
complementario con la distancia.
• Suprimir los obstáculos que intercepten la visual.
2.1.6.6. Marjinak
Alboko zein goiko eta beheko marjinak ez dira izango
erabilitako hitzen letra larrien erdia baino txikiagoak,
hau da, 5 cm. Denak berdinak izango dira eta ez dute
aipatutako gutxieneko hori gaindituko.
2.1.6.7. Lerrokatze bertikala
Inskripzioen lerroak bertikalki lerrokatuko dira ertze-
tik hurbilen dagoen aldetik: ezkerraldean kokatutako
hitzak, zenbakiak edo ikurrak beren hasieratik lerro-
katuko dira, eta eskuinaldean kokatuta daudenak,
berriz, amaieratik lerrokatuko dira. Bi lerro hartzen
duten izen konposatuak erdira ekarriko dira.
Kartel bateko lerro guztietan elementu bereizgarri
komuna aurkituko balitz, kartel guztiak bertikalki le-
rrokatuko lirateke, hitzen multzoa kartelaren eskui-
naldean edo ezkerraldean kokatuta egon arren. Kasu
horretan lerroen aurkako muturra ere lerrokatzea go-
mendatzen da, tarteko bereizketa aldatuz.
2.1.7. Erretrorreflexioa
Seinale edo paneleko elementu guztiak erretroerre-
flexiboak izango dira koloreari dagokionez, beltza
salbu. Bizikleta bideetako seinaleei dagokion erre-
troerreflexio maila egokiena 2 maila da. Dagokion
erretroerreflexio koefizientearen balioa Errepide eta
Zubietako Obren Baldintza Tekniko Orokorren plegu-
ko 701 artikuluan zehaztuta dator (PG-3).
2.2. KOKATZEKO IRIZPIDEAK
2.2.1. Ikusgarritasuna
Mezu bat irakur daitekeen gehieneko distantzia letra
edo ikurraren altuera baino 600 aldiz handiagokoa
dela jotzen da, kasu honetan 45 m (75 mm-ko letra-
rentzat). Distantzia horri esker, bideko erabiltzaileak
seinalea ikusi, mezua interpretatu eta egingo duen
maniobra edo mugimendua erabaki dezake.
Horrez gain, ikusgarritasun geometrikoa ere kontuan
hartu behar da, txirrindulariak seinale edo panel ba-
tera zuzendutako begi-lerroan traba egiten duten era-
gozpenik gabeko gehieneko distantzia, alegia. Horre-
la ez bada, honako neurriak hartu behar dira:
• Seinale edo panelaren kokalekua aldatu, gehie-
netan aurreratu egin beharko da, eta distantzia
adierazten duen panel osagarria ezarri.
• Ikuspenari traba egiten dioten eragozpenak ezabatu.
20. 20
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
2.2.2. Posición longitudinal
Las señales de advertencia de peligro se colocarán a no
más de 60 m de la sección donde se pueda encontrar el
peligro que anuncien. Esta distancia de no más de 60 m
se establecerá en función del perfil longitudinal de la vía.
Las señales de reglamentación se situarán normalmen-
te en la sección donde empiece su aplicación, sin reite-
ración general a lo largo del trazado, salvo después de
un cruce o convergencia si se considerase necesario.
Las señales de información se situarán lo más cerca
posible del punto característico al que se refieran.
Si se requieren decisiones diferentes por parte de los
usuarios, las señales deberán estar suficientemente
alejadas entre sí para que dichas decisiones puedan
tomarse sucesivamente y con seguridad, sin que se
verifiquen solapes o faltas de visibilidad entre ellas.
2.2.3. Posición transversal
Las señales se colocarán preferentemente en el mar-
gen derecho de la plataforma ciclista – peatonal. Como
excepción puede considerarse la posibilidad de colo-
carlas en el margen izquierdo en el caso de vías segre-
gadas si la colocación en el margen derecho pudiera
suponer un obstáculo para las aceras contiguas, etc.
No se duplicarán señales.
Se procurará colocar las señales de forma que su borde
más próximo diste al menos 0,50 m del borde de la pla-
taforma, pudiendo quedar el poste o apoyo a 0,90 m.
Se evitará que unas señales perturben la visibilidad
de otras.
2.2.4. Altura
La diferencia de cota entre el borde inferior de la señal
y el borde de la plataforma será de más de 2,40 m.
2.2.5. Orientación
Las señales situadas en los márgenes de la plata-
forma se orientarán ortogonales a la misma, pero en
caso de presencia de curvas, se podrán girar ligera-
mente para permitir su adecuada visualización, consi-
derando para ello la visual lanzada a 25 – 30 m de la
ubicación de la señal.
2.2.5. Protecciones
Como norma general, no se protegerán las señales.
2.2.2. Luzetarako kokapena
Arriskuaz ohartaraztezko seinaleak aipatutako arris-
kua dagoen sekziora iritsi baino 60 m lehenago eza-
rriko dira. Distantzia hori bidearen luzetarako profila-
ren arabera ezarriko da.
Arauzko seinaleak, eskuarki, indarrean dauden sek-
zioa hasten den tokian bertan jarri ohi dira, oro har
errepikatu gabe, sarbide edo elkargune baten ondo-
ren beharrezkotzat jotzen denean salbu.
Informazio seinaleak adierazten duten gune esangu-
ratsutik ahalik eta gertuen kokatuko dira.
Erabiltzaileak erabaki ezberdinak hartu behar ditue-
nean, seinale edo kartelen artean nahikoa distantzia
gordeko da, erabakiak banan-banan eta segurtasu-
nez hartuko badira, betiere seinale batek hurrengo
ez duela estaltzen bermatuz.
2.2.3. Zeharkako kokapena
Seinaleak, ahal bada, bizikleta-oinezkoen plataforma-
ren eskuinaldean jarriko dira. Salbuespen gisa ezke-
rraldean ere ezar daitezke bereizitako bideak direnean
eta eskuinaldean kokatuz gero, ondoko espaloietan
traba eragin dezaketenean, etab.
Seinaleak ez dira bikoiztuko.
Alboko seinaleak jartzean beren hurbileko ertza pla-
taformaren kanpoko ertzetik gutxienez 0,50 m-ko
distantziara egotea ahaleginduko gara eta zutoina
edo euskarria 0,90 m-ra gera daiteke.
Alboko seinaleak ezartzean, seinale hauek beste ba-
tzuk ondo ikusteko traba izatea saihestuko da.
2.2.4. Altuera
Seinalearen azpiko ertzaren eta plataformaren ertza-
ren arteko maila-diferentzia 2,40 m-tik gorakoa izan-
go da.
2.2.5. Orientazioa
Plataformaren ertzetan kokatutako seinaleak plata-
formarekiko ortogonal ezarriko dira, baina bihurgu-
neak daudenean, apur bat biratu ahal izango dira era-
biltzaileak egoki ikusi ahal izateko, eta horretarako
bidalitako ikuspena seinalearen kokalekutik 25 – 30
m-ra egongo da.
2.2.5. Babesgailuak
Oro har ez da seinaleak babesteko premiarik ikusten.
21. 21
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
2.3. SEÑALIZACIÓN DE INICIOS DE VÍAS
CICLISTAS-PEATONALES
Como criterio general, a nivel de señalización verti-
cal, los inicios de vías ciclistas peatonales contarán
con señalización de identificación de la vía y entrada
al tramo de la Red, acompañados de señalización de
orientación y dirección, y de señalización informativa
sobre el tipo de régimen de uso de dicha vía.
2.3. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDEEN
HASIERAREN SEINALIZAZIOA
Irizpide nagusia izango da, seinale bertikalei dagokio-
nez, bizikleta eta oinezkoen bideen hasieratan bidea
identifikatzeko eta Sarean sartzeko tartearen seina-
lea ezartzea, orientazio eta norabideko seinaleekin
batera, eta bide horren erabilera erregimenaren berri
ematen duen informazio seinalearekin ere.
Bidea identifikatzen duen seinalea eta Bizikleta Bideen Sareko tartera sartzeko argibidea
Señal de identificación de la vía e indicación de entrada en tramo de la Red de Vías Ciclistas
Orientazio eta norabideko seinalea
Señal de orientación y dirección
Gipuzkoako Foru Aldundia
22. 22
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
2.4. BALIZAMIENTO
2.4.1. Sistemas de restricción de acceso a las
vías ciclistas-peatonales
No se considera adecuado el establecimiento de elemen-
tos de restricción de acceso a los vehículos a motor.
2.4.2. Sistemas de contención
Se establecerán elementos de contención para evitar
la intrusión en las vías ciclistas peatonales de vehí-
culos motorizados, siguiendo siempre los criterios de
las Ordenes Circulares 321/95 y 28/2009.
Además se puede considerar la posibilidad de colocar
barandillas en los bordes de la vía ciclista-peatonal
para proteger de las caídas, incluso de incorporar ele-
mentos vegetales por delante de dichas barandillas u
otros elementos de contención si pueden suponer un
riesgo en sí mismos.
2.4.3. Señalización y balizamiento en curvas
Se prevé la necesidad de señalización y balizamien-
to de curvas únicamente en casos especiales en los
que exista una importante diferencia de velocidades
entre la de recorrido previo a la curva o aproximación
a la misma, y la de la propia curva, favorecidas por
pendientes longitudinales apreciables en las que las
velocidades a desarrollar sean elevadas.
En estos casos se utilizarán señales de velocidad
máxima permitida (R-301) acompañadas de una señal
de curva peligrosa (P-13).
2.4. BALIZAK
2.4.1. Bizikleta eta oinezkoen bideetara
sartzeko murrizketa sistema
Ez zaigu egokia iruditzen motordun ibilgailuak sartze-
ko murrizketa elementuak ezartzea.
2.4.2. Eusteko sistemak
Eusteko elementuak ipiniko dira oinezko bizikleten
bideetan motordun ibilgailuak bidegabe sartzea
saihesteko, betiere 321/95 eta 28/2009 Agindu Zir-
kularretan jasotako irizpideei jarraiki.
Horrez gain, bizikleta eta oinezkoen bideen ertze-
tan erortzeaz babesteko barandak jartzeko aukera
azter daiteke, bai eta landare-elementuak jartzeko
aukera baranda horien aurrean edo eusteko beste
elementu batzuk jartzea arriskua eragin dezaketela
irudituz gero.
2.4.3. Seinaleak eta balizak bihurgunetan
Bihurgunetan seinaleak eta balizak kasu berezietan
baino ez dira ezarriko, hau da, bihurgunearen aurre-
tiko tartearen edo bihurgunearen hurbilketa abiadu-
raren, eta bihurgunearen beraren abiaduraren artean
alde handia dagoenean, luzetarako malda nabarme-
nen laguntzaz garatuko diren abiadurak azkarrak
izango direla jakinik.
Kasu horietan onartutako abiadura maximoa adierazten
duten seinaleak erabiliko dira (R-301) bihurgune arris-
kutsuaz ohartarazteko seinalearekin (P-13) batera.
Bidearen erabilera erregimenaren berri ematen duen informazio seinalea
Señalización informativa sobre régimen de uso de la vía
23. 23
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
2.5. SEÑALIZACIÓN VERTICAL MÁS
UTILIZADA
Dentro de las señales que figuran en el Catálogo de Se-
ñales Verticales de Circulación, y de acuerdo con el Regla-
mento General de Circulación, se respetarán las dimen-
siones del apartado 2.1.1 para las que están dirigidas a
peatones y ciclistas que circulan por la vía ciclista – pea-
tonal, y las dimensiones establecidas por la Instrucción
8.1-IC para las dirigidas a los usuarios de la calzada.
Las más utilizadas para señalización de vías ciclistas
son las siguientes:
• Advertencia de peligro
– P-1 (intersección con prioridad)
– P-20 (peatones)
– P-22 (ciclistas)
– P-23 (animales domésticos)
– P-50 (peligro sin especificar)
• Reglamentación
– R-1 (ceda el paso)
– R-2 (STOP)
– R-301 (velocidad máxima)
– R-407 a (camino reservado para ciclos)
– R-410 (camino reservado para peatones)
– R-501 (fin limitación velocidad)
– R-205 (limitación de altura)
• Indicación
– S-13 (paso para peatones)
– S-28 (calle residencial) / S-29 fin de calle resi-
dencial
– S-33 (senda ciclable)
– S-130 (vía recomendada para ciclos o vía ciclis-
ta, nueva señal adaptada de señal C113 del
Reglamento Francés, que cumple Convención
de Viena)
• Régimen de uso
– BRU-1 (vía ciclista-peatonal en coexistencia de
uso)
– BRU-2a y 2b (vía ciclista-peatonal con segrega-
ción de uso)
– BRU-3 (no taponar)
• Señales de servicio y otras indicaciones
– Las que se consideren necesarias dentro de la
señal tipo S-122
No obstante, las particularidades de cada tramo pue-
den llevar a utilizar más señales, siempre dentro de
2.5. MAIZEN ERABILITAKO SEINALE
BERTIKALAK
Zirkulazioko Seinale Bertikalen Katalogo Ofizialean
bildutako seinaleen artean eta Zirkulazioko Erregela-
mendu Orokorrean jasotakoari jarraiki, 2.1.1 ataleko
neurriak gordeko dira bizikleta eta oinezkoen bizikle-
ta-bidean zirkulatzen duten oinezko eta txirrindula-
rientzat ezartzen direnetan, eta 8.1-IC jarraibidekoak
galtzadara zuzenduta daudenentzat.
Bizikleta bideetako seinalizazioan maizen erabiltzen
direnak honako hauek dira:
• Arriskuaz ohartarazteko seinaleak
– P-1 (lehentasunezko elkargunea)
– P-20 (oinezkoak)
– P-22 (txirrindulariak)
– P-23 (etxeko animaliak)
– P-50 (zehaztu gabeko arriskua)
• Arauzko seinaleak
– R-1 (utzi pasatzen)
– R-2 (STOP)
– R-301 (abiadura maximoa)
– R-407 a (zikloentzako bidea)
– R-410 (oinezkoentzako bidea)
– R-501 (abiadura mugaren amaiera)
– R-205 (garaiera-muga)
• Argibide seinaleak
– S-13 (oinezkoen pasagunea)
– S-28 (egoitza-kalea) / S-29 egoitza-kalearen
amaiera
– S-33 (bizikleta-bidezidorra)
– S-130 (bizikletentzako gomendatutako bidea
edo bizikleta bidea, Erregelamendu frantsesa-
ren C113 seinalearen seinale moldatu berria,
Vienako Konbentzioarekin bat datorrena)
• Erabilera erregimenaren seinaleak
– BRU-1 (bizikleta eta oinezkoen bidea, erabilera
partekatuarekin)
– BRU-2a eta 2b (bizikleta eta oinezkoen bidea,
erabilera bereiziarekin)
– BRU-3 (ez egin trabarik)
• Zerbitzu seinaleak eta beste argibide batzuk
– Beharrezkotzat jotzen direnak S-122 seinale
tipoaren barruan.
Hala eta guztiz ere, tarte bakoitzaren ezaugarriak
kontuan hartuta seinale gehiago erabiltzea gerta
24. 24
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
las ya definidas en el Catálogo de Señales Verticales
de Circulación del MOPT y en el Reglamento General
de circulación.
2.6. OTROS CASOS DE SEÑALIZACIÓN
2.6.1. Inclinación excesiva de la rasante
La presencia de rampas superiores al 6% y de pen-
dientes cuya inclinación supere a las de la tabla adjun-
ta en función de su longitud, se advertirán mediante
las señales P-16. La cifra indicativa de la inclinación
media de la rasante en el tramo, en tanto por ciento,
se redondeará al entero más próximo.
Longitud (m) Inclinación media (%)
250 6
150 7
90 8
50 9
30 10
2.6.2. Restricciones de gálibo
2.6.2.1. Estrechamiento de la calzada
Las disminuciones temporales de la anchura de la cal-
zada se señalizarán conforme al apartado correspon-
diente a Señalización de Obras (apartado 6).
La disminución permanente de la anchura de la vía en
más de 25 – 50 cm se advertirá mediante una señal
P-17, P-17a, ó P-17b.
Se balizará la restricción y se limitará la velocidad si
dicha restricción fuera peligrosa. Si además se esta-
bleciera una ordenación de la circulación en sentido
único alternativo, se dispondrá también una señal R-6
en el sentido prioritario y una R-5 en el no prioritario.
En este caso los extremos del tramo deberán verse
entre sí.
2.6.2.2. Altura limitada
Donde la altura disponible sobre la plataforma sea in-
ferior a 2,40 m se señalizará la limitación por medio
de una señal R-205 colocada antes de llegar a la sec-
ción con altura limitada y en lugar claramente visible.
daiteke, guztiak Zirkulazioko Erregelamendu Oroko-
rrean jasotakoen eta MOPT delakoaren Zirkulazioko
Seinale Bertikalen Katalogo Ofizialean bildutakoen
artekoak izango dira.
2.6. SEINALEAK JARTZEKO BESTE KASU BATZUK
2.6.1. Sestraren gehiegizko inklinazioa
% 6tik goragoko aldapak daudenean eta inklinazioa
beren luzeraren arabera ondoko taulan jasotakoa
baino handiagoa denean, P-16 seinalearen bitartez
ohartaraziko da. Sestraren batez besteko inklinazioa-
ren balioa tarte horretan, ehunekoetan adierazita,
hurbilen dagoen zenbaki osora biribilduko da.
Luzera (m) Batez besteko inklinazioa (%)
250 6
150 7
90 8
50 9
30 10
2.6.2. Galibo murrizketak
2.6.2.1. Galtzadaren estugunea
Galtzadaren zabalera aldi baterako estuagotzen
bada, Lanen Seinaleztapena (6. atala) delakoan jaso-
takoaren arabera seinaleztatuko da.
Bidea 25-50 cm baino estuago bihurtzen bada modu
iraunkorrean P-17, P-17a, edo P-17b seinalearen bi-
tartez adieraziko da.
Murrizketa hori balizen bidez adieraziko da eta abia-
dura mugatuko da murrizketa hori arriskutsu gerta
badaiteke. Horrez gain, zirkulazioa txandakako no-
ranzko bakarrean antolatzen bada, R-6 seinalea eza-
rriko da lehentasunezko noranzkoan eta R-5 seinalea
lehentasuna ez duen noranzkoan. Kasu horretan tar-
tearen bi muturrek elkar ikustea gertatu behar da.
2.6.2.2. Altuera mugatua
Plataformaren gaineko altuera erabilgarria 2,40 m-tik
beherakoa den tokietan, muga hori altuera mugatua
duen sekziora iritsi aurretik eta erraz ikus daitekeen
tokian R-205 seinalearen bitartez adieraziko da.
25. 25
2. seinale bertikalak
2. señalización vertical
2.6.3. Pasos para peatones y ciclistas
Se evitarán los pasos peatonales o ciclistas sin prio-
ridad. Donde se establezca un paso peatonal o ci-
clista con prioridad éste se preseñalizará mediante
la colocación de una señal P-20, y la colocación de
una señal S-13 entre 0,5 y 1,0 m antes de la marca
vial M-4-3.
2.6.4. Cruce de animales
Donde exista posibilidad de cruce de animales, se ad-
vertirá dicha circunstancia mediante la colocación de
una señal P-23.
2.6.5. Hitos kilométricos
Preferentemente se implantarán cada 500 m, y a lo
largo del margen derecho de la vía, a una distancia
mayor de 0,50 m, y con la inscripción paralela al vial.
2.6.3. Oinezkoentzako eta txirrindularientza-
ko pasaguneak
Lehentasunik gabeko oinezkoen edo bizikleten pasa-
guneak ezartzea saihestuko da. Lehentasuna duen
oinezko edo bizikletentzako pasagunea ezartzen den
tokian pasagune hori aldez aurretik seinaleztatuko da
P-20 seinalearen bidez, eta M-4-3 bide markaren au-
rretik 0,5 eta 1,0 m bitartean S-13 seinalea ipiniko da
2.6.4. Animaliek bidea zeharkatzea
Animaliek bidea zeharkatzea gerta daiteken toki guz-
tietan, gertakari horretaz ohartarazteko P-23 seina-
lea ezarriko da.
2.6.5. Mugarri kilometrikoak
Lehentasunez 500 metrotik behin ezarriko da, bidea-
ren eskuineko ertzean, 0,50 m baino distantzia han-
diago batean eta inskripzioa bideari paralelo duelarik.
Orientazio eta norabideko seinalea
Señal de orientación y dirección
26. 26
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
3. SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL
Las marcas viales deben servir para delimitar las vías
ciclistas, separar flujos opuestos dentro de ellas,
identificar líneas de detención y otras regulaciones su-
plementarias a las señales verticales de circulación.
3.1. COLOR Y REFLECTANCIA
Las marcas viales en vías ciclistas-peatonales serán,
en general, de color blanco, retrorreflectantes, y su
textura permitirá mantener la rugosidad del firme.
3.2. MARCAS LONGITUDINALES: CONTINUAS Y
DISCONTINUAS
Las marcas viales ciclistas continuas son:
• BSH-9 – línea de separación de los carriles bici en
bordes de calzada, de 15 cm de anchura (coincide
con M-2.6).
• BSH-10 – línea de balizamiento de borde (opcional
en calles en zona 30), de 10 cm de anchura.
• BSH-11a – Línea de separación de ciclos y peato-
nes en vías ciclistas-peatonales segregadas, de 5
cm de anchura y en metros previos a un peligro o
advertencia para separación de sentidos.
Las marcas viales ciclistas discontinuas son:
• BSH-11b – línea discontinua de separación de sen-
tidos de una vía ciclista-peatonal, con segregación
o en coexistencia, de 5 cm de anchura (100*5 cm
y huecos 100 cm).
3. SEINALE HORIZONTALAK
Bide markak bizikleta-bideak mugatzeko erabiltzen dira,
bide barruan kontrako fluxuak bereizteko, gelditzeko
marrak identifikatzeko eta zirkulazioko seinale bertika-
len osagarri diren beste arau batzuk adierazteko.
3.1. KOLOREA ETA ISLAPENA
Bizikleta eta oinezkoen bide markak, oro har, zuriak
eta erretroerreflexiboak izango dira, eta bere testu-
rari esker bide zoruaren zimurtasunari eutsiko zaio.
3.2. LUZETARAKO MARKAK: ETENAK ETA
ETENGABEAK
Hauek dira bizikleten bide marka etengabeak:
• BSH-9 – bizikleta marrak bereizteko marra gal-
tzadaren ertzetan, 15 cm zabal (bat dator M-2.6
markarekin).
• BSH-10 – ertzeko baliza marra (aukerakoa 30 gu-
neko kaleetan), 10 cm zabal.
• BSH-11a – Banandutako bizikleta eta oinezkoen
bideetan bizikleta eta oinezkoen bereizketa ma-
rra, 5cm-ko zabaleraduna.
Hauek dira bizikleten bide marka etenak:
• BSH-11b – bizikleta eta oinezkoen bidean noranz-
koak bereizteko marra etena, bereizita edo par-
tekatua, 5 cm zabal (100*5 cm eta hutsuneak
100 cm). Etengabe bihurtuko da arrisku edo ohar
baten aurretiko metroetan (UTZI PASATZEN,
STOP,…).
geralerroa
línea de detención
27. 27
3. seinale HORIZONTALAK
3. señalización horizontal
3.3. Marcas transversales
• M-4.3 – marca de paso para peatones (400*50
separadas 50 cm).
• BSH-1 – paso para ciclistas (50*50 cm y huecos
50 cm) (coincide con la M-4.4)
Las dimensiones mínimas recomendables para paso
ciclista y peatonal conjunto (con segregación de uso o
en coexistencia respectivamente), son las siguientes
• BSH-4 – línea de detención, de 30 cm
• BSH-6 – línea de ceda (60*30 cm y huecos 30 cm)
• BSH-8 – línea de advertencia (líneas 15 cm separa-
das según el esquema adjunto)
3.3. ZEHARKAKO MARKAK
• M-4.3 – oinezkoen pasagunearen marka (400*50,
50 cm-ko tartearekin).
• BSH-1 – txirrindularientzako pasagunea (50*50 cm
eta hutsuneak 50 cm) (bat dator M-4.4 markarekin)
Bizikleta eta oinezkoentzako baterako pasagunearen
gutxieneko neurriak (erabilera bereiziarekin edo era-
bilera partekatuarekin, hurrenez hurren), hauek dira:
• BSH-4 – geratzeko marra, 30 cm-koa
• BSH-6 – pasatzen uzteko marra (60*30 cm eta hu-
tsuneak 30 cm)
• BSH-8 – ohartarazteko marra (15 cm-ko marrak
ondoko eskemaren arabera bereizita)
28. 28
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
3.4. FLECHAS
• BSH-12 – flecha de sentido de circulación en una
vía ciclista (5 cm espesor y 100 cm longitud)
3.5. INSCRIPCIONES
• BSH-2 – marca de vía ciclista (símbolo de la bici-
cleta)
• BSH-3 – símbolo del peatón
• BSH-5 – STOP para una vía ciclista
• BSH-7 – CEDA para una vía ciclista
• BSH-13 – velocidad máxima para vía ciclista
3.6. OTRAS MARCAS
• M-7.6 – comienzo de un carril bici desde la calza-
da, adaptada a la anchura del carril
3.7. UTILIZACIÓN Y CASOS MÁS COMUNES
El símbolo de la bicicleta (marca de una vía ciclista) se
deberá dibujar, salvo en las calles de coexistencia y
vías ciclistas peatonales compartidas, en el inicio de
la vía ciclista, sea del tipo que sea, y tras cambios de
sección o tipología y cruces, quedando la posibilidad
de repetir el símbolo a intervalos regulares solo para
tramos de gran longitud. Se podrá considerar la posibi-
lidad de repetirla al menos una vez en tramos de más
de 2 km de longitud. En el caso de caminos verdes y
pistas bici, los intervalos se pueden aumentar puesto
que su misión es solo recordar que nos encontramos
en una vía para bicicletas.
Las flechas de sentido de circulación ciclista se debe-
rán dibujar, salvo en las calles de coexistencia y vías
ciclistas peatonales compartidas, en las vías ciclistas
unidireccionales, al inicio de las mismas, y tras cada
cruce o interrupción del trazado, y en las vías bidirec-
cionales, solo si los dos sentidos están separados
mediante una marca BSH-11.
Los símbolos del peatón se colocarán en todas las
sendas ciclables, incluidos los caminos verdes si
existe espacio específico segregado para peatones y
diferenciado del de las bicicletas. La señal se colo-
cará al inicio y se repetirá a intervalos regulares si-
milares a los que se adopten para la colocación del
símbolo de la bicicleta en la zona que le corresponde.
Las señales de régimen de uso o recomendación de
3.4. GEZIAK
• BSH-12 – zirkulazio noranzkoko gezia bizikleta bi-
dean (5 cm lodi eta 100 cm luze)
3.5. INSKRIPZIOAK
• BSH-2 – bizikleta bidearen marka (bizikletaren iku-
rra)
• BSH-3 – oinezkoaren ikurra
• BSH-5 – STOP bizikleta bidean
• BSH-7 – UTZI PASATZEN bizikleta bidean
• BSH-13 – abiadura maximoa bizikleta bidean
3.6. BESTE MARKA BATZUK
• M-7.6 – bizikleta bidearen abiapuntua galtzada-
tik, lerroaren zabalerari egokituta
3.7. ERABILERA ETA OHIKO KASUAK
Bizikletaren ikurra (bizikleta bidearen marka) bizikleta
bidearen hasieran marraztuko da, edonolakoa delarik
ere, aldi bereko zirkulazioko kaleetan eta txirrindulari
eta oinezkoek partekatutako bideetan salbu, eta sek-
zio edo tipologia eta bidegurutzeen ondoren, eta ikur
hori bitarte erregularretan errepika daiteke luzera han-
diko zatia baldin bada. Hain zuzen ere, 2 km-tik gorako
luzera duten zatietan gutxienez behin errepikatu ahal
izango da. Bide berdeak eta bizikleta-pisten kasuan,
errepikatzeko bitarte horiek handiagotu daitezke, izan
ere seinale horren betekizuna txirrindularientzako bi-
dean gaudela oroitaraztea baita.
Txirrindularien zirkulazio noranzkoa adierazten duten
geziak bizikleta bidearen hasieran marraztuko dira,
aldi bereko zirkulazioko kaleetan eta txirrindulari eta
oinezkoek partekatutako bideetan salbu, noranzko
bakarreko bizikleta bideetan, eta bidegurutze edo
trazaduraren etenaldi bakoitzaren ondoren, eta bi no-
ranzkoko bizikleta bideetan, bi noranzko horiek BSH
-11 markaren bitartez bereizita daudenean baino ez.
Oinezkoaren ikurrak bizikleta-bidezidor guztietan eza-
rriko dira, bide berdeak barne oinezkoentzako bera-
riazko tokia baldin badago bizikleten espaziotik be-
reizita. Seinalea hasieran ezarriko da eta errepikatu
egingo da bitarte erregularretan, dagokion tokian
bizikletaren ikurra ezartzeko zehaztutako antzeko
bitarteetan. Erabilera erregimena edo zirkulaziorako
29. 29
3. seinale HORIZONTALAK
3. señalización horizontal
circulación, si proceden, se colocarán respetando los
mismos intervalos.
El símbolo de velocidad máxima (BSH-13) se colo-
cará solo donde haya una restricción específica al
respecto.
Por lo que respecta a la línea de advertencia (BSH-8)
se utilizará la misma tipología y secuencia para las
siguientes posibilidades:
• Advertencia previa a un STOP
• Advertencia previa a un CEDA
• Advertencia genérica
gomendioak adierazten duten seinaleek ere bitarte
berdinari eutsiko diote.
Abiadura maximoa adierazten duen ikurra (BSH-13)
gai horren inguruan berariazko murrizketa dagoen to-
kian baino ez da ezarriko.
Ohartarazteko marrari dagokionez (BSH-8), tipologia
eta segida berdina erabiliko da aukera hauetan:
• STOP seinalearen aurretiko ohartarazpena
• UTZI PASATZEN seinalearen aurretiko ohartaraz-
pena
• Ohartarazpen generikoa
30. 30
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
4. SEMAFORIZACIÓN
En ámbito urbano se podrá establecer la semaforiza-
ción como regulación de ciertos cruces o interseccio-
nes entre vías ciclistas-peatonales y otro tipo de vías,
atendiendo a los criterios de la Norma 8.1-IC, y siempre
analizando que se trate de puntos en los que la señali-
zación convencional no resulta suficiente para clarificar
los comportamientos y dar legibilidad al cruce.
Para ello se incorporarán a las luces habituales de
los semáforos, otras que proyecten el pictograma del
ciclista en un módulo a parte.
4. SEMAFOROAK EZARTZEA
Eremu hiritarrean semaforoak ezar daitezke bizikleta
eta oinezkoen bideen eta bestelako bideen arteko ja-
kineko bidegurutze edo bidegurutzeak erregulatzeko,
8.1-IC jarraibideari jarraituz, eta beti ohiko seinaleak
nahikoa ez badira jarrerak argitu eta bidegurutzeari
irakurgaitasuna emateko.
Horretarako semaforoen ohiko argiez gain, txirrindu-
lariaren piktograma argiztatzen duten argiak ezarriko
dira beste modulu batean.
31. 31
5. SEINALE HORIZONTAL – BERTIKALEN IRIZPIDE OROKORRAK
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL Y VERTICAL
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN
HORIZONTAL Y VERTICAL
5.1. CRITERIOS DE SEÑALIZACIÓN DE
CAMBIOS DE TIPO DE VÍA CICLISTA-
-PEATONAL
Existen numerosas posibilidades de paso de un tipo de
vía ciclista a otro, incluso posibilidades de cambios lo-
calizados de régimen de uso de las vías a lo largo de
algunos tramos especiales para volver posteriormente a
regimenes habituales de uso ciclista/peatonal/vehículo
motorizado, que pueden precisar una adecuada señali-
zación vertical y horizontal. Dentro de estas posibilida-
des se establecen algunos criterios generalizables:
• Los cambios de régimen de uso de la vía ciclista
que impliquen el paso o cruce de una calzada en
entornos urbanos, y por lo tanto, con limitaciones
de velocidad genéricas previas a 50 km/h, trata-
rán de colocarse de manera que queden anexos,
agrupados o consecutivos el paso de peatones
y el paso ciclista. La prioridad en estos tramos
urbanos será ciclista-peatonal, salvo caso justifi-
cado.
• Los cambios de régimen de uso de la vía ciclis-
ta que impliquen el paso o cruce de una calzada
fuera de entornos urbanos deberán dotarse de la
pertinente señalización de reducción de velocidad
previa, con el escalonado que proceda en cada
caso y que se determinará según lo establecido en
la Norma 8.1-IC. La gestión del paso o cruce de la
vía ciclista-peatonal en estos casos se interpreta-
rá como una intersección (apartado 5.2) en lo que
a prioridades y esquema general se refiere.
• Los cambios que impliquen el fin de la vía ciclis-
ta deberán resolverse dando opción a que dichos
usuarios se incorporen a la calzada, o, si esta po-
sibilidad no se pudiese contemplar, señalizando el
fin de la vía ciclista, y la obligatoriedad del usuario
ciclista de comportarse en adelante como peatón
para utilizar sus espacios (R-410).
• Los pasos de los usuarios ciclistas sobre las zonas
peatonales para realización de cambios de direc-
ción, etc, quedarán señalizados en el pavimento
5. SEINALE HORIZONTAL–BERTIKALEN
IRIZPIDE OROKORRAK
5.1. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDE
MOTA ALDATZEAREN SEINALIZAZIO
IRIZPIDEAK
Bizikleta-bide mota batetik bestera igarotzeko auke-
ra zabala dago, bai eta tarte berezi batzuetan erabi-
lera-erregimena une batean aldatzeko aukera ondo-
ren txirrindulari/oinezko/motordun ibilgailuen ohiko
erabilera erregimenera itzultzeko, eta kasu horietan
seinale bertikal eta horizontal egokien premia dago.
Aukera horietan irizpide orokorgarri batzuk ezar dai-
tezke:
• Hirigunean barne galtzada batetik igarotzea edo
zeharkatzea eskatzen duten bizikleta bidearen era-
bilera erregimenaren aldaketak antolatzean, eta
ondorioz 50 km/h abiaduraren aurretiko abiadura
muga generikoak dituztenak, oinezkoen pasagunea
eta txirrindularien pasagunea atxikita, multzokatuta
edo elkarren segidan jartzen ahaleginduko gara. Hi-
riguneko tarte horietan lehentasuna txirrindularia-oi-
nezkoena izango da, justifikatutako kasuetan salbu.
• Hirigunetik kanpo galtzada batetik igarotzea edo
zeharkatzea eskatzen duten bizikleta bidearen
erabilera erregimenaren aldaketetan aurretiko
abiadura murrizteko seinaleak ezarriko dira, ka-
suan kasu dagokion segida mailakatuarekin eta
8.1-IC Arauan dioenaren arabera zehaztuko dira.
Kasu hauetan bizikleta eta oinezkoen bidea igaro-
tzea edo zeharkatzearen kudeaketa bidegurutzea
bailitzan interpretatuko da (5.2. atala) lehentasu-
nei eta eskema orokorrari dagokionez.
• Bizikleta-bidearen amaiera dakartzaten aldake-
tei irtenbidea emateko erabiltzaileei galtzadan
sartzeko aukera emango zaie, edo, aukera hori
posible ez bada, bizikleta-bidearen amaiera adie-
razi eta txirrindulariari espazioak erabiltzeko ha-
labeharrez oinezkoak bezala ibili behar duela jaki-
naraziko zaio (R-410).
• Txirrindulariek oinezkoen eremutik igaro behar
dutenean norabide aldaketak, etab egin ahal iza-
teko, zoladuran egoki adieraziko dira S-13 seinale
32. 32
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
y mediante señales verticales S-13, siempre que
no se trate de calles de coexistencia o vías ciclis-
tas peatonales compartidas en las que no existe
regulación de superficies para cada usuario, y en
las que el peatón mantiene la total prioridad. La
señalización incluirá señalización vertical (S-13) y
bandas de advertencia en la zona ciclista, y marca
vial M-4.3 sobre la franja peatonal para apercibir
también a los peatones del paso por un punto de
conflicto.
• Se puede considerar la posibilidad de incorporar
marcas ciclistas en las calles en zona 30, pero en
caso de hacerlo es preciso considerar que se trata
tan solo de marcas de guiado (BSH-10) cuyo color
puede ser diferente del blanco para evitar confu-
sión en los usuarios motorizados por el exceso de
marcas sobre la calzada.
• En otros casos en los que solo se precise un leve
guiado de los usuarios de la vía ciclista-peatonal
en puntos de cruce o intersecciones sin prefe-
rencia de paso, el guiado se realizará mediante
tachuelas u otras marcas viales. En estos casos
también es importante evitar las posibilidades de
confusión en los usuarios motorizados.
5.2. CRITERIOS DE SEÑALIZACIÓN DE
INTERSECCIONES
Como principios generales para resolver estos puntos
de cruce o convergencia adecuadamente hace falta
considerar los siguientes aspectos:
• Limitar al mínimo imprescindible la cantidad de in-
tersecciones de una vía ciclista.
• Escoger los puntos en los que la velocidad de régi-
men de la otra vía sea más baja.
• Establecer dispositivos de reducción de la veloci-
dad en alguna o en ambas vías si fuese necesario
incluyendo señalización inequívoca de la presen-
cia de un cruce.
• Facilitar las maniobras de los ciclistas de manera
que su esfuerzo sea el mínimo posible.
Para la ordenación de la circulación en los cruces o
convergencias entre vías ciclistas peatonales, o entre
vías ciclistas peatonales y vías convencionales, si el
tramo es urbano se considerará que la prioridad es
ciclista-peatonal. Pero en los entornos no urbanos se
establecerá una prioridad fija de paso para una sola
bertikalen bidez, aldi bereko zirkulazioko kalee-
tan eta txirrindulari eta oinezkoek partekatuta-
ko bideetan salbu, kasu horietan gainazala ez
baitago erregulatuta erabiltzaile bakoitzarentzat
eta oinezkoak beti du lehentasuna. Seinalizazio
horretan seinale bertikalak (S-13) eta oharta-
razteko bandak txirrindularien eremuan ezarriko
dira, bai eta M-4.3 bide marka oinezkoen zerren-
dan oinezkoei ere jakinarazteko gatazka gunetik
igaroko direla.
• 30 guneko kaleetan txirrindularien markak jar-
tzeko aukera azter daiteke, baina marka horiek
jartzen badira, gidatzeko markak baino ez direla
hartu behar da kontuan (BSH-10). Marka horien
kolorea zuria ez izatea hauta daiteke motordun
ibilgailuetako gidariak, galtzadan marka ugari
egoteagatik, nahastea saihesteko.
• Beste kasu batzuetan bizikleta eta oinezkoen bide-
ko erabiltzaileak pasatzeko bidegurutze edo lehen-
tasunik ez duten bidegurutzeetan gidatzea aski da.
Kasu horietan tatxetak edo bestelako bide markak
erabiliko dira erabiltzaileak egoki bideratzeko. Kon-
tuan hartu behar da motordun erabiltzaileak nahas-
teko aukerak saihestea ere garrantzitsua dela.
5.2. BIDEGURUTZEAK SEINALEZTATZEKO
IRIZPIDEAK
Bidegurutze edo zirkulazio elkargune horiei irtenbi-
dea emateko printzipio nagusietan alderdi hauek har-
tu behar dira kontuan:
• Bizikleta bidearen bidegurutzeak ahalik eta gu-
txien izatea.
• Beste bideko erregimen abiadura motelagoa den
guneak hautatzea.
• Bide batean edo bietan abiadura baretzeko gai-
luak ezartzea beharrezkoa bada, eta horrekin ba-
tera, baita bidegurutzea dagoela adierazten duen
ageriko seinalea ere.
• Txirrindularien maniobrak erraztea, beren esfor-
tzua ahalik eta txikiena izan dadin.
Bidegurutze edo elkarguneetan zirkulazioa antola-
tzeko, bizikleta eta oinezkoen bideen artean, edo
bizikleta eta oinezkoen bideen eta ohiko bideen ar-
tean, tarte hori hiritarra baldin bada, txirrindulari-oi-
nezkoek lehentasuna dutela erabakiko da. Alabaina
herriz kanpoko eremuetan gurutzatzen edo elkartzen
33. 33
5. SEINALE HORIZONTAL – BERTIKALEN IRIZPIDE OROKORRAK
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL Y VERTICAL
de las dos vías o trayectorias que se cruzan o conver-
gen, que salvo justificación puntual en contra, seguirá
los siguientes criterios:
• En los cruces de una vía ciclista-peatonal con ca-
minos no asfaltados tendrá prioridad el ciclista o
peatón.
• En los cruces de una vía ciclista-peatonal con ca-
minos asfaltados la prioridad será para el ciclista
o peatón, salvo en el caso de que la vía ciclista no
esté asfaltada.
• En los cruces de una vía ciclista-peatonal con cal-
zadas de tráfico débil (menos de 120 veh/h de in-
tensidad referida a ambos sentidos de circulación
en hora punta):
– Si la velocidad de la calzada está limitada a 50
km/h, tendrá prioridad el ciclista o peatón.
– Si la velocidad de la calzada está limitada por
encima de 50 km/h, tendrá prioridad el tráfico
motorizado.
• En los cruces de una vía ciclista-peatonal con cal-
zadas de tráfico medio (más de 120 veh/h de in-
tensidad referida a ambos sentidos de circulación
en hora punta pero menos de 500 veh/hora) la
prioridad será para el tráfico motorizado.
• En los cruces de una vía ciclista-peatonal con cal-
zadas de tráfico alto (más de 500 veh/h de inten-
sidad referida a ambos sentidos de circulación en
hora punta), también tendrá prioridad el tráfico
motorizado. En estos casos está desaconsejada
la utilización de pasos a nivel entre la calzada y la
vía ciclista-peatonal, por lo que se deberán anali-
zar otro tipo de soluciones a distinto nivel.
En cualquiera de los casos (cruces de vías ciclistas-
peatonales entre sí, o cruces de éstas con calzadas
convencionales) resultan imprescindibles unas bue-
nas condiciones de visibilidad recíproca, por lo que
resulta determinante tanto el punto escogido para el
establecimiento del cruce de trayectorias, como la ve-
locidad de los vehículos en dicho punto.
Desde la calzada convencional no se preseñalizará el
destino de la vía ciclista-peatonal. Éste solo se seña-
lizará desde la propia vía ciclista-peatonal en el punto
de cruce (para evitar distracciones o exceso de infor-
mación a los usuarios de las vías convencionales).
Los usuarios de la vía ciclista-peatonal, aún en los casos
en los que tengan prioridad de paso, deberán disponer de
diren bi bide horietatik bakar batek izango du lehen-
tasuna, eta kasuko kontrako justifikaziorik egon
ezean, irizpide hauei jarraituko zaie:
• Bizikleta eta oinezkoen bidea asfaltatu gabeko
bide batekin gurutzatzen bada, txirrindulari edo
oinezkoak izango du lehentasuna.
• Bizikleta eta oinezkoen bidea asfaltatutako bide
batekin gurutzatzen bada, txirrindulari edo oinez-
koak izango du lehentasuna, txirrindularien bidea
asfaltatu gabe dagoenean salbu.
• Bizikleta eta oinezkoen bidea zirkulazio ahuleko
galtzadarekin gurutzatzen bada (puntako orduan
zirkulazio bi noranzkoetan 120 ibil/h baino gu-
txiagoko intentsitatea):
– Galtzadan abiadura muga 50 km/h bada, txirrin-
dulari edo oinezkoak izango du lehentasuna.
– Galtzadan abiadura muga 50 km/h-tik gora-
koa bada, motordun zirkulazioak izango du
lehentasuna.
• Bizikleta eta oinezkoen bidea zirkulazio ertaineko
galtzadarekin gurutzatzen bada (puntako orduan
zirkulazio bi noranzkoetan 120 ibil/h baino gehia-
goko intentsitatea), motordun zirkulazioak
izango du lehentasuna.
• Bizikleta eta oinezkoen bidea zirkulazio handiko
galtzadarekin gurutzatzen bada (puntako orduan
zirkulazio bi noranzkoetan 500 ibil/h baino gehia-
goko intentsitatea), motordun zirkulazioak ere
izango du lehentasuna. Kasu hauetan ez da ko-
meni galtzada eta bizikleta eta oinezkoen bideen
artean trenbide pasagunerik egotea, beraz, beste
mailako irtenbide bat aztertu beharko da.
Edonola ere, kasu horietan guztietan (bizikleta eta
oinezkoen bideen artean, edo bizikleta eta oinezkoen
bideen eta ohiko bideen artean) elkar ikusteko bal-
dintza onak egotea ezinbestekoa da eta, ondorioz,
ibilbideen gurutzagunea ezartzeko aukeratutako gu-
nea eta ibilgailuen abiadura gune horretan guztiz era-
bakigarriak dira.
Ohiko galtzadatik ez da bizikleta eta oinezkoen bi-
dearen helmuga aurreseinaleztatuko. Helmuga hori
txirrindulari-oineko bidetik bertatik baino ez da adie-
raziko (ohiko bideetako erabiltzaileak arreta galtzea
edo informazio gehiegi jasotzea saihestearren).
Bizikleta eta oinezkoen bideen erabiltzaileek, igaro-
tzeko lehentasuna duten kasuetan ere, seinale ego-
34. 34
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
la señalización adecuada para incrementar su atención
cuando se aproximen a una intersección con otra vía.
En los puntos de cruce con prioridad ciclista-peatonal
se marcará siempre sobre la calzada la marca vial de
dicho paso, lo que, para una vía ciclista-peatonal con
segregación pero de menos de 4,75 m de anchura
(algo bastante frecuente), se aconseja ensanchar
puntualmente su plataforma en el punto de cruce para
dotar al mismo de una adecuada señalización median-
te marca vial (anchura mínima de paso conjunto pea-
tón ciclista 4,75 m). Para una vía ciclista-peatonal en
coexistencia la anchura mínima del paso conjunto es
de 7,50 m, por lo que, por el mismo motivo, la plata-
forma se debería ensanchar hasta esta dimensión en
el punto de cruce.
5.3. VELOCIDAD MÁXIMA EN VÍAS CICLISTAS
PEATONALES
Se define la velocidad genérica de las vías ciclistas
como aquella que condicionará el trazado de la vía, y
que debiera coincidir con la velocidad máxima permi-
tida en dicha vía.
La velocidad limitada de una vía ciclista se define tan
solo en aquellos casos en los que, por diversos mo-
tivos (orografía, paisaje, construcción, presencia de
otro tipo de usuarios, peligro externo…), no se per-
mite alcanzar la velocidad genérica en determinados
tramos. En estos casos es necesaria una señalización
específica de reducción de velocidad de circulación.
En la siguiente tabla se especifican las velocidades ge-
néricas (velocidad asignada de manera teórica a la vía
dependiendo del tipo del que sea), y las velocidades
limitadas, que son las máximas permitidas en puntos
o tramos de conflicto para las diferentes tipologías de
vías ciclistas-peatonales. Ver cuadro página 35.
5.4. EJEMPLOS TIPO DE SEÑALIZACIÓN EN
ENTORNOS URBANOS
Se incluyen en este apartado algunos esquemas tipo
con el fin de servir de guía general para la señaliza-
ción de inicios y finales, transiciones e intersecciones
de vías ciclistas-peatonales, debiendo adaptarse tan-
to las distancias entre señales como las limitaciones
de velocidad o prohibiciones específicas, en cada
caso, a las circunstancias concretas de cada proyecto
u obra, siempre en función de las características de la
vía convencional implicada en cada caso.
kia izango dute beren arreta jartzeko beste bide ba-
tekin elkartzeko gunera hurbiltzean.
Txirrindulari-oinezkoak lehentasuna duten bideguru-
tzetan igarobide horren bideko marka ezarriko da beti
galtzadan eta, ondorioz, 4,75 m baino zabalera txikia-
goko bizikleta eta oinezkoen bide bereiziaren kasuan
(horrelako asko dago), bidegurutzearen gunean ber-
tan plataforma zabaldu beharko da tarte batez bide
markei dagozkien seinale egokiak jarri ahal izateko
(igarotzeko gutxieneko zabalera oinezko eta txirrindu-
lari multzoa 4,75 m). Aldi bereko zirkulazioko bizikleta
eta oinezkoen bideetan batera igarotzeko gutxieneko
zabalera 7,50 m-koa da eta, lehen aipatutako arrazoi
beragatik, plataforma zabaltzea gomendatzen da neu-
rri horretara iritsi arte bidegurutzeko gunean.
5.3. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDEETAN
ABIADURA MAXIMOA
Bizikleta bideetako abiadura generikoa bidearen
trazadurak baldintzatzen duena da, eta bide horre-
tan onartutako abiadura maximoarekin bat etorri
behar du.
Bizikleta-bideko abiadura mugatua definituko da
jakineko arrazoi batzuengatik (orografia, erliebea,
eraikuntza, beste erabiltzaile mota batzuk egotea,
kanpoko arriskua…) tarte jakin batzuetan abiadu-
ra generikora iristea ezinezkoa den kasuetan. Kasu
horietan berariazko seinaleak jarriko dira zirkulazio
abiadura baretzearren.
Ondoko taulan baimendutako abiadura generikoa
(teorikoki bideari esleitutako abiadura bide motaren
araberakoa) eta abiadura mugatuak, hau da, gataz-
ka puntu edo guneetan baimendutako maximoak bi-
zikleta eta oinezkoen bide mota desberdinetan. Ikus
35. orrialdeko koadroa.
5.4. SEINALE MOTEN EREDUAK EREMU
HIRITARREAN
Atal honetan ereduzko eskema batzuk bildu dira bi-
zikleta eta oinezkoen bideen hasierak eta amaierak,
trantsizioak eta bidegurutzeak seinaleen bidez adie-
razteko gida izan daitezen, kasuan kasu seinaleen
arteko distantziak, abiadura mugak edo berariazko
debekuak proiektu edo obra bakoitzaren jakineko
ezaugarriei egokitu behar direla jakinik, betiere
kasu horretan lotutako ohiko bidearen ezaugarrien
arabera.
35. 35
5. SEINALE HORIZONTAL – BERTIKALEN IRIZPIDE OROKORRAK
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL Y VERTICAL
Bide Mota/Tipo de vía
Abiadura generikoa
Velocidad genérica
(km/h)
Abiadura mugatua
Velocidad limitada
(km/h)
Bizikleta-lerroa/Carril-bici
Elkartutako bide nagusietako balio berdinak
Los mismos valores de las vías principales
asociadas
Bizikleta-lerro babestua/Carril-bici protegido
Bizikleta-espaloia/Acera-bici 20 10
Bizikleta-pista/Pista-bici 40 10
Bizikleta-bidezidorrak/Sendas ciclables
– Bide berdea/Camino verde 40 10
– Bizikleta eta oinezkoen bidea, erabilera bereiziarekin
–Vía ciclista-peatonal con segregación de uso
40 10
–Bizikleta eta oinezkoen bidea, erabilera partekatuarekin
–Vía ciclista-peatonal en coexistencia de uso
40 10
30 guneko kalea/Calle en zona 30
Elkartutako bide nagusietako balio berak
Los mismos valores de las vías principales
asociadas (30/10)
Aldi bereko zirkulazioko kalea (hiritarra)/
Calle de convivencia (urbano) 20 10
Bizikleta eta oinezkoen partekatutako bidea (ez hiritarra)
Vía ciclista-peatonal compartida (no urbano) 20 10
36. 36
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
Txirrindulari eta oinezkoentzako pasagunea
erabilera bereiztuarekin
Paso ciclista-peatonal con segregación de uso
Txirrindulari eta oinezkoentzako pasagunea
erabilera partekatuarekin
Paso ciclista-peatonal en coexistencia de uso
Bizilkleta-oinezkoen biderako
bizikleta sinboloa BSH-2
Símbolo de bicicleta para vía
ciclista-peatonal BSH-2
Oinezkoaren sinboloa
bizikleta-oinezkoen bidean BSH-3
Símbolo de peatón para vía ciclista
BSH-3
Sinboloen tamaina proportzioak errespetatuz % 25ean handitu edo
murriztu daiteke
Las dimensiones de los símbolos se podrán aumentar o disminuir en
un 25% respetando las proporciones
Stop bizikleta-bideetan BSH-5
Stop para vía ciclista BSH-5
Abisu banda
Bandas de advertencia
geralerroa
línea de detención
Bide-markak Marcas viales
37. 37
5. SEINALE HORIZONTAL – BERTIKALEN IRIZPIDE OROKORRAK
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL Y VERTICAL
Bizikleta bide bidirekzionaletan noranzkoen
banaketa marra (lerro etena geralekuetara
hurbilketetan salbu) BSH-11 marka
Línea de separación de sentidos en vías
ciclistas bidireccionales (discontinua salvo en
aproximaciones a puntos de parada) marca BSH-11
Bide ertzeko balizamendu marra
BSH-10 marka
Línea de balizamiento de borde
marca BSH-10
Utzi pasatzen bizikleta bidean BSH-7
Ceda el paso para vía ciclista BSH-7.
Ancho via: L
Bizikletentzako abiadura maximoa
BSH-13
Velocidad máxima para ciclista BSH-13
Bizikleta zirkulaziorako
noranzko gezia BSH-12
Ficha de sentido de
circulación ciclista BSH-12
M-7.6 lerro erreserbatuaren
hasiera 2 m lerroentzat
egokitua
Comienzo de carril reservado
M-7.6 adaptada para carril
de 2 m
38. 38
Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak
Recomendaciones para la senalicación de vías ciclistas interurbanas en Gipuzkoa
Txirrindulari-oinezkoen bidearen
erabilera erregimenari buruz egokia
den informazio-seinalea
Señal informativa sobre régimen de
uso de la vía ciclista-peatonal que
proceda
Identifikazio eta sarrera seinalea
Señal de identificación y entrada
Orientazio eta norabide seinaleak
Señales de orientación y dirección
Bizikleta eta oinezkoen bideen hasiera
generikoa
Inicio genérico vía ciclista-peatonal
Gipuzkoako Foru Aldundia
39. 39
5. SEINALE HORIZONTAL – BERTIKALEN IRIZPIDE OROKORRAK
5. CRITERIOS GENERALES DE SEÑALIZACIÓN HORIZONTAL Y VERTICAL
Hona hemen maizen ikusten diren kasu hiritar batzuk,
non txirrindulari-oinezkoek bide batetik bestera igaro-
tzen edo aldatzen direnean, edo bizikleta eta oinez-
koen bidea amaitzean, txirrindulari-oinezkoak lehenta-
suna duen, eremu hiritar horietan galtzadan abiadura-
ren aurretiko muga 50 km/h-tik beherakoa baita:
5.4.1. Bizikleta-espaloitik noranzko
bakarreko kaleko espaloira igarotzea
Norabide batean bizikleta eta oinezkoen bidea abia-
razten da eta beste norabidean bidea amaitzen da
beste bide mota batean sartzeko aukerarik gabe. Az-
ken norabide horretan txirrindulariak oinezkoa izango
balitz bezala portatu behar du.
Algunos de los casos urbanos más frecuentes de paso
o cambio de un tipo de vía ciclista-peatonal a otro, o
de fin de vía ciclista-peatonal, con prioridad ciclista-pea-
tonal por tratarse de entornos urbanos con limitación
previa de velocidad en la calzada al menos a 50 km/h,
podrían ser los siguientes:
5.4.1. Paso de acera-bici a acera en calle
unidireccional
En uno de los sentidos la vía ciclista se inicia, y en
el otro finaliza sin posibilidad de incorporación a otro
tipo de vía. En este último sentido el ciclista pasa a
tener que comportarse como peatón.