1. DO NEOCLASICISMO AO REALISMO:
2ª METADE DO S. XVIII- 1ª METADO DO S. XIX
 NEOCLASICISMO E ROMANTICISMO INICIAN A ARTE
CONTEMPORÁNEA
 REPLANTÉXASE A ACTIVIDADE ARTÍSTICA DENDE A NOVA
SOCIEDADE XURDIDA COA REVOLUCIÓN LIBERAL. REFLICTEN O
IDEARIO BURGUÉS: VIRTUDE CÍVICA, RECTITUDE MORAL,
PATRIOTISMO, INDIVIDUALISMO.
 REVISIÓN DA HISTORIA COMO MODELO DE IMITACIÓN MORAL
E FORMAL. TAMÉN REVISIÓN DO CONCEPTO DE ARTISTA. CAEN
AS ESTRUCTURAS TRADICIONAIS DO ANTIGO RÉXIME, COMO OS
GREMIOS, CO IDEARIO INDIVIDUALISTA DO LIBERALISMO.
AFIRMACIÓN DA AUTONOMÍA DA ARTE, APARECE O ARTISTA
ENTENDIDO COMA XENIO ÚNICO E IRREPETIBLE.

2.  SON AS DÚAS TENDENCIAS QUE VEREMOS EN TODA A ARTE
CONTEMPORÁNEA: NEOCLASICISMO IMPORTA A RAZÓN E
ROMANTICISMO INSISTE NO SENTIMENTO
 O TRIUNFO DO CLASICISMO A MED. XVIII MANTÉN O
ROMANTICISMO EN SITUACIÓN EMBRIONARIA, PERO A
VINCULACIÓN ESTÉTICA DO NEOCLASICISMO CO IMPERIO
NAPOLEÓNICO, IDENTIFICARÁ OS LIBERAIS CO ROMANTICISMO
E O IDEAL INDEPENDENTISTA E NACIONALISTA. DENDE 1914
ENCARNARÁ ESE CARÁCTER DE REBELDÍA ATA A REVOLUCIÓN
DE 1848, ONDE O CARÁCTER MÁIS SOCIAL FARÁ XURDIR UNHA
NOVA CORRENTE: O REALISMO.

3. ARTE NEOCLÁSICA
 REACCIÓN Ó RECARGAMENTO BARROCO.
INÍCIASE A MEDIADOS S. XVIII E AGUDÍZASE
COA ACTITUDE CRÍTICA DA ILUSTRACIÓN.
DEFENDE IMITAR Á PERFECCIÓN DOS GREGOS:
-WINCKELMANN, ARQUEÓLOGO E HISTORIADOR DA ARTE
FORMULA OS PRINCIPIOS TEÓRICOS
-DESCUBRIMENTO DE POMPEIA I HERCULANO
-DIFUSIÓN QUE FAI A ACADEMIA
A DIFERENCIA DO RENACEMENTO É UNHA COPIA FIDEL,
RESULTA ASÍ UNHA ARTE FRÍA CONDICIONADA POLAS
NORMAS.

4.  AS ACADEMIAS SON AS ENCARGADAS DE
DIVULGAR E VELAR POLA PUREZA DO NOVO
ESTILO
 ARTE EXPRESIVO DA NOVA SOCIEDADE:
ARQUITECTURA CIVIL CIDADÁ ACORDE Ó
DESENVOLVEMENTO COMERCIAL (BOLSAS,
MUSEOS E BIBLIOTECAS)
 EMPUXE DAS MONARQUÍAS ILUSTRADAS POLO INTERESE
EN AVANCES CULTURAIS, HIXIÉNICO E URBANOS. PERO
TAMÉN LINGUAXE DOS REVOLUCIONARIOS PARA BORRAR
OS VESTIXIOS ESTÉTICOS DO ANTIGO RÉXIME.
 É UNHA ARTE QUE EN FRANCIA PROLÓNGASE ATA O
PERÍODO NAPOLEÓNICO, QUE O CONVIRTE EN SÍMBOLO
DE PODER IMPERIAL (Ó MODELO DO IMPERIO ROMANO)

5.  NO CASO DE ESPAÑA A INTRODUCCIÓN DO ESTILO VAI
LIGADA Ó AFÁN REFORMADOR DE CARLOS III. LOGO A
INVASIÓN NAPOLEÓNICA ESPALLA O ESTILO POR EUROPA
COMO SÍMBOLO DE PODER IMPERIAL.
 NA CIDADE DE MADRID A ACTIVIDADE DE CARLOS III, “O
ALCALDE DE MADRID” É FUNDAMENTAL PARA DETERMINAR
O SEU ASPECTO ACTUAL:
ARCOS DE TRIUNFO QUE ORGANIZAN AS
PRINCIPAIS VÍAS E EDIFICIOS
REPRESENTATIVOS DO ACTUAL MADRID
CULTURAL COMO O MUSEO DO PRADO,
O OBSERVATORIO ASTRONÓMICO,
A BIBLIOTECA NACIONAL
E A ACADEMIA DE HISTORIA.
MOITOS DELES REALIZADOS POR JUAN
DE VILLANUEVA, PROFESOR DA ACADEMIA.

6. A ACADEMIA DE BELAS ARTES DE S FERNANDO CREADA POR
CARLOS III EN 1757. POR ELA PASAN TÓDOLOS PROXECTOS,
CONVERTIDA EN CENSORA DOS EXCESOS BARROCOS. A SÚA
INTERVENCIÓN NA EXECUCIÓN DA FACHADA DE ACIBACHERÍA
DA CATEDRAL DE SANTIAGO É EXEMPLO DESTO. O PROPIO
GOYA DEBE APROBAR OS EXAMES DE DITA INSTITUCIÓN E
SUSPÉNDENO E DEBE IR A ROMA REMATAR A SÚA FORMACIÓN
(PARADOXICAMENTE CHEGARÍA A SER DIRECTOR DA ENTIDADE)

7. BRITISH MUSEUM
NATIONAL GALLERY

8. WERN
S PAULO DE LONDRES

9. CARACTERÍSTICAS DA ARQUITECTURA
 VOLTA ÁS FORMAS CLÁSICAS E ABANDOO DO MOVEMENTO E
RECARGAMENTO DECORATIVO BARROCOS
 FACHADAS CONCEBIDAS COMO TEMPLOS GREGOS E ROMANOS.
ORDES CLÁSICAS.
 PREFERENCIA POLAS CÚPULAS Ó ESTILO DO PANTEÓN
 PLANTAS RECTANGULARES (COMO OS TEMPLOS GREGOS) E PLAN
CENTRAL (COMO O PANTEÓN)
 AUSENCIA DECORATIVA E PUREZA DAS FORMAS
CONSTRUCTIVAS
 UNIFORMIDADE, SEN ELEMENTOS REXIONAIS OU NACIONAIS

10. NAPOLEÓN MANDA ERIXIR GRANDES
OBRAS NO SEU AFÁN POR FACER DE
PARÍS A CIDADE MÁIS IMPORTANTE
DE EUROPA.
SOUFFLOT. 1757-92 VIGNON
STA GENEVIÈVE IGREXA
PANTEÓN DA MADELEINE

11. O QUE MÁIS LLE INTERESA RECUPERAR
A NAPOLEÓN É A IDEA DA ARTE Ó
SERVICIO DO PODER DA ARTE ÁULICA
ROMANA.
ENCARGA OS ARCOS DE TRIUNFO,
EN TOTAL 5 CONMEMORANDO AS SÚAS
VICTORIAS.
O AFÁN CONSTRUCTIVOS ESPÁLLASE POR
TODAS AS NACIÓNS OCUPADAS
POR NAPOLEÓN
ARCO DEL CARRUSEL
ARCO DA ESTRELA

12. MUSEO ARQUEOLÓXICO
AS CORTES DE MADRID
MADRID

13. ACADEMIA DE HISTORIA
BIBLIOTECA NACIONAL

14. SABATINI
PORTA DE ALCALÁ

15. JUAN DE VILLANUEVA
MUSEO DO PRADO
EDIFICIO DE VILLANUEVA
FACHADA NORTE

16. OBSERVATORIO ASTRONÓMICO

17. FACHADA
ACIBACHERÍA
SANTIAGO
PAZO DE RAXOI

18. FORTALEZAS RÍA DE FERROL
CASTELO DE S FELIPE
CASTELO
DA PALMA
SÁNCHEZ BORT
CONCATEDRAL DE S XULIÁN
DE FERROL

19. PINTURA
 EN FRANCIA DESTACAN JACQUES LOUIS DAVID E O
DIRECTOR DA ACADEMIA INGRES.
 PREDOMINIO DO DEBUXO E DOS ENCADRAMENTOS
PERFECTAMENTE CALCULADOS, FRONTE ÁS GRANDES
COMPOSICIÓNS BARROCAS E ESCEAS DA VIDA REAL,
AGORA AS COMPOSICIÓNS ESTÁN CALCULADAS E AS
PERSONAXES MÓVENSE NELAS DE XEITO ARTIFICIAL.

20. JACQUES LOUIS DAVID
MARAT. 1793
DAVID VIAXA
A ROMA PARA
ATOPARSE COA
ANTIGÜIDADE CLÁSICA.
É O PINTOR DA REVOLUCIÓN
FRANCESA.
LOGO NAPOLEÓN
ENCÁRGALLE OS SEUS
RETRATOS COMO EMPERADOR.

21. MORTE DE SÓCRATES. 1787
1784
Xuramento dos Horacios

22. RAPTO DAS SABINAS
1794

23. CUPIDO E PSIQUE
1817

24. NAPOLEÓN CRUZANDO OS ALPES. 1800
NAPOLEÓN ERÍXESE NO
PRINCIPALDEFENSOR DAS
ARTES, UTILIZÁNDOAS PARA
A SÚA GLORIFICACIÓN.
NO SEU AFÁN POR EMULAR ÓS
EMPERADORES ROMANOS FAISE
PINTAR COMA ELES: RETRATO
ECUESTRE DOS HOMES DE
ESTADO, TEMÁTICA QUE
DESAPARECERA NO MEDIEVO E
NO RENACEMENTO RECUPEROUSE
DE NOVO COS CONDOTTIERI E
LOGO SEGUIRÁN OS MONARCAS
ABSOLUTISTAS. POR ESO COAS
REVOLUCIÓNS LIBERAIS DESAPA-
RECEN, LIGADAS Ó PODER
ABSOLUTO.

25. 1812

26. CÁNOVA
TAMÉN TRABALLA PARA
NAPOLEÓN, RETRATANDO
A TODA A FAMILIA TOMANDO
COMO REFERENCIA OS
MODELOS CLÁSICOS
VENUS BONAPARTE
(PAULINA)1801

27. APOLO
AS TRES GRACIAS

28. CUPIDO E PSIQUE
1792

29. MONUMENTO FÚNEBRE DE Mª CRISTINA
DE AUSTRIA. 1800.

30. MAGDALENA PENITENTE
1810

31. NINFA DURMINTE 1820

32. ROMANTICISMO
 Baixo o nome de "Romanticismo" agóchase un
berro de liberdade. Despois da caída de Napoleón,
o Romanticismo, é unha vía de escape para os
xóves xeracións que aspiran a encarnar os
principios revolucionarios. Pode entenderse como
a "primeira vangarda da Historia da Arte“,
inaugura a entrada nunha nova época, a nosa:
 A arte deixa de rexirse pola doutrina do Clasicismo.
O obxectivo principal da arte non é a beleza, senon
a expresión dos sentimientos individuais. Prima
a subxetividade en detrimento do obxectivo,
expresar o mundo interior do artista, anque para elo
teña que recurrir a mundos escuros, penumbras
ou soños.

33.  Cobra importancia o tema da magnitude: síntese o mundo
como algo inabarcable ó que o home é incapaz de chegar. Esto
xera un sentimiento de inferioridade e angustia ante as
forzas incontrolables da Natureza.
 INCONFORMISMO, SENTIMENTO DE FUXIDA NO ESPAZO
(Gusto polo exótico, valora-lo distinto, de ahí que a mirada
se fixe en mundos orientais) E NO TEMPO: Impera a
Historia Nacional, as raíces profundas dos pobos.
 Amor á Idade Media e os seus valores: ruralización,
feudalismo e todo aquelo que rexeitaba o racionalismo
ilustrado. Redescubrimento da arte GÓTICA. EN
ARQUITECTURA REVIVALS E HISTORICISMOS (TEÓRICOS DO
NEOGÓTICO RUSKIN E VIOLLET-LE-DUC)
 Hai unha vivencia profunda da relixión.

34. ROMANTICISMO FRANCÉS
BAIXO AS ENSINANZAS NEOCLÁSICAS
FÓRMANSE TRES PINTORES:
•O INICIADOR GERICAULT
•O MÁXIMO REPRESENTANTE DELACROIX
•E A PONTE DAS DÚAS TENDENCIAS INGRES
1817
GERICAULT
A BALSA DE MEDUSA.1818

35. INGRES
1806
PINTOR PURO, AÍNDA QUE SE
INICIOU CO IMPERIO, LOGO
SEN COMPOÑENTE IDEOLÓXICO OU
REIVINDICATIVO, NON LLE FASCINA A
ANTIGÜIDADE. SÓ IMPORTA A IMAXE
DAS COUSAS E A SÚA REPRESENTACIÓN
ENTENDE A PINTURA A
PARTIR DO DEBUXO, PREOCÚPALLE O
ESTUDO DO CORPO HUMANO.
1814

36. AUTORRETRATO
1853

37. ODALISCA. 1840

38. XÚPITER E TETIS
1856

39. 1862

40. DELACROIX

41. EXPOSTA NO SALÓN DE 1822
BARCA DE DANTE.
BAUTIZA O MOVEMENTO

42. MATANZA DE CHÍOS. SALÓN DE1824.
IDEOLOXÍA NACIONALISTA
E EXOTISMO:DENUNCIA A
REPRESIÓNDO NACIONALISMO
GREGO POLOS TURCOS.
COMPOSICIÓN SABIA DE POUCAS
PERSONAXES, TENSIÓN,
ESTUDOS PSICOLÓXICOS,
DRAMATISMO, MOVEMENTO,
CAPTACIÓN ATMOSFÉRICA CON
RICAS CORES E ÁXIL PINCELADA.

43. MORTE DE SARDANÁPALO. 1827

44. A LIBERDADE GUIANDO
Ó POBO. 1º CADRO
POLÍTICO DA Hª,
A REVOLUCIÓN DO 30.
A FIGURA ALEGÓRICA DA
LIBERDADE ONDEA A
BANDEIRA NACIONAL
SOBRE BARRICADAS E GUÍA
Ó POBO.
COMPOSICIÓN: MOVEMENTO
ASCENDENTE DENDE OS
MORTOS DO 1º PLANO CARA
ATRÁS, CULMINA NA
BANDEIRA.
SOBRESAE A INSTANTANIEDADE DO MOMENTO, A MASA AVANZA CARA O
ESPECTADOR E TRADUCE ASÍ A PAIXÓN DAS EMOCIÓNS.
DO CONXUNTO AÍLLANSE AS PERSONAXES PRINCIPAIS.
MISTURA ALEGORÍA E REALIDADE: A IDEA DE LIBERDADE NACIONAL PERO
VESTIDA CON ROUPAXES DO POBO.
SOBRETODO REALISMO DOS MORTOS

45. CARACTERIZA CON DETALLES Ó POBO IRMANADO (NENOS,
OBREIROS E INTELECTUAIS).
ESTILO: FACTURA ÁXIL, TÉCNICA SOLTA, PRIMA A COR SOBRE O DEBUXO,
PERFÍLASE A FIGURA A CONTRALUZ SOBRE FONDO ENCENDIDO E
FUMEGANTE, DILÚE O FONDO DANDO MÁIS EMOTIVIDADE Ó CADRO.

46. MULLERES ARXELINAS. 1834

47. 1840. CRUZADOS EN CONSTANTINOPLA.

48. ROMANTICISMO ALEMÁN
PROFUNDO SENTIMENTO CARA A NATUREZA
GASPAR FRIEDRICH
A SÚA OBRA PROFUNDO MISTICISMO
RELIXIOSO.
1818

49. 1808

50. As súas figuras adoitan aparecer de espaldas ó espectador.
Así consegue que nos identifiquemos con estos personaxes
xa que nos fan partícipes da composición. As figuras son
representadas a unha escala moito menor ca paisaxe.
Os seus personaxes son mínimos ante a inmensidade da
Natureza e a omnipotencia das súas forzas.
1818

51. 1824

52. ROMANTICISMO INGLÉS
WILLIAM BLAKE
O ANCIÁN DOS DÍAS
1794

53. 1825

54. PAISAXISMO HISTÓRICAMENTO XÉNERO PICTÓRICO MENOR CON
INCURSIÓNS AILLADAS DOS GRANDES MESTRES COMO VERMEER.
A ATRACCIÓN DOS ILUSTRADOS POLA NATUREZA CREA UN CLIMA
INTELECTUAL FAVORABLE Ó SEU TRATAMENTO ARTÍSTICO.
O ROMANTICISMO SUPÓN UN NOVO MODO DE ACERCARSE A ELA BASEADO
NO INDIVIDUAL E O EFÉMERO.
CONSTABLE
1826

55. O CARRO DE HENO
AUTENTICIDADE DA
ESCEA QUE FAI QUE
PAREZA FROITO DA
OBSERVACIÓN DIRECTA,
A PESAR DE SER UNHA
MINUCIOSA
ELABORACIÓN
NO ESTUDIO A PARTIR DE
APUNTES PREVIOS.
A NATUREZA FILTRADA A
TRAVÉS DA VISIÓN
ROMÁNTICA.
A MINUCIOSIDADE DOS DETALLES E VERACIDADE DOS CADROS
ENTUSIASMOU Á CRÍTICA, SOBRETODO A INTENSIDADE DA LUZ QUE
ENVOLVE A ESCEA. CONSÉGUEO CUNHA TÉCNICA QUE TERÁ
CONSECUENCIAS INSOSPEITADAS: NON MISTURAR AS CORES NA PALETA
SENON XUSTAPOSTOS CON PEQUENOS TOQUES E MÍNIMAS PINCELADAS
DE PASTA BRANCA (TÉCNICA DA NEVE) PARA LOGRAR A VIBRACIÓN
DAS CORES, A CAPTACIÓN DO AMBENTE.

56. TURNER
DILÚE O DEBUXO NUNHA LUZ ASOMBROSA
1826

57. PRIMEIRO ARTISTA
EN PINTAR UNHA
LOCOMOTORA.
OS SEUS TEMAS
PONTE COA
CHUVIA, VAPOR E VELOCIDADE. 1844
PINTURA POSTERIOR,
DA NOVA ÉPOCA
INDUSTRIAL QUE
XURDE

58. España
COSTUMISMO
VILLAMIL
1890

59. PINTURA HISTÓRICA
PADILLA ORTIZ
XOANA A TOLA
CASADO DEL ALISAL
BATALLA DE BAILÉNL

60. REALISMO
Contexto histórico-social
Cara as décadas centrais do s. XIX o Romanticismo irá cedendo
paso ó Realismo, a elo contribúen varios fenómenos:
 A conciencia das terribles consecuencias da Revolución
Industrial: Traballo de nenos e mulleres .Horarios excesivos.
Condicións de vida penosas. Vivendas insalubres
 Os fracasos revolucionarios de 1848 deixanse sentir. Desncanto.
 Abunda a temática social, tende a representar o home nos seus
traballos cotidianos. O tema da fatiga convírtese en tema
principal.
 A todo elo contribúe un marcado positivismo filosófico (Compte)
que considera como fontes únicas do coñecemento a observación
e a experimentación.

61. Características: fronte á evasión o presente e fronte ó
subxetivo o obxectivo
-A realidade cotiá. Píntase o que ten máis próximo e coñece mellor.
- Obxetividade: A observación é a base para poder contar as cousas como
son en realidade. O pintor plasma as cousas sen implicarse
nin reflectir os seus sentimientos.
-Cadros de xénero máis apropiado para reflectir a realidade con todo
detalle.
-Finalidade didáctica: O artista tenta ensinar algo ó espectador.
-Estilo: Linguaxe precisa e sen adornos

62. COURBET
NON PON A PINTURA
Ó SERVICIO DA IDEOLOXÍA
NON REVOLUCIONA CO
TEMA, PERO SI COA TÉCNICA
BOS DÍAS SEÑOR COURBET.1854

63. ENTERRO DE ORNANS. 1849- 55. A TÉCNICA NON APORTA NOVIDADES
POLÉMICA POLA ABSOLUTA SINCERIDADE DUN TEMA COTIÁ, SEN
PREXUIZOS POLÍTICOS OU MORAIS. ENTERRO NUN POBO TRATAMENTO
COTIÁ, CON FRÍA OBXECTIVIDADE. RETRATO COLECTIVO
INDIVIDUALIZANDO A CADA UN CON IMPLACABLE REALISMO.

64. A COMPOSICIÓN ALINEA NUNHA LONGA FRANXA ÁS SOBRIAS
FIGURAS ANTE OUTRA FRANXA MÁIS CLARA DE ACANTILADOS E CEO
DE FONDO. AS VERTICAIS DO GRUPO Ó REDOR DA FOSA,ENLAZAN
CO RESTO NA ÚNICA ABERTURA DA LIÑA DE ACANTILADOS, CENTRO
DE INTERÉS ONDE O CURA OFICIA E DESTACA O CRUCIFIXO.
FORMAS SIMPLIFICADAS, SUPRIME A ANÉCDOTA.
CORES GRISES E VIOLETAS ARMONIZAN CUN CEO GRIS AZULADO.

65. ESTUDIO DO PINTOR. 1855

66. OS PICAPREDEROS. 1849

68. 1866. A SESTA.

69. DAUMIER
Grabados e Litografías.
Caricaturas.

70. TERCEIRA CLASE. 1865
O LEVANTAMENTO
1860

71. COSTUREIRA
LAVANDEIRA
1860

72. MILLET
Pinta a vida campesiña
ÁNGELUS. 1857
ESPIGADORAS
1857

73. PAISAXE REALISTA:
COROT
VE A NATUREZA TAL E COMO
É E NON COMO A IMAXINA.
CAPTA O INSTANTE, A LUZ E
A ATMÓSFERA QUE CAMBIA.

74. España
ZULOAGA