2. 1- Crise da Restauración
REINADO DE AFONSO XIII E DITADURA DE PRIMO DE RIVERA
• Perda de Cuba e Filipinas 1898
• Maioría de idade Afonso XIII 1902
• Semana Tráxica en Barcelona 1909
• Folga Xeral Revolucionaria 1917
• Desdastre de Annual (derrota Española en Marrocos) 1921
• Golpe de Estado de Primo de Rivera 1923
• Abdicación de Afonso XIII 1931
5. VISIÓN DE ESPAÑA DE AFONSO (15 ANOS)
ANTES DE CONVERTIRSE EN REI:
«En este año me encargaré de las riendas del Estado, acto de
suma trascendencia tal y como están las cosas, porque de mí
depende si ha de quedar en España la Monarquía Borbónica o la
República. Porque yo me encuentro el país quebrantado por
nuestras pasadas guerras, que anhela por un alguien que la
saque de esa situación; la reforma social a favor de las clases
necesitadas; el Ejército con una organización atrasada a los
adelantos modernos; la Marina sin barcos; la bandera ultrajada
[subrayado en el original]; los gobernadores y alcaldes que no
cumplen las leyes, etcétera... En fin, todos los servicios
desorganizados y mal atendidos. Yo puedo ser un Rey que se llene
de gloria regenerando la Patria, cuyo nombre pase a la Historia
como recuerdo imperecedero de su reinado, pero también puedo
ser un Rey que no gobierne, que sea gobernado por sus ministros
y, por fin, puesto en la frontera. (....) Yo espero reinar en España
como Rey justo. Espero al mismo tiempo regenerar la Patria y
hacerla, si no poderosa, al menos buscada, o sea, que la busquen
como aliada. Si Dios quiere para bien de España».
1 de xaneiro, 1902
FEITOS QUE MARCAN O
REINADO DE AFONSO XIII
Perda das colonias
(desastre do 98)
Fracaso das Reformas
emprendidas
Inestabilidade política
Conflitividade social
6. REFORMAS
• Lei de Reforma Electoral
(1907): pretendeu abrir o sistema
político e acabar coa fraude
electoral (bipartidismo do sistema
canovista).
• Lei do Candado (1910): limitou
a implantación de novas ordes
relixiosas.
• Lei de Recrutamento (1912):
estableceu a obrigatoriedade do
servizo militar en tempo de
guerra e a supresión da exención
en metálico.
• Lei de Mancomunidades
Provinciais (1912): concedíalles
maior autonomía administrativa a
deputacións e concellos.
7. CRISE DE 1909
REVOLTA EN BARCELONA
Causas:
Recrutamento de reservistas
entre as clases populares
catalás para pacificar o
territorio marroquí do Rif
(guerra colonial en
Marrocos)
O goberno reprime duramente a
revolta popular durante a
Semana Tráxica
8. CRISE DE 1917
Causas:
Os partidos rexionalistas,
reformistas e socialistas
reclaman a democratización e a
descentralización do réxime
político, mentres os sindicatos
convocaban en agosto unha
folga xeral.
Consecuencias:
Grave crise militar, política e
social, e ruptura co bipartidismo
9. DESASTRE DE ANNUAL 1921
(DERROTA ESPAÑOLA EN MARROCOS)
http://www.abc.es/historia/abci-
desastre-annual-1921-rifenos-
abrian-soldados-espanoles-
canal-y-quemaban-vivos-
201608120201_noticia.html
10. MEDIDAS POLÍTICO-ECONÓMICAS E SOCIAIS INSTAURADAS NA
DITADURA DE MIGUEL PRIMO DE RIVERA
1923 DIRECTORIO MILITAR
• Abole a constitución
• Disolve as cortes
• Prohibe os partidos políticos
• Censura de prensa
• Represión política
• Resolve o conflito marroquí
1925 DIRECTORIO CIVIL
• Crea un partido único
(modelo fascista): Unión
Patriótica
• Fomento das obras públicas
e dos grandes monopolios
(Telefónica)
DITADURA DE PRIMO DE RIVERA
(1923-1930)
11. 2- Unha España dividida
SEGUNDA REPÚBLICA E GUERRA CIVIL
• Abdicación de Afonso XIII 1931
• Proclamación da Segunda República 1931-1936
• Golpe de Estado e Inicio da Guerra Civil 1936
• Fin de Guerra Civil. Inicio da ditadura de F. Franco 1939
12. A PROCLAMACIÓN DA REPÚBLICA
Abril 1931
12 de Abril: eleccións municipais:
triúnfan as candidaturas republicano-
sociaistas
14 de Abril: Abdica Afonso XIII e
proclámase a Segunda
República
Agosto 1930
Pacto de San Sebastián
(Intento falido de derrocar a monarquía)
Malestar contra o réxime
Xaneiro 1930
Primo de Rivera dimite
Afonso XIII manda formar goberno co obxectivo
de restablecer a Constitución de 1876
14. Sistema unicameral
Sufraxio universal
Recoñecemento das
autonomías rexionais e a
oficialidade das linguas catalá,
vasca e galega
Recoñecemento das
liberdades individuais
Defensa do laicismo
CONSTITUCIÓN
DE 1931
15. FASES
A
constitución
1931
Sufraxio universal, sistema unicameral e
recoñecemento das autonomías
Bienio
reformista
1931-
1933
Coalición de centro-esquerda
encabezada por Manuel Azaña
Bienio
conservador
1933-
1936
Anulación das reformas do bienio
anterior. CEDA e Partido Radical.
O goberno da
Fronte
Popular
1936
Coalición de partidos republicanos de
centro-esquerda e de esquerda.
16. 1931-1933 BIENIO REFORMISTA
Presidente e xefe de
goberno
•Niceto Alcalá-Zamora
•Manuel Azaña
Tendencias políticas
no goberno
•Republicanos
•Socialistas
Cuestión agraria •Aprobación da lei de reforma agraria, eliminación da
explotación latifundista, distribución da terra entre
pequenos propietarios
Cuestión relixiosa •Aprobación do divorcio e do matrimonio civil
•Prohibición do ensino a ordes relixiosas
Cuestión militar •Reforma militar para profesionalizar o exército e asegurar
a fidelidade dos mandos mediante o retiro dos
desconformes coa república
Cuestión social •Reforma educativa (ensinanza gratuíta, laica e
obrigatoria)
•Melloras laborais
Cuestión autonómica •Inicio dun proceso autonómico.
•Apróbase o Estatuto de Cataluña (1932)
17. 1933-1936 BIENIO CONSERVADOR
Presidente e xefe de
goberno
•Niceto Alcalá-Zamora
•Alejandro Lerroux
Tendencias políticas
no goberno
•Acción popular (centro-dereita)
•Republicanos radicais
Cuestión agraria •Supresión da Lei de Reforma Agraria
Cuestión relixiosa •Aprobación dun orzamento para o clero católico,
retorno das ordes relixiosas ao ensino, recuperación
dos bens confiscados
Cuestión militar •Devólvenselles cargos a mandos militares contrarios á
República
Cuestión social •Gran descontento social
•Convocatoria de folgas
Cuestión
autonómica
•Anulación das autonomías e dos estatutos
18. 1936 A FRONTE POPULAR
Presidente e xefe de
goberno
•Manuel Azaña
•Santiago Casares Quiroga
Tendencias políticas
no goberno
•Republicanos de centro-esquerda e de esquerda
(socialistas e comunistas)
Cuestión agraria •Reiniciación da Reforma Agraria
Cuestión relixiosa •Preténdese volver a lexislación do bienio reformista
•Anticlericalismo
Cuestión militar •Continuación da reforma militar
•Afastamento de Madrid dos xenerais máis
contrarios ás esquerdas
Cuestión social •Axitación revolucionaria
Cuestión
autonómica
•Restablecemento das autonomías
•Amnistía para os presos políticos
20. CAUSAS DA GUERRA
REMOTAS :
- División do país en
dereitas e esquerdas
- Axitación revolucionaria
INMEDIATA:
- Fracaso do golpe de
estado contra o goberno da
República
21. BANDOS ENFRONTADOS
(CARACTERÍSTICAS DE CADA BANDO E PARTICIPACIÓN INTERNACIONAL)
Sublevado (Nacional)
Formado por parte do exército, os
partidos monárquicos, carlistas e
falanxistas.
O principio controlaban as zonas
menos industrializadas pero
militarmente contaban con maiores
recursos.
Axudan de maneira aberta e
xenerosa a este bando (armamento,
avións, tropas): Alemaña, Italia e
Portugal.
Republicano (Vermello)
Formado polas forzas republicanas
(socialistas, comunistas,
anarquistas e nacionalistas) leais a
República.
Contaba coas principais cidades
industrias e mineiras e co ouro do
Banco de España pero militarmente
estaba desorganizado.
Axudan de forma limitada a este
bando: URSS, México e voluntarios
das Brigadas Internacionais.
22.
23. • Paso dos sublevados a Península grazas ao apoio de
Alemaña e Italia.
• O exército avanza ata o norte chegando a Toledo.
• Madrid resiste (batallas do Xarama e de Guadalaxara
en febreiro e marzo do 1937).
As primeiras batallas
• Traslado da guerra ao norte.
• Bombardeo sistemático de Guernica (lexión Cóndor) e
ocupación do País Vasco, Santander e Asturias polos
nacionais.
• Ofensiva republicana sobre Teruel (decembro 1937).
A guerra no Norte
• Avance dos nacionais sobre o Val do Ebro.
• Batalla do Ebro (xullo-novembro 1938) caída de
Cataluña.
• Caen Madrid e Valencia.
Avance cara ó
Mediterráneo
FASES Capitais
Madrid (1931 – 1936) Valencia (1936 - 1937)
Barcelona (1937- 1939)
24.
25. CARACTERÍSTICAS
• Dimensión e a
repercusión Internacional.
• Emprego de novos
armamentos e tácticas
militares.
• Emprego de antigos e
novos medios
propagandísticos: a radio,
a fotografía, o cine sonoro
documental, o cartel e a
pancarta.
26. CONSECUENCIAS DA GUERRA
INMEDIATAS :
- Gran número de mortos, feridos,
prisioneiros, exiliados
- Derrogación dos avances xurídicos
conseguidos pola muller
- División ideolóxica e moral da
sociedade española
- Destrución das industrias,
infraestruturas, poboacións,…
-Perda de man de obra
-Aumento da débeda externa
A LONGO PRAZO:
- Illamento internacional
- Autarquía e atraso (político,
económico e cultural)
- Exilio ou falecemento da elite
científica e artística
- Censura e imposición dunha cultura
oficial
28. RETRATO DA MASACRE DE GUERNICA
Tema: Histórico. Bombardeo de Guernika o 26 de Abril de
1937.
Significado: Denuncia da masacre. Alegato pacifista.
Autor: Pablo Picasso
Cronoloxía: pintado nos meses de maio e xuño de 1937
29.
30. ESTILOS ARTÍSTICOS E CARACTERÍSTICAS
Cubismo
• Descomposición das
figuras en formas
xeométricas
• Diferentes puntos de
vista (perspectiva
múltiple)
• Cores neutras, gris
Expresionismo
• Simplicidade e
primitivismo
• Distorsión formal
(deformación)
• Expresión
subxectiva e
emoción
Surrealismo
• Formas abstractas
ou figurativas
simbólicas
• Intenta plasmar a
realidade máis
profunda do ser
humano, o
subconsciente e o
mundo dos soños
• Asociación de
elementos moi
dispares
• Encarga: Goberno da República
• Ubicación: Museo Reina Sofía,
Madrid
• Técnica: Óleo sobre lenzo
• Dimensións: 349,3 x 776,6 cm
• Monocromía (aumenta o drama)
• Personaxes símbolos da
matanza e da dor (touro, muller
sostendo ao seu fillo morto, home
despedazado, muller envolta en
chamas,…)
31. Composición blanda con judías
hervidas (Premonición de la Guerra
Civil) de Salvador Dalí.
Conservada en el Philadelphia Museum of Art.
Obra surrealista en la que un ser
monstruoso, formado por diferentes
elementos de un cuerpo humano
descoyuntado, se retuerce, se estrangula
y se pisotea infligiéndose daño a sí
mismo.
La obra fue terminada seis meses antes del
estallido de la Guerra Civil Española en 1936
pero Dalí estuvo realizando estudios
preparatorios para la misma desde el año 1934.
Si volvemos la mirada a ese contexto histórico,
el artista hubo de ser testigo de varios
acontecimientos que agitaron de manera
irremediable la convulsa situación política y
social de la Segunda República Española.
32. 3- Do franquismo á democracia
FRANQUISMO, TRANSICIÓN E DEMOCRACIA
• Ditadura Franquista 1939-1975
• España ingresó finalmente en la ONU 1955
• Constitución 1978
• Estatuto de Autonomía 1981
• Ingreso de España na CEE 1986
• Olimpiadas de Barcelona 1992
• Adopción do Euro 2002
• Atentados so 11-M 2004
• Movemento 15-M 2011
34. • Partido Único: Falanxe
Española Tradicionalista e
das Xons Movemento
Nacional
• Supresión das liberdades
• Illamento internacional
(coa única excepción do
acordo bilateral con EEUU
en 1951)
• Intervencionismo e
autarquía