SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 17
Descargar para leer sin conexión
CAPÍTULO 1
1 Suku'untsilo'obe', le judíos táan ti' Jerusalén yéetel tu
lu'umil Judea, desean Suku'untsilo'obe', le judíos yaan tin
tuláakal Egipto, toj óolal yéetel Jets' óolal.
2 yuum yanak ti' misericordia vosotros, ka k'a'ajesik le
Mokt'aan tu beetaj yéetel Abraham, Isaac yéetel Jacob ti', u
siervos fieles;
3 ka dados ti' tuláakal jump'éel puksi'ik'al ti' ten ti', ka
utia'al u meentik u voluntad, yéetel ma'alo'ob k óol, yéetel
k óol dispuesto;
4 ka abrid vuestros puksi'ik'alo'obo' ti' u ley yéetel u
mandamientos, ka os enviará le Jets' óolal,
5 ka yu'ubal a jela'antak, ka in wojel juntúul wéetel, ka
Ma'atech a p'áatik tu angustia.
6 ka bejla'e' k waye' payalchi' wo'osale'.
7 ti' le k'iin ku reinó Demetrio, ti' u ja'abil ciento sesenta
yéetel nueve, le judíos os escribimos ti' le extrema
tribulación ba'ax k sobrevino ti' le ja'abo'ob, tak le k'iin ku
Jasón yéetel u compañía u rebelaron xu'ullsa'al le lu'umo'
santa yéetel le reino,
8 ka quemamos le pórtico, ka derramamos k'i'ik'el inocente:
túun oramos Jehová, ka bino'on xikino'ob; Ofrecimos xan
sacrificios yéetel lool harina, k t'aba'an le lámparas yéetel
pusimos le p'éel.
9 yéetel mirad ahora u celebráis u cha'anil le tabernáculos
ti' le wi'inal Casleu.
10 ti' le ja'aba' ciento ochenta yéetel waxak, le kaajo' táan
ti' Jerusalén yéetel Judea, yéetel le concilio, ka Judas,
enviaron saludo yéetel toj Aristóbulo ti', máako' le ajawo'
Tolomeo, ku ka'ach u estirpe k'iino'ob ungidos, yéetel le
judíos yano'ob ichil Egipto.
11 por cuanto yuum k u librado u nukuch toopilo'ob, ti'
damos jach Nib óolal, bey hubiéramos yaax yaantal ti'
batalla xu'ullsa'al juntúul Ajaw.
12 tuméen pulikinba ich náachil le ku peleaban ichil le
kaajo' santa.
13 tuméen kéen u jala'ach wíinik Persia, yéetel le ejército
parecía invencible yéetel leti', bino'ob muertos ti' le templo
ku Nanea tumen le engaño k'iino'ob Nanea.
14 tumen Antíoco, bey quisiera ts'o'okol u yéetel, j-ook ti'
le kúuchil yéetel u yetailo'ob táan yéetel leti', utia'al u
k'amik táak'in ti' k'aaba' jump'éel dote.
15 ka k'iino'ob Nanea tu ts'a'ob ti' bejo', ka j-ook leti' yéetel
chan junmúuch' ti' le recinto le templo, cerraron le templo
jach séeb bey Antíoco ok.
16 yéetel je'ik jump'éel jool privada paak', arrojaron
tuunich bey rayos, ka derribaron le capitán, le Xo'ot ti' ts'iit,
ti' leti'ob Xo'ot u pool ka arrojaron ti' le táan náachil.
17 Bendito je'el k yuum ti' tuláakal ba'alo'ob, ku k'ubajubaj
ti' le impíos.
18 Ba'axten seen puesto u bejla'e' k proponemos celebrar u
purificación u templo le k'iin veinticinco ti' le wi'inal
Casleu, k creído k'a'abéet u certificaros u beyo', utia'al u
xan vosotros le guardéis bey cha'anil le tabernáculos k'áak'
k bin ts'áaik ken Neemías ofreció le sacrificio. Ka' lelo', u
construido le templo yéetel le ka'ancheo'.
19 tuméen le k yúumo'ob bino'ob u llevados Persia,
k'iino'ob ba'ax túun ayik'alo'ob piadosos tu ch'a'ob le
k'áak'o' le ka'ancheo' ti' mukul tsikbal yéetel escondieron ti'
jump'éel jool jump'éel ch'e'en xma' ja', tu'ux ku guardaron
seguro, ti' modo ti' le kúuchil ka'ach desconocido utia'al
tuláakal.
20 ka' ya'ab ja'abo'ob, ka yuum agradó, Neemías, túuxtik
tuméen le ajawo' u Persia, tu túuxtaj yaal k'áak' le
descendientes k'iino'ob u tu habían ta'akubae'; Ba'ale' le
ken k a'alab, ma' kaxanta'al k'áak', sino ja' tat;
21 túun ti' leti'ob tu u trajeran yéetel u trajesen; yéetel ka u
impusieron le sacrificios, Neemias ordenó u k'iino'ob u
rociaran yéetel ja' le si'o' yéetel ba'alo'ob ku ponían yo'osal
leti'.
22 meentik le ba'ala', ka j-k'uch le k'iin ku brilló le k'iino',
ku ka'ache' táan oculto ti' le múuyal, tu t'abaj juntúul nuxi'
k'áak', ti' modo ti' tuláakal u maravillaron.
23 yéetel k'iino'ob tu beetajo'ob jump'éel payalchi' ka' jo'op'
u sacrificio u consumía, kin wa'alik, ka'ap'éel k'iino'ob
yéetel tuláakal le u láak'obo', u káajal Jonatán yéetel
núukik le u láak'obo', bey tu betaj Neemías.
24 yéetel le payalchi' bin k'ajlayo'; Jay máako', máako'
Dios, Creador tuláakal ba'alo'ob, ku teech temible ka k'a'am,
ka justo, ka misericordioso, yéetel le k'áate' yéetel
misericordioso ajawo',
25 le k'áate' dador tuláakal ba'alo'ob, le k'áate' justo,
todopoderoso yéetel eterno, teech libraste Israel tuláakal
angustia, ka elegiste le yúumo'ob, yéetel le santificaste.
26 ku k'amik le sacrificio tuméen tuláakal a kaajal Israel,
ka jach a kajnáalo'ob porción, ka santifícala.
27 ku much'kíintik le ku séen sido dispersados to'on, libra
le ku biilal ichil le naciones, Il le despreciados yéetel
aborrecidos, ka tu beet wojéeltik le naciones teech k yuum.
28 Castigad ti' le k oprimen, yéetel soberbia k ku
beetiko'ob k'aas.
29 ku plantar ta kaajal ti' a santuario, bey tu Ya'alaj Moisés.
30 yéetel k'iino'ob cantaban Ko'one'ex jóok'ol yaatsil.
31 ka u sacrificio u jabal, Neemías tu u derramara le ja'
quedaba yóok'ol le nukuch tuunicho'obo'.
32 u meentik le ba'ala', tu t'abaj jump'éel llama, ba'ale' j-
consumida tumen le sáasilo' salía ti' le ka'ancheo'.
33 ka j-wojeltej le ba'ala', tu aviso ti' le ajawo' u Persia u tu
kúuchil tu'ux k'iino'ob u habían sido llevados habían
ta'akubae' le k'áak'o', Chíikpaj ja', ka u Neemías u
purificado yéetel le sacrificios.
34 túun le ajawo', cercando le kúuchil, tu santificó, ka'
yantalto'on u juzgado le asunto.
35 yéetel le ajawo' tu ch'a'aj ya'ab regalos, yéetel le repartió
ichil le taak ka'ach in complacer.
36 Y Neemías tu t'aanaj u yaalak' le ba'ala' Neftar, u
makalmak seen bey wa'al, jump'éel purificación; Ba'ale'
ya'abkach wíiniko'ob ku Nefi.
CAPÍTULO 2
1 xan Kula'an ti' le anales profeta Jeremías tu ti' le habían
sido llevados u tomaran le k'áak'o', bey u ts'o'ok u indicado:
2 yéetel bix le profeta, habiendo ti' leti'ob ts'áaik le ley, ti'
leti'ob tu u ma' u olvidaran u mandamientos le máako', ka
tu u ma' u extraviaran ti' u mentes ka vieran máak u plata
yéetel táak'iin yéetel u ornamentos.
3 yéetel uláak' discursos semejantes ti' exhortó ti' u le ley
ma' u apartase ti' u puksi'ik'alo'obo'.
4 ti' le k'iino' je'el xano' ts'íib ku ya'alik u le profeta,
habiendo sido advertido tumen K'uj, tu u le tabernáculo
yéetel le arca-bino'ob yéetel leti', ka' jo'op' leti' salía k'áax,
tu'ux na'ak Moisés, ka tu yilaj le heredad yuum.
5 kéen Jeremías te'elo', halló jump'éel áaktune' le ku tu
ts'áaj u tabernáculo, le arca yéetel le ka'ancheo' poom, ka j-
k'aal le joolnajo'.
6 ka yane' ti' le ti' seguían taalo'ob señalar le bejo', ba'ale'
ma' tu hallaron.
7 le ba'ax, ka Jeremías tu yilaj, ti' leti'ob reprochó, wa'alik:
En cuanto a le kúuchil je'ela', yaan desconocido tak le k'iin
ku yuum reúna ka'a tu kaajal, ka reciba ti' misericordia.
8 túun le máako' ti' leti'ob chíikpajal le ba'alo'oba', ka kun
tip'ij le gloria le máako', ka xan le múuyal, bey u tu ye'esaj
yáanal Moisés, ka bix ken Salomón tu yóotaj u kúuchil ka'
taalaken santificado honorablemente.
9 xan u declaró u leti'e', siendo baal kaajil miats, ofreció u
sacrificio le dedicación yéetel ku meyajo'ob le templo.
10 yéetel bix ken Moisés tu oró Jehová, descendió k'áak'
ka'an ka jabal le sacrificios, bey oró xan Salomón, ka
descendió k'áak' ka'an, jabal le holocaustos.
11 ka tu ya'alaj Moisés: tuméen le ti'ibil óolala' tumen le
si'ipilo' ma' u ts'o'ok u jantik, u consumía.
12 Salomón líik'esaj le waxakp'éel k'iino'ob.
13 k'ek'eno' relató ti' le Ts'íibo'ob yéetel comentarios
Neemías; ka bix fundando jump'éel biblioteca tu laaj
múuch'aj le hechos ti' le reyes yéetel le profetas yéetel
David, yéetel le epístolas le reyes tu yo'olal le dones kili'ich.
14 u ti' jump'éelili' kuchil-bix ken, Judas tu laaj múuch'aj le
ba'alo'ob ku habían sa'atal tu yo'olal le k'atun yajo' tuvimos,
ka p'áato'ob yéetel to'on.
15 Ba'axten seen wa tenéis necesidad leti'obe', enviad u
yane' utia'al u os le taase'ex.
16 ka' jo'op' k Ta'aytak u celebrar le purificación, os k
escrito, ka haréis ma'alob wa guardáis mismos k'iin.
17 k pa'atik xan u yuum, ku libró u kaajal, ka ti' leti'ob
ts'áaj tuláakal jump'éel heredad, yéetel le reino, yéetel le
sacerdocio, yéetel le santuario,
18 bix u séeb chi'itaj ti' le ley, séeb yaan u pitik
misericordia ti' to'on, ka k reunirá tu láakal lu'umil yáanal
le ka'ano' ti' u kúuchil santo, tuméen k ts'o'ok librado u
nukuch angustias yéetel ts'o'ok u purificado le kúuchil.
19 En cuanto a Judas Macabeo yéetel u láak'o'ob, le
purificación le nojoch templo yéetel u dedicación le
ka'ancheo',
20 yéetel noj ba'ate'el xu'ullsa'al Antíoco Epífanes, yéetel u
paal Eupator,
21 yéetel le manifiestas señales ku taal ka'an ti' le u
portaban varonilmente en favor de le judaísmo, ti' modo u,
siendo pocos, vencían bul lu'um ka perseguían le
multitudes bárbaras,
22 ka recobró le templo famoso way yóok'ol kaabe', ka
liberó u kaajil, ka defendió le leyes ku ts'abil yéemel,
teniendo misericordia ti' leti'ob le máako' yéetel tuláakal
yutsilil.
23 tuláakal le ba'alo'oba', kin wa'alik, bino'ob declaradas
tumen Jasón u Cirene ichil jo'op'éel ánalte'o'obo', le
resumiremos ti' jump'éel chéen volumen.
24 Teniendo tu yilaje' meyaj ku infinito yéetel u talamil k
hallan ti' kin ts'íiboltik u investigar le narraciones le
k'ajláayo', tuméen le variedad le yo'olal,
25 k lelo'oba' ts'o'ok Bik a u le Saáansamal ka u deleiten
yéetel u le desean memorizar ku sientan cómodos yéetel
tuláakal aquellos yaan máaxo'obe' k'uchul ka'a yanak u
provecho.
26 Ba'axten seen ti' to'on, ba'ax k ch'a'abal yóok'ol to'on le
penosa ts'íib u abreviar, ma' u sido chéen ch'a'abil, sino wa
k'íilkab u vigilia;
27 je'el bix ma' chéen ch'a'abil utia'al le ku beetik jump'éel
banquete ka kaxtik u ma'alo'obile' ti' le u láak'obo', ba'ale'
utia'al ki' janal u ya'ab, emprenderemos yéetel je'el bix
t'aane' le nukuch esfuerzos;
28 p'atken ti' le autor u ch'a'iko'ob exacto Amal detalle, ka
esforizando tumen t'u'uchpachtik le reglas jump'éel
compendio.
29 tuméen je'el bix le ajka'ansajo' balts'amo'ob jump'éel
túumben otoch k'a'ana'an kanantik ti' tuláakal le edificio;
Ba'ale' le u k'uben u ts'áabal le yéetel pintar le, k'a'ana'an
kaxant le ba'alo'ob ti'alo'ob utia'al adornar le: bey wa'alike'
ichil to'on.
30 yaantal wook ti' tuláakal le ti'its, ka repasar le ba'alo'ob
tu general, ka u curioso ti' le detalles, pertenece le yáax
autor le k'ajláayo'.
31 ya'abtal le biilankiltej ti' le brevedad, ka jech ya'ab
meyaj ti' le mayajo', ku ti' ts'o'ok u conceder le taak u betik
jump'éel compendio.
32 te'ela', waye' comenzaremos le k'ajláayo', añadiendo
seen u ba'ax tu ya'alaj teen, ba'axi' jump'éel ba'al insensata
meentik jump'éel prólogo chowak yéetel u breve ti' le
k'ajláayo' ti' jump'éelili' kuchil-.
CAPÍTULO 3
1 yéetel ken u kaajil santa táan habitada tu Jets' óolal,
yéetel le leyes ku guardaban Jach ma'alob tu yo'olal le
piedad ti' le sumo yuum k'iino' Onías yéetel u odio ti' le
k'asa'anilo',
2 ka aconteció u tak le mismos reyes honraron le kúuchil,
ka engrandecieron templo yéetel u ti' regalos;
3 ti' tal bix ken u Seleuco u Asia soportaba ti' u propias
rentas tuláakal le gastos relacionados yéetel le mayaj le
sacrificios.
4 Ba'ale' jump'éel tal Simón, u tribu Benjamín, ku ka'a sido
nombrado jala'achilo' le templo, ku Ba'ate'elnaj yéetel le
sumo yuum k'iino' tuméen le desorden yaan ti' le kaajo'.
5 yéetel bey Ma' páajchaj vencer ti' Onías, k'ubajubaj ti'
Apolonio ti', paal Traseas, ba'ax túun ka'ach mek'tanmail
Celosiria u Fenicia.
6 ka wa'alaj ti' le kaaxtaj taak'in Jerusalén yanen Chuup
yéetel infinitas sumas taak'in, ti' modo u multitud u
ayik'alilo'ob, ba'ax ma' pertenecían le yilaje' le sacrificios,
ka'ach innumerable, ka tu u ka'ach páajtal Ts'aa tuláakal tu
k'ab le ajawo'.
7 ka Apolonio j-k'uch le ajawo' ka ti' tu ye'esaj le taak'in ti'
habían ya'alaj teen, le ajawo' yéeyaji' Heliodoro ti', u
tesorero, ka tu tu túuxtaj yaal yéetel le orden u ti' trajera
taak'in mencionado.
8 ka ts'o'okole' tu xot'aj Heliodoro; yáanal le pretexto u
xíimbal le ciudades Celosiria yéetel Fenicia, sino utia'al u
beetik u propósito le ajawo'.
9 ka j-k'uch Jerusalén ka k'a'am cortésmente tumen le sumo
yuum k'iino' le, tu tsikbaltaj le noticia ku ti' u ts'áaik le
taak'in, ka declaró Ba'axten ts'o'ok u venido, ka tu k'áataj
wa ba'alo'oba' ayik'alo'ob ciertas.
10 túun le sumo yuum k'iino' tu ya'alaj ti' u táak'in li'ismaj
utia'al u socorro ti' le viudas yéetel le huérfanos.
11 yéetel u jump'éel nu'ukulil pertenecía Hircano ti', paal
Tobías ti', varón nuxi' ti'ob su'tal, ka ma' je'el bix le
malvado Simón ts'o'ok u informado, ka ich total
cuatrocientos talentos plata yéetel doscientos táak'iin.
12 yéetel u ka'ach u el todo imposible ku hicieran tales
agravios ti' le u habían u mentik le santidad le kúuchil,
yéetel le majestad yéetel santidad inviolable ti' le templo,
honrado way yóok'ol kaabe'.
13 Ba'ale' Heliodoro, tu yo'olal u orden le ajawo' ti' u
ts'áaik, tu ya'alaj: U je'el bix ken k'a'ana'an u úuch u láaj bis
ti' le kaaxtaj taak'in le ajawo'.
14 yéetel ti' le k'iino' leti' u señalado, ok utia'al u ordenar le
asunto, tuméen le ba'ax Yanchaj ma' poca agonía ti'
tuláakal le kaajo'.
15 Ba'ale' k'iino'ob, postrando tu taan le ka'ancheo' yéetel u
vestiduras sacerdotales, invocaron ka'an le tu betaji'
jump'éel ley tu yo'olal ba'alo'ob dadas leti'e' guardadas,
utia'al u fuesen guardadas ma'alo'ob recaudo utia'al le le
habían encomendado.
16 yéetel je'el máaxake' ku ka'ach mirado ti' le sumo yuum
k'iino' in wich, ti' habría herido puksi'ik'al, tuméen u
semblante yéetel le k'eexpajal u boonil u yich anunciaban
le agonía interior ti' u tuukule'.
17 tuméen le máako' táan jach rodeado u sajkil yéetel
horror u wíinkilal, ba'ax ka'ach manifiesto ti' le u miraban
cuán óotsil táaj bejla'e' ichil u puksi'ik'al.
18 láak'o'ob ka' yáalkab tu yotocho'ob ti' le súplica tuláakal,
tuméen le kúuchil táan u lúubul ti' ach.
19 yéetel le ko'olelo'obo', ceñidas yéetel cilicio yáanal u
pechos, abundaban ti' u beejilo'ob, yéetel le vírgenes
yano'ob ichil corrían unas tu jóol, otras ti' le murallas, ka
otras miraban tumen le ventanas.
20 yéetel tuláakal, alzando k'abo'ob tak ka'anal, suplicaban.
21 túun sería digno lástima wilik u caída le multitud
tuláakal xook, yéetel le sajkil u le sumo yuum k'iino'
wayak'bil tin tal agonía.
22 túun invocaron u máako' Todopoderoso utia'al u
guardara le ba'alo'ob encomendadas u Jets' óol seguras ka
seguras utia'al le le habían mentik.
23 chéen ba'ale', Heliodoro ejecutó ba'ax táan decretado.
24 Estando ti' presente yéetel u guardia mentik kex le
kaaxtaj taak'in, le máako' pixano'obe' yéetel le Príncipe
tuláakal u tu beetajo'ob juntúul nuxi' aparición, ti' modo ti'
tuláakal le ku u atrevían in wokol yéetel u asombraron ti' u
páajtalil yuum, ka u desmayaron, ka yaanchaj ya'ab sajakil.
25 tuméen ti' leti'ob Chíikpaj juntúul tsíimin yéetel juntúul
jinete terrible yóok'ol leti'e', adornado yéetel juntúul
cubierta jach ki'ichpam, ka corrió ferozmente, ka tu p'uchaj
u Heliodoro yéetel u patas delanteras, ka parecía u le táan
kulukbal yóok'ol le tsíimino' táaj jump'éel arnés k'iini'
táak'iin.
26 yéetel u presentaron tu taan leti' uláak' ka'ap'éel
xi'ipalalo'obo', notables ti' muuk', excelentes ti' jats'utsil
yéetel jach ti' nook'o'ob, ku táan yiknal leti' u je'el tu'ux; Ka
tu azotaba continuamente, ka ti' daba ya'ab azotes.
27 Heliodoro lúub ju'une' lu'um ka p'áat envuelto ti' nukuch
tinieblas, ba'ale' le táan yéetel ka líik'o'obe' beyo' ka
metieron ti' jump'éel litera.
28 bey bisa'ab le ts'o'ok u k'uchul yéetel juntúul nuxi'
comitiva, yéetel tuláakal u guardia ti' le teech kaaxtaj
taak'in, ma' pudiendo valer u armas, ka reconocieron
manifiestamente u páajtalil yuum.
29 tumen tumen k'ab yuum bin abatido, ka p'áat xma'
t'aanil, ma' tuláakal alab óolal kuxtal.
30 Ba'ale' leti'obe' alabaron le máako', ka u honrado
milagrosamente u leti'ob kúuchil: yo'olal le templo; U jach
ka'ache' táan Chuup yéetel sajkil yéetel angustia, ka
Chíikpaj le máako' Todopoderoso, chu'upij gozo yéetel
ki'imak óolil.
31 ti' le instante, yane' le etail Heliodoro rogaron u Onías u
invocara ti' le Altísimo utia'al u ti' concediera kuxtal, le
ba'ax táan dispuesto u k'ubik le pixano'.
32 túun le sumo yuum k'iino', sospechando ti' le ajawo' ma'
entendiera k'aas u le judíos máak'anta'al alguna traición ti'
Heliodoro, ofreció jump'éel sacrificio yo'osal ts'aak le
máako'.
33 ka' jo'op' u sumo yuum k'iino' tin betaj le expiación,
aparecieron le mismos xi'ipalalo'obo' vestidos yéetel ti'
jump'éelili' kuchil-nook', ka tu ts'a'ob tu tséel Heliodoro,
wa'alik: ts'aik óolal ti' Jaajal le sumo yuum k'iino' Onías,
tuméen tuméen leti' le máako' a ts'o'ok concedido kuxtal.
34 ka puesto u a sido azotado ka'an, anuncia ti' tuláakal le
wíiniko'ob u nuxi' páajtalil yuum. Yéetel ka hubieron
ya'alaj teen le t'aano'obo', ma' aparecieron asab.
35 Heliodoro, ka' ofrecer sacrificios le máako', yantalto'on
meentik nukuch votos le tu ti' u salvado kuxtal yéetel
yantalto'on saludado Onías, ka'a t'anaj yéetel u ejército ti' le
ajawo'.
36 túun ts'áaj testimonio ti' tuláakal le balts'amo'ob nuxi'
yuum ba'ax ts'o'ok u yilik yéetel u yicho'ob.
37 yéetel ken le ajawo' Heliodoro, ba'ax u beel juntúul
máak ye'esik utia'al u túuxtik ka'a in Jerusalén, tu ya'alaj:
38 wa tuvieres biin enemigo wa traidor, túuxtik u te'elo', ka
tu recibirás ma'alob azotado, wa escapa yéetel kuxtal; Yaan
jump'éel páajtalil yaabilajech u yuum.
39 tumen le Leti'e kaja'an ti' le cielos yaan u yicho'ob
puestos ti' le kúuchila', ka tu Tok; ka Loox ka k'askúuntik,
le ku talo'ob beetik loob.
40 yéetel le ba'alo'ob concernientes Heliodoro, yéetel le
custodia le kaaxtaj taak'in, báan yóok'ol le kin tuukul.
CAPÍTULO 4
1 le Simón, máax ka'ache' k tsikbaltik to'on, u sido traidor
le taak'in yéetel u patria, calumnió ti' Onías, bey ka'ach
aterrorizado Heliodoro yéetel ka'ach u sido u autor le males.
2 beetike' ku atrevió t'anik u traidor, u ts'o'ok u merecido le
ma'alob le kaajo', ka u ofrecido u kajnáalo'ob sukbenilo'ob,
ka ka'ach jach sawinil ti' le leyes.
3 Ba'ale' ken u odio k'uch jach náach u juntúul u miembros
le facción Simón top asesinatos,
4 wilik Onías le talamilo'ob le contienda, ka u Apolonio,
bey jala'achilo' Celosiria yéetel Fenicia, ku enfureció yéetel
aumentó le malicia Simón,
5 Acudió ti' le ajawo', ma' utia'al acusar u compatriotas,
sino utia'al u procurar le ma'alob u tuláakal, tuukulo'oba'
públicos bey privados.
6 tuméen tu yilaj u ka'ach imposible ti' le noj permaneciera
kaajila', ka Simón xu'ulbes u locura a menos ti' le ajawo' tu
mirase.
7 Ba'ale' ka' u kíimile' Seleuco, ka Antíoco, llamado
Epífanes, tu ch'a'aj le reino, Jasón ti', suku'un Onías,
Meyajnajen solapadamente utia'al u sumo yuum k'iino'.
8 Prometiendo ti' le ajawo' tumen intercesión trescientos
sesenta talentos ti' plata yéetel uláak' rentas ochenta
talentos.
9 Beyxan ti' kaambalilo'ob le ba'ala', séeb chi'itaj asignar
ciento cincuenta asab, wa táaj licencia utia'al u establecer ti'
jump'éel kúuchil utia'al u meentik ejercicio yéetel utia'al
educar juventud ti' le costumbres le gentiles, ka tu ts'íibtik
le u Jerusalén yéetel u k'aaba' Antioquía.
10 le ba'ax, ka le ajawo' concedió ka Yanchaj ti' u k'abo'ob
le jala'acho', inmediatamente tu bisaj u kajnáalo'ob
sukbenilo'ob ti' le suukbenilo'obo' griega.
11 yéetel le privilegios reales concedidos u yaabilajech
utsilo' ti' le judíos por medio de Juan, yuum Eupólemo, ku
bin embajador Roma kaxant u amistad yéetel áantaj, tu le
piitaj; ka derribando le gobiernos táan de acuerdo con le
ley, líik'esaj túumben costumbres xu'ullsa'al le ley;
12 tuméen u ma'alo'ob gana edificó jump'éel kúuchil
ejercicio yáanal le ti' jump'éelili' kuchil-julbil naajo', ka
sometió le k'ajle' xi'ipalalo'obo' ti' u sujeto, ka obligó in
biilankiltej jump'éel p'óok.
13 y ma' xaan bin u colmo le modas griegas yéetel u
aumento le costumbres paganas, tuméen le excesiva
profanidad Jasón, le miserable impío, ka mix sumo yuum
k'iino';
14 u k'iino'ob mix juntúul ku ti' ten asab ti' le ka'ancheo',
sino u, despreciando le templo yéetel descuidando le
sacrificios, ku apresuraron u partícipes le asignación ilícita
ti' u kúuchil le ejercicio, ti' ka' le báaxalo' le disco le tu
t'aanaj u yaalak';
15 ma' u p'áatal bisa'al tuméen le honores yúumo'ob, sino u
gustaron más u mixba'al u gloria le griegos.
16 tuméen le ba'ax ti' leti'ob sobrevino jump'éel nuxi'
calamidad, tuméen le yaan tumen enemigos yéetel
vengadores, cuya suukbenilo'obo' seguían jach
fervientemente, ka ti' máaxo'ob deseaban Wíinikil
semejantes tuláakal ba'alo'ob.
17 tuméen ma' poca ba'al obrar xu'ullsa'al le leyes K'uj,
sino ti' le k'iin uláak' le declarará.
18 yéetel ken u caza usaba Amal ja'abil fe guardaba ti' Tiro,
estando presente le ajawo',
19 le desagradecido Jasón tu túuxtaj yaal mensajeros
especiales tak Jerusalén, u jach antioquenos, utia'al u
llevaran trescientas dracmas plata utia'al u sacrificio
Hércules, ba'ax mix peek le portadores u ichilo'ob, tu
tukultajo'ob u ka'ach conveniente otorgar ti' le sacrificio,
tuméen ma' conveniente, sino u debían reservar u ti' uláak'
meyajil.
20 taak'in je'ela', je'elo'oba', en relación con le remitente,
bin destinado ti' le sacrificio Hércules; Chéen ba'ale' debido
a le portadores ti' le ti' jump'éelili' kuchil-, u empleó utia'al
u confección galones.
21 ken Apolonio ti', paal Menesteo, bin túuxtik u Egipto
utia'al u coronación le ajawo' Ptolomeo Filométor, Antíoco,
entendiendo ma' yanen ma'alob ocupado ti' u asuntos,
proveyó utia'al u kajnáalo'ob ti' seguridad, ka ti' taal Jope,
ka ti' u Jerusalén.
22 tu'ux k'a'am yéetel tsikbe'enil tumen Jasón yéetel
tuméen le kaajo', ka bin taasik yéetel antorchas chúuko'ob
yéetel nukuch gritos. Ka bey bin ts'o'okole' yéetel u ejército
Fenicia.
23 óoxp'éel ja'abo'ob ts'o'okole', Jasón tu túuxtaj yaal
Menelao ti', suku'un Simón, utia'al u llevara le taak'in ti' le
ajawo' yéetel informara u yaan asuntos k'a'abeto'ob.
24 Ba'ale' leti'e', úuch u láaj bis u meyajo'ob le ajawo', ka'
yantalto'on tu engrandecido tumen le gloriosa apariencia u
páajtalil, obtuvo le sacerdocio utia'al u bey, ofreciendo asab
u Jasón yéetel trescientos talentos plata.
25 vino, je'elo'oba', yéetel le t'aana' le ajawo', ma' taasik
ba'al digno ti' le sumo sacerdocio, sino yéetel le furor
jump'éel tirano j kalbach yéetel le furia ba'alche' salvaje.
26 túun Jasón, ka u menoscabado u leti'ob suku'un, bin
menoscabado tumen uláak', ka u tu yilaj obligado u huir u
lu'umil le amonitas.
27 Menelao apoderó ti' le principado, ba'ale' en cuanto a le
taak'in u prometido le ajawo', ma' tu tu ch'a'aj tumen leti'e',
kex Sostratis ti', nojchilo'ob le castillo, tu requirió.
28 tumen leti'e' pertenecía u recogimiento le costumbres.
Tuméen le ba'ax xan bino'ob llamados tu taan le ajawo'.
29 Menelao tu p'ataj tu kúuchilo'ob ti' le sacerdocio u
suku'un Lisímaco; ka Sóstrato tu P'ataj Crates, ku ka'ach
mek'tanmail le chipriotas.
30 ka' jo'op' ku betiko'obe' le ba'alo'oba', le Tarso yéetel
Mallos ku insurrectaron, tuméen habían sido entregados u
concubina le ajawo', llamada Antíoco.
31 túun le ajawo' u apresuró u apaciguar le ba'alo'ob,
p'atken Andrónico ti', juntúul xiib yéetel póopil, bey u
lugarteniente.
32 Menelao, a u k'uchul jump'éel ma'alo'ob súutuko', robó
yaan vasos táak'iin le templo yéetel ts'áaj yane' ti' leti'ob u
Andrónico, ka láak'o'ob le tu konaj Tiro yéetel le ciudades
u paach.
33 ka Onías-wojeltej ts'o'ok u fiador, ti' reprendió yéetel ku
retiró ti' jump'éel santuario ti' Dafne, yaan yiknal Antioquía.
34 túun Menelao, uk'ik aparte a Andrónico, ti' rogó u
tomara u Onías ti' u k'abo'ob; le ba'ax, persuadido in beyo',
ka taal u Onías yéetel engaño, tu ts'áaj u diestra yéetel
juramentos; Ka kex leti'e' sospechaba ti' leti'e', ba'ale' ti'
persuadió u saliese ti' le santuario, Yaan máax k'alaj
inmediatamente xma' yaantal tu yilaje' le justicia.
35 tumen le ba'ax ma' chéen le judíos, sino xan ya'ab uláak'
naciones, u indignaron ya'ab yéetel ku entristecieron ya'ab
tuméen u kíimile' injusta ti' le máako'.
36 ka le ajawo' ka'a t'anaj le alrededores Cilicia ti', le judíos
yano'ob ichil le kaajo', ka yane' le griegos ba'ax xan
aborrecían u jaajile', ku quejaron tumen Onías u sido j-ma'
causa.
37 le beetike' Antíoco ku entristeció puksi'ik'al, ku
compadeció yéetel wok'tik tuméen le sobriedad yéetel
modestia le kimeno'.
38 ka enardecido u ira, ts'o'okole' ti' piitaj u Andrónico u
púrpura, ka rasgó u nook'o'ob, ka bisik tumen tuláakal le
kaajo' tak le k'iino' je'el xano' kúuchil, tu'ux ts'o'ok u
mentik impiedad xu'ullsa'al Onías, je'el u kíins le maldito
homicida. Bey le máako' ti' recompensó u castigo, bey u
ka'a merecido.
39 ka Lisímaco top ya'ab sacrilegios ti' u kaajil yéetel le
consentimiento Menelao, ka u yich u tu jayaj tuméen
tuláakal tu'ux, le multitud ku congregó xu'ullsa'al Lisímaco,
ka ts'o'ok u habían úuch u láaj bis ya'ab vasos táak'iin.
40 túun le kaajo' llano liik' ka chu'upij u ira, ka Lisímaco
armó jump'éel óoxp'éel mil wíiniko'ob, u yatan ximbal
yáax ofrecer violencia; Jump'éel tal Urano yóok'ol le líder,
juntúul máak jach avanzado ti' ja'abo'ob, yéetel ma' menos
locura.
41 u u yil le tentativa Lisímaco, yane' ti' leti'ob cogieron
tuunich, uláak' palos, uláak' puñados juuch'bil, ku táan u
k'ab, le arrojaron múuch' Tik láakal yo'osal Lisímaco yéetel
le le atacaron.
42 Hirieron u ya'ab ti' leti'ob, yéetel u láak'o'ob le hirieron
te' lu'umo', ka ti' tuláakal le obligaron u huir; Chéen ba'ale'
en cuanto a le j-ookolo' tu iglesias, ka j-kíinsa'abij yiknal le
kaaxtaj taak'in.
43 le asuntos, waye' tu beetaj jump'éel acusación xu'ullsa'al
Menelao.
44 ka le ajawo' k'uch tiro, óoxp'éel wíiniko'ob ku enviados
tak le Senado defendieron le causa tu taan leti'.
45 chéen ba'ale' Menelao, ts'o'ok condenado, séeb chi'itaj ti'
Tolomeo ti', paal Dorímenes, ku ti' daría ya'ab taak'in wa
apaciguaba ti' le ajawo' yéetel leti'.
46 túun Tolomeo, bisik ti' le ajawo' aparte ti' jump'éel
ju'unil tu'ux yaan, bey u yuuk'ik ch'a' iik', beet u tuukul ti'
uláak' kin tuukul.
47 u tal bix ken a libró ti' le acusaciones ti' Menelao, máax,
ba'ale' ka'ach u causa tuláakal le males; yéetel u le óotsil
máako'ob ku, wa hubieran ya'alaj teen u causa, je'el tu taan
le escitas, habrían sido juzgados inocentes, condenó in
kíimile'.
48 yéetel le ku seguían le asunto tumen le kaajo', tuméen le
kaajo' yéetel tuméen le vasos kili'ich, séeb sufrieron
jump'éel castigo injusto.
49 tune', máanak le u Tiro, movidos tumen le odio le
k'aak'as asab, tu beetajo'ob u-bino'ob sepultados yéetel
tsikbe'enil.
50 yéetel beyo', tuméen le codicia ti' le poderosos, Menelao
j-p'áat láayli' ti' u páajtalil, aumentando ti' malicia yéetel
siendo juntúul nuxi' traidor ti' le k'at antaj mentik.
CAPÍTULO 5
1 óol ti' le k'iino' je'el xano' k'iin, Antíoco tu meentaj u ka'
náachil u Egipto:
2 ka aconteció u tumen tuláakal le kaajo', tuméen kúuchil
óol teen ka'a k'aal k'iin, ku yiliko'ob jinetes corrían tumen
iik', vestidos yéetel telas táak'iin, yéetel armados yéetel
julte'ob, bey jump'éel banda soldados.
3 ka tropas caballería ti' orden, encontrando u ka yáalkab
unos xu'ullsa'al láak'o'ob, yéetel sacudidas escudos, yéetel
multitud picas, ka desenvainando espadas, ka lanzando
dardos, ka resplandecientes u adornos u táak'iin, ka arneses
tuláakal xook.
4 ten seen tuláakal oraban utia'al u le aparición convirtiera
ti' ma'alob.
5 ka biinij jump'éel rumor falso, bey Antíoco ka'ach j-,
Jasón tu ch'a'aj Ba'axten lo bey mil wíiniko'ob, ka ju'une'
asaltó le kaajo'. ka habiendo sido repuestos le táan yóok'ol
le murallas, ka tomada u kaajil yaan u ts'o'okol, Menelao
huyó ti' le castillo.
6 Ba'ale' Jasón kíins u chíikbesik k'at antaj mentik xma'
piedad, ma' tuukul u u k'iin u le suyos sería jump'éel k'iin
jach desdichado ti'; Ba'ale' u tukultik u habían sido u
enemigos, ka ma' u compatriotas, u máaxo'ob venció.
7 betpajal ichil tuláakal lela', ma' obtuvo le principado, sino
ti' u u ts'o'okol jk'aamikubaa su'utalil tumen recompensa u
traición, ka huyó tu ka'atéen u lu'umil le amonitas.
8 tu xuul, waye' yanchaji' juntúul óotsil suut, siendo
acusado tu taan Aretas ti', ajawo' le árabes, huyendo u
kaajil tu kaajil, perseguido tumen tuláakal xiibo'obo',
aborrecido bey juntúul abandonador le leyes, ka siendo
lelo'oba' ts'o'ok ti' abominación bey enemigo declarado u
México yéetel u compatriotas, bin arrojado Egipto.
9 bey pereció te' lu'umo' extraña le u echado u ya'ab u
lu'umil, retirando ti' le lacedemonios, ka tukultik hallar ti'
socorro tu yo'olal u parentela.
10 yéetel le u echado náachil u ya'ab insepultos, ma' yaan
ka'ach máax yook'ol tumen leti'e', mix funeral solemne,
mix muknal yéetel yúumo'ob.
11 le ba'ala' ts'o'ok u sucedido j-k'uch le kisbuuts'o' le
ajawo', tu tukultaj u Judea u ka'a rebelado, yo'olal jóok' ti'
Egipto enfurecido ka tu ch'a'aj le kaajo' tuméen u muuk' le
armas.
12 ka tu u wíiniko'ob k'atun u ma' perdonaran le
encontraran, ka u mataran le subieran yóok'ol le najo'ob.
13 bey u mataban xi'ipalalo'obo' yéetel viejos, u mataban
wíiniko'ob, le ko'olelo'obo' yéetel paalal, u mataban
vírgenes yéetel paalal.
14 ka j-destruidos ti' le kúuchil óoxp'éel k'iin enteros
ochenta mil, u le ju'unil teen ka'a k'aal mil kíimo'ob ti' le
contienda; ka ma' bey vendidos u pixan.
15 Ba'ale' ma' u contentó yéetel le ba'ala', sino u atrevió in
wokol ichil le templo santísimo ti' le yóok'ol kaaba';
Menelao, u traidor le leyes yéetel u kajnáalo'ob patria,
siendo u náakake' u yaak'il:
16 yéetel uk'ik le vasos kili'ich yéetel k'abo'ob
contaminadas, yéetel profanas k'abo'ob derribando
ba'alo'ob ku habían sido consagradas tumen uláak' reyes
utia'al le aumento, le gloria yéetel le honra le kúuchil, le
regaló.
17 Antíoco u sentía jach altivo, u ma' tu tukultaj u le
máako' u u enojado tumen biin k'iin tuméen le si'ipil ti' le
habitaban ti' u kaajil, ka beetike' ma' táaj wicho'ob puestos
ti' u kúuchil.
18 tuméen wa ka'ache' ma' hubieran yaax yaantal envueltos
ti' ya'ab si'ipil, le wíiniko', jach séeb bey k'uch, habría sido
azotado yéetel apartado ti' u presunción, bey u bin
Heliodoro, Yaan máax ajawo' Seleuco tu túuxtaj yaal in wil
le kaaxtaj taak'in.
19 Ba'ale' yuum ma' yéeyaji' le kaajo' tumen causa u
kúuchil, sino ti' le kúuchil tumen yaakunaj le kaajo'.
20 ka beetike' le kúuchil k'iino' je'el xano', ku bin partícipe
yéetel leti'ob le adversidad úuchik túun ti' tu láakal Mexico,
u comunicó ku ts'o'okole' yéetel le beneficios enviados
tumen le máako'; ka je'el bix j-abandonado ti' le ira le
Todopoderoso, bey xan reconciliado le nojoch máako', bin
establecido yéetel tuláakal gloria.
21 Antíoco tu jóok'esaj ti' le templo mil ochocientos
talentos, ka tu xot'aj tuláakal wóoli' tak Antioquía, yéetel le
orgullo meentik navegable lu'um ka transitable le
k'áak'náabo' in wook.
22 ka tu p'ataj jala'achilo'ob utia'al u afligiesen u
sukbenilo'ob: ti' Jerusalén ti', Jpiil, tuméen u lu'umil frigio,
ka tumen costumbres asab bárbaras ba'ax ku tu ts'a'ob telo';
23 yéetel Garizim ti', Andrónico; yéetel ku ts'o'okole',
Menelao, u peor tuláakal le u láak'obo' chi' jump'éel k'ab
chuchul yóok'ol le k'at antaj mentik, teniendo jump'éel pool
maliciosa xu'ulsik u compatriotas le judíos.
24 tu túuxtaj yaal xan Apolonio yéetel juntúul ejército
veintidós mil wíiniko'ob, ka ti' ordenó u matara tuláakal le
ku tuvieran le utsil ts'o'oka'an yéetel u vendiera le
ko'olelo'obo' yéetel le asab jóvenes.
25 le ba'ax, taal Jerusalén yéetel fingiendo Jets' óolal, ku
abstuvo tak u k'iin k'ujo' le sábado, ka uk'ik ti' le judíos tun
líik'esik k'iin santo, tu ti' u wíiniko'ob ku armasen.
26 ka j-kíins tuláakal le ku habían biin tu cha'anil le sábado,
ka yáalkab tuméen le kaajo' yéetel armas kíins nukuch
multitudes.
27 ba'ale' Judas Macabeo, yéetel uláak' nueve, ku retiró ti'
le desierto yéetel habitó ti' le k'áaxo'obo' bey bestias, yéetel
u compañía, ku u alimentaban continuamente u xíiwo'obo',
utia'al ma' u partícipes le contaminación.
CAPÍTULO 6
1 jach ts'o'okole', le ajawo' tu túuxtaj yaal juntúul nojoch
Atenas utia'al u obligar ti' le judíos apartar ti' le leyes
yúumo'ob yéetel ma' kajtal ti' le leyes yuum.
2 ka profanar xan u templo u Jerusalén, ka t'anik u templo
u Júpiter Olimpo; yéetel u ti' Garizim, u Júpiter u Defensor
le tia'al, bey deseaban habitara ti' u kúuchil.
3 le venida le k'aas bin Yaaj yéetel Yaaj utia'al le kaajo'.
4 tumen le templo táan Chuup yéetel u alboroto yéetel
jolgorio por parte de le gentiles, ku coqueteaban yéetel le
rameras, ka yaan u yil yéetel le ko'olelo'obo' ichil le
circuito le tu'ux te' k'ujo'obo', yéetel ku introducían
ba'alo'ob ma' jach lícitas.
5 yéetel le ka'ancheo' táan Chuup yéetel ba'alo'ob profanas,
le ju'unil le ley prohíbe.
6 mina'an ti' ka'ach lícito ti' le máako' ooks k'iino'ob le chan
je'elel mix le úuchben ayunos, mix profesar u judío.
7 yéetel ti' le k'iino' le a síijil le ajawo', le wi'inal
ayik'alo'ob traídos janal ti' le sacrificios tumen amarga
obligación; yéetel ka u guardaba le ayuno Baco, le judíos
ku veían obligados bin tu procesión Baco, bisik hiedra.
8 ku ts'o'okole', ku promulgó jump'éel edicto xu'ullsa'al le
judíos ti' le ciudades vecinas ti' le naciones tumen
sugerencia Tolomeo, utia'al u guardaran le meyajo'ob
costumbres yéetel participaran ti' u sacrificios.
9 yéetel le ma' u conformaran u costumbres le gentiles,
morirían. Túun juntúul máak je'el yantalto'on wilik le
nuumyaj presente.
10 tuméen-tasa'aben ka'atúul ko'olelo'obo' habían
circuncidado u paalal; le ju'unil, ka' yantalto'on ts'áaik u
paache' ti' u kaajil, yéetel le paalalo'obo' uk'ik ti' le pechos,
le arrojaron pool tak u muralla.
11 yéetel láak'o'ob, ku habían corrido múuch' u áaktuno'ob
cercanas, utia'al ooks u k'iin u chan je'elel te' mukul tsikbal,
bino'ob descubiertos tumen Jpiil, tuláakal múuch' bino'ob
quemados, tuméen tu beetajo'ob jump'éel yóol utia'al
wáantik u bey mismos tumen le tsikbe'enil k'iin asab
kili'ich.
12 Ruego, je'elo'oba', ti' le Saáansamal ka le áanalte'a',
ba'ax ma' u desanimen tumen táan a calamidades, sino u
juzguen u le Xoot' óolo'obo' ma' le utia'al le destrucción,
sino utia'al u castigo k sukbenilo'ob.
13 tuméen juntúul muestra u nojoch bondad, ka le
malhechores ma' le tolerados ti' ya'ab k'iin, sino castigados
inmediatamente.
14 tumen ma' je'el bix ti' le ya'ab naciones, le máako'oba' le
máako' ku abstiene u castigar tak ka ts'o'ok k'uchul u
plenitud u si'ipil, bey k lela' To'one'.
15 no sea u, habiendo k'uchul le colmo le si'ipilo', ku
ts'o'okole' ku vengue ti' to'on.
16 beetike' Ma'atech tse'elel tu' yóok'ol to'on u misericordia,
ka kex castiga yéetel le adversidad, mix abandona tu kaajal.
17 ya'abtal lela' acordamos u t'aan, je'el ti' to'on. Ka bejla'e'
k k'uuchul declarar le asunto ti' manik jump'íit t'aano'ob.
18 Eleazar, juntúul le k'ajle' escribas, nojoch máak yéetel u
ma'alo'ob semblante, u tu yilaj obligado u Je'e chi' yéetel u
jantik u bak'el le k'éek'eno'.
19 Ba'ale' leti'e', prefiriendo kíimil gloriosamente Ma'ili' u
kuxtal manchado yéetel tal abominación, le túubaj, ka taal
tuméen u kajnáalo'ob voluntad ti' le tormento.
20 bix u convenía le táan resueltos u resistir le ba'alo'ob
ma', lícitas utia'al u cha'an yaakunaj tu kuxtal.
21 Ba'ale' le yaan u u cargo le banquete inicuo, tuméen le
nojoch máaktal conocido ba'ax yaan yéetel le máako', bisik
ti' aparte, ti' rogaron trajese bak' u kajnáalo'ob provisión,
kin ti' ka' taalaken lícito biilankiltej yéetel u hiciera bey
comiera u bak'el tomada le sacrificio ordenado tumen le
ajawo';
22 utia'al u bey u librara ti' u kíimile', ka hallase yutsilil
tumen le úuchben amistad chi' yéetel leti'ob.
23 Ba'ale' leti'e' Káaj u considerar discretamente, ka bey
convenía u ts'o'oka'an, yéetel le excelencia u nuxibil, yéetel
le honra u canas, kin ka'a venido, yéetel u educación asab
honesta tak, wa asab ma'alob u le santa ley hecha yéetel
dada tumen yuum; tune', tu núukaj tu consecuencia, ka tu
yóotaj u inmediatamente u enviaran secro.
24 tuméen ma' leti'ob k ts'o'oka'an, tu ya'alaj, disimular
mixtan, yo'olal ya'ab xi'ipalalo'obo' k'a'ana'antal tuukul u
Eleazar, siendo u ochenta ja'ab yéetel lajune', ku ka'a biin
jump'éel yóokol k'uj extraña;
25 yéetel beyo', tuméen in hipocresía, ka tumen in kin
ts'íiboltik kuxtal jump'íit asab u k'iinil yéetel jump'éel
súutuko', ku dejarían tuus beya' wo'osal, yéetel Teene'
mancharía in nuxibil, yéetel le haría abominable.
26 tuméen kex tuméen bejla'e' in librara ti' le castigo
xiibo'obo', ma' escaparía u k'ab le Todopoderoso, mix vivo
mix kimeno'.
27 Ba'axten seen bejla'e', k'éexel varonilmente le kuxtal, in
mostraré tin wiknal wéet bix in ts'o'oka'an u k'a'abet,
28 ka dejad jump'éel ejemplo notable ti' le le xi'ipalalo'obo'
utia'al u mueran voluntaria yéetel valientemente tumen le
leyes honrosas yéetel santas. Ka habiendo ya'alaj teen le
t'aano'obo', ti' le instante bin le tormento:
29 le ti' bisa'al a k'ex le ma'alo'ob voluntad, jach ka'ache' ti'
habían úuch u láaj bis ti' le odio, tuméen le dichos
discursos procedían, bin pensaban, u jump'éel pool
desesperada.
30 Ba'ale' ka estuvo Ta'aytak u kíimil azotado, gimió ka tu
ya'alaj: le manifiesto le máako', ba'ax yaan ti' le k'ujo'
k'ajóolil, u ka' jo'op' Teene' ka'ach tsáayak u librado ti' u
kíimile', bejla'e' in muk'yaji' dolores dolorosos ti' u
wíinkilal ti' le u azotado; Ba'ale' ti' le óolo' jach ki'imak
muk'yaj le ba'alo'oba', tuméen ti' yaan teen.
31 ka bey kíimij le máako', p'atken u kíimil bey ejemplo
noble ku yéetel memoria virtud, ma' chéen utia'al le
xi'ipalalo'obo', sino utia'al tuláakal u sukbenilo'ob.
CAPÍTULO 7
1 ka aconteció u Ukp'éel láak'o'ob yéetel u na' bino'ob
apresados, ka obligados tumen le ajawo' xu'ullsa'al le ley u
probar u bak'el k'éek'eno', ka j-atormentados yéetel azotes
yéetel azotes.
2 Ba'ale' juntúule' le primeros t'aanaj tu ya'alaj beya': ba'ax
a k'áat k'áatik wa wojéeltik to'on. K dispuestos kíimil,
ma'ili' ti' u transgredir le leyes k yúumo'ob.
3 túun le ajawo', enfurecido, tu ti' u calentaran sartenes
yéetel calderos.
4 ka ts'o'okole' ku acaloró, ka tu u u ti' cortara le t'aano' le
tu ka'a hablado táanile', ka ba'ax ku ti' cortaran le pak'chaje'
asab extremas ti' u wíinkilal, tu taan u paakat le u láak'obo'
u láak'o'ob yéetel u na'.
5 yéetel estando bey manco ti' tuláakal u miembros, tu u ti'
llevasen vivo k'áak', ka u freyesen ti' le sartén; ka bix u
vapor le sartén ku u dispersado tuméen ma'alo'ob junsúutuk,
ku exhortaban unos u láak'o'ob yéetel u na' kíimil
varonilmente, wa'alik beya':
6 máako' yuum k Il, ka tu jaaj k Kuxkint u yóol bey Moisés
ti' u cántico, le ba'ax ts'áaj testimonio u u rostros, declaró,
wa'alik: yéetel yaan consolado ti' u siervos.
7 ka j-u yáax ka' le meyaj ku,-tasa'aben ti' le utia'al u beetik
escarnecencia; ka habiéndo ti' arrancado u yoot'el pool
yéetel le cabellos, j-k'áata'ab ti': Táak wáaj a jantik, Ma'ili'
ti' u a castiguen ti' tuláakal le miembros a wíinkilil.
8 Ba'ale' leti'e' tu núukaj ti' u kajnáalo'ob t'aan, ka tu ya'alaj:
ma'. Tune', bey xan jk'aamikubaa le uláak' tormento ti'
orden, bey tu betaj u yáax.
9 yéetel ka j-k'uch le ts'ook suspiro, tu ya'alaj: teech bey
furor k sacas le kuxtal presente, ba'ale' le ajawo' yóok'ol
kaab k levantará to'one', ba'ax k j-tuméen u leyes u kuxtal
eterna.
10 ka' leti'e', ts'o'ok tu beetaj jump'éel cepo burlón, ka ken
u ti' requirió, tu jóok'esaj le t'aano', yéetel le ba'ala' Ma'
xáanchaj jayik k'abo'ob varonilmente.
11 ka tu ya'alaj valerosamente: le je'ela' tu ts'o'ok in taasik
ka'an; ka yo'osal u leyes le ach; ka ti' Kexi' k'amik le ka'a.
12 u tal u le ajawo' kin tu'ux tuukul yéetel le táan yéetel u
maravillaron u le to'on jolkanil le táankelem xi'ipalo',
tuméen ma' importaba le dolores.
13 yéetel ka le kíimij, atormentaron yéetel destrozaron le
nal ti' le ti' jump'éelili' kuchil-kin tuukul.
14 yéetel le estuvo Ta'aytak u kíimil, tu ya'alaj beya':
Bueno jach u, j-tuméen xiibo'obo', esperéis yuum alab
óolal utia'al u resucitado tumen leti'e'; en cuanto a ta, ma'
Ka'abet resurrección tu kuxtal.
15 ts'o'okole'-tasa'aben xan ti' le quinto, ka tu destrozaron.
16 túun tu wilaj le ajawo' ka tu ya'alaj: teech yaan potestad
yóok'ol xiibo'obo', teech corruptible, ka beetik ba'ax Táak a;
Ba'ale' ma' tuukultik ba'ax k sukbenilo'ob p'ata'an tumen
yuum;
17 Ba'ale' p'áatal jump'íit yéetel Il u nuxi' páajtalil, bix a
atormentará ta yéetel a descendencia.
18 ka' leti'-tasa'aben xan ti' le sexto, le ba'ax, estando
Ta'aytak u kíimil, tu ya'alaj: ma' os engañéis ma' causa,
tuméen padecemos le ba'alo'oba' Tuméen to'one' mismos,
habiendo pecado xu'ullsa'al k yuum; Ba'axten seen u k ku
ts'ono'oto'obo'jump'éel.
19 Ba'ale' ma' tuukultik teech, a atreves ta u luchar
xu'ullsa'al K'uj, ku escaparás ma' castigo.
20 Ba'ale' u na' ka'ach asab maravillosa u máak, ka digna
ma'alob memoria, tuméen ka tu yilaj úuktúul paalal
muertos ti' le kúuchil jump'éel k'iine' tu ts'áaj u sáasil yéetel
ma'alo'ob k óol, tu yo'olal alab óolal chi' ti' le máako'.
21 je'el exhortó u jujuntúulal leti'obe' ti' u kajnáalo'ob t'aan,
Chuup yéetel k óol valiente; ka agitando u tuukulo'ob
ko'olelo' yéetel jump'éel nak' varonil, tu ya'alaj:
22 ma' in wojel bix entrasteis ti' in seno, tuméen mix teen
os tin múusik' mix kuxtal, mix binen teen máax formó le
miembros u jujuntúulal u vosotros;
23 Ba'ale' ma' duda u Creador le yóok'ol kaaba', ku formó u
generación le máako' ka chíikbes u principio tuláakal
ba'alo'ob, xan tuméen u kajnáalo'ob misericordia os ts'áaik
múusik' yéetel kuxtal, ts'o'ok u bejla'e' ma' os consideráis u
vosotros mismos tumen causa u leyes.
24 Antíoco, a u despreciado ka sospechando u ka'ach
jump'éel t'aan reproche, ka le menor láayli' kajakbal, ma'
chéen tu exhortó yéetel t'aano'obo', sino u xan ti' aseguró
yéetel juramentos ka tu haría juntúul máak ki' yéetel
ki'imak wa ku apartaba ti' le leyes yúumo'ob; Yéetel u xan
u tomaría tuméen etail suyo ka confiaría ti' le asuntos.
25 Ba'ale' je'el bix le táankelem xi'ipalo' ma' tu yóotaj
wu'uyik u, le ajawo' tu t'aanaj u yaalak' u na' yéetel ti' rogó
aconsejara ti' le táankelem xi'ipalo' ti' salvara kuxtal.
26 ka habiendo le exhortado leti' yéetel ya'ab t'aano'obo',
leti' ti' séeb chi'itaj aconsejaría u yaal.
27 Ba'ale' leti', inclinando u tu taan leti'e', p'a'astik teen u ti'
le j kalbach tirano, tu t'aanaj ti' u t'aan jach yáax k'ajlayo';
Jay paal áanteni', ten piedad ti' teen ba'ax a wilaje'
Bolontúul wi'inal ti' in nak', ka tin wilaj tales óoxp'éel
ja'abo'ob, ka a alimenté, ka tin tséentaj tak le ts'o'oka'an, ka
soporté le toop le educación.
28 a k'áat óoltik, paal áanteni', ku a paakat ka'anal yéetel
lu'um, yéetel tuláakal ba'ax yaan ti' leti'ob, ka consideres u
yuum le tu beetaj u ba'alo'ob ma' ayik'alo'ob; Ka bey bin ku
humanidad ti' le ti' jump'éelili' kuchil-kin tuukul.
29 ma' kaambalo'ob ti' le verdugo, sino u, siendo digno a
láak'o'ob, uk' a kíimile' utia'al u a reciba u ka'a tu
misericordia yéetel a láak'o'ob.
30 láayli' táan leti' wa'alik le t'aano'obo', ka le táankelem
xi'ipalo' tu ya'alaj: wáaj máax want. Ma' obedeceré u
mandamiento le ajawo', sino u obedeceré u mandamiento le
ley Moisés ts'áaj k yúumo'ob.
31 yéetel teech, ba'ax a sido autor tuláakal k'aas xu'ullsa'al
le hebreos, ma' escaparás u k'aabo'ob yuum.
32 tumen sufrimos tu yo'olal k si'ipil.
33 ka kex le máako' viviente ku enoje yéetel to'on tumen
jump'íit k'iin tuméen k disciplina yéetel corrección, ba'ale'
táan u beel juntúul yéetel u siervos.
34 Ba'ale' Teche', Jay máak impío yéetel tuláakal le ya'ab
impíos, ma' a envanezcas ma' causa, mix envanezcas yéetel
esperanzas inciertas, alzando a k'ab xu'ullsa'al le siervos
yuum.
35 tumen láayli' ma' a púuts'ul ti' le juicio yuum
Todopoderoso, ku tuláakal ku yilik.
36 tuméen k láak'o'ob, ba'ax ts'o'ok u muk'yaj tu jump'éel
breve yaajil, kíimo'obe' yáanal ju'um k'aba'táan yuum
kuxtal eterna; Ba'ale' Teche', tuméen le juicio K'uj,
recibirás justo castigo yo'osal a soberbia.
37 Ba'ale' teene', bey láak'o'ob míos, ofrezco in wíinkilil
yéetel in kuxtal tuméen le leyes k yúumo'ob, rogando yuum
bixake' séeb misericordioso yéetel k sukbenilo'ob; yéetel
utia'al u por medio de tormentos yéetel plagas a'al chéen
leti' ba'axi' yuum;
38 yéetel utia'al u cese tin yéetel in láak'o'ob u ira le
Todopoderoso, ku justamente u sido taasab yo'osal k
sukbenilo'ob.
39 u le ajawo', enfurecido, tu ts'áaj peor u ti' tuláakal le
yaano'ob, yéetel u tu ch'a'aj jach k'aas u burlaran ta ti'.
40 yéetel le máako' kíimij xma' mancha, ka tu ts'áaj
tuláakal u Jets' óol ti' le máako'.
41 tumen ts'ook, ka' le paalal, kíim u na'.
42 Baste bejla'e' yantalto'on hablado ti' le cha'ano'bo'
idólatras yéetel le torturas extremas.
CAPÍTULO 8
1 túun Judas Macabeo yéetel le táan yéetel ooke'ex
secretamente le ciudades, ka much'tal u láak'tsilo'obe', ka tu
ch'a'ob yéetel yan ti' tuláakal le ku permanecían ti' le
yóokol k'uj le judíos, ka much'tal bey 6 mil wíiniko'ob.
2 yéetel invocaron le máako' utia'al u mirase le kaajo' u
sido pisoteado ti' tuláakal; ka xan compadécete le templo
profanado ti' impíos; wíiniko'ob.
3 yéetel u u compadeciera ti' u kaajil, jach desfigurada, ka
pronta u arrasada yéetel le lu'umo'; ka oíd k'i'ik'el clamaba
ti' leti',
4 ka acurdar ti' le inicua matanza paalalo'ob inofensivos
yéetel le blasfemias cometidas xu'ulsik u k'aaba'; ka
mostraría u odio xu'ullsa'al le impíos.
5 ken u Macabeo estuvo ti' u paach, le gentiles ma'
páajchajo'obij resistir ti' tuméen le ira le máako' sutnaj ti'
misericordia.
6 tune', taal desprevenido, ka yeelel kaajo'ob yéetel
ciudades, ka tu ch'a'aj ti' u k'abo'ob le tu'ux asab cómodos,
ka venció ka tu ts'áaj ti' fuga u ma' pocos ti' u enemigos.
7 Chéen ba'ale' aprovechó especialmente áak'ab utia'al tales
tentativas secretas, u tal bix ken a u u yich u santidad tu
k'ubajubaj tuméen tuláakal tu'ux.
8 ka Jpiil tu yilaj u le máako' crecía junjump'íitil, ka tu u
ba'alo'ob prosperaban yéetel Amal ka'atéen asab, tu ts'íibtaj
Tolomeo ti', jala'achilo' Celosiria yéetel Fenicia, utia'al u
prestara asab áantaj ti' le asuntos le ajawo'.
9 ka ts'o'okole' yéeyaji' Nicanor ti', paal Patroclo, juntúul u
yetailo'ob especiales, ka tu tu túuxtaj yaal yéetel ma' menos
u k'aal mil ti' tuláakal le naciones yáanal u mando, utia'al u
desarraigara tuláakal le generación le judíos; ka yéetel ku
unió xan Gorgias ti', capitán, ba'ax tu yo'olal k'atun yaan
teen nuxi' yaan.
10 Nicanor comprometió náajal tanto taak'in yéetel le
judíos cautivos utia'al u sufragar le tributo ka'atúul mil
talentos ku le ajawo' debía u bo'otik ti' le romanos.
11 tune', inmediatamente tu túuxtaj yaal le ciudades u
k'a'nabo' le k'áak'náabo', proclamando le koonol le judíos
cautivos, ka prometiendo u tendrían ochenta yéetel
lajuntúul wíinklil tuméen juntúul Chich óolal, ma' pa'atik le
venganza ka'ach u t'u'uchpachtik yóok'ol ti' yuum
Todopoderoso.
12 ka Judas k'uch ti' le venida Nicanor, ka tu comunicó le
táan yéetel le ejército yanen naats'il,
13 le temerosos yéetel desconfiados ti' le justicia K'uj,
huyeron ka j-bino'ob.
14 láak'o'ob Koonabi' tuláakal ti' leti'ob quedaba ka
suplicaron le máako' u le librase, ko'onol tuméen le
malvado Nicanor Ma'ili' ti' u u reunieran.
15 ka wa ma' tuméen leti'ob, je'el tuméen le convenios
betaji' yéetel u yuumo'ob, ka tuméen u k'ujo' yéetel
glorioso k'aaba', tuméen le j-llamados.
16 túun le Macabeo tu laaj múuch'aj u wíiniko'ob ichil
meyaj ku u 6 mil, ka ti' leti'ob exhortó a u ma' u cha'abak
aterrorizar tumen le enemigo, mix u temer le nojoch
multitud le gentiles a'alik injustamente xu'ullsa'al leti'ob;
sino luchar virilmente,
17 yéetel utia'al ts'áik ti' tu táan Jaajal u yicho'ob le loob
máak'anta'al injustamente ti' le santuario, yéetel le crueldad
u kaajil, ba'ax ku burlaban, yéetel xan le luk'ul Teeche' u le
jala'acho' yúumo'ob.
18 tuméen leti'ob, tu ya'alaj, confían ti' u armas yéetel u
audacia; Ba'ale' k Jets' óol táan ti' le Todopoderoso, ka u
orden u Todopoderoso u derribar seen ti' le ku talo'ob
xu'ullsa'al to'one', bey u le yóok'ol kaaba'.
19 ku ts'o'okole', ti' leti'ob tsikbaltaj le AUXILIOS wa
habían u hallado u ch'i'ibalobe', ka bix j-librados, ka yáanal
le mando Senaquerib perecieron ciento ochenta yéetel
jo'op'éel mil.
20 ka ti' leti'ob tsikbaltaj ti' le batalla habían lelo'oba'
ts'o'ok ti' Babilonia xu'ullsa'al le gálatas, ku ma' habían
k'uchul asab u waxak mil ti' total, yéetel kan mil
macedonios, ka tu u le macedonios, perplejos, k'askunta'al
le waxak mil ciento Jun k'aal mil tumen le áantaj habían
k'a'am ka'an, ka bey ta k'aame'ex ya'abkach juntúul nuxi'
botín.
21 ka habiéndo le jaajile' valientes yéetel a t'aano'obo', ka
dispuestos kíimil tuméen le ley yéetel tuméen le patria, tu
jatsaj u ejército tu kan pak'chaje';
22 yéetel juntó yéetel yan in u láak'o'ob, nuktakilo'ob ti'
Amal múuch', in wojéeltik Simón, Jose yéetel Jonatán,
ts'áaik jujuntúulal mil quinientos wíiniko'ob.
23 ka tu Eleazar leyese le áanalte'o' kili'ich, ka habiéndo ti'
leti'ob ts'áaik le consigna: le áantaj yuum; Leti' wéet
liderando le yáax banda,
24 ka yéetel u yáantaj le Todopoderoso j-asab u Bolontúul
mil ti' u enemigos, yéetel hirieron ka mutilaron le asab
nu'ukulil le ejército Nicanor, ka bey ts'a'ob ti' fuga ti'
tuláakal;
25 ka tu ch'a'ob le taak'in habían venido maan le, ka
persiguieron náach; Ba'ale' bey ma' yaanchaj k'iin,
Jsuutnajo'ob.
26 tuméen ka'ach u víspera le sábado, ka beetike' ts'o'ok
ma' querían perseguir le.
27 ka habiendo recogido u armas, ka despojado u enemigos,
ku ocuparon ti' le k'iino' chan je'elel, ka'a ts'áaik nuxi'
alabanza yéetel Nib óolil le máako', ka le u preservado tak
ti' le k'iine', ku bin u principio le misericordia destilaba
yóok'ol leti'ob.
28 yéetel ka' u sábado, ka' yantalto'on ts'áaik tu'ux u le
botín ti' le mancos, le viudas yéetel le huérfanos, láaj
t'óoxol u yala'ab ichilo'obe' yéetel u siervos.
29 u meentik le ba'ala', ka habiendo u meentik jump'éel
súplica común, rogaron le máako' misericordioso ba'ax ku
reconciliara yéetel u siervos utia'al Mantats'.
30 yéetel u le táan yéetel Timoteo yéetel Báquides, u
pelearon xu'ullsa'al leti'obe', j-u asab ti' Jun k'aal mil, ka
séeba'an uchik u apoderaron u fortalezas altas yéetel
k'a'ankach, yéetel u láaj t'óoxol ya'ab botines asab, yéetel
igualaron ti' botín ti' le mancos, le huérfanos, le viudas
yéetel xan le nukuch máako'obo'.
31 yéetel le hubieron recogido u armas, le guardaron
cuidadosamente kak convenientes, yéetel u yaalab le botín
bisa'ab Jerusalén.
32 j-xan ti' Filarcas ti', le malvado ku táan yéetel Timoteo
yéetel u molestado le judíos ya'ab maneras.
33 yéetel ka' jo'op' celebraban u cha'anil le victoria ti' u
lu'umil, j-Jóoka'ab Calístenes, ku ka'a prendido k'áak' jóol
sagradas, ka u huido jump'éel casita; ka bey jk'aamikubaa
jump'éel recompensa digna tumen u k'aas.
34 En cuanto a le ingrato Nicanor, ba'ax u taasik mil
mercaderes in maanik le judíos,
35 tumen le áantaj le máako' bin derribado tuméen leti'ob,
ti' le ju'unil bey Yanchaj tu yilaje'; ka tokik u u gloriosas
vestiduras, ka despidiendo u compañía, u taal bey juntúul
siervo fugitivo ti' le lu'umo' chúumuk u Antioquía yéetel
nuxi' deshonra, tuméen u ejército bin u destruido.
36 ti' le modo, le ku encargó u bo'otik ti' le romanos u
tributo por medio de cautivos ti' Jerusalén, tu ya'alaj ti' le
judíos yaan yuum utia'al ba'ate'el tuméen leti'ob, ka tune'
ma' podían u dañados, tuméen seguían le leyes leti' ti'
leti'ob ts'o'ok u ts'áaik.
CAPÍTULO 9
1 tumen le k'iin jóok' Antíoco u lu'umil Persia yéetel
deshonra
2 tuméen u entrado ti' u kaajil llamada Persépolis, ka
anduvo u saquear le templo yéetel u apoderar le; yéetel le
ba'ax u muchedumbre u yáalkab utia'al tokik yéetel u armas
le ts'áaj ti' fuga; ka bey úuchik u Antíoco, habiendo puesto
ti' fuga u kajnáalilo'ob, suunaj avergonzado.
3 ka j-k'uch Ecbatane, ti' ts'áab ti' le noticia u ba'ax ti'
leti'ob u sucedido Nicanor yéetel Timoteo.
4 yéetel u hinchó u ira. Tuukultikech vengar ti' le judíos u
desgracia u máak'anta'al ti' le máak'anta'al ti' huir. Tune',
ordenó ti' u kisbuuts' condujera xma' cesar yéetel
despachara bin náachil, le juicio yuum Bejla'e' le seguía.
Tuméen leti'e' ts'o'ok hablado yéetel orgullo k'ajlayo': u
vendría Jerusalén yéetel convertiría ti' jump'éel kúuchil
común u muknalo' le judíos.
5 Ba'ale' máako' Todopoderoso, yuum Israel, loobitubaj
yéetel juntúul plaga incurable yéetel invisible; wa uts séeb
bey Yanchaj ya'alaj teen le t'aano'obo', ti' sobrevino
jump'éel yaajil entrañas ma' chi' remedio, ka dolorosos
tormentos ti' le entrañas;
6 yéetel le je'ela' yéetel tuláakal justicia, tuméen ts'o'ok u
atormentado le entrañas uláak' wíiniko'ob yéetel ya'ab
yéetel extraños tormentos.
7 Chéen ba'ale', ma' u jáawal u jactar u, sino u chu'upij u
orgullo, exhalando k'áak' ti' u furor xu'ullsa'al le judíos, ka
tsoolik u apresurara le bejo'; Chéen ba'ale' aconteció lúub u
kisbuuts'o', úuch u láaj bis violentamente; ti' modo u,
teniendo jump'éel k'a'am caída, tuláakal le miembros u
wíinkilil u sintieron jach adoloridos.
8 ka beyo', le ku jump'íit ka'ache' tu tukultaj u dominar le
olas le k'áak'náabo' (uts ku yu'ubikuba táan asab te'elo' ti' le
a humana) yéetel pesar le altas witso'obo' ti' jump'éel
balanza, bin bejla'e' echado te' lu'umo' ka úuch u láaj bis
ichil jump'éel litera tsíimino'ob, ye'esik tuláakal u páajtalil
manifiesto u yuum.
9 ti' modo u nook'olo'ob subieron ti' u wíinkilal ti' le
máako' malvado, ka ka' jo'op' Kuxlaj ti' le yaj óolal yéetel
k'i'inan, u bak'el Jlaak, ka u inmundicia u book bin
repugnante utia'al u ejército.
10 yéetel le máako' tu tukultaj jump'íit Ma'ili' u je'el u
chukpachtik le eek'o'obo' ka'an, Mix máak páajchaj
soportar kuuch yéetel u hedor intolerable.
11 te'ela', waye' atormentado, Káaj u p'atik u nojoch
soberbia yéetel ojéeltbil u bey wéet tuméen le azote K'uj,
aumentando u k'i'inan u Amal súutuko'.
12 yéetel bix leti' wéet Ma' páajchaj soportar u leti'ob book,
tu ya'alaj le t'aano'obo': Conviene machik yuum, ka tu u le
máako' mortal ma' piense orgullosamente u yan wéet
yuuk'ik yuum.
13 le malvado xan juró le máako', ka ts'o'ok ma' taak ka'ach
in yaantal misericordia ti' leti'e', wa'alik beya':
14 ti' u kaajil santa, ti' le u dirigía u wóoli' utia'al mukaj le
ka meentik le muknalo', le pondría ti' je'ela'.
15 yéetel en cuanto a le judíos, yaan máaxo'obe' u juzgado
ma' dignos u beel sepultados, sino ti' u arrojados yéetel u
paalal utia'al u devorados tumen le aves yéetel le bestias
salvajes, le haría ti' tuláakal iguales ti' le k'at antaj mentik u
Atenas.
16 yéetel adornaba yéetel uláak' dones le k'ujo' templo,
ba'ax úuch u saqueado, ka yéetel ya'ab asab restituía
tuláakal le vasos kili'ich, ka yéetel u chíikbesik ingresos
sufragaba gastos le sacrificios.
17 je'el yéetel u leti' wéet u haría judío, ka recorrería le
yóok'ol kaaba' habitado, ka declararía u páajtalil yuum.
18 ya'abtal betpajal ichil tuláakal lela', u dolores ma'
cesaban, tuméen le justo juicio yuum u venido yóok'ol;
Ba'axten seen desesperado tumen u toj óolal, tu ts'íibtaj ti'
le judíos le k'uben t'aano' ka u suscribía, ku contenía u
páajtalil jump'éel súplica k'ajlayo':
19 Antíoco, ajawo' yéetel jala'achilo', ti' le ma'alo'ob judíos,
u k'at antaj mentik, ti' leti'ob k'áato' óolalil, toj óolal yéetel
prosperidad.
20 wa vosotros yéetel vuestros paalal os uts u bin, ka
vuestros asuntos os satisfacen, ts'aiktech Niib óolal ti'
Jaajal K'uj, waye' yaan in alab óolal ka'anal.
21 en cuanto a tin, Teene' ka'ach t'ona'an, waye' ti' u
contrario in habría acordado yéetel bondad u vuestra honra
yéetel ma'alo'ob voluntad ti' u suut u Persia, ka habiendo
contraído grave k'oja'anil, tin tukultaje' k'a'abéet u kanantik
ti' le común ti' tuláakal.
22 ma' desconfiando u in toj óolal, sino tu teniendo nuxi'
alab óolal u púuts'ul ti' le k'oja'anil.
23 Ba'ale' teniendo tu yilaje' u páajtal in taata, wáaj ti'
Ba'ax k'iin condujo jump'éel ejército u ya'ab
maank'iinalo'ob altas. Káaj u juntúul sucesor,
24 a fin ti' u, wa ba'al ku yúuchul en contra de ba'ax ku
esperaba, wa wa u traían t'aano'ob graves, le u lu'um,
sabiendo máax p'áati' le noj, ma' u turbaran.
25 Considerando, ku ts'o'okole', u le príncipes, fronterizos
yéetel wéetyaantalo'obe' in reino esperan le kúuchil
meyajo'ob yaan, ka esperan ba'ax ts'o'ok u yúuchul. Ts'o'ok
in nombrado ajawo' in waal Antíoco, máax ya'ab Óoxten
encomendé yéetel encomendé ti' ya'ab vosotros, ka tin
na'aksaj le altas provincias; Yaan máax ts'o'ok in escrito ti'
uláak':
26 tumen séen, os ruego yéetel os ruego u recordéis le
beneficios os ts'o'ok in meentik ti' general, ka tu especial
yéetel u tuláakal máak toj ka' siendo fiel tin wiknal yéetel
in waal.
27 tumen táan in persuadido u leti'e', entendiendo in pool,
cederá favorable yéetel bondadosamente ti' a deseos.
28 ka habiendo muk'yaj tu le homicida yéetel blasfemo, ka'
jo'op' suplicaba uláak' wíiniko'ob, kíim jump'éel kíimili'
miserable ti' jump'éel lu'uma' jela'an ti' le witso'obo'.
29 Y Filipo, ba'ax ku u criado yéetel leti', tu bisaj u
wíinkilil, le ba'ax, temiendo xan le paal Antíoco, bin Egipto
Ptolomeo Filométor.
CAPÍTULO 10
1 Macabeo yéetel u compañía, guiados tumen le máako',
recuperaron le templo yéetel le kaajo'.
2 Ba'ale' le altares le gentiles habían u construido ti' le bejo',
ka xan le capillas, le derribaron.
3 ka habiendo u purificado le templo, tu beetajo'ob uláak'
ka'ancheo', ka láajik tuunich, Jo'osa'ab k'áak'o' leti'obe', ka
ofrecieron jump'éel sacrificio ka' ka'ap'éel ja'abo'ob, ka
ts'a'ob incienso, ka luces, ka p'éel le proposición.
4 meentik le ba'ala', ku postraron yéetel rogaron le máako'
ma' volviera in woksik ti' tales toop; Ba'ale' wa volvían
pecar xu'ullsa'al leti'e', u leti' wéet le castigaría yéetel
misericordia, ka utia'al u ma' fuesen entregados le naciones
blasfemas yéetel bárbaras.
5 wéet k'iin ku le tia'al profanaron le templo, le k'iino' je'el
xano' k'iin j-purificado u ka'a k'iin veinticinco ti' le k'iino'
je'el xano' winali', ba'ax le Casleu.
6 ka celebraron waxakp'éel k'iino'ob yéetel ki'imak óolil,
bey ti' le cha'ano' le tabernáculos, acordando ti' u mina'an
ya'ab ka'ache' habían celebrado u cha'anil le tabernáculos,
le ku máano'ob errantes tumen le k'áaxo'obo' áaktuno'ob
bey bestias.
7 ka desnudaron k'ab, k'ab ki'ichpam yéetel palmas, ka
k'aaynaj ko'onol le ti' leti'ob ka'a ts'áaik ma'alo'ob éxito ti'
le limpieza u kúuchil.
8 ka ordenaron tumen estatuto yéetel nu'uk meenta'ab
común u tuláakal ja'ab ku guardaran le k'iino'obe' tuláakal
le miatsilo'ob le judíos.
9 yéetel este bin u ts'o'okol Antíoco, llamado Epífanes.
10 bejla'e' contaremos hechos Antíoco Eupátor, ku ka'ach
paal le máak impío, reuniendo brevemente le calamidades
le noj ba'ate'el.
11 ka j-k'uch le corona, tu ts'áaj jump'éel tal Lisias Dr le
asuntos u reino, ka tu nombró jala'achilo' noj bejo'
Celosiria yéetel Fenicia.
12 tu efecto Ptolomeo, llamado Macron, prefiriendo
meentik justicia ti' le judíos tumen le k'aas u ti' leti'ob
betaji', ku esforzó tumen mantener u Jets' óolal yéetel
leti'ob.
13 tu taan u ba'ax, siendo acusado le wéetlail le ajawo' tu
taan Eupátor, ka llamado traidor u Amal t'aano', tuméen u
salido Chipre, u Filométor ti' u encomendado, ka bin
Antíoco Epífanes, ka wilik ma' yanen Mixtu'ux honroso, u
desanimó seen, ku envenenó yéetel kíimij.
14 Ba'ale' ka Gorgias ka'ach mek'tanmail le fortalezas,
contrató soldados yéetel alimentó continuamente le k'atun
xu'ullsa'al le judíos.
15 yéetel le ba'ala', tuláakal le idumeos, habiendo ch'a'abal
ti' u k'abo'ob le fortalezas asab cómodas, mantuvieron
ocupados ti' le judíos, ka recibiendo le ku habían sido
desterrados u Jerusalén, ku dedicaron yéetel ken u
tsentuba'obi' le k'atun.
16 túun le táan yéetel le Macabeo suplicaron yéetel rogaron
yuum ti' leti'ob ayudase; ka bey u lanzaron yéetel violencia
yóok'ol le fortalezas le idumeos,
17 ka asaltando le yéetel muuk', tu najalto'ob le fortalezas,
ka mantuvieron raya ti' tuláakal le ku luchaban ti' le
muralla, ka j-tuláakal le ku báan ti' u k'abo'ob, ka j-ma'
menos u k'aal mil.
18 yéetel tumen yane', u ma' jach u menos u Bolontúul mil,
huyeron múuch' u ka'ap'éel castillos jach k'a'ankach,
teniendo tuláakal xook ba'alo'ob convenientes utia'al u
sostener le ts'ono'oto',
19 Macabeo tu p'ataj Simón yéetel j-José, yéetel xan u
Zaqueo, yéetel le táan yéetel leti', u ayik'alo'ob kuxlaken
utia'al u sitiar le, ka bin leti' wéet le tu'ux ku asab
necesitaban u áantaj.
20 yéetel le táan yéetel Simón, llevados tumen le avaricia,
bino'ob persuadidos tumen taak'in por medio de yane' ti' le
yano'ob ichil le muk'óolalil, ka tu ch'a'ob setenta mil
dracmas, ka p'áatal púuts'ul ti' yane' ti' leti'ob.
21 Ba'ale' ka le Macabeo k'uch u ba'ax ts'o'ok u sucedido,
convocó le jala'achilo'ob le kaajo' yéetel le tu takpooltaj u
yantalto'on ko'onol u u láak'o'ob tumen taak'in yéetel
yantalto'on puesto ti' je'ela' yaan u enemigos utia'al u
pelearan xu'ullsa'al leti'ob.
22 kíins le traidores ku bino'ob u hallados yéetel u apoderó
inmediatamente ti' le ka'ap'éel castillos.
23 ka teniendo ma'alo'ob éxito yéetel u armas ti' tu láakal
ba'ax ch'a'maj ti' u k'abo'ob, kíins ichil le ka'ap'éel
fortalezas asab u k'aal mil.
24 Y Timoteo, Yaan máax le judíos habían lúubul a wóol
ka'ache' ken u reunido nojoch multitud muuk' extranjeras,
ka ma' pocos tsíimino'ob Asia, u taal bey u yuuk'ik ch'a' ti'
le judíos tumen u muuk' le armas.
25 Ba'ale' ka Náats', le ku táan yéetel le Macabeo sunajo'ob
orar yuum, ka rociaron lu'um yóok'ol u cabezas, ka
ceñieron u lomos yéetel cilicio.
26 ka postrando in wook le ka'ancheo', ti' rogó u ka'
taalaken misericordioso yéetel leti'ob, ka tu u ka' taalaken
enemigo u enemigos, ka adversario u adversarios, je'el bix
ku ya'alik le ley.
27 ka' le payalchi', tu ch'a'ob le armas ka Na'ajchajo'ob le,
ka ka jnaats'o'ob ti' u enemigos, ku mantuvieron tak junal.
28 Recién salido le k'iino', múuch'o'ob u xan; le jump'éel
nu'ukulil teniendo yéetel u virtud u tu'ux u yookoj maaki'
xan ti' le máako' bey prenda u éxito yéetel victoria; le
uláak' nu'ukulil beetik u u ira le nojchilo'ob u batalla
29 Ba'ale' ka u batalla tu beetaj k'a'am, ku aparecieron ti' le
enemigos ka'an jo'op'éel wíiniko'ob jach montados ti'
tsíimino'ob, yéetel bridas táak'iin, ka ka'ap'éel ti' leti'ob
guiaban ti' le judíos.
30 yéetel uk'ik le Macabeo ichil leti'obe', ka pi'ixil ti'
tuméen tuláakal tu'ux, ti' protegió, ba'ale' wak'aj flechas
yéetel relámpagos xu'ullsa'al le enemigos, ti' modo u,
confundidos tumen le ceguera yéetel llenos ti' angustia,
bino'ob ila'abe' kíimen.
31 ka kíimo'ob k'aal mil quinientos jinetes.
32 en cuanto a Timoteo, huyó ti' jump'éel muk'óolalil Jach
k'a'am, llamada Gawra, tu'ux ka'ach mek'tanmail Quereas.
33 Ba'ale' le táan yéetel le Macabeo sitiaron le muk'óolalil
yéetel to'on jolkanil ichil Kanp'éel k'iin.
34 yéetel le yano'ob ichil, confiando ti' le muk'óolalil le
kúuchil, blasfemaban ti' nuxi' kin tuukul, ka hablaban k'aas.
35 Ba'ale' yaalo'on jo'op'éel k'iine', Jun k'aal xi'ipalalo'obo'
u compañía le Macabeo, enardecidos u ira tumen le
blasfemias, asaltaron le muralla varonilmente, ka yéetel
nuxi' to'on jolkanil j-ti' tuláakal le ku kaxanta'al.
36 láak'o'ob, Beyxan, na'akal paach leti'obe', estando
ocupados yéetel le yano'ob ichil, j-Jóoka'ab le torres, ka tu
t'aabik hogueras j-Séen vivos ti' le blasfemos; ka láak'o'ob
rompieron jóol, yéetel, habiendo k'a'am u u yaalab le
ejército, tu ch'a'ob u kaajil,
37 ka j-kíins Timoteo, u táan ta'akubae' ichil jump'éel
ch'e'en, yéetel u suku'un Quereas, yéetel Apolófanes.
38 jaajile' le ba'ala', alabaron le máako' yéetel salmos yéetel
meyajo'ob Nib óolal, ba'ax betaji' jats'uts ba'alo'ob tumen
Israel, ka ti' leti'ob ts'o'ok u ts'áaik le victoria.
CAPÍTULO 11
1 jach ts'o'okole', Lisias, protector yéetel ka'a suku'un le
ajawo', ba'ax xan dirigía le asuntos, ku disgustó ya'ab
yo'olal ba'ax ku betaji'.
2 yéetel habiendo reunido jump'éel ochenta mil wíiniko'ob
yéetel tuláakal le caballería, taal xu'ullsa'al le judíos,
tukultik meentik le jump'éel morada le gentiles.
3 yéetel utia'al náajaltik le templo, bey u le le uláak'
capillas le naciones, ka ts'áik ti' koonol le sumo sacerdocio
Amal ja'abo'.
4 ma' tuukul ti' u páajtalil K'uj, sino envanecido yéetel u
lajuntúul mil lacayos, u millares jinetes yéetel u ochenta
elefantes.
5 k'uch, je'elo'oba', u Judea, ka Náats' Betsur, ku ka'ach
jump'éel kaajil k'a'am, ba'ale' distante Jerusalén bey
jo'op'éel estadios, yéetel le sitió.
6 ka le táan yéetel le Macabeo ku tu mukajo'ob u sitiaba le
fortalezas, leti'ob yéetel le kaajo' rogaron yéetel lamentos
yéetel yalkab u ja'il le máako' enviara jump'éel pixamech
ma'alob Ta'aytak Israel.
7 túun u yéet Macabeo tu ch'a'aj le armas ti' yáax kúuchil,
exhortando ti' le yaano'ob tu u arriesgaran yéetel in wáantik
u láak'o'ob.
8 yéetel estando leti'ob ti' Jerusalén, u ti' leti'ob Chíikpaj
tsíimin juntúul vestido u sak, púustik u armas táak'iin.
9 túun múuch' Tik láakal alabaron yuum misericordioso, ka
u animaron, u tal bix ken a u ma' chéen táan dispuestos
ba'ate'el yéetel xiibo'obo', sino xan yéetel le bestias asab
crueles, yéetel u atravesar muros hierro.
10 bey marcharon yéetel u armaduras yéetel jump'éel
yáantajil ka'anal, tuméen le máako' bin misericordioso
yéetel leti'ob
11 ka arremetiendo xu'ulsik u enemigos bey leones, j-once
mil infantes yéetel mil seiscientos jinetes, ka ts'a'ob ti' fuga
ti' tuláakal le u láak'obo'.
12 ya'ab leti'obe', heridos, escaparon desnudos; yéetel u
yéet Lisias huyó vergonzosamente, ka bey púutsij.
13 le ba'ax, bey ka'ach máak its'atil pool, echando yéetel
bey le asab yaan lelo'oba' ts'o'ok, ka considerando ti' le
hebreos ma' podían u vencidos, tuméen yuum
Todopoderoso le ayudaba, ti' leti'ob tu túuxtaj yaal:
14 yéetel le persuadió aceptaran tuláakal le condiciones
razonables, ka séeb chi'itaj persuadiría ti' le ajawo' u ka'ach
k'a'abéet u ka' taalaken etail ti' leti'ob.
15 túun le Macabeo accedió ti' tuláakal u Lisias deseaba,
kanantik ti' le ma'alob común; yéetel ku le Macabeo tu
ts'íibtaj Lisias tu yo'olal le judíos, le ajawo' u tu concedió.
16 tuméen yaan ts'íibil ju'uno'obo' escritas ti' le judíos tak
Lisias ti' le sentido: Lisias saluda le kaajo' le judíos:
17 Juane' ka Absolom, enviados ta wo'olal, in k'ubikubaj le
j-na'akij suscrita yéetel in wila'aj u cumpliera u contenido.
18 Ba'axten seen tuláakal ka'ach conveniente ku informara
ta ti' le ajawo', Teene' ts'o'ok u declarado, ka Leti' ts'o'ok u
concedido tuláakal ba'ax ts'o'ok u tsáayak.
19, wa je'elo'oba', os mantenéis fieles ti' le noj way te'
táanil xan procuraré u ka'a utia'al vuestro ma'alob.
20 ba'ale' ti' le detalles, teen ts'o'ok u ts'áaik orden lelo'oba'
yéetel le láak'o'ob ku taalo'ob ti' teen, utia'al u t'aaniko'ob
yéetel te'ex.
21 os uts u biin. Ti' le ja'ab ciento teen ka'a k'aal yéetel
waxak, le k'iin veinticuatro ti' le wi'inal Dioscorintio.
22 le k'uben t'aano' le ajawo' contenía a t'aano'ob: ajawo'
Antíoco saluda u suku'un Lisia:
23 puesto u k yuum ts'o'ok sido trasladado ti' le k'ujo'obo',
k voluntad jach u le táan ti' k reino vivan tranquilos, utia'al
u jujuntúulal ocupe ti' u chíikbesik asuntos.
24 k na'atik xan u le judíos ma' tu yóotajo'ob u consentir k
yuum tuméen u llevados u suukbenilo'obo' le gentiles, sino
u asab ma'alob tu yóotajo'ob ooks u kajnáalo'ob bix ken a
kuxtal, tuméen le ba'ax k jach u ti' leti'ob permitamos
kuxtal bin u propias leyes.
25 Ba'axten seen k intención jach u le sukbenilo'ob
descanse, ka k determinado restaurar ti' u templo utia'al u
vivan bin le costumbres u ch'i'ibalobe'.
26 Harás, waye' bien ti' túuxtik ti' leti'ob ka conceder ti'
leti'ob Jets' óolal, utia'al u ka kuxkinko'obi' certificados k
pool, ken u ma'alo'ob consuelo yéetel u ocupen Mantats'
alegremente ti' u chíikbesik asuntos.
27 yéetel le k'uben t'aano' le ajawo' ti' tu láakal Mexico le
judíos ka'ach bey: le ajawo' Antíoco saluda le concilio
yéetel le ya'ab judíos:
28 wa os uts u bin, to'on k kin ts'íiboltik; Xan gozamos u
ma'alo'ob.
29 Menelao k declaró u vuestro kin ts'íiboltik ka'ach k'a'
wotoch yéetel ocuparos vuestros chíikbesik asuntos.
30 Ba'axten seen le ken jóok'o'obe', jaant salvoconducto tak
u trigésimo k'iin u Xántico ti' seguridad.
31 yéetel le judíos usarán u kajnáalo'ob xook
janalbe'eno'ob yéetel leyes, bey úucho'; ka mix juntúul ti'
leti'ob yaan molestado mixtan tumen ba'alo'ob hechas
tumen ignorancia.
32 xan ts'o'ok in túuxtik u Menelao utia'al u os consuele.
33 os uts u biin. Ti' le ja'aba' ciento teen ka'a k'aal yéetel
waxak, yéetel u k'iin quince le wi'inal Xanthicus.
34 le romanos xan ti' enviaron jump'éel k'uben t'aan yéetel
a t'aano'ob: yaalo'on jo'op'éel Memmio yéetel Tito Manlio,
embajadores le romanos, saludan le kaajo' le judíos.
35 ku Lisias ti', ka'a suku'un le ajawo', k ts'o'ok concedido,
bey xan To'one' k satisfechos.
36 Ba'ale' en cuanto a ba'alo'ob ku juzgó u debían u
referidas ti' le ajawo', ti' ka' tu hubierais informado, enviad
juntúul inmediatamente, utia'al u os declaremos ku os
convenga, tuméen bejla'e' k Antioquía.
37 túuxta'al, je'elo'oba', u yane' yéetel presteza, utia'al u
sepamos ba'ax ka tukultik.
38 Adiós. Le ja'aba' ciento teen ka'a k'aal yéetel waxak, u
k'iin quince le wi'inal Xanthicus.
CAPÍTULO 12
1 ka tu le pactos, Lisias bin le ajawo', yéetel le judíos
ocuparon ti' u labranza.
2 Ba'ale' ti' le jala'achilo'ob ya'ab tu'ux, Timoteo yéetel
Apolonio ti', paal Genneo, bey xan Jerónimo, Demofonte,
ka tu yiknal leti'ob Nicanor, jala'achilo' u Chipre, ma' ti'
leti'ob permitieron yaantal tranquilos ka kajtal te' Jets' óolal.
3 xiibo'obo' Jope xan tu beetajo'ob juntúul mayajo' jach
impía: rogaron le judíos habitaban ichilo'obe' subieran
yéetel u ko'olelo'obo' yéetel paalal ti' le barcas habían
preparado, bey ma' quisieran betik ti' leti'ob loob.
4 le ju'unil, ti' le nu'uk meenta'ab común ti' u kaajil, ka j-
eejenta'ab, queriendo kajtal te' Jets' óolal yéetel xma'
sospechar mixba'al; Ba'ale' ka j-bino'ob k'áak'náabo' te
ichnajo', -búulo'ob ma' menos u doscientos.
5 ka Judas k'uch ti' le crueldad ku u compatriotas, tu ti' le
táan yéetel le prepararan.
6 yéetel invocando yuum ti', le Juez justo, taal xu'ullsa'al le
asesinos u láak'o'ob, ka tu t'abaj k'áak'o' le puerto áak'ab, ka
tu t'abaj k'áak'o' le barcas, ka tu kíinsaj le huían te'elo'.
7 yéetel ken u kaajil bin u cerrada, sunaj paachil, bey u
yuuk'ik suunak utia'al desarraigar tuláakal le u noj kaajil
Jope.
8 Ba'ale' ka oyó ti' le jamnitas querían meentik k'ek'eno'
yéetel le judíos habitaban ichil leti'obe',
9 yéetel u yáak'abtal tu yilubáa yéetel le jamnitas, ka tu
t'abaj k'áak'o' le puerto yéetel le marina, ti' modo ti' le
sáasilo' le k'áak'o' tu yilaj tu Jerusalén doscientos teen ka'a
k'aal estadios distancia.
10 ken u habían alejado ti' Bolontúul estadios ti' u beel tak
Timoteo, ma' bey u jo'op'éel mil wíiniko'ob a wook ka
quinientos jinetes le árabes ku lanzaron yóok'ol.
11 yéetel le ba'ax Yanchaj jump'éel batalla jach
encarnizada; Ba'ale' le costado ti' Judas, yéetel le áantaj
K'uj, obtuvo u victoria; ti' modo ti' le nómadas Arabia,
vencidos, suplicaron u Judas le Jets' óolal, prometendo ti' ti'
daría wakax yéetel ti' complacería ta ti' uláak' kin tuukul.
12 túun Judas, tukultik u ti' ya'ab ba'alo'ob serían útiles, ti'
leti'ob concedió le Jets' óolal, ka leti'ob ts'áab k'ab, ka j-
bino'ob u koonolo'ob.
13 yéetel u dispuso in meentik jump'éel puente ti' jump'éel
kaajil k'a'am, ku táan cercada yéetel murallas, ka tu
habitada tumen wíiniko'obo' jejeláas noj lu'umilo'obo';
yéetel u k'aaba' ka'ach Caspis.
14 Ba'ale' le yano'ob ichil leti' confiaban seen ti' le
muk'óolalil le muros yéetel le provisión víveres, ku
portaban yéetel rudeza yéetel le táan yéetel Judas,
injuriando yéetel blasfemando, ka pronunciando t'aano'ob
ma' debían u dichas.
15 beetike' Judas, yéetel u compañía, invocando le nojoch
máako' Wíinikil yóok'olkaab, le ba'ax, ma' carneros mix
máquinas k'atun, derribó u Jericó te' k'iino'oba' Josué, atacó
yéetel furia le murallas,
16 yéetel u apoderó le tuméen le voluntad K'uj, ka tu beetaj
indecibles matanzas, u tal bix ken a u jump'éel lago
ka'atúul estadios ancho naats' leti'e', u táan Chuup yéetel
k'i'ik'el, tu yilaj áalkab u k'i'ik'el.
17 tu xíikajo'ob ti' setecientos cincuenta estadios, ka
k'ucho'ob Characa, le judíos ku k'aaba'ex Tubieni.
18 Ba'ale' en cuanto a Timoteo, ma' u hallaron le kak,
tuméen Ma'ili' u despachara mixba'al, tu xot'aj u te'elo',
p'atken jump'éel guarnición Jach k'a'am ti' cierta
muk'óolalil.
19 Ba'ale' Dositeo yéetel Sosípater, ku iik'o'ob le capitanes
Macabeo, ka' ka j-le ku Timoteo u dejado ti' le muk'óolalil,
asab u lajuntúul mil wíiniko'ob.
20 túun le Macabeo dispuso u ejército tumen escuadrones,
le ts'áaj yóok'ol le escuadrones yéetel u dirigió xu'ullsa'al
Timoteo, chi' mentik kex leti'e' ciento Jun k'aal mil
wíiniko'ob infantería yéetel ka'ap'éel mil quinientos jinetes.
21 ka Timoteo k'uch ti' le venida Judas, tu túuxtaj yaal le
ko'olelo'obo', le paalalo'obo' yéetel ya'ab bagajes ti'
jump'éel muk'óolalil llamada Carnión, tuméen le kaajo'
ka'ach talamil u sitiar yéetel talamil u k'uchul tu yo'olal u
estrechez tuláakal tu'ux.
22 Ba'ale' ka Judas ti', u yáax múuch', j-k'uch le sáasil, le
enemigos, atemorizados yéetel aterrorizados tumen le
aparición ti' le tuláakal ku yilik, huyeron, yáalkab unos
te'ela', ka láak'o'ob tuméen le uláak', ti' modo u ya'ab
Óoxten bino'ob k'oja'ano'ob tuméen u chíikbesik wíiniko'ob
yéetel k'oja'ano'ob yéetel le puntas u propias espadas.
23 Judas xan u esforzó ya'ab tu perseguir le, kíinsik le
malvados miserables, u le ju'unil kíins jump'éel treinta mil
wíiniko'ob.
24 le k'iino' je'el xano' Timoteo lúub k'abo'ob Dositeo ti'
Sosípater, yaan máaxo'obe' rogó yéetel ya'ab astucia ku
cha'abak bin yéetel u kuxtal, tuméen táaj ya'ab yúumo'ob le
judíos yéetel láak'o'ob u yane' leti'obe', ti' le ju'unil, wa u
mataban, ma' debían u tenidos tu yilaje'.
25 ka habiendo ti' asegurado yéetel ya'ab t'aano'ob ku ti'
leti'ob devolvería loob xma' loob, ti' le acordado, ku p'áatal
bin utia'al salvar u láak'o'ob.
26 túun le Macabeo biinij Carnión, yéetel le templo ku
Atargatis, ka ti' kíins veinticinco mil máako'ob.
27 Judas tu ts'áaj ti' fuga yéetel le destruyó, ka tu bisaj le
ejército Efrón ti', noj k'a'am ti' le habitaba Lisias, yéetel
nuxi' multitud kúuchilo'ob naciones, yéetel le
xi'ipalalo'obo' k'a'ankach guardaban le murallas yéetel le
defendían yéetel muuk'.
28 Ba'ale' ka Judas yéetel le suyos invocaron ti' le yuum
Todopoderoso, ku yéetel u páajtalil quebranta u muuk' u
enemigos, tu najalto'ob u kaajil ka j-veinticinco mil ti' le
yano'ob ichil.
29 ti' tu xíikajo'ob Escitópolis, yaan seiscientos estadios
Jerusalén.
30 Ba'ale' ka le judíos habitaban ti' testificaron ti' le escitas
ku trataban yéetel yaakunaj ka le trataban yéetel bondad ti'
le k'iin u adversidad,
31 ti' leti'ob Ts'a'ab Nib óolal, k'áatik ti' leti'ob ti' leti'ob
tuvieran amistad láayli', ka bey k'ucho'ob Jerusalén, ka u
acercaba u cha'anil le semanas.
32 ka' u cha'anil Pentecostés, ka' xu'ullsa'al Gorgias ti',
jala'achilo' Idumea.
33 le ba'ax jóok' yéetel óoxp'éel mil wíiniko'ob infantería
yéetel cuatrocientos jinetes.
34 ka aconteció u ti' le ba'atelo' táan múuch', yane' le judíos
bino'ob ila'abe' kíimen.
35 ti' le k'iin, Dositeo, juntúul compañía Bacenor, u bine'
tsíimin yéetel ka'ach juntúul máak k'a'am, táan láayli'
yóok'ol Gorgias, ka agarrando u túnica, u atrajo tumen u
muuk'. yéetel ka tu yóotaj kíinsik vivo ti' le maldito,
jump'éel jinete Tracia venía yóok'ol ti' k'oosaj u keléenbal,
ti' modo u Gorgias huyó Marisa.
36 ka le táan yéetel Gorgias habían luchado ya'ab ka táan
cansados, Judas tu payabtaj le máako' utia'al u u mostrara
bey u yáantajil nojchilo'ob le batalla.
37 ka yéetel le ba'ala' káaj ti' u kajnáalo'ob t'aan, ka
k'aaynaj uchik k síit' nuxi' t'aan, ka tu elevando
desprevenido yóok'ol xiibo'obo' Gorgias, le ts'áaj ti' fuga.
38 túun Judas tu laaj múuch'aj u ejército ka j-ook tu kaajil
Odollam. Ka ka k'uch séptimo k'iin, u purificaron, bey
ka'ach suukbenilo'obo', ka celebraron u sábado ti' u yéet
kúuchil.
39 k'iin uláak', bey u betaji', Judas yéetel le suyos talo'ob
ch'a'abil teen le wíinklil le pixan yéetel mukaj le yéetel u
láak'tsilo'obe' ti' le sepulcros yúumo'ob.
40 yáanal le túnicas ti' tuláakal le ku habían sido ila'abe'
kíimen, hallaban ba'alo'ob consagradas u ídolos le jamnitas,
le ba'ax táan prohibido ti' le judíos tumen le ley. Túun
tuláakal tu yilajo'ob táan ka'ach u causa tumen le bino'ob
ila'abe' kíimen.
41 Alabando, je'elo'oba', tuláakal u le máako', le Juez justo,
ka ts'o'ok u pi'ik'a' le ba'alo'ob táan ocultas,
42 ka tu ts'a'ob u orar, ka tu rogaron u le si'ipilo' mentik ka'
taalaken borrado u el todo ti' le memoria. Ku ts'o'okole', le
noble Judas exhortó le kaajo' u ooks u ti' le si'ipilo', por
cuanto veían tu taan u yicho'ob le ba'alo'ob sucedían tumen
le si'ipil ti' le ayik'alo'ob ila'abe' kíimen.
43 ka habiendo reunido ti' tuláakal le compañía suma
ka'atúul mil dracmas plata, le tu túuxtaj yaal Jerusalén
utia'al u ofrecer jump'éel ti'ibil óolala' tuméen le si'ipilo',
beetik ichil Jach ma'alob ka honradamente, tumen ku
acordaba ti' le resurrección.
44 tuméen wa ma' ka'ach in pa'tik u le pixan resucitaran,
habría sido superfluo yéetel vano orar tumen le pixan.
45 yéetel xan en cuanto tu yilaj u ts'o'ok nuxi' alabolalile'
reservado ti' le morían piadosamente, ka'ach jump'éel
tuukul santo yéetel ma'alob. Yéetel le ba'ax tu beetaj
jump'éel reconciliación tumen le pixan, utia'al u fuesen
librados le si'ipilo'.
CAPÍTULO 13
1 ti' u ja'abil ciento teen ka'a k'aal yéetel nueve ku avisó u
Judas u Antíoco Eupátor venía ti' Judea yéetel nuxi'
páajtalil.
2 ka yéetel Lisias u protector yéetel nojchilo'ob u negocios,
teniendo jujuntúulal leti'obe' jump'éel páajtalil griego ti'
lacayos, ciento lajuntúul mil, ka jo'op'éel mil trescientos, ka
elefantes veintidós, ka trescientos le armados u garfios.
3 Menelao xan u unió ti' leti'ob, ka yéetel nuxi' disimulo
animó ti' Antíoco, ma' utia'al salvaguardar le lu'uma', sino
tuméen tuukultikech ti' u sido nombrado jala'achilo'.
4 Ba'ale' le ajawo' reyes conmovió ti' Antíoco xu'ullsa'al le
malvado che'ek'a'an, ka Lisias informó ti' le ajawo' u le
máako' ka'ach u causa tuláakal le males, yo'olal le ajawo' tu
Bisik Berea yéetel kíinsike', bey u beeta'al ti' le kúuchil
je'ela'.
5 yaan ti' le kúuchila' julbil cincuenta codos ka'anilo',
Chuup yéetel ta'ano', chi' jump'éel wóolis instrumento ku
colgaba tumen tuláakal tu'ux le cenizas.
6 yéetel u je'el máaxake' ku ka' taalaken condenado tumen
sacrilegio, wa ka'ach mentik je'el uláak' crimen grave, ti'
tuláakal ti' daban kíimili' u patadas.
7 u tal kin tuukul kíim le impío kíimij, ma' yaantal mix
peek muknalo' lu'um; yéetel u yéetel tuláakal justicia:
8 tuméen por cuanto ts'o'ok u mentik ya'ab si'ipil mentik
kex le ka'ancheo', cuyo k'áak' yéetel ta'ano' ayik'alo'ob te'
k'ujo'obo', jk'aamikubaa u kíimil ti' ta'ano'.
9 yéetel le ajawo' taal yéetel jump'éel k óol bárbaro ka
altivo in meentik le judíos jach peor u ba'ax ku betaji' te'
k'iino'oba' u yuum.
10 ti' le Il a wilej ti' le ba'ala', Judas tu ti' le multitud
invocase le máako' áak'ab yéetel k'iine', utia'al u, wa alguna
ka'atéen u tin betaj, leti' xan le ayudara, estando ti' le ch'aaj
tu beel apartados ti' u ley, ti' u lu'umil yéetel u k'ujo' templo.
11 yéetel u ma' permitiría ti' le kaajo' ka ts'o'ok u sido
jump'íit reconfortado, wayak'bil sujeto ti' le naciones
blasfemas.
12 ka habiendo u meentik le ba'ala' tuláakal múuch', ka
rogando le máako' misericordioso yéetel llanto yéetel
ayuno, ka postrados te' lu'umo' ichil óoxp'éel k'iine' Judas,
habiendo le exhortado, ti' leti'ob tu estuvieran preparados.
13 Judas, u táan aparte yéetel le nukuch máako'obo',
resolvió, Ma'ili' ti' le ejército le ajawo' entrara ti' Judea
yéetel tomara u kaajil, jóok'ol yéetel juzgar asunto ti' le
batalla yéetel u yáantaj le máako'.
14 yéetel ka' yantalto'on u encomendado tuláakal u le
Creador yóok'ol kaab, ka exhortado ti' u soldados ba'ate'el
virilmente, tak u kíimile' tuméen le leyes, le templo, le
kaajo', le jach yáax yéetel le república, acampó yiknal
Modín.
15 yéetel habiendo ts'áaik u consigna ti' le táan mentik kex
leti'e': le victoria jach u yuum; Yéetel le xi'ipalalo'obo' asab
valientes yéetel escogidos, ok u yáak'abtal tu kúuchil
koonol le ajawo', ka tu kíinsaj ti' le campamento jump'éel
kan mil wíiniko'ob, yéetel le nojchilo'ob le elefantes, yéetel
tuláakal le ku táan yóok'ol.
16 yaan u ts'o'okol llenaron u campamento u sajkil yéetel
tumulto, ka tu xíikajo'ob belal ma'alo'ob.
17 le je'ela' tu beetaj sáastale', tuméen protección le máako'
tu yáantiko'on.
18 yéetel ka le ajawo' túuntaj u virilidad le judíos, ku
dispuso u apoderar u ti' le fortalezas por medio de le
política.
19 ka biinij tak Betsur, ku ka'ach jump'éel muk'óolalil le
judíos, ba'ale' Leti'e' bin puesto ti' fuga, ka Sa'at u u
wíiniko'ob.
20 tuméen Judas ts'o'ok u ts'áaik ojéeltbil ti u le yano'ob
ichil u Páaybe'en.
21 Ba'ale' Rodoco, ko'olel te' u ejército le judíos, tu síilaj le
secretos ti' le enemigos; Le beetike' u kaaxto'ob, ka ka j-
chu'uk, metieron ti' le cárcel.
22 le ajawo' trató yéetel leti'ob tu Betsum tumen segunda
ka'atéen, tu ts'áaj u k'ab, tu ch'a'aj le suya, bin, Ba'ate'elnaj
xu'ullsa'al Judas, ka bin lúubul a wóol;
23 ti' le tin xikin u Jpiil, ku p'áati' cargo le asuntos
Antioquía, táan desesperado, u confundió, k'áat óoltaj ti' le
judíos, ku sometió yéetel juró tuláakal yano'ob ichil
igualdad condiciones, estuvo de acuerdo con leti'ob yéetel
ofreció sacrificios, honró le templo yéetel trató yéetel
bondad le kúuchil.
24 ka aceptó ma'alo'ob u Macabeo, ka tu betaj jala'achilo'
noj bejo' u Tolemaida ti' le gerrenos;
25 k'uch Tolemaida: le kaajo' entristeció tumen le pactos;
Tuméen irrumpieron, tuméen querían anular u pactos;
26 Lisias na'ak le tribunal, tu ya'alaj ku páajchaj tu defensa
le causa, persuadió, pacificó, le tu beetaj yu'ubike' ma'alob
ka suunaj Antioquía. Bey bin paaxo'ob jool le sajkabo' ka
salida ti' le ajawo'.
CAPÍTULO 14
1 ken óoxp'éel ja'abo'ob, Judas bin informado ti' u
Demetrio ti', paal Seleuco, ka u entrado tumen le puerto u
Trípoli yéetel juntúul nuxi' ejército yéetel juntúul nuxi'
armada,
2 u apoderó le México yéetel kíins Antíoco yéetel Lisias u
protector.
3 jump'éel tal Alcimo, ka ts'o'ok u sido sumo yuum k'iino'
yéetel u ka'a contaminado voluntariamente ti' le k'iino'oba'
ku ku mezclaban yéetel le gentiles, u yilik ba'ax mixtan u
salvar u bey wéet, mix yaantal asab muuk' ti' le k'ujo'
ka'ancheo',
4 u taal le ajawo' Demetrio ti' u ja'abil ciento uno yéetel
cincuenta, presentando ti' jump'éel corona táak'iin, jump'éel
palma yéetel xan u k'ab ba'ax ku usaban solemnemente ti'
le templo. Ka bey tu makaj ti' le k'iine'.
5 Ba'ale' habiendo lelo'oba' ts'o'ok ba'ali' u xan u insensata
empresa yéetel habiendo sido llamado u tsolxikin tumen
Demetrio, ka preguntado bix táan le judíos, ka tu ba'ax
pretendían, leti' tu núukaj:
6 le judíos ti' le tu t'aanaj u yaalak' asesanos, cuyo
nojchilo'ob le Judas Macabeo, alimentan le k'atun yéetel le
sediciosos, ka ma' p'a'atal u le yaano'ob kuxkinko'obi' tu
Jets' óolal.
7 Ba'axten seen teene', p'uchta'abi u honra in ch'i'ibalobe',
taak in wa'alik ti' le sumo sacerdocio, ts'o'ok in venido
bejla'e' waye'.
8 tu yáax kúuchil, u jaajile', tuméen le Bik sincero ba'ax in
ba'alo'ob ku pertenecen le ajawo'; Ka tu ka' kúuchil, páajtal
utia'al lelo' pretendo le ma'alob in chíikbesik compatriotas:
tuméen tuláakal k sukbenilo'ob Kula'an ti' ma' poca
nuumyaj tumen le k'axt'aan imprudente ti' leti'ob.
9 Ba'axten seen Jay ajawo', ts'o'ok u wojel tuláakal le
ba'alo'oba', kanantikikbaj tumen le patria yéetel yo'osal k
sukbenilo'ob, yaan oprimida tuméen tuláakal tu'ux bin le
clemencia muestras ti' tuláakal.
10 ka' jo'op' Judas viva, ma' leti' páajtal u le noj ka'ansaje'
táan kaajila'.
11 Táantik u t'aanaj ti', ba'ale' uláak' etail ti' le ajawo', ba'ax
ku habían puesto en contra de Judas, ensensañaron asab u
Demetrio.
12 yéetel llamando inmediatamente ti' Nicanor, ka ts'o'ok u
sido yuumil le elefantes, ka nombar ti' jala'achilo' u Judea,
ti' tu túuxtaj yaal.
13 ti' tu matara u Judas, ku dispersase ti' le táan yéetel ka u
hiciera u Alcimo sumo yuum k'iino' ti' le nojoch templo.
14 túun le gentiles habían huido u Judea u Judas, k'ucho'ob
Nicanor ti' rebaños, tukultik le loob yéetel le calamidades
le judíos ya'ala'ajobe' u ma'alo'obile'.
15 ka le judíos ku tu mukajo'ob ti' le venida ku Nicanor
yéetel u le naciones ku habían levantado xu'ullsa'al leti'obe',
ta lu'um yóok'ol u cabezas ka suplicaron le u establecido tu
kaajal utia'al Mantats', ka u Mantats' ku yáantik u porción
yéetel u manifestación u meyajo'ob.
16 yéetel tumen orden le capitán, ku apartaron
inmediatamente ti', ka jnaats'o'ob ti' leti'ob tu kaajil Dessau.
17 Simón, u suku'un Judas, ku ka'a chan nup'a'an ti' le
batalla xu'ullsa'al Nicanor, ba'ale' táan jump'íit
desconcertado tumen le repentino mak a chi'ex ti' u
enemigos.
18 Ba'ale' Nicanor, u le tin xikin le virilidad ti' le táan
yéetel Judas, yéetel le je'o' yaan utia'al ba'ate'el tuméen u
lu'uma', ma' u atrevió u juzgar u asunto u espada.
19 beetike' tu túuxtaj yaal in Posidonio, Teodoto yéetel
Matatías utia'al u hicieran le Jets' óolal.
20 yéetel ka' yantalto'on ch'a'abal jump'éel chowak
tsolxikin ti' le respecto yéetel u le capitán ku u ka'ach
informado ti' le multitud yéetel u parecía tuláakal táan ta u
éejenil, consintieron ti' le pactos.
21 yéetel fijaron jump'éel k'iin utia'al u u reuniesen aparte;
yéetel ka llegara k'iin, yéetel u pusieran taburetes utia'al
jujuntúulal,
22 Ludas colocó wíiniko'ob armados kak convenientes,
utia'al u le enemigos ma' cometieran alguna traición,
yo'olal le ba'ax tu beetajo'ob juntúul conferencia pacífica.
23 Nicanor p'áat te' Jerusalén ka ma' tu beetaj Ba'axe' loob,
sino u despidió le máako'obo' venía ti' leti'.
24 yéetel ma' taak ka'ach in u Judas u apartara u u
meyajo'ob, tuméen yaakunsmaj puksi'ik'al
25 yéetel ti' rogó u casara ka engendrase paalal; ka ts'o'ok u
beel, ka estuvo kaajila', ka tu ch'a'aj ti' le kuxtala'.
26 chéen ba'ale' Alcimo, wilik le yaakunaj yaan ichil
leti'obe', ka considerando le pactos u máak'anta'al, bin
Demetrio ka tu ya'alaj Nicanor ma' yanen ma'alob
afectuado yéetel le noj; Le beetike' u ordenado u Judas ti',
jump'éel traidor ti' u reino utia'al u ka' taalaken le sucesor
le ajawo'.
27 túun le ajawo', enfurecido yéetel irritado tumen le
acusaciones wíinik asab malvado, tu ts'íibtaj Nicanor,
manifestando yanen jach disgustado yéetel le pactos, ka
tsoolik ti' u enviara preso ti' le Macabeo tu láakal wóoli' u
Antioquía.
28 le ba'ala' k'uch u xikino'ob Nicanor, u confundió ya'ab ti'
yan wéet, ka tu ch'a'aj jach k'aas anulara le artículos ku
habían acordado, ba'ale' ma' u le máako' Buka'aj ya'abten
mix culpa.
29 Ba'ale' bey ma' u k'axt'aan xu'ullsa'al le ajawo', leti'
líik'esaj u k'iinil utia'al u kaxta'al u yúuchul le ba'ala' por
medio de le política.
30 Ba'ale' ka le Macabeo tu yilaj u Nicanor comenzaba u
grosero yéetel, ka tu u ti' suplicaba asab ásperamente ti' ku
acostumbraba wilik u jump'éel conducta jach amarga ma'
ka'ach ma'alo'ob, tu laaj múuch'aj ma' pocos ti' u wíiniko'ob
yéetel u retiró u Nicanor.
31 Ba'ale' le uláak', sabiendo ti' le política Judas u tu
impedía notablemente, j-ook ti' le templo nojoch yéetel
k'ujo', ka tu k'iino'ob, ku ofrecían u sacrificios habituales,
ku entregaran ti' le máako'.
32 yéetel le juraron ku ma' podían wa'alik tu'ux táan le
máako' Yaan máax buscaba,
33 tu jayaj u xno'oj k'abil beya' ti' le templo yéetel tu beetaj
jump'éel juramento k'ajlayo': «Wa ma' in entregan u Judas
bey prisionero, Teene' derribaré le templo u yuum tak le
lu'umo', derribaré le ka'ancheo' yéetel erigiré jump'éel
templo notable u Baco.
34 ka' a t'aano'obo', bin. Túun k'iino'ob tu ch'úuyajo'ob
k'abo'ob ka'an, ka rogaron le Mantats' u sido defensor u
sukbenilo'ob, wa'alik k'ajlayo':
35 teech, Jay máako' tuláakal ba'alo'ob, ku mina'an teech
necesidad mix ba'al, quisiste u templo a morada wayak'bil
ichil to'on.
36 bejla'e', je'elo'oba', Jay santo máako' tuláakal santidad,
mantén Mantats' inmaculada le naja' ma' bin purificada, ka
muuts' tuláakal chi' injusta.
37 ka j-acusado tu taan Nicanor jump'éel tal Razis, juntúul
le nukuch máako'obo' Jerusalén ti', amante u compatriotas
yéetel máak Jach ma'alob reputación, tu yo'olal u bondad
bin u llamado yuum le judíos.
38 tuméen ti' le yáax k'iino'oba', ka ma' u mezclaban yéetel
le gentiles, u sido acusado ti' judaísmo, ka u atrevió u
ts'áabal ti' talamilo'ob u wíinkilil yéetel u kuxtal yéetel
tuláakal vehemencia tumen le yóokol k'uj le judíos.
39 Nicanor, queriendo declarar le odio chi' le judíos, tu
túuxtaj yaal asab u quinientos wíiniko'ob k'atun utia'al
t'aba'al u.
40 tumen tuukultikech u le take' tin betaj ya'ab loob ti' le
judíos.
41 yéetel ken u multitud tu yóotaj ch'a' le julbil naajo', ka tu
forzar violentamente le joolnajo' exterior, ka tu u trajesen
k'áak' utia'al u yeelel le, leti'e', dispuesto u apresado tuméen
tuláakal tu'ux, lúub yóok'ol u espada;
42 Prefirió u kíimil varonilmente Ma'ili' u lúubul tu k'ab le
impíos utia'al u maltratado uláak' kin tuukul ma' ka'ach
digna u noble cuna.
43 ba'ale' fallando u jaats' tuméen le wóoli', yéetel le
multitud xan u precipitó jóol, corrió audazmente ti' le
muralla yéetel u tu'ux varonilmente ichil le asab densos ti'
leti'ob.
44 Ba'ale' leti'obe' ku apresuraron retroceder, ka habiendo u
meentik jump'éel kúuchil, leti' lúub chúumuk le vacío.
45 ba'ale' ka láayli' u múusik' ichil leti'e', inflamado u ira,
liik'; Ka kex u k'i'ik'el brotaba bey chooj ta'an ja', ka u
heridas jach graves, ba'ale' corrió chúumuk le multitud; ka
wook yóok'ol jump'éel roca escarpada,
46 le kéen ts'o'ok u ti' u acabado k'i'ik'el, Koots le entrañas,
ka uk'ik le yéetel ambas k'abo'ob, le tu'ux yóok'ol le
multitud, yéetel invocando le máako' u kuxtal yéetel le
pixano' utia'al u u le devolviera, bey kíimij.
CAPÍTULO 15
1 Ba'ale' Nicanor, u le yojeltik ku u u Judas yéetel u
compañía yano'ob ichil le fortalezas Samaria, resolvió u
atacar le le sábado ma' Ba'axe' talamilo'ob.
2 Ba'ale' le judíos ku yiliko'ob obligados bin yéetel a'alab:
"Ma' destruyas uts j kalbach ka bárbaramente, sino honra tu
k'iin u le ba'ax tuláakal ku yilik, honra yéetel santidad asab
u Sáansamal ya'ab k'iino'ob".
3 túun le miserable asab desagradecido tu k'áataj: wa yaan
jump'éel Poderoso ka'anal, ka u ordenado u guardara u k'iin
u chan je'elel.
4 yéetel ka a'ala'ab: yaan ka'anal juntúul máak viviente
yéetel poderoso, ka tu u guardase séptimo k'iin,
5 ka tu ya'alaj le uláak': xan teen poderoso yóok'ol le
lu'umo', ka mando ch'a' le armas ka meentik le negocios le
ajawo'. Ba'ale' ma' logró u hiciera u malvada voluntad.
6 Nicanor, yéetel nuxi' orgullo yéetel altanería, resolvió u
erigir jump'éel monumento público ti' u victoria yo'osal
Judas yéetel le táan yéetel leti'.
7 Ba'ale' le Macabeo Mantats' confió ti' u le máako' tu
ayudaría.
8 tuméen le ba'ax exhortó tu kaajal tu ma' temiera u venida
le naciones xu'ullsa'al leti'obe', sino u recordara le áantaj ku
te' k'iino'oba' pasados ts'o'ok u k'a'am ka'an, ka tu u bejla'e'
esperara le victoria yéetel le áantaj ti' leti'ob vendría ti' le
Todopoderoso.
9 ka consolándo le yéetel le ley yéetel le profetas, ka
acordando le ti' le batallas ka'ache' habían ganado, le alegró
asab.
10 yéetel habiendo alborotado u mentes, ti' leti'ob tu ts'áaj u
k'uben, ye'esik ti' leti'ob beyo' tuláakal le falsedad le
naciones, yéetel le incumplimiento le juramentos.
11 ka armó u jujuntúulal leti'obe', ma' tanto yéetel escudos
yéetel julte'ob, bey yéetel le t'aano'obo' cómodas yéetel
ma'alob; yéetel ku ts'o'okole' ti' leti'ob tsikbaltaj junp'éel
wayak' digno u beel creído, bey ka'ach u sido, ku ti' leti'ob
alegró ma' jach.
12 ka táan u bin u visión: u Onías, ku ka'a sido sumo yuum
k'iino', máak virtuoso yéetel ma'alob, reverendo ti' le
tsikbal, uts ti' le a, ma'alob hablado xan yéetel ejercitado
tak ti' tuláakal le ti'its le virtud, líisik k'abo'ob, oraba
tuméen tuláakal u wíinkilal ti' le judíos.
13 jaajile' le ba'ala', Chíikpaj u ti' jump'éelili' kuchil-bix
ken juntúul máak cabellos grises yéetel jach glorioso, ku
ka'ach ti' jump'éel majestad maravillosa yéetel excelente.
14 ka tu núukaj Onías, wa'alik: lela' le amante
Suku'untsilo'obe', ku ora ya'ab tuméen le kaajo' yéetel
tuméen le kaajo' santa, es decir Jeremías, profeta yuum.
15 túun Jeremías, Kin nikkúunsik u xno'oj k'abil beya', tu
ts'áaj u Judas jump'éel espada táak'iin, ka ts'áaik u le tu
ya'alaj beya':
16 uk' le espada kili'ich, siibal K'uj, yéetel le herirás ti' le
adversarios.
17 Consolados tumen le t'aano'obo' Judas, ku ayik'alo'ob
Jach ma'alob, ka capaces u inmover le le je'o' yéetel u
animar u puksi'ik'al le xi'ipalalo'obo', determinaron ma'
acampar, sino atacar le yéetel to'on jolkanil, ka juzgar
asunto yéetel to'on jolkanil, tuméen le kaajo', le santuario
yéetel le templo yano'ob ichil talamilo'ob.
18 tuméen u kanáanil yaan u u ko'olelo'obo', u paalal, u
láak'o'ob yéetel u u naab ka'ach u mix k'a'abéet ti' leti'ob;
Ba'ale' le mayor yéetel noj bejo' sajkil ka'ach tumen le
k'ujo' templo.
19 mina'an le yano'ob ichil le kaajo' ku preocuparon ti' u
asab chen, preocupados tumen le ba'atelil exterior.
20 yéetel ka láaj miraban ba'ax ts'o'ok u beel le prueba,
yéetel le enemigos ts'o'ok u habían acercado, yéetel le
ejército táan ti' orden, yéetel le bestias convenientemente
colocadas, yéetel le jinetes puestos ti' xiik',
21 El Macabeo, wilik u llegada le multitud, yéetel le
kúuchilo'ob armas preparadas, ka u fiereza le bestias, tu
jayaj k'abo'ob tak ka'anal, ka tu tu payabtaj le máako'
meentik ts'ono'oto'obo'jump'éel, sabiendo ti' le victoria Ma'
tal tuméen le armas, sino u, kex ti' parezca ma'alob, u ts'aik
ti' le ku dignos.
22 Ba'axten seen ti' u payalchi' tu ya'alaj k'ajlayo': Jay
máako', teech enviaste yaan a pixamech te' k'iino'oba'
Ezequías ti', ajawo' u Judea, ka ta kíinsaj ti' le ejército
Senaquerib ciento ochenta yéetel jo'op'éel mil.
23 Ba'axten seen bejla'e' xan Jay máako' le cielos, túuxta'al
jump'éel pixamech ma'alob ti' tu táan Jaajal to'on utia'al u
teman yéetel ti' leti'ob espan;
24 yéetel yo'olal u muuk' a k'ab ken aterrorizados le ku
talo'ob xu'ullsa'al a kaajal santo blasfemar. Ka bey
ts'o'okok.
25 túun Nicanor yéetel le táan yéetel jnaats'o'ob yéetel
trompetas yéetel cánticos.
26 ba'ale' Judas yéetel u compañía respondieron ti' le
enemigos yéetel invocaciones yéetel nook'o'ob.
27 ti' modo u, ba'ate'el yéetel u k'abo'ob yéetel payalchi'
yuum yéetel puksi'ik'al, j-ma' bey u treinta yéetel jo'op'éel
mil wíiniko'ob, tuméen tuméen le aparición yuum bino'ob
jach animados.
28 Terminada le batalla, volvieron yéetel ki'imak óolil
yéetel supieron ku Nicanor yacía kimen ti' u arnés.
29 túun lanzaron juntúul nuxi' yawat yéetel jump'éel juum,
alabando ti' le Todopoderoso ti' u kajnáalo'ob t'aan.
30 Y Judas, ku Mantats' bin le noj bejo' defensor le k'at
antaj mentik, tuukulo'oba' ti' u wíinkilal bey ti' u pool, ka u
mantuvo u yaakunaj ti' u compatriotas ichil tuláakal u
kuxtal, tu ch'ak pool yéetel u k'ab Nicanor yéetel u
keléenbal, ka bisik le Jerusalén.
31 te'elo', waye' convocó le u u sukbenilo'ob, ka tu ts'áaj
k'iino'ob ti' tu táan Jaajal le ka'ancheo', ka tu t'anik le
iik'o'ob le julbil naajo',
32 yéetel ti' leti'ob tu ye'esaj u vil pool Nicanor, yéetel u
k'ab le blasfemo, ku yéetel soberbia jactancia u extendido
xu'ullsa'al le k'ujo' templo ti' le Todopoderoso.
33 yéetel ka' yantalto'on u k'oosik le t'aano' le impío
Nicanor, tu ba'ax ku le dieran ti' ts'iit ti' le aves yéetel u
colgaran u galardón u locura ti' tu táan Jaajal le templo.
34 yéetel jujuntúulal alabó le máako' glorioso tak ka'anal,
wa'alik: Bendito je'el le u guardado u kúuchil ma' mancha.
35 ka colgó u pool Nicanor ti' le julbil naajo', señal
evidente yéetel manifiesta utia'al tuláakal le socorro le
máako'.
36 ka ordenaron ti' tuláakal, yéetel jump'éel nu'uk
meenta'ab común, ku ts'áabal mix cha'abak máan ti' le
k'iine' ma' solemnidad, sino u celebraran le k'iin trece ti' le
wi'inal duodécimo, ka tu t'aan siria u k'aaba' Adar ti', le
víspera u k'iin u Mardoqueo.
37 bey úuch yéetel Nicanor, ka tak túun le hebreos
yaanchaj le kaajo' ti' u páajtalil. Ka waye' yaan in ts'o'oksik.
38 yéetel wa ts'o'ok in obrado ma'alob, ka bey ichil le
k'ajláayo', ku deseaba; Ba'ale' wa ts'o'ok in meentik u kin
tuukul escasa yéetel mezquina, ba'ax ts'o'ok in tsáayak
chukpachtik.
39 tuméen je'el bix perjudicial yuk'ik vino wa ja' ti' solas;
Ka je'el bix le vino mezclado yéetel ja' book yéetel deleita
t'aane', bey xan u t'aan finamente enmarcada deleita le
xikino'ob ti' le a xooke'ex le k'ajláayo'. Ka waye' wáaj
jump'éel ts'o'okol.

Más contenido relacionado

Similar a Yucatec Maya - 2nd Maccabees.pdf

Bible in chol, tila
Bible in chol, tilaBible in chol, tila
Bible in chol, tila
HolyBibles
 
Dom ram(29mar)
Dom ram(29mar)Dom ram(29mar)
Dom ram(29mar)
escmauxi
 
UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)
UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)
UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)
Ramón Rivas
 
Bible in chol, tumbalá, chol de sabanilla
Bible in chol, tumbalá, chol de sabanillaBible in chol, tumbalá, chol de sabanilla
Bible in chol, tumbalá, chol de sabanilla
HolyBibles
 

Similar a Yucatec Maya - 2nd Maccabees.pdf (20)

Yucatec Maya - Testament of Gad.pdf
Yucatec Maya - Testament of Gad.pdfYucatec Maya - Testament of Gad.pdf
Yucatec Maya - Testament of Gad.pdf
 
Yucatec Maya - Obadiah.pdf
Yucatec Maya - Obadiah.pdfYucatec Maya - Obadiah.pdf
Yucatec Maya - Obadiah.pdf
 
Yucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdf
Yucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdfYucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdf
Yucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdf
 
Queretaro Otomi - First Esdras.pdf
Queretaro Otomi - First Esdras.pdfQueretaro Otomi - First Esdras.pdf
Queretaro Otomi - First Esdras.pdf
 
Yucatec Maya - Testament of Joseph.pdf
Yucatec Maya - Testament of Joseph.pdfYucatec Maya - Testament of Joseph.pdf
Yucatec Maya - Testament of Joseph.pdf
 
Queretaro Otomi - Judith.pdf
Queretaro Otomi - Judith.pdfQueretaro Otomi - Judith.pdf
Queretaro Otomi - Judith.pdf
 
The Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdf
The Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdfThe Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdf
The Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdf
 
Bible in chol, tila
Bible in chol, tilaBible in chol, tila
Bible in chol, tila
 
Dom ram(29mar)
Dom ram(29mar)Dom ram(29mar)
Dom ram(29mar)
 
UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)
UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)
UN DIOS TODO-COMPASION (hermoso pps)
 
Yucatec Maya - Poverty.pdf
Yucatec Maya - Poverty.pdfYucatec Maya - Poverty.pdf
Yucatec Maya - Poverty.pdf
 
YUCATEC MAYA - The Book of the Prophet Nahum.pdf
YUCATEC MAYA - The Book of the Prophet Nahum.pdfYUCATEC MAYA - The Book of the Prophet Nahum.pdf
YUCATEC MAYA - The Book of the Prophet Nahum.pdf
 
Yucatec Maya - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Seneca's to P...
Yucatec Maya - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Seneca's to P...Yucatec Maya - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Seneca's to P...
Yucatec Maya - The Epistles of Paul the Apostle to Seneca, with Seneca's to P...
 
Yucatec Maya - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
Yucatec Maya - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdfYucatec Maya - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
Yucatec Maya - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
 
Yucatec Maya - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
Yucatec Maya - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdfYucatec Maya - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
Yucatec Maya - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
 
Bible in chol, tumbalá, chol de sabanilla
Bible in chol, tumbalá, chol de sabanillaBible in chol, tumbalá, chol de sabanilla
Bible in chol, tumbalá, chol de sabanilla
 
El libro de los esplendores
El libro de los esplendoresEl libro de los esplendores
El libro de los esplendores
 
Levi eliphas el libro de los esplendores
Levi eliphas   el libro de los esplendoresLevi eliphas   el libro de los esplendores
Levi eliphas el libro de los esplendores
 
El libro de los esplendores
El libro de los esplendoresEl libro de los esplendores
El libro de los esplendores
 
Domingo I de adviento
Domingo I de advientoDomingo I de adviento
Domingo I de adviento
 

Más de Filipino Tracts and Literature Society Inc.

Más de Filipino Tracts and Literature Society Inc. (20)

Upper Sorbian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Upper Sorbian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdfUpper Sorbian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Upper Sorbian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
 
Welsh - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Welsh - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfWelsh - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Welsh - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 
English - The Book of Genesis the First Book of Moses.pdf
English - The Book of Genesis the First Book of Moses.pdfEnglish - The Book of Genesis the First Book of Moses.pdf
English - The Book of Genesis the First Book of Moses.pdf
 
Oromo Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Oromo Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptxOromo Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Oromo Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
 
Tongan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Tongan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdfTongan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Tongan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
 
Vietnamese - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Vietnamese - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfVietnamese - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Vietnamese - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 
Tagalog - The Testament of Levi the Son of Jacob and Leah.pdf
Tagalog - The Testament of Levi the Son of Jacob and Leah.pdfTagalog - The Testament of Levi the Son of Jacob and Leah.pdf
Tagalog - The Testament of Levi the Son of Jacob and Leah.pdf
 
Odia Oriya Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Odia Oriya Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptxOdia Oriya Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Odia Oriya Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
 
Norwegian Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Norwegian Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptxNorwegian Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Norwegian Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
 
Tibetan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Tibetan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdfTibetan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Tibetan - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
 
Uzbek - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Uzbek - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfUzbek - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Uzbek - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 
Albanian (Shqiptare) - Gjaku i Çmuar i Jezu Krishtit - The Precious Blood of ...
Albanian (Shqiptare) - Gjaku i Çmuar i Jezu Krishtit - The Precious Blood of ...Albanian (Shqiptare) - Gjaku i Çmuar i Jezu Krishtit - The Precious Blood of ...
Albanian (Shqiptare) - Gjaku i Çmuar i Jezu Krishtit - The Precious Blood of ...
 
Uyghur - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Uyghur - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfUyghur - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Uyghur - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 
Tahitian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Tahitian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdfTahitian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Tahitian - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
 
Northern Sotho Sepedi Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Sa...
Northern Sotho Sepedi Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Sa...Northern Sotho Sepedi Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Sa...
Northern Sotho Sepedi Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Sa...
 
Nepali Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Nepali Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptxNepali Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
Nepali Soul Winning Gospel Presentation - Only JESUS CHRIST Saves.pptx
 
Setswana - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Setswana - The Precious Blood of Jesus Christ.pdfSetswana - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Setswana - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
 
Urdu - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Urdu - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfUrdu - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Urdu - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 
Zulu - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
Zulu - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdfZulu - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
Zulu - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
 
Yoruba - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
Yoruba - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdfYoruba - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
Yoruba - The Epistle of Ignatius to Polycarp.pdf
 

Último

El Amor De Dios.................................pdf
El Amor De Dios.................................pdfEl Amor De Dios.................................pdf
El Amor De Dios.................................pdf
QataryPichosLlaqta
 
Recuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptx
Recuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptxRecuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptx
Recuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptx
jenune
 
Sanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocional
Sanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocionalSanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocional
Sanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocional
elianapereira284018
 

Último (16)

GUÍA PARA EL REZO DEL SANTO ROSARIO, tamaño cuartilla A5 .pdf
GUÍA PARA EL REZO DEL SANTO ROSARIO, tamaño cuartilla A5 .pdfGUÍA PARA EL REZO DEL SANTO ROSARIO, tamaño cuartilla A5 .pdf
GUÍA PARA EL REZO DEL SANTO ROSARIO, tamaño cuartilla A5 .pdf
 
Luisa de Marillac y la educación de las niñas pobres
Luisa de Marillac y la educación de las niñas pobresLuisa de Marillac y la educación de las niñas pobres
Luisa de Marillac y la educación de las niñas pobres
 
Luisa de Marillac y los niños abandonados
Luisa de Marillac y los niños abandonadosLuisa de Marillac y los niños abandonados
Luisa de Marillac y los niños abandonados
 
ADVOCACIONES MARIANAS EN AMÉRICA LATINA.ppt
ADVOCACIONES MARIANAS EN AMÉRICA LATINA.pptADVOCACIONES MARIANAS EN AMÉRICA LATINA.ppt
ADVOCACIONES MARIANAS EN AMÉRICA LATINA.ppt
 
El Amor De Dios.................................pdf
El Amor De Dios.................................pdfEl Amor De Dios.................................pdf
El Amor De Dios.................................pdf
 
"espiritu alma y cuerpo" 1 Tesalonicenses 5:23
"espiritu alma y cuerpo" 1 Tesalonicenses 5:23"espiritu alma y cuerpo" 1 Tesalonicenses 5:23
"espiritu alma y cuerpo" 1 Tesalonicenses 5:23
 
DIOS PUEDE SANAR TUS HERIDAS OCULTAS.pptx
DIOS PUEDE SANAR TUS HERIDAS OCULTAS.pptxDIOS PUEDE SANAR TUS HERIDAS OCULTAS.pptx
DIOS PUEDE SANAR TUS HERIDAS OCULTAS.pptx
 
Guadalupe Ortiz de Landázuri, biografía ilustrada
Guadalupe Ortiz de Landázuri, biografía ilustrada  Guadalupe Ortiz de Landázuri, biografía ilustrada
Guadalupe Ortiz de Landázuri, biografía ilustrada
 
Retiro de mayo #DesdeCasa (2024)
Retiro de mayo #DesdeCasa (2024)Retiro de mayo #DesdeCasa (2024)
Retiro de mayo #DesdeCasa (2024)
 
Luisa de Marillac: cuidado de los enfermos pobres
Luisa de Marillac: cuidado de los enfermos pobresLuisa de Marillac: cuidado de los enfermos pobres
Luisa de Marillac: cuidado de los enfermos pobres
 
Recuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptx
Recuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptxRecuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptx
Recuperando el Rumbo Hasta la Transformación Parte #4.pptx
 
CARTA de Dios para ti. Dios hablando contigo
CARTA  de Dios para ti. Dios hablando contigoCARTA  de Dios para ti. Dios hablando contigo
CARTA de Dios para ti. Dios hablando contigo
 
Luisa de Marillac, cuidado de los galeotes
Luisa de Marillac, cuidado de los galeotesLuisa de Marillac, cuidado de los galeotes
Luisa de Marillac, cuidado de los galeotes
 
Disciplinas espirituales en el Ministerio de Alabanza.pptx
Disciplinas espirituales en el Ministerio de Alabanza.pptxDisciplinas espirituales en el Ministerio de Alabanza.pptx
Disciplinas espirituales en el Ministerio de Alabanza.pptx
 
Marco_EMS.pdfjhhhgffrhhhjjjjjjhgffddddffg
Marco_EMS.pdfjhhhgffrhhhjjjjjjhgffddddffgMarco_EMS.pdfjhhhgffrhhhjjjjjjhgffddddffg
Marco_EMS.pdfjhhhgffrhhhjjjjjjhgffddddffg
 
Sanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocional
Sanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocionalSanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocional
Sanidad Interior y Liberacion libro de ayuda espiritual y emocional
 

Yucatec Maya - 2nd Maccabees.pdf

  • 1.
  • 2. CAPÍTULO 1 1 Suku'untsilo'obe', le judíos táan ti' Jerusalén yéetel tu lu'umil Judea, desean Suku'untsilo'obe', le judíos yaan tin tuláakal Egipto, toj óolal yéetel Jets' óolal. 2 yuum yanak ti' misericordia vosotros, ka k'a'ajesik le Mokt'aan tu beetaj yéetel Abraham, Isaac yéetel Jacob ti', u siervos fieles; 3 ka dados ti' tuláakal jump'éel puksi'ik'al ti' ten ti', ka utia'al u meentik u voluntad, yéetel ma'alo'ob k óol, yéetel k óol dispuesto; 4 ka abrid vuestros puksi'ik'alo'obo' ti' u ley yéetel u mandamientos, ka os enviará le Jets' óolal, 5 ka yu'ubal a jela'antak, ka in wojel juntúul wéetel, ka Ma'atech a p'áatik tu angustia. 6 ka bejla'e' k waye' payalchi' wo'osale'. 7 ti' le k'iin ku reinó Demetrio, ti' u ja'abil ciento sesenta yéetel nueve, le judíos os escribimos ti' le extrema tribulación ba'ax k sobrevino ti' le ja'abo'ob, tak le k'iin ku Jasón yéetel u compañía u rebelaron xu'ullsa'al le lu'umo' santa yéetel le reino, 8 ka quemamos le pórtico, ka derramamos k'i'ik'el inocente: túun oramos Jehová, ka bino'on xikino'ob; Ofrecimos xan sacrificios yéetel lool harina, k t'aba'an le lámparas yéetel pusimos le p'éel. 9 yéetel mirad ahora u celebráis u cha'anil le tabernáculos ti' le wi'inal Casleu. 10 ti' le ja'aba' ciento ochenta yéetel waxak, le kaajo' táan ti' Jerusalén yéetel Judea, yéetel le concilio, ka Judas, enviaron saludo yéetel toj Aristóbulo ti', máako' le ajawo' Tolomeo, ku ka'ach u estirpe k'iino'ob ungidos, yéetel le judíos yano'ob ichil Egipto. 11 por cuanto yuum k u librado u nukuch toopilo'ob, ti' damos jach Nib óolal, bey hubiéramos yaax yaantal ti' batalla xu'ullsa'al juntúul Ajaw. 12 tuméen pulikinba ich náachil le ku peleaban ichil le kaajo' santa. 13 tuméen kéen u jala'ach wíinik Persia, yéetel le ejército parecía invencible yéetel leti', bino'ob muertos ti' le templo ku Nanea tumen le engaño k'iino'ob Nanea. 14 tumen Antíoco, bey quisiera ts'o'okol u yéetel, j-ook ti' le kúuchil yéetel u yetailo'ob táan yéetel leti', utia'al u k'amik táak'in ti' k'aaba' jump'éel dote. 15 ka k'iino'ob Nanea tu ts'a'ob ti' bejo', ka j-ook leti' yéetel chan junmúuch' ti' le recinto le templo, cerraron le templo jach séeb bey Antíoco ok. 16 yéetel je'ik jump'éel jool privada paak', arrojaron tuunich bey rayos, ka derribaron le capitán, le Xo'ot ti' ts'iit, ti' leti'ob Xo'ot u pool ka arrojaron ti' le táan náachil. 17 Bendito je'el k yuum ti' tuláakal ba'alo'ob, ku k'ubajubaj ti' le impíos. 18 Ba'axten seen puesto u bejla'e' k proponemos celebrar u purificación u templo le k'iin veinticinco ti' le wi'inal Casleu, k creído k'a'abéet u certificaros u beyo', utia'al u xan vosotros le guardéis bey cha'anil le tabernáculos k'áak' k bin ts'áaik ken Neemías ofreció le sacrificio. Ka' lelo', u construido le templo yéetel le ka'ancheo'. 19 tuméen le k yúumo'ob bino'ob u llevados Persia, k'iino'ob ba'ax túun ayik'alo'ob piadosos tu ch'a'ob le k'áak'o' le ka'ancheo' ti' mukul tsikbal yéetel escondieron ti' jump'éel jool jump'éel ch'e'en xma' ja', tu'ux ku guardaron seguro, ti' modo ti' le kúuchil ka'ach desconocido utia'al tuláakal. 20 ka' ya'ab ja'abo'ob, ka yuum agradó, Neemías, túuxtik tuméen le ajawo' u Persia, tu túuxtaj yaal k'áak' le descendientes k'iino'ob u tu habían ta'akubae'; Ba'ale' le ken k a'alab, ma' kaxanta'al k'áak', sino ja' tat; 21 túun ti' leti'ob tu u trajeran yéetel u trajesen; yéetel ka u impusieron le sacrificios, Neemias ordenó u k'iino'ob u rociaran yéetel ja' le si'o' yéetel ba'alo'ob ku ponían yo'osal leti'. 22 meentik le ba'ala', ka j-k'uch le k'iin ku brilló le k'iino', ku ka'ache' táan oculto ti' le múuyal, tu t'abaj juntúul nuxi' k'áak', ti' modo ti' tuláakal u maravillaron. 23 yéetel k'iino'ob tu beetajo'ob jump'éel payalchi' ka' jo'op' u sacrificio u consumía, kin wa'alik, ka'ap'éel k'iino'ob yéetel tuláakal le u láak'obo', u káajal Jonatán yéetel núukik le u láak'obo', bey tu betaj Neemías. 24 yéetel le payalchi' bin k'ajlayo'; Jay máako', máako' Dios, Creador tuláakal ba'alo'ob, ku teech temible ka k'a'am, ka justo, ka misericordioso, yéetel le k'áate' yéetel misericordioso ajawo', 25 le k'áate' dador tuláakal ba'alo'ob, le k'áate' justo, todopoderoso yéetel eterno, teech libraste Israel tuláakal angustia, ka elegiste le yúumo'ob, yéetel le santificaste. 26 ku k'amik le sacrificio tuméen tuláakal a kaajal Israel, ka jach a kajnáalo'ob porción, ka santifícala. 27 ku much'kíintik le ku séen sido dispersados to'on, libra le ku biilal ichil le naciones, Il le despreciados yéetel aborrecidos, ka tu beet wojéeltik le naciones teech k yuum. 28 Castigad ti' le k oprimen, yéetel soberbia k ku beetiko'ob k'aas. 29 ku plantar ta kaajal ti' a santuario, bey tu Ya'alaj Moisés. 30 yéetel k'iino'ob cantaban Ko'one'ex jóok'ol yaatsil. 31 ka u sacrificio u jabal, Neemías tu u derramara le ja' quedaba yóok'ol le nukuch tuunicho'obo'. 32 u meentik le ba'ala', tu t'abaj jump'éel llama, ba'ale' j- consumida tumen le sáasilo' salía ti' le ka'ancheo'. 33 ka j-wojeltej le ba'ala', tu aviso ti' le ajawo' u Persia u tu kúuchil tu'ux k'iino'ob u habían sido llevados habían ta'akubae' le k'áak'o', Chíikpaj ja', ka u Neemías u purificado yéetel le sacrificios. 34 túun le ajawo', cercando le kúuchil, tu santificó, ka' yantalto'on u juzgado le asunto. 35 yéetel le ajawo' tu ch'a'aj ya'ab regalos, yéetel le repartió ichil le taak ka'ach in complacer. 36 Y Neemías tu t'aanaj u yaalak' le ba'ala' Neftar, u makalmak seen bey wa'al, jump'éel purificación; Ba'ale' ya'abkach wíiniko'ob ku Nefi. CAPÍTULO 2 1 xan Kula'an ti' le anales profeta Jeremías tu ti' le habían sido llevados u tomaran le k'áak'o', bey u ts'o'ok u indicado: 2 yéetel bix le profeta, habiendo ti' leti'ob ts'áaik le ley, ti' leti'ob tu u ma' u olvidaran u mandamientos le máako', ka tu u ma' u extraviaran ti' u mentes ka vieran máak u plata yéetel táak'iin yéetel u ornamentos. 3 yéetel uláak' discursos semejantes ti' exhortó ti' u le ley ma' u apartase ti' u puksi'ik'alo'obo'. 4 ti' le k'iino' je'el xano' ts'íib ku ya'alik u le profeta, habiendo sido advertido tumen K'uj, tu u le tabernáculo yéetel le arca-bino'ob yéetel leti', ka' jo'op' leti' salía k'áax, tu'ux na'ak Moisés, ka tu yilaj le heredad yuum.
  • 3. 5 kéen Jeremías te'elo', halló jump'éel áaktune' le ku tu ts'áaj u tabernáculo, le arca yéetel le ka'ancheo' poom, ka j- k'aal le joolnajo'. 6 ka yane' ti' le ti' seguían taalo'ob señalar le bejo', ba'ale' ma' tu hallaron. 7 le ba'ax, ka Jeremías tu yilaj, ti' leti'ob reprochó, wa'alik: En cuanto a le kúuchil je'ela', yaan desconocido tak le k'iin ku yuum reúna ka'a tu kaajal, ka reciba ti' misericordia. 8 túun le máako' ti' leti'ob chíikpajal le ba'alo'oba', ka kun tip'ij le gloria le máako', ka xan le múuyal, bey u tu ye'esaj yáanal Moisés, ka bix ken Salomón tu yóotaj u kúuchil ka' taalaken santificado honorablemente. 9 xan u declaró u leti'e', siendo baal kaajil miats, ofreció u sacrificio le dedicación yéetel ku meyajo'ob le templo. 10 yéetel bix ken Moisés tu oró Jehová, descendió k'áak' ka'an ka jabal le sacrificios, bey oró xan Salomón, ka descendió k'áak' ka'an, jabal le holocaustos. 11 ka tu ya'alaj Moisés: tuméen le ti'ibil óolala' tumen le si'ipilo' ma' u ts'o'ok u jantik, u consumía. 12 Salomón líik'esaj le waxakp'éel k'iino'ob. 13 k'ek'eno' relató ti' le Ts'íibo'ob yéetel comentarios Neemías; ka bix fundando jump'éel biblioteca tu laaj múuch'aj le hechos ti' le reyes yéetel le profetas yéetel David, yéetel le epístolas le reyes tu yo'olal le dones kili'ich. 14 u ti' jump'éelili' kuchil-bix ken, Judas tu laaj múuch'aj le ba'alo'ob ku habían sa'atal tu yo'olal le k'atun yajo' tuvimos, ka p'áato'ob yéetel to'on. 15 Ba'axten seen wa tenéis necesidad leti'obe', enviad u yane' utia'al u os le taase'ex. 16 ka' jo'op' k Ta'aytak u celebrar le purificación, os k escrito, ka haréis ma'alob wa guardáis mismos k'iin. 17 k pa'atik xan u yuum, ku libró u kaajal, ka ti' leti'ob ts'áaj tuláakal jump'éel heredad, yéetel le reino, yéetel le sacerdocio, yéetel le santuario, 18 bix u séeb chi'itaj ti' le ley, séeb yaan u pitik misericordia ti' to'on, ka k reunirá tu láakal lu'umil yáanal le ka'ano' ti' u kúuchil santo, tuméen k ts'o'ok librado u nukuch angustias yéetel ts'o'ok u purificado le kúuchil. 19 En cuanto a Judas Macabeo yéetel u láak'o'ob, le purificación le nojoch templo yéetel u dedicación le ka'ancheo', 20 yéetel noj ba'ate'el xu'ullsa'al Antíoco Epífanes, yéetel u paal Eupator, 21 yéetel le manifiestas señales ku taal ka'an ti' le u portaban varonilmente en favor de le judaísmo, ti' modo u, siendo pocos, vencían bul lu'um ka perseguían le multitudes bárbaras, 22 ka recobró le templo famoso way yóok'ol kaabe', ka liberó u kaajil, ka defendió le leyes ku ts'abil yéemel, teniendo misericordia ti' leti'ob le máako' yéetel tuláakal yutsilil. 23 tuláakal le ba'alo'oba', kin wa'alik, bino'ob declaradas tumen Jasón u Cirene ichil jo'op'éel ánalte'o'obo', le resumiremos ti' jump'éel chéen volumen. 24 Teniendo tu yilaje' meyaj ku infinito yéetel u talamil k hallan ti' kin ts'íiboltik u investigar le narraciones le k'ajláayo', tuméen le variedad le yo'olal, 25 k lelo'oba' ts'o'ok Bik a u le Saáansamal ka u deleiten yéetel u le desean memorizar ku sientan cómodos yéetel tuláakal aquellos yaan máaxo'obe' k'uchul ka'a yanak u provecho. 26 Ba'axten seen ti' to'on, ba'ax k ch'a'abal yóok'ol to'on le penosa ts'íib u abreviar, ma' u sido chéen ch'a'abil, sino wa k'íilkab u vigilia; 27 je'el bix ma' chéen ch'a'abil utia'al le ku beetik jump'éel banquete ka kaxtik u ma'alo'obile' ti' le u láak'obo', ba'ale' utia'al ki' janal u ya'ab, emprenderemos yéetel je'el bix t'aane' le nukuch esfuerzos; 28 p'atken ti' le autor u ch'a'iko'ob exacto Amal detalle, ka esforizando tumen t'u'uchpachtik le reglas jump'éel compendio. 29 tuméen je'el bix le ajka'ansajo' balts'amo'ob jump'éel túumben otoch k'a'ana'an kanantik ti' tuláakal le edificio; Ba'ale' le u k'uben u ts'áabal le yéetel pintar le, k'a'ana'an kaxant le ba'alo'ob ti'alo'ob utia'al adornar le: bey wa'alike' ichil to'on. 30 yaantal wook ti' tuláakal le ti'its, ka repasar le ba'alo'ob tu general, ka u curioso ti' le detalles, pertenece le yáax autor le k'ajláayo'. 31 ya'abtal le biilankiltej ti' le brevedad, ka jech ya'ab meyaj ti' le mayajo', ku ti' ts'o'ok u conceder le taak u betik jump'éel compendio. 32 te'ela', waye' comenzaremos le k'ajláayo', añadiendo seen u ba'ax tu ya'alaj teen, ba'axi' jump'éel ba'al insensata meentik jump'éel prólogo chowak yéetel u breve ti' le k'ajláayo' ti' jump'éelili' kuchil-. CAPÍTULO 3 1 yéetel ken u kaajil santa táan habitada tu Jets' óolal, yéetel le leyes ku guardaban Jach ma'alob tu yo'olal le piedad ti' le sumo yuum k'iino' Onías yéetel u odio ti' le k'asa'anilo', 2 ka aconteció u tak le mismos reyes honraron le kúuchil, ka engrandecieron templo yéetel u ti' regalos; 3 ti' tal bix ken u Seleuco u Asia soportaba ti' u propias rentas tuláakal le gastos relacionados yéetel le mayaj le sacrificios. 4 Ba'ale' jump'éel tal Simón, u tribu Benjamín, ku ka'a sido nombrado jala'achilo' le templo, ku Ba'ate'elnaj yéetel le sumo yuum k'iino' tuméen le desorden yaan ti' le kaajo'. 5 yéetel bey Ma' páajchaj vencer ti' Onías, k'ubajubaj ti' Apolonio ti', paal Traseas, ba'ax túun ka'ach mek'tanmail Celosiria u Fenicia. 6 ka wa'alaj ti' le kaaxtaj taak'in Jerusalén yanen Chuup yéetel infinitas sumas taak'in, ti' modo u multitud u ayik'alilo'ob, ba'ax ma' pertenecían le yilaje' le sacrificios, ka'ach innumerable, ka tu u ka'ach páajtal Ts'aa tuláakal tu k'ab le ajawo'. 7 ka Apolonio j-k'uch le ajawo' ka ti' tu ye'esaj le taak'in ti' habían ya'alaj teen, le ajawo' yéeyaji' Heliodoro ti', u tesorero, ka tu tu túuxtaj yaal yéetel le orden u ti' trajera taak'in mencionado. 8 ka ts'o'okole' tu xot'aj Heliodoro; yáanal le pretexto u xíimbal le ciudades Celosiria yéetel Fenicia, sino utia'al u beetik u propósito le ajawo'. 9 ka j-k'uch Jerusalén ka k'a'am cortésmente tumen le sumo yuum k'iino' le, tu tsikbaltaj le noticia ku ti' u ts'áaik le taak'in, ka declaró Ba'axten ts'o'ok u venido, ka tu k'áataj wa ba'alo'oba' ayik'alo'ob ciertas. 10 túun le sumo yuum k'iino' tu ya'alaj ti' u táak'in li'ismaj utia'al u socorro ti' le viudas yéetel le huérfanos. 11 yéetel u jump'éel nu'ukulil pertenecía Hircano ti', paal Tobías ti', varón nuxi' ti'ob su'tal, ka ma' je'el bix le
  • 4. malvado Simón ts'o'ok u informado, ka ich total cuatrocientos talentos plata yéetel doscientos táak'iin. 12 yéetel u ka'ach u el todo imposible ku hicieran tales agravios ti' le u habían u mentik le santidad le kúuchil, yéetel le majestad yéetel santidad inviolable ti' le templo, honrado way yóok'ol kaabe'. 13 Ba'ale' Heliodoro, tu yo'olal u orden le ajawo' ti' u ts'áaik, tu ya'alaj: U je'el bix ken k'a'ana'an u úuch u láaj bis ti' le kaaxtaj taak'in le ajawo'. 14 yéetel ti' le k'iino' leti' u señalado, ok utia'al u ordenar le asunto, tuméen le ba'ax Yanchaj ma' poca agonía ti' tuláakal le kaajo'. 15 Ba'ale' k'iino'ob, postrando tu taan le ka'ancheo' yéetel u vestiduras sacerdotales, invocaron ka'an le tu betaji' jump'éel ley tu yo'olal ba'alo'ob dadas leti'e' guardadas, utia'al u fuesen guardadas ma'alo'ob recaudo utia'al le le habían encomendado. 16 yéetel je'el máaxake' ku ka'ach mirado ti' le sumo yuum k'iino' in wich, ti' habría herido puksi'ik'al, tuméen u semblante yéetel le k'eexpajal u boonil u yich anunciaban le agonía interior ti' u tuukule'. 17 tuméen le máako' táan jach rodeado u sajkil yéetel horror u wíinkilal, ba'ax ka'ach manifiesto ti' le u miraban cuán óotsil táaj bejla'e' ichil u puksi'ik'al. 18 láak'o'ob ka' yáalkab tu yotocho'ob ti' le súplica tuláakal, tuméen le kúuchil táan u lúubul ti' ach. 19 yéetel le ko'olelo'obo', ceñidas yéetel cilicio yáanal u pechos, abundaban ti' u beejilo'ob, yéetel le vírgenes yano'ob ichil corrían unas tu jóol, otras ti' le murallas, ka otras miraban tumen le ventanas. 20 yéetel tuláakal, alzando k'abo'ob tak ka'anal, suplicaban. 21 túun sería digno lástima wilik u caída le multitud tuláakal xook, yéetel le sajkil u le sumo yuum k'iino' wayak'bil tin tal agonía. 22 túun invocaron u máako' Todopoderoso utia'al u guardara le ba'alo'ob encomendadas u Jets' óol seguras ka seguras utia'al le le habían mentik. 23 chéen ba'ale', Heliodoro ejecutó ba'ax táan decretado. 24 Estando ti' presente yéetel u guardia mentik kex le kaaxtaj taak'in, le máako' pixano'obe' yéetel le Príncipe tuláakal u tu beetajo'ob juntúul nuxi' aparición, ti' modo ti' tuláakal le ku u atrevían in wokol yéetel u asombraron ti' u páajtalil yuum, ka u desmayaron, ka yaanchaj ya'ab sajakil. 25 tuméen ti' leti'ob Chíikpaj juntúul tsíimin yéetel juntúul jinete terrible yóok'ol leti'e', adornado yéetel juntúul cubierta jach ki'ichpam, ka corrió ferozmente, ka tu p'uchaj u Heliodoro yéetel u patas delanteras, ka parecía u le táan kulukbal yóok'ol le tsíimino' táaj jump'éel arnés k'iini' táak'iin. 26 yéetel u presentaron tu taan leti' uláak' ka'ap'éel xi'ipalalo'obo', notables ti' muuk', excelentes ti' jats'utsil yéetel jach ti' nook'o'ob, ku táan yiknal leti' u je'el tu'ux; Ka tu azotaba continuamente, ka ti' daba ya'ab azotes. 27 Heliodoro lúub ju'une' lu'um ka p'áat envuelto ti' nukuch tinieblas, ba'ale' le táan yéetel ka líik'o'obe' beyo' ka metieron ti' jump'éel litera. 28 bey bisa'ab le ts'o'ok u k'uchul yéetel juntúul nuxi' comitiva, yéetel tuláakal u guardia ti' le teech kaaxtaj taak'in, ma' pudiendo valer u armas, ka reconocieron manifiestamente u páajtalil yuum. 29 tumen tumen k'ab yuum bin abatido, ka p'áat xma' t'aanil, ma' tuláakal alab óolal kuxtal. 30 Ba'ale' leti'obe' alabaron le máako', ka u honrado milagrosamente u leti'ob kúuchil: yo'olal le templo; U jach ka'ache' táan Chuup yéetel sajkil yéetel angustia, ka Chíikpaj le máako' Todopoderoso, chu'upij gozo yéetel ki'imak óolil. 31 ti' le instante, yane' le etail Heliodoro rogaron u Onías u invocara ti' le Altísimo utia'al u ti' concediera kuxtal, le ba'ax táan dispuesto u k'ubik le pixano'. 32 túun le sumo yuum k'iino', sospechando ti' le ajawo' ma' entendiera k'aas u le judíos máak'anta'al alguna traición ti' Heliodoro, ofreció jump'éel sacrificio yo'osal ts'aak le máako'. 33 ka' jo'op' u sumo yuum k'iino' tin betaj le expiación, aparecieron le mismos xi'ipalalo'obo' vestidos yéetel ti' jump'éelili' kuchil-nook', ka tu ts'a'ob tu tséel Heliodoro, wa'alik: ts'aik óolal ti' Jaajal le sumo yuum k'iino' Onías, tuméen tuméen leti' le máako' a ts'o'ok concedido kuxtal. 34 ka puesto u a sido azotado ka'an, anuncia ti' tuláakal le wíiniko'ob u nuxi' páajtalil yuum. Yéetel ka hubieron ya'alaj teen le t'aano'obo', ma' aparecieron asab. 35 Heliodoro, ka' ofrecer sacrificios le máako', yantalto'on meentik nukuch votos le tu ti' u salvado kuxtal yéetel yantalto'on saludado Onías, ka'a t'anaj yéetel u ejército ti' le ajawo'. 36 túun ts'áaj testimonio ti' tuláakal le balts'amo'ob nuxi' yuum ba'ax ts'o'ok u yilik yéetel u yicho'ob. 37 yéetel ken le ajawo' Heliodoro, ba'ax u beel juntúul máak ye'esik utia'al u túuxtik ka'a in Jerusalén, tu ya'alaj: 38 wa tuvieres biin enemigo wa traidor, túuxtik u te'elo', ka tu recibirás ma'alob azotado, wa escapa yéetel kuxtal; Yaan jump'éel páajtalil yaabilajech u yuum. 39 tumen le Leti'e kaja'an ti' le cielos yaan u yicho'ob puestos ti' le kúuchila', ka tu Tok; ka Loox ka k'askúuntik, le ku talo'ob beetik loob. 40 yéetel le ba'alo'ob concernientes Heliodoro, yéetel le custodia le kaaxtaj taak'in, báan yóok'ol le kin tuukul. CAPÍTULO 4 1 le Simón, máax ka'ache' k tsikbaltik to'on, u sido traidor le taak'in yéetel u patria, calumnió ti' Onías, bey ka'ach aterrorizado Heliodoro yéetel ka'ach u sido u autor le males. 2 beetike' ku atrevió t'anik u traidor, u ts'o'ok u merecido le ma'alob le kaajo', ka u ofrecido u kajnáalo'ob sukbenilo'ob, ka ka'ach jach sawinil ti' le leyes. 3 Ba'ale' ken u odio k'uch jach náach u juntúul u miembros le facción Simón top asesinatos, 4 wilik Onías le talamilo'ob le contienda, ka u Apolonio, bey jala'achilo' Celosiria yéetel Fenicia, ku enfureció yéetel aumentó le malicia Simón, 5 Acudió ti' le ajawo', ma' utia'al acusar u compatriotas, sino utia'al u procurar le ma'alob u tuláakal, tuukulo'oba' públicos bey privados. 6 tuméen tu yilaj u ka'ach imposible ti' le noj permaneciera kaajila', ka Simón xu'ulbes u locura a menos ti' le ajawo' tu mirase. 7 Ba'ale' ka' u kíimile' Seleuco, ka Antíoco, llamado Epífanes, tu ch'a'aj le reino, Jasón ti', suku'un Onías, Meyajnajen solapadamente utia'al u sumo yuum k'iino'. 8 Prometiendo ti' le ajawo' tumen intercesión trescientos sesenta talentos ti' plata yéetel uláak' rentas ochenta talentos.
  • 5. 9 Beyxan ti' kaambalilo'ob le ba'ala', séeb chi'itaj asignar ciento cincuenta asab, wa táaj licencia utia'al u establecer ti' jump'éel kúuchil utia'al u meentik ejercicio yéetel utia'al educar juventud ti' le costumbres le gentiles, ka tu ts'íibtik le u Jerusalén yéetel u k'aaba' Antioquía. 10 le ba'ax, ka le ajawo' concedió ka Yanchaj ti' u k'abo'ob le jala'acho', inmediatamente tu bisaj u kajnáalo'ob sukbenilo'ob ti' le suukbenilo'obo' griega. 11 yéetel le privilegios reales concedidos u yaabilajech utsilo' ti' le judíos por medio de Juan, yuum Eupólemo, ku bin embajador Roma kaxant u amistad yéetel áantaj, tu le piitaj; ka derribando le gobiernos táan de acuerdo con le ley, líik'esaj túumben costumbres xu'ullsa'al le ley; 12 tuméen u ma'alo'ob gana edificó jump'éel kúuchil ejercicio yáanal le ti' jump'éelili' kuchil-julbil naajo', ka sometió le k'ajle' xi'ipalalo'obo' ti' u sujeto, ka obligó in biilankiltej jump'éel p'óok. 13 y ma' xaan bin u colmo le modas griegas yéetel u aumento le costumbres paganas, tuméen le excesiva profanidad Jasón, le miserable impío, ka mix sumo yuum k'iino'; 14 u k'iino'ob mix juntúul ku ti' ten asab ti' le ka'ancheo', sino u, despreciando le templo yéetel descuidando le sacrificios, ku apresuraron u partícipes le asignación ilícita ti' u kúuchil le ejercicio, ti' ka' le báaxalo' le disco le tu t'aanaj u yaalak'; 15 ma' u p'áatal bisa'al tuméen le honores yúumo'ob, sino u gustaron más u mixba'al u gloria le griegos. 16 tuméen le ba'ax ti' leti'ob sobrevino jump'éel nuxi' calamidad, tuméen le yaan tumen enemigos yéetel vengadores, cuya suukbenilo'obo' seguían jach fervientemente, ka ti' máaxo'ob deseaban Wíinikil semejantes tuláakal ba'alo'ob. 17 tuméen ma' poca ba'al obrar xu'ullsa'al le leyes K'uj, sino ti' le k'iin uláak' le declarará. 18 yéetel ken u caza usaba Amal ja'abil fe guardaba ti' Tiro, estando presente le ajawo', 19 le desagradecido Jasón tu túuxtaj yaal mensajeros especiales tak Jerusalén, u jach antioquenos, utia'al u llevaran trescientas dracmas plata utia'al u sacrificio Hércules, ba'ax mix peek le portadores u ichilo'ob, tu tukultajo'ob u ka'ach conveniente otorgar ti' le sacrificio, tuméen ma' conveniente, sino u debían reservar u ti' uláak' meyajil. 20 taak'in je'ela', je'elo'oba', en relación con le remitente, bin destinado ti' le sacrificio Hércules; Chéen ba'ale' debido a le portadores ti' le ti' jump'éelili' kuchil-, u empleó utia'al u confección galones. 21 ken Apolonio ti', paal Menesteo, bin túuxtik u Egipto utia'al u coronación le ajawo' Ptolomeo Filométor, Antíoco, entendiendo ma' yanen ma'alob ocupado ti' u asuntos, proveyó utia'al u kajnáalo'ob ti' seguridad, ka ti' taal Jope, ka ti' u Jerusalén. 22 tu'ux k'a'am yéetel tsikbe'enil tumen Jasón yéetel tuméen le kaajo', ka bin taasik yéetel antorchas chúuko'ob yéetel nukuch gritos. Ka bey bin ts'o'okole' yéetel u ejército Fenicia. 23 óoxp'éel ja'abo'ob ts'o'okole', Jasón tu túuxtaj yaal Menelao ti', suku'un Simón, utia'al u llevara le taak'in ti' le ajawo' yéetel informara u yaan asuntos k'a'abeto'ob. 24 Ba'ale' leti'e', úuch u láaj bis u meyajo'ob le ajawo', ka' yantalto'on tu engrandecido tumen le gloriosa apariencia u páajtalil, obtuvo le sacerdocio utia'al u bey, ofreciendo asab u Jasón yéetel trescientos talentos plata. 25 vino, je'elo'oba', yéetel le t'aana' le ajawo', ma' taasik ba'al digno ti' le sumo sacerdocio, sino yéetel le furor jump'éel tirano j kalbach yéetel le furia ba'alche' salvaje. 26 túun Jasón, ka u menoscabado u leti'ob suku'un, bin menoscabado tumen uláak', ka u tu yilaj obligado u huir u lu'umil le amonitas. 27 Menelao apoderó ti' le principado, ba'ale' en cuanto a le taak'in u prometido le ajawo', ma' tu tu ch'a'aj tumen leti'e', kex Sostratis ti', nojchilo'ob le castillo, tu requirió. 28 tumen leti'e' pertenecía u recogimiento le costumbres. Tuméen le ba'ax xan bino'ob llamados tu taan le ajawo'. 29 Menelao tu p'ataj tu kúuchilo'ob ti' le sacerdocio u suku'un Lisímaco; ka Sóstrato tu P'ataj Crates, ku ka'ach mek'tanmail le chipriotas. 30 ka' jo'op' ku betiko'obe' le ba'alo'oba', le Tarso yéetel Mallos ku insurrectaron, tuméen habían sido entregados u concubina le ajawo', llamada Antíoco. 31 túun le ajawo' u apresuró u apaciguar le ba'alo'ob, p'atken Andrónico ti', juntúul xiib yéetel póopil, bey u lugarteniente. 32 Menelao, a u k'uchul jump'éel ma'alo'ob súutuko', robó yaan vasos táak'iin le templo yéetel ts'áaj yane' ti' leti'ob u Andrónico, ka láak'o'ob le tu konaj Tiro yéetel le ciudades u paach. 33 ka Onías-wojeltej ts'o'ok u fiador, ti' reprendió yéetel ku retiró ti' jump'éel santuario ti' Dafne, yaan yiknal Antioquía. 34 túun Menelao, uk'ik aparte a Andrónico, ti' rogó u tomara u Onías ti' u k'abo'ob; le ba'ax, persuadido in beyo', ka taal u Onías yéetel engaño, tu ts'áaj u diestra yéetel juramentos; Ka kex leti'e' sospechaba ti' leti'e', ba'ale' ti' persuadió u saliese ti' le santuario, Yaan máax k'alaj inmediatamente xma' yaantal tu yilaje' le justicia. 35 tumen le ba'ax ma' chéen le judíos, sino xan ya'ab uláak' naciones, u indignaron ya'ab yéetel ku entristecieron ya'ab tuméen u kíimile' injusta ti' le máako'. 36 ka le ajawo' ka'a t'anaj le alrededores Cilicia ti', le judíos yano'ob ichil le kaajo', ka yane' le griegos ba'ax xan aborrecían u jaajile', ku quejaron tumen Onías u sido j-ma' causa. 37 le beetike' Antíoco ku entristeció puksi'ik'al, ku compadeció yéetel wok'tik tuméen le sobriedad yéetel modestia le kimeno'. 38 ka enardecido u ira, ts'o'okole' ti' piitaj u Andrónico u púrpura, ka rasgó u nook'o'ob, ka bisik tumen tuláakal le kaajo' tak le k'iino' je'el xano' kúuchil, tu'ux ts'o'ok u mentik impiedad xu'ullsa'al Onías, je'el u kíins le maldito homicida. Bey le máako' ti' recompensó u castigo, bey u ka'a merecido. 39 ka Lisímaco top ya'ab sacrilegios ti' u kaajil yéetel le consentimiento Menelao, ka u yich u tu jayaj tuméen tuláakal tu'ux, le multitud ku congregó xu'ullsa'al Lisímaco, ka ts'o'ok u habían úuch u láaj bis ya'ab vasos táak'iin. 40 túun le kaajo' llano liik' ka chu'upij u ira, ka Lisímaco armó jump'éel óoxp'éel mil wíiniko'ob, u yatan ximbal yáax ofrecer violencia; Jump'éel tal Urano yóok'ol le líder, juntúul máak jach avanzado ti' ja'abo'ob, yéetel ma' menos locura. 41 u u yil le tentativa Lisímaco, yane' ti' leti'ob cogieron tuunich, uláak' palos, uláak' puñados juuch'bil, ku táan u k'ab, le arrojaron múuch' Tik láakal yo'osal Lisímaco yéetel le le atacaron.
  • 6. 42 Hirieron u ya'ab ti' leti'ob, yéetel u láak'o'ob le hirieron te' lu'umo', ka ti' tuláakal le obligaron u huir; Chéen ba'ale' en cuanto a le j-ookolo' tu iglesias, ka j-kíinsa'abij yiknal le kaaxtaj taak'in. 43 le asuntos, waye' tu beetaj jump'éel acusación xu'ullsa'al Menelao. 44 ka le ajawo' k'uch tiro, óoxp'éel wíiniko'ob ku enviados tak le Senado defendieron le causa tu taan leti'. 45 chéen ba'ale' Menelao, ts'o'ok condenado, séeb chi'itaj ti' Tolomeo ti', paal Dorímenes, ku ti' daría ya'ab taak'in wa apaciguaba ti' le ajawo' yéetel leti'. 46 túun Tolomeo, bisik ti' le ajawo' aparte ti' jump'éel ju'unil tu'ux yaan, bey u yuuk'ik ch'a' iik', beet u tuukul ti' uláak' kin tuukul. 47 u tal bix ken a libró ti' le acusaciones ti' Menelao, máax, ba'ale' ka'ach u causa tuláakal le males; yéetel u le óotsil máako'ob ku, wa hubieran ya'alaj teen u causa, je'el tu taan le escitas, habrían sido juzgados inocentes, condenó in kíimile'. 48 yéetel le ku seguían le asunto tumen le kaajo', tuméen le kaajo' yéetel tuméen le vasos kili'ich, séeb sufrieron jump'éel castigo injusto. 49 tune', máanak le u Tiro, movidos tumen le odio le k'aak'as asab, tu beetajo'ob u-bino'ob sepultados yéetel tsikbe'enil. 50 yéetel beyo', tuméen le codicia ti' le poderosos, Menelao j-p'áat láayli' ti' u páajtalil, aumentando ti' malicia yéetel siendo juntúul nuxi' traidor ti' le k'at antaj mentik. CAPÍTULO 5 1 óol ti' le k'iino' je'el xano' k'iin, Antíoco tu meentaj u ka' náachil u Egipto: 2 ka aconteció u tumen tuláakal le kaajo', tuméen kúuchil óol teen ka'a k'aal k'iin, ku yiliko'ob jinetes corrían tumen iik', vestidos yéetel telas táak'iin, yéetel armados yéetel julte'ob, bey jump'éel banda soldados. 3 ka tropas caballería ti' orden, encontrando u ka yáalkab unos xu'ullsa'al láak'o'ob, yéetel sacudidas escudos, yéetel multitud picas, ka desenvainando espadas, ka lanzando dardos, ka resplandecientes u adornos u táak'iin, ka arneses tuláakal xook. 4 ten seen tuláakal oraban utia'al u le aparición convirtiera ti' ma'alob. 5 ka biinij jump'éel rumor falso, bey Antíoco ka'ach j-, Jasón tu ch'a'aj Ba'axten lo bey mil wíiniko'ob, ka ju'une' asaltó le kaajo'. ka habiendo sido repuestos le táan yóok'ol le murallas, ka tomada u kaajil yaan u ts'o'okol, Menelao huyó ti' le castillo. 6 Ba'ale' Jasón kíins u chíikbesik k'at antaj mentik xma' piedad, ma' tuukul u u k'iin u le suyos sería jump'éel k'iin jach desdichado ti'; Ba'ale' u tukultik u habían sido u enemigos, ka ma' u compatriotas, u máaxo'ob venció. 7 betpajal ichil tuláakal lela', ma' obtuvo le principado, sino ti' u u ts'o'okol jk'aamikubaa su'utalil tumen recompensa u traición, ka huyó tu ka'atéen u lu'umil le amonitas. 8 tu xuul, waye' yanchaji' juntúul óotsil suut, siendo acusado tu taan Aretas ti', ajawo' le árabes, huyendo u kaajil tu kaajil, perseguido tumen tuláakal xiibo'obo', aborrecido bey juntúul abandonador le leyes, ka siendo lelo'oba' ts'o'ok ti' abominación bey enemigo declarado u México yéetel u compatriotas, bin arrojado Egipto. 9 bey pereció te' lu'umo' extraña le u echado u ya'ab u lu'umil, retirando ti' le lacedemonios, ka tukultik hallar ti' socorro tu yo'olal u parentela. 10 yéetel le u echado náachil u ya'ab insepultos, ma' yaan ka'ach máax yook'ol tumen leti'e', mix funeral solemne, mix muknal yéetel yúumo'ob. 11 le ba'ala' ts'o'ok u sucedido j-k'uch le kisbuuts'o' le ajawo', tu tukultaj u Judea u ka'a rebelado, yo'olal jóok' ti' Egipto enfurecido ka tu ch'a'aj le kaajo' tuméen u muuk' le armas. 12 ka tu u wíiniko'ob k'atun u ma' perdonaran le encontraran, ka u mataran le subieran yóok'ol le najo'ob. 13 bey u mataban xi'ipalalo'obo' yéetel viejos, u mataban wíiniko'ob, le ko'olelo'obo' yéetel paalal, u mataban vírgenes yéetel paalal. 14 ka j-destruidos ti' le kúuchil óoxp'éel k'iin enteros ochenta mil, u le ju'unil teen ka'a k'aal mil kíimo'ob ti' le contienda; ka ma' bey vendidos u pixan. 15 Ba'ale' ma' u contentó yéetel le ba'ala', sino u atrevió in wokol ichil le templo santísimo ti' le yóok'ol kaaba'; Menelao, u traidor le leyes yéetel u kajnáalo'ob patria, siendo u náakake' u yaak'il: 16 yéetel uk'ik le vasos kili'ich yéetel k'abo'ob contaminadas, yéetel profanas k'abo'ob derribando ba'alo'ob ku habían sido consagradas tumen uláak' reyes utia'al le aumento, le gloria yéetel le honra le kúuchil, le regaló. 17 Antíoco u sentía jach altivo, u ma' tu tukultaj u le máako' u u enojado tumen biin k'iin tuméen le si'ipil ti' le habitaban ti' u kaajil, ka beetike' ma' táaj wicho'ob puestos ti' u kúuchil. 18 tuméen wa ka'ache' ma' hubieran yaax yaantal envueltos ti' ya'ab si'ipil, le wíiniko', jach séeb bey k'uch, habría sido azotado yéetel apartado ti' u presunción, bey u bin Heliodoro, Yaan máax ajawo' Seleuco tu túuxtaj yaal in wil le kaaxtaj taak'in. 19 Ba'ale' yuum ma' yéeyaji' le kaajo' tumen causa u kúuchil, sino ti' le kúuchil tumen yaakunaj le kaajo'. 20 ka beetike' le kúuchil k'iino' je'el xano', ku bin partícipe yéetel leti'ob le adversidad úuchik túun ti' tu láakal Mexico, u comunicó ku ts'o'okole' yéetel le beneficios enviados tumen le máako'; ka je'el bix j-abandonado ti' le ira le Todopoderoso, bey xan reconciliado le nojoch máako', bin establecido yéetel tuláakal gloria. 21 Antíoco tu jóok'esaj ti' le templo mil ochocientos talentos, ka tu xot'aj tuláakal wóoli' tak Antioquía, yéetel le orgullo meentik navegable lu'um ka transitable le k'áak'náabo' in wook. 22 ka tu p'ataj jala'achilo'ob utia'al u afligiesen u sukbenilo'ob: ti' Jerusalén ti', Jpiil, tuméen u lu'umil frigio, ka tumen costumbres asab bárbaras ba'ax ku tu ts'a'ob telo'; 23 yéetel Garizim ti', Andrónico; yéetel ku ts'o'okole', Menelao, u peor tuláakal le u láak'obo' chi' jump'éel k'ab chuchul yóok'ol le k'at antaj mentik, teniendo jump'éel pool maliciosa xu'ulsik u compatriotas le judíos. 24 tu túuxtaj yaal xan Apolonio yéetel juntúul ejército veintidós mil wíiniko'ob, ka ti' ordenó u matara tuláakal le ku tuvieran le utsil ts'o'oka'an yéetel u vendiera le ko'olelo'obo' yéetel le asab jóvenes. 25 le ba'ax, taal Jerusalén yéetel fingiendo Jets' óolal, ku abstuvo tak u k'iin k'ujo' le sábado, ka uk'ik ti' le judíos tun líik'esik k'iin santo, tu ti' u wíiniko'ob ku armasen.
  • 7. 26 ka j-kíins tuláakal le ku habían biin tu cha'anil le sábado, ka yáalkab tuméen le kaajo' yéetel armas kíins nukuch multitudes. 27 ba'ale' Judas Macabeo, yéetel uláak' nueve, ku retiró ti' le desierto yéetel habitó ti' le k'áaxo'obo' bey bestias, yéetel u compañía, ku u alimentaban continuamente u xíiwo'obo', utia'al ma' u partícipes le contaminación. CAPÍTULO 6 1 jach ts'o'okole', le ajawo' tu túuxtaj yaal juntúul nojoch Atenas utia'al u obligar ti' le judíos apartar ti' le leyes yúumo'ob yéetel ma' kajtal ti' le leyes yuum. 2 ka profanar xan u templo u Jerusalén, ka t'anik u templo u Júpiter Olimpo; yéetel u ti' Garizim, u Júpiter u Defensor le tia'al, bey deseaban habitara ti' u kúuchil. 3 le venida le k'aas bin Yaaj yéetel Yaaj utia'al le kaajo'. 4 tumen le templo táan Chuup yéetel u alboroto yéetel jolgorio por parte de le gentiles, ku coqueteaban yéetel le rameras, ka yaan u yil yéetel le ko'olelo'obo' ichil le circuito le tu'ux te' k'ujo'obo', yéetel ku introducían ba'alo'ob ma' jach lícitas. 5 yéetel le ka'ancheo' táan Chuup yéetel ba'alo'ob profanas, le ju'unil le ley prohíbe. 6 mina'an ti' ka'ach lícito ti' le máako' ooks k'iino'ob le chan je'elel mix le úuchben ayunos, mix profesar u judío. 7 yéetel ti' le k'iino' le a síijil le ajawo', le wi'inal ayik'alo'ob traídos janal ti' le sacrificios tumen amarga obligación; yéetel ka u guardaba le ayuno Baco, le judíos ku veían obligados bin tu procesión Baco, bisik hiedra. 8 ku ts'o'okole', ku promulgó jump'éel edicto xu'ullsa'al le judíos ti' le ciudades vecinas ti' le naciones tumen sugerencia Tolomeo, utia'al u guardaran le meyajo'ob costumbres yéetel participaran ti' u sacrificios. 9 yéetel le ma' u conformaran u costumbres le gentiles, morirían. Túun juntúul máak je'el yantalto'on wilik le nuumyaj presente. 10 tuméen-tasa'aben ka'atúul ko'olelo'obo' habían circuncidado u paalal; le ju'unil, ka' yantalto'on ts'áaik u paache' ti' u kaajil, yéetel le paalalo'obo' uk'ik ti' le pechos, le arrojaron pool tak u muralla. 11 yéetel láak'o'ob, ku habían corrido múuch' u áaktuno'ob cercanas, utia'al ooks u k'iin u chan je'elel te' mukul tsikbal, bino'ob descubiertos tumen Jpiil, tuláakal múuch' bino'ob quemados, tuméen tu beetajo'ob jump'éel yóol utia'al wáantik u bey mismos tumen le tsikbe'enil k'iin asab kili'ich. 12 Ruego, je'elo'oba', ti' le Saáansamal ka le áanalte'a', ba'ax ma' u desanimen tumen táan a calamidades, sino u juzguen u le Xoot' óolo'obo' ma' le utia'al le destrucción, sino utia'al u castigo k sukbenilo'ob. 13 tuméen juntúul muestra u nojoch bondad, ka le malhechores ma' le tolerados ti' ya'ab k'iin, sino castigados inmediatamente. 14 tumen ma' je'el bix ti' le ya'ab naciones, le máako'oba' le máako' ku abstiene u castigar tak ka ts'o'ok k'uchul u plenitud u si'ipil, bey k lela' To'one'. 15 no sea u, habiendo k'uchul le colmo le si'ipilo', ku ts'o'okole' ku vengue ti' to'on. 16 beetike' Ma'atech tse'elel tu' yóok'ol to'on u misericordia, ka kex castiga yéetel le adversidad, mix abandona tu kaajal. 17 ya'abtal lela' acordamos u t'aan, je'el ti' to'on. Ka bejla'e' k k'uuchul declarar le asunto ti' manik jump'íit t'aano'ob. 18 Eleazar, juntúul le k'ajle' escribas, nojoch máak yéetel u ma'alo'ob semblante, u tu yilaj obligado u Je'e chi' yéetel u jantik u bak'el le k'éek'eno'. 19 Ba'ale' leti'e', prefiriendo kíimil gloriosamente Ma'ili' u kuxtal manchado yéetel tal abominación, le túubaj, ka taal tuméen u kajnáalo'ob voluntad ti' le tormento. 20 bix u convenía le táan resueltos u resistir le ba'alo'ob ma', lícitas utia'al u cha'an yaakunaj tu kuxtal. 21 Ba'ale' le yaan u u cargo le banquete inicuo, tuméen le nojoch máaktal conocido ba'ax yaan yéetel le máako', bisik ti' aparte, ti' rogaron trajese bak' u kajnáalo'ob provisión, kin ti' ka' taalaken lícito biilankiltej yéetel u hiciera bey comiera u bak'el tomada le sacrificio ordenado tumen le ajawo'; 22 utia'al u bey u librara ti' u kíimile', ka hallase yutsilil tumen le úuchben amistad chi' yéetel leti'ob. 23 Ba'ale' leti'e' Káaj u considerar discretamente, ka bey convenía u ts'o'oka'an, yéetel le excelencia u nuxibil, yéetel le honra u canas, kin ka'a venido, yéetel u educación asab honesta tak, wa asab ma'alob u le santa ley hecha yéetel dada tumen yuum; tune', tu núukaj tu consecuencia, ka tu yóotaj u inmediatamente u enviaran secro. 24 tuméen ma' leti'ob k ts'o'oka'an, tu ya'alaj, disimular mixtan, yo'olal ya'ab xi'ipalalo'obo' k'a'ana'antal tuukul u Eleazar, siendo u ochenta ja'ab yéetel lajune', ku ka'a biin jump'éel yóokol k'uj extraña; 25 yéetel beyo', tuméen in hipocresía, ka tumen in kin ts'íiboltik kuxtal jump'íit asab u k'iinil yéetel jump'éel súutuko', ku dejarían tuus beya' wo'osal, yéetel Teene' mancharía in nuxibil, yéetel le haría abominable. 26 tuméen kex tuméen bejla'e' in librara ti' le castigo xiibo'obo', ma' escaparía u k'ab le Todopoderoso, mix vivo mix kimeno'. 27 Ba'axten seen bejla'e', k'éexel varonilmente le kuxtal, in mostraré tin wiknal wéet bix in ts'o'oka'an u k'a'abet, 28 ka dejad jump'éel ejemplo notable ti' le le xi'ipalalo'obo' utia'al u mueran voluntaria yéetel valientemente tumen le leyes honrosas yéetel santas. Ka habiendo ya'alaj teen le t'aano'obo', ti' le instante bin le tormento: 29 le ti' bisa'al a k'ex le ma'alo'ob voluntad, jach ka'ache' ti' habían úuch u láaj bis ti' le odio, tuméen le dichos discursos procedían, bin pensaban, u jump'éel pool desesperada. 30 Ba'ale' ka estuvo Ta'aytak u kíimil azotado, gimió ka tu ya'alaj: le manifiesto le máako', ba'ax yaan ti' le k'ujo' k'ajóolil, u ka' jo'op' Teene' ka'ach tsáayak u librado ti' u kíimile', bejla'e' in muk'yaji' dolores dolorosos ti' u wíinkilal ti' le u azotado; Ba'ale' ti' le óolo' jach ki'imak muk'yaj le ba'alo'oba', tuméen ti' yaan teen. 31 ka bey kíimij le máako', p'atken u kíimil bey ejemplo noble ku yéetel memoria virtud, ma' chéen utia'al le xi'ipalalo'obo', sino utia'al tuláakal u sukbenilo'ob. CAPÍTULO 7 1 ka aconteció u Ukp'éel láak'o'ob yéetel u na' bino'ob apresados, ka obligados tumen le ajawo' xu'ullsa'al le ley u probar u bak'el k'éek'eno', ka j-atormentados yéetel azotes yéetel azotes. 2 Ba'ale' juntúule' le primeros t'aanaj tu ya'alaj beya': ba'ax a k'áat k'áatik wa wojéeltik to'on. K dispuestos kíimil, ma'ili' ti' u transgredir le leyes k yúumo'ob.
  • 8. 3 túun le ajawo', enfurecido, tu ti' u calentaran sartenes yéetel calderos. 4 ka ts'o'okole' ku acaloró, ka tu u u ti' cortara le t'aano' le tu ka'a hablado táanile', ka ba'ax ku ti' cortaran le pak'chaje' asab extremas ti' u wíinkilal, tu taan u paakat le u láak'obo' u láak'o'ob yéetel u na'. 5 yéetel estando bey manco ti' tuláakal u miembros, tu u ti' llevasen vivo k'áak', ka u freyesen ti' le sartén; ka bix u vapor le sartén ku u dispersado tuméen ma'alo'ob junsúutuk, ku exhortaban unos u láak'o'ob yéetel u na' kíimil varonilmente, wa'alik beya': 6 máako' yuum k Il, ka tu jaaj k Kuxkint u yóol bey Moisés ti' u cántico, le ba'ax ts'áaj testimonio u u rostros, declaró, wa'alik: yéetel yaan consolado ti' u siervos. 7 ka j-u yáax ka' le meyaj ku,-tasa'aben ti' le utia'al u beetik escarnecencia; ka habiéndo ti' arrancado u yoot'el pool yéetel le cabellos, j-k'áata'ab ti': Táak wáaj a jantik, Ma'ili' ti' u a castiguen ti' tuláakal le miembros a wíinkilil. 8 Ba'ale' leti'e' tu núukaj ti' u kajnáalo'ob t'aan, ka tu ya'alaj: ma'. Tune', bey xan jk'aamikubaa le uláak' tormento ti' orden, bey tu betaj u yáax. 9 yéetel ka j-k'uch le ts'ook suspiro, tu ya'alaj: teech bey furor k sacas le kuxtal presente, ba'ale' le ajawo' yóok'ol kaab k levantará to'one', ba'ax k j-tuméen u leyes u kuxtal eterna. 10 ka' leti'e', ts'o'ok tu beetaj jump'éel cepo burlón, ka ken u ti' requirió, tu jóok'esaj le t'aano', yéetel le ba'ala' Ma' xáanchaj jayik k'abo'ob varonilmente. 11 ka tu ya'alaj valerosamente: le je'ela' tu ts'o'ok in taasik ka'an; ka yo'osal u leyes le ach; ka ti' Kexi' k'amik le ka'a. 12 u tal u le ajawo' kin tu'ux tuukul yéetel le táan yéetel u maravillaron u le to'on jolkanil le táankelem xi'ipalo', tuméen ma' importaba le dolores. 13 yéetel ka le kíimij, atormentaron yéetel destrozaron le nal ti' le ti' jump'éelili' kuchil-kin tuukul. 14 yéetel le estuvo Ta'aytak u kíimil, tu ya'alaj beya': Bueno jach u, j-tuméen xiibo'obo', esperéis yuum alab óolal utia'al u resucitado tumen leti'e'; en cuanto a ta, ma' Ka'abet resurrección tu kuxtal. 15 ts'o'okole'-tasa'aben xan ti' le quinto, ka tu destrozaron. 16 túun tu wilaj le ajawo' ka tu ya'alaj: teech yaan potestad yóok'ol xiibo'obo', teech corruptible, ka beetik ba'ax Táak a; Ba'ale' ma' tuukultik ba'ax k sukbenilo'ob p'ata'an tumen yuum; 17 Ba'ale' p'áatal jump'íit yéetel Il u nuxi' páajtalil, bix a atormentará ta yéetel a descendencia. 18 ka' leti'-tasa'aben xan ti' le sexto, le ba'ax, estando Ta'aytak u kíimil, tu ya'alaj: ma' os engañéis ma' causa, tuméen padecemos le ba'alo'oba' Tuméen to'one' mismos, habiendo pecado xu'ullsa'al k yuum; Ba'axten seen u k ku ts'ono'oto'obo'jump'éel. 19 Ba'ale' ma' tuukultik teech, a atreves ta u luchar xu'ullsa'al K'uj, ku escaparás ma' castigo. 20 Ba'ale' u na' ka'ach asab maravillosa u máak, ka digna ma'alob memoria, tuméen ka tu yilaj úuktúul paalal muertos ti' le kúuchil jump'éel k'iine' tu ts'áaj u sáasil yéetel ma'alo'ob k óol, tu yo'olal alab óolal chi' ti' le máako'. 21 je'el exhortó u jujuntúulal leti'obe' ti' u kajnáalo'ob t'aan, Chuup yéetel k óol valiente; ka agitando u tuukulo'ob ko'olelo' yéetel jump'éel nak' varonil, tu ya'alaj: 22 ma' in wojel bix entrasteis ti' in seno, tuméen mix teen os tin múusik' mix kuxtal, mix binen teen máax formó le miembros u jujuntúulal u vosotros; 23 Ba'ale' ma' duda u Creador le yóok'ol kaaba', ku formó u generación le máako' ka chíikbes u principio tuláakal ba'alo'ob, xan tuméen u kajnáalo'ob misericordia os ts'áaik múusik' yéetel kuxtal, ts'o'ok u bejla'e' ma' os consideráis u vosotros mismos tumen causa u leyes. 24 Antíoco, a u despreciado ka sospechando u ka'ach jump'éel t'aan reproche, ka le menor láayli' kajakbal, ma' chéen tu exhortó yéetel t'aano'obo', sino u xan ti' aseguró yéetel juramentos ka tu haría juntúul máak ki' yéetel ki'imak wa ku apartaba ti' le leyes yúumo'ob; Yéetel u xan u tomaría tuméen etail suyo ka confiaría ti' le asuntos. 25 Ba'ale' je'el bix le táankelem xi'ipalo' ma' tu yóotaj wu'uyik u, le ajawo' tu t'aanaj u yaalak' u na' yéetel ti' rogó aconsejara ti' le táankelem xi'ipalo' ti' salvara kuxtal. 26 ka habiendo le exhortado leti' yéetel ya'ab t'aano'obo', leti' ti' séeb chi'itaj aconsejaría u yaal. 27 Ba'ale' leti', inclinando u tu taan leti'e', p'a'astik teen u ti' le j kalbach tirano, tu t'aanaj ti' u t'aan jach yáax k'ajlayo'; Jay paal áanteni', ten piedad ti' teen ba'ax a wilaje' Bolontúul wi'inal ti' in nak', ka tin wilaj tales óoxp'éel ja'abo'ob, ka a alimenté, ka tin tséentaj tak le ts'o'oka'an, ka soporté le toop le educación. 28 a k'áat óoltik, paal áanteni', ku a paakat ka'anal yéetel lu'um, yéetel tuláakal ba'ax yaan ti' leti'ob, ka consideres u yuum le tu beetaj u ba'alo'ob ma' ayik'alo'ob; Ka bey bin ku humanidad ti' le ti' jump'éelili' kuchil-kin tuukul. 29 ma' kaambalo'ob ti' le verdugo, sino u, siendo digno a láak'o'ob, uk' a kíimile' utia'al u a reciba u ka'a tu misericordia yéetel a láak'o'ob. 30 láayli' táan leti' wa'alik le t'aano'obo', ka le táankelem xi'ipalo' tu ya'alaj: wáaj máax want. Ma' obedeceré u mandamiento le ajawo', sino u obedeceré u mandamiento le ley Moisés ts'áaj k yúumo'ob. 31 yéetel teech, ba'ax a sido autor tuláakal k'aas xu'ullsa'al le hebreos, ma' escaparás u k'aabo'ob yuum. 32 tumen sufrimos tu yo'olal k si'ipil. 33 ka kex le máako' viviente ku enoje yéetel to'on tumen jump'íit k'iin tuméen k disciplina yéetel corrección, ba'ale' táan u beel juntúul yéetel u siervos. 34 Ba'ale' Teche', Jay máak impío yéetel tuláakal le ya'ab impíos, ma' a envanezcas ma' causa, mix envanezcas yéetel esperanzas inciertas, alzando a k'ab xu'ullsa'al le siervos yuum. 35 tumen láayli' ma' a púuts'ul ti' le juicio yuum Todopoderoso, ku tuláakal ku yilik. 36 tuméen k láak'o'ob, ba'ax ts'o'ok u muk'yaj tu jump'éel breve yaajil, kíimo'obe' yáanal ju'um k'aba'táan yuum kuxtal eterna; Ba'ale' Teche', tuméen le juicio K'uj, recibirás justo castigo yo'osal a soberbia. 37 Ba'ale' teene', bey láak'o'ob míos, ofrezco in wíinkilil yéetel in kuxtal tuméen le leyes k yúumo'ob, rogando yuum bixake' séeb misericordioso yéetel k sukbenilo'ob; yéetel utia'al u por medio de tormentos yéetel plagas a'al chéen leti' ba'axi' yuum; 38 yéetel utia'al u cese tin yéetel in láak'o'ob u ira le Todopoderoso, ku justamente u sido taasab yo'osal k sukbenilo'ob. 39 u le ajawo', enfurecido, tu ts'áaj peor u ti' tuláakal le yaano'ob, yéetel u tu ch'a'aj jach k'aas u burlaran ta ti'. 40 yéetel le máako' kíimij xma' mancha, ka tu ts'áaj tuláakal u Jets' óol ti' le máako'. 41 tumen ts'ook, ka' le paalal, kíim u na'.
  • 9. 42 Baste bejla'e' yantalto'on hablado ti' le cha'ano'bo' idólatras yéetel le torturas extremas. CAPÍTULO 8 1 túun Judas Macabeo yéetel le táan yéetel ooke'ex secretamente le ciudades, ka much'tal u láak'tsilo'obe', ka tu ch'a'ob yéetel yan ti' tuláakal le ku permanecían ti' le yóokol k'uj le judíos, ka much'tal bey 6 mil wíiniko'ob. 2 yéetel invocaron le máako' utia'al u mirase le kaajo' u sido pisoteado ti' tuláakal; ka xan compadécete le templo profanado ti' impíos; wíiniko'ob. 3 yéetel u u compadeciera ti' u kaajil, jach desfigurada, ka pronta u arrasada yéetel le lu'umo'; ka oíd k'i'ik'el clamaba ti' leti', 4 ka acurdar ti' le inicua matanza paalalo'ob inofensivos yéetel le blasfemias cometidas xu'ulsik u k'aaba'; ka mostraría u odio xu'ullsa'al le impíos. 5 ken u Macabeo estuvo ti' u paach, le gentiles ma' páajchajo'obij resistir ti' tuméen le ira le máako' sutnaj ti' misericordia. 6 tune', taal desprevenido, ka yeelel kaajo'ob yéetel ciudades, ka tu ch'a'aj ti' u k'abo'ob le tu'ux asab cómodos, ka venció ka tu ts'áaj ti' fuga u ma' pocos ti' u enemigos. 7 Chéen ba'ale' aprovechó especialmente áak'ab utia'al tales tentativas secretas, u tal bix ken a u u yich u santidad tu k'ubajubaj tuméen tuláakal tu'ux. 8 ka Jpiil tu yilaj u le máako' crecía junjump'íitil, ka tu u ba'alo'ob prosperaban yéetel Amal ka'atéen asab, tu ts'íibtaj Tolomeo ti', jala'achilo' Celosiria yéetel Fenicia, utia'al u prestara asab áantaj ti' le asuntos le ajawo'. 9 ka ts'o'okole' yéeyaji' Nicanor ti', paal Patroclo, juntúul u yetailo'ob especiales, ka tu tu túuxtaj yaal yéetel ma' menos u k'aal mil ti' tuláakal le naciones yáanal u mando, utia'al u desarraigara tuláakal le generación le judíos; ka yéetel ku unió xan Gorgias ti', capitán, ba'ax tu yo'olal k'atun yaan teen nuxi' yaan. 10 Nicanor comprometió náajal tanto taak'in yéetel le judíos cautivos utia'al u sufragar le tributo ka'atúul mil talentos ku le ajawo' debía u bo'otik ti' le romanos. 11 tune', inmediatamente tu túuxtaj yaal le ciudades u k'a'nabo' le k'áak'náabo', proclamando le koonol le judíos cautivos, ka prometiendo u tendrían ochenta yéetel lajuntúul wíinklil tuméen juntúul Chich óolal, ma' pa'atik le venganza ka'ach u t'u'uchpachtik yóok'ol ti' yuum Todopoderoso. 12 ka Judas k'uch ti' le venida Nicanor, ka tu comunicó le táan yéetel le ejército yanen naats'il, 13 le temerosos yéetel desconfiados ti' le justicia K'uj, huyeron ka j-bino'ob. 14 láak'o'ob Koonabi' tuláakal ti' leti'ob quedaba ka suplicaron le máako' u le librase, ko'onol tuméen le malvado Nicanor Ma'ili' ti' u u reunieran. 15 ka wa ma' tuméen leti'ob, je'el tuméen le convenios betaji' yéetel u yuumo'ob, ka tuméen u k'ujo' yéetel glorioso k'aaba', tuméen le j-llamados. 16 túun le Macabeo tu laaj múuch'aj u wíiniko'ob ichil meyaj ku u 6 mil, ka ti' leti'ob exhortó a u ma' u cha'abak aterrorizar tumen le enemigo, mix u temer le nojoch multitud le gentiles a'alik injustamente xu'ullsa'al leti'ob; sino luchar virilmente, 17 yéetel utia'al ts'áik ti' tu táan Jaajal u yicho'ob le loob máak'anta'al injustamente ti' le santuario, yéetel le crueldad u kaajil, ba'ax ku burlaban, yéetel xan le luk'ul Teeche' u le jala'acho' yúumo'ob. 18 tuméen leti'ob, tu ya'alaj, confían ti' u armas yéetel u audacia; Ba'ale' k Jets' óol táan ti' le Todopoderoso, ka u orden u Todopoderoso u derribar seen ti' le ku talo'ob xu'ullsa'al to'one', bey u le yóok'ol kaaba'. 19 ku ts'o'okole', ti' leti'ob tsikbaltaj le AUXILIOS wa habían u hallado u ch'i'ibalobe', ka bix j-librados, ka yáanal le mando Senaquerib perecieron ciento ochenta yéetel jo'op'éel mil. 20 ka ti' leti'ob tsikbaltaj ti' le batalla habían lelo'oba' ts'o'ok ti' Babilonia xu'ullsa'al le gálatas, ku ma' habían k'uchul asab u waxak mil ti' total, yéetel kan mil macedonios, ka tu u le macedonios, perplejos, k'askunta'al le waxak mil ciento Jun k'aal mil tumen le áantaj habían k'a'am ka'an, ka bey ta k'aame'ex ya'abkach juntúul nuxi' botín. 21 ka habiéndo le jaajile' valientes yéetel a t'aano'obo', ka dispuestos kíimil tuméen le ley yéetel tuméen le patria, tu jatsaj u ejército tu kan pak'chaje'; 22 yéetel juntó yéetel yan in u láak'o'ob, nuktakilo'ob ti' Amal múuch', in wojéeltik Simón, Jose yéetel Jonatán, ts'áaik jujuntúulal mil quinientos wíiniko'ob. 23 ka tu Eleazar leyese le áanalte'o' kili'ich, ka habiéndo ti' leti'ob ts'áaik le consigna: le áantaj yuum; Leti' wéet liderando le yáax banda, 24 ka yéetel u yáantaj le Todopoderoso j-asab u Bolontúul mil ti' u enemigos, yéetel hirieron ka mutilaron le asab nu'ukulil le ejército Nicanor, ka bey ts'a'ob ti' fuga ti' tuláakal; 25 ka tu ch'a'ob le taak'in habían venido maan le, ka persiguieron náach; Ba'ale' bey ma' yaanchaj k'iin, Jsuutnajo'ob. 26 tuméen ka'ach u víspera le sábado, ka beetike' ts'o'ok ma' querían perseguir le. 27 ka habiendo recogido u armas, ka despojado u enemigos, ku ocuparon ti' le k'iino' chan je'elel, ka'a ts'áaik nuxi' alabanza yéetel Nib óolil le máako', ka le u preservado tak ti' le k'iine', ku bin u principio le misericordia destilaba yóok'ol leti'ob. 28 yéetel ka' u sábado, ka' yantalto'on ts'áaik tu'ux u le botín ti' le mancos, le viudas yéetel le huérfanos, láaj t'óoxol u yala'ab ichilo'obe' yéetel u siervos. 29 u meentik le ba'ala', ka habiendo u meentik jump'éel súplica común, rogaron le máako' misericordioso ba'ax ku reconciliara yéetel u siervos utia'al Mantats'. 30 yéetel u le táan yéetel Timoteo yéetel Báquides, u pelearon xu'ullsa'al leti'obe', j-u asab ti' Jun k'aal mil, ka séeba'an uchik u apoderaron u fortalezas altas yéetel k'a'ankach, yéetel u láaj t'óoxol ya'ab botines asab, yéetel igualaron ti' botín ti' le mancos, le huérfanos, le viudas yéetel xan le nukuch máako'obo'. 31 yéetel le hubieron recogido u armas, le guardaron cuidadosamente kak convenientes, yéetel u yaalab le botín bisa'ab Jerusalén. 32 j-xan ti' Filarcas ti', le malvado ku táan yéetel Timoteo yéetel u molestado le judíos ya'ab maneras. 33 yéetel ka' jo'op' celebraban u cha'anil le victoria ti' u lu'umil, j-Jóoka'ab Calístenes, ku ka'a prendido k'áak' jóol sagradas, ka u huido jump'éel casita; ka bey jk'aamikubaa jump'éel recompensa digna tumen u k'aas. 34 En cuanto a le ingrato Nicanor, ba'ax u taasik mil mercaderes in maanik le judíos,
  • 10. 35 tumen le áantaj le máako' bin derribado tuméen leti'ob, ti' le ju'unil bey Yanchaj tu yilaje'; ka tokik u u gloriosas vestiduras, ka despidiendo u compañía, u taal bey juntúul siervo fugitivo ti' le lu'umo' chúumuk u Antioquía yéetel nuxi' deshonra, tuméen u ejército bin u destruido. 36 ti' le modo, le ku encargó u bo'otik ti' le romanos u tributo por medio de cautivos ti' Jerusalén, tu ya'alaj ti' le judíos yaan yuum utia'al ba'ate'el tuméen leti'ob, ka tune' ma' podían u dañados, tuméen seguían le leyes leti' ti' leti'ob ts'o'ok u ts'áaik. CAPÍTULO 9 1 tumen le k'iin jóok' Antíoco u lu'umil Persia yéetel deshonra 2 tuméen u entrado ti' u kaajil llamada Persépolis, ka anduvo u saquear le templo yéetel u apoderar le; yéetel le ba'ax u muchedumbre u yáalkab utia'al tokik yéetel u armas le ts'áaj ti' fuga; ka bey úuchik u Antíoco, habiendo puesto ti' fuga u kajnáalilo'ob, suunaj avergonzado. 3 ka j-k'uch Ecbatane, ti' ts'áab ti' le noticia u ba'ax ti' leti'ob u sucedido Nicanor yéetel Timoteo. 4 yéetel u hinchó u ira. Tuukultikech vengar ti' le judíos u desgracia u máak'anta'al ti' le máak'anta'al ti' huir. Tune', ordenó ti' u kisbuuts' condujera xma' cesar yéetel despachara bin náachil, le juicio yuum Bejla'e' le seguía. Tuméen leti'e' ts'o'ok hablado yéetel orgullo k'ajlayo': u vendría Jerusalén yéetel convertiría ti' jump'éel kúuchil común u muknalo' le judíos. 5 Ba'ale' máako' Todopoderoso, yuum Israel, loobitubaj yéetel juntúul plaga incurable yéetel invisible; wa uts séeb bey Yanchaj ya'alaj teen le t'aano'obo', ti' sobrevino jump'éel yaajil entrañas ma' chi' remedio, ka dolorosos tormentos ti' le entrañas; 6 yéetel le je'ela' yéetel tuláakal justicia, tuméen ts'o'ok u atormentado le entrañas uláak' wíiniko'ob yéetel ya'ab yéetel extraños tormentos. 7 Chéen ba'ale', ma' u jáawal u jactar u, sino u chu'upij u orgullo, exhalando k'áak' ti' u furor xu'ullsa'al le judíos, ka tsoolik u apresurara le bejo'; Chéen ba'ale' aconteció lúub u kisbuuts'o', úuch u láaj bis violentamente; ti' modo u, teniendo jump'éel k'a'am caída, tuláakal le miembros u wíinkilil u sintieron jach adoloridos. 8 ka beyo', le ku jump'íit ka'ache' tu tukultaj u dominar le olas le k'áak'náabo' (uts ku yu'ubikuba táan asab te'elo' ti' le a humana) yéetel pesar le altas witso'obo' ti' jump'éel balanza, bin bejla'e' echado te' lu'umo' ka úuch u láaj bis ichil jump'éel litera tsíimino'ob, ye'esik tuláakal u páajtalil manifiesto u yuum. 9 ti' modo u nook'olo'ob subieron ti' u wíinkilal ti' le máako' malvado, ka ka' jo'op' Kuxlaj ti' le yaj óolal yéetel k'i'inan, u bak'el Jlaak, ka u inmundicia u book bin repugnante utia'al u ejército. 10 yéetel le máako' tu tukultaj jump'íit Ma'ili' u je'el u chukpachtik le eek'o'obo' ka'an, Mix máak páajchaj soportar kuuch yéetel u hedor intolerable. 11 te'ela', waye' atormentado, Káaj u p'atik u nojoch soberbia yéetel ojéeltbil u bey wéet tuméen le azote K'uj, aumentando u k'i'inan u Amal súutuko'. 12 yéetel bix leti' wéet Ma' páajchaj soportar u leti'ob book, tu ya'alaj le t'aano'obo': Conviene machik yuum, ka tu u le máako' mortal ma' piense orgullosamente u yan wéet yuuk'ik yuum. 13 le malvado xan juró le máako', ka ts'o'ok ma' taak ka'ach in yaantal misericordia ti' leti'e', wa'alik beya': 14 ti' u kaajil santa, ti' le u dirigía u wóoli' utia'al mukaj le ka meentik le muknalo', le pondría ti' je'ela'. 15 yéetel en cuanto a le judíos, yaan máaxo'obe' u juzgado ma' dignos u beel sepultados, sino ti' u arrojados yéetel u paalal utia'al u devorados tumen le aves yéetel le bestias salvajes, le haría ti' tuláakal iguales ti' le k'at antaj mentik u Atenas. 16 yéetel adornaba yéetel uláak' dones le k'ujo' templo, ba'ax úuch u saqueado, ka yéetel ya'ab asab restituía tuláakal le vasos kili'ich, ka yéetel u chíikbesik ingresos sufragaba gastos le sacrificios. 17 je'el yéetel u leti' wéet u haría judío, ka recorrería le yóok'ol kaaba' habitado, ka declararía u páajtalil yuum. 18 ya'abtal betpajal ichil tuláakal lela', u dolores ma' cesaban, tuméen le justo juicio yuum u venido yóok'ol; Ba'axten seen desesperado tumen u toj óolal, tu ts'íibtaj ti' le judíos le k'uben t'aano' ka u suscribía, ku contenía u páajtalil jump'éel súplica k'ajlayo': 19 Antíoco, ajawo' yéetel jala'achilo', ti' le ma'alo'ob judíos, u k'at antaj mentik, ti' leti'ob k'áato' óolalil, toj óolal yéetel prosperidad. 20 wa vosotros yéetel vuestros paalal os uts u bin, ka vuestros asuntos os satisfacen, ts'aiktech Niib óolal ti' Jaajal K'uj, waye' yaan in alab óolal ka'anal. 21 en cuanto a tin, Teene' ka'ach t'ona'an, waye' ti' u contrario in habría acordado yéetel bondad u vuestra honra yéetel ma'alo'ob voluntad ti' u suut u Persia, ka habiendo contraído grave k'oja'anil, tin tukultaje' k'a'abéet u kanantik ti' le común ti' tuláakal. 22 ma' desconfiando u in toj óolal, sino tu teniendo nuxi' alab óolal u púuts'ul ti' le k'oja'anil. 23 Ba'ale' teniendo tu yilaje' u páajtal in taata, wáaj ti' Ba'ax k'iin condujo jump'éel ejército u ya'ab maank'iinalo'ob altas. Káaj u juntúul sucesor, 24 a fin ti' u, wa ba'al ku yúuchul en contra de ba'ax ku esperaba, wa wa u traían t'aano'ob graves, le u lu'um, sabiendo máax p'áati' le noj, ma' u turbaran. 25 Considerando, ku ts'o'okole', u le príncipes, fronterizos yéetel wéetyaantalo'obe' in reino esperan le kúuchil meyajo'ob yaan, ka esperan ba'ax ts'o'ok u yúuchul. Ts'o'ok in nombrado ajawo' in waal Antíoco, máax ya'ab Óoxten encomendé yéetel encomendé ti' ya'ab vosotros, ka tin na'aksaj le altas provincias; Yaan máax ts'o'ok in escrito ti' uláak': 26 tumen séen, os ruego yéetel os ruego u recordéis le beneficios os ts'o'ok in meentik ti' general, ka tu especial yéetel u tuláakal máak toj ka' siendo fiel tin wiknal yéetel in waal. 27 tumen táan in persuadido u leti'e', entendiendo in pool, cederá favorable yéetel bondadosamente ti' a deseos. 28 ka habiendo muk'yaj tu le homicida yéetel blasfemo, ka' jo'op' suplicaba uláak' wíiniko'ob, kíim jump'éel kíimili' miserable ti' jump'éel lu'uma' jela'an ti' le witso'obo'. 29 Y Filipo, ba'ax ku u criado yéetel leti', tu bisaj u wíinkilil, le ba'ax, temiendo xan le paal Antíoco, bin Egipto Ptolomeo Filométor. CAPÍTULO 10 1 Macabeo yéetel u compañía, guiados tumen le máako', recuperaron le templo yéetel le kaajo'.
  • 11. 2 Ba'ale' le altares le gentiles habían u construido ti' le bejo', ka xan le capillas, le derribaron. 3 ka habiendo u purificado le templo, tu beetajo'ob uláak' ka'ancheo', ka láajik tuunich, Jo'osa'ab k'áak'o' leti'obe', ka ofrecieron jump'éel sacrificio ka' ka'ap'éel ja'abo'ob, ka ts'a'ob incienso, ka luces, ka p'éel le proposición. 4 meentik le ba'ala', ku postraron yéetel rogaron le máako' ma' volviera in woksik ti' tales toop; Ba'ale' wa volvían pecar xu'ullsa'al leti'e', u leti' wéet le castigaría yéetel misericordia, ka utia'al u ma' fuesen entregados le naciones blasfemas yéetel bárbaras. 5 wéet k'iin ku le tia'al profanaron le templo, le k'iino' je'el xano' k'iin j-purificado u ka'a k'iin veinticinco ti' le k'iino' je'el xano' winali', ba'ax le Casleu. 6 ka celebraron waxakp'éel k'iino'ob yéetel ki'imak óolil, bey ti' le cha'ano' le tabernáculos, acordando ti' u mina'an ya'ab ka'ache' habían celebrado u cha'anil le tabernáculos, le ku máano'ob errantes tumen le k'áaxo'obo' áaktuno'ob bey bestias. 7 ka desnudaron k'ab, k'ab ki'ichpam yéetel palmas, ka k'aaynaj ko'onol le ti' leti'ob ka'a ts'áaik ma'alo'ob éxito ti' le limpieza u kúuchil. 8 ka ordenaron tumen estatuto yéetel nu'uk meenta'ab común u tuláakal ja'ab ku guardaran le k'iino'obe' tuláakal le miatsilo'ob le judíos. 9 yéetel este bin u ts'o'okol Antíoco, llamado Epífanes. 10 bejla'e' contaremos hechos Antíoco Eupátor, ku ka'ach paal le máak impío, reuniendo brevemente le calamidades le noj ba'ate'el. 11 ka j-k'uch le corona, tu ts'áaj jump'éel tal Lisias Dr le asuntos u reino, ka tu nombró jala'achilo' noj bejo' Celosiria yéetel Fenicia. 12 tu efecto Ptolomeo, llamado Macron, prefiriendo meentik justicia ti' le judíos tumen le k'aas u ti' leti'ob betaji', ku esforzó tumen mantener u Jets' óolal yéetel leti'ob. 13 tu taan u ba'ax, siendo acusado le wéetlail le ajawo' tu taan Eupátor, ka llamado traidor u Amal t'aano', tuméen u salido Chipre, u Filométor ti' u encomendado, ka bin Antíoco Epífanes, ka wilik ma' yanen Mixtu'ux honroso, u desanimó seen, ku envenenó yéetel kíimij. 14 Ba'ale' ka Gorgias ka'ach mek'tanmail le fortalezas, contrató soldados yéetel alimentó continuamente le k'atun xu'ullsa'al le judíos. 15 yéetel le ba'ala', tuláakal le idumeos, habiendo ch'a'abal ti' u k'abo'ob le fortalezas asab cómodas, mantuvieron ocupados ti' le judíos, ka recibiendo le ku habían sido desterrados u Jerusalén, ku dedicaron yéetel ken u tsentuba'obi' le k'atun. 16 túun le táan yéetel le Macabeo suplicaron yéetel rogaron yuum ti' leti'ob ayudase; ka bey u lanzaron yéetel violencia yóok'ol le fortalezas le idumeos, 17 ka asaltando le yéetel muuk', tu najalto'ob le fortalezas, ka mantuvieron raya ti' tuláakal le ku luchaban ti' le muralla, ka j-tuláakal le ku báan ti' u k'abo'ob, ka j-ma' menos u k'aal mil. 18 yéetel tumen yane', u ma' jach u menos u Bolontúul mil, huyeron múuch' u ka'ap'éel castillos jach k'a'ankach, teniendo tuláakal xook ba'alo'ob convenientes utia'al u sostener le ts'ono'oto', 19 Macabeo tu p'ataj Simón yéetel j-José, yéetel xan u Zaqueo, yéetel le táan yéetel leti', u ayik'alo'ob kuxlaken utia'al u sitiar le, ka bin leti' wéet le tu'ux ku asab necesitaban u áantaj. 20 yéetel le táan yéetel Simón, llevados tumen le avaricia, bino'ob persuadidos tumen taak'in por medio de yane' ti' le yano'ob ichil le muk'óolalil, ka tu ch'a'ob setenta mil dracmas, ka p'áatal púuts'ul ti' yane' ti' leti'ob. 21 Ba'ale' ka le Macabeo k'uch u ba'ax ts'o'ok u sucedido, convocó le jala'achilo'ob le kaajo' yéetel le tu takpooltaj u yantalto'on ko'onol u u láak'o'ob tumen taak'in yéetel yantalto'on puesto ti' je'ela' yaan u enemigos utia'al u pelearan xu'ullsa'al leti'ob. 22 kíins le traidores ku bino'ob u hallados yéetel u apoderó inmediatamente ti' le ka'ap'éel castillos. 23 ka teniendo ma'alo'ob éxito yéetel u armas ti' tu láakal ba'ax ch'a'maj ti' u k'abo'ob, kíins ichil le ka'ap'éel fortalezas asab u k'aal mil. 24 Y Timoteo, Yaan máax le judíos habían lúubul a wóol ka'ache' ken u reunido nojoch multitud muuk' extranjeras, ka ma' pocos tsíimino'ob Asia, u taal bey u yuuk'ik ch'a' ti' le judíos tumen u muuk' le armas. 25 Ba'ale' ka Náats', le ku táan yéetel le Macabeo sunajo'ob orar yuum, ka rociaron lu'um yóok'ol u cabezas, ka ceñieron u lomos yéetel cilicio. 26 ka postrando in wook le ka'ancheo', ti' rogó u ka' taalaken misericordioso yéetel leti'ob, ka tu u ka' taalaken enemigo u enemigos, ka adversario u adversarios, je'el bix ku ya'alik le ley. 27 ka' le payalchi', tu ch'a'ob le armas ka Na'ajchajo'ob le, ka ka jnaats'o'ob ti' u enemigos, ku mantuvieron tak junal. 28 Recién salido le k'iino', múuch'o'ob u xan; le jump'éel nu'ukulil teniendo yéetel u virtud u tu'ux u yookoj maaki' xan ti' le máako' bey prenda u éxito yéetel victoria; le uláak' nu'ukulil beetik u u ira le nojchilo'ob u batalla 29 Ba'ale' ka u batalla tu beetaj k'a'am, ku aparecieron ti' le enemigos ka'an jo'op'éel wíiniko'ob jach montados ti' tsíimino'ob, yéetel bridas táak'iin, ka ka'ap'éel ti' leti'ob guiaban ti' le judíos. 30 yéetel uk'ik le Macabeo ichil leti'obe', ka pi'ixil ti' tuméen tuláakal tu'ux, ti' protegió, ba'ale' wak'aj flechas yéetel relámpagos xu'ullsa'al le enemigos, ti' modo u, confundidos tumen le ceguera yéetel llenos ti' angustia, bino'ob ila'abe' kíimen. 31 ka kíimo'ob k'aal mil quinientos jinetes. 32 en cuanto a Timoteo, huyó ti' jump'éel muk'óolalil Jach k'a'am, llamada Gawra, tu'ux ka'ach mek'tanmail Quereas. 33 Ba'ale' le táan yéetel le Macabeo sitiaron le muk'óolalil yéetel to'on jolkanil ichil Kanp'éel k'iin. 34 yéetel le yano'ob ichil, confiando ti' le muk'óolalil le kúuchil, blasfemaban ti' nuxi' kin tuukul, ka hablaban k'aas. 35 Ba'ale' yaalo'on jo'op'éel k'iine', Jun k'aal xi'ipalalo'obo' u compañía le Macabeo, enardecidos u ira tumen le blasfemias, asaltaron le muralla varonilmente, ka yéetel nuxi' to'on jolkanil j-ti' tuláakal le ku kaxanta'al. 36 láak'o'ob, Beyxan, na'akal paach leti'obe', estando ocupados yéetel le yano'ob ichil, j-Jóoka'ab le torres, ka tu t'aabik hogueras j-Séen vivos ti' le blasfemos; ka láak'o'ob rompieron jóol, yéetel, habiendo k'a'am u u yaalab le ejército, tu ch'a'ob u kaajil, 37 ka j-kíins Timoteo, u táan ta'akubae' ichil jump'éel ch'e'en, yéetel u suku'un Quereas, yéetel Apolófanes. 38 jaajile' le ba'ala', alabaron le máako' yéetel salmos yéetel meyajo'ob Nib óolal, ba'ax betaji' jats'uts ba'alo'ob tumen Israel, ka ti' leti'ob ts'o'ok u ts'áaik le victoria.
  • 12. CAPÍTULO 11 1 jach ts'o'okole', Lisias, protector yéetel ka'a suku'un le ajawo', ba'ax xan dirigía le asuntos, ku disgustó ya'ab yo'olal ba'ax ku betaji'. 2 yéetel habiendo reunido jump'éel ochenta mil wíiniko'ob yéetel tuláakal le caballería, taal xu'ullsa'al le judíos, tukultik meentik le jump'éel morada le gentiles. 3 yéetel utia'al náajaltik le templo, bey u le le uláak' capillas le naciones, ka ts'áik ti' koonol le sumo sacerdocio Amal ja'abo'. 4 ma' tuukul ti' u páajtalil K'uj, sino envanecido yéetel u lajuntúul mil lacayos, u millares jinetes yéetel u ochenta elefantes. 5 k'uch, je'elo'oba', u Judea, ka Náats' Betsur, ku ka'ach jump'éel kaajil k'a'am, ba'ale' distante Jerusalén bey jo'op'éel estadios, yéetel le sitió. 6 ka le táan yéetel le Macabeo ku tu mukajo'ob u sitiaba le fortalezas, leti'ob yéetel le kaajo' rogaron yéetel lamentos yéetel yalkab u ja'il le máako' enviara jump'éel pixamech ma'alob Ta'aytak Israel. 7 túun u yéet Macabeo tu ch'a'aj le armas ti' yáax kúuchil, exhortando ti' le yaano'ob tu u arriesgaran yéetel in wáantik u láak'o'ob. 8 yéetel estando leti'ob ti' Jerusalén, u ti' leti'ob Chíikpaj tsíimin juntúul vestido u sak, púustik u armas táak'iin. 9 túun múuch' Tik láakal alabaron yuum misericordioso, ka u animaron, u tal bix ken a u ma' chéen táan dispuestos ba'ate'el yéetel xiibo'obo', sino xan yéetel le bestias asab crueles, yéetel u atravesar muros hierro. 10 bey marcharon yéetel u armaduras yéetel jump'éel yáantajil ka'anal, tuméen le máako' bin misericordioso yéetel leti'ob 11 ka arremetiendo xu'ulsik u enemigos bey leones, j-once mil infantes yéetel mil seiscientos jinetes, ka ts'a'ob ti' fuga ti' tuláakal le u láak'obo'. 12 ya'ab leti'obe', heridos, escaparon desnudos; yéetel u yéet Lisias huyó vergonzosamente, ka bey púutsij. 13 le ba'ax, bey ka'ach máak its'atil pool, echando yéetel bey le asab yaan lelo'oba' ts'o'ok, ka considerando ti' le hebreos ma' podían u vencidos, tuméen yuum Todopoderoso le ayudaba, ti' leti'ob tu túuxtaj yaal: 14 yéetel le persuadió aceptaran tuláakal le condiciones razonables, ka séeb chi'itaj persuadiría ti' le ajawo' u ka'ach k'a'abéet u ka' taalaken etail ti' leti'ob. 15 túun le Macabeo accedió ti' tuláakal u Lisias deseaba, kanantik ti' le ma'alob común; yéetel ku le Macabeo tu ts'íibtaj Lisias tu yo'olal le judíos, le ajawo' u tu concedió. 16 tuméen yaan ts'íibil ju'uno'obo' escritas ti' le judíos tak Lisias ti' le sentido: Lisias saluda le kaajo' le judíos: 17 Juane' ka Absolom, enviados ta wo'olal, in k'ubikubaj le j-na'akij suscrita yéetel in wila'aj u cumpliera u contenido. 18 Ba'axten seen tuláakal ka'ach conveniente ku informara ta ti' le ajawo', Teene' ts'o'ok u declarado, ka Leti' ts'o'ok u concedido tuláakal ba'ax ts'o'ok u tsáayak. 19, wa je'elo'oba', os mantenéis fieles ti' le noj way te' táanil xan procuraré u ka'a utia'al vuestro ma'alob. 20 ba'ale' ti' le detalles, teen ts'o'ok u ts'áaik orden lelo'oba' yéetel le láak'o'ob ku taalo'ob ti' teen, utia'al u t'aaniko'ob yéetel te'ex. 21 os uts u biin. Ti' le ja'ab ciento teen ka'a k'aal yéetel waxak, le k'iin veinticuatro ti' le wi'inal Dioscorintio. 22 le k'uben t'aano' le ajawo' contenía a t'aano'ob: ajawo' Antíoco saluda u suku'un Lisia: 23 puesto u k yuum ts'o'ok sido trasladado ti' le k'ujo'obo', k voluntad jach u le táan ti' k reino vivan tranquilos, utia'al u jujuntúulal ocupe ti' u chíikbesik asuntos. 24 k na'atik xan u le judíos ma' tu yóotajo'ob u consentir k yuum tuméen u llevados u suukbenilo'obo' le gentiles, sino u asab ma'alob tu yóotajo'ob ooks u kajnáalo'ob bix ken a kuxtal, tuméen le ba'ax k jach u ti' leti'ob permitamos kuxtal bin u propias leyes. 25 Ba'axten seen k intención jach u le sukbenilo'ob descanse, ka k determinado restaurar ti' u templo utia'al u vivan bin le costumbres u ch'i'ibalobe'. 26 Harás, waye' bien ti' túuxtik ti' leti'ob ka conceder ti' leti'ob Jets' óolal, utia'al u ka kuxkinko'obi' certificados k pool, ken u ma'alo'ob consuelo yéetel u ocupen Mantats' alegremente ti' u chíikbesik asuntos. 27 yéetel le k'uben t'aano' le ajawo' ti' tu láakal Mexico le judíos ka'ach bey: le ajawo' Antíoco saluda le concilio yéetel le ya'ab judíos: 28 wa os uts u bin, to'on k kin ts'íiboltik; Xan gozamos u ma'alo'ob. 29 Menelao k declaró u vuestro kin ts'íiboltik ka'ach k'a' wotoch yéetel ocuparos vuestros chíikbesik asuntos. 30 Ba'axten seen le ken jóok'o'obe', jaant salvoconducto tak u trigésimo k'iin u Xántico ti' seguridad. 31 yéetel le judíos usarán u kajnáalo'ob xook janalbe'eno'ob yéetel leyes, bey úucho'; ka mix juntúul ti' leti'ob yaan molestado mixtan tumen ba'alo'ob hechas tumen ignorancia. 32 xan ts'o'ok in túuxtik u Menelao utia'al u os consuele. 33 os uts u biin. Ti' le ja'aba' ciento teen ka'a k'aal yéetel waxak, yéetel u k'iin quince le wi'inal Xanthicus. 34 le romanos xan ti' enviaron jump'éel k'uben t'aan yéetel a t'aano'ob: yaalo'on jo'op'éel Memmio yéetel Tito Manlio, embajadores le romanos, saludan le kaajo' le judíos. 35 ku Lisias ti', ka'a suku'un le ajawo', k ts'o'ok concedido, bey xan To'one' k satisfechos. 36 Ba'ale' en cuanto a ba'alo'ob ku juzgó u debían u referidas ti' le ajawo', ti' ka' tu hubierais informado, enviad juntúul inmediatamente, utia'al u os declaremos ku os convenga, tuméen bejla'e' k Antioquía. 37 túuxta'al, je'elo'oba', u yane' yéetel presteza, utia'al u sepamos ba'ax ka tukultik. 38 Adiós. Le ja'aba' ciento teen ka'a k'aal yéetel waxak, u k'iin quince le wi'inal Xanthicus. CAPÍTULO 12 1 ka tu le pactos, Lisias bin le ajawo', yéetel le judíos ocuparon ti' u labranza. 2 Ba'ale' ti' le jala'achilo'ob ya'ab tu'ux, Timoteo yéetel Apolonio ti', paal Genneo, bey xan Jerónimo, Demofonte, ka tu yiknal leti'ob Nicanor, jala'achilo' u Chipre, ma' ti' leti'ob permitieron yaantal tranquilos ka kajtal te' Jets' óolal. 3 xiibo'obo' Jope xan tu beetajo'ob juntúul mayajo' jach impía: rogaron le judíos habitaban ichilo'obe' subieran yéetel u ko'olelo'obo' yéetel paalal ti' le barcas habían preparado, bey ma' quisieran betik ti' leti'ob loob. 4 le ju'unil, ti' le nu'uk meenta'ab común ti' u kaajil, ka j- eejenta'ab, queriendo kajtal te' Jets' óolal yéetel xma' sospechar mixba'al; Ba'ale' ka j-bino'ob k'áak'náabo' te ichnajo', -búulo'ob ma' menos u doscientos.
  • 13. 5 ka Judas k'uch ti' le crueldad ku u compatriotas, tu ti' le táan yéetel le prepararan. 6 yéetel invocando yuum ti', le Juez justo, taal xu'ullsa'al le asesinos u láak'o'ob, ka tu t'abaj k'áak'o' le puerto áak'ab, ka tu t'abaj k'áak'o' le barcas, ka tu kíinsaj le huían te'elo'. 7 yéetel ken u kaajil bin u cerrada, sunaj paachil, bey u yuuk'ik suunak utia'al desarraigar tuláakal le u noj kaajil Jope. 8 Ba'ale' ka oyó ti' le jamnitas querían meentik k'ek'eno' yéetel le judíos habitaban ichil leti'obe', 9 yéetel u yáak'abtal tu yilubáa yéetel le jamnitas, ka tu t'abaj k'áak'o' le puerto yéetel le marina, ti' modo ti' le sáasilo' le k'áak'o' tu yilaj tu Jerusalén doscientos teen ka'a k'aal estadios distancia. 10 ken u habían alejado ti' Bolontúul estadios ti' u beel tak Timoteo, ma' bey u jo'op'éel mil wíiniko'ob a wook ka quinientos jinetes le árabes ku lanzaron yóok'ol. 11 yéetel le ba'ax Yanchaj jump'éel batalla jach encarnizada; Ba'ale' le costado ti' Judas, yéetel le áantaj K'uj, obtuvo u victoria; ti' modo ti' le nómadas Arabia, vencidos, suplicaron u Judas le Jets' óolal, prometendo ti' ti' daría wakax yéetel ti' complacería ta ti' uláak' kin tuukul. 12 túun Judas, tukultik u ti' ya'ab ba'alo'ob serían útiles, ti' leti'ob concedió le Jets' óolal, ka leti'ob ts'áab k'ab, ka j- bino'ob u koonolo'ob. 13 yéetel u dispuso in meentik jump'éel puente ti' jump'éel kaajil k'a'am, ku táan cercada yéetel murallas, ka tu habitada tumen wíiniko'obo' jejeláas noj lu'umilo'obo'; yéetel u k'aaba' ka'ach Caspis. 14 Ba'ale' le yano'ob ichil leti' confiaban seen ti' le muk'óolalil le muros yéetel le provisión víveres, ku portaban yéetel rudeza yéetel le táan yéetel Judas, injuriando yéetel blasfemando, ka pronunciando t'aano'ob ma' debían u dichas. 15 beetike' Judas, yéetel u compañía, invocando le nojoch máako' Wíinikil yóok'olkaab, le ba'ax, ma' carneros mix máquinas k'atun, derribó u Jericó te' k'iino'oba' Josué, atacó yéetel furia le murallas, 16 yéetel u apoderó le tuméen le voluntad K'uj, ka tu beetaj indecibles matanzas, u tal bix ken a u jump'éel lago ka'atúul estadios ancho naats' leti'e', u táan Chuup yéetel k'i'ik'el, tu yilaj áalkab u k'i'ik'el. 17 tu xíikajo'ob ti' setecientos cincuenta estadios, ka k'ucho'ob Characa, le judíos ku k'aaba'ex Tubieni. 18 Ba'ale' en cuanto a Timoteo, ma' u hallaron le kak, tuméen Ma'ili' u despachara mixba'al, tu xot'aj u te'elo', p'atken jump'éel guarnición Jach k'a'am ti' cierta muk'óolalil. 19 Ba'ale' Dositeo yéetel Sosípater, ku iik'o'ob le capitanes Macabeo, ka' ka j-le ku Timoteo u dejado ti' le muk'óolalil, asab u lajuntúul mil wíiniko'ob. 20 túun le Macabeo dispuso u ejército tumen escuadrones, le ts'áaj yóok'ol le escuadrones yéetel u dirigió xu'ullsa'al Timoteo, chi' mentik kex leti'e' ciento Jun k'aal mil wíiniko'ob infantería yéetel ka'ap'éel mil quinientos jinetes. 21 ka Timoteo k'uch ti' le venida Judas, tu túuxtaj yaal le ko'olelo'obo', le paalalo'obo' yéetel ya'ab bagajes ti' jump'éel muk'óolalil llamada Carnión, tuméen le kaajo' ka'ach talamil u sitiar yéetel talamil u k'uchul tu yo'olal u estrechez tuláakal tu'ux. 22 Ba'ale' ka Judas ti', u yáax múuch', j-k'uch le sáasil, le enemigos, atemorizados yéetel aterrorizados tumen le aparición ti' le tuláakal ku yilik, huyeron, yáalkab unos te'ela', ka láak'o'ob tuméen le uláak', ti' modo u ya'ab Óoxten bino'ob k'oja'ano'ob tuméen u chíikbesik wíiniko'ob yéetel k'oja'ano'ob yéetel le puntas u propias espadas. 23 Judas xan u esforzó ya'ab tu perseguir le, kíinsik le malvados miserables, u le ju'unil kíins jump'éel treinta mil wíiniko'ob. 24 le k'iino' je'el xano' Timoteo lúub k'abo'ob Dositeo ti' Sosípater, yaan máaxo'obe' rogó yéetel ya'ab astucia ku cha'abak bin yéetel u kuxtal, tuméen táaj ya'ab yúumo'ob le judíos yéetel láak'o'ob u yane' leti'obe', ti' le ju'unil, wa u mataban, ma' debían u tenidos tu yilaje'. 25 ka habiendo ti' asegurado yéetel ya'ab t'aano'ob ku ti' leti'ob devolvería loob xma' loob, ti' le acordado, ku p'áatal bin utia'al salvar u láak'o'ob. 26 túun le Macabeo biinij Carnión, yéetel le templo ku Atargatis, ka ti' kíins veinticinco mil máako'ob. 27 Judas tu ts'áaj ti' fuga yéetel le destruyó, ka tu bisaj le ejército Efrón ti', noj k'a'am ti' le habitaba Lisias, yéetel nuxi' multitud kúuchilo'ob naciones, yéetel le xi'ipalalo'obo' k'a'ankach guardaban le murallas yéetel le defendían yéetel muuk'. 28 Ba'ale' ka Judas yéetel le suyos invocaron ti' le yuum Todopoderoso, ku yéetel u páajtalil quebranta u muuk' u enemigos, tu najalto'ob u kaajil ka j-veinticinco mil ti' le yano'ob ichil. 29 ti' tu xíikajo'ob Escitópolis, yaan seiscientos estadios Jerusalén. 30 Ba'ale' ka le judíos habitaban ti' testificaron ti' le escitas ku trataban yéetel yaakunaj ka le trataban yéetel bondad ti' le k'iin u adversidad, 31 ti' leti'ob Ts'a'ab Nib óolal, k'áatik ti' leti'ob ti' leti'ob tuvieran amistad láayli', ka bey k'ucho'ob Jerusalén, ka u acercaba u cha'anil le semanas. 32 ka' u cha'anil Pentecostés, ka' xu'ullsa'al Gorgias ti', jala'achilo' Idumea. 33 le ba'ax jóok' yéetel óoxp'éel mil wíiniko'ob infantería yéetel cuatrocientos jinetes. 34 ka aconteció u ti' le ba'atelo' táan múuch', yane' le judíos bino'ob ila'abe' kíimen. 35 ti' le k'iin, Dositeo, juntúul compañía Bacenor, u bine' tsíimin yéetel ka'ach juntúul máak k'a'am, táan láayli' yóok'ol Gorgias, ka agarrando u túnica, u atrajo tumen u muuk'. yéetel ka tu yóotaj kíinsik vivo ti' le maldito, jump'éel jinete Tracia venía yóok'ol ti' k'oosaj u keléenbal, ti' modo u Gorgias huyó Marisa. 36 ka le táan yéetel Gorgias habían luchado ya'ab ka táan cansados, Judas tu payabtaj le máako' utia'al u u mostrara bey u yáantajil nojchilo'ob le batalla. 37 ka yéetel le ba'ala' káaj ti' u kajnáalo'ob t'aan, ka k'aaynaj uchik k síit' nuxi' t'aan, ka tu elevando desprevenido yóok'ol xiibo'obo' Gorgias, le ts'áaj ti' fuga. 38 túun Judas tu laaj múuch'aj u ejército ka j-ook tu kaajil Odollam. Ka ka k'uch séptimo k'iin, u purificaron, bey ka'ach suukbenilo'obo', ka celebraron u sábado ti' u yéet kúuchil. 39 k'iin uláak', bey u betaji', Judas yéetel le suyos talo'ob ch'a'abil teen le wíinklil le pixan yéetel mukaj le yéetel u láak'tsilo'obe' ti' le sepulcros yúumo'ob. 40 yáanal le túnicas ti' tuláakal le ku habían sido ila'abe' kíimen, hallaban ba'alo'ob consagradas u ídolos le jamnitas, le ba'ax táan prohibido ti' le judíos tumen le ley. Túun tuláakal tu yilajo'ob táan ka'ach u causa tumen le bino'ob ila'abe' kíimen.
  • 14. 41 Alabando, je'elo'oba', tuláakal u le máako', le Juez justo, ka ts'o'ok u pi'ik'a' le ba'alo'ob táan ocultas, 42 ka tu ts'a'ob u orar, ka tu rogaron u le si'ipilo' mentik ka' taalaken borrado u el todo ti' le memoria. Ku ts'o'okole', le noble Judas exhortó le kaajo' u ooks u ti' le si'ipilo', por cuanto veían tu taan u yicho'ob le ba'alo'ob sucedían tumen le si'ipil ti' le ayik'alo'ob ila'abe' kíimen. 43 ka habiendo reunido ti' tuláakal le compañía suma ka'atúul mil dracmas plata, le tu túuxtaj yaal Jerusalén utia'al u ofrecer jump'éel ti'ibil óolala' tuméen le si'ipilo', beetik ichil Jach ma'alob ka honradamente, tumen ku acordaba ti' le resurrección. 44 tuméen wa ma' ka'ach in pa'tik u le pixan resucitaran, habría sido superfluo yéetel vano orar tumen le pixan. 45 yéetel xan en cuanto tu yilaj u ts'o'ok nuxi' alabolalile' reservado ti' le morían piadosamente, ka'ach jump'éel tuukul santo yéetel ma'alob. Yéetel le ba'ax tu beetaj jump'éel reconciliación tumen le pixan, utia'al u fuesen librados le si'ipilo'. CAPÍTULO 13 1 ti' u ja'abil ciento teen ka'a k'aal yéetel nueve ku avisó u Judas u Antíoco Eupátor venía ti' Judea yéetel nuxi' páajtalil. 2 ka yéetel Lisias u protector yéetel nojchilo'ob u negocios, teniendo jujuntúulal leti'obe' jump'éel páajtalil griego ti' lacayos, ciento lajuntúul mil, ka jo'op'éel mil trescientos, ka elefantes veintidós, ka trescientos le armados u garfios. 3 Menelao xan u unió ti' leti'ob, ka yéetel nuxi' disimulo animó ti' Antíoco, ma' utia'al salvaguardar le lu'uma', sino tuméen tuukultikech ti' u sido nombrado jala'achilo'. 4 Ba'ale' le ajawo' reyes conmovió ti' Antíoco xu'ullsa'al le malvado che'ek'a'an, ka Lisias informó ti' le ajawo' u le máako' ka'ach u causa tuláakal le males, yo'olal le ajawo' tu Bisik Berea yéetel kíinsike', bey u beeta'al ti' le kúuchil je'ela'. 5 yaan ti' le kúuchila' julbil cincuenta codos ka'anilo', Chuup yéetel ta'ano', chi' jump'éel wóolis instrumento ku colgaba tumen tuláakal tu'ux le cenizas. 6 yéetel u je'el máaxake' ku ka' taalaken condenado tumen sacrilegio, wa ka'ach mentik je'el uláak' crimen grave, ti' tuláakal ti' daban kíimili' u patadas. 7 u tal kin tuukul kíim le impío kíimij, ma' yaantal mix peek muknalo' lu'um; yéetel u yéetel tuláakal justicia: 8 tuméen por cuanto ts'o'ok u mentik ya'ab si'ipil mentik kex le ka'ancheo', cuyo k'áak' yéetel ta'ano' ayik'alo'ob te' k'ujo'obo', jk'aamikubaa u kíimil ti' ta'ano'. 9 yéetel le ajawo' taal yéetel jump'éel k óol bárbaro ka altivo in meentik le judíos jach peor u ba'ax ku betaji' te' k'iino'oba' u yuum. 10 ti' le Il a wilej ti' le ba'ala', Judas tu ti' le multitud invocase le máako' áak'ab yéetel k'iine', utia'al u, wa alguna ka'atéen u tin betaj, leti' xan le ayudara, estando ti' le ch'aaj tu beel apartados ti' u ley, ti' u lu'umil yéetel u k'ujo' templo. 11 yéetel u ma' permitiría ti' le kaajo' ka ts'o'ok u sido jump'íit reconfortado, wayak'bil sujeto ti' le naciones blasfemas. 12 ka habiendo u meentik le ba'ala' tuláakal múuch', ka rogando le máako' misericordioso yéetel llanto yéetel ayuno, ka postrados te' lu'umo' ichil óoxp'éel k'iine' Judas, habiendo le exhortado, ti' leti'ob tu estuvieran preparados. 13 Judas, u táan aparte yéetel le nukuch máako'obo', resolvió, Ma'ili' ti' le ejército le ajawo' entrara ti' Judea yéetel tomara u kaajil, jóok'ol yéetel juzgar asunto ti' le batalla yéetel u yáantaj le máako'. 14 yéetel ka' yantalto'on u encomendado tuláakal u le Creador yóok'ol kaab, ka exhortado ti' u soldados ba'ate'el virilmente, tak u kíimile' tuméen le leyes, le templo, le kaajo', le jach yáax yéetel le república, acampó yiknal Modín. 15 yéetel habiendo ts'áaik u consigna ti' le táan mentik kex leti'e': le victoria jach u yuum; Yéetel le xi'ipalalo'obo' asab valientes yéetel escogidos, ok u yáak'abtal tu kúuchil koonol le ajawo', ka tu kíinsaj ti' le campamento jump'éel kan mil wíiniko'ob, yéetel le nojchilo'ob le elefantes, yéetel tuláakal le ku táan yóok'ol. 16 yaan u ts'o'okol llenaron u campamento u sajkil yéetel tumulto, ka tu xíikajo'ob belal ma'alo'ob. 17 le je'ela' tu beetaj sáastale', tuméen protección le máako' tu yáantiko'on. 18 yéetel ka le ajawo' túuntaj u virilidad le judíos, ku dispuso u apoderar u ti' le fortalezas por medio de le política. 19 ka biinij tak Betsur, ku ka'ach jump'éel muk'óolalil le judíos, ba'ale' Leti'e' bin puesto ti' fuga, ka Sa'at u u wíiniko'ob. 20 tuméen Judas ts'o'ok u ts'áaik ojéeltbil ti u le yano'ob ichil u Páaybe'en. 21 Ba'ale' Rodoco, ko'olel te' u ejército le judíos, tu síilaj le secretos ti' le enemigos; Le beetike' u kaaxto'ob, ka ka j- chu'uk, metieron ti' le cárcel. 22 le ajawo' trató yéetel leti'ob tu Betsum tumen segunda ka'atéen, tu ts'áaj u k'ab, tu ch'a'aj le suya, bin, Ba'ate'elnaj xu'ullsa'al Judas, ka bin lúubul a wóol; 23 ti' le tin xikin u Jpiil, ku p'áati' cargo le asuntos Antioquía, táan desesperado, u confundió, k'áat óoltaj ti' le judíos, ku sometió yéetel juró tuláakal yano'ob ichil igualdad condiciones, estuvo de acuerdo con leti'ob yéetel ofreció sacrificios, honró le templo yéetel trató yéetel bondad le kúuchil. 24 ka aceptó ma'alo'ob u Macabeo, ka tu betaj jala'achilo' noj bejo' u Tolemaida ti' le gerrenos; 25 k'uch Tolemaida: le kaajo' entristeció tumen le pactos; Tuméen irrumpieron, tuméen querían anular u pactos; 26 Lisias na'ak le tribunal, tu ya'alaj ku páajchaj tu defensa le causa, persuadió, pacificó, le tu beetaj yu'ubike' ma'alob ka suunaj Antioquía. Bey bin paaxo'ob jool le sajkabo' ka salida ti' le ajawo'. CAPÍTULO 14 1 ken óoxp'éel ja'abo'ob, Judas bin informado ti' u Demetrio ti', paal Seleuco, ka u entrado tumen le puerto u Trípoli yéetel juntúul nuxi' ejército yéetel juntúul nuxi' armada, 2 u apoderó le México yéetel kíins Antíoco yéetel Lisias u protector. 3 jump'éel tal Alcimo, ka ts'o'ok u sido sumo yuum k'iino' yéetel u ka'a contaminado voluntariamente ti' le k'iino'oba' ku ku mezclaban yéetel le gentiles, u yilik ba'ax mixtan u salvar u bey wéet, mix yaantal asab muuk' ti' le k'ujo' ka'ancheo', 4 u taal le ajawo' Demetrio ti' u ja'abil ciento uno yéetel cincuenta, presentando ti' jump'éel corona táak'iin, jump'éel
  • 15. palma yéetel xan u k'ab ba'ax ku usaban solemnemente ti' le templo. Ka bey tu makaj ti' le k'iine'. 5 Ba'ale' habiendo lelo'oba' ts'o'ok ba'ali' u xan u insensata empresa yéetel habiendo sido llamado u tsolxikin tumen Demetrio, ka preguntado bix táan le judíos, ka tu ba'ax pretendían, leti' tu núukaj: 6 le judíos ti' le tu t'aanaj u yaalak' asesanos, cuyo nojchilo'ob le Judas Macabeo, alimentan le k'atun yéetel le sediciosos, ka ma' p'a'atal u le yaano'ob kuxkinko'obi' tu Jets' óolal. 7 Ba'axten seen teene', p'uchta'abi u honra in ch'i'ibalobe', taak in wa'alik ti' le sumo sacerdocio, ts'o'ok in venido bejla'e' waye'. 8 tu yáax kúuchil, u jaajile', tuméen le Bik sincero ba'ax in ba'alo'ob ku pertenecen le ajawo'; Ka tu ka' kúuchil, páajtal utia'al lelo' pretendo le ma'alob in chíikbesik compatriotas: tuméen tuláakal k sukbenilo'ob Kula'an ti' ma' poca nuumyaj tumen le k'axt'aan imprudente ti' leti'ob. 9 Ba'axten seen Jay ajawo', ts'o'ok u wojel tuláakal le ba'alo'oba', kanantikikbaj tumen le patria yéetel yo'osal k sukbenilo'ob, yaan oprimida tuméen tuláakal tu'ux bin le clemencia muestras ti' tuláakal. 10 ka' jo'op' Judas viva, ma' leti' páajtal u le noj ka'ansaje' táan kaajila'. 11 Táantik u t'aanaj ti', ba'ale' uláak' etail ti' le ajawo', ba'ax ku habían puesto en contra de Judas, ensensañaron asab u Demetrio. 12 yéetel llamando inmediatamente ti' Nicanor, ka ts'o'ok u sido yuumil le elefantes, ka nombar ti' jala'achilo' u Judea, ti' tu túuxtaj yaal. 13 ti' tu matara u Judas, ku dispersase ti' le táan yéetel ka u hiciera u Alcimo sumo yuum k'iino' ti' le nojoch templo. 14 túun le gentiles habían huido u Judea u Judas, k'ucho'ob Nicanor ti' rebaños, tukultik le loob yéetel le calamidades le judíos ya'ala'ajobe' u ma'alo'obile'. 15 ka le judíos ku tu mukajo'ob ti' le venida ku Nicanor yéetel u le naciones ku habían levantado xu'ullsa'al leti'obe', ta lu'um yóok'ol u cabezas ka suplicaron le u establecido tu kaajal utia'al Mantats', ka u Mantats' ku yáantik u porción yéetel u manifestación u meyajo'ob. 16 yéetel tumen orden le capitán, ku apartaron inmediatamente ti', ka jnaats'o'ob ti' leti'ob tu kaajil Dessau. 17 Simón, u suku'un Judas, ku ka'a chan nup'a'an ti' le batalla xu'ullsa'al Nicanor, ba'ale' táan jump'íit desconcertado tumen le repentino mak a chi'ex ti' u enemigos. 18 Ba'ale' Nicanor, u le tin xikin le virilidad ti' le táan yéetel Judas, yéetel le je'o' yaan utia'al ba'ate'el tuméen u lu'uma', ma' u atrevió u juzgar u asunto u espada. 19 beetike' tu túuxtaj yaal in Posidonio, Teodoto yéetel Matatías utia'al u hicieran le Jets' óolal. 20 yéetel ka' yantalto'on ch'a'abal jump'éel chowak tsolxikin ti' le respecto yéetel u le capitán ku u ka'ach informado ti' le multitud yéetel u parecía tuláakal táan ta u éejenil, consintieron ti' le pactos. 21 yéetel fijaron jump'éel k'iin utia'al u u reuniesen aparte; yéetel ka llegara k'iin, yéetel u pusieran taburetes utia'al jujuntúulal, 22 Ludas colocó wíiniko'ob armados kak convenientes, utia'al u le enemigos ma' cometieran alguna traición, yo'olal le ba'ax tu beetajo'ob juntúul conferencia pacífica. 23 Nicanor p'áat te' Jerusalén ka ma' tu beetaj Ba'axe' loob, sino u despidió le máako'obo' venía ti' leti'. 24 yéetel ma' taak ka'ach in u Judas u apartara u u meyajo'ob, tuméen yaakunsmaj puksi'ik'al 25 yéetel ti' rogó u casara ka engendrase paalal; ka ts'o'ok u beel, ka estuvo kaajila', ka tu ch'a'aj ti' le kuxtala'. 26 chéen ba'ale' Alcimo, wilik le yaakunaj yaan ichil leti'obe', ka considerando le pactos u máak'anta'al, bin Demetrio ka tu ya'alaj Nicanor ma' yanen ma'alob afectuado yéetel le noj; Le beetike' u ordenado u Judas ti', jump'éel traidor ti' u reino utia'al u ka' taalaken le sucesor le ajawo'. 27 túun le ajawo', enfurecido yéetel irritado tumen le acusaciones wíinik asab malvado, tu ts'íibtaj Nicanor, manifestando yanen jach disgustado yéetel le pactos, ka tsoolik ti' u enviara preso ti' le Macabeo tu láakal wóoli' u Antioquía. 28 le ba'ala' k'uch u xikino'ob Nicanor, u confundió ya'ab ti' yan wéet, ka tu ch'a'aj jach k'aas anulara le artículos ku habían acordado, ba'ale' ma' u le máako' Buka'aj ya'abten mix culpa. 29 Ba'ale' bey ma' u k'axt'aan xu'ullsa'al le ajawo', leti' líik'esaj u k'iinil utia'al u kaxta'al u yúuchul le ba'ala' por medio de le política. 30 Ba'ale' ka le Macabeo tu yilaj u Nicanor comenzaba u grosero yéetel, ka tu u ti' suplicaba asab ásperamente ti' ku acostumbraba wilik u jump'éel conducta jach amarga ma' ka'ach ma'alo'ob, tu laaj múuch'aj ma' pocos ti' u wíiniko'ob yéetel u retiró u Nicanor. 31 Ba'ale' le uláak', sabiendo ti' le política Judas u tu impedía notablemente, j-ook ti' le templo nojoch yéetel k'ujo', ka tu k'iino'ob, ku ofrecían u sacrificios habituales, ku entregaran ti' le máako'. 32 yéetel le juraron ku ma' podían wa'alik tu'ux táan le máako' Yaan máax buscaba, 33 tu jayaj u xno'oj k'abil beya' ti' le templo yéetel tu beetaj jump'éel juramento k'ajlayo': «Wa ma' in entregan u Judas bey prisionero, Teene' derribaré le templo u yuum tak le lu'umo', derribaré le ka'ancheo' yéetel erigiré jump'éel templo notable u Baco. 34 ka' a t'aano'obo', bin. Túun k'iino'ob tu ch'úuyajo'ob k'abo'ob ka'an, ka rogaron le Mantats' u sido defensor u sukbenilo'ob, wa'alik k'ajlayo': 35 teech, Jay máako' tuláakal ba'alo'ob, ku mina'an teech necesidad mix ba'al, quisiste u templo a morada wayak'bil ichil to'on. 36 bejla'e', je'elo'oba', Jay santo máako' tuláakal santidad, mantén Mantats' inmaculada le naja' ma' bin purificada, ka muuts' tuláakal chi' injusta. 37 ka j-acusado tu taan Nicanor jump'éel tal Razis, juntúul le nukuch máako'obo' Jerusalén ti', amante u compatriotas yéetel máak Jach ma'alob reputación, tu yo'olal u bondad bin u llamado yuum le judíos. 38 tuméen ti' le yáax k'iino'oba', ka ma' u mezclaban yéetel le gentiles, u sido acusado ti' judaísmo, ka u atrevió u ts'áabal ti' talamilo'ob u wíinkilil yéetel u kuxtal yéetel tuláakal vehemencia tumen le yóokol k'uj le judíos. 39 Nicanor, queriendo declarar le odio chi' le judíos, tu túuxtaj yaal asab u quinientos wíiniko'ob k'atun utia'al t'aba'al u. 40 tumen tuukultikech u le take' tin betaj ya'ab loob ti' le judíos. 41 yéetel ken u multitud tu yóotaj ch'a' le julbil naajo', ka tu forzar violentamente le joolnajo' exterior, ka tu u trajesen
  • 16. k'áak' utia'al u yeelel le, leti'e', dispuesto u apresado tuméen tuláakal tu'ux, lúub yóok'ol u espada; 42 Prefirió u kíimil varonilmente Ma'ili' u lúubul tu k'ab le impíos utia'al u maltratado uláak' kin tuukul ma' ka'ach digna u noble cuna. 43 ba'ale' fallando u jaats' tuméen le wóoli', yéetel le multitud xan u precipitó jóol, corrió audazmente ti' le muralla yéetel u tu'ux varonilmente ichil le asab densos ti' leti'ob. 44 Ba'ale' leti'obe' ku apresuraron retroceder, ka habiendo u meentik jump'éel kúuchil, leti' lúub chúumuk le vacío. 45 ba'ale' ka láayli' u múusik' ichil leti'e', inflamado u ira, liik'; Ka kex u k'i'ik'el brotaba bey chooj ta'an ja', ka u heridas jach graves, ba'ale' corrió chúumuk le multitud; ka wook yóok'ol jump'éel roca escarpada, 46 le kéen ts'o'ok u ti' u acabado k'i'ik'el, Koots le entrañas, ka uk'ik le yéetel ambas k'abo'ob, le tu'ux yóok'ol le multitud, yéetel invocando le máako' u kuxtal yéetel le pixano' utia'al u u le devolviera, bey kíimij. CAPÍTULO 15 1 Ba'ale' Nicanor, u le yojeltik ku u u Judas yéetel u compañía yano'ob ichil le fortalezas Samaria, resolvió u atacar le le sábado ma' Ba'axe' talamilo'ob. 2 Ba'ale' le judíos ku yiliko'ob obligados bin yéetel a'alab: "Ma' destruyas uts j kalbach ka bárbaramente, sino honra tu k'iin u le ba'ax tuláakal ku yilik, honra yéetel santidad asab u Sáansamal ya'ab k'iino'ob". 3 túun le miserable asab desagradecido tu k'áataj: wa yaan jump'éel Poderoso ka'anal, ka u ordenado u guardara u k'iin u chan je'elel. 4 yéetel ka a'ala'ab: yaan ka'anal juntúul máak viviente yéetel poderoso, ka tu u guardase séptimo k'iin, 5 ka tu ya'alaj le uláak': xan teen poderoso yóok'ol le lu'umo', ka mando ch'a' le armas ka meentik le negocios le ajawo'. Ba'ale' ma' logró u hiciera u malvada voluntad. 6 Nicanor, yéetel nuxi' orgullo yéetel altanería, resolvió u erigir jump'éel monumento público ti' u victoria yo'osal Judas yéetel le táan yéetel leti'. 7 Ba'ale' le Macabeo Mantats' confió ti' u le máako' tu ayudaría. 8 tuméen le ba'ax exhortó tu kaajal tu ma' temiera u venida le naciones xu'ullsa'al leti'obe', sino u recordara le áantaj ku te' k'iino'oba' pasados ts'o'ok u k'a'am ka'an, ka tu u bejla'e' esperara le victoria yéetel le áantaj ti' leti'ob vendría ti' le Todopoderoso. 9 ka consolándo le yéetel le ley yéetel le profetas, ka acordando le ti' le batallas ka'ache' habían ganado, le alegró asab. 10 yéetel habiendo alborotado u mentes, ti' leti'ob tu ts'áaj u k'uben, ye'esik ti' leti'ob beyo' tuláakal le falsedad le naciones, yéetel le incumplimiento le juramentos. 11 ka armó u jujuntúulal leti'obe', ma' tanto yéetel escudos yéetel julte'ob, bey yéetel le t'aano'obo' cómodas yéetel ma'alob; yéetel ku ts'o'okole' ti' leti'ob tsikbaltaj junp'éel wayak' digno u beel creído, bey ka'ach u sido, ku ti' leti'ob alegró ma' jach. 12 ka táan u bin u visión: u Onías, ku ka'a sido sumo yuum k'iino', máak virtuoso yéetel ma'alob, reverendo ti' le tsikbal, uts ti' le a, ma'alob hablado xan yéetel ejercitado tak ti' tuláakal le ti'its le virtud, líisik k'abo'ob, oraba tuméen tuláakal u wíinkilal ti' le judíos. 13 jaajile' le ba'ala', Chíikpaj u ti' jump'éelili' kuchil-bix ken juntúul máak cabellos grises yéetel jach glorioso, ku ka'ach ti' jump'éel majestad maravillosa yéetel excelente. 14 ka tu núukaj Onías, wa'alik: lela' le amante Suku'untsilo'obe', ku ora ya'ab tuméen le kaajo' yéetel tuméen le kaajo' santa, es decir Jeremías, profeta yuum. 15 túun Jeremías, Kin nikkúunsik u xno'oj k'abil beya', tu ts'áaj u Judas jump'éel espada táak'iin, ka ts'áaik u le tu ya'alaj beya': 16 uk' le espada kili'ich, siibal K'uj, yéetel le herirás ti' le adversarios. 17 Consolados tumen le t'aano'obo' Judas, ku ayik'alo'ob Jach ma'alob, ka capaces u inmover le le je'o' yéetel u animar u puksi'ik'al le xi'ipalalo'obo', determinaron ma' acampar, sino atacar le yéetel to'on jolkanil, ka juzgar asunto yéetel to'on jolkanil, tuméen le kaajo', le santuario yéetel le templo yano'ob ichil talamilo'ob. 18 tuméen u kanáanil yaan u u ko'olelo'obo', u paalal, u láak'o'ob yéetel u u naab ka'ach u mix k'a'abéet ti' leti'ob; Ba'ale' le mayor yéetel noj bejo' sajkil ka'ach tumen le k'ujo' templo. 19 mina'an le yano'ob ichil le kaajo' ku preocuparon ti' u asab chen, preocupados tumen le ba'atelil exterior. 20 yéetel ka láaj miraban ba'ax ts'o'ok u beel le prueba, yéetel le enemigos ts'o'ok u habían acercado, yéetel le ejército táan ti' orden, yéetel le bestias convenientemente colocadas, yéetel le jinetes puestos ti' xiik', 21 El Macabeo, wilik u llegada le multitud, yéetel le kúuchilo'ob armas preparadas, ka u fiereza le bestias, tu jayaj k'abo'ob tak ka'anal, ka tu tu payabtaj le máako' meentik ts'ono'oto'obo'jump'éel, sabiendo ti' le victoria Ma' tal tuméen le armas, sino u, kex ti' parezca ma'alob, u ts'aik ti' le ku dignos. 22 Ba'axten seen ti' u payalchi' tu ya'alaj k'ajlayo': Jay máako', teech enviaste yaan a pixamech te' k'iino'oba' Ezequías ti', ajawo' u Judea, ka ta kíinsaj ti' le ejército Senaquerib ciento ochenta yéetel jo'op'éel mil. 23 Ba'axten seen bejla'e' xan Jay máako' le cielos, túuxta'al jump'éel pixamech ma'alob ti' tu táan Jaajal to'on utia'al u teman yéetel ti' leti'ob espan; 24 yéetel yo'olal u muuk' a k'ab ken aterrorizados le ku talo'ob xu'ullsa'al a kaajal santo blasfemar. Ka bey ts'o'okok. 25 túun Nicanor yéetel le táan yéetel jnaats'o'ob yéetel trompetas yéetel cánticos. 26 ba'ale' Judas yéetel u compañía respondieron ti' le enemigos yéetel invocaciones yéetel nook'o'ob. 27 ti' modo u, ba'ate'el yéetel u k'abo'ob yéetel payalchi' yuum yéetel puksi'ik'al, j-ma' bey u treinta yéetel jo'op'éel mil wíiniko'ob, tuméen tuméen le aparición yuum bino'ob jach animados. 28 Terminada le batalla, volvieron yéetel ki'imak óolil yéetel supieron ku Nicanor yacía kimen ti' u arnés. 29 túun lanzaron juntúul nuxi' yawat yéetel jump'éel juum, alabando ti' le Todopoderoso ti' u kajnáalo'ob t'aan. 30 Y Judas, ku Mantats' bin le noj bejo' defensor le k'at antaj mentik, tuukulo'oba' ti' u wíinkilal bey ti' u pool, ka u mantuvo u yaakunaj ti' u compatriotas ichil tuláakal u kuxtal, tu ch'ak pool yéetel u k'ab Nicanor yéetel u keléenbal, ka bisik le Jerusalén. 31 te'elo', waye' convocó le u u sukbenilo'ob, ka tu ts'áaj k'iino'ob ti' tu táan Jaajal le ka'ancheo', ka tu t'anik le iik'o'ob le julbil naajo',
  • 17. 32 yéetel ti' leti'ob tu ye'esaj u vil pool Nicanor, yéetel u k'ab le blasfemo, ku yéetel soberbia jactancia u extendido xu'ullsa'al le k'ujo' templo ti' le Todopoderoso. 33 yéetel ka' yantalto'on u k'oosik le t'aano' le impío Nicanor, tu ba'ax ku le dieran ti' ts'iit ti' le aves yéetel u colgaran u galardón u locura ti' tu táan Jaajal le templo. 34 yéetel jujuntúulal alabó le máako' glorioso tak ka'anal, wa'alik: Bendito je'el le u guardado u kúuchil ma' mancha. 35 ka colgó u pool Nicanor ti' le julbil naajo', señal evidente yéetel manifiesta utia'al tuláakal le socorro le máako'. 36 ka ordenaron ti' tuláakal, yéetel jump'éel nu'uk meenta'ab común, ku ts'áabal mix cha'abak máan ti' le k'iine' ma' solemnidad, sino u celebraran le k'iin trece ti' le wi'inal duodécimo, ka tu t'aan siria u k'aaba' Adar ti', le víspera u k'iin u Mardoqueo. 37 bey úuch yéetel Nicanor, ka tak túun le hebreos yaanchaj le kaajo' ti' u páajtalil. Ka waye' yaan in ts'o'oksik. 38 yéetel wa ts'o'ok in obrado ma'alob, ka bey ichil le k'ajláayo', ku deseaba; Ba'ale' wa ts'o'ok in meentik u kin tuukul escasa yéetel mezquina, ba'ax ts'o'ok in tsáayak chukpachtik. 39 tuméen je'el bix perjudicial yuk'ik vino wa ja' ti' solas; Ka je'el bix le vino mezclado yéetel ja' book yéetel deleita t'aane', bey xan u t'aan finamente enmarcada deleita le xikino'ob ti' le a xooke'ex le k'ajláayo'. Ka waye' wáaj jump'éel ts'o'okol.