SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 199
Descargar para leer sin conexión
Solucionarlo de Análisis Matemático por Deminovich tomo I, lli
Solucionarlo de Análisis Matemático por G.Berman, tomo I, II, III
Solucionarlo de Matemática Aplicada a la Administración y Economía por
E.WEBER.
Solucionarlo de Leithold 2da. Parte.
Geometría Vectorial en R2
Geometría Vectorial en R3
WWW.SOLUCIONARIOS.NET
WWW.SOLUCIONARIOS.N ET
Eduardo iiplno# i Rumo«
Urna hmi
w «
Mam
«• «««
SOLUCIONARIOS
UNIVERSITARIOS
WWW.SOLUCIONARIOS.NET
ANALISIS MATEMATICO II
S O L U C IO N A R IO D E M ID O V IC H
T O M O I I
CO
W n
n - 
♦ IN T E G R A L IN D E F IN ID A
♦ IN T E G R A L D E F IN ID A
♦ IN T E G R A L IM P R O P IA
♦ A P L IC A C IO N E S
E D U A R D O E S P IN O Z A R A M O S
WWW.SOLUCIONARIOS.NET
INDICE
C A P Í T U L O IV
INTEGRAL INDEFINIDA
Pag.
1.1. Reglas Principales para la Integración. 1
1.2. Integración mediante la Introducción bajo el Signo de la Diferencial. 8
1.3. Métodos de Sustitución. 45
1.4. Integración por Partes. 57
1.5. Integrales Elementales que contienen un Trinomio Cuadrado. 79
1.6. Integración de Funciones Racionales. 88
1.7. Integrales de algunas Funciones Irracionales. 116
1.8. Integrales de las Diferenciales Binómicas. 129
1.9. Integrales de Funciones Trigonométricas. 134
1.10. Integración de Funciones Hiperbólicas. 157
1.11. Empleo de Sustitución Trigonométricas e Hiperbólicas para el
Cálculo de Integrales de la forma JR(x, Vax1 +bx +c)dx. 161
’ 1.12. Integración de diversas Funciones Trascendentes. 167
1.13. Empleo de las Fórmulas de Reducción. 176
1.14. Integración de distintas Funciones. 180
C A P ÍT U L O V
LA INTEGRAL DEFINIDA
2.1. La Integral Definida como Limite de una Suma. 218
2.2. Cálculo de las Integrales Definidas por Medio de Indefinidas. 223
2.3. Integrales Impropias.
234
2.4. Cambio de Variable en la Integral Definida.
248
2.5. Integración por Partes.
261
2.6. Teorema del Valor Medio.
268
C A P Í T U L O V I
.3 1 ,.
[A PLIC A C IO N ES DE LA INTEGRAL DEFINIDA
3.1. Areas de las Figuras Planas.
276
3.2. Longitud de Arco de una Curva.
310
3.3. Volumen de Revolución.
325
3.4. Area de una Superficie de Revolución.
347
3.5. Momentos, Centros de Gravedad, Teorema de Guldin. 357
3.6. Aplicaciones de la Integral Definida a la Resolución de problemas
de Física.
377
Integral Indefinida
1
C A P Í T U L O I V
4 . I N T E G R A L I N D E F I N ID A .
4.1. REGLAS PRINCIPALES PARA LA INTEG RACION.
0 F '(je) = / ( x) entonces j"f(x)dx = F(x) +c , c constante.
( 2 ) J kf(x)dx = k j / ( x)dx, * es una constante.
@ J(/(jc)±g(x)<¿x = jf(x )d x ± ^ g (x )d x .
© Si J /( x > k = F ( x ) + c y u = y W . se tiene: ^ f ( u ) d u - F ( u )
TABLA DE INTEGRACION INMEDIATA.
Sea u una función de x.
© J ^ = 1 „ | „ | +C © J ^ T = r rc ,8 ,7 )+ c
2
Eduardo Espinoza Ramos
1031
J u 2 +a
du
y[a2- u 2
audu = -
■=are. senf u '
+c = -are. eos
-+c , a > 0
+ c, ;a > 0
10) e udu= eu +c
J
12) Ieosu du = senu+c
J = ln(w+ y¡u2+a)+ c ,a ? í0
J
J ln(fl)
^szn(u)du =-cos(m)+c (l2) j"
jtg u d u = —ln|cosw|+c =lnjsecMj+C! ^4) tgu.du = ln|senm|+c
Jsec u.du = tgu +c Jcsc2u.du = -ctg u +c
Jcscu.du =lnjsec¿¿+tgu +c (l^ jcscu.du = Lncscu-clgu +c
Jsenh(M)rf«=cosh(«)+c @ Jcosh(M)¿K =senh(«)
jc s c 2h(u).du = ctgh(u)+c @ Jsec2h(u)du = tgh(n)
Hallar las siguientes integrales, empleando las siguientes reglas de integración:
J
)+c
)+c
I5a2x2dx
Desarrollo
Integral Indefinida 3
1032
1033
1034
1035
1036
(i6x2 +8jc+ 3)dx.
Desarrollo
(6x2 + 8* + 3)dx = 6J x2dx + 8J xdx + 3J dx +c = 2x* + 4x2 + 3x
x(x +a)(x +b)dx
Desarrollo
+c
í<
C i ? x a +b 3 ab 2 í
x(x +a) (x +b)dx= (x 3+(a+b)x2+abx)dx = — +- — x +y * +c
(a +bx^)2dx.
Desarrollo
=I<
(a +bx3)2dx = I (a2 +2abx3+b2x6)dx = a2x +Y x* + ^ - j- +c
J2px dx.
Desarrollo
¡2 7 xd x = V 2^ JxU2dx = ^ 3/2 y¡2p +c = x j l f x +c
<fx
Desarrollo
4 Eduardo Espinoza Ramos
1037
1038
1039
1040
I
 - n
(nx) n dx.
Desarrollo
P P j p l l í i
I(nx) n d x =  u n — = —I m" du = (nx)n +c
í
(a2,3- x 2/3)3dx.
J ( a 2/3 —x2/3)3dx = j (a2—
Desarrollo
3a4/3x2/3+3a2/3x4/3- x 2)dx
2 9 4/3 5/3 9 2/3 7/3 X 3
= a x — a x +—a x ----- +c
5 7
J (yfx + 1) (x -  [ x +)dx.
Desarrollo
J"(%/3c-H1)( x -  f x +)dx = j í * 3' 2 +i)dx = ^ x 5/2 +X +C= —^ - J x +x +i
J
(x2 + )( x2 - 2 ) j
---------------- dx
3^7
Desarrollo
J U+l)^ _ 2)dx = ~ l ^ 2 dx =J (*10/3- X 4'3- 2 x-2,3)dx
Integral Indefinida
= — X4y¡X-----x2fx~6yjx +c
13 7
1041 i
T x
Desarrollo
.m „n2 2« r íü d 2m+2n~1 £2=*
(x 2 - 2 a: 2 + jc 2f U m- xn)2 ,f jc2"1- 2jtm+n + *2n f
J— ----7i-- dxi
2x2m4~x Axm+n4~x 2xln4~x
4m +1 2m +2n +1 4« +1
1042 4 x f_ dx
yjax
Desarrollo
+ c
f-
f(V a-V jc)4 d _ f fl2-4ayfax +6ax-4x[ax +x2 ^
J [ax J 4ax
= J [a2(axyin - 4 a +6-Jax - 4 x +x2(ax)“1/2] dx
2x3
= 2aJax - Aax + Ax^fax - 2x2 +— = +c
5yfax
1043
J í ! +7
Desarrollo
6 Eduardo Espinoza Ramos
1044
1045
1046
1047
Í dx
jr2—10
Desarrollo
¡ T T o ' Í T - -
í
dx 1
(Vio)2 2V10
ln
x +Vio
C-VÍO
+ c
¡4 +x2
Desarrollo
Por la fórmula 7 se tiene: | = In Ix +lx2 +4 I+c
J (x +4)
I V8-JC2
t e - /
Desarrollo
X
•---------------= ore.sen (— =■)+ c , resulta de la fórmula 8.
7(272)2-* 2 2V2
J
í
■s/2 +x 2 - J 2 - X 2
•Ja-x*
dx
Desarrollo
yj2 +x2 - y ¡ 2 - x 2 JC /J2+X2 y /2 -x 2
dx = f ( ^ 2 V 2 -* 2
» V^4-X4 V 4 - r4
dx
= f~ 7 = = = ~ Í * - = are. sen Ln x +y¡2+x2
J y í ^ x 2 J J 2 Í X 2 V2
+ c
por fórmulas 7 y 8.
Integral Indefinida 1
1048 a) 1tg2
J
Desarrollo
r r
J ,8! A»fe = J<Sec! í - Í ) * . l g í - « + c .
b) I tgh2
Desarrollo
Jtgh2 xdx = J(l-sec!Ax)iír = x-tgh+c.
1049 a) 1c tg" xdx.
*
Desarrollo tV v *
[ctg2x d x - J(csc2x -)d x C t g X - j : + C.
b) 1c tgh xdx.
w
Desarrollo
J,,g
1050 ¡3xexdx
Desarrollo
Í3xejrdx= f(3e)*¿c = - ^ -
J J ln(3e)
8 Eduardo Espinoza Ramos
4.2. INTEGRACION M EDIANTE LA INTRODUCCIÓN BAJO
EL SIGNO DE LA DIFERENCIAL.
Ampliaremos la tabla de integración transformando, la integral dada a la forma:
J*f(y/(x)).y/'(x)dx = J f(u)du , donde u = y/(x)
a este tipo de transformaciones se llama introducción bajo el sigilo de la
diferencial.
, , adx
1051 ------
1054
J -J a- x
Desarrollo
sea u = a - x —>du = -dx —>dx = -du
f adx f dx f du , , c
I------ = a I -------= -a I— = —aLn + aLn - aLn ------
J a - x J a - x J u a - .
f 2x + 3
J 2x+l
1052 Idx
Desarrollo
------------
[ l—^ d x f ( - —+ — (— í— ))dx ——x + — Ln | 2x + 3|
J 3+ 2* J 2 2 2x + 3 2 4
f xdx
J a +bx
Desarrollo
f xdx f 1 a , 1 , x a , . , .
I--------= I [------- (--------)]dx —------ —Lna +bx+c
J a +bx J b b a +bx b b
+c
11055 I— + b dx
ax+ ¡5
Integral Indefinida 9
1056
1057
1058
1059
Desarrollo
J ax + l3 J a a a +¡i a a
 ^ d x
J x - l
Desarrollo
2
f X + 1dx = f(x + l + —1— )dx =— + x + 21n |x - l|+ c
J x - l J x - l X
f x2 + 5x + 7 ,
I--------------dx
J x + 3
Desarrollo
f x +^X+'! dx= j*(x+ 2 h—-—)dx = — + 2x + In|x + 3 1
J x+3 J x+3 2
J x - l
Desarrollo
[ x U x 2 + 1 dx= f(x3 + x2 +2x + 2+ - Í -
J x - l J x + l
+c
)dx
í
r 4 r 3
= — + — + x2 +2x + 3 1 n |x -l|+ c
4 3
(a + -~ -)2dx
X - f l
Desarrollo
r b i f 2 2ab b~ . , 2 o / 1 1 i ^
I (a +------ Y dx = (a- + ----------------------------+ -----T)dx - a x + 2aMn | x - a |
-
+ c
J x - a J x - a (x -fl)“ x ~ a
10 Eduardo Espinoza Ramos
1060
1061
1062
J X dx
(jt + 1)2
Desarrollo
sea u = x + 1 => du = d x , x = u - l
 ~ T du= f(~— =ln|w|+—+c =ln|* +l|+ ——+c
i (JC+ 1)2 J u2 J U u2 u x +l
f bdy
JVw
Desarrollo
Sea u = 1 - y => dy = - du
J =b ~y^ll2(iy=~bju~ll2(lu = ~2bu1'2 +c = -2by]l-y +c
JVa-bxdx.
Desarrollo
Sea u - a - bx => dx = ~ —
b
f s¡a-bxdx= fwl/2(-^ -) = - - u m du = - — u>fü+c =- — (a-bx)Ja-bx
J J b b j 3b 3b
+c
1063 dx
Desarrollo
Integral Indefinida 11
1064
1065
1066
1067
f - ¡ J L = d x = í(x 2 + i r 1/2^ = u~U2 — = yfu+C = J x 2 +l+c
J V 7 7 T J J 2
fy/x + lnx
J X
-dx
Desarrollo
Cyfx+lnx, f. 1 ln * , 0 r , ln x
- ----------dx= l(-pr + ----- )dx = 2 ^ x + —— +c
J X J yjx X 2
Í —
J 3x2 + 5
Desarrollo
í —t — = í r f X— = —J —¡=arctgC ^-) +c =-^=arctg(x í^) +c
J 3x +5 J (J3x)2 +(J5)2 S S ¡5 %/I5 V5
f dx
J7*2 +8
Desarrollo
dx j*______dx______- ^ * in i V7jf —2>/2
1x2 -8 J (V7x)2-(2>/2)2 y¡l 4V2 J lx + 2 ^ 2
dx _ ,
--------------------- - ; 0 < b < a
(a +b )- (a -b )x
+c
Desarrollo
dx 1 f yfa—bdxf dx = r dx 1 f __________________
J (a +b)-(a~b)x2 J (Ja +b)2- ( J a - b x ) 2 J (Ja +bj2-(-J a - b x )2
1 . yja+b + sja—bx .
~ln ,----- ---- f = = - +c
2yja-b.¡a +b la +b - y/a-bx
12 Eduardo Espinoza Ramos
1068
1069
1070
1071
1 . . yfa + b + y ja -b x .
In |-----------— | +c
2yja2 - b 2 Ja + b -->J a - b x
r
x2dx
x 2+2
Desarrollo
I
x3dx
~2 Fa - x
Desarrollo
f x3dx f
J
Jt2- 5 x + 6
2 2 2
/ x v f x a t o .
(* + ~ -----= -(— + — In | jc - a |) + c
x~ - a 2 2
i x2 +4
dx
Desarrollo
Cx2 - 5 x + 6 j f 5 x - 2 f 5x 2
I — 1 ~ 7 ~ ( 1 — r ~ ; ) d x = I * 1 — 2 — + ~ i — ) d x
J x + 4 J x + 4 J * +4 x + 4
f dx
JyJl +Zx2
= In | *2 + 4 1+arc.tg(—)+ c
2 2
Desarrollo
2yfldxr dx f - 1 f
j yll + Sx2 j yjl + (2y¡2x)2 2¡2 Jy¡7 + (2^/2x)2
Integral Indefinida 13
1072
1073
1074
= 1 Ln 12- 2x+ 7 +8jc2 | +c , por la fórmula 7
2v2
Í
dx
yjl - 5 x 2
Desarrollo
r dx _ j*______dx _ 1 |* '¡5dx-------=-^=arcsen(^í) + c
J 3* -2
Desarrollo
yftdx
1 , , . 5 . .y¡3x-y¡2 ,
= -ln 3jc2 - 2 ----- r - r ' n H r ----- /x l+c
3 2>/3.V2 ¡3x + yj2
oHonr,a»q
1 , I , 2 T I ^ i„ | ' f i x
=—In - 2l-2^ lnl ^ +V2
+c
Í
3 - 2x ,
dx
5x +7
Desarrollo
f = 2 f f Ü Ü L = - i l n 15^ + 71+c
J5jc2+7 SJ 5Jí!+7 5V7 ^7 5.X _
5 5
3 arctg(^ x) - ^ In 15x2 + 7 | +c
>/35
14 Eduardo Espinoza Ramos
1075
1076
1077
1078
J
3.x:+ 1
dx
lsx2 +1
Desarrollo
( - * 2 L d x . 3 [ ' t b + ( * = 1 f i f Vm.
Jyj5x2 +l J s]5x2+l J yj5x2+l 10 J y¡5x2 +1 S J ^(y¡5x)2 +1
- j  l 5 x 2 +1 + ~ L n yÍ5x+y¡5x2 + 1 1+c
5  5
I
x +3
-dx
s ¡ J ^ 4
Desarrollo
i r ? ' dx +3 í ------- = V-*2 - 4 + 31n | x +yjx2 - 4 |+c , por la fórmula
j  x - 4 J y jx 2 - 4
í x2 - 5
Desarrollo
f ^ - = i f — —ln |x 2—5|+ c
J a:2 - 5 2 J x —5 2'
J2jc2 +3
Desarrollo
J a x +b
1079
Desarrollo
Integral Indefinida
1080
1081
1082
1083
) a 2x2 +b2 ) a"x +b" J a2x2 +b2
1 , 9 o » ? i 1
= — ln |a 'jr + ¿ r |+ —arc.tg(— ) + c
2a a b
f jcdx
J 4 7 ^ 7
Desarrollo
(* xdx _ 1 f 2xdx _ J_
JVa4-*4_2j^4_;c4"2
2
= -^arc. sen(— ) + c
úT
J i « 6
Desarrollo
„2 ,
fiL * L = f A </Y- = l f J £ ^ = IarctgU 3) + c
J l + x6 J l + U 3)2 3 j l + (x ) 3
j" x2dx
JVTm
Desarrollo
f x 1 f 3a = -ln | x3+ ¡xb - l | + c , por la fórmula 7
j V*6- l 3J V(;t3)2-1 3
f jares'
J vT :
arcsen* ,
dx
x2
J S p * =| <arcsenJ.
Desarrollo
dx
16 Eduardo Espinoza Ramos
donde u = arcsen x => du =
2
í
¡ —X
- 2 - 2
u2du = —u 2 +c =—(arcsen x)2 +c
3 3
f arctg(~)
1084 --------é~dx
4 +x2
Desarrollo
f arctg(^) j f 2arctg(^) j f x 2dx arctg2(
” t C
1085
l+ 4x2
Desarrollo
f Jr-7arctg2Jr d,j = 1 f j £ * i f (arclg 2 f) 3 - i *
J 1+ 4x2 8 J 1+ 4* 2 Jl + 4x2
3
= -ln |l + 4jt2 I--(arctg 2 x )2 +c
8 3
1086
h
dx
yj(l +x2) ln(x + Vi + x2)
Desarrollo
f ■ ^ ,____ - ¡IM x + J u x 1)] ------
J y/(l +x2)ln(x+Jl +x 2) J v l + x
Integral Indefinida 17
1087
1088
1089
1090
donde u = ln(x + vi-+x2) => du
dx
ll +x 2
+ x2 ) + c2du = 2fü + c = 2jn(x + yfl
J ae~mxdx
Desarrollo
du
Sea u = -mx => dx = -----
m
ae-mxdx = a fe“(-—)=- - e udu = - - e u
J J m m J m

+c = - - e~mx+c
m
42~3xdx
Desarrollo
du
J 42 3^<íjc= 16J"4 3xdx, sea u = -3x => dx = -'-
16 4“ -4 2.4~3* 42~3*
J (e ' ~e~')dt- j e ' d t - je~'dt - e ’ +e~'
3 ln(4) 31n4 31n4
-+c
)dt
Desarrollo
+ c
m *
I (ea +e a)2dx
Desarrollo
18 Eduardo Espinoza Ramos
1091
1092
1093
1094
m x x m 2 x 2 x 2 x 2 x
i (ea +e a)2d x - I (e a +2 +e a )dx = ^ e a +2 x - ^ e a +c
2 2
-x ,_^2
-dx
f (ax ~bx)2
J axbx
Desarrollo
2 (■ 2* ^„x<x..2x
 ^ x - b± d x = dx= f((a- y - 2 + £ Y ) d x
J axbx J a'bx J b a
¿ Y i - ) x j fl b
- b _ +^ — - 2 x +c = ± r - ( £ ) x + (-)x) - 2 x +c
ln(—) ln(—) 'n a ~ hlb b a
b a
[ alX~ XA
J - J T *
Desarrollo
3 x x
i x X „ y 2 o y
— + ------- +c
In a In a
f a -1 f , a 1, f . y -§ w 2a
_ _ r f * = ( - = — -j=)dx=  ( a 2 - a i ) d x = - .~
j ¿ Y J y f c 7 7 J 3 lr
Je + ^ x d x
Desarrollo
Sea u = -(a'2 +1) => du = -2x dx => xdx = ~ —
2
Je~^+l)xdx = Je  ~ ) = — fe^du = ~  eU+ c = _ ^ " (Jrí+1>+c
I*.7* <£t
Desarrollo
Integral Indefinida 19
Sea u —x~ => du = 2xdx => xdx = —
2
í x.lx dx = [ 7 ^ ^ = Í7“— = - Í 7 " d « = - —
J J J 2 2 J 21n('
1-+c = ----------7 +c
2 ln(7) 21n(7)
l
1095 I 7dx
1
Desarrollo
1 dx dx
Sea u = — => du= — ■? => — = -du
X X X
1096 I 5 ^ —
J e— dx = j e u(-du) = - J eudu = —
dx
T x
_
+ c = - e 1 + c
1
Desarrollo
r dx dx
Sea u = yjx => d u - —=• => 2d u = —j=
2¡x s¡x
{ 5J~xdx =  5“.2du = 2 ( 5“du= —
J V i J J ln(5;
1097 f —— dx
J ex - 
Desarrollo
Sea « = £ * -1 => du = exdx
í C>— -= f — = In | m| +c = In | e* - 1 1+c
J ex- l J «
+ c = — 5 ^ + 0
ln(5) ln(5)
20 Eduardo Espinoza Ramos
1098
1099
1100
bexdx
Desarrollo
, . r . X . dU
Sea u = a -b e => du = -be dx => e dx —-----
b
[(a -b e x)^exd x - [u^ [u^du = ——u^ +c =-^--J(a-bex)3 +c
J J b b J 3b 3b
I
X 1 X
(ea +1y>eadx
Desarrollo
¿ - dx
Sea u = e a + 1 => du = ea — => adu =eadx
a
f - - — f - f - 3a - 3a —
I (ea +l)3eadx = I u3adu = a  u3du =-^-ui +c = — (ea -1)
J
* *
3 +c
dx
2X+3
Desarrollo
f — —f(l— - ) d x = - ( x — — ln12X+ 31)
J 2* +3 3 J 2* +3 3 ln2
+ c
110. l - a ™
J  + a
Desarrollo
Integral Indefinida 21
1102
1103
1104
f axdx 1 f du 1 1 ,
------— = -— ----- ? = -— arctgM+ c =-— arctg(a )+ c
J l + a m a j  + u lna lna
f-J 1-
e~fa¿jc
I+ e~2hx
Desarrollo
Sea u = e hx => du=-be~hxdx => e~bxdx = - —
f <rto<¿r l f á 1 , x 1 , -
h — h — 2’= _ 7:arcts (M)+t: = - T arctg(^ )+c
J 1+e ¿ J 1+ w b b
f-J 1-«
dt
Desarrollo
-e2'
Sea w= e' => du = e‘dt
f e!í/í C du 1, , 1+ u . 1, . 1+ e‘ .
I —= I ----- í- = -ln ----- +c = —l n -------1+c
J l —e J l - u 2 2 1-M 2' l - e''
J sen(a + bx)dx
Desarrollo
Sea u = a + bx => du = b dx => d x - —
b
f r du 1 f
J sen(a + bx)dx = J sen(w)— = —I sen(u)du
= - —cos(«)+c =-icos(« +kO+c
6 fe
22 Eduardo Espinoza Ramos
1105
1106
1107
1108
J
Jt
COS(~7=)dx
v5
Desarrollo
Sea u - -—= =>
¡5
J"cos(-JL)í£t'= J*cos(m)^5í/m = V5j"cos(w)ài/ = 5 sen(«) + c = .5 sen( * ) + c
J (cos(oa) + sen(ax))2dx
Desarrollo
J"(cos(a.v) + sen(ax))2dx - J*(cos(a.v) + sen(<u))~ dx = I (eos (ax) + 2sen(ax).cos(ax) + sen (ax))dx
i
= I (1+ 2sen(ax).cos(ox))cfcc = x — —cos(2<ru)+c
2a
Jcos(Vx). dx
4~x
Desarrollo
r dx dx _ ,
Sea u = y/x => d u = — -¡= => —¡== 2du
2Jx y X
j*cos(Vx).-^- = J*cos(u).2du = 2J eos(u)du = 2sen(w) +c = 2sen(fx)
í
+ c
sen(log x).—
x
Desarrollo
Sea u = logx => d u - ——— => — = ln(10)í/w
ln(10)x a-
Integral Indefinida 23
1109
1110
1111
1112
J senflog x)——= J sen(«).ln(10).dM = ln(10)J*sen(u)du
isen2xdx
= - ln(10) eos (u) + c = - ln(10) eos (log x) + c
Desarrollo
., , ? 1-cos2jc
Usar la identidad: sen x = -----------
Jsen2.xí¿t=j i­
je o s 2 xdx
- cos(2jc) , x sen(2x)
------------d x - --------------- + c
2 2 4
Desarrollo
2 1+ cos(2jc)
Usar la identidad eos x = --------------
2
J*cos2jc</x=J-
í
2 2 4
secz(ax+b)dx
Desarrollo
du
Sea u = ax + b => dx = —
a
[ see2(ax +b)dx = fsec2u — = - | see2udu = - tg n + c = -tg(ox + fc)+ c
J J a a J a a
j c t g 2(ax)dx
24 Eduardo Espinoza Ramos
Desarrollo
Usar la identidad: 1+ c tg 2 x = ese2 x
je tg2(ax).dx = J (csc2(ax) -1 )dx = _ * + c
1113
f dx
sen(-)
Desarrollo
_ x _ , x „ , x ,
Se conoce que sen—= 2sen(— ).cos(— )
a 2a 2a
i — - 
' sen(-) J
dx
2sen(— ).cos(—
2a 2a
> 2 ¡
se c (^ )
2a
sen(— )
2a
dx
- l i
2, X
see (— )
2a
sen(— ).sec(—
2a 2a
-dx = - f
) 2 j
j f sec2( ^ )
1 ‘ 2a dx
Sea u = tg(— )
2a
du = see (— ).—
2a 2a
? JC
De donde se tiene: see (— )dx = 2a dx
2a
Integral Indefinida
25
1114
1115
1116
dx
K
3cos(5x-—)
4
Desarrollo
dx 1 i 5x JT. i
" ------ = — ln|tg[— + - ] |+ c
o /« * * 1 5 2 8
3cos(5x---- )
4
dx
sen(ax + b)
Desarrollo
ax +b ax +b
Se conoce sen(ax + b) = 2 sen( — ).cos( ^ )
f ■ - f
J sen(ox +b) J
dx
,ax +b s ax +b
2sen(—-—).cos(—- )
, r s e c = ( í^ >, . sec(—- — ) , [>sec - > , ,ax+b..
=1f- - - 2— dx= - i- - - -h r dx = - lnltg(— )!+c
2 J sn,(£ £ ± * ) .g ( H ± í, “ 2
J
xdx
~)
Desarrollo
cos2(x2)
26
Eduardo Espinoza Ramos
1117
1118
1119
1120
J*sen(l-jr)í£c
Desarrollo
Sea u = l - x 2 => du = -2x dx => x d x - ~ —
f »J*.ísen(l - x~)dx = Jsen(l - x2)xdx = Jsen
1 f j 1 1 2
J $enud u = —cosu+c = —cos(l-X ) +c
I sen(;t
r -  ) 2dx
sen(xv2)
Desarrollo
J (¡enxv^ ~ 1)2^dX = J (CSC^ ~ 1)2^dX = J (CS°2^(Xs^ )" 2csc(;cV2)+ IWjc
= J (l + c s c « ( ^ ) - _ ^ I A „ _ ^ ctg(^ ) _ _ | ln |,g(^ )|+ c
/ tgxdx
Desarrollo
eos * +cf * * * = f — dx = -ln
J J eos Jf
tg xdx
Desarrollo
c ig x d x = = ln | sen jc| +c
J J senjr
Integral Indefinida 27
1121
1122
1123
1124
1‘W^r )dx
b
Desarrollo
Sea u = — =* dx = (a-b)du
a - b
Jc tg(—^-j-)dx = Jetg a.(a - b)du = (a - ¿?)Jcigudu
X
= ( a - b ) In Isenu | +c = (a- b)ln | sen(------) | +c
a - b
I
dx
,x.
W j)
Desarrollo
r , r f cos(|)
I — — = I ctg(—)dx = I -------- dx = 51n | sen(—) | +c
J t g í í) J 5 J se n A 5tgCj)
J tg(fx). dX
VI
Desarrollo
i— i dx dx ~ ,
Sea z =  x => dz- — => —¡= -2 d z
2yjx yjx
J tg(VÍ).-^ = Jtg z.2dz = 2j tgzdz = -21n | eos z | +c = -21n | eos Vz | +c
JxCtg(A'2v" +1)dx
Desarrollo
28 Eduardo Espinoza Ramos
1125
1126
1127
1128
Sea u = x 2 +1 => x dx ———
2
Jxc tg(x2 + 1)dx = Jrtg(x2 +l)xdx = j c l g u .
du
~2
= i ln | sen u | +c = ^ ln | sen(jr2 +1) |+c
í
dx
sen x.eos x
Desarrollo
f dx f secx , f see x , , , ,
I-------------= I-------dx = I--------dx = ln tgx +c
J sen xcos.r J senx J tgjc
ícos(—).sen(—)
J a a
-)dx
Desarrollo
fcos(—).sen(—)dx = —sen2(—
J a a 2 a
I sen3(6x).cos(6x)í¿v
Desarrollo
Sea u = sen 6x => du = 6 eos 6x dx
J*sen3(6x).cos(6A)¿x - Ju
J
i du u4 sen4(6jc)
— = — + c - --------- — - + C
6 24 24
cos(ax) ,
dx
sen5(ax)
Desarrollo
Integral Indefinida 29
1129
1130
1131
p o s t a d L a * « ,) ) - * .* * « ) * . = — J-+C = --------!¡
J sen (ax) J J a u a a sen
, +c
(ax)
du
donde u = sen (ax) => cos(ax)dx - —
a
I
sen(3x)djc
3 + cos(3jc)
Desarrollo
dz
Sea u = 3 + eos (3x) => dz = - 3 sen (3x) dx => sen(3x)dx = ——
f i E 2 f ^ L = - l f ^ = _ I ln lz l+ c = - i l n |3 + COS(3x) |+c
J 3 + cos(3jc) 3J z 3 3
I
sen*,eos jc .
rdx
Veos2Jt-sen2x
Desarrollo
Se conoce que: sen x.cos x = — ^— y eos x —sen x —cos(2.r)
f senxcosx = ¿ f sen(2*) ^ = 1 f ( c o s { 2 x ) ) ~ 2 sen(2x)dx
J Veos2Jt.sen2x ~ >/cos(2x) 2 J
yJcos(2x)
2 ~
V
1+ 3eos2x sen(2*)dx
Desarrollo
Sea u = l + 3cos2 x => du = - 6 eos x . sen x dx
30 Eduardo Espinoza Ramos
1132
1133
1134
1135
du = - 3 sen (2x)dx ; — y = sen(2x)dx
J*(l + 3cos2x)2,sen(2x)dx = —i j u 2du = ~ u 2 +c = - ^ y j(l +3cos2jc)3 +<
,sec2(—)dx
3
Desarrollo
Sea u ~ tg(~) => 3du = scc2(^)dx
J tg 3(-Í).sec2(^)í¿c = j u 33du = ^u
4 3 a .X.
+ c = -t g (-) + c
4 3
dx
x
Desarrollo
eos2X
f ^ ^ = f(tgx)2.sec2xdx = —tg2(x) + c
J eos" x J 3
í
2
sen (x)
Desarrollo
c c t s 3(x) r - ~ ^ ~
I r---- |c tg 3(x).csc (x)dx = — ctg3(x) + c
J sen (x) J 5
J1+sen(3x) ,
dx
cos2(3.y)
Desarrollo
Integral Indefinida
1136
1137
1138
1139
f l + sen(3.t)¿jr_ f(sec2(3jt)+tg(3.x).sec(3jr))dx =
J cos2(3x) J
tg(3x) | sec(3x) | c
í
(cos(üx) + sen(ax))2
sen(ax)
Desarrollo
r(cos(ojc)+sen(ax)) _ fl+ 2sen(ax).cos(flx) ^
J sen(cijc) J sen(ox)
J (csc(ax) + 2cos(ax))dx = —(ln | csc(ax) - c tg(ax) | +2 sen(ax) + c
f csc3(3x) _ ^
J b - a c tg(3x)
Desarrollo
dU 2 V 1
Sea u = b - a ctg (3x) => du = 3acsc“(3x)í/x ~^¡~csc
f_ £ !£ !2 íL .^ = _L f = ._Lln |u | +c = J-ln |b-- aCtg(3x) |
J /?-actg(3x) 3a J u 3a 3a
J (2senh(5x) - 3cosh(5x))t/x
+c
Desarrollo
f 2 3
(2 sen(5x) - 3cosh(5x))dx = - cosh(5x) - - senh(5x) + c
1senh2 xdx
Desarrollo
32 Eduardo Espinoza Ramos
1140
1141
1142
1143
Jsenh2xdx = J (—i
í
cosh(2*)N,x senh(2x)
H-------------)dx —----- 1--------------1-c
2 2 4
senh(jc)
Desarrollo
d'X = ln | tghí^) | +<~
senh(x) 2
dx
cosh(jt)
Desarrollo
f— —— = f ------- dx - 2 f e— -dx - 2arctg(g*)+c
JcoshU) J  +e2x J l +e2*
i senh(jc).cosh(jc)
Desarrollo
f dx f seeh(x) J Csech2( x ) , , . ,, .
I -------------------- = -------— dx = --------— dx - ln | tgh(x) | + c
J senh(x).cosh(*) J senh(x) J tgh(x)
J
tgh(A‘)¿V
Desarrollo
J"tgh(x)dx = J*Senj^*| dx = ln | cosh(x) | +c
1144 ctgh(x)dx
Desarrollo
Integral Indefinida 33
1145
1146
1147
í c tgh(x)dx = f C° Sh(A)^ = ln | senh(jc) | +c
J J senh(x)
Hallar las siguientes integrales indefinidas:
í ' ^
■x2dx
Desarrollo
J x¡5 - x 2dx = J*(5 - X 2 )5xdx = —^ j*(5 - x2)5(-2 x)dx =
J x - 4* +1
a2)6 +C
Desarrollo
Sea u = x 4 - 4 x +l =$ - = (x3 -l)dx
4
f — - — í— dx = — f — = —ln |m|+c = —ln | a 4 - 4 x + 
J x4 —4jc+ 1 4 J u 4 4
1
+c
A + 5
Desarrollo
f x3dx _ f
J ^ 5 _ J
x3dx 1 ,x A
tg(.-!=)+C
(a4)2 +(y¡5)2 4^5 J s
1148 í xe x dx
Desarrollo
34 Eduardo Espinoza Ramos
1149
1150
j xe x dx =j e x xdx = —i j e u 1 « 1du =—e +c = — e +c
2 2
J 3 -> /2 + 3.í 2
dx
2 + 3*2
Desarrollo
dx
72 + 3*‘J 2+ 3* J 2+ 3* J
Usando las formulas 4 y 7, se tiene:
f 3 - 7 i 7 p ^ _ f dx f Jx
J 2+ 3* J 2 + 3* J V2 + 3*2
= arctg(*^-) - ln | ¡3x + y¡2+3x2 +c
f ¡ L ± d x
J * + 1
Desarrollo
(* - * + 1--- — )dx = -(-*—21n * + 1 +c
* + 1 3 2
Desarrollo
Integral Indefinida 35
1152
1153
1154
1155
f 1-sen*
J * + cos*
dx
Desarrollo
Seaz = x +cosx =» dz= (1 - senx)dx
fj—sen.x_¿x = í — = ln|z | +c = ln|*+eos*|+c
J * +cos* J z
f tg(3*)-ctg(3*)^
J sen(3*)
Desarrollo
fjg(3*)—ctg(3*) _ f(Sec(3^ _ ctg(3x)csc(3*))d*
J sen(3*) J
= - [ln | sec(3*) + tg(3*) | + ---- ——]+ c
3 sen(3*)
J
dx
*ln2*
Desarrollo
f d - = f(lnx) = f«
J * ln ' * J x J
- 2 . 1 1du = — + c ----------1-c
u ln(*)
dx
donde u = ln x => d u - —
*
J
see2xdx
y¡ig2 x - 2
Desarrollo
Sea u = tg x => du= see2 xdx
f see2xdx f du , , r
I — - I —InIu +lu
J s]tg2x - 2 J yju2- 2
2 - 2 | +c = ln | lgx +jtg2x - 2 l+c
36 Eduardo Espinoza Ramos
1156
1157
1158
1159
J(2h----- — )- *
2x +1 2x +1
Desarrollo
f x dx C dx f xdx
J *"+2x2 +1 2x2+1 ~ J2x2+1+ J(2x2 +1)2
= Í2 arctg(W2)--------—— + c
4(2x“ +1)
íasenx eos xdx
Desarrollo
Sea u - a senx => du - a scnx cos x. In a dx => = asenx eos xdx
Ina
f sen* f du 1 asenx
la cos xdx = I -----= ------u + c - -------
J J na lna lna
J* x2dx
J W T 
+ c
Desarrollo
„ 3 , dU ■y
Sea u = x +1 => — = x~dx
3
f X dx f 3 -r 2 . f du 1
I —...-.....- I (x +1) 3x~dx= I u 3 — = —u
J J 3 2
x4
Desarrollo
Integral Indefinida 37
1160
1161
1162
1163
f xdx 1 f 2xdx 1 2
I ,____ = —I —= = = = = = —aresen(x ) + c
J V Í I 7 2 2
íXg2(ax)dx
Desarrollo
tg¿(ax)dx= I (sec~ (a*) -1 )dx = í^ ax'>- x +cJ"tg2(ax)dx = J*(
J sen2('(^r)dx
2
Desarrollo
« , , i 1-cos(2jc)
Por la identidad sen' x ---------------- se tiene:
J sen2(-^)ífa = J -
J
—eosx . x sen*
--------- dx = ---------------hc
2 2
see2xdx
¡ 4 - tg 2x
f see*
Desarrollo
2
xdx
= aresen(-----)+ c
f dx
^ eos(—)
Desarrollo
38 Eduardo Espinoza Ramos
1164
1165
1166
1167
1
y¡ +In x
---------- dx
Desarrollo
Sea u = 1 + ln x => du = l~
x
J Vi + ln x — - J*“
J y fx -l
l 3 - 3 -
3d u - —u 3’ +c= —(1+ lnx)3 +c
4 4
x-1).-
J x - l
Desarrollo
dx „ , dx
Sea z - y j x - l => dz=Jí— => 2dz =-
2yjx~l y jx - l
J*tg(V*-T).-^==== = 2J*tgzdz = -21n(cosz) + c = —2 ln | eos V x-1 | +c
i
xdx
)
Desarrollo
sen(x2)
f xdx1, , , r %l 1 ,,
I-------j - = -In Itg(— ) |+c = - ln(csc(x )- c tg(x2)) +c
J sen (x ) 2 2 2
J
sen(x ) 2
e ^ '+ x ln ü + x V l
1+ x2
dx
Desarrollo
Ce ^ + x W + x ^ + l ^ = f
J 1+x2 X ~ J
. , . e aMgv x ln(l + x2) 1 w
dx = | (------- + --------- - + --------)dx
1+ X 1+ x~ 1+ X
arctot ln (1+ X ~)
= e ° + ------------- + arctg * + c
Integral Indefinida 39
1168
1169
1170
1171
1
sen x -eo s x ,
--------------- dx
sen x + eos x
Desarrollo
Sea u = sen x + eos x => du = (eos x - sen x) dx => -du = (sen x - eos x)dx
f sen x - eos x , f du , , . ,
--------------- dx = I ------= -lnw + c = -ln |se n x + cosx|+c
J senx + cosx J u
í
(1- sen(-~))2
---------
se„< -|)
Desarrollo
,(l-sen (™ ))2
f -----------— — = í( ---- -------- 2 + sen{-^=))dx
sen(-^=) sen(^=)
"72
= V2 ln | fg (~ = ) | -2x - yjl eos(-j=) +c
I
2
x dx
x2 - 2
Desarrollo
f (1+ A-)2
J x(l + x2
dx - 1(1+—^— )dx = x +-^= ln j—— | +c
x —2 V2 x+V2
-dx
x(l + x¿)
Desarrollo
40 Eduardo Espinoza Ramos
1172 j"esen*senlxdx
Desarrollo
Sea u = sen2 x => du = 2 sen x . eos x dx = sen 2x dx
5
Vi"-3^
f 5 -3 * f d* f xdx 5 V3* I------- 7
I ~~r ' ti* = 5 I ..... - 3 I = -=arcsen(——) + V 4-3*
J V4 - 3*2 J V 4 - 3 7 V3 2
f ¿*
Je*+1
1173 f - .5 3A dx
J J 4 -3 r 2
1174
1175
Desarrollo
+c
Desarrollo
f dx f ,
I—----= I------- -í/* = -ln 1+ e ■* +c = -{n(} + e x) - l n e x] + c
J e +1 J l + e
= -[ln |l + eJC|-* ] + c = * - l n |l + e* |+c
h (a +b) +(a-b)x~
Desarrollo
f_____ * ____ _ = _ L f _
J (a +b) +(a-b)x~ a - b j a-
dx 1 1 t
= arctg(~ t )+c
(a +b) +( a - b ) x 1 a - b j a +b |a - b ¡a +b " ¡a+b
1 a ~b.
-arctg(* /------) + c
■Ja2 - b 2 Vfl + ¿
Integral Indefinida
1176 í , e — -dx
1177
£
s¡e2x- 2
Desarrollo
f e ' d x - f - 7=¿ £ = = m |^ + V ¡2^ 2 |+ c
J 4el x - 2 J J(eA)2 - 2
¡
dx
sen(fl.v).cosía*)
Desarrollo
f dx = f sec(^2</* = f Scc2(a- ^ = —ln |tg(ax) | +c
J sen(a*).cos(fl*) J sen(ax) J tg(a*) «
1 2tt? ,
1178 sen(— +yf0)dt
i '
Desarrollo
2Kt 2n ., rj. du
Sea u —-----+ i//n => d u = — dt => dt = T — ~
T T ¿n
j s e n (-^ + 1/ 0)dt = J sen u.T— = ~ J sen u du
eos 11 T , 2tt/
= - r ------ +c = ------ cos(-— +v^0)+ c
27T 2n 1
1179
r rf*
J *(4-ln2.*(4-ln~ *)
Desarrollo
dx
Sea u = !n x => du =—
42 Eduardo Espinoza Ramos
1180
1181
1182
1183
f . f _ * l | „ |i ± ü
J x (4 -ln 'x ) J 4-u~ 4 2 - u
1, , 2 + ln x ,
+ c - —l n --------- +c
4 2 -ln x
. arccos(—)
Desarrollo
dx
Sea u = arccos(—) => du = — — d u = -
2 /l_ ( |) 2 V ^ X 2
-arccos(-) f «2 1 -
I —-j— 2 dx = -  udu = - — +c - — (arccos(—))2+c
J V 4 -r 2 J 2 2 2
í
V4
e~lg1see2xdx
Desarrollo
Sea u = - tg x =» du= —sec2 xdx
J*e~tg'.sec2xdx =-J*eV « = —e" + c = - e _tgA + c
f senx.
J V2- sen4 x
eos .v ,
dx
Desarrollo
,------ ------dx = —arcsen(— =—)+c
V2-sen4* 2V2
dx
sen2.v.cos2*
Desarrollo
Integral Indefinida 43
1184
1185
1186
sen 2*
sen x.cos * = --------
f -------—-------= 4 f — ^
-
= 4 f csc2(2x)dx = -2c tg(2x) + c
J sen2x.cos2x J sen“(2x) J
í
aresen x + x ,
dx
Desarrollo
•x2
¡ ^ x + x d x = ^ l f _ ^ + c
f secx.tgx ,
J i 2.......
J vsec x + 1
Desarrollo
f secx.tgx , f secx.tgx ./2„.,1,„I —</r= I 0 — d x - In jser r+ vsec x + l|+C
J Vsee2x + 1 J y(secx)2+1
I
cos(2x)
dx
4 + cos2(2x)
Desarrollo
f cos(2x)</x f cos(2x) f cos(2x)rfx 1 ^ i ^+ sendx)
J 4 + cos2(2x) J 4 + 1—sen2(2x) J 5-sen2(2x1 4^5 V5-sen(2x)
+c
1187 f — í i
J 1+ cos
Desarrollo
44 Eduardo Espinoza Ramos
1188
1189
1190
f
¡n(x + -Jx2 +1)
Sea a = ln(x + yfx2
Desarrollo
na;- l
+1) => du =
dx
x2
f ln(.v+ n/a" + 1 ) (* /“’J 7 ^ dx f ^ ,
i ------d x - I (n(x +¡x + 1))2 —p------ = I u du —
j v i + x 2 j 7 , ^ 7 J
—■](ln(x + y¡x2 +l))^ + c
3
í jc2cosh(;t3+ 3)<£c
Desarrollo
o 3 -> d u 2 ,
Sea u —x +3 => — = x dx
f 2 , , 3 f , , . du senh(n) senh(x3 +3)
I x cosh(x + 3)d x - I cosh(«)~— = ------— + c = ------ --------
J J 3 3 3
^tgh(A)
+ C
í , dx
cosh“(jc)
Desarrollo
Sea u = tgh x => du = see lr(x)dx
j* -jtglUjr) /• » ~u itghx
I- 1— ,-dx= I 3'gb*.see hx2dx = 13“du = --------- + c --------+ c
J cosh“(.v) J J ln3 ln3
{NIIr*-i
Integral Indefinida 45
4.3. M ETODO DE SUSTITUCION.-
PRIMERO.- SUSTITUCION O CAMBIO DE VARIABLE EN LA
INTEGRACION INDEFINIDA.
Se hace poniendo x = y(t), donde t es una variable y f es una función
continua diferenciable,
f(x)dx = J f(f/(t))xift)dt ... (1)
La función i se procura elegir de tal manera que el segundo miembro de (1)
tome una forma más adecuada para la integración.
SEGUNDO.- SUSTITUCION TRIGONOMETRICA
1 Si la integral contiene el radical [a2 -
x
dx = a eos 0 d0 => 9 = arcsen(—)
a
x se toma: sen 0 = ; x = a sen 0
a
2 Si la integral contiene el radical  x 2 —a2 se toma: sec0 = —, x= a see 0
dx = a see 0. tg 0 d0 : 0 = aresec(-)
a
/x2 - a2
a
46 Eduardo Espinoza Ramos
1191
3 Si la integral contiene el radical 4 a2+x2 se toma: tgd = —
x = a tg 0 ; dx = a see26 d6 ; 9 ~ arctg(—)
a
Hallar las siguientes integrales, utilizando para ello las sustituciones indicadas.
a)
i* dx 1
J x J T ^ . ' x ~~>
Desarrollo
1 A d t A -1
x —- => dx = — —ademas t = —
t r x
dt
-dt 1
xyjx2- 2 J2r2 J V l-2 r2 V2
(V2í)-arccos(v2?) + c
b)
1 V2 /-
-7=arccos(— )+ c, x>J2
V2 x
f dx
Jex +1
x = - ln t
Desarrollo
Integral Indefinida 47
dt
L+ / l+c = -ln  +e~x I+c
J e '+ l J e " ln,+1 J l + í
c) I x(5x2 - 3)7dx , 5x2 - 3 = t
i ‘
Desarrollo
? , dt
5x - 3 = t => jcí/x = —
10
x(5x2 -3 )1dx= f /7- = 4
J J 10 80
(5x -3 )
+ c = ----------— +c
80
f xdx i---- r
d) I , t = J x +
J Vx + 1
Desarrollo
t = yjx+1 => dt= ----7 = = i t = y ¡ X + 1 => X = f2 -1
2y¡X+ 
f eos xdx
e) / ’ 1= sen x
J VI + sen a
Desarrollo
t = sen x => dt = eos x dx
f eos xdx f dt _
J Vi + sen2x J ¡+t~
= InI?+ Vl + r I+c = ln | sen x + + sen2x | +c
48 Eduardo Espinoza Ramos
1192
1193
Hallar las integrales siguientes, empleando para ello las sustituciones mas
adecuadas.
I
x(2x +5)wdx
Desarrollo
t = 2x + 5 => — = dx , x = -- ^
2 2
f x(2x +5)}0dx= f — = - f(/n - 5 t w)dt = - [ - ----- — í“ ]+ c
J J 2 2 4 j 4 12 11
; i ía * ± s F _ ± (2x+ n
4 12 11
I
1 + X
dx
l + yfx
Desarrollo
Sea t - y í x =$ t 2 = x => dx = 2t dt
J 1+ yJX ' J 1+ t J í + 1
T 2 /3 t2
2J ( r - t + 2 - — )df = 2 [ - — + 2 /-2 1 n |f + l|] + <?
= 2[— -----—+ 2[x -2 n |  + [x |] + c
1194 f dx
J xJ2x +l
Desarrollo
Integral Indefinida 49
1195
1196
1197
2 .
i------- i t —1
Sea t = yj2.V + 1 => r = 2 a + 1 ; x = ------ => dx = tdt
f dX - f -y —— = 2 f -y— - In 1 [+c = ln | i * + 1
J x  j 2 x + 1 J r - 1 í - 1 V2 a + 1 - 1
yj2x + 1+ 1 .
+c
- i
2
í
dx
•je* -1
Desarrollo
Sea t = Je' -1 t ~ —e x —1 e x —t +1
2tdt
t2 + 1
e cdx = 2id/ => dx = -
2tdt
f —I— = f ? ± 1 = 2 f f ' = 2 arctg t +c = 2arctg(V?7
J V ^ -l J f J r + l
fln(2x) dx
J ln(4x) a
Desarrollo
ln(2x) = ln x + ln 2 ; ln(4x) = ln x + ln 4 = ln x + 2 ln 2
fln(2x) dx _ j* lnA + ln2 ^ dx _ f ^ ln2 ^dx
J ln(4x) x J l n x + 2ln2 a J l n A + 21n2 x
= ln x - (ln 2) ln |ln x + 2 ln 2¡ + c
f(arcsenx)2 ,
J
Desarrollo
■l) + c
50 Eduardo Espinoza Ramos
Sea t = arcsen x => d t -
dx
v r
1198
1199
f (arcsenr f f 2 /
J J T 7 - 1 ■
í
Vl- x
e2xdx
(arcsen*)3
+c = ---------------í-c
Vex +]
Desarrollo
Sea t 2 = ex + 1 => ex = t2 -1 => exdx = 2rdt
r e2xdx Cf_-
JV77I J r
I
1 ltdt = 2(t- - t ) +c =^-í(r2 -3 ) +c - ~ ^ l e x +(ex
sen xdx
Desarrollo
Sea t 2 = eos * => 2t dt = - sen x dx ; como t 2 = eos *
=> í 4 = eos2 * - 1-sen* *; sen~* = l - í 4
j W « f a = f l z í l . (_2„ d, = - 2 f (1- ,< v , = - 2 ( ,- 4 ) + <' = 7'(>4
J v cosx J t J
= y Veos *(cos2* - 5) + c
- 2 ) + c
5) + c
1200 f y -
J *Vi+*~
Desarrollo
Integral indefinida 51
dt
t.-z-
f - 7 ^ = = í -?==== = - f “7=== = “ In Ir + Ví^+T| +c
j *vtt7 j r r
. i Vi+*2 1, , ,i + Vi+ *2 , . , * .
= —ln |—h----------1-t-c = —ln ¡-------------- ¡+c = ln |------ = = ¡ + c
* * * 1+V1+*2
Hallar las siguientes integrales, empleando sustituciones trigonométricas.
1201
I" x2dx
JVHv
Desarrollo
cos0 = V i-* 2 ; sen 9 = x => dx = cos0d0
fW O .c o s I )^ ¡ 2 e d e ^ f i r ” * * ’)
J V i-* 2 j cose J J 2
de
0 sen 9 eos 9 arcsen* Vi
:-------------------hC= ------------*-------
2 2 2 2
1202
í
x'dx
&
52 Eduardo Espinoza Ramos
Desarrollo
Í2 eos8 - 7 2 - x 2 ; x = ¡2sen9 => dx = Í2cos9d9
í
x dx
y¡2-
2>/2J sen30 d6 = 2V2J (1-
= 2¡2(-
scn} OdO = 2V2 I (l-c o s¿ 9)sen9d9 = 2a/2(-cos0 + ~"-) + c
7 ^ 7 . 2 - x 2 7 T 7 )+ c
V2 2 ' 3V2
1203
I
Desarrollo
x2 - a2
a.tg# = 7x2 - a 2 ; x = a see 0 => dx = a see 0 . tg 0 d0
7 2 -X 2
f 2V2sen30.V2 eos6d0
J V2cos0
Integral Indefinida 53
f jx2 - a2 _ j>aíg0.íisec0.tg0í/0 _ f ^ 2
J x J asec0 J
6 d 6
= « | (see20 - 1)d9 = a tg 9 - u9 + c - jx2 - a 2 - a.are see(—) + c
J a
1204
f dx
J x T T T Í
= 7 ^2 - «2 -a.arecos(—) + c
x
Desarrollo
ctg0 = -¡= L = ; cos0= — 9 = árceos—
7 7 7 1 x a
x = see 0 => dx = sec 0 . tg 0 d0
1205
f — — = fcos0rtg9.scc0.tg0dO - f d 9 - 0 + l -aiccos(—)+ t
J x T ^ T J ~ ~ J
7 x2 +1 ,
— dx
Desarrollo
tg 0 = x => dv = sec2 0rf0. ; sec0 = 7 x 2 +1
1
54 Eduardo Espinoza Ramos
f í £ i . sec= í)< » = r
J X J tg 0 J
J (see0.ctg 0 + see0. tg 0)d6 - J (ese 0 + see0. tg0 )dd
sec0(l + tg~0)úí0
t20
] _eos f)
= ln ¡c sc0 -ctg 0 | +sec0+c = ln| —------ -|+sec0 + c
sen0
- _in | - St'n^-1 + sec0 + c = V*2 + 1 - ln |
1 + C OS0
1206 f -----p------
x2y¡4-x2
Desarrollo
x = 2sen0 => dx = 2cos0d 0 ; j 4 - x 2 = 2eos0
l +Vx^+ l
+c
f— = f — 1
J x2y¡4-x2 J 4sen2
2c°s0 1 f 2 ctg0 J 4-X 2
------------- do = - ese 6 dO = ----- — +c = ------------
0 -2 co s0 4 J 4 4x
+c
1207 x 1dx
Desarrollo
x = sen 0 => dx = eos 0 d0 ; cos0 = V i-* 2
Integral Indefinida 55
1208
1209
J ¡ l - x 2dx = J
0 sen 0.eos 0 aresen x x  ¡ l - x2
2 +*
Calcular la integra! I
-+c = - +c
J V IV T I
Desarrollo
Sea x = sen2 1 => dx = 2 sen t. eos t dt,
2 2
valiéndose de la sustitución x - sen ‘ t .
como x - sen / => sen t ■ Jx t = aresen VI
f — * L _ = f - 2sen '-i— - 1 = 2 f - 2 t + c - 2 aresenVI
J VIVICI J senrVi-sen2/ J sen/.cosí
+ c
jV ? +x2dx
Desarrollo
Empleando la sustitución hiperbólica x = a senh t tenemos:
Va2 + a'2 = V«2 + «2sen2ht = acoshf ; dx = a cosh t. dt
2 f 1+ cosh 2í , a2 , senh2f
J Va2+x2dx = a2J cosh2fdt = «2J -rfí = — (/+-
2 2
)+ r
56 Eduardo Espinoza Ramos
1210
= — (t + senhí.coshO + í' = — ln(x +yja2 +x2) +—4 a 2 + a2 + c
2 2 2
t
, , x v « “+ X“
donde, senh t - —, cosh t = ------------
a a
e' = cosh t +senh t
x +yfa2+x2
í ;
2
x~dx
Hallar I r-------- ; haciendo x = a cosh t
J T ^ a 2
Desarrollo
x = a cosh t => dx = a senh t. dt
f x'dx f a2cosh2í.senhí dt 7 f ,
= I ------------------------= a I cosh t dt
Jyj x2 - a 2 J senhí J
= ° f
+ cosh2í , a2 . senh2í, a2
dt = ——[t +~--------] +c = — [t + senhr.coshí] + c
2 2 2 2
como x = a cosh t => cosh t = —, además
a
^ L , x x"> +x"senhf = „ l + (~ y
V V
V 2 I í 2a + x“ , . x + vx~ +a
e = senn i + cosn i = ---------------- =» t = l n ----------------
a
f x~dx _ a
i J x 2 - a 2
a2 , x +4 x 2 +a2 . xyja2 +x2
[ln i---------------- 1+--------r----- ]+c
I o 7 o L 1 1 „2
ix - a
i2
a
= — ln | .v+ [x~ + a 2 | +—yja2+ x~ +k
Integral Indefinida 57
4.4. INTEG RACION PO R PARTES.-
Fórmula para la integración por partes: si u = vj/(x) y v = <p(x); son funciones
diferenciables, tendremos que:
» »
u dv = uv~ vdu
•
Hallar las siguientes integrales, utilizando la fórmula para la integración por
partes.
1211
J-xdx
Haciendo
u = ln x =» d u - —
x
Desarrollo
dx
dv —dx => v = x
nxdx = A lnx- | x —- = jc.ln* —Jt+ cJ*ln xdx - A‘ln x —J x — - .
1212 Iarctg xdx
Desarrollo
Haciendo
u - arctg x => du =
dv = dx => v = a-
dx
(1+ JC2)
J
r x ¿x i . ,, ?,
arctg a*dx = x. arctg x - I ----- = Xarctg x - —ln 11+ x~ | +c
14"X~
J
1213 aresen a dx
Desarrollo
58 Eduardo Espinoza Ramos
1214
1216
1217
Haciendo
u = arcsen x =$ du =
dx
dv = dx => v - x
arcsen xdx - x. arcsen x -
í
xdx r. 2
= x arcsen x + v i - x +c
xsen xdx
Desarrollo
Haciendo
u - x => d u - d x
dv = eos 3x dx v =
sen3x
í
I;
xcos 3xdx =-
xsen3x fsen3x , xsen3x cos3x
í
-dx -+c
-dx
Desarrollo
Haciendo
u = x => du = dx
II
dx
— =>
i
ex
- - I
dx x 1
J “ 7 ~ ex ex+ C ~
x + 1
-+c
í
x.2 ' dx
Haciendo
Desarrollo
u = x => du= dx
dv = 2 xdx => v = —-
ln 2
Integral Indefinida 59
1218
1219
L 2- ^ = -x .2I - f - 2I ^ = - x . ^ . -
J ln2 J in 2 ln2
P
2~* xln2 + l
+ c = ---------r— +c
In-2 2jrln22
Desarrollo
Haciendo
u = x_ => <ím= 2xáx
c/v = e3xc/x
,3*
V= ■
xe’xdx
Haciendo -
u = x => du= dx
j 3r . edv - e ' dx => v = —
3x
1
r2 0 <*-.3*2„3* > X „3j
x W x = — eJJC- - [
3 3 3 -P
- d x  = - e 3x~ e3* + -------+ c
3 3 9 27
2x 2e3x
e3x 2
- — (9x‘ - 6x + 2) + c
27
2x + 5)e Xdx
Desarrollo
Haciendo
ju = x -2 x + 5 du = 2(x-X)dx
dv = e~xdx => v = -e~x
60 Eduardo Espinoza Ramos
1220
Haciendo
« = * -1 => du = dx
dv = e~xdx => v = -e~
J
(x¿-2 x + 5)e Xdx = -e X(x2 -2 x + 5) + 2 (x -l)(-e x) - 2 e x +c
X
x3e 3dx
Haciendo
= -e~x(x2 +5) + c
Desarrollo
u = x3 => du - 3x2dx
X X
dv = e 3dx => v = —3e 3
e 3dx = -3x3e 3 - J*(3x2)(-3e 3)dx = ~3x3e 3 + 9 | x2e 3dx
Haciendo
u = x" => du = 2xdx
X X
d v - e 3dx => v = -3e 3
J' J’
Haciendo
u = x => d u - d x
X
dv = e 3dx => v = -3e 3
m _ X X X
 x 3e 3dx = -3 x 2e 3(x + 3) + 54(-3x<? 3 -9 e 3) + c
-- X
= -3 x 2e 3(x + 3 )-54e 3(3x + 9) + c = -e~3(3x3+ 9x2 + 162x + 486) + c
X
= —3e 3(x3+3x2 + 54x + 162) + c
Integral Indefinida 61
1221
1222
Jxsen x. cosxdx
Desarrollo
Usar la identidad sen 2x = 2 sen x. eos x
í
x sen x.eos x d x ~ — í x sen 2x dx
2 J
Haciendo
u = x du = dx
dv = sen2xdx => v -
eos 2x
f 1 f N, 1 , x . sen2xN
j xsenx.cosxdlx = —J xsen(2x)dx = —(——cos2xh----- — ) + c
2 2
x . sen2x
= — cos(2x) + ----------ve
4 8
í
(x2 + 5x + 6)cos2xdx
Desarrollo
Haciendo
u = x2 + 5x + 6 => du = (2x + 5)dx
dv —eos 2xdx => v =
sen 2x
i(x‘ + 5x + 6)eos 2x dx =
x + 5x + 6
sen(2x)— | (2x + 5)sen2xdx
2 2 a
Haciendo
u = 2x +5 => du = 2í/x
dv = sen2xdx => v =
eos 2x
i
i
62 Eduardo Espinoza Ramos
i (x2+5X+6)co&2xdx = ^ 5 ± l sen2xA {. ^ l l cos2x + ^ l ) +c
2 2 2 2
2x2 +lOx + l „ 2x + 5
= — --------------sen 2x + ---------- cos2x + c
4 4
1223 j x 2lnxdx
Desarrollo
Haciendo
u = ln x => du ——
dv = x2dx => v = —
1224
f 1.. > / ** i f ** dx x3 , jr3i lu u/< In r - I-------* — ln jc------
J ’ J 3 x 3 9
J ln1x dx
+ c
Desarrollo
Haciendo
M= ln*x => du = 2lnx.
d v - d x => v = x
dx
j l n 2x.dx = xla2 x - jx.2ln x.— = xn2 x - 2J*ln xdx
Haciendo
m= ln x => du= —
x
d v - d x => v —x
ln2x.dx = xln2x-2xlnx+2x+c
Integral Indefinida 63
1225
1226
1227
flnj
J x3
dx
Desarrollo
Haciendo
u = lnx => du
_¿x
X
1-
ll
^18-
=> v =
1
2x2
lnx dx _
2x2 . ! 2x2 X
-+ c
4 x
dx
Haciendo
u = ln x => du= —
x
dv = => v = 2VI
lx
Desarrollo
dx
dx = 2V i ln x - 1 2V i ^ = 2V I ln x - 2J V i y = ^+‘
í
xarctgx</x
Haciendo
Desarrollo
. dx
u = arctgx => du ------- -
1+ x2
dv - x d x => v —
2
Jxarctgx<it =^-arctgx-2 J ——- d x arctgx ^J(1 ^_ x^ dx
64 Eduardo Espinoza Ramos
x2 1 * * + 1 , x
- — arctg*H— atctg*— +c = --------arctg* - —+ c
2 2 2 2 2
1
1228 * arcsen* dx
Haciendo
u - arcsen x => du =
dv = xdx => v = —
Desarrollo
dx
síi^ x 2
dxf ¿ X 1 l C X 2c
I x arcsen xdx =— arcsen*— —¡=
J 2 2J ^ Z x2
Sea x = sen 0 => dx = eos 0 d0
V i-sen29
= f« n ’ #«,»= í í ^ í " , »
-2 ““sen2O.cosOdd
= j sen"t) dt) = j ----—
9 sen20 9 sen9 eos9 arcsen* * v l- * 2
2 4 2
2
Luego: * arcsen xdx = — arcsen * - —(
J 2 2 2
1 arcsen* *Vl - * 2
) + c
arcsen* * r , T
+ -V 1 -* +c
1229 J ln(* + Vi + *2W*
Desarrollo
Haciendo
u = ln(*+Vl + *2 => =
dv = dx => v = *
dx
V1+*2
Integral Indefinida 65
1230
1231
1232
f ln(* + Vi + *2)d* = *ln(* + Vi + *2) - í - /==== zzx]n(x+'h+x2)-'J +x~ +c
J J Vi+*2
í
xdx
en2*
Desarrollo
*cos ec2xdx
Haciendo
íw = * =i> du = dx
líiv = cosec2xdx =£ v = -c tg *
J- A = -c tg * + j c tg * dx = xc tg * + ln | sen * | +c
j sen * J
f xcosxdx
J sen2*
Desarrollo
f * c o s * ^ _ f xcosecxcXgxdx
J sen"* J
Haciendo
u = x => du =dx
dv =cosecx.ctgxdx => v = -cosecx
f.vcosx , f ,
I —dx = -eosecx- I -eosecxdx
J sen * J
X x
= -xcosecx + ln Ieos ecx - c tg * | +c = --------- + ln ¡tg—| +c
sen* 2
íex sen xdx
Desarrollo
66
1233
Eduardo Espinoza Ramos
Haciendo
u = sen x => du = eos x dx
I
dv = e dx => v = e
exsenx d x - e x sen x - j e * cosxdx
u = eos x => du = - sen xdx
Haciendo
I
d v -e * d x => v = e*
e*sen xdx = e* sen x -(e * eos x — e * ( - sen x)dx)
J‘
J‘
= e* sen x - e* cos x - I ex sen xdx = — (senx -eos x) + c
2
1
3* eos xdx
Desarrollo
Haciendo
u —eosx => du = -sen x dx
3*
1
3Xeos xdx =
dv = 3xdx => v
3* eos x
ln3 I-
ln3
3X , 3Xeos
——sen xdx = --------
ln 3 ln 3
í + — f
ln 3 j
3Xsen xdx
Haciendo
w=senx => du = eos xdx
3X
dv = 3xdx v = -
ln3
, 3*cosx 3* sen x
3 cos x d x - --------- -H---------—
ln3 ln3 - ¡ y
3Xeos xdx
, 3*(sen x + ln3cosx)
3 cosxdx = ----------- ----------------- -c
ln 3 +1
Integral Indefinida 67
1234
1235
í
eax sen(bx)dx
Desarrollo
m= sen(¿x) ==> du = b cos(bx)dx
Haciendo
dv = emdx =* v = ----
a
feax sen(bx)dx =sen bx -  b e— cosbxdx = e- ^ ^ - b f•* a J a a a J
Haciendo
u = eos bx => du = -b sen bxdx
e“*
dv = eaxdx => v = -
a
Jeax sen bx dx =
e™senbx b . e ^ cosbx b
--- (■
a a a
+— fe sen bxdx)
e“*sen bx b m b2 f „
-----—e eos bx— - l e senbxdx
a~ J
7>J(1+ —r) I e“*sen bxdx =
a a
aeax sen bx - beaxeos bx
l ax , , ax.asenbx-bcosbx,
J e sen bx dx = e°*(--------- — —------ ) + c
a2 +b2
Jsen(ln x)dx
Desarrollo
eos bxdx
Sea z = ln x => x - e z => dx = e zdz
68 Eduardo Espinoza Ramos
f f ez sen ^—e" eos 7
J sen(ln x)dx = I ez sen zdz = -------- — ----------+ c , por el ejercicio 1234.
í
e njrsen(lnx)-e cos(lnx) x sen(ln a) - xcos(ln x)
sen(ln x)dx = ---------- ------------------------- - + c = ----------------------- ------- + c
2 2
Hallar las siguientes integrales, empleando diferentes procedimientos:
J a - ' ,1236 I x e~x dx
'
Haciendo •
Desarrollo
h = x2 => du = 2xdx
e-*
dv = xe~* dx => v = ■
j x 3e x dx = -~^-e x ~ j ~ xe * dx = - ~ -
- X 1 e x e x ■>
e ----------i-c = --------(x~ + 1) + c
2 2
1237 I e ^ d x
Desarrollo
Sea z2 = x => dx = 2zdz
J"e ^ d x = 2 f zezdz
Haciendo
u = z => du —dz
dv = ezdz => v = ez
^ e ^ d x = 2J zezdz = 2(zez - e z) + c = 2(yfxe'^x - e ^ ) + c = 2e'^x([x - l) + t
Integral Indefinida 69
1238
1239
J
(x -2x+ 3)lnxdx
Desarrollo
Haciendo
u = ln x => du= —
x
dv = (x2- 2x + 3)dx => v = —— x2 +3xi .
3
J*(jc2 -2 x + 3)lnxdx = ( ^ - - x 2 + 3x)I n —J * — jc+ 3)dx
fxln (|—:-)dx
J 1+ x
r 3 3 2
= (------x2 + 3x)lnx------- ¡-------3x + c
3 9 2
Desarrollo
J x ln(|—-)dx = J"jcln(l —x)dx - J x ln(l + x)dx
integrando Jxln(l-x)dx
(1)
Haciendo
u = ln(l - x ) => du = -
dv - xdx => v = —
2
dx
 - x
Ixln(l - x)dx = — ln(l - x) + ^
2 J 1-
2 x2
dx = — ln (l-x )+ [
x 2
1 f(_x_l+J-2 J 1-;
)dx]
(2)
70 Eduardo Espinoza Ramos
iintegrando I xln(l + x)í/x
Haciendo
u = ln(l + x) du =
dv = xdx => v = —
2
dx
í+ x
I
x ln(l + x)dx - — ln(l + x) _ I f .
2J 1
x2 x2
— dx =— ln(l + x)-
+ x 2
- f ( x - l + —
2 J 1+ ;
■)dx
X X X 1
= — ln(l + x ) - — + -------ln(l + x)
2 4 2 2
... (3)
reemplazando: (2), (3) en (1) se tiene:
fxln(-—-)<£t= — ln(l-x)-—— — ln(l—x)—— ln(l+x)H---------H—ln(l+x)
J 1+x 2 ' " " "4 2 2 4 2 2
x2 , 1 -x 1, ,1-x. x2 - l . ,1 - * .
= — ln---------x — ln(--) + c = ---------- ln |-------1- x +c
2 1+ x 2 +x 1+ x
1240
I
n¿x
dx
Haciendo
Desarrollo
dx
u = ln x => d u - 2lnx.
dv
dx 1
Integral Indefinida 71
1241
1242
Haciendo
u = ln x => du= —
x
. dx 1
d v - — =* V —----
x¿ X
ñ
ln2x lnx f dx . ln2x 2 lnx 2
-dx = — — + 2(—
x- x
f ln(ln x)
í
y
-dx
Desarrollo
Haciendo
u = ln(ln x) => du =
i dx idv —— => v = ln x
x
dx
xln x
ln(in jc)
dx = ln x.ln(ln x) - I ln x.-
J
dx
xlnx
= (ln(ln x) - 1) ln x + c
= ln x. ln(ln x) - ln x + c
x arctg(3x)í£c
Desarrollo
Haciendo
u = arctg(3x) => du =
j 2 , x
dv = x dx => v = -—-
3dx
l +9x2
J
, x3
x arctg(3x)dx = — arctg(3x) -
f x dx _ x'
J l+9x
- f ( - — — -
J 9 162 1
18x
+ 9x2
-)dx
J x 1
- — arctg(3x)-------1----- ln 11+ 9x2 | +c
3 18 162
72 Eduardo Espinoza Ramos
1243
i ■
1244
I
x(arctg x)2dx
Desarrollo
Sea z = arctg x =* x = tgz => dx = sec2 z dz
JA(arctg x)2dx = Jz2 tg z.sec2 z dz
u - z 2 => du = 2zdz
Haciendo
7 t g 2 Z
dv = tgz.sec zdz => v =——
2
7 2 - 2
= — tg2 z +~ - I zsecz zdz
j*x(arctgx)2í¿x = ^ -tg 2z - J z t g 2 zdz =~~tg2 z - j"(zsec2 z~z)dz
- I '
integrando J z sec2 z dz = z tg z + In | cos z | es por partes
Jx(arctg x)2dx = -y (tg2 z +1)- z tg z - In | cos z | +c
Í
(arcsen x)2dx
z2
= — (tg2 z + 1)- z tg z + In | sec z | +c
= i arct§ AL ( Ar2 +l)-jcarctgA + 2ln(l + x 2) +c
Desarrollo
Integral Indefinida 73
1245
Sea z = arcsen x => x = sen z, dx = cos z dz
J (arcsen x)2dx = J z2cos z dz
Haciendo
u = z2 =* du = 2z<iz
dv = cos zdz => v = senz
J (arcsen x)2dx = z2sen z - 2J zsen z dz
I'm= z => du=dz
dv = sen z*/z => v = -cos z
J (arcsen x)2dx = z2sen z - 2(-z cos z - J - cos zdz)
Haciendo
z 1 sen z + 2z cos z - 2sen z +c = jc(arcsen x)2 +2V1- x2 arcsen x -2 x + c
f arcsen x
IX
Desarrollo
J „ -dx
x2
Sea z = arcsen x => x = sen z, dx = cos z dz
farcsenx^_ f /- Coszdz= f zctgz.coseczcfz
J x J sen z J
Haciendo
U - z => du =dz
dv = c tgz.coseczdz => v = -cosecz
f arcsenx . f , z , f dz
»-------- dx = -zcosecz — I-coseczdz =------- + >----I---------- dx = -zcos ecz - I -cos ecz az = ---------+ i -------
J x2 J sen z J sen z
+ ln |tg (-)|+ c
senz 2
74 Eduardo Espinoza Ramos
1246
1247
farcsenx , z , ,.,arcsen*,,*L ,I---------- dx = ---------+ ln|cosé,c z -c tg z | = -------------+ ln¡------- |+c
J * sene * 1+ V 1-*
f arcsen
J jr r x dx
Desarrollo
Sea
[z = arcsenV* => V* = sen z
* = sen2 z => í/* = 2senzcoszdz
f arcsen V* , f z-2senz.cosz ,„f,
I — -------dx - I— -dz = 2 I zsenzaz
J v i - * J V i-sen2 z J
Haciendo
u = z => d u = d z
dv = senzdz => v = -cosz
f arC^en -* dx = 2(-z eos z - f -eos zdz) = -2z eos z + 2 sen z + c
J Vl~ * J
= -2arcsen V*Vl~* +2fx +c
Jx tg 2*rf*
Desarrollo
(*sec22x -x )d x
Haciendo
u = x => du =dx
dv = sec2 2xdx => v = ^
Integral Indefinida 75
1248
1249
I
sen2 x ,
--------dx
Desarrollo
i 2x , f l-co s2 *f sen" x f 1- cos 2x 1 f 1 f ,
I--------dx= I------------ dx =— e dx---- le eos 2xdx
J ex J 2ex 2 J 2 j
41-
e
~2
e JCcos2xdx ... (1)
1
integrando le *cos2xdx, por partes se tiene:
Haciendo
u = eos 2x => du = -2 sen 2x dx
dv = e~xdx v ——e x
j e ~ xcos2xdx = e'' co&2x+2je~xsealxdx
integrando por partes se tiene: j*e~x eos 2x dx = -------------- -------------- ... (2)
f sen2x , e~x /co s2 * -2 se n 2 * -l
reemplazando (2) en (1) se tiene: | ------— dx = —r- (---------------------------- ;--) + <■
y
r
J
eos2(ln x)dx
Desarrollo
, J 2 1+ eos 2*
Usar la identidad eos x = ------------
J eos2(ln x)dx = J 1+ COS^2ln X- dx = ^ ^ J cos(2 ln x)dx ... (1)
76 Eduardo Espinoza Ramos
Sea z = ln x => x —e l => dx —e'dz
J cos(2 ln x)dx = J e zeos 2z dz
«=ez =>du =ezdz
Haciendo
dv = cos2xdx => v = -
sen2z
J cos(2 lnjc)í/jc = y sen 2z - —J e~ sen 2zdz
Haciendo
u - e z =$ du = ezdz.
d v - s t n l z d z =* v = -
cos2z
Icos(2 ln x)dx = — sen 2z - - f ( - — cos2z + - (Vcos22<fe)
2J 2 2J
= - sen 2(ln x) + - cos(2ln x) - - f eos 2(ln *)cfx
2 4 4 J
1
cos(2 ln x)dx -
2x sen(2 ln x) + x cos(ln x)
... (2)
reemplazando (2) en (1) se tiene:
‘l + cos(21nx)x x cos(2 ln x) + 2x sen(2 ln x)
1250
j*eos2(ln x)dx = J -
I
x dx
(1+ *2)2
-dx = —+-
2
Desarrollo
10
+ c
Integral Indefinida 77
Haciendo
u = x => du =dx
dv =
xdx
(1+ Jr2)2
=> v = —
1
2(x +1)
1251
— f - + (
J (l + x2)2 2(x +1) J
í
dx
2(x +1) J 2(x +1) 2(x +1) 2
x 1
^----- + —arctgx + c
dx
(x2 + a 2)2
Desarrollo
Sea x = a tg 0 => dx = a see2 9 dd
f dx _ f a sec~ 9 d9 fa s
J ( x 2 + a 2)2 J(a2tg: 0 + a 2)2 J a
see2Odd
4 sec49
=4r [cos2Odd =-2- f(l +cos26)dd = -— ■+
a3 J 2a3 J 2a3
9 sen 9 cos 9
---------+ c
2a3,
arctg(-) arctg(-)
/7 CL 1 /i X
--------- r — + -------r -------------- + C = ----------------------------h —-------- ^ ) + C
2a' 2(«‘ + x ) a 2a2 a a + x
1252 JJ a 2 - x 2dx
Desarrollo
Sea x = a sen 0 => dx = a cos 0 d0
X X
sen9 = — => 9 = arcsen(—)
a a
J*'Ja2~—x2dx = jy fa 2 - a 7sen29.acos9d9 - a2jc o s 29 d9
¡
7g Eduardo Espinoza Ramos
2 f l + cos20 a" a" a
= a2 I ------------¿Q = — 0H-----sen0cos0+í
J 2 2 2
« * 1 2 2 ,= — arcsen(—) + —va -•* +c
2 a 2
1253 |V a + ;c2</;c
Desarrollo
Sea x = VÁtg 9 => dx = VÂ see29 d9
tg 9 = -4= => 0 = arctg(-^=)
Va Va
JyjA +x2dx = Js¡A + Aig29.yfÁ sec2dO = J Asee39 dO
se integra por partes:
JA see30 d9 = AJ(1+ tg29 )see 9 d9 = AJ(sec0 + tg29 see 9)d9
= A ln|sec0 + tg0 |+ A tg 0 se c 0 -A jse c 30¿0
= y [ln |see0 + tg0 | + tg0sec0] + c
JV Â 7 7 d x -= |[ l n I I + ^ V Á ^ 7 ] + c
—1n Ia:+ yfÂ+x2 +—VÁ+~? + k
2 2
Integral Indefinida 79
1254
1
x2dx
y¡9-x2
Desarrollo
x = 3 sen 0 => dx = 3 eos 0 d9
X x
sen0 = — => 0 = arcsen(—)
3 3
f x2dx (*9sen20 f ,
I -y- — = I ----------.3cos0 dO = 9 I sen' 0 ¿0
J V 9-.Ï2 J 3eos0 J
= 1 1 -
90 9
2eos 9)d9 = —-— sen0eos0 + c
2 2
9 -v 9 x y¡9-x2 9i jc r 7
= —aresen(—)— ( - ) -----+ c --a rc se n (-) — yJ9-x~ +c
2 3 2 3 3 2 3 2
4.5. INTEG RALES ELEM ENTALES QUE CONTIENEN UN
TRINOM IO CUADRADO.-
0 INTEGRALES DEL TIPO.
171X + Yl .
dx, el procedimiento es el siguiente: El trinomio der ,
J ax +bx +c
segundo grado ax2 + bx+ c, se reduce a la forma
2 "y
ax +bx +c = a(x+k) + L , donde k, L; son constantes y esto se
consigue completando cuadrados.
© INTEGRALES DEL TIPO.-
í
mx +n
d x , los caiculos son analogos del 1) y después son
fax2+bx +c
integrales inmediatos.
80 Eduardo Espinoza Ramos
© INTEGRALES DEL TIPO.
(mx + n)
, se usa la sustitución inversa-------- = t
(mx + n)¡ax2 +bx +c ,nx + n
© INTEGRALES DEL TIPO.-
1255
I
ax1 +bx +c d x , se completan cuadrados y la integral se reduce a una
de las integrales principales.
dx
x2 + 2.x+ 5
1256
Desarrollo
x +2x +5 J (x + 1) + 4 2
dx
Ix
Desarrollo
x 2+2x
f dx _ f dx _ f dx _ 1 1 | x +1 —1
J x 2+2x J x 2+2x + 1-1 J(x+1)2-1 2 x+ 1+ 1 2 x+2
1257
1258
J
3x2 —x + 1
dx
3x2 —x + 1
xdx
x 2- 7 x + 13
Desarrollo
dx 1 f dx 3 6 x -l.
U n
3 3 6 36
Desarrollo
Integral Indefinida
81
1259
1260
1261
f xdx _ 1 2 x ~ l 7
J x 2 -7 x + 13 2 ] x2- l x +  3 + ~x2- 7 x + l3)dX
j* 3x
J x 2 -
2' 4
3x —2
-dx
4x + 5
Desarrollo
- i f - î ï = i _ * + 4 f *
J x -4 x +5 J x~ - 4 x +5 2 j x 2 - 4 x +5 J x 2- 4 x +5
= - ¡ n l x 2 - 4 x +5 j+ 4 j— = |ln |x 2-4x +5|+4arctg(x-2) +c
f (x -1 )2dx
Jx2 + 3x+4
Desarrollo
9
f (x -1 Ÿ dx _ f 5x + 3 5 f 2x + 3Ô
J ^ +í«+4 - J <1" ? T 5 7 rï>& =I- [l J <ï w ï - 7 7 f c 7 ^ 1
f ^ - 3 a + í f — ± —
^ +3^+4 2 J u + 3 )¡ + 7
2 4
- x - - ln | x2 + 3x + 4 1+ ~ a rc tg (-^ Íl) + c
2 V7 V7
f x2dx
Jx2 - 6 x + 10
Desarrollo
82 Eduardo Espinoza Ramos
f x2dx f 6x-10 w f f 6x-10 J
I í— ------- = (l + -r------------------------- )dx = dx+ - T-~--------- dx
J x -6x + 10 J x -6x + 10 J J x~ - 6x +10
f 2 x -6 f dx
= x + 3 —----------- dx +8 --------
J x -6 x + 10 J (x -3 ) +1
1262
J
(x -3 )¿
= x + 31n | x 2 -6 x + 10|+8arctg(x-3) + c
dx
y¡2+3 x - 2 x 2
Desarrollo
1263
f dx (* dx 1 f dx
¡2 + 3 x - 2 x 2 J j 2(l + 3 x _ x2} 4 2 J J 1 + 3 x _ x2
72 í
í
x 1 ,4 x - 3 ,
r I i ~ -------= —¡=arcsen(--------- )+ c
y jx - x 2
Desarrollo
dx
1264
¡ f s
dx
= arcsen(2x -1) + c
+ px +q
Desarrollo
' ~=f~j--------~ X =  n x + £ + 4 x 2 + px + ql +c
J  X + DX + a J l r> ^ n
Integral Indefinida 83
f 3 x -6
J [x2- 4 x +‘.
1265 I ------ dx
h5
Desarrollo
~ 2 w— dxJ ’ í i S — s L f
J y¡x - 4 x +5 * lx - 4x + 5
/------------- x —2
Sea u =  x 2 - 4x + 5 => du = —= = = = ■ dx
Vx2 -4 x + 5
f —-j2~^L=Jt=dx = 3 f - — L=^===rdx = 3 Idu = 3u +c = 3-v/*2 -4 x + 5 + <
J ¡x2 - 4 x +5 * v x 2 - 4 x + 5 J
1266 J 2X 6...-dx
2 x -8
Vi - x —x”
Desarrollo
f = f e * +1)- y = f-7J £ Ü_*=9f
J y j l - x - x 2 J >jl—x -x ? * j  - x - x 2 J
« f ) 2 - U + 2-), )5
= -2 -v /l-x -x 2 - 9 arcsen(— Í - ) + c
yf5
í
1267 I -= ==J====dx
V5x2 - 2 x + l
Desarrollo
f , - dx = l [ ^ - 1)+ 1 dx
» v5x2 -2 x + l 5 J v5x2 - 2 x + 1
^ ..... * + l f .
^ J v 5 x 2 - 2 x + l V5x2 - 2 x+ 1
84 Eduardo Espinoza Ramos
= -->/5jc2—2x+l h— í= f - . =
4 ^ 7 ^ + J _ to U _ i t ^ T | 7 J | +c
- ) 2 + ( -)2
5 5
1268
J
dx
x J l- x 2
Desarrollo
Sea x = - => dx = —~
t t2
J-
dt
= - l n | i + ——— | +c = ln | ----- vX | +c
. * * Í + V i^ ^
- 1 1+c
1269
1
d;c
x¡x2 + JC+1
i
Sea x =- => dx = ~ —
t t2
Desarrollo
J
dt_
dx = f 12 = _ f dt _ _ r dt
4 2
/ 2í- ^ ,2 - j r= - arcsen(—= -) +c - ~ arcsen( )+ c
v5 V5x
Integral Indefinida 85
1270
1271
1272
f ___ dx
J (x —(x-l)y¡x2 - 2
Desarrollo
1 1 i j dt
Sea t - ----- => - = x - l => dx = — -
x - l t t2
_dt
í ____ * ____ , r y , . = j
J í r _ n J J I 2 J i [ i .„2 „ J
= -arcsen( — ) + c
1
(jc-I)Vjc2 - 2 J l ^ l + 1)2_2 J Vl + 2 í- í2 J 2 ( x - D
dx
(x +l)4x2 +2x
Desarrollo
i
1 di '
Sea x +1 = - => dx - — —
í í2
dt
1
-arcsen t +c = ~ arcsen(------ ) + c
x +l
r _ _ _ ¿ __________ r * — .
' - J (~ -l)2+ 2 (--l) ^
í V t t
yx2 +2x +5dx
Desarrollo
* J V 7 7 2 ^ 5 d x = JV Ü ^ Í)2 +4dx
yj(x + l)2 + 4 + -ln | jc+ I+ Ví-í + I)2 + 4 l+c
X + l
2 v 2
= £ ± IV x 2 +2x + 5 + 21n|x + l + >/x2 +2x + 5| +c
2
86 Eduardo Espinoza Ramos
1273
1274
1275
1276
S ' / * - * 2
dx
Desarrollo
1
j  f x x~dx - j ( x - —)2dx = ——í - J x - x 2 +-^.iarcsen(2*-l) + c
2 x -l I 2 1
- — -—  x - x + -arcsen(2A-l) + c
4 8
-ji1dx
Desarrollo
l
{ ' f a - x - x dx= í j —-(*+—)-dx =—- 2 .y j2 - x - x2 +—arcsen(-^-í-í-)+c
J J V4 z 2 2 4 3
_ 2x +l £ 7 92*+ l
-------—  2 - x - x +-arcsen(------- ) + c
4 8 3
; xdx
Jx4 - 4x24x2+3
Desarrollo
f _ xdx _ f xdx 1 1 x2 - 2 - 1 . _
J -4^+3-JÍ7TÍ7TT=i -2lnITTiTI1+" i ln17T71+c
I
(a2 - 2 ) 2-1 2 2 ' x2- 2 + 1' !~ 4 ' x2—1
eos xdx
í+ 12 •
Desarrollo
sen2x-6sen jc+ 12
Integral Indefinida 87
1277
1278
1279
T exdx
J y¡Vve*~+e2x
Desarrollo
- + yjl +ex +e2* I+c
í
senjedx
Veos2x + 4cos.x + l
Desarrollo
f sen a¿y _ f sen .ydx
J Veos2x + 4cos.x + l J y[(cosx + 2 y - 3
= - l n |cosx + 2 + Vcos2 * + 4cosx + l |+c
f lnjcrtx
J * V l-4 1 n x -ln 2 x
Desarrollo
lnxdxf ln xdx f ____J|
Jx ¡ l- 4 n x - ln 2 x J Xy¡5- (ln x + 2)2
dx , t
Sea u = ln x + 2 => du - — , ln x - u - 2
x
f lnAdt j" lnxdx _ |‘(m-2)¿m _ |* udu ^ j* du
J vVl-4ln;c-ln2a Jxy¡5-(nx+2)2 J yj5-u2 Jy¡5-u^ Jy¡5-u2
,lnA+ 2x
- -y¡5 - ii' -2 arcsen(-^=r)+c = -V 1- 4 ln a - ln"a - 2arcscn( j - ) + c
88 Eduardo Espinoza Ramos
4.6. INTEG RACION DE FUNCIONES RACIO NALES.
® METODO DE LOS COEFICIENTES INDETERMINADOS.-
Consideremos dos funciones polinómicas:
P(x)=bnx" +bn_]x n~i +...+blx+b0 y Q(x)=amxm+amAxm~{+...+alx+a0
Una función racional es el cociente de dos funciones polinómicas, es
P(x)
decir
Q(x)
Cuando el grado de P(x) es menor que el grado de Q(x) a la función
racional se denomina función racional propia, en caso contrario se
denomina impropia.
Si la función racional es impropia al dividir el numerador por el
denominador se puede representar la función dada como la suma de un
polinomio y de una función racional.
P(x) R(x)
Es decir: ------ = C(x) + ---- ^, donde el grado de R(x) es menor que el
Q(x)
grado de Q(x).
Q(x)
Nuestro interés es la integración de las funciones racionales propias:
P(x)
í Q(x)
d x , para esto consideremos los siguientes casos:
PRIMER CASO: Cuando los factores de Q(x) son todos lineales y
distintos.
Es decir: Q(x) = ( x - a y) ( x - a 2)...(x-an) , para este caso escribiremos:
donde Al ,A2,...,An , son constantes]
P(x)
Q(x) x-a¡ x - a 2 x - a n
que se van a determinar.
Integral Indefinida 89
SEGUNDO CASO: Cuando los factores de Q(x) son todos lineales y
algunos se repiten, suponiendo que (jc -a ,) es el factor que se repite P
veces, para este caso existe la suma de P fracciones parciales.
A A, AP
— — + -----3 _ + ... + ------c—
x-a¡ (x - a ¡ f ( x - a i)p
donde A,, A2, A3,..., Ap , son constantes que se van a determinar.
TERCER CASO: Los factores de Q(x) son lineales y cuadráticos
irreducibles y ninguna de los factores cuadráticos se repiten. Para el factor
cuadrático x2 +bx + c la función racional es de la forma:
Ax +B
x2 +bx + c
CUARTO CASO: Cuando los factores de Q(x) son lineales y
cuadráticos y algunos de los factores cuadráticos se repiten.
Si x 2 +bx +c es un factor cuadrático que se repite m veces, entonces las
fracciones parciales correspondientes a este factor son de la forma:
A|X+P| A2x + B2 ^ j
ax2 + bx + c (ax2 +bx + c)2 (ax2 + bx + c)m
(2 ) METODO DE OSTROGRADSKI.-
Si Q(x) tiene raíces múltiples, se tiene:
 P^ d x = X M + ... (a)
• Q(x) Qx(x) J Q2(x )
donde Qt(x) es el máximo común divisor del polinomio Q(x) y de su
derivada Q'(x).
90 Eduardo Espinoza Ramos
1280
1281
& (*) = -“ :* 0i W . X(x) e Y(x)
Qi(x)
son polinomios con coeficientes indeterminados, cuyos grados son
menores en una unidad que los Q¡ (x) y Q2(x), respectivamente, los
coeficientes indeterminados de X(x), Y(x) se calcula derivando la
identidad (a).
Hallar las integrales:
dx
J(x +a)(x +b)
Desarrollo
^ , efectuando y agrupando:
Cx +a)(x +b) x +a x +b
A +B = 0 } i i
1 A = -------- , B = -
Ab+ Ba = l! a —b a —b
f, * - M — i-*---L . fJ Ü - + - L . fjJ (x + a)(x + b) J x + a x + ba - b J x + a a - b j a
dx
Tb
1 > i i l . i ,i   x + b ,
-ln | jc+ « | h------- n x +b+c = -------ln | -------¡+c, a ^ b
a - b a - b a - b x+a
I
x 2- 5 jc+ 9
x2- 5 jc+ 6
dx
Desarrollo
Integral Indefinida 91
1282
1283
1
dx
(jc—1)(jc+ 2)(jc+ 3)
1
Desarrollo
A h— — + — — , efectuando y agrupando:
(jc-1 ) (jc+ 2)(.x+ 3) jc—1 x +2 x + 3
1= (A +B +C)x2 +(5A +2B +C)x +(6A - 3B - 2C)
A +B + C —0
5 A + 2B + C =0
6 A -3 B - 2 C = 0
A = — ; B = - ~ ; C = -
12 3 4
J
dx
(jc-l)(;t+2)(x + 3)
B C u+ ------- 1------- )dx
x+2 x+3
_L f dx 1 f dx +J_ f
12 Jjc-l 3 J x +2 4 J
dx
„t+ 3
1 ln !jc—11---In ! x +2 |+ —ln | x + 3| +ci i 3 i 4
12
= -|-[ln |x -l¡-4 1 n |x + 2 |+ 3 1 n |x + 3|] + c ln|-
12 12 (x+3)
1 , . (jc-IXjc+3)3
|+c
r 2x2
J ( x - i )
+ 4 U - 9 1
1)(jc+ 3)(jc- 4 )
2jc + 41jc—91
-dx
Desarrollo
A B C
h------- +.-------, efectuando y agrupando se obtiene:
( x - 1 ) ( j í + 3 )(x -4 ) x - l x +3 x - 4
2x2 +41jc-91 = (A +B +C)x2 + (-A -5 B +2 C )x -l2 (A -4 B +3C)
92 Eduardo Espinoza Ramos
1284
A + B + C = 2
de donde se obtiene: - A - 5 B +2 C -41
-(12A -4B + 2C) = -91
resolviendo se tiene: A = 4, B = -7, C = 5
2x2 + 41x-91
(x -l)(x + 3)(x + 4)
-dx
■ M r-J JC—1 X +
+ 3 ,n |íit^ - 4)5|+c
x + 3 x - 4 (x + 3)
5x +2
x3+ 5x2+ 4x
dx
Desarrollo
5x3 +2 . 25.x2 -2 0 * + 2 , 25x2 -20* + 2
— ------- -------- = 5 + — -------- ----------= 5 + ------------------------
x - 5 x +4x x - 5x“+ 4x x(x 4)(. I)
25x2- 20x + 2 A B C
x (x -l)(x -4 ) x x-1 c - 4
de donde
25.v" —20x +2 —{A +B +C)x~ +(5A —4B~ ( )x ■+4A
A +B +C = 25
- 5 A - 3 B - C = -20
4A = 2
1 „7 ^ 161
, resolviendo el sistema: A .11 . C = —
2 3 6
Integral Indefinida 93
1285
1286
í
dx
x(x + l)
1
Desarrollo
= —h—— + — —— , efectuando la operación
x(x+ l)2 A' X + l (x + l)‘
l = A(x + l) 2 + B x(x + l) + Cx => 1=(A +B)x2 +(2A +B +C)x +A , de donde:
resolviendo el sistema: A = 1, B = -1, C = -1
A+B = 0
2A + B+ C = 0
A = 1
dx
JJ x(x + l)2 J * X+l (x + l)
,A B C(_ + -------+ . ~ ) d x = [ ( i — 4 - — -^
J X x 1 (x + l)"
)dx
= ln x-ln Ix + l I+—— +c = ln | ----- ¡+-------+ c
1 1 x + l x + l x+ l
f —J 4x3- A
dx
Desarrollo
* _ i
x3—1 1 4-= - +- ^
x - 4
4x3 x 4 4x' x x(x + 2 )(x _ ^)
A B C
1. ~ x + 1 + 1x + — x —
2 2
B C A
de donde x - 4 = (A+B + C)x2 + ( - —+ —)x ——
2 2 A
A +B +C = 0
_ B C =1
2 + 2
resolviendo el sistema: A =16, B =-9, C =-7
94 Eduardo Espinoza Ramos
1287
 - ^ T ^ d x = IVJ 4 x - x J 4
A B C w . t i
H-----1------ —-i------ 7~)dx ——i— | 1 .
4 x , 1 „ 14 16J , l v 1,
í-
x - 4
í/x
x + — x —
2 2
x(x + - ) ( x - - )
2 2
x 1 f 16 -9 7 x 1 ri¿, , L ti ,
—h— I (— +-— -------- r)dx = —h— [16lnx-9ln(x+ —)-7 ln (x -~ )]
4 16J x 1 1 4 16 2 2xH— x—
2 2
x 1 .
=—+—ln4 16
„16
(x + i ) 9( x - i ) 7
2 2
| +c = —+ — ln |
4 16 (2x + l) (2 x -l)
y  + c
f x4- 6x3
J x3- 6x2
+ 12x‘ + 6
+ 12x -8
dx
Desarrollo
x4- 6x3+ 12x2+ 6
x3- 6x2+ 12x -8
:x + -
8x + 6
x - 6x‘ + 12x - 8
= x + -
8x + 6
(x~ 2)3
í
x4- 6x3+ 12x2+6
x3- 6x2+ 12x -8 í ‘
dx = I (x +
8x + 6
( x - 2)3
)dx
__x1 +
2
B
( x - 2)2 ( x - 2)3
)dx
8x + 6A + — ! L _ +_ C _ =>sx +6 = Ax2 + (B -4 A )X+2 A - 2 B +C
( x - 2)3 x -2 ( x - 2)2 ( x - 2)3
A = 0
.B-4A = 8
2 A - 2 B +C = 6
, resolviendo el sistema se tiene: A = 0, B = 8, C = 22
x4- 6x3+ 12x2+ 6 , x2 f  8 22 w
—------ --------------dx =— + (-------- - + ------— )dx
Integral Indefinida 95
1288
1289
___8 11
2 x -2 ( x - 2)2 C
f (5x2+ 6x + 9)dx
J (x -3 )2(x + 1)2
Desarrollo
5x2+6x + 9 _ A B C D
(x -3 )2(x + 1)2 ~ x - 3 + (x -3 )2+ x + 1+ (x + 1)2
5x2+ 6x + 9 = (A + C)x3+ (-A + B - 5 C +D)x2 +
+(-5 A+2B +3 C - 6D)x + (-3 A+B +9C +9D)
A +C = 0
-A + 5 -5 C + D = 5
-5 A+ 2Z?+ 3C - 6D = 6
-3 A+ B +9C +9D = 9
9 l
resolviendo el sistema se tiene: A = 0, C = 0, B = —, D =—
2 2
f 5x2+ 6x + 9 J 9 C dx 1 f dx 9 1 1 , 1 ,
------------ ------------r - d x = - ------------T + - I ----------------------------------------------------------— =
-
( ----------)
-
(------
j (x -3 )2(x + 1)2 2J (x -3 ) 2J (x + 1) 2 x -3 2 x + 1
f + 7
J(x2-3 x -1 0 )2 X
Desarrollo
f x2- 8x + 7 J f x2-8 x + 7 ,
I —i-------------^rdx— I ---------- --------- dx
J (x -3 x -1 0 ) J (x -5 )2(x+ 2)2
96 Eduardo Espinoza Ramos
1290
1291
, A B t C | D
x - 5 + (x -5 )2+ x+2 (x +2)2
x 2- 8jc+ 7 = A(x +5){x +2)2 + B(x + 2)2+ C(.x + 2)(x - 5)2 + D(x - 5)2
i ! « = _ A C = - — __
343 ’ 49 ’ 343 ’ 49
f x2 - S x +1 , 3 0 , , c , , 8 1 30 , ,
J *=5 4 3 ln1' - 5 1 - - 3 « ln1A+21"
= _ » ________ - — +ü L i „ |— j *
49(jc—5) 49U + 2) ~ ~
J(aT
30 8 30 n - 27agrupando y resolviendo se tiene: A = ——, B - - — , C - - ——, U - -
49(jc-5 ) 49U + 2) 343 a:+ 2
2jc—3
—rdx
2)
Desarrollo
— dx
(x~ —3a:+ 2)
Sea u = x 2 - 3 a: + 2 => du = (2 x -3 )d x
J (ac —3ac+ 2) J w3 2/r
Como
1
1(x2 - 3jc+ 2)3~' J «3 2m2 +C 2 U 2 - 3 at+ 2 ) 2
I
X3+ AT+1
a:(a:2+ 1)
dx
Desarrollo
fAT3+JC+l (" 1 w f d.V
-----r------dx = I (H—=---)dx = x + ------- -----
J x(x~ + 1) J x3 +x J x(x~ +1)
___ !___ = A + Bx +C = (A + B)x-+Cx+A ^ l = x 2(A+C) +Cx +A
JC(.V2+1) * X2 +l Af(A-2+1)
Integral Indefinida 97
1292
A+ B = 0]
de donde: C = 0
A = 1
resolviendo el sistema: A = 1, B = -1, C = 0
fAT3+JC+l f 1 x
| ---- r-----dx =x+ |( ------ —
J x(x2+1) J X X2H
)dx =x+lnx — ln(jc +l) +c
+1 2
= x +ln |
Va:2+1
+c
f x4dx
J x 4-1
Desarrollo
 s d x = L ' ) dx=x+
J * 4 - l J JC4 —1 J a4 -1
1 A B Cx+D
-+ ----- + -
(ac-1)(a. + 1)(at + 1) *-1 JC-1 x2 +1
1= (A+ B +C)x3+(A—B+D)x2+(A+ B + C)x + A—B—D
A +B+C =0
A - B + D = 0
A+B -C = 0
A - B - D = 1
, resolviendo el sistema: A= —, B =— , C = 0, D
4 4
f ac4 f A B Cx +D 1 f dx 1 f dx 1 f dx
—— dx =x+ |(-----+ ------+ —------)dx = x + - -----------------------I - —
J x —1 J x 1 x +1 x +1 4 J x -1 4 j x +  2 J x - + l
1 , . JT-1 . 1
= x +-ln |-----1--arctgx +c
4 AC+ 1 2
98 Eduardo Espinoza Ramos
f_______ * _______
J (x2—4x + 3)(x2+ 4x + 5)
Desarrollo
1 _ A + B + Cx+D
(jc2 - 4 x +3)(x2+ 4x + 5) x - 3 x -  x2+4x + 5
efectuando operaciones y simplificando se tiene:
A(x3 + 4x + 5x) - A(x2+ 4x + 5) + fí(x3+ 4 + 5x) - 3fi(x2+4x +5) +
+ C(x3- 4x2+ 3x) + D(x2- 4x + 3) = 1
(A + B +C)x3 +(3A+B +4C +D)x2 + (A -7 B +3 C - 4 D ) x - 5 A - l 5 B +3D = l
A + B + C = 0
3A +B - 4 C +D = 0
A - 7 B +3C - 4 D = 0
-5A-15B +3D = 1
1 1 2 3
resolviendo el sistema se tiene'. A = — , B = ----- , C = — , D =—
52 20 65 36
f dx f , A B Cx+D
—-----------------------------= (------+ ------ + —----------- )dx
J (x -4 x + 3)(x +4x + 5) J x - 3 x -  x + 4x + 5
=_L f_*L+f 65I j L d x
5 2 j x -3 20j x - 1 J x 2+4x + 5
1 1 1 f 2x + 4 7 f dx
= — ln (x -3 )----- ln(x-l)H-----I —------------ dx +~— I —------------
52 20 65 J x + 4x + 5 1 3 0 jx 2 +4x + 5
= — ln (x -3 )——ln(x —1) + — ln(x2+ 4x + 5) + — arctg(x +2)
52 20 65 130
Integral Indefinida 99
1294
1295
f dx
J77T
i i
Desarrollo
A Bx +C
x3 + l (x + l)(x2 - x + l) * + l X2 - X + l
1—(A + B)x~ + (“ A+ B +C)x + A+ C
A +B = 0
-A + ¿f + C = 0
A +C = 1
1 „ 1 „ 2
, resolviendo el sistema se tiene: A = —, B =— , C = —
3 3 3
x 2
 ^ - = f ( - ^ - + B2X+C )dx = ] -[ — + f 3 3 dx
J X +1 J x + 1 x ~ -x + l 3 j x +1 J x - x +1
= —ln(x + l)~ —ln(x2- x + 1) + —^ arctg(-:~ -)+ c
3 6 V3 V3
1 , , (x + 1)2 1
= —l n .- - , ,
6 x“ - x +1 v3
2x - l
f dx
J x 4+1
Desarrollo
Ax +B Cx+D
-+ -
x4 +l (x2+Jlx +l)(x2 - V2x + 1) X 2 +y[lx + x2 -y¡lx + 1
l = (A +C)x3 +(B + D +y¡2C-y¡2A)x2 +(A +C +y¡2A-yÍ2B)x+B+D
A+ C = 0
B +D +¡2C - Í2A = 0
A +C +y¡2D-y¡2B = 0
B + D = 1
100 Eduardo Espinoza Ramos
1296
resolviendo el sistema se tiene: A = —^=r, B = D = —, C - —
2V2 ’ 2 ’ 272
1 1 1 1
X + — -----T = X + -
f dx i* Ax +B Cx+DC2V2 2 2¡22,
Jx4+l“J x2+V2x+l+x2-V2x+lJV+>/2x+l x2-V2x+l
1 f X + SÍ2 _ 1 f X - y ¡ 2 .
' í T í j I?— T *+ yflx + 1 2/2 J .Y“—yflx + 1
2 ■ + y fl,X + 1 * V2 X y fí.
In I— -------= --------I + — « r c r g ( --------- - ) + c
J
4V2 X2- y íl x + 4 1 -x 2
dx
! +1
Desarrollo
x4+ x2+1
x4+x2+l=x4+2x2+l-x2=(x2+1)2-x2
x4+x2+1=(x2+x+l)(x2—x+1)
Ax+B Cx+D
-+ -
X4 + X2 +1 X~ + X + 1 X — X + 1
1—(Ax + fí)(x —x + 1)+ (Cx + D)(x~ +x +1)
1= (í4 + C)x3+ ( B - A +C +D)x2 + ( A - B +C + D)x+B + D
A +C = 0
B - A + C + D = 0
A - B + C + D = 0
B +D = l
integral Indefinida 101
1297
1298
resolviendo el sistema se tiene: A = —, B = —, C = ——, D =
2 2 2 2
f dx f . Ax+B Cx+D N, 1 f x+1 ,1f x—1
—------5— = (—---------------------------------------------------- + -3---------)dx = - ,d x - -
J x +x +1 J x ' + x + l x -x+1 2J x‘+ x+1 2J x'- x+1
I
1 , . x +x + l . 1 x - l
= - ln |—---------1+—j=arctgí— -=-) +c
x x —x+1 2V3 x%/3
dx
7
Desarrollo
(l + .v2)2
Sea x = tg 0 => dx = see2 9 dO
í — ^ r T = f - ec2y - ~ = f - ^ _ = fcos20dOJ (l + x“)~ J (l + tg‘ 0)" J sec“0 J
f l + cos209 sen0 eos9 arctgx x= ------------d G = - + ---------------+ c = -— — + --------r -
J 2 2 2 2 2(1+x)
r 3 x +5
I —r----------r—^dx
J (x“ +2x + 2)
Desarrollo
(x2+ 2x + 2)2 = (x + 1)2+ 12 => z = x + l => dz = dx
f — — 2 = 3í —T ~ ~ — ~ t^x+ f
J (x2 + 2x + 2) J (x2 + 2x + 2)‘ J (x2 + 2x + 2)~
= _______2_____+ 2 f _____ * _____
2(x2 + 2 x + 2 ) J (x2 + 2 x + 2 ) 2
102 Eduardo Espinoza Ramos
1299
3 + f dx ________ 3_____ +2 f dx
2(x 2 + 2 x + 2) J((x+1)2+1)2 2(x2 + 2 x +2) J(z2+1)2
= ------ 2 3 ..... +2Í(2(a~ + 2a+ 2) J2( x '+ 2x + 2) J (z + 1) (z + 1)
■J;:+2arctgz—21—---- ...(1)2(x2 + 2x + 2) ” ~J ( z 2+ 1)2
1
, „ , z 2d z Z arctg;integrandoporpartes; —-----=------- h--—' (z2+l)2 2(z +1) 2
Luego reemplazando en (1) se tiene:
J
í
3 a + 5 3 „ 2x+2
— ----------- dx =------ ----- — + 2arctg(a +1) +— -------------- arctgU + 1)+c
(x~ +2x+2) 2(x +2x+2) 2 ( a 2 + 2 a + 2 )
2x +
= ---- ,------------ + arctg(.v + 1)+ c
2(x~ + 2x + 2)
dx
Ha + 1)2
Desarrollo
A Bx +C Dx + B
-+ -
( a + 1 ) 2 ( a 2 + x + i ) 2
( a + 1)(a 2 + A + l)2 A + l X 2 + A' + 1 (x2+ x + l)2
efectuando operaciones y eliminando denominadores se tiene:
1 = A(x2 + a + 1) + ( B x + C ) ( a + 1 ) ( a 2 +x +l) +(x +l)(Dx+E)
Integral Indefinida 103
A + B = 0
2A+ 2B+ C= 0
agrupando y por entidad de polinomios tenemos: 3A + 2B + 2C' + D = 0
2A+ B +2C +D + E = 0
A + C + E = 1
resolviendo el sistema se tiene: A = 1, B = -1, C = 0, D = -1, E = 0
f - _____
J ( A + 1 ) ( x 2 +A + l ) 2 J A + l
Bx +C Dx + E
-+ —---------+ — ---------- -]dx
(A + 1 ) ( a ” + A + 1)“ J A + l A + A + 1 (A^ + A + 1)
í
t 1 * * W(---- ---------------------------------_)£/x
A + l X~+X+l (x~ + X+1)
, . i r 2a + i i w i r
;ln | x + 1 I (—- ----------)d x -~
2 J X + A + 1 X + A + 1 2 J
, 2 a + 1 1
( --------- ------ ---------- -)dx
(A + X + 1) ( a + A + 1 ) “
i i . i l . i 2 i i 5 2 a + 1 a + 2
:In a + i j— ln x + A + l + —=rarctg(— ?=^-)+ -------------------;--------+ c
2 3V3 v3 3(a + a + 1)
l
x3+11 3 0 0 ! -----------------dx
Desarrollo
( a 2 —4 a + 5 ) 2
a 3 + 1 Ax +B Cx+D
( a 2 - 4 a + 5 ) 2 a 2 - 4 a + 5 ( a 2 - 4 a + 5 ) 2
efectuando operaciones y eliminado denominadores:
a 3 + l = (A x+i?)(x2 + x + 1) + Cx +Z>
a 3 + 1= A*3+ (-4A+ B)x 2 +(5A-4B +C)x +5B + D
104 Eduardo Espinoza Ramos
por identidad se obtiene:
A = 1
-4 A + fí= 0
5 A -4 B +C = 0
5B +D = l
A = 1
B = 4A => B = 4
C = 11
D = - 49
J (x~ -4x + 5)- J
. Ax+i? Cx+D ,
( - -----------+ —5------------ 7)dx
x2-4 x + 5 (x —4x + 5)
, x +4 llx -1 9 ,
= H — ------ + - T — ------r)d *
1«x2- 4x + 5 (x2- 4x +5)2
1 f, 2x —4 12 J 11 f 2 x - 4 J r dx
= - (-5-----------+ — -------------¿ v + 3 I —--------------
2J x -4 x + 5 x~ -4x + 5 2 J (x~-4 x + 5)" J ( x " - 4 x + 5)
= —Inlx2-4x+5|+ óarctg(x-2)-—(—-——------ )+ —arctg(x-2)H-----~ — -----
2 1 5 2 ;c2_ 4jc+ 5 2 6V 2(x - 4x + 5)
1 1 1 2 a c 1 15 , .. 3x-17
= —ln x -4 x + 5 h— arctgíx- 2 )-1------ --------------he
2 ' 2 2(x -4 x + 5)
Hallar las integrales siguientes, utilizando el método de Ostrogradski:
f dx
J(x + l)2(x2+ l)2
Desarrollo
f dx _ Ax2+Bx +C ^ f Dx2 +Ex + F
J(x +1)2(x2 +1)2 (x +l)(x2 +1) J (x +l)(x2 + 1)
derivando y agrupando se tiene:
Integral Indefinida 105
Dx5 +(E +D - A ) x 4 +(E + D+ F - 2 B ) x 3+
(x + l)2(x2+ l)2 (x + l)2(x2+ l)2
+(A + E + F - B +D -3 C )x‘-+(2A +E + F - 2 C ) x + B + F - C
(x + l)2(x2+ l)2
de donde se tiene:
1= Dx +(E + D - A ) x 4+(E + D +F - 2B)x +(A +E + F —B +D —3C)x~ +
D = 0
E + D - A = 0
E + D + F - 2 B = 0
A + E +F + D - B - 2 C =0
2A +E + F - 2C = 0
B + F - C = 1
+(2A + E + F - 2 C ) x +B + F - C
1 1 1 3
resolviendo el sistema se tiene: D~0, A = — . B - —, C = 0 , E = — , F = —
4 4 4 4
Como:
dx__________________ A x 2 + Bx +C |*Dx2 +Ex+F
i (x + l)2(x2+ l)2 (x + l)(x2+l) J (x + l)(x2+ l /
- X 2 + X__________ r x —3
4(x + l)(x2+l) 4 J(x + l)(x~ + 1)
dx
- X +x 1 f -2
-I i ------dx +
4(x + l)(x2+1) 4 'J x + l 1 7 h * - ¡
------^-+ —In Ix + l |~ —ln |x 2+ 1| +—arctgx + c
4(x + l)(x +1) 2 ' ' 4 ' 4 6
106 Eduardo Espinoza Ramos
1302
f dx
í
dx
Desarrollo
Ax’ + Bx2 +Cx+D f Ex’+ Fx2 +Gx+H
(x4 - l ) 2 x4 - l +J x4 +l
derivando, simplificando y agrupando se tiene:
1_ 3A(x6- x2)+2B(x5~ x) +C(x4 -l)-4 A x 6+4Bx5 - 4 Cx4 - 4 /lr 3
(x4- l )2 (x4 -  ) 2
Ex3+ Fx2 +Gx +H
x4 —l
1= Ex7+ (F - A)x6 + (G - 2B)x5 +( H - 3C)x4 +(-3D - E)x3+
+(—3A —F)x2 +(—2 B - G ) x - C —H
E = 0
F - A = 0
G - 2 B = 0
H -3C = 0
-3 A - E = 0
- 3 A - F = 0
- 2 B - G = 0
- C - H = 1
, resolviendo el sistema se tiene:
A = 0, B = 0, C = - 2 , d = 0, C = 0, F = 0, G = 0, H = - -
4 4
Ax3+Bx2+Cx + D f Ex3+ Fx2+Gx+H
x4 - l
Integral Indefinida 107
I 1 _ I
, ------1 — + Í - 4 - * = -------í -------2 f , _ ^ _ + _ 4 _ + l í - )Jx
4(x —1) J x 4 -1 4(x - 1) 4 J x +l x -  x + 1
X 3 f 1 1 w 3 f dx
----- ----- +— I (-------- — )dx +~ I —-----
4(x '- 1) 16 J x+ l x - 1 8J jc +1
x 3 , i x + l , 3
-+ — ln | ----- |+ -arctg x + c
4(x4- 1) 16 x -1
3 x 3 , x - l
-a rctg x ------------------- ln ------
8 4(x - 1) 16 x + l
1303
í (x2+ l)4
dx
)4
Desarrollo
2,Sea x = tg0 => dx = sec Odd
f dx f sec"d dd _ f sec~9d9 _ f d0
J(x2+1)4 J(tg20+1)4 J see89 Jsee60
JcOS60í/0 = J(cos20)3d0 =
■¿J
■¿J
(1+ 3cos229 + 3cos29 + eos329)d9
(1+ -(1 +cos40) + 3cos20 +cos229 eos 29)d9
2
= 1 f ( l+ 2 c o s
8j 2 2
cos4# + 3cos20 + (l-se n 20)cos201<i0
108 Eduardo Espinoza Ramos
1304
1r59 3 3sen 26» sen326.
:_[—-+ —sen 40+—sen 29 h— ------------------ ]+c
8 2 8 2 2 6
= —[— + —sen9 eos9 (2eos29 - 1)+ 4sen9 eos9 ——sen39 eos39] +c
8 2 2 3
1.5 3 x 2 4x 4x3
= - [ - arctg x + ----- (—-------1) + —------------------------- ---] + c
8 2 2(x"+l) x +1 x~ +1 3(x~ + l)
15 15x5 +40x3 +33x
=— arctg * + ----------- ----------- +c
48 48(x +1)
í
x - 2x + 2 ,
—r--------------dx
(x - 2 x +2)
Desarrollo
r 4x3-10x2+ 8 x -2
f —2 2X +22 dx= f(l +-
J ( x - 2 x + 2 ) J
)dx
(x~ - 2 x +2) J (x - 2x + 2)
f 4x3—1Ox2+ 8x - 2 ,
=x+ -------------------— dx ...(1)
J (x - 2x + 2)
f4x -lO x + 8x + 2 , Ax+B f Cx+D
------r------------ ~z— dx =—--------- + —--------- — dx
J (x - 2x +2) x - 2 x +2 J x - 2 x +2
derivando, simplificando y agrupando se tiene:
4x3-10x2+ 8x —2 -A x 2-2B x +2A +2B Cx + D
(x2- 2x + 2)2 (x2- 2x + 2)3 x2- 2x + 2
Cx3+ ( D - 2 C - A)x2 +(2C - 2 D - 2 B ) x +2A +2B + 2D
(x2- 2x + 2)2
Integral Indefinida 109
1305
4x -lO x +8x--2 - Cx3+ ( D - 2 C - A ) x ¿ +(2 C -2 D -2 B )x + 2 A +2B +2D
C —4
D - 2 C - A = -10
2C - 2D - 2 B = 8
2A +2B +2D = -2
resolviendo el sistema se tiene: A=-l, B=3, C = 4, D = -3
1
4x3—10x2+ 8 x -2
(x2-2 x + 3)2
x -3
dx = — -------------1-
I -
4 x -3
x2~ 2x + 2 J x z - 2x + 2
-dx
x - 3
x" - 2x +2
reemplazando (2) en (1) se tiene:
‘4x3- 10x" + 8x -2
-+ 21n |x 2- 2x + 2 |+arctg(x-l) (2)
í
x4- 2x2+ 2
(x2- 2x + 2)2
dx = * + J ‘
: X —-
(x - 2x + 2)
x -3 , 2
dx
+ 21n ¡x - 2x + 2 |+ arctg(x-l) +c
x - 2x + 2
Hallar las integrales siguientes empleando diversos procedimientos.
x5dx
I (x + l)(x + 8)
Desarrollo
Sea z = x3 dz = 3x2dx — = x2dx
3
f x5dx x3.x2dx 1 f zdz _ 1 f
I (x3+ l)(x3+ 8) j (x3+ l)(x3+ 8) 3,¡ (z + l)(z + 8) 3 J
/ A B(-------1------- )dz
z + 1 z +8
A B (A+B)z +8A +B
(z + l)(- + 8) z + 1 z + 8 (z + l)(z + 8)
110
•v
Eduardo Espinoza Ramos
1306
z = (A + B)z + 8a + B por igualdad se tiene:
A+B = l ) 1 n 8
>entonces A = — ,B = —
8A+ £ = 0 7 7
f x5dx 1 f A B 1 . . , .
—3— -------------------- i-----= o I (-T+ ----------ñ ^ z ~
-
t81n U + 8 -ln z + 1 ]+ c
J (x3+l)(.r3+ 8) 3 J z + l z + 8 21
= ~[81n | -v3+ 81-ln | x3+ 11]+ c
í
x7+*3 J
dx
xI2- 2x4 +l
Desarrollo
yP _L v-3 r „ 3 , „4
J x -2 x +1 J x -2 x +1
Sea z = x 4 =* dz = 4x3dx
f xl+x¡ J x = l f z +lj . = 1 f (z + l)<fe
Jx12- 2x4+1 4 Jz3_ 2z+ l " 4J(z -l)(z 2+ z —1)
_ 1 f A Bz + C
z2 + z - 1
)dz
z + l A Bz + C
- + -
(z -l)(z 2+ z - l) z -1 z2+ z - l
efectuando operaciones y agrupando se tiene:
A+ £ = 0
z + l = (A + B)z2+ (A -B + C )z - A -C , de donde A ~ B +C = 1-
—A—C = 1
Integral Indefinida 111
1307
2z + 3
-)dz
z ‘ + Z -1
resolviendo el sistema se tiene: A = 2, B = -2, C = -3
f .x7+x3 . 1 f A Bz +C _ 1 f 2
4 j <r i + ?T 7^ T
- ¿ t a u - i i - i r ^ - * —
2 4 J z + z - l 2 J z " + z - l
1 , 1 .i 1 - i 2 i i 1 i i 2z + 1—y¡5 .
= - ln z - 1 — ln z ' + z - l -t=-l n --------------------------■==
2 1 ' 4 ' 2>/5 2z + l+V5
1 . ¿i , 1 i k 4 t l , i 2x4+1 —*J5 ,
= —ln x -1 — ln x + x - 1 ------------------------p in — --------------j= +c
2 4 2^5 2x + + ¡5
í;
x2—x +14
-dx
( x - 4 ) ( x —2)
Desarrollo
jr2 - x + 14 A B C D
-H----------—H--------- + -
( x - 4 ) 3 ( x - 2 ) ( x - 4 ) 3 ( x - 4 ) 2 ( x - 4 ) x - 2
efectuando operaciones y agrupando se tiene:
x2 - x +l4 = (C +D)x3+ ( B - 0 C - 2 D ) x 2 + (A -6 B +32C +48D)x-
-2 A -8 B -3 2 C -6 4 D
C + D = 0
B-10C —12D = 1
A - 6 B +32C + 48D = -1
-2A+ 8B -32C -64D = 14
resolviendo el sistema se tiene: A = 13, B = -3, C = 2, D = -2
r
112 Eduardo Espinoza Ramos
1308
f ' r " ,,, f,J (x -4 ) ( x - 2) J (x -
A B C D
H---------1------- )dx
(x -4 ) ( x - 2) J (x - 4 )3 (x -4 )- x - 4 x -2
= 13 j*— - —— - 3 f ———^+ 2 — 2
J (x - 4 )3 J (x - 4 )2 J x - 4 J x - 2
I
1:
2(x-4)~ x - 4
dx
13 3 , x - 4 ,
+ -------+ 2In I------- 1+c
x4(x3+ l)2
Desarrollo
dx
■ Í 7 " I
f x3+l i !
J x4(x3+ l)2 x4(x3+ 1)2<
r dx f dx
J x 4(x3+ 1) ,J x(x3+ 1)2
A B
- i , *J+I
X3
)dx
)dx
(x‘ + 1) J x (x + 1) x (x + 1)
(------------------------- )dx ———- - ln x + -ln (x + 1)
x(x +1) x(x +1) 3x 3
A = I —- = — —r + —ln(x3+1) —In x
I:
f
x4(x3+l) 3x3 3
dx 1, , 3 ,, 1 , 1
B= I ----—— 7 = — In | x + l |+ - ( —-----) + lnx
x(x +1) 3 ' 3 x3+l
Luego:
(1)
Integral Indefinida 113
1309
1310
I = - ( l n x - - l n ( x 2 +1) + — ^ — —) - l n x + ^ l n ( x 3 +1) 1
x4(x2+ l)2 3(x +1) 3x
1 , ,x 3+ l, 1 1, ,x 3+ l. 1
= ” ln I —5—I■ -+ -ln I
3 ' x3 ' 3(x3+1) 3 **' x3 3x2
) + c - - [ 21n |
1„ . ,a + 1 , 1 1
3 x3 ' 3 x3+ l x3 3* x" x —1 xJ
- - d +c
dx
4x2+ 5 x -2
Desarrollo
1 1 A B C
-H-------- f*-
i3-4 x 2+ 5 x -2 (x —l)2( x - 2) ( x - 1)2 x -1 x -2
efectuando operaciones y agrupando se tiene:
1= A (x-2) +B(x2 -3 x + 2 ) + C(x2-2 x + l), de donde se tiene:
B +C = 0
A - 3 B - 2 C = 0
-2 A +2B +C = 
■ resolviendo el sistema: A = -l, B = -l, C =1
í____ * ____ , f(
J x3—4x2+5x —2 J (x -1 )2 X - 1 x - 2
f dx i* dx j* dx _ 1
j (x-1)2 J x - 1 J x - 2 x -
- + lnj — j  f c
1 x -1
f_ dx
J x(x7■
d X
x(x7+ 1)
Desarrollo
1]4 Eduardo Espinoza Ramos
1311
í
dx
l)2
Desarrollo
*(x5+ l)2
r dx f x5 + i f x* d x _ r dx r x4 ±x
Jx(x5 +1)2 Jx(xs +1) J(at5+1)2 J x(x5+1) J(x5 +1)2
= f - ^ * - í /< b
J x(x + 1) J x(x + 1) J (
■Jf-J
4
x(xr>+1) J U '+ i r
dx +----- ;--------------- + c = ln x — ln | x + 1|+ 7-+c
x5 + l 5(x5+1) 5 5(x +1)
1312
J
dx
(x2+ 1x + 2)(x2+ 2x + 5)
Desarrollo
1 Ax+B ^ Cx + D
(x2+2x + 2)(xz +2x + 5) xl +2x +2 x¿ +2x +5
efectuando operaciones y agrupando se tiene:
1= A(x3+ 2x2 +5x) + B(x2+ 2x + 5) + C(x3+ 2x2+ 2x) + D(x2 +2x +2)
A +C = 0
2A + B +2C + D = 0
de donde se tiene: _____
5A+2B+2C+2D =0
5A + 2 D -1
KchiiIvIpihIo pI ilvtriiim k" (tone A •*0. II ^ , C' O , /) ^
Integral Indefinida 115
f _________________ = f( M+J - + ^ x +D - )dx
J (x2 + 2x + 2)(x2 + 2 x + 5) J x2 +2x +2 x2 +2x + 5
1 f dx 1 f dx 1 1 ,* + l ,
= - I ---------------------I -----------------= -arctg (x + l ) — arctg(---------)+ c
3 Jx2+ 2x + 2 3 Jx + 2x + 5 3662
f x2dx
1313 ---------
J (* -l)10
Desarrollo
Sea z = x --1 = > x = z+ l= > dx = dz
_1________ 1
4 (x -l)8 9(x-l)'
1314
Desarrollo
f. dx .. = f __ * __ = í ( - í l ± i ------------% -----)dx
Jx8+x6 Jx6(x2+1) J x6(x2+l) x6(x-+l)
___ L— f f . p - d x +  - 4 — dx
5x's Jx (x_+ 1) Jx (x +1)
1 1 f x 2 +,_fX2dx
“Í7 +Í7 +Jx2(x2+1)íiA Jx2(x2+l)
1 1 1= ---- r + — ------- arctg x + c
5x 3x *
i “J U - l)
2dx _ f(z + l)~
!ü J 10
f 1 2
' J z8+z9 .10
)dz
1
I z 1 4z 9z9+C 7 (x -l)7
+ c
I ihuiiilii ! spinoza Ramos
4.7. INTEGRALES DE ALGUNAS FUNCIONES
IRRACIONAL ES.-
( 7 ) INTEGRALES DEL TIPO.-
J cx +d cx +d
donde R es una función racional y p¡. q l p 1. q 2... son números
enteros, estas integrales se hallan valiéndose de la sustitución.
ax +b „
ex + d
donde n es el mínimo común múltiplo de los números q {, q2
Hallar las integrales:
Desarrollo
Sea z2 = x -1 => dx = 2z dz
Como z2 = x —1 => z = Vx—1
= 2
í
(z +3: + 3z" + )dz ■■2(— + - z 5+ z3+ z) + c
7 5
= 2z(— + - z4+ z2+l) + c = 2V x -l(————+ —(x —l)2+x) + c
7 5 7 5
Integral Indefinida 117
1316
1317
1318
J xdx
yjax+b
Desarrollo
, 3 2
Sea z =ax +b => dx = —z d z
a
Como z3=ax +b => z = sax +b además x =
z3- b
a
i
z3- b
xdx
yjax +b
í a
3z2
i z a
z)dz
= JL ( i i - - z2) + c = - 1 - (2^(ox + b f - 5bl](ax+b)2) +c
a 5 2 10o
f
dx
* Vx +1 + (.x+ 1)3
Desarrollo
Sea z2 =x + l => z = Vx + 1 => zi =yj(x+Ÿ
Como z2 = x + l => x = z2 - l dx = 2zdz
f dx —-—= = f ^ ^ - = 2 [ ^ Z = 2arctg(z) + c = 2arctg(Vx + l)
J Vx+I + ^ x + l)3 J z + z‘ J z "+1
I -
+ c
Vx + Vx
Desarrollo
118 Eduardo Espinoza Ramos
z3 z2
= 6(—---- —+ z-ln(z + l)) + c
1319 J f r r “
Desarrollo
Sea x = z 6 => sfx = z? => Hx = z2 aaemás dx = 6z5dz
[ ^ j h ± d x = í-y -^ -6z5dz = 6 —y — dz
J # t + l J z +1 J z +1
*6 | (z6- z 4- z 3- z 2 - z - 1— -)dz
z +1
7 7 75 74 73 72 1
= 6(---------------- +— +—— z — ln(z2+l) + arctgz)
7 5 4 3 2 2
- “ VI-^V?- V?+ 2VI+3fx - 6¡x - 3ln(VI+ 1) + 6arctg yfx +c
h
1320 | — ±jL= dx
(a + 1) —yjX+ 1
Desarrollo
Sea z 2 = jc+1 => dx = 2z dz
f Vx+T + 2 f z + 2 o f z -*-2 ,„ f , A Bz +C ,
I— t---- j= = d x = I— 2zdz = 2 I—— dz = 2 (------ +- T— )dz
J(x + 1)2-V IÍT J z 4- z J z3- 1 J z - 1 z + z+1
Z - 1 Z-1 Z2 + Z+ l
z + 2 = A(z2 + z + l)+(z-V)(Bz + C)=>z + 2 = A(z2 +z + )+B(z2 - z ) + C ( z - l )
Integral Indefinida 119
1321
A +fí = 0
de donde: A - B +C = 
A - C - 2
resolviendo el Sistema se tiene: A.= 1, B = -1, C= -1
f— # i ^ =<a=2 fi f í ¿i=2 f +- ^ - c
J (x+l)2-VITl J z —1 J z-1 Z +z-
=2j*(—-----2Z+1- ~)dz =21n(z-D- f -2c+1- dz- f-
J Z -1 z + z +1 J z + z +1 J z +Z + 1
-)dz
: + l
dz
= 21n (z -l)-ln (z 2+ z + l ) - J
V 1sT 3l z + - y + - ,
2 4
■? 2 2z + l
= 2ln(z - 1) - ln(z‘ + z + 1) - arctgí—-j~~) +c
, ( z - 1)2 2 -2z+ 1
= ln—-------------7=-arctg(— -r -) +x
Z +Z + 1 y¡3 V3
(fx + —Y)~ 2■2Jx+1 +1
= ln - ----- -¡= ?— -f=arctg( — — ■).+ c
X+ 2 + v x +1 V3 a/3. . .
fVIdx ' .
J x+2
Desarrollo
Sea z 2 = x =$ dx = 2zdz
 ^ - d x = f - ^ - d z = 2 ( - ^ - d z = 2 Í ( l — 2
J x +2 J z +2 J z +2 J z‘ +2
= 2(z - -JL arctg(-^=)) +c = 2VI - 272 a rc tg (^ ) + c
2
■)dz
120 Eduardo Espinoza Ramos
1322
1323
f e
dx
(2~x)yjl-x
Desarrollo
Sea l - x = z 2 => 2 - x = z 2 +1 => dx = -2z dz
dx f -2zdz
2arctg(z) + c = —2arctg(Vl —x ) + c
Desarrollo
7 X2 - 1
J V*+i J V T ^ I
see 0 = x dx, = see 9. tg 0 d0
eosec9 = ....... ,=> f x. ——-dx = f ,. X ,{x-l)dx
4 J T X J v*+ i J
=Jcos<?c0(sec0-l)sec0tg0í/0=J(sec0-l)seeddd
=Jsec39 dQ - Jsec29 d9
ix-1
:= J see36 dO - Jsx^j— —dx = | sec- 9d9 - | see“9 d6 (a)
Integral Indefinida 121
1324
integrando por partes I see30 dO se tiene:
Jsec39d9 =^[ln| sec0 -rtg0 ¡+ sec0 tg0]
!x. ——~í£t = —[In Isee# tg0 |+sec0 tg 0 ]-tg # + c
jc+ 1 2
= —[In Ix + yfx2 -1 I+Wx2 - ] - ¡ x2 -  +c
2
= i l n |x + V 7 ^ l | + £ ^ -(x —2) +c
2
-dx
Desarrollo
3 x+ z3+ l , -6z2dz
Sea z ------- => x = —5— => dx = —-------
x - l z3 - l (Z3-1 )2
dz
l)2
f ______M ______ r , A | B 1 Cz +D | Ez +F
J(z -l)2(z2 + z + l)2 J z - í (z l)2 z2+ z + l (z2 + z+ l)
z3 A B Cz+D Ez + F
-+ --------------------- + -T---+
(z i) z - i (z-ir z +z+i (z¿+z+ir
efectuando operaciones y agrupando se tiene:
122 Eduardo Espinoza Ramos
1325
z3=(A+C)z5+ (A + B -C +D)z4+(A+2B-D+E)zi + ( B - A - C - 2 E +F)z2
+(2B-A +C —D +E - 2F)z + B - A + D + F
por identidad de polinomios se tiene:
A +C = 0
A + B - C + D = 0
A +2 B - D + E =l
B - A - C - 2 E + F = 0
2 B - A +C - + E - 2 F = 0
B - A +D + F =0
a ^ , b = ^ c = - ^ , d = - ^ , E = J - , f = ^
81 9 81 81 27 27
resolviendo el sistema se tiene:
j é ? * - 6!
. A B Cz + D Ez + F ,
(_--- h---------H----- ---- — H----------------)dz
z - 1 (z —1) z +z + l (z +z + y
11 1 11 31 7 11
— Z + — ZH-----
, 9 81 81 . 27 27 w .
+ --------7 — ........ + — -----------7)dz
( z - 1)z~+z + l (z" + z + l)~- 4 *
integrando cada termino y simplificando se tiene:
J é ?
x + 1 , 1 , z2 +z + l 2 2z + l 2z , , J-í + 1
J
-3/:-----dx = - ln--------— + —¡=arctg(— =-) + —------1-c donde z = h
1 3 (z —1) yfc * J3 z3 - l V x-1
x + 3
~dx
x2J2x + 3
Desarrollo
2 z2- 3
Sea z = 2x + 3 z dz = dx => x = -------
Integral Indefinida 123
z2 - | + 3
f 2 X+ l ^ dx= f------^ ---- zdz = 2 Í
v2x + 3 J ^22 ——-)2^ *
z2+3
(z2^ 3)2
dz
. Áz + S Cz +D
dz = (—7----- 7 + --7— -)dz
(z2 - 3)2 z2-3
derivando, simplificando v agrupando:
z +3 Az —2Bz —3A + Cz +D Cz3+(D-A) z +(-2B-3C)z-3A-3D
(z2- 3)2 (z2- 3 )2 z2-3 (z2-3 )2
z + 3 = Cz + (£>- A)z + (-2S - 3C)z - 3 A - 3 D
C = 0
-2 8 - 3C = 0
D - A = l
-3 A - 3 D = 3
resolviendo se tiene: A = -1, B = 0, C = 0, D = 0
Az +B Cz+D
z2- 3 (z2- 3 )2
)dz = -
z2-3
(2)
reemplazando (2) en (1) se tiene:
x + 3
L i t L = * = 2 f -
J x~V2x + 3 J (z
z + 3 . 2z V2x + 3
dz = -----,----- + C= ---------------he
(z2 -3 ) 2 z - 3
© INTEGRALES DEL TÌPO.-
donde p n(x) es un polinomio de grado n, se supone que
1
pn(x)dx
yjax2 +bx +c
124 Eduardo Espinoza Ramos
f _ Pn^x ~ = d x = Qr '_x( x)'Jax2 +bx +c + A f -?=
» yax2+bx +c J ¡a
dx
ax‘ + bx +1
... (3)
1326
donde Qn_,(x) es un polinomio de grado (n - 1) con coeficientes
indeterminados y X es un numero. Los coeficientes del polinomio
Qn-1(•*) Y numero A, se hallan derivando la identidad (3).
® INTEGRALES DEL TIPO.-
, se reduce al 2° tipo de integrales valiéndose de
I
dx
( x - a ) nfax2 +bx +i
la sustitución: ------ = t
x - a
Hallar las integrales:
í;
x 2dx
4 x ^ - x +l
í
x 2dx
X - x +l
Desarrollo
= (Ax+ B)sjx2 - x +l + A í —j=~--L=
•* Vx2 - x +1
, derivando se tiene:
2A(x2 - x +1) + A(2x2- x) + B(2x- 1)+ 2
x +l 2yfx2^ x +l
2x2 = 4Ax2+(2B-3A)x +2 A - B +2Á, dedonde: A = - , B = - , A = —
2 4 8
J 4 x 2 - x + l 2 48j
dx
1 x - x + l
Integral Indefinida 125
1327
1328
— — Vx2- x +l - - l n | 2x - l + 2Vx2- x + l|+c
r x^dx
j ^ / w 2
Desarrollo
f x dx - = (Ax4+Bx3+ Cx2 +Dx+ E)yjl-x2 + A f — derivando se tiene
J J i - x 2
sfl-
x5 i ? ^ /T 2 x(Ax4+Bx*+Cx2+Dx+E) A
= =(4Ax3+3Bx +2Cx+D)y¡l-x2 — ------------ = = ----------- -+ ~ r=
sfl-x
X5= (4Ax3+3Bx2 +2Cx + D)(1- x 2)-(A x 5+Bx4 + Cx3+Dx2 +£x) + A
x5= -5Ax5-4 flx 4+(4A -3C )x3+ (3B -2D )x2+ (2 C -£ )x + D + A
-5A = 1
-4B = 0
4A -3C = 0
3B - 2D = 0
2 C - E = 0
D + A = 0
1 4 8
• resolviendo se tiene: A = - - , C = _ ^ > D = 0, E = , A. = 0
dx
VÍ^X2
= (_ £ _ _ ± ^ _ A ) V í r 7 = - 8+4* + 3 x .^ 7 + c
5 15 15 15
x.’dx
126 Eduardo Espinoza Ramos
1329
Desarrollo
dx
i-,—*- dx = (Ax4+ Bx3+Cx2 +Dx +E)ll +x2 + A f —p
JJlTx2 J Vi+ x2
derivando y agrupando se tiene:
x6 _ 6Ax6 + 5Bx5+ (5A+ 4C)x4 + (4B + 3D)x3+
ii+x2 v r+ x 2"
2+(3C + 2 £ V + (2D + F)x +E + A
Ví+ X*
x6= 6Ax +5Bx5+(5A+ 4C)x4+ (4fí + 3D)x3+ (3C + 2E)x2+(2D+ F)x +E +X
de donde: A = - , B = 0, C = ~ — , D = 0, £ = — , A = - —
6 24 16 16
f_ í= ^ = = (Ax5+ Bx4 +Cx3+ Dx2+ £x+F)Vl + *2+ A f , ¿X
J V iT 7 J V iT ?
/7~ 7 5 f dx
6 24 16 16 J
= ^ Y ~ ^ d +T ¿ ^ l+x2 ~ y 7 lnx + ^ ]+xl l+c6 24 16 16
l+ x2
J *x5
Desarrollo
Integral Indefinida 127
dt
4
dt
tf  t 2 1
= (At3+Bt2+Ct + D)Jl-t2 -A f ^
J V I - ? .
derivando y agrupando se tiene:
-,4= —4f4- 3Sí3+ (3A- 2C)t2 +(2B-D)t +C +X
1 3 3
de donde: A = —, B = 0, C = —, D = 0 , A = —
4 8 8
f p = = - [ - ^ L , = (At3+ Bt2 +Cí +D)Vl-í2+a[-7¿L
J x’ V ^ M j V T ? j V w
* = (4 4 )V ^4 8 S j J Z S 4 8
T 3f — arcsení + c
= (—i—+ — -)V*2- 1 - - arcsen(—) + c
4x 8x 8 x
1330
í (x+1)3V*2+ 2x
Desarrollo
1 , 1 jHacemos ------= / => x+1 = - => dx = — -
x +1 / r
128 Eduardo Espinoza Ramos
1331
j , / i 2 i f t~dt r - í 2+ l - l
donde x + 2x = (x + 1) - ] = - 1- = I —
J J V ÍZ 7 2 2
í//
-arcsen í - arcsen í + c
t rr~2 i i I. i i , i
= —V l-í — are.*arcsent +c = --------- 1------------ — arcsen(------ ) + c
2(x + l)V (A+ l)2 2 x + l
------——Vx2+2x - —arcseni— —)+ c
2(x + l) 2 x +
x2 + X + 1
-(lx
:Vx2- x + +l
Desarrollo
f x2 +x + l f x(x + l) 1
— 1 = = = d x = (— ?=•: ■ ^ + - -7=.= ■ = ) < &
j xVx - x + l J xvx2 - x + l xvx2 - x + l
=i~r===i£ï+f -r fr•W x " -x + l J xy¡x‘' - x +1
_ 1 f 2jc—1+ 1 f i* dx f
2J yjx2 - X + l J X ¡ X 2 - X + l J
fifx
W ^ -JC + l J yjx2 - x + l
1 f 2 x -l 3 f </x f dx
x + 2 ¡ 4 7 ^ ¡ +I W ? : x + l
integrando y de acuerdo a las integrales anteriores se tiene:
= -/x2—x + l+ ln | x|+-^ln | x --^ + Vx2- x + l | -In 11—-^+ Vx2- x + l |+c
Integral Indefinida 129
4.8. INTEG RALES DE LAS DIFERENCIALES BINO M ICAS.-
xm(a+bxn)pdx ... (1)
donde m, n y p son números racionales.
CONDICIÓN DE CHEBICHEC.-
La integral (1), puede expresarse por medio de una combinación finita de
funciones elementales, únicamente en los tres casos:
Cuando p es entero.
© Cuando es número entero, aquí se emplea la sustitución
n
m +1
n
a +bxn = z s , donde “s” es el divisor de la fracción p.
© Cuando + p , es número entero, en este caso se emplea la
m +1
n
sustitución ax~n +b = z
Hallar las integrales:
3
1332 J x 3 (1 + 2 x 2 ) 2dx
Desarrollo
m + 1 3 + 1 4
------ = ------=—- 2 es un entero
n 2 2
2 2 2 Z2 - l j Zdz
entonces: l + 2 x “ - z ‘ => x = ------- => xdx =——
2 2
3
Jx3(1+2 x2) 2dx = Jx2(l+2x2) 2xdx = J 2^ *.(z2) 2 = ^ J ( 1 -z ’ )tiz
130 Eduardo Espinoza Ramos
1333
I
K K 1 z +1 1 2 +2x N 11+ x .
= - ( z + - ) + c = - ( ------- ) + c = —(—== = ) +c = —(—===?) +c
4 z 4 z 4 J 1+2x2 2 V!+ 2.v2
dx
7
Desarrollo
Sea x 4 + l = z4 => .v4= — jc= 1. => dx = - z 3(z4-1) 4¿z
? - i Vz4^ !
J Z -1 J Z+ 1 Z~1 Z + 1
z2 A B Cz +D _
-H---------i-—r---- , efectuando operaciones y agrupando
5
z4 - l Z + 1 Z - l z2 + l
z~ = (A +B +C)zi + ( B - A +D)z2+(A +B -C )z +B - A - D de donde se tiene:
A + B + C = 0
B - A + D = 1
A + B - C = 0
B - A - D =0
resolviendo el sistema se tiene: A = —- , fí = —,C = 0, D = —
4 4 2
f z2 , f, A B Cz +D 1, .1, .. 1
—— dz= (— + ----- + ■)dz = —-ln |z + l|+ - ln |z - l|+ - a r c tg z + c
J z -1 J z+ 1 z - l z +1 4 4 2
i , I z - l I 1
= - - l n — -|+ -a rc tg z + c
4 z + 1 2
Luego:
Integral Indefinida 131
í — —— = - i - —“ = ~ (~ ln | ——- | + —arctgz)+ c = —l n | | — arctgz+c
J4 / n V Jz —1 4 z + 1 24Z - l 2
a , „ | ^ S ± I | - I a re,g ^ + c
4 ' V ^ T l - l 2
1334
I - Xí 
dx
x2
Desarrollo
X 'Jl +X'
1 dt
Sea x = - => dx =— -
t r
dt
í -----$ = = f -----p = = - [ - 4 ^ = = - [ / (1+ í )
J x4^ / i í 7 J i C Z J J
,4 V t2
i
2dt
Sea z2 = l + /2 => z dz = t dt
.3
f -----^ ==r = - j ' - i = d f = - f ( z 2-l)z .zdz
= - J ( z 2-l)dz = - ( y - z ) + c = - | ( z 2-3 ) + c = i l i - ( l + , 2-3 ) + C
. } 0 ± L (ti - 2 ) +c = - ' '
1
1+^ - V T -2
3 V 3x3
x'-(-Ar-2)+c =^— ^-(2x2 - l ) + c
1335
J:
dx
f l + x
132 Eduardo Espinoza Ramos
Desarrollo
i 3 _í
Sea l + ;t5 = z 3 =* x5= z3 - l => x = (z3- l ) 5 , dx = - - ( z 3- l ) 5z2dz
f — = fjc_,(l + jc5) 3dx = f(z3- l) 5(z3) 3 - ( z3 -1 ) 5z2dz
J r/l + r5 J J5XJl +X'
= - í(z3-ir 'zd z = - [ - 5^ - * = - f -----
5 J 5 J z - l 5 J ( z -
zdz
l)(z2+ z + l)
= - f(—
5 J z -1
Bz +C w+ —------- : )dz
z +z + l
A Bz +C
-+—-------- de donde se tiene:
z3 - l Z - l Z2 + Z+ l
z = (A +B)z2+( A - B +C)z + A - C
A+ fl = 0
A - B + C =1
A -C = 0
resolviendo el sistema se tiene: A = —, B = , C = —
3 3 3
 - r - ~ f l - £ - - < ^ - ) l * = - [ f — * -
J jc^/i + x5 5 J z - l 3 z +z + l 5 J z - l J z +z + l
= ^ [ln(z-1 )--^ n(lz2+ z + l) + /3 arctg(2^ -)]
1ln (z-l)2-ln (z2 + z + l) V3 /2z + l.-------------- ---------------+ _ are,g(_ ? r ) +c
= — ln-^f——— l-^-arctg(2~ ^ -) + c donde z = yjl +x5
10 z2+ z + l 5 V3
Integral Indefinida 133
1336
f dx
5
x2(2+ x3)3
Desarrollo
- 1 3 3 2 l/l
Sea 2x +1 = z => x =—— => x = --------- - => dx = -
* (z3- l )3
a-2= (^ 2)2(z3- l) 3 => x 2 = (Z y } ] - =>2 + a 3- 2j
5
j ------—— - = Jjc_2(2+ jc3) 3é/jc
jc2(2+ a 3)3
2
= J í i i j l i ( 2z3(z2- i r ') 3(-^/2)(z3-1) 3z2dz
2 3^2. j (z3_ z-5(z3_ {)i z2 dz = - I J (z 3
f t
1337
I
dx
Desarrollo
-lf2(z3- l i 3z2dz
:3(z3- l )-1
-l)z~3</z
1+ c
134 Eduardo Espinoza Ramos
Hacemos 1+ —L= = /3 , t = J 1+ 1
-7.V3
- V = ^ i - = » í / í = 31 . 1 1
r3-1 3- l
4/U * 4/77 1V.v = -------- - , v* = —----- —
, t (r -D "
(f3- l )3
-At dt
de 1+ .— = r ’ => — = 3t~dt => dx = ----, Luego:
f f - 4 r g 3- i ) 2 d{ f r V - u V
'lxi  l  + i [ 7 (P _ 1)3 J j L . (i3- 1)3 t
Vi -1
- l )3
2/ + C = - 2(3/1+ —r = ) 2 +c — —2(]l(l + x 4 )2) +c
V
4.9. INTEG RALES DE FUNCIO NES TRIGO NO M ETRICAS.-
( I ) INTEGRALES DE LA FORMA.-
donde m y n son números enteros.Jsen”jtí/jt,yJcos"xdx
PRIMER CASO.- Cuando n es un entero positivo par se usan las
identidades siguientes:
•> 1- eos 2x o 1+ eos 2.v
sen- x = ——----- , eos" x --------------
Integral Indefinida 135
SEGUNDO CASO.- Cuando n es un entero positivo impar dentro del
integrando se saca el factor común sen x dx o eos
x dx, respectivamente, luego se usa la identidad:
sen2x + cos” x = l
0 PARA LOS INTEGRALES DE LA FORMA.-
f
tg” xdx y c tg" xdx
J J
si n es par o impar se usan las identidades:
1 + tg2 x = se£2 x , 1+ ctg 2 x = csc2 x
@ PARA LAS INTEGRALES DE LA FORMA.-
»
sen"1x.cos" x dx
PRIMER CASO.- Si m o n es un entero positivo impar y el otro
cualquier numero.
Se procede de la siguiente manera:
Si m es impar se saca factor sen x dx y se usa la identidad:
sen2 x + eos2x = 1
SEGUNDO CASO.- Si m y n son enteros positivos pares se usa la
fórmula:
•> l-c o s2x 2 i +cos2x
sen“x = ----------- , eos x = ------ ------
__________ 2________________2
@ PARA LAS INTEGRALES DE LA FORMA.-
f ígmx.sec" x d x ,
•
rtg"' x.csc" xdx
J J
136 Eduardo Espinoza Ramos
1338
1339
PRIMER CASO.- Cuando n es un entero positivo par y m es cualquier
número, se saca el factor.
see2xdx o ese2xdx
y se usan las identidades: l + tg2 x = see2 x , 1+ c tg 2x = csc2x
SEGUNDO CASO.- Cuando m es un entero positivo impar, n es
cualquier número, se saca como factor.
sec x. tg x dx o ese x. ctg x dx
y se usa la identidad: 1+ tg2x = sec2x , 1+ e tg 2x = csc2x ’
Hallar las integrales
/ eos3xdx
Desarrollo
J*cos xdx —J eos* x.cos xdx = f (1—sen" x) eos xdx
= J cos xdx - J sen“ x.cos xdx = senx
I
sen3x
--------- I-C
sen5xdx
Desarrollo
| sen xdx = | sen4x.sen x dx = j (1-eo s2x)2sen xdxJ*sen5xdx = J*sen4x.sen xdx = J (
J( l - 2cos~ x + cos4x)senxdx
Integral Indefinida 137
1340
1341
J*sen xdx- 2J= I senxdx- 2 I cos2x.senxdx + Ieos4 x.senxdx
i
2eos3x eos5x
= - C O S X + ---------------------------------l-C
sen2x.cos3xdx
Desarrollo
J sen2x.cos3xdx = J sen2x.cos2x.cos xdx
J*sen2x(l - sen2x) cos x dx = Jsen2Xcos x dx - J sen4x.eos x dx
sen5x sen5x
-----------he
Jsen3(—).eos5(-)dx
2 2
Desarrollo
j*sen3(^).cos5(~~)dx = J cos5(^).sen2(^).sen(^)dx
= Jeos5(^).(l - eos2(-)) sen¿ ) d x
= J eos5(^) sen(^)dx - J eos7(—)sen(—)dx - -
eos (—) eos (
-------2_ + ---------- -rt,
3 4
f eos5X ,
1342 ---- r- d x
J sen x
Desarrollo
138 Eduardo Espinoza Ramos
1343
1344
feos3* , f( l- s e n “ *)
I — t— dx = I ------ --------eos xdx
J sen' x J sen *
f l - 2sen2* + sen4x , f,
I -------------t----------eosxdx= ((ctgxcsc * - 2ctg* + senxcos*)d*
J sen x J
sen2x 1
2 2 sen“ *
--21n Isen I+c
1
sen4 xdx
Desarrollo
2 1- eos 2*
sen“x = -------------
J*sen4 *dx = J*(- -~^s - x )2C¡X=i J*(l—2eos 2x +eos2 2x)dx
l r . x sen(4*) 3* sen(2*) sen(4*)
= —[ x - sen(2*) + —+ ----- — -] + c = --------— — - + ---- — - +c
4 2 8 8 4 32
Isen2x co s2 xdx
sen*, eos* =
Desarrollo
sen(2*)
J sen2*cos2xdx = J (sen *cos x f d x = J (—■-l^ X)dx = i j s e n 22xdx
4J1
-e o s 4* , 1 sen4*,* sen4*
----------- dx = - [ * ----------- ]+ c = ------------- +c
2 8 4 8 32
Integral Indefinida 139
1345
1346
J
sen2 xcos4 xdx
Desarrollo
2 1- eos 2* 2 1+ eos 2*
sen * = -------------, eos * = ---------------
2 2
f 2 4 . f l- c o s 2 * 1+ c o s 2 x 2 ,
I sen xcos xdx = -------------.(------------- y d x
j J 2 2
= - J(1 - eos22*)(1 + eos 2x)dx = ~ J sen2 2*(1 + eos 2x)dx
■ &
I
-e o s 4* 2 o t u l rA' sen4* sen32*,
---------- +sen 2x cos2*]J* = - [ --------------+ ---------- l + c
2 8 2 8 6
* sen 4* sen32*-----------------------1------------------j_Q
16 64 48
eos0 3xdx
Desarrollo
t „ 1+ eos 6*
eos“3* = -------------
2
Jco s63xdx =J(cos23x)3dx
f ,1+ cos6jcx* , 1 f /4 , , 3
= J ( ----- -----) dx = —J (l + 3cos6x-f3eos ójc+ cos 6x)dx
140 Eduardo Espinoza Ramo'.
1347
1348
1349
_ 1 ,5x sen 6a sen 12a sen 6.v sen36v
= 8(T + ~ + ~ T - + ^ --------Ì8~ , + C
_ 5a | senÓA sen 12a sen36a
16 12 64 144
I
dx
x
Desarrollo
sen4 x
/ s è n ^ I= J CS° 4XdX = | CS° 2JCCSC2xdx = | (1+ <****)cscZ xdx
2
- J
3
(csc2x +ctg2x.csc2x)dx = - c t e x - - ~ — +c
3
J
dx
x
Desarrollo
cos6X
í ---- — = f sec6xdx = f sec4a.sec2xdx
J COS° X J J
= J*(l + tg2a)2sec2xdx = J(1+ tg x) sec xdx= I (1+ 2 tg2x + tg4 a)see2xdx
-J
J
cos2A ,
---- r— dx
sen x
(sec- x +2 tg2a sec“ x+ tg4 a.see2x)dx = tg x +—tg3 x+ ^ ' A+ c
3 5 i
Desarrollo
Integral Indefinida 141
1350
1351
■J
o 7 4 2 Ctg3X C tg5X
(ctg A.CSC*A+ Ctg A.CSC x)dx = ----- ---------------+C
sen2 a cos4 xI
Desarrollo
f__*__=f” = f(-L-+ , 1 y )dX
J sen2 a.eos4 a J sen2 a eos4 a J eos a sen a.eos a
= J(sec4 a + 4 csc2 2x)dx = J*[(1+ tg2a) sec2a + 4 csc2 2x)]dx
= tgx +—^ - 2 c t g 2 x + c
J
dx
sen5a eos3x
Desarrollo
«6 v r
f__ ÉL__= í___ csc6/ = f CSCV ^
J sen5acos3a J csc6A.sen5 acos a J csca.cos a
í í-l+ctg f i- dx = [tg a sec2a(1 + 3c tg2a + 3c tg4x +c tg6x)dx
J Ctg A.COS A J
= J(tgA.sec2A+ 3 ) ^ - ^ + 3tg 3xsec2 A+ tg 5x.sec2 x)dx
tgA
1352
I
t2^ x 3 1
= + 3ln(tg A)- — — ■-— — -+c
2 2tg a 4tg a
dx
X 3 X
sen-.eos -
2 2
142 Eduardo Espinoza Ramos
Desarrollo
2y*
ax , ü + c t2‘ í ,
2
f dx f csc2(2 )dx |.(l + ctg2(|))d*
s e n c o s 3^ J csc2A .sen (|).co s3(J) J ctg(-).cos2(*)
¿ ¿ 2 2 2 2 2
2•*
f x x y r see —
= tg (-)sec2(-)(l + ctg2-)í/* = (tg-.sec2- + ------ ^)dx
J ¿ 2 2 J 2 2 *
tg2
2 X
see —
, , x x x o
= I (sec--.tg -.sec- + ------±-)dx
2 2 2 . a
2
■/<
= sec2J + 21n |tg ^ -|+ c = — — + 21n | tg - |+ c
2 2 2x 2eos —
2
,.sen(* + —)
1353 ---------- 1-dx
J sen*.eos*
Desarrollo
.sen(* + —) »sen*, eos —+ sen —.eos*»SCIHX1- - ; »sen *.eos — f-sen —.eos * pr .
f ----------4_rfi= r-----------4— 4— dx = V2
J sen*.cos* J sen*.cos* 2 J
_ V2 f , l l w V2 f
- “r - I v--------1-------)dx = —— I (sec* + csc*)J*
2 J eos* .ve/!* 2 J
jen* + eos *
---------------dx
senx. eos*
Integral Indefinida 143
* l-c o s* = l - ^ os*_ _ lj-eos* _ —l------ £2£jL = CSc ^ - c tg *
2 Vl + cos* V i-eos2* senjc s¿r‘A‘ sen*
A 7T
análogamente In | see * + tg * |= ln | tg(—+ —) |
1354
I
dx
x
Desarrollo
sen5 *
f dx —~ íese5xdx= f (l + c tg2*) ese3* dx
J sen * J J
= fcsc3*dx + J c tg 2*.cse3*d* —(l)
integrando se tiene:
J*ese3* dx = [In | esc * - c tg * | -c tg *.esc *]
f i 1 , 1 eos * , 1 r, . 1—eos * . ,
ese3xdx = —[ l n ----------------1-c tg *csc *J = —[ln | ------------1-c tg *csc*]
J 2 sen * sen * 2 sen *
= —[ln || -c tg*.csc*] = ^-fln | tg ^ | -c tg*.csc*] ...(2)
2 Vl + cos* 2 2
integrando por partes J e tg2*.csc3* dx
du = -esc“ xdx
u = c tg*
—■> i
. 3 . , CSC X
dv = csc x.c tg xdx v = ----------
f , , , Ctgxcsc3* 1 f 5 ,
j c tg" *.csc xdx = -----SL-^---------3j CSC X
144 Eduardo Espinoza Ramos
1355
reemplazando (3), (2) en (1)
f dx f 5 I . , x . 1 ctgxcsc3* 1 f s ,
I , - I CSC dx =- ln jtg —I— ctg x cscx ----- --------------- csc' xdx
J sen x J 2 2 2 3 3J
i
5 3 . jc 3 eos x 1 eos x
= I csc xdx = —ln | tg ———---- ------ ----- —he
‘ sen4x8 2 8sen2x 4 r™ 4
1
sec54xdx
Desarrollo
Jsec54xdx = J*(l + tg24x)sec34xdx = Jsec34xdx +J tg 24xsec34xdx ... (1)
integrando por partes: Jsec34xdx = ^[sec4x. tg 4x +ln | sec4x +tg 4x |]
integrando por partes: J tg2x. sec34x dx = — —'^ C - i Jsec54xdx
reemplazando en (1) se tiene:
J sec54xdx = J sec34xdx + J tg24xsec34xdx
sec4xtg4jc 1 tg4x.sec34x 1 f , ,
= ---------------+ in sec4jc + tg4x +—------------------- sec54xdx
8 8 12 3 j
—fsec54x<¿t = -ln|sec4jc+tg4jc|H—sen4x + _ sen4x
3 J 8 8eos 4x 12eos 4*
fsec54 x ^ = -lln |sec4 A + ^ 4 x |+ ^ + ^ + e
J 32 12 16
Integral Indefinida 145
1356
1357
1358
1359
J
tg25xdx
Desarrollo
tg¿ 5jcdx = | (secz 5x -1 )dx = —- x +c
I
Desarrollo
j c i g 3xdx = j (csc2x - l)ctgxdx = J (ctgxese2x - c tgx)dx
ctg3xdx
ctg2x , . .
----------- ln sen x +c
í ctg4xdx
Desarrollo
J e tg4xdx = J(csc2x - l)c tg2xdx - Jícsc2x ctg 2j e -c sc2x +Y)dx
ctg ’ x
---------+ ctgjc + jc+ c
í (tg - + tg -)dx
Desarrollo
Jtg3^dx=J(sec2^-l)tgjdx =-jtg2^+31n|cos^| ... (1)
J tg4^ = J(sec2^ - 1) tg2~~dx ~ J(sec2~ tg2^ - sec2~ +1)dx ... (2)
3 3
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich
Solucionario Tomo II -  Demidovich

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Solucion de examen parcial de mecanica de fluidos
Solucion de examen parcial de mecanica de fluidosSolucion de examen parcial de mecanica de fluidos
Solucion de examen parcial de mecanica de fluidosJimmy Ridley Bravo Valdivia
 
Analisis estructural de arcos parabólicos isostaticos
Analisis estructural de arcos parabólicos isostaticosAnalisis estructural de arcos parabólicos isostaticos
Analisis estructural de arcos parabólicos isostaticosAlejandro Coello
 
PERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPA
PERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPAPERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPA
PERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPASumarno Feriyal
 
Problemas resueltos-analisis-estructuras
Problemas resueltos-analisis-estructurasProblemas resueltos-analisis-estructuras
Problemas resueltos-analisis-estructurasZeyla Enciso Acuña
 
Método de rigidez según gere en vigas planas
Método de rigidez según gere en vigas planas Método de rigidez según gere en vigas planas
Método de rigidez según gere en vigas planas Salim Luna Villanera
 
Fracciones algebraicas
Fracciones algebraicasFracciones algebraicas
Fracciones algebraicasscheloco
 
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...Sohar Carr
 
10 ejercicios resueltos por el método de cross
10 ejercicios resueltos por el método de cross10 ejercicios resueltos por el método de cross
10 ejercicios resueltos por el método de crosskeniadiana
 
Usfos verification manual
Usfos verification manualUsfos verification manual
Usfos verification manualFerit Fazliu
 
Analisis estructural genaro delgado contreras
Analisis estructural genaro delgado contrerasAnalisis estructural genaro delgado contreras
Analisis estructural genaro delgado contrerassol huaman flores
 
Aisc steel construction manual 14th
Aisc steel construction manual 14thAisc steel construction manual 14th
Aisc steel construction manual 14thAngel Balseca
 
Falla cochabamba
Falla cochabambaFalla cochabamba
Falla cochabambavjgarciaq
 
Esfuerzos combinados
Esfuerzos combinados Esfuerzos combinados
Esfuerzos combinados David Pèrez
 
Ejercicos mef fuerza axial
Ejercicos mef fuerza axialEjercicos mef fuerza axial
Ejercicos mef fuerza axialJaime Llanos
 
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...Sohar Carr
 

La actualidad más candente (20)

Solucion de examen parcial de mecanica de fluidos
Solucion de examen parcial de mecanica de fluidosSolucion de examen parcial de mecanica de fluidos
Solucion de examen parcial de mecanica de fluidos
 
MOVIMIENTO_CURVILINEO_RESNICK.pdf
MOVIMIENTO_CURVILINEO_RESNICK.pdfMOVIMIENTO_CURVILINEO_RESNICK.pdf
MOVIMIENTO_CURVILINEO_RESNICK.pdf
 
Analisis estructural de arcos parabólicos isostaticos
Analisis estructural de arcos parabólicos isostaticosAnalisis estructural de arcos parabólicos isostaticos
Analisis estructural de arcos parabólicos isostaticos
 
Tabla de-integrales
Tabla de-integralesTabla de-integrales
Tabla de-integrales
 
PERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPA
PERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPAPERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPA
PERENCANAAN GEDUNG BETON BERTULANG TAHAN GEMPA
 
Problemas resueltos-analisis-estructuras
Problemas resueltos-analisis-estructurasProblemas resueltos-analisis-estructuras
Problemas resueltos-analisis-estructuras
 
Método de rigidez según gere en vigas planas
Método de rigidez según gere en vigas planas Método de rigidez según gere en vigas planas
Método de rigidez según gere en vigas planas
 
Fracciones algebraicas
Fracciones algebraicasFracciones algebraicas
Fracciones algebraicas
 
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...
 
10 ejercicios resueltos por el método de cross
10 ejercicios resueltos por el método de cross10 ejercicios resueltos por el método de cross
10 ejercicios resueltos por el método de cross
 
Usfos verification manual
Usfos verification manualUsfos verification manual
Usfos verification manual
 
Analisis estructural genaro delgado contreras
Analisis estructural genaro delgado contrerasAnalisis estructural genaro delgado contreras
Analisis estructural genaro delgado contreras
 
Aisc steel construction manual 14th
Aisc steel construction manual 14thAisc steel construction manual 14th
Aisc steel construction manual 14th
 
Falla cochabamba
Falla cochabambaFalla cochabamba
Falla cochabamba
 
Esfuerzos combinados
Esfuerzos combinados Esfuerzos combinados
Esfuerzos combinados
 
Ejercicos mef fuerza axial
Ejercicos mef fuerza axialEjercicos mef fuerza axial
Ejercicos mef fuerza axial
 
ejercicio puente
ejercicio puente ejercicio puente
ejercicio puente
 
Capitulo 7 Soluciones Purcell 9na Edicion
Capitulo 7 Soluciones Purcell 9na EdicionCapitulo 7 Soluciones Purcell 9na Edicion
Capitulo 7 Soluciones Purcell 9na Edicion
 
El acero estructural
El acero estructuralEl acero estructural
El acero estructural
 
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer  & johnston (dinamica)...
solucionario mecanica vectorial para ingenieros - beer & johnston (dinamica)...
 

Destacado (20)

Wearable Art Article
Wearable Art ArticleWearable Art Article
Wearable Art Article
 
Presentation prueba
Presentation pruebaPresentation prueba
Presentation prueba
 
Power point
Power pointPower point
Power point
 
Aries menu
Aries menuAries menu
Aries menu
 
Presentation prueba
Presentation pruebaPresentation prueba
Presentation prueba
 
Reino fungi
Reino fungiReino fungi
Reino fungi
 
Hanball
HanballHanball
Hanball
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1
 
Informatica verano
Informatica veranoInformatica verano
Informatica verano
 
OFERTAS DE AIRE ACONDICIONADO
OFERTAS DE AIRE ACONDICIONADO OFERTAS DE AIRE ACONDICIONADO
OFERTAS DE AIRE ACONDICIONADO
 
Capítulo viii planificacion estrategica. drsm
Capítulo viii planificacion estrategica. drsmCapítulo viii planificacion estrategica. drsm
Capítulo viii planificacion estrategica. drsm
 
vitnemål h dip
vitnemål h dipvitnemål h dip
vitnemål h dip
 
screenshot
screenshotscreenshot
screenshot
 
Proyecto podcast
Proyecto podcastProyecto podcast
Proyecto podcast
 
Reference Letter_Elle
Reference Letter_ElleReference Letter_Elle
Reference Letter_Elle
 
Reference letter from CMG
Reference letter from CMGReference letter from CMG
Reference letter from CMG
 
AREVA_Contract Management
AREVA_Contract ManagementAREVA_Contract Management
AREVA_Contract Management
 
Adam Johnson-Nelson Atkins Museum
Adam Johnson-Nelson Atkins MuseumAdam Johnson-Nelson Atkins Museum
Adam Johnson-Nelson Atkins Museum
 
La didactica como ciencia pedagogica (1)
La didactica como ciencia pedagogica (1)La didactica como ciencia pedagogica (1)
La didactica como ciencia pedagogica (1)
 
2000
20002000
2000
 

Similar a Solucionario Tomo II - Demidovich

Solucionario analisis matematico ii demidovich
Solucionario analisis matematico ii demidovichSolucionario analisis matematico ii demidovich
Solucionario analisis matematico ii demidovichGLIMEL YANAPA
 
Solucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdf
Solucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdfSolucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdf
Solucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdfssuserf46a26
 
Integralesinmediatas
IntegralesinmediatasIntegralesinmediatas
Integralesinmediataseligarcia53
 
Solucionario demidovich tomo III
Solucionario demidovich tomo IIISolucionario demidovich tomo III
Solucionario demidovich tomo IIIDarwin Chilan L
 
Solucionario Tomo III - Demidovich
Solucionario Tomo III -  DemidovichSolucionario Tomo III -  Demidovich
Solucionario Tomo III - DemidovichPROD LARD
 
Funcionrealdevariablereal actividades complementarias
Funcionrealdevariablereal actividades complementariasFuncionrealdevariablereal actividades complementarias
Funcionrealdevariablereal actividades complementariasMaría José Mendoza
 
Tema 12 (integrales)
Tema 12 (integrales)Tema 12 (integrales)
Tema 12 (integrales)miguelandreu1
 
Practica sobre estudio completo de la función cuadrática y ecuacione...
Practica  sobre  estudio  completo  de  la  función  cuadrática  y  ecuacione...Practica  sobre  estudio  completo  de  la  función  cuadrática  y  ecuacione...
Practica sobre estudio completo de la función cuadrática y ecuacione...Prof.Grettel _mate
 
Solucionario Tomo I - Demidovich
Solucionario Tomo I -  DemidovichSolucionario Tomo I -  Demidovich
Solucionario Tomo I - DemidovichPROD LARD
 
Guía Variable Compleja
Guía Variable ComplejaGuía Variable Compleja
Guía Variable ComplejaAbril Bello
 
Guía análisis I y II (2).pdf
Guía análisis I y II (2).pdfGuía análisis I y II (2).pdf
Guía análisis I y II (2).pdfEzequielMoises1
 
INTGRALES FUNDAMENTALES 2
INTGRALES FUNDAMENTALES 2INTGRALES FUNDAMENTALES 2
INTGRALES FUNDAMENTALES 2Victor Reyes
 
Formulario de integrales
Formulario de integralesFormulario de integrales
Formulario de integralesElia Rosas
 
Ecuación de la recta alejandro colin eastrada
Ecuación de la recta alejandro colin eastradaEcuación de la recta alejandro colin eastrada
Ecuación de la recta alejandro colin eastradaCarlo Estrada
 
Guia de calculo 1 MATEMATICA
Guia de calculo 1 MATEMATICAGuia de calculo 1 MATEMATICA
Guia de calculo 1 MATEMATICAArmando Cavero
 

Similar a Solucionario Tomo II - Demidovich (20)

Solucionario analisis matematico ii demidovich
Solucionario analisis matematico ii demidovichSolucionario analisis matematico ii demidovich
Solucionario analisis matematico ii demidovich
 
Solucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdf
Solucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdfSolucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdf
Solucionario_de_Demidovich_Analisis_Mate.pdf
 
Integralesinmediatas
IntegralesinmediatasIntegralesinmediatas
Integralesinmediatas
 
Tabla de integrales
Tabla de integralesTabla de integrales
Tabla de integrales
 
Metodos integracion
Metodos integracionMetodos integracion
Metodos integracion
 
Guia de ejercicios inecuaciones
Guia de ejercicios inecuacionesGuia de ejercicios inecuaciones
Guia de ejercicios inecuaciones
 
Solucionario demidovich tomo III
Solucionario demidovich tomo IIISolucionario demidovich tomo III
Solucionario demidovich tomo III
 
Solucionario Tomo III - Demidovich
Solucionario Tomo III -  DemidovichSolucionario Tomo III -  Demidovich
Solucionario Tomo III - Demidovich
 
07 Integrales indefinidas
07 Integrales indefinidas07 Integrales indefinidas
07 Integrales indefinidas
 
Funcionrealdevariablereal actividades complementarias
Funcionrealdevariablereal actividades complementariasFuncionrealdevariablereal actividades complementarias
Funcionrealdevariablereal actividades complementarias
 
Tema 12 (integrales)
Tema 12 (integrales)Tema 12 (integrales)
Tema 12 (integrales)
 
Practica sobre estudio completo de la función cuadrática y ecuacione...
Practica  sobre  estudio  completo  de  la  función  cuadrática  y  ecuacione...Practica  sobre  estudio  completo  de  la  función  cuadrática  y  ecuacione...
Practica sobre estudio completo de la función cuadrática y ecuacione...
 
Solucionario Tomo I - Demidovich
Solucionario Tomo I -  DemidovichSolucionario Tomo I -  Demidovich
Solucionario Tomo I - Demidovich
 
Guía Variable Compleja
Guía Variable ComplejaGuía Variable Compleja
Guía Variable Compleja
 
Guía análisis I y II (2).pdf
Guía análisis I y II (2).pdfGuía análisis I y II (2).pdf
Guía análisis I y II (2).pdf
 
INTGRALES FUNDAMENTALES 2
INTGRALES FUNDAMENTALES 2INTGRALES FUNDAMENTALES 2
INTGRALES FUNDAMENTALES 2
 
Formulario de integrales
Formulario de integralesFormulario de integrales
Formulario de integrales
 
Ecuación de la recta alejandro colin eastrada
Ecuación de la recta alejandro colin eastradaEcuación de la recta alejandro colin eastrada
Ecuación de la recta alejandro colin eastrada
 
Guia de calculo 1 MATEMATICA
Guia de calculo 1 MATEMATICAGuia de calculo 1 MATEMATICA
Guia de calculo 1 MATEMATICA
 
Guia 3
Guia 3Guia 3
Guia 3
 

Último

Día de la Madre Tierra-1.pdf día mundial
Día de la Madre Tierra-1.pdf día mundialDía de la Madre Tierra-1.pdf día mundial
Día de la Madre Tierra-1.pdf día mundialpatriciaines1993
 
TUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJO
TUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJOTUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJO
TUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJOweislaco
 
Mapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdf
Mapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdfMapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdf
Mapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdfvictorbeltuce
 
Presentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptx
Presentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptxPresentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptx
Presentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptxYeseniaRivera50
 
5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf
5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf
5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdfOswaldoGonzalezCruz
 
Estrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdf
Estrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdfEstrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdf
Estrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdfromanmillans
 
LINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptx
LINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptxLINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptx
LINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptxdanalikcruz2000
 
Fundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdf
Fundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdfFundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdf
Fundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdfsamyarrocha1
 
TEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdf
TEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdfTEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdf
TEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdfDannyTola1
 
LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...
LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...
LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...JAVIER SOLIS NOYOLA
 
NARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARO
NARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARONARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARO
NARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFAROJosé Luis Palma
 
TRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIA
TRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIATRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIA
TRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIAAbelardoVelaAlbrecht1
 
PLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docx
PLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docxPLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docx
PLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docxJUANSIMONPACHIN
 
periodico mural y sus partes y caracteristicas
periodico mural y sus partes y caracteristicasperiodico mural y sus partes y caracteristicas
periodico mural y sus partes y caracteristicas123yudy
 
La Función tecnológica del tutor.pptx
La  Función  tecnológica  del tutor.pptxLa  Función  tecnológica  del tutor.pptx
La Función tecnológica del tutor.pptxJunkotantik
 
Procesos Didácticos en Educación Inicial .pptx
Procesos Didácticos en Educación Inicial .pptxProcesos Didácticos en Educación Inicial .pptx
Procesos Didácticos en Educación Inicial .pptxMapyMerma1
 

Último (20)

Día de la Madre Tierra-1.pdf día mundial
Día de la Madre Tierra-1.pdf día mundialDía de la Madre Tierra-1.pdf día mundial
Día de la Madre Tierra-1.pdf día mundial
 
TUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJO
TUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJOTUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJO
TUTORIA II - CIRCULO DORADO UNIVERSIDAD CESAR VALLEJO
 
Mapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdf
Mapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdfMapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdf
Mapa Mental de estrategias de articulación de las areas curriculares.pdf
 
Presentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptx
Presentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptxPresentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptx
Presentación de Estrategias de Enseñanza-Aprendizaje Virtual.pptx
 
5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf
5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf
5° SEM29 CRONOGRAMA PLANEACIÓN DOCENTE DARUKEL 23-24.pdf
 
Estrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdf
Estrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdfEstrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdf
Estrategia de Enseñanza y Aprendizaje.pdf
 
LINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptx
LINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptxLINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptx
LINEAMIENTOS INICIO DEL AÑO LECTIVO 2024-2025.pptx
 
Fundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdf
Fundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdfFundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdf
Fundamentos y Principios de Psicopedagogía..pdf
 
TL/CNL – 2.ª FASE .
TL/CNL – 2.ª FASE                       .TL/CNL – 2.ª FASE                       .
TL/CNL – 2.ª FASE .
 
TEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdf
TEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdfTEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdf
TEST DE RAVEN es un test conocido para la personalidad.pdf
 
LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...
LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...
LA ECUACIÓN DEL NÚMERO PI EN LOS JUEGOS OLÍMPICOS DE PARÍS. Por JAVIER SOLIS ...
 
NARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARO
NARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARONARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARO
NARRACIONES SOBRE LA VIDA DEL GENERAL ELOY ALFARO
 
TRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIA
TRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIATRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIA
TRIPTICO-SISTEMA-MUSCULAR. PARA NIÑOS DE PRIMARIA
 
VISITA À PROTEÇÃO CIVIL _
VISITA À PROTEÇÃO CIVIL                  _VISITA À PROTEÇÃO CIVIL                  _
VISITA À PROTEÇÃO CIVIL _
 
PLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docx
PLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docxPLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docx
PLANIFICACION ANUAL 2024 - INICIAL UNIDOCENTE.docx
 
DIA INTERNACIONAL DAS FLORESTAS .
DIA INTERNACIONAL DAS FLORESTAS         .DIA INTERNACIONAL DAS FLORESTAS         .
DIA INTERNACIONAL DAS FLORESTAS .
 
periodico mural y sus partes y caracteristicas
periodico mural y sus partes y caracteristicasperiodico mural y sus partes y caracteristicas
periodico mural y sus partes y caracteristicas
 
La Función tecnológica del tutor.pptx
La  Función  tecnológica  del tutor.pptxLa  Función  tecnológica  del tutor.pptx
La Función tecnológica del tutor.pptx
 
Tema 7.- E-COMMERCE SISTEMAS DE INFORMACION.pdf
Tema 7.- E-COMMERCE SISTEMAS DE INFORMACION.pdfTema 7.- E-COMMERCE SISTEMAS DE INFORMACION.pdf
Tema 7.- E-COMMERCE SISTEMAS DE INFORMACION.pdf
 
Procesos Didácticos en Educación Inicial .pptx
Procesos Didácticos en Educación Inicial .pptxProcesos Didácticos en Educación Inicial .pptx
Procesos Didácticos en Educación Inicial .pptx
 

Solucionario Tomo II - Demidovich

  • 1. Solucionarlo de Análisis Matemático por Deminovich tomo I, lli Solucionarlo de Análisis Matemático por G.Berman, tomo I, II, III Solucionarlo de Matemática Aplicada a la Administración y Economía por E.WEBER. Solucionarlo de Leithold 2da. Parte. Geometría Vectorial en R2 Geometría Vectorial en R3 WWW.SOLUCIONARIOS.NET WWW.SOLUCIONARIOS.N ET Eduardo iiplno# i Rumo« Urna hmi w « Mam «• «««
  • 2. SOLUCIONARIOS UNIVERSITARIOS WWW.SOLUCIONARIOS.NET ANALISIS MATEMATICO II S O L U C IO N A R IO D E M ID O V IC H T O M O I I CO W n n - ♦ IN T E G R A L IN D E F IN ID A ♦ IN T E G R A L D E F IN ID A ♦ IN T E G R A L IM P R O P IA ♦ A P L IC A C IO N E S E D U A R D O E S P IN O Z A R A M O S
  • 3. WWW.SOLUCIONARIOS.NET INDICE C A P Í T U L O IV INTEGRAL INDEFINIDA Pag. 1.1. Reglas Principales para la Integración. 1 1.2. Integración mediante la Introducción bajo el Signo de la Diferencial. 8 1.3. Métodos de Sustitución. 45 1.4. Integración por Partes. 57 1.5. Integrales Elementales que contienen un Trinomio Cuadrado. 79 1.6. Integración de Funciones Racionales. 88 1.7. Integrales de algunas Funciones Irracionales. 116 1.8. Integrales de las Diferenciales Binómicas. 129 1.9. Integrales de Funciones Trigonométricas. 134 1.10. Integración de Funciones Hiperbólicas. 157 1.11. Empleo de Sustitución Trigonométricas e Hiperbólicas para el Cálculo de Integrales de la forma JR(x, Vax1 +bx +c)dx. 161 ’ 1.12. Integración de diversas Funciones Trascendentes. 167 1.13. Empleo de las Fórmulas de Reducción. 176 1.14. Integración de distintas Funciones. 180
  • 4. C A P ÍT U L O V LA INTEGRAL DEFINIDA 2.1. La Integral Definida como Limite de una Suma. 218 2.2. Cálculo de las Integrales Definidas por Medio de Indefinidas. 223 2.3. Integrales Impropias. 234 2.4. Cambio de Variable en la Integral Definida. 248 2.5. Integración por Partes. 261 2.6. Teorema del Valor Medio. 268 C A P Í T U L O V I .3 1 ,. [A PLIC A C IO N ES DE LA INTEGRAL DEFINIDA 3.1. Areas de las Figuras Planas. 276 3.2. Longitud de Arco de una Curva. 310 3.3. Volumen de Revolución. 325 3.4. Area de una Superficie de Revolución. 347 3.5. Momentos, Centros de Gravedad, Teorema de Guldin. 357 3.6. Aplicaciones de la Integral Definida a la Resolución de problemas de Física. 377 Integral Indefinida 1 C A P Í T U L O I V 4 . I N T E G R A L I N D E F I N ID A . 4.1. REGLAS PRINCIPALES PARA LA INTEG RACION. 0 F '(je) = / ( x) entonces j"f(x)dx = F(x) +c , c constante. ( 2 ) J kf(x)dx = k j / ( x)dx, * es una constante. @ J(/(jc)±g(x)<¿x = jf(x )d x ± ^ g (x )d x . © Si J /( x > k = F ( x ) + c y u = y W . se tiene: ^ f ( u ) d u - F ( u ) TABLA DE INTEGRACION INMEDIATA. Sea u una función de x. © J ^ = 1 „ | „ | +C © J ^ T = r rc ,8 ,7 )+ c
  • 5. 2 Eduardo Espinoza Ramos 1031 J u 2 +a du y[a2- u 2 audu = - ■=are. senf u ' +c = -are. eos -+c , a > 0 + c, ;a > 0 10) e udu= eu +c J 12) Ieosu du = senu+c J = ln(w+ y¡u2+a)+ c ,a ? í0 J J ln(fl) ^szn(u)du =-cos(m)+c (l2) j" jtg u d u = —ln|cosw|+c =lnjsecMj+C! ^4) tgu.du = ln|senm|+c Jsec u.du = tgu +c Jcsc2u.du = -ctg u +c Jcscu.du =lnjsec¿¿+tgu +c (l^ jcscu.du = Lncscu-clgu +c Jsenh(M)rf«=cosh(«)+c @ Jcosh(M)¿K =senh(«) jc s c 2h(u).du = ctgh(u)+c @ Jsec2h(u)du = tgh(n) Hallar las siguientes integrales, empleando las siguientes reglas de integración: J )+c )+c I5a2x2dx Desarrollo Integral Indefinida 3 1032 1033 1034 1035 1036 (i6x2 +8jc+ 3)dx. Desarrollo (6x2 + 8* + 3)dx = 6J x2dx + 8J xdx + 3J dx +c = 2x* + 4x2 + 3x x(x +a)(x +b)dx Desarrollo +c í< C i ? x a +b 3 ab 2 í x(x +a) (x +b)dx= (x 3+(a+b)x2+abx)dx = — +- — x +y * +c (a +bx^)2dx. Desarrollo =I< (a +bx3)2dx = I (a2 +2abx3+b2x6)dx = a2x +Y x* + ^ - j- +c J2px dx. Desarrollo ¡2 7 xd x = V 2^ JxU2dx = ^ 3/2 y¡2p +c = x j l f x +c <fx Desarrollo
  • 6. 4 Eduardo Espinoza Ramos 1037 1038 1039 1040 I - n (nx) n dx. Desarrollo P P j p l l í i I(nx) n d x = u n — = —I m" du = (nx)n +c í (a2,3- x 2/3)3dx. J ( a 2/3 —x2/3)3dx = j (a2— Desarrollo 3a4/3x2/3+3a2/3x4/3- x 2)dx 2 9 4/3 5/3 9 2/3 7/3 X 3 = a x — a x +—a x ----- +c 5 7 J (yfx + 1) (x - [ x +)dx. Desarrollo J"(%/3c-H1)( x - f x +)dx = j í * 3' 2 +i)dx = ^ x 5/2 +X +C= —^ - J x +x +i J (x2 + )( x2 - 2 ) j ---------------- dx 3^7 Desarrollo J U+l)^ _ 2)dx = ~ l ^ 2 dx =J (*10/3- X 4'3- 2 x-2,3)dx Integral Indefinida = — X4y¡X-----x2fx~6yjx +c 13 7 1041 i T x Desarrollo .m „n2 2« r íü d 2m+2n~1 £2=* (x 2 - 2 a: 2 + jc 2f U m- xn)2 ,f jc2"1- 2jtm+n + *2n f J— ----7i-- dxi 2x2m4~x Axm+n4~x 2xln4~x 4m +1 2m +2n +1 4« +1 1042 4 x f_ dx yjax Desarrollo + c f- f(V a-V jc)4 d _ f fl2-4ayfax +6ax-4x[ax +x2 ^ J [ax J 4ax = J [a2(axyin - 4 a +6-Jax - 4 x +x2(ax)“1/2] dx 2x3 = 2aJax - Aax + Ax^fax - 2x2 +— = +c 5yfax 1043 J í ! +7 Desarrollo
  • 7. 6 Eduardo Espinoza Ramos 1044 1045 1046 1047 Í dx jr2—10 Desarrollo ¡ T T o ' Í T - - í dx 1 (Vio)2 2V10 ln x +Vio C-VÍO + c ¡4 +x2 Desarrollo Por la fórmula 7 se tiene: | = In Ix +lx2 +4 I+c J (x +4) I V8-JC2 t e - / Desarrollo X •---------------= ore.sen (— =■)+ c , resulta de la fórmula 8. 7(272)2-* 2 2V2 J í ■s/2 +x 2 - J 2 - X 2 •Ja-x* dx Desarrollo yj2 +x2 - y ¡ 2 - x 2 JC /J2+X2 y /2 -x 2 dx = f ( ^ 2 V 2 -* 2 » V^4-X4 V 4 - r4 dx = f~ 7 = = = ~ Í * - = are. sen Ln x +y¡2+x2 J y í ^ x 2 J J 2 Í X 2 V2 + c por fórmulas 7 y 8. Integral Indefinida 1 1048 a) 1tg2 J Desarrollo r r J ,8! A»fe = J<Sec! í - Í ) * . l g í - « + c . b) I tgh2 Desarrollo Jtgh2 xdx = J(l-sec!Ax)iír = x-tgh+c. 1049 a) 1c tg" xdx. * Desarrollo tV v * [ctg2x d x - J(csc2x -)d x C t g X - j : + C. b) 1c tgh xdx. w Desarrollo J,,g 1050 ¡3xexdx Desarrollo Í3xejrdx= f(3e)*¿c = - ^ - J J ln(3e)
  • 8. 8 Eduardo Espinoza Ramos 4.2. INTEGRACION M EDIANTE LA INTRODUCCIÓN BAJO EL SIGNO DE LA DIFERENCIAL. Ampliaremos la tabla de integración transformando, la integral dada a la forma: J*f(y/(x)).y/'(x)dx = J f(u)du , donde u = y/(x) a este tipo de transformaciones se llama introducción bajo el sigilo de la diferencial. , , adx 1051 ------ 1054 J -J a- x Desarrollo sea u = a - x —>du = -dx —>dx = -du f adx f dx f du , , c I------ = a I -------= -a I— = —aLn + aLn - aLn ------ J a - x J a - x J u a - . f 2x + 3 J 2x+l 1052 Idx Desarrollo ------------ [ l—^ d x f ( - —+ — (— í— ))dx ——x + — Ln | 2x + 3| J 3+ 2* J 2 2 2x + 3 2 4 f xdx J a +bx Desarrollo f xdx f 1 a , 1 , x a , . , . I--------= I [------- (--------)]dx —------ —Lna +bx+c J a +bx J b b a +bx b b +c 11055 I— + b dx ax+ ¡5 Integral Indefinida 9 1056 1057 1058 1059 Desarrollo J ax + l3 J a a a +¡i a a ^ d x J x - l Desarrollo 2 f X + 1dx = f(x + l + —1— )dx =— + x + 21n |x - l|+ c J x - l J x - l X f x2 + 5x + 7 , I--------------dx J x + 3 Desarrollo f x +^X+'! dx= j*(x+ 2 h—-—)dx = — + 2x + In|x + 3 1 J x+3 J x+3 2 J x - l Desarrollo [ x U x 2 + 1 dx= f(x3 + x2 +2x + 2+ - Í - J x - l J x + l +c )dx í r 4 r 3 = — + — + x2 +2x + 3 1 n |x -l|+ c 4 3 (a + -~ -)2dx X - f l Desarrollo r b i f 2 2ab b~ . , 2 o / 1 1 i ^ I (a +------ Y dx = (a- + ----------------------------+ -----T)dx - a x + 2aMn | x - a | - + c J x - a J x - a (x -fl)“ x ~ a
  • 9. 10 Eduardo Espinoza Ramos 1060 1061 1062 J X dx (jt + 1)2 Desarrollo sea u = x + 1 => du = d x , x = u - l ~ T du= f(~— =ln|w|+—+c =ln|* +l|+ ——+c i (JC+ 1)2 J u2 J U u2 u x +l f bdy JVw Desarrollo Sea u = 1 - y => dy = - du J =b ~y^ll2(iy=~bju~ll2(lu = ~2bu1'2 +c = -2by]l-y +c JVa-bxdx. Desarrollo Sea u - a - bx => dx = ~ — b f s¡a-bxdx= fwl/2(-^ -) = - - u m du = - — u>fü+c =- — (a-bx)Ja-bx J J b b j 3b 3b +c 1063 dx Desarrollo Integral Indefinida 11 1064 1065 1066 1067 f - ¡ J L = d x = í(x 2 + i r 1/2^ = u~U2 — = yfu+C = J x 2 +l+c J V 7 7 T J J 2 fy/x + lnx J X -dx Desarrollo Cyfx+lnx, f. 1 ln * , 0 r , ln x - ----------dx= l(-pr + ----- )dx = 2 ^ x + —— +c J X J yjx X 2 Í — J 3x2 + 5 Desarrollo í —t — = í r f X— = —J —¡=arctgC ^-) +c =-^=arctg(x í^) +c J 3x +5 J (J3x)2 +(J5)2 S S ¡5 %/I5 V5 f dx J7*2 +8 Desarrollo dx j*______dx______- ^ * in i V7jf —2>/2 1x2 -8 J (V7x)2-(2>/2)2 y¡l 4V2 J lx + 2 ^ 2 dx _ , --------------------- - ; 0 < b < a (a +b )- (a -b )x +c Desarrollo dx 1 f yfa—bdxf dx = r dx 1 f __________________ J (a +b)-(a~b)x2 J (Ja +b)2- ( J a - b x ) 2 J (Ja +bj2-(-J a - b x )2 1 . yja+b + sja—bx . ~ln ,----- ---- f = = - +c 2yja-b.¡a +b la +b - y/a-bx
  • 10. 12 Eduardo Espinoza Ramos 1068 1069 1070 1071 1 . . yfa + b + y ja -b x . In |-----------— | +c 2yja2 - b 2 Ja + b -->J a - b x r x2dx x 2+2 Desarrollo I x3dx ~2 Fa - x Desarrollo f x3dx f J Jt2- 5 x + 6 2 2 2 / x v f x a t o . (* + ~ -----= -(— + — In | jc - a |) + c x~ - a 2 2 i x2 +4 dx Desarrollo Cx2 - 5 x + 6 j f 5 x - 2 f 5x 2 I — 1 ~ 7 ~ ( 1 — r ~ ; ) d x = I * 1 — 2 — + ~ i — ) d x J x + 4 J x + 4 J * +4 x + 4 f dx JyJl +Zx2 = In | *2 + 4 1+arc.tg(—)+ c 2 2 Desarrollo 2yfldxr dx f - 1 f j yll + Sx2 j yjl + (2y¡2x)2 2¡2 Jy¡7 + (2^/2x)2 Integral Indefinida 13 1072 1073 1074 = 1 Ln 12- 2x+ 7 +8jc2 | +c , por la fórmula 7 2v2 Í dx yjl - 5 x 2 Desarrollo r dx _ j*______dx _ 1 |* '¡5dx-------=-^=arcsen(^í) + c J 3* -2 Desarrollo yftdx 1 , , . 5 . .y¡3x-y¡2 , = -ln 3jc2 - 2 ----- r - r ' n H r ----- /x l+c 3 2>/3.V2 ¡3x + yj2 oHonr,a»q 1 , I , 2 T I ^ i„ | ' f i x =—In - 2l-2^ lnl ^ +V2 +c Í 3 - 2x , dx 5x +7 Desarrollo f = 2 f f Ü Ü L = - i l n 15^ + 71+c J5jc2+7 SJ 5Jí!+7 5V7 ^7 5.X _ 5 5 3 arctg(^ x) - ^ In 15x2 + 7 | +c >/35
  • 11. 14 Eduardo Espinoza Ramos 1075 1076 1077 1078 J 3.x:+ 1 dx lsx2 +1 Desarrollo ( - * 2 L d x . 3 [ ' t b + ( * = 1 f i f Vm. Jyj5x2 +l J s]5x2+l J yj5x2+l 10 J y¡5x2 +1 S J ^(y¡5x)2 +1 - j l 5 x 2 +1 + ~ L n yÍ5x+y¡5x2 + 1 1+c 5 5 I x +3 -dx s ¡ J ^ 4 Desarrollo i r ? ' dx +3 í ------- = V-*2 - 4 + 31n | x +yjx2 - 4 |+c , por la fórmula j x - 4 J y jx 2 - 4 í x2 - 5 Desarrollo f ^ - = i f — —ln |x 2—5|+ c J a:2 - 5 2 J x —5 2' J2jc2 +3 Desarrollo J a x +b 1079 Desarrollo Integral Indefinida 1080 1081 1082 1083 ) a 2x2 +b2 ) a"x +b" J a2x2 +b2 1 , 9 o » ? i 1 = — ln |a 'jr + ¿ r |+ —arc.tg(— ) + c 2a a b f jcdx J 4 7 ^ 7 Desarrollo (* xdx _ 1 f 2xdx _ J_ JVa4-*4_2j^4_;c4"2 2 = -^arc. sen(— ) + c úT J i « 6 Desarrollo „2 , fiL * L = f A </Y- = l f J £ ^ = IarctgU 3) + c J l + x6 J l + U 3)2 3 j l + (x ) 3 j" x2dx JVTm Desarrollo f x 1 f 3a = -ln | x3+ ¡xb - l | + c , por la fórmula 7 j V*6- l 3J V(;t3)2-1 3 f jares' J vT : arcsen* , dx x2 J S p * =| <arcsenJ. Desarrollo dx
  • 12. 16 Eduardo Espinoza Ramos donde u = arcsen x => du = 2 í ¡ —X - 2 - 2 u2du = —u 2 +c =—(arcsen x)2 +c 3 3 f arctg(~) 1084 --------é~dx 4 +x2 Desarrollo f arctg(^) j f 2arctg(^) j f x 2dx arctg2( ” t C 1085 l+ 4x2 Desarrollo f Jr-7arctg2Jr d,j = 1 f j £ * i f (arclg 2 f) 3 - i * J 1+ 4x2 8 J 1+ 4* 2 Jl + 4x2 3 = -ln |l + 4jt2 I--(arctg 2 x )2 +c 8 3 1086 h dx yj(l +x2) ln(x + Vi + x2) Desarrollo f ■ ^ ,____ - ¡IM x + J u x 1)] ------ J y/(l +x2)ln(x+Jl +x 2) J v l + x Integral Indefinida 17 1087 1088 1089 1090 donde u = ln(x + vi-+x2) => du dx ll +x 2 + x2 ) + c2du = 2fü + c = 2jn(x + yfl J ae~mxdx Desarrollo du Sea u = -mx => dx = ----- m ae-mxdx = a fe“(-—)=- - e udu = - - e u J J m m J m +c = - - e~mx+c m 42~3xdx Desarrollo du J 42 3^<íjc= 16J"4 3xdx, sea u = -3x => dx = -'- 16 4“ -4 2.4~3* 42~3* J (e ' ~e~')dt- j e ' d t - je~'dt - e ’ +e~' 3 ln(4) 31n4 31n4 -+c )dt Desarrollo + c m * I (ea +e a)2dx Desarrollo
  • 13. 18 Eduardo Espinoza Ramos 1091 1092 1093 1094 m x x m 2 x 2 x 2 x 2 x i (ea +e a)2d x - I (e a +2 +e a )dx = ^ e a +2 x - ^ e a +c 2 2 -x ,_^2 -dx f (ax ~bx)2 J axbx Desarrollo 2 (■ 2* ^„x<x..2x ^ x - b± d x = dx= f((a- y - 2 + £ Y ) d x J axbx J a'bx J b a ¿ Y i - ) x j fl b - b _ +^ — - 2 x +c = ± r - ( £ ) x + (-)x) - 2 x +c ln(—) ln(—) 'n a ~ hlb b a b a [ alX~ XA J - J T * Desarrollo 3 x x i x X „ y 2 o y — + ------- +c In a In a f a -1 f , a 1, f . y -§ w 2a _ _ r f * = ( - = — -j=)dx= ( a 2 - a i ) d x = - .~ j ¿ Y J y f c 7 7 J 3 lr Je + ^ x d x Desarrollo Sea u = -(a'2 +1) => du = -2x dx => xdx = ~ — 2 Je~^+l)xdx = Je ~ ) = — fe^du = ~ eU+ c = _ ^ " (Jrí+1>+c I*.7* <£t Desarrollo Integral Indefinida 19 Sea u —x~ => du = 2xdx => xdx = — 2 í x.lx dx = [ 7 ^ ^ = Í7“— = - Í 7 " d « = - — J J J 2 2 J 21n(' 1-+c = ----------7 +c 2 ln(7) 21n(7) l 1095 I 7dx 1 Desarrollo 1 dx dx Sea u = — => du= — ■? => — = -du X X X 1096 I 5 ^ — J e— dx = j e u(-du) = - J eudu = — dx T x _ + c = - e 1 + c 1 Desarrollo r dx dx Sea u = yjx => d u - —=• => 2d u = —j= 2¡x s¡x { 5J~xdx = 5“.2du = 2 ( 5“du= — J V i J J ln(5; 1097 f —— dx J ex - Desarrollo Sea « = £ * -1 => du = exdx í C>— -= f — = In | m| +c = In | e* - 1 1+c J ex- l J « + c = — 5 ^ + 0 ln(5) ln(5)
  • 14. 20 Eduardo Espinoza Ramos 1098 1099 1100 bexdx Desarrollo , . r . X . dU Sea u = a -b e => du = -be dx => e dx —----- b [(a -b e x)^exd x - [u^ [u^du = ——u^ +c =-^--J(a-bex)3 +c J J b b J 3b 3b I X 1 X (ea +1y>eadx Desarrollo ¿ - dx Sea u = e a + 1 => du = ea — => adu =eadx a f - - — f - f - 3a - 3a — I (ea +l)3eadx = I u3adu = a u3du =-^-ui +c = — (ea -1) J * * 3 +c dx 2X+3 Desarrollo f — —f(l— - ) d x = - ( x — — ln12X+ 31) J 2* +3 3 J 2* +3 3 ln2 + c 110. l - a ™ J + a Desarrollo Integral Indefinida 21 1102 1103 1104 f axdx 1 f du 1 1 , ------— = -— ----- ? = -— arctgM+ c =-— arctg(a )+ c J l + a m a j + u lna lna f-J 1- e~fa¿jc I+ e~2hx Desarrollo Sea u = e hx => du=-be~hxdx => e~bxdx = - — f <rto<¿r l f á 1 , x 1 , - h — h — 2’= _ 7:arcts (M)+t: = - T arctg(^ )+c J 1+e ¿ J 1+ w b b f-J 1-« dt Desarrollo -e2' Sea w= e' => du = e‘dt f e!í/í C du 1, , 1+ u . 1, . 1+ e‘ . I —= I ----- í- = -ln ----- +c = —l n -------1+c J l —e J l - u 2 2 1-M 2' l - e'' J sen(a + bx)dx Desarrollo Sea u = a + bx => du = b dx => d x - — b f r du 1 f J sen(a + bx)dx = J sen(w)— = —I sen(u)du = - —cos(«)+c =-icos(« +kO+c 6 fe
  • 15. 22 Eduardo Espinoza Ramos 1105 1106 1107 1108 J Jt COS(~7=)dx v5 Desarrollo Sea u - -—= => ¡5 J"cos(-JL)í£t'= J*cos(m)^5í/m = V5j"cos(w)ài/ = 5 sen(«) + c = .5 sen( * ) + c J (cos(oa) + sen(ax))2dx Desarrollo J"(cos(a.v) + sen(ax))2dx - J*(cos(a.v) + sen(<u))~ dx = I (eos (ax) + 2sen(ax).cos(ax) + sen (ax))dx i = I (1+ 2sen(ax).cos(ox))cfcc = x — —cos(2<ru)+c 2a Jcos(Vx). dx 4~x Desarrollo r dx dx _ , Sea u = y/x => d u = — -¡= => —¡== 2du 2Jx y X j*cos(Vx).-^- = J*cos(u).2du = 2J eos(u)du = 2sen(w) +c = 2sen(fx) í + c sen(log x).— x Desarrollo Sea u = logx => d u - ——— => — = ln(10)í/w ln(10)x a- Integral Indefinida 23 1109 1110 1111 1112 J senflog x)——= J sen(«).ln(10).dM = ln(10)J*sen(u)du isen2xdx = - ln(10) eos (u) + c = - ln(10) eos (log x) + c Desarrollo ., , ? 1-cos2jc Usar la identidad: sen x = ----------- Jsen2.xí¿t=j i­ je o s 2 xdx - cos(2jc) , x sen(2x) ------------d x - --------------- + c 2 2 4 Desarrollo 2 1+ cos(2jc) Usar la identidad eos x = -------------- 2 J*cos2jc</x=J- í 2 2 4 secz(ax+b)dx Desarrollo du Sea u = ax + b => dx = — a [ see2(ax +b)dx = fsec2u — = - | see2udu = - tg n + c = -tg(ox + fc)+ c J J a a J a a j c t g 2(ax)dx
  • 16. 24 Eduardo Espinoza Ramos Desarrollo Usar la identidad: 1+ c tg 2 x = ese2 x je tg2(ax).dx = J (csc2(ax) -1 )dx = _ * + c 1113 f dx sen(-) Desarrollo _ x _ , x „ , x , Se conoce que sen—= 2sen(— ).cos(— ) a 2a 2a i — - ' sen(-) J dx 2sen(— ).cos(— 2a 2a > 2 ¡ se c (^ ) 2a sen(— ) 2a dx - l i 2, X see (— ) 2a sen(— ).sec(— 2a 2a -dx = - f ) 2 j j f sec2( ^ ) 1 ‘ 2a dx Sea u = tg(— ) 2a du = see (— ).— 2a 2a ? JC De donde se tiene: see (— )dx = 2a dx 2a Integral Indefinida 25 1114 1115 1116 dx K 3cos(5x-—) 4 Desarrollo dx 1 i 5x JT. i " ------ = — ln|tg[— + - ] |+ c o /« * * 1 5 2 8 3cos(5x---- ) 4 dx sen(ax + b) Desarrollo ax +b ax +b Se conoce sen(ax + b) = 2 sen( — ).cos( ^ ) f ■ - f J sen(ox +b) J dx ,ax +b s ax +b 2sen(—-—).cos(—- ) , r s e c = ( í^ >, . sec(—- — ) , [>sec - > , ,ax+b.. =1f- - - 2— dx= - i- - - -h r dx = - lnltg(— )!+c 2 J sn,(£ £ ± * ) .g ( H ± í, “ 2 J xdx ~) Desarrollo cos2(x2)
  • 17. 26 Eduardo Espinoza Ramos 1117 1118 1119 1120 J*sen(l-jr)í£c Desarrollo Sea u = l - x 2 => du = -2x dx => x d x - ~ — f »J*.ísen(l - x~)dx = Jsen(l - x2)xdx = Jsen 1 f j 1 1 2 J $enud u = —cosu+c = —cos(l-X ) +c I sen(;t r - ) 2dx sen(xv2) Desarrollo J (¡enxv^ ~ 1)2^dX = J (CSC^ ~ 1)2^dX = J (CS°2^(Xs^ )" 2csc(;cV2)+ IWjc = J (l + c s c « ( ^ ) - _ ^ I A „ _ ^ ctg(^ ) _ _ | ln |,g(^ )|+ c / tgxdx Desarrollo eos * +cf * * * = f — dx = -ln J J eos Jf tg xdx Desarrollo c ig x d x = = ln | sen jc| +c J J senjr Integral Indefinida 27 1121 1122 1123 1124 1‘W^r )dx b Desarrollo Sea u = — =* dx = (a-b)du a - b Jc tg(—^-j-)dx = Jetg a.(a - b)du = (a - ¿?)Jcigudu X = ( a - b ) In Isenu | +c = (a- b)ln | sen(------) | +c a - b I dx ,x. W j) Desarrollo r , r f cos(|) I — — = I ctg(—)dx = I -------- dx = 51n | sen(—) | +c J t g í í) J 5 J se n A 5tgCj) J tg(fx). dX VI Desarrollo i— i dx dx ~ , Sea z = x => dz- — => —¡= -2 d z 2yjx yjx J tg(VÍ).-^ = Jtg z.2dz = 2j tgzdz = -21n | eos z | +c = -21n | eos Vz | +c JxCtg(A'2v" +1)dx Desarrollo
  • 18. 28 Eduardo Espinoza Ramos 1125 1126 1127 1128 Sea u = x 2 +1 => x dx ——— 2 Jxc tg(x2 + 1)dx = Jrtg(x2 +l)xdx = j c l g u . du ~2 = i ln | sen u | +c = ^ ln | sen(jr2 +1) |+c í dx sen x.eos x Desarrollo f dx f secx , f see x , , , , I-------------= I-------dx = I--------dx = ln tgx +c J sen xcos.r J senx J tgjc ícos(—).sen(—) J a a -)dx Desarrollo fcos(—).sen(—)dx = —sen2(— J a a 2 a I sen3(6x).cos(6x)í¿v Desarrollo Sea u = sen 6x => du = 6 eos 6x dx J*sen3(6x).cos(6A)¿x - Ju J i du u4 sen4(6jc) — = — + c - --------- — - + C 6 24 24 cos(ax) , dx sen5(ax) Desarrollo Integral Indefinida 29 1129 1130 1131 p o s t a d L a * « ,) ) - * .* * « ) * . = — J-+C = --------!¡ J sen (ax) J J a u a a sen , +c (ax) du donde u = sen (ax) => cos(ax)dx - — a I sen(3x)djc 3 + cos(3jc) Desarrollo dz Sea u = 3 + eos (3x) => dz = - 3 sen (3x) dx => sen(3x)dx = —— f i E 2 f ^ L = - l f ^ = _ I ln lz l+ c = - i l n |3 + COS(3x) |+c J 3 + cos(3jc) 3J z 3 3 I sen*,eos jc . rdx Veos2Jt-sen2x Desarrollo Se conoce que: sen x.cos x = — ^— y eos x —sen x —cos(2.r) f senxcosx = ¿ f sen(2*) ^ = 1 f ( c o s { 2 x ) ) ~ 2 sen(2x)dx J Veos2Jt.sen2x ~ >/cos(2x) 2 J yJcos(2x) 2 ~ V 1+ 3eos2x sen(2*)dx Desarrollo Sea u = l + 3cos2 x => du = - 6 eos x . sen x dx
  • 19. 30 Eduardo Espinoza Ramos 1132 1133 1134 1135 du = - 3 sen (2x)dx ; — y = sen(2x)dx J*(l + 3cos2x)2,sen(2x)dx = —i j u 2du = ~ u 2 +c = - ^ y j(l +3cos2jc)3 +< ,sec2(—)dx 3 Desarrollo Sea u ~ tg(~) => 3du = scc2(^)dx J tg 3(-Í).sec2(^)í¿c = j u 33du = ^u 4 3 a .X. + c = -t g (-) + c 4 3 dx x Desarrollo eos2X f ^ ^ = f(tgx)2.sec2xdx = —tg2(x) + c J eos" x J 3 í 2 sen (x) Desarrollo c c t s 3(x) r - ~ ^ ~ I r---- |c tg 3(x).csc (x)dx = — ctg3(x) + c J sen (x) J 5 J1+sen(3x) , dx cos2(3.y) Desarrollo Integral Indefinida 1136 1137 1138 1139 f l + sen(3.t)¿jr_ f(sec2(3jt)+tg(3.x).sec(3jr))dx = J cos2(3x) J tg(3x) | sec(3x) | c í (cos(üx) + sen(ax))2 sen(ax) Desarrollo r(cos(ojc)+sen(ax)) _ fl+ 2sen(ax).cos(flx) ^ J sen(cijc) J sen(ox) J (csc(ax) + 2cos(ax))dx = —(ln | csc(ax) - c tg(ax) | +2 sen(ax) + c f csc3(3x) _ ^ J b - a c tg(3x) Desarrollo dU 2 V 1 Sea u = b - a ctg (3x) => du = 3acsc“(3x)í/x ~^¡~csc f_ £ !£ !2 íL .^ = _L f = ._Lln |u | +c = J-ln |b-- aCtg(3x) | J /?-actg(3x) 3a J u 3a 3a J (2senh(5x) - 3cosh(5x))t/x +c Desarrollo f 2 3 (2 sen(5x) - 3cosh(5x))dx = - cosh(5x) - - senh(5x) + c 1senh2 xdx Desarrollo
  • 20. 32 Eduardo Espinoza Ramos 1140 1141 1142 1143 Jsenh2xdx = J (—i í cosh(2*)N,x senh(2x) H-------------)dx —----- 1--------------1-c 2 2 4 senh(jc) Desarrollo d'X = ln | tghí^) | +<~ senh(x) 2 dx cosh(jt) Desarrollo f— —— = f ------- dx - 2 f e— -dx - 2arctg(g*)+c JcoshU) J +e2x J l +e2* i senh(jc).cosh(jc) Desarrollo f dx f seeh(x) J Csech2( x ) , , . ,, . I -------------------- = -------— dx = --------— dx - ln | tgh(x) | + c J senh(x).cosh(*) J senh(x) J tgh(x) J tgh(A‘)¿V Desarrollo J"tgh(x)dx = J*Senj^*| dx = ln | cosh(x) | +c 1144 ctgh(x)dx Desarrollo Integral Indefinida 33 1145 1146 1147 í c tgh(x)dx = f C° Sh(A)^ = ln | senh(jc) | +c J J senh(x) Hallar las siguientes integrales indefinidas: í ' ^ ■x2dx Desarrollo J x¡5 - x 2dx = J*(5 - X 2 )5xdx = —^ j*(5 - x2)5(-2 x)dx = J x - 4* +1 a2)6 +C Desarrollo Sea u = x 4 - 4 x +l =$ - = (x3 -l)dx 4 f — - — í— dx = — f — = —ln |m|+c = —ln | a 4 - 4 x + J x4 —4jc+ 1 4 J u 4 4 1 +c A + 5 Desarrollo f x3dx _ f J ^ 5 _ J x3dx 1 ,x A tg(.-!=)+C (a4)2 +(y¡5)2 4^5 J s 1148 í xe x dx Desarrollo
  • 21. 34 Eduardo Espinoza Ramos 1149 1150 j xe x dx =j e x xdx = —i j e u 1 « 1du =—e +c = — e +c 2 2 J 3 -> /2 + 3.í 2 dx 2 + 3*2 Desarrollo dx 72 + 3*‘J 2+ 3* J 2+ 3* J Usando las formulas 4 y 7, se tiene: f 3 - 7 i 7 p ^ _ f dx f Jx J 2+ 3* J 2 + 3* J V2 + 3*2 = arctg(*^-) - ln | ¡3x + y¡2+3x2 +c f ¡ L ± d x J * + 1 Desarrollo (* - * + 1--- — )dx = -(-*—21n * + 1 +c * + 1 3 2 Desarrollo Integral Indefinida 35 1152 1153 1154 1155 f 1-sen* J * + cos* dx Desarrollo Seaz = x +cosx =» dz= (1 - senx)dx fj—sen.x_¿x = í — = ln|z | +c = ln|*+eos*|+c J * +cos* J z f tg(3*)-ctg(3*)^ J sen(3*) Desarrollo fjg(3*)—ctg(3*) _ f(Sec(3^ _ ctg(3x)csc(3*))d* J sen(3*) J = - [ln | sec(3*) + tg(3*) | + ---- ——]+ c 3 sen(3*) J dx *ln2* Desarrollo f d - = f(lnx) = f« J * ln ' * J x J - 2 . 1 1du = — + c ----------1-c u ln(*) dx donde u = ln x => d u - — * J see2xdx y¡ig2 x - 2 Desarrollo Sea u = tg x => du= see2 xdx f see2xdx f du , , r I — - I —InIu +lu J s]tg2x - 2 J yju2- 2 2 - 2 | +c = ln | lgx +jtg2x - 2 l+c
  • 22. 36 Eduardo Espinoza Ramos 1156 1157 1158 1159 J(2h----- — )- * 2x +1 2x +1 Desarrollo f x dx C dx f xdx J *"+2x2 +1 2x2+1 ~ J2x2+1+ J(2x2 +1)2 = Í2 arctg(W2)--------—— + c 4(2x“ +1) íasenx eos xdx Desarrollo Sea u - a senx => du - a scnx cos x. In a dx => = asenx eos xdx Ina f sen* f du 1 asenx la cos xdx = I -----= ------u + c - ------- J J na lna lna J* x2dx J W T + c Desarrollo „ 3 , dU ■y Sea u = x +1 => — = x~dx 3 f X dx f 3 -r 2 . f du 1 I —...-.....- I (x +1) 3x~dx= I u 3 — = —u J J 3 2 x4 Desarrollo Integral Indefinida 37 1160 1161 1162 1163 f xdx 1 f 2xdx 1 2 I ,____ = —I —= = = = = = —aresen(x ) + c J V Í I 7 2 2 íXg2(ax)dx Desarrollo tg¿(ax)dx= I (sec~ (a*) -1 )dx = í^ ax'>- x +cJ"tg2(ax)dx = J*( J sen2('(^r)dx 2 Desarrollo « , , i 1-cos(2jc) Por la identidad sen' x ---------------- se tiene: J sen2(-^)ífa = J - J —eosx . x sen* --------- dx = ---------------hc 2 2 see2xdx ¡ 4 - tg 2x f see* Desarrollo 2 xdx = aresen(-----)+ c f dx ^ eos(—) Desarrollo
  • 23. 38 Eduardo Espinoza Ramos 1164 1165 1166 1167 1 y¡ +In x ---------- dx Desarrollo Sea u = 1 + ln x => du = l~ x J Vi + ln x — - J*“ J y fx -l l 3 - 3 - 3d u - —u 3’ +c= —(1+ lnx)3 +c 4 4 x-1).- J x - l Desarrollo dx „ , dx Sea z - y j x - l => dz=Jí— => 2dz =- 2yjx~l y jx - l J*tg(V*-T).-^==== = 2J*tgzdz = -21n(cosz) + c = —2 ln | eos V x-1 | +c i xdx ) Desarrollo sen(x2) f xdx1, , , r %l 1 ,, I-------j - = -In Itg(— ) |+c = - ln(csc(x )- c tg(x2)) +c J sen (x ) 2 2 2 J sen(x ) 2 e ^ '+ x ln ü + x V l 1+ x2 dx Desarrollo Ce ^ + x W + x ^ + l ^ = f J 1+x2 X ~ J . , . e aMgv x ln(l + x2) 1 w dx = | (------- + --------- - + --------)dx 1+ X 1+ x~ 1+ X arctot ln (1+ X ~) = e ° + ------------- + arctg * + c Integral Indefinida 39 1168 1169 1170 1171 1 sen x -eo s x , --------------- dx sen x + eos x Desarrollo Sea u = sen x + eos x => du = (eos x - sen x) dx => -du = (sen x - eos x)dx f sen x - eos x , f du , , . , --------------- dx = I ------= -lnw + c = -ln |se n x + cosx|+c J senx + cosx J u í (1- sen(-~))2 --------- se„< -|) Desarrollo ,(l-sen (™ ))2 f -----------— — = í( ---- -------- 2 + sen{-^=))dx sen(-^=) sen(^=) "72 = V2 ln | fg (~ = ) | -2x - yjl eos(-j=) +c I 2 x dx x2 - 2 Desarrollo f (1+ A-)2 J x(l + x2 dx - 1(1+—^— )dx = x +-^= ln j—— | +c x —2 V2 x+V2 -dx x(l + x¿) Desarrollo
  • 24. 40 Eduardo Espinoza Ramos 1172 j"esen*senlxdx Desarrollo Sea u = sen2 x => du = 2 sen x . eos x dx = sen 2x dx 5 Vi"-3^ f 5 -3 * f d* f xdx 5 V3* I------- 7 I ~~r ' ti* = 5 I ..... - 3 I = -=arcsen(——) + V 4-3* J V4 - 3*2 J V 4 - 3 7 V3 2 f ¿* Je*+1 1173 f - .5 3A dx J J 4 -3 r 2 1174 1175 Desarrollo +c Desarrollo f dx f , I—----= I------- -í/* = -ln 1+ e ■* +c = -{n(} + e x) - l n e x] + c J e +1 J l + e = -[ln |l + eJC|-* ] + c = * - l n |l + e* |+c h (a +b) +(a-b)x~ Desarrollo f_____ * ____ _ = _ L f _ J (a +b) +(a-b)x~ a - b j a- dx 1 1 t = arctg(~ t )+c (a +b) +( a - b ) x 1 a - b j a +b |a - b ¡a +b " ¡a+b 1 a ~b. -arctg(* /------) + c ■Ja2 - b 2 Vfl + ¿ Integral Indefinida 1176 í , e — -dx 1177 £ s¡e2x- 2 Desarrollo f e ' d x - f - 7=¿ £ = = m |^ + V ¡2^ 2 |+ c J 4el x - 2 J J(eA)2 - 2 ¡ dx sen(fl.v).cosía*) Desarrollo f dx = f sec(^2</* = f Scc2(a- ^ = —ln |tg(ax) | +c J sen(a*).cos(fl*) J sen(ax) J tg(a*) « 1 2tt? , 1178 sen(— +yf0)dt i ' Desarrollo 2Kt 2n ., rj. du Sea u —-----+ i//n => d u = — dt => dt = T — ~ T T ¿n j s e n (-^ + 1/ 0)dt = J sen u.T— = ~ J sen u du eos 11 T , 2tt/ = - r ------ +c = ------ cos(-— +v^0)+ c 27T 2n 1 1179 r rf* J *(4-ln2.*(4-ln~ *) Desarrollo dx Sea u = !n x => du =—
  • 25. 42 Eduardo Espinoza Ramos 1180 1181 1182 1183 f . f _ * l | „ |i ± ü J x (4 -ln 'x ) J 4-u~ 4 2 - u 1, , 2 + ln x , + c - —l n --------- +c 4 2 -ln x . arccos(—) Desarrollo dx Sea u = arccos(—) => du = — — d u = - 2 /l_ ( |) 2 V ^ X 2 -arccos(-) f «2 1 - I —-j— 2 dx = - udu = - — +c - — (arccos(—))2+c J V 4 -r 2 J 2 2 2 í V4 e~lg1see2xdx Desarrollo Sea u = - tg x =» du= —sec2 xdx J*e~tg'.sec2xdx =-J*eV « = —e" + c = - e _tgA + c f senx. J V2- sen4 x eos .v , dx Desarrollo ,------ ------dx = —arcsen(— =—)+c V2-sen4* 2V2 dx sen2.v.cos2* Desarrollo Integral Indefinida 43 1184 1185 1186 sen 2* sen x.cos * = -------- f -------—-------= 4 f — ^ - = 4 f csc2(2x)dx = -2c tg(2x) + c J sen2x.cos2x J sen“(2x) J í aresen x + x , dx Desarrollo •x2 ¡ ^ x + x d x = ^ l f _ ^ + c f secx.tgx , J i 2....... J vsec x + 1 Desarrollo f secx.tgx , f secx.tgx ./2„.,1,„I —</r= I 0 — d x - In jser r+ vsec x + l|+C J Vsee2x + 1 J y(secx)2+1 I cos(2x) dx 4 + cos2(2x) Desarrollo f cos(2x)</x f cos(2x) f cos(2x)rfx 1 ^ i ^+ sendx) J 4 + cos2(2x) J 4 + 1—sen2(2x) J 5-sen2(2x1 4^5 V5-sen(2x) +c 1187 f — í i J 1+ cos Desarrollo
  • 26. 44 Eduardo Espinoza Ramos 1188 1189 1190 f ¡n(x + -Jx2 +1) Sea a = ln(x + yfx2 Desarrollo na;- l +1) => du = dx x2 f ln(.v+ n/a" + 1 ) (* /“’J 7 ^ dx f ^ , i ------d x - I (n(x +¡x + 1))2 —p------ = I u du — j v i + x 2 j 7 , ^ 7 J —■](ln(x + y¡x2 +l))^ + c 3 í jc2cosh(;t3+ 3)<£c Desarrollo o 3 -> d u 2 , Sea u —x +3 => — = x dx f 2 , , 3 f , , . du senh(n) senh(x3 +3) I x cosh(x + 3)d x - I cosh(«)~— = ------— + c = ------ -------- J J 3 3 3 ^tgh(A) + C í , dx cosh“(jc) Desarrollo Sea u = tgh x => du = see lr(x)dx j* -jtglUjr) /• » ~u itghx I- 1— ,-dx= I 3'gb*.see hx2dx = 13“du = --------- + c --------+ c J cosh“(.v) J J ln3 ln3 {NIIr*-i Integral Indefinida 45 4.3. M ETODO DE SUSTITUCION.- PRIMERO.- SUSTITUCION O CAMBIO DE VARIABLE EN LA INTEGRACION INDEFINIDA. Se hace poniendo x = y(t), donde t es una variable y f es una función continua diferenciable, f(x)dx = J f(f/(t))xift)dt ... (1) La función i se procura elegir de tal manera que el segundo miembro de (1) tome una forma más adecuada para la integración. SEGUNDO.- SUSTITUCION TRIGONOMETRICA 1 Si la integral contiene el radical [a2 - x dx = a eos 0 d0 => 9 = arcsen(—) a x se toma: sen 0 = ; x = a sen 0 a 2 Si la integral contiene el radical x 2 —a2 se toma: sec0 = —, x= a see 0 dx = a see 0. tg 0 d0 : 0 = aresec(-) a /x2 - a2 a
  • 27. 46 Eduardo Espinoza Ramos 1191 3 Si la integral contiene el radical 4 a2+x2 se toma: tgd = — x = a tg 0 ; dx = a see26 d6 ; 9 ~ arctg(—) a Hallar las siguientes integrales, utilizando para ello las sustituciones indicadas. a) i* dx 1 J x J T ^ . ' x ~~> Desarrollo 1 A d t A -1 x —- => dx = — —ademas t = — t r x dt -dt 1 xyjx2- 2 J2r2 J V l-2 r2 V2 (V2í)-arccos(v2?) + c b) 1 V2 /- -7=arccos(— )+ c, x>J2 V2 x f dx Jex +1 x = - ln t Desarrollo Integral Indefinida 47 dt L+ / l+c = -ln +e~x I+c J e '+ l J e " ln,+1 J l + í c) I x(5x2 - 3)7dx , 5x2 - 3 = t i ‘ Desarrollo ? , dt 5x - 3 = t => jcí/x = — 10 x(5x2 -3 )1dx= f /7- = 4 J J 10 80 (5x -3 ) + c = ----------— +c 80 f xdx i---- r d) I , t = J x + J Vx + 1 Desarrollo t = yjx+1 => dt= ----7 = = i t = y ¡ X + 1 => X = f2 -1 2y¡X+ f eos xdx e) / ’ 1= sen x J VI + sen a Desarrollo t = sen x => dt = eos x dx f eos xdx f dt _ J Vi + sen2x J ¡+t~ = InI?+ Vl + r I+c = ln | sen x + + sen2x | +c
  • 28. 48 Eduardo Espinoza Ramos 1192 1193 Hallar las integrales siguientes, empleando para ello las sustituciones mas adecuadas. I x(2x +5)wdx Desarrollo t = 2x + 5 => — = dx , x = -- ^ 2 2 f x(2x +5)}0dx= f — = - f(/n - 5 t w)dt = - [ - ----- — í“ ]+ c J J 2 2 4 j 4 12 11 ; i ía * ± s F _ ± (2x+ n 4 12 11 I 1 + X dx l + yfx Desarrollo Sea t - y í x =$ t 2 = x => dx = 2t dt J 1+ yJX ' J 1+ t J í + 1 T 2 /3 t2 2J ( r - t + 2 - — )df = 2 [ - — + 2 /-2 1 n |f + l|] + <? = 2[— -----—+ 2[x -2 n | + [x |] + c 1194 f dx J xJ2x +l Desarrollo Integral Indefinida 49 1195 1196 1197 2 . i------- i t —1 Sea t = yj2.V + 1 => r = 2 a + 1 ; x = ------ => dx = tdt f dX - f -y —— = 2 f -y— - In 1 [+c = ln | i * + 1 J x j 2 x + 1 J r - 1 í - 1 V2 a + 1 - 1 yj2x + 1+ 1 . +c - i 2 í dx •je* -1 Desarrollo Sea t = Je' -1 t ~ —e x —1 e x —t +1 2tdt t2 + 1 e cdx = 2id/ => dx = - 2tdt f —I— = f ? ± 1 = 2 f f ' = 2 arctg t +c = 2arctg(V?7 J V ^ -l J f J r + l fln(2x) dx J ln(4x) a Desarrollo ln(2x) = ln x + ln 2 ; ln(4x) = ln x + ln 4 = ln x + 2 ln 2 fln(2x) dx _ j* lnA + ln2 ^ dx _ f ^ ln2 ^dx J ln(4x) x J l n x + 2ln2 a J l n A + 21n2 x = ln x - (ln 2) ln |ln x + 2 ln 2¡ + c f(arcsenx)2 , J Desarrollo ■l) + c
  • 29. 50 Eduardo Espinoza Ramos Sea t = arcsen x => d t - dx v r 1198 1199 f (arcsenr f f 2 / J J T 7 - 1 ■ í Vl- x e2xdx (arcsen*)3 +c = ---------------í-c Vex +] Desarrollo Sea t 2 = ex + 1 => ex = t2 -1 => exdx = 2rdt r e2xdx Cf_- JV77I J r I 1 ltdt = 2(t- - t ) +c =^-í(r2 -3 ) +c - ~ ^ l e x +(ex sen xdx Desarrollo Sea t 2 = eos * => 2t dt = - sen x dx ; como t 2 = eos * => í 4 = eos2 * - 1-sen* *; sen~* = l - í 4 j W « f a = f l z í l . (_2„ d, = - 2 f (1- ,< v , = - 2 ( ,- 4 ) + <' = 7'(>4 J v cosx J t J = y Veos *(cos2* - 5) + c - 2 ) + c 5) + c 1200 f y - J *Vi+*~ Desarrollo Integral indefinida 51 dt t.-z- f - 7 ^ = = í -?==== = - f “7=== = “ In Ir + Ví^+T| +c j *vtt7 j r r . i Vi+*2 1, , ,i + Vi+ *2 , . , * . = —ln |—h----------1-t-c = —ln ¡-------------- ¡+c = ln |------ = = ¡ + c * * * 1+V1+*2 Hallar las siguientes integrales, empleando sustituciones trigonométricas. 1201 I" x2dx JVHv Desarrollo cos0 = V i-* 2 ; sen 9 = x => dx = cos0d0 fW O .c o s I )^ ¡ 2 e d e ^ f i r ” * * ’) J V i-* 2 j cose J J 2 de 0 sen 9 eos 9 arcsen* Vi :-------------------hC= ------------*------- 2 2 2 2 1202 í x'dx &
  • 30. 52 Eduardo Espinoza Ramos Desarrollo Í2 eos8 - 7 2 - x 2 ; x = ¡2sen9 => dx = Í2cos9d9 í x dx y¡2- 2>/2J sen30 d6 = 2V2J (1- = 2¡2(- scn} OdO = 2V2 I (l-c o s¿ 9)sen9d9 = 2a/2(-cos0 + ~"-) + c 7 ^ 7 . 2 - x 2 7 T 7 )+ c V2 2 ' 3V2 1203 I Desarrollo x2 - a2 a.tg# = 7x2 - a 2 ; x = a see 0 => dx = a see 0 . tg 0 d0 7 2 -X 2 f 2V2sen30.V2 eos6d0 J V2cos0 Integral Indefinida 53 f jx2 - a2 _ j>aíg0.íisec0.tg0í/0 _ f ^ 2 J x J asec0 J 6 d 6 = « | (see20 - 1)d9 = a tg 9 - u9 + c - jx2 - a 2 - a.are see(—) + c J a 1204 f dx J x T T T Í = 7 ^2 - «2 -a.arecos(—) + c x Desarrollo ctg0 = -¡= L = ; cos0= — 9 = árceos— 7 7 7 1 x a x = see 0 => dx = sec 0 . tg 0 d0 1205 f — — = fcos0rtg9.scc0.tg0dO - f d 9 - 0 + l -aiccos(—)+ t J x T ^ T J ~ ~ J 7 x2 +1 , — dx Desarrollo tg 0 = x => dv = sec2 0rf0. ; sec0 = 7 x 2 +1 1
  • 31. 54 Eduardo Espinoza Ramos f í £ i . sec= í)< » = r J X J tg 0 J J (see0.ctg 0 + see0. tg 0)d6 - J (ese 0 + see0. tg0 )dd sec0(l + tg~0)úí0 t20 ] _eos f) = ln ¡c sc0 -ctg 0 | +sec0+c = ln| —------ -|+sec0 + c sen0 - _in | - St'n^-1 + sec0 + c = V*2 + 1 - ln | 1 + C OS0 1206 f -----p------ x2y¡4-x2 Desarrollo x = 2sen0 => dx = 2cos0d 0 ; j 4 - x 2 = 2eos0 l +Vx^+ l +c f— = f — 1 J x2y¡4-x2 J 4sen2 2c°s0 1 f 2 ctg0 J 4-X 2 ------------- do = - ese 6 dO = ----- — +c = ------------ 0 -2 co s0 4 J 4 4x +c 1207 x 1dx Desarrollo x = sen 0 => dx = eos 0 d0 ; cos0 = V i-* 2 Integral Indefinida 55 1208 1209 J ¡ l - x 2dx = J 0 sen 0.eos 0 aresen x x ¡ l - x2 2 +* Calcular la integra! I -+c = - +c J V IV T I Desarrollo Sea x = sen2 1 => dx = 2 sen t. eos t dt, 2 2 valiéndose de la sustitución x - sen ‘ t . como x - sen / => sen t ■ Jx t = aresen VI f — * L _ = f - 2sen '-i— - 1 = 2 f - 2 t + c - 2 aresenVI J VIVICI J senrVi-sen2/ J sen/.cosí + c jV ? +x2dx Desarrollo Empleando la sustitución hiperbólica x = a senh t tenemos: Va2 + a'2 = V«2 + «2sen2ht = acoshf ; dx = a cosh t. dt 2 f 1+ cosh 2í , a2 , senh2f J Va2+x2dx = a2J cosh2fdt = «2J -rfí = — (/+- 2 2 )+ r
  • 32. 56 Eduardo Espinoza Ramos 1210 = — (t + senhí.coshO + í' = — ln(x +yja2 +x2) +—4 a 2 + a2 + c 2 2 2 t , , x v « “+ X“ donde, senh t - —, cosh t = ------------ a a e' = cosh t +senh t x +yfa2+x2 í ; 2 x~dx Hallar I r-------- ; haciendo x = a cosh t J T ^ a 2 Desarrollo x = a cosh t => dx = a senh t. dt f x'dx f a2cosh2í.senhí dt 7 f , = I ------------------------= a I cosh t dt Jyj x2 - a 2 J senhí J = ° f + cosh2í , a2 . senh2í, a2 dt = ——[t +~--------] +c = — [t + senhr.coshí] + c 2 2 2 2 como x = a cosh t => cosh t = —, además a ^ L , x x"> +x"senhf = „ l + (~ y V V V 2 I í 2a + x“ , . x + vx~ +a e = senn i + cosn i = ---------------- =» t = l n ---------------- a f x~dx _ a i J x 2 - a 2 a2 , x +4 x 2 +a2 . xyja2 +x2 [ln i---------------- 1+--------r----- ]+c I o 7 o L 1 1 „2 ix - a i2 a = — ln | .v+ [x~ + a 2 | +—yja2+ x~ +k Integral Indefinida 57 4.4. INTEG RACION PO R PARTES.- Fórmula para la integración por partes: si u = vj/(x) y v = <p(x); son funciones diferenciables, tendremos que: » » u dv = uv~ vdu • Hallar las siguientes integrales, utilizando la fórmula para la integración por partes. 1211 J-xdx Haciendo u = ln x =» d u - — x Desarrollo dx dv —dx => v = x nxdx = A lnx- | x —- = jc.ln* —Jt+ cJ*ln xdx - A‘ln x —J x — - . 1212 Iarctg xdx Desarrollo Haciendo u - arctg x => du = dv = dx => v = a- dx (1+ JC2) J r x ¿x i . ,, ?, arctg a*dx = x. arctg x - I ----- = Xarctg x - —ln 11+ x~ | +c 14"X~ J 1213 aresen a dx Desarrollo
  • 33. 58 Eduardo Espinoza Ramos 1214 1216 1217 Haciendo u = arcsen x =$ du = dx dv = dx => v - x arcsen xdx - x. arcsen x - í xdx r. 2 = x arcsen x + v i - x +c xsen xdx Desarrollo Haciendo u - x => d u - d x dv = eos 3x dx v = sen3x í I; xcos 3xdx =- xsen3x fsen3x , xsen3x cos3x í -dx -+c -dx Desarrollo Haciendo u = x => du = dx II dx — => i ex - - I dx x 1 J “ 7 ~ ex ex+ C ~ x + 1 -+c í x.2 ' dx Haciendo Desarrollo u = x => du= dx dv = 2 xdx => v = —- ln 2 Integral Indefinida 59 1218 1219 L 2- ^ = -x .2I - f - 2I ^ = - x . ^ . - J ln2 J in 2 ln2 P 2~* xln2 + l + c = ---------r— +c In-2 2jrln22 Desarrollo Haciendo u = x_ => <ím= 2xáx c/v = e3xc/x ,3* V= ■ xe’xdx Haciendo - u = x => du= dx j 3r . edv - e ' dx => v = — 3x 1 r2 0 <*-.3*2„3* > X „3j x W x = — eJJC- - [ 3 3 3 -P - d x = - e 3x~ e3* + -------+ c 3 3 9 27 2x 2e3x e3x 2 - — (9x‘ - 6x + 2) + c 27 2x + 5)e Xdx Desarrollo Haciendo ju = x -2 x + 5 du = 2(x-X)dx dv = e~xdx => v = -e~x
  • 34. 60 Eduardo Espinoza Ramos 1220 Haciendo « = * -1 => du = dx dv = e~xdx => v = -e~ J (x¿-2 x + 5)e Xdx = -e X(x2 -2 x + 5) + 2 (x -l)(-e x) - 2 e x +c X x3e 3dx Haciendo = -e~x(x2 +5) + c Desarrollo u = x3 => du - 3x2dx X X dv = e 3dx => v = —3e 3 e 3dx = -3x3e 3 - J*(3x2)(-3e 3)dx = ~3x3e 3 + 9 | x2e 3dx Haciendo u = x" => du = 2xdx X X d v - e 3dx => v = -3e 3 J' J’ Haciendo u = x => d u - d x X dv = e 3dx => v = -3e 3 m _ X X X x 3e 3dx = -3 x 2e 3(x + 3) + 54(-3x<? 3 -9 e 3) + c -- X = -3 x 2e 3(x + 3 )-54e 3(3x + 9) + c = -e~3(3x3+ 9x2 + 162x + 486) + c X = —3e 3(x3+3x2 + 54x + 162) + c Integral Indefinida 61 1221 1222 Jxsen x. cosxdx Desarrollo Usar la identidad sen 2x = 2 sen x. eos x í x sen x.eos x d x ~ — í x sen 2x dx 2 J Haciendo u = x du = dx dv = sen2xdx => v - eos 2x f 1 f N, 1 , x . sen2xN j xsenx.cosxdlx = —J xsen(2x)dx = —(——cos2xh----- — ) + c 2 2 x . sen2x = — cos(2x) + ----------ve 4 8 í (x2 + 5x + 6)cos2xdx Desarrollo Haciendo u = x2 + 5x + 6 => du = (2x + 5)dx dv —eos 2xdx => v = sen 2x i(x‘ + 5x + 6)eos 2x dx = x + 5x + 6 sen(2x)— | (2x + 5)sen2xdx 2 2 a Haciendo u = 2x +5 => du = 2í/x dv = sen2xdx => v = eos 2x
  • 35. i i 62 Eduardo Espinoza Ramos i (x2+5X+6)co&2xdx = ^ 5 ± l sen2xA {. ^ l l cos2x + ^ l ) +c 2 2 2 2 2x2 +lOx + l „ 2x + 5 = — --------------sen 2x + ---------- cos2x + c 4 4 1223 j x 2lnxdx Desarrollo Haciendo u = ln x => du —— dv = x2dx => v = — 1224 f 1.. > / ** i f ** dx x3 , jr3i lu u/< In r - I-------* — ln jc------ J ’ J 3 x 3 9 J ln1x dx + c Desarrollo Haciendo M= ln*x => du = 2lnx. d v - d x => v = x dx j l n 2x.dx = xla2 x - jx.2ln x.— = xn2 x - 2J*ln xdx Haciendo m= ln x => du= — x d v - d x => v —x ln2x.dx = xln2x-2xlnx+2x+c Integral Indefinida 63 1225 1226 1227 flnj J x3 dx Desarrollo Haciendo u = lnx => du _¿x X 1- ll ^18- => v = 1 2x2 lnx dx _ 2x2 . ! 2x2 X -+ c 4 x dx Haciendo u = ln x => du= — x dv = => v = 2VI lx Desarrollo dx dx = 2V i ln x - 1 2V i ^ = 2V I ln x - 2J V i y = ^+‘ í xarctgx</x Haciendo Desarrollo . dx u = arctgx => du ------- - 1+ x2 dv - x d x => v — 2 Jxarctgx<it =^-arctgx-2 J ——- d x arctgx ^J(1 ^_ x^ dx
  • 36. 64 Eduardo Espinoza Ramos x2 1 * * + 1 , x - — arctg*H— atctg*— +c = --------arctg* - —+ c 2 2 2 2 2 1 1228 * arcsen* dx Haciendo u - arcsen x => du = dv = xdx => v = — Desarrollo dx síi^ x 2 dxf ¿ X 1 l C X 2c I x arcsen xdx =— arcsen*— —¡= J 2 2J ^ Z x2 Sea x = sen 0 => dx = eos 0 d0 V i-sen29 = f« n ’ #«,»= í í ^ í " , » -2 ““sen2O.cosOdd = j sen"t) dt) = j ----— 9 sen20 9 sen9 eos9 arcsen* * v l- * 2 2 4 2 2 Luego: * arcsen xdx = — arcsen * - —( J 2 2 2 1 arcsen* *Vl - * 2 ) + c arcsen* * r , T + -V 1 -* +c 1229 J ln(* + Vi + *2W* Desarrollo Haciendo u = ln(*+Vl + *2 => = dv = dx => v = * dx V1+*2 Integral Indefinida 65 1230 1231 1232 f ln(* + Vi + *2)d* = *ln(* + Vi + *2) - í - /==== zzx]n(x+'h+x2)-'J +x~ +c J J Vi+*2 í xdx en2* Desarrollo *cos ec2xdx Haciendo íw = * =i> du = dx líiv = cosec2xdx =£ v = -c tg * J- A = -c tg * + j c tg * dx = xc tg * + ln | sen * | +c j sen * J f xcosxdx J sen2* Desarrollo f * c o s * ^ _ f xcosecxcXgxdx J sen"* J Haciendo u = x => du =dx dv =cosecx.ctgxdx => v = -cosecx f.vcosx , f , I —dx = -eosecx- I -eosecxdx J sen * J X x = -xcosecx + ln Ieos ecx - c tg * | +c = --------- + ln ¡tg—| +c sen* 2 íex sen xdx Desarrollo
  • 37. 66 1233 Eduardo Espinoza Ramos Haciendo u = sen x => du = eos x dx I dv = e dx => v = e exsenx d x - e x sen x - j e * cosxdx u = eos x => du = - sen xdx Haciendo I d v -e * d x => v = e* e*sen xdx = e* sen x -(e * eos x — e * ( - sen x)dx) J‘ J‘ = e* sen x - e* cos x - I ex sen xdx = — (senx -eos x) + c 2 1 3* eos xdx Desarrollo Haciendo u —eosx => du = -sen x dx 3* 1 3Xeos xdx = dv = 3xdx => v 3* eos x ln3 I- ln3 3X , 3Xeos ——sen xdx = -------- ln 3 ln 3 í + — f ln 3 j 3Xsen xdx Haciendo w=senx => du = eos xdx 3X dv = 3xdx v = - ln3 , 3*cosx 3* sen x 3 cos x d x - --------- -H---------— ln3 ln3 - ¡ y 3Xeos xdx , 3*(sen x + ln3cosx) 3 cosxdx = ----------- ----------------- -c ln 3 +1 Integral Indefinida 67 1234 1235 í eax sen(bx)dx Desarrollo m= sen(¿x) ==> du = b cos(bx)dx Haciendo dv = emdx =* v = ---- a feax sen(bx)dx =sen bx - b e— cosbxdx = e- ^ ^ - b f•* a J a a a J Haciendo u = eos bx => du = -b sen bxdx e“* dv = eaxdx => v = - a Jeax sen bx dx = e™senbx b . e ^ cosbx b --- (■ a a a +— fe sen bxdx) e“*sen bx b m b2 f „ -----—e eos bx— - l e senbxdx a~ J 7>J(1+ —r) I e“*sen bxdx = a a aeax sen bx - beaxeos bx l ax , , ax.asenbx-bcosbx, J e sen bx dx = e°*(--------- — —------ ) + c a2 +b2 Jsen(ln x)dx Desarrollo eos bxdx Sea z = ln x => x - e z => dx = e zdz
  • 38. 68 Eduardo Espinoza Ramos f f ez sen ^—e" eos 7 J sen(ln x)dx = I ez sen zdz = -------- — ----------+ c , por el ejercicio 1234. í e njrsen(lnx)-e cos(lnx) x sen(ln a) - xcos(ln x) sen(ln x)dx = ---------- ------------------------- - + c = ----------------------- ------- + c 2 2 Hallar las siguientes integrales, empleando diferentes procedimientos: J a - ' ,1236 I x e~x dx ' Haciendo • Desarrollo h = x2 => du = 2xdx e-* dv = xe~* dx => v = ■ j x 3e x dx = -~^-e x ~ j ~ xe * dx = - ~ - - X 1 e x e x ■> e ----------i-c = --------(x~ + 1) + c 2 2 1237 I e ^ d x Desarrollo Sea z2 = x => dx = 2zdz J"e ^ d x = 2 f zezdz Haciendo u = z => du —dz dv = ezdz => v = ez ^ e ^ d x = 2J zezdz = 2(zez - e z) + c = 2(yfxe'^x - e ^ ) + c = 2e'^x([x - l) + t Integral Indefinida 69 1238 1239 J (x -2x+ 3)lnxdx Desarrollo Haciendo u = ln x => du= — x dv = (x2- 2x + 3)dx => v = —— x2 +3xi . 3 J*(jc2 -2 x + 3)lnxdx = ( ^ - - x 2 + 3x)I n —J * — jc+ 3)dx fxln (|—:-)dx J 1+ x r 3 3 2 = (------x2 + 3x)lnx------- ¡-------3x + c 3 9 2 Desarrollo J x ln(|—-)dx = J"jcln(l —x)dx - J x ln(l + x)dx integrando Jxln(l-x)dx (1) Haciendo u = ln(l - x ) => du = - dv - xdx => v = — 2 dx - x Ixln(l - x)dx = — ln(l - x) + ^ 2 J 1- 2 x2 dx = — ln (l-x )+ [ x 2 1 f(_x_l+J-2 J 1-; )dx] (2)
  • 39. 70 Eduardo Espinoza Ramos iintegrando I xln(l + x)í/x Haciendo u = ln(l + x) du = dv = xdx => v = — 2 dx í+ x I x ln(l + x)dx - — ln(l + x) _ I f . 2J 1 x2 x2 — dx =— ln(l + x)- + x 2 - f ( x - l + — 2 J 1+ ; ■)dx X X X 1 = — ln(l + x ) - — + -------ln(l + x) 2 4 2 2 ... (3) reemplazando: (2), (3) en (1) se tiene: fxln(-—-)<£t= — ln(l-x)-—— — ln(l—x)—— ln(l+x)H---------H—ln(l+x) J 1+x 2 ' " " "4 2 2 4 2 2 x2 , 1 -x 1, ,1-x. x2 - l . ,1 - * . = — ln---------x — ln(--) + c = ---------- ln |-------1- x +c 2 1+ x 2 +x 1+ x 1240 I n¿x dx Haciendo Desarrollo dx u = ln x => d u - 2lnx. dv dx 1 Integral Indefinida 71 1241 1242 Haciendo u = ln x => du= — x . dx 1 d v - — =* V —---- x¿ X ñ ln2x lnx f dx . ln2x 2 lnx 2 -dx = — — + 2(— x- x f ln(ln x) í y -dx Desarrollo Haciendo u = ln(ln x) => du = i dx idv —— => v = ln x x dx xln x ln(in jc) dx = ln x.ln(ln x) - I ln x.- J dx xlnx = (ln(ln x) - 1) ln x + c = ln x. ln(ln x) - ln x + c x arctg(3x)í£c Desarrollo Haciendo u = arctg(3x) => du = j 2 , x dv = x dx => v = -—- 3dx l +9x2 J , x3 x arctg(3x)dx = — arctg(3x) - f x dx _ x' J l+9x - f ( - — — - J 9 162 1 18x + 9x2 -)dx J x 1 - — arctg(3x)-------1----- ln 11+ 9x2 | +c 3 18 162
  • 40. 72 Eduardo Espinoza Ramos 1243 i ■ 1244 I x(arctg x)2dx Desarrollo Sea z = arctg x =* x = tgz => dx = sec2 z dz JA(arctg x)2dx = Jz2 tg z.sec2 z dz u - z 2 => du = 2zdz Haciendo 7 t g 2 Z dv = tgz.sec zdz => v =—— 2 7 2 - 2 = — tg2 z +~ - I zsecz zdz j*x(arctgx)2í¿x = ^ -tg 2z - J z t g 2 zdz =~~tg2 z - j"(zsec2 z~z)dz - I ' integrando J z sec2 z dz = z tg z + In | cos z | es por partes Jx(arctg x)2dx = -y (tg2 z +1)- z tg z - In | cos z | +c Í (arcsen x)2dx z2 = — (tg2 z + 1)- z tg z + In | sec z | +c = i arct§ AL ( Ar2 +l)-jcarctgA + 2ln(l + x 2) +c Desarrollo Integral Indefinida 73 1245 Sea z = arcsen x => x = sen z, dx = cos z dz J (arcsen x)2dx = J z2cos z dz Haciendo u = z2 =* du = 2z<iz dv = cos zdz => v = senz J (arcsen x)2dx = z2sen z - 2J zsen z dz I'm= z => du=dz dv = sen z*/z => v = -cos z J (arcsen x)2dx = z2sen z - 2(-z cos z - J - cos zdz) Haciendo z 1 sen z + 2z cos z - 2sen z +c = jc(arcsen x)2 +2V1- x2 arcsen x -2 x + c f arcsen x IX Desarrollo J „ -dx x2 Sea z = arcsen x => x = sen z, dx = cos z dz farcsenx^_ f /- Coszdz= f zctgz.coseczcfz J x J sen z J Haciendo U - z => du =dz dv = c tgz.coseczdz => v = -cosecz f arcsenx . f , z , f dz »-------- dx = -zcosecz — I-coseczdz =------- + >----I---------- dx = -zcos ecz - I -cos ecz az = ---------+ i ------- J x2 J sen z J sen z + ln |tg (-)|+ c senz 2
  • 41. 74 Eduardo Espinoza Ramos 1246 1247 farcsenx , z , ,.,arcsen*,,*L ,I---------- dx = ---------+ ln|cosé,c z -c tg z | = -------------+ ln¡------- |+c J * sene * 1+ V 1-* f arcsen J jr r x dx Desarrollo Sea [z = arcsenV* => V* = sen z * = sen2 z => í/* = 2senzcoszdz f arcsen V* , f z-2senz.cosz ,„f, I — -------dx - I— -dz = 2 I zsenzaz J v i - * J V i-sen2 z J Haciendo u = z => d u = d z dv = senzdz => v = -cosz f arC^en -* dx = 2(-z eos z - f -eos zdz) = -2z eos z + 2 sen z + c J Vl~ * J = -2arcsen V*Vl~* +2fx +c Jx tg 2*rf* Desarrollo (*sec22x -x )d x Haciendo u = x => du =dx dv = sec2 2xdx => v = ^ Integral Indefinida 75 1248 1249 I sen2 x , --------dx Desarrollo i 2x , f l-co s2 *f sen" x f 1- cos 2x 1 f 1 f , I--------dx= I------------ dx =— e dx---- le eos 2xdx J ex J 2ex 2 J 2 j 41- e ~2 e JCcos2xdx ... (1) 1 integrando le *cos2xdx, por partes se tiene: Haciendo u = eos 2x => du = -2 sen 2x dx dv = e~xdx v ——e x j e ~ xcos2xdx = e'' co&2x+2je~xsealxdx integrando por partes se tiene: j*e~x eos 2x dx = -------------- -------------- ... (2) f sen2x , e~x /co s2 * -2 se n 2 * -l reemplazando (2) en (1) se tiene: | ------— dx = —r- (---------------------------- ;--) + <■ y r J eos2(ln x)dx Desarrollo , J 2 1+ eos 2* Usar la identidad eos x = ------------ J eos2(ln x)dx = J 1+ COS^2ln X- dx = ^ ^ J cos(2 ln x)dx ... (1)
  • 42. 76 Eduardo Espinoza Ramos Sea z = ln x => x —e l => dx —e'dz J cos(2 ln x)dx = J e zeos 2z dz «=ez =>du =ezdz Haciendo dv = cos2xdx => v = - sen2z J cos(2 lnjc)í/jc = y sen 2z - —J e~ sen 2zdz Haciendo u - e z =$ du = ezdz. d v - s t n l z d z =* v = - cos2z Icos(2 ln x)dx = — sen 2z - - f ( - — cos2z + - (Vcos22<fe) 2J 2 2J = - sen 2(ln x) + - cos(2ln x) - - f eos 2(ln *)cfx 2 4 4 J 1 cos(2 ln x)dx - 2x sen(2 ln x) + x cos(ln x) ... (2) reemplazando (2) en (1) se tiene: ‘l + cos(21nx)x x cos(2 ln x) + 2x sen(2 ln x) 1250 j*eos2(ln x)dx = J - I x dx (1+ *2)2 -dx = —+- 2 Desarrollo 10 + c Integral Indefinida 77 Haciendo u = x => du =dx dv = xdx (1+ Jr2)2 => v = — 1 2(x +1) 1251 — f - + ( J (l + x2)2 2(x +1) J í dx 2(x +1) J 2(x +1) 2(x +1) 2 x 1 ^----- + —arctgx + c dx (x2 + a 2)2 Desarrollo Sea x = a tg 0 => dx = a see2 9 dd f dx _ f a sec~ 9 d9 fa s J ( x 2 + a 2)2 J(a2tg: 0 + a 2)2 J a see2Odd 4 sec49 =4r [cos2Odd =-2- f(l +cos26)dd = -— ■+ a3 J 2a3 J 2a3 9 sen 9 cos 9 ---------+ c 2a3, arctg(-) arctg(-) /7 CL 1 /i X --------- r — + -------r -------------- + C = ----------------------------h —-------- ^ ) + C 2a' 2(«‘ + x ) a 2a2 a a + x 1252 JJ a 2 - x 2dx Desarrollo Sea x = a sen 0 => dx = a cos 0 d0 X X sen9 = — => 9 = arcsen(—) a a J*'Ja2~—x2dx = jy fa 2 - a 7sen29.acos9d9 - a2jc o s 29 d9
  • 43. ¡ 7g Eduardo Espinoza Ramos 2 f l + cos20 a" a" a = a2 I ------------¿Q = — 0H-----sen0cos0+í J 2 2 2 « * 1 2 2 ,= — arcsen(—) + —va -•* +c 2 a 2 1253 |V a + ;c2</;c Desarrollo Sea x = VÁtg 9 => dx = VÂ see29 d9 tg 9 = -4= => 0 = arctg(-^=) Va Va JyjA +x2dx = Js¡A + Aig29.yfÁ sec2dO = J Asee39 dO se integra por partes: JA see30 d9 = AJ(1+ tg29 )see 9 d9 = AJ(sec0 + tg29 see 9)d9 = A ln|sec0 + tg0 |+ A tg 0 se c 0 -A jse c 30¿0 = y [ln |see0 + tg0 | + tg0sec0] + c JV Â 7 7 d x -= |[ l n I I + ^ V Á ^ 7 ] + c —1n Ia:+ yfÂ+x2 +—VÁ+~? + k 2 2 Integral Indefinida 79 1254 1 x2dx y¡9-x2 Desarrollo x = 3 sen 0 => dx = 3 eos 0 d9 X x sen0 = — => 0 = arcsen(—) 3 3 f x2dx (*9sen20 f , I -y- — = I ----------.3cos0 dO = 9 I sen' 0 ¿0 J V 9-.Ï2 J 3eos0 J = 1 1 - 90 9 2eos 9)d9 = —-— sen0eos0 + c 2 2 9 -v 9 x y¡9-x2 9i jc r 7 = —aresen(—)— ( - ) -----+ c --a rc se n (-) — yJ9-x~ +c 2 3 2 3 3 2 3 2 4.5. INTEG RALES ELEM ENTALES QUE CONTIENEN UN TRINOM IO CUADRADO.- 0 INTEGRALES DEL TIPO. 171X + Yl . dx, el procedimiento es el siguiente: El trinomio der , J ax +bx +c segundo grado ax2 + bx+ c, se reduce a la forma 2 "y ax +bx +c = a(x+k) + L , donde k, L; son constantes y esto se consigue completando cuadrados. © INTEGRALES DEL TIPO.- í mx +n d x , los caiculos son analogos del 1) y después son fax2+bx +c integrales inmediatos.
  • 44. 80 Eduardo Espinoza Ramos © INTEGRALES DEL TIPO. (mx + n) , se usa la sustitución inversa-------- = t (mx + n)¡ax2 +bx +c ,nx + n © INTEGRALES DEL TIPO.- 1255 I ax1 +bx +c d x , se completan cuadrados y la integral se reduce a una de las integrales principales. dx x2 + 2.x+ 5 1256 Desarrollo x +2x +5 J (x + 1) + 4 2 dx Ix Desarrollo x 2+2x f dx _ f dx _ f dx _ 1 1 | x +1 —1 J x 2+2x J x 2+2x + 1-1 J(x+1)2-1 2 x+ 1+ 1 2 x+2 1257 1258 J 3x2 —x + 1 dx 3x2 —x + 1 xdx x 2- 7 x + 13 Desarrollo dx 1 f dx 3 6 x -l. U n 3 3 6 36 Desarrollo Integral Indefinida 81 1259 1260 1261 f xdx _ 1 2 x ~ l 7 J x 2 -7 x + 13 2 ] x2- l x + 3 + ~x2- 7 x + l3)dX j* 3x J x 2 - 2' 4 3x —2 -dx 4x + 5 Desarrollo - i f - î ï = i _ * + 4 f * J x -4 x +5 J x~ - 4 x +5 2 j x 2 - 4 x +5 J x 2- 4 x +5 = - ¡ n l x 2 - 4 x +5 j+ 4 j— = |ln |x 2-4x +5|+4arctg(x-2) +c f (x -1 )2dx Jx2 + 3x+4 Desarrollo 9 f (x -1 Ÿ dx _ f 5x + 3 5 f 2x + 3Ô J ^ +í«+4 - J <1" ? T 5 7 rï>& =I- [l J <ï w ï - 7 7 f c 7 ^ 1 f ^ - 3 a + í f — ± — ^ +3^+4 2 J u + 3 )¡ + 7 2 4 - x - - ln | x2 + 3x + 4 1+ ~ a rc tg (-^ Íl) + c 2 V7 V7 f x2dx Jx2 - 6 x + 10 Desarrollo
  • 45. 82 Eduardo Espinoza Ramos f x2dx f 6x-10 w f f 6x-10 J I í— ------- = (l + -r------------------------- )dx = dx+ - T-~--------- dx J x -6x + 10 J x -6x + 10 J J x~ - 6x +10 f 2 x -6 f dx = x + 3 —----------- dx +8 -------- J x -6 x + 10 J (x -3 ) +1 1262 J (x -3 )¿ = x + 31n | x 2 -6 x + 10|+8arctg(x-3) + c dx y¡2+3 x - 2 x 2 Desarrollo 1263 f dx (* dx 1 f dx ¡2 + 3 x - 2 x 2 J j 2(l + 3 x _ x2} 4 2 J J 1 + 3 x _ x2 72 í í x 1 ,4 x - 3 , r I i ~ -------= —¡=arcsen(--------- )+ c y jx - x 2 Desarrollo dx 1264 ¡ f s dx = arcsen(2x -1) + c + px +q Desarrollo ' ~=f~j--------~ X = n x + £ + 4 x 2 + px + ql +c J X + DX + a J l r> ^ n Integral Indefinida 83 f 3 x -6 J [x2- 4 x +‘. 1265 I ------ dx h5 Desarrollo ~ 2 w— dxJ ’ í i S — s L f J y¡x - 4 x +5 * lx - 4x + 5 /------------- x —2 Sea u = x 2 - 4x + 5 => du = —= = = = ■ dx Vx2 -4 x + 5 f —-j2~^L=Jt=dx = 3 f - — L=^===rdx = 3 Idu = 3u +c = 3-v/*2 -4 x + 5 + < J ¡x2 - 4 x +5 * v x 2 - 4 x + 5 J 1266 J 2X 6...-dx 2 x -8 Vi - x —x” Desarrollo f = f e * +1)- y = f-7J £ Ü_*=9f J y j l - x - x 2 J >jl—x -x ? * j - x - x 2 J « f ) 2 - U + 2-), )5 = -2 -v /l-x -x 2 - 9 arcsen(— Í - ) + c yf5 í 1267 I -= ==J====dx V5x2 - 2 x + l Desarrollo f , - dx = l [ ^ - 1)+ 1 dx » v5x2 -2 x + l 5 J v5x2 - 2 x + 1 ^ ..... * + l f . ^ J v 5 x 2 - 2 x + l V5x2 - 2 x+ 1
  • 46. 84 Eduardo Espinoza Ramos = -->/5jc2—2x+l h— í= f - . = 4 ^ 7 ^ + J _ to U _ i t ^ T | 7 J | +c - ) 2 + ( -)2 5 5 1268 J dx x J l- x 2 Desarrollo Sea x = - => dx = —~ t t2 J- dt = - l n | i + ——— | +c = ln | ----- vX | +c . * * Í + V i^ ^ - 1 1+c 1269 1 d;c x¡x2 + JC+1 i Sea x =- => dx = ~ — t t2 Desarrollo J dt_ dx = f 12 = _ f dt _ _ r dt 4 2 / 2í- ^ ,2 - j r= - arcsen(—= -) +c - ~ arcsen( )+ c v5 V5x Integral Indefinida 85 1270 1271 1272 f ___ dx J (x —(x-l)y¡x2 - 2 Desarrollo 1 1 i j dt Sea t - ----- => - = x - l => dx = — - x - l t t2 _dt í ____ * ____ , r y , . = j J í r _ n J J I 2 J i [ i .„2 „ J = -arcsen( — ) + c 1 (jc-I)Vjc2 - 2 J l ^ l + 1)2_2 J Vl + 2 í- í2 J 2 ( x - D dx (x +l)4x2 +2x Desarrollo i 1 di ' Sea x +1 = - => dx - — — í í2 dt 1 -arcsen t +c = ~ arcsen(------ ) + c x +l r _ _ _ ¿ __________ r * — . ' - J (~ -l)2+ 2 (--l) ^ í V t t yx2 +2x +5dx Desarrollo * J V 7 7 2 ^ 5 d x = JV Ü ^ Í)2 +4dx yj(x + l)2 + 4 + -ln | jc+ I+ Ví-í + I)2 + 4 l+c X + l 2 v 2 = £ ± IV x 2 +2x + 5 + 21n|x + l + >/x2 +2x + 5| +c 2
  • 47. 86 Eduardo Espinoza Ramos 1273 1274 1275 1276 S ' / * - * 2 dx Desarrollo 1 j f x x~dx - j ( x - —)2dx = ——í - J x - x 2 +-^.iarcsen(2*-l) + c 2 x -l I 2 1 - — -— x - x + -arcsen(2A-l) + c 4 8 -ji1dx Desarrollo l { ' f a - x - x dx= í j —-(*+—)-dx =—- 2 .y j2 - x - x2 +—arcsen(-^-í-í-)+c J J V4 z 2 2 4 3 _ 2x +l £ 7 92*+ l -------— 2 - x - x +-arcsen(------- ) + c 4 8 3 ; xdx Jx4 - 4x24x2+3 Desarrollo f _ xdx _ f xdx 1 1 x2 - 2 - 1 . _ J -4^+3-JÍ7TÍ7TT=i -2lnITTiTI1+" i ln17T71+c I (a2 - 2 ) 2-1 2 2 ' x2- 2 + 1' !~ 4 ' x2—1 eos xdx í+ 12 • Desarrollo sen2x-6sen jc+ 12 Integral Indefinida 87 1277 1278 1279 T exdx J y¡Vve*~+e2x Desarrollo - + yjl +ex +e2* I+c í senjedx Veos2x + 4cos.x + l Desarrollo f sen a¿y _ f sen .ydx J Veos2x + 4cos.x + l J y[(cosx + 2 y - 3 = - l n |cosx + 2 + Vcos2 * + 4cosx + l |+c f lnjcrtx J * V l-4 1 n x -ln 2 x Desarrollo lnxdxf ln xdx f ____J| Jx ¡ l- 4 n x - ln 2 x J Xy¡5- (ln x + 2)2 dx , t Sea u = ln x + 2 => du - — , ln x - u - 2 x f lnAdt j" lnxdx _ |‘(m-2)¿m _ |* udu ^ j* du J vVl-4ln;c-ln2a Jxy¡5-(nx+2)2 J yj5-u2 Jy¡5-u^ Jy¡5-u2 ,lnA+ 2x - -y¡5 - ii' -2 arcsen(-^=r)+c = -V 1- 4 ln a - ln"a - 2arcscn( j - ) + c
  • 48. 88 Eduardo Espinoza Ramos 4.6. INTEG RACION DE FUNCIONES RACIO NALES. ® METODO DE LOS COEFICIENTES INDETERMINADOS.- Consideremos dos funciones polinómicas: P(x)=bnx" +bn_]x n~i +...+blx+b0 y Q(x)=amxm+amAxm~{+...+alx+a0 Una función racional es el cociente de dos funciones polinómicas, es P(x) decir Q(x) Cuando el grado de P(x) es menor que el grado de Q(x) a la función racional se denomina función racional propia, en caso contrario se denomina impropia. Si la función racional es impropia al dividir el numerador por el denominador se puede representar la función dada como la suma de un polinomio y de una función racional. P(x) R(x) Es decir: ------ = C(x) + ---- ^, donde el grado de R(x) es menor que el Q(x) grado de Q(x). Q(x) Nuestro interés es la integración de las funciones racionales propias: P(x) í Q(x) d x , para esto consideremos los siguientes casos: PRIMER CASO: Cuando los factores de Q(x) son todos lineales y distintos. Es decir: Q(x) = ( x - a y) ( x - a 2)...(x-an) , para este caso escribiremos: donde Al ,A2,...,An , son constantes] P(x) Q(x) x-a¡ x - a 2 x - a n que se van a determinar. Integral Indefinida 89 SEGUNDO CASO: Cuando los factores de Q(x) son todos lineales y algunos se repiten, suponiendo que (jc -a ,) es el factor que se repite P veces, para este caso existe la suma de P fracciones parciales. A A, AP — — + -----3 _ + ... + ------c— x-a¡ (x - a ¡ f ( x - a i)p donde A,, A2, A3,..., Ap , son constantes que se van a determinar. TERCER CASO: Los factores de Q(x) son lineales y cuadráticos irreducibles y ninguna de los factores cuadráticos se repiten. Para el factor cuadrático x2 +bx + c la función racional es de la forma: Ax +B x2 +bx + c CUARTO CASO: Cuando los factores de Q(x) son lineales y cuadráticos y algunos de los factores cuadráticos se repiten. Si x 2 +bx +c es un factor cuadrático que se repite m veces, entonces las fracciones parciales correspondientes a este factor son de la forma: A|X+P| A2x + B2 ^ j ax2 + bx + c (ax2 +bx + c)2 (ax2 + bx + c)m (2 ) METODO DE OSTROGRADSKI.- Si Q(x) tiene raíces múltiples, se tiene: P^ d x = X M + ... (a) • Q(x) Qx(x) J Q2(x ) donde Qt(x) es el máximo común divisor del polinomio Q(x) y de su derivada Q'(x).
  • 49. 90 Eduardo Espinoza Ramos 1280 1281 & (*) = -“ :* 0i W . X(x) e Y(x) Qi(x) son polinomios con coeficientes indeterminados, cuyos grados son menores en una unidad que los Q¡ (x) y Q2(x), respectivamente, los coeficientes indeterminados de X(x), Y(x) se calcula derivando la identidad (a). Hallar las integrales: dx J(x +a)(x +b) Desarrollo ^ , efectuando y agrupando: Cx +a)(x +b) x +a x +b A +B = 0 } i i 1 A = -------- , B = - Ab+ Ba = l! a —b a —b f, * - M — i-*---L . fJ Ü - + - L . fjJ (x + a)(x + b) J x + a x + ba - b J x + a a - b j a dx Tb 1 > i i l . i ,i x + b , -ln | jc+ « | h------- n x +b+c = -------ln | -------¡+c, a ^ b a - b a - b a - b x+a I x 2- 5 jc+ 9 x2- 5 jc+ 6 dx Desarrollo Integral Indefinida 91 1282 1283 1 dx (jc—1)(jc+ 2)(jc+ 3) 1 Desarrollo A h— — + — — , efectuando y agrupando: (jc-1 ) (jc+ 2)(.x+ 3) jc—1 x +2 x + 3 1= (A +B +C)x2 +(5A +2B +C)x +(6A - 3B - 2C) A +B + C —0 5 A + 2B + C =0 6 A -3 B - 2 C = 0 A = — ; B = - ~ ; C = - 12 3 4 J dx (jc-l)(;t+2)(x + 3) B C u+ ------- 1------- )dx x+2 x+3 _L f dx 1 f dx +J_ f 12 Jjc-l 3 J x +2 4 J dx „t+ 3 1 ln !jc—11---In ! x +2 |+ —ln | x + 3| +ci i 3 i 4 12 = -|-[ln |x -l¡-4 1 n |x + 2 |+ 3 1 n |x + 3|] + c ln|- 12 12 (x+3) 1 , . (jc-IXjc+3)3 |+c r 2x2 J ( x - i ) + 4 U - 9 1 1)(jc+ 3)(jc- 4 ) 2jc + 41jc—91 -dx Desarrollo A B C h------- +.-------, efectuando y agrupando se obtiene: ( x - 1 ) ( j í + 3 )(x -4 ) x - l x +3 x - 4 2x2 +41jc-91 = (A +B +C)x2 + (-A -5 B +2 C )x -l2 (A -4 B +3C)
  • 50. 92 Eduardo Espinoza Ramos 1284 A + B + C = 2 de donde se obtiene: - A - 5 B +2 C -41 -(12A -4B + 2C) = -91 resolviendo se tiene: A = 4, B = -7, C = 5 2x2 + 41x-91 (x -l)(x + 3)(x + 4) -dx ■ M r-J JC—1 X + + 3 ,n |íit^ - 4)5|+c x + 3 x - 4 (x + 3) 5x +2 x3+ 5x2+ 4x dx Desarrollo 5x3 +2 . 25.x2 -2 0 * + 2 , 25x2 -20* + 2 — ------- -------- = 5 + — -------- ----------= 5 + ------------------------ x - 5 x +4x x - 5x“+ 4x x(x 4)(. I) 25x2- 20x + 2 A B C x (x -l)(x -4 ) x x-1 c - 4 de donde 25.v" —20x +2 —{A +B +C)x~ +(5A —4B~ ( )x ■+4A A +B +C = 25 - 5 A - 3 B - C = -20 4A = 2 1 „7 ^ 161 , resolviendo el sistema: A .11 . C = — 2 3 6 Integral Indefinida 93 1285 1286 í dx x(x + l) 1 Desarrollo = —h—— + — —— , efectuando la operación x(x+ l)2 A' X + l (x + l)‘ l = A(x + l) 2 + B x(x + l) + Cx => 1=(A +B)x2 +(2A +B +C)x +A , de donde: resolviendo el sistema: A = 1, B = -1, C = -1 A+B = 0 2A + B+ C = 0 A = 1 dx JJ x(x + l)2 J * X+l (x + l) ,A B C(_ + -------+ . ~ ) d x = [ ( i — 4 - — -^ J X x 1 (x + l)" )dx = ln x-ln Ix + l I+—— +c = ln | ----- ¡+-------+ c 1 1 x + l x + l x+ l f —J 4x3- A dx Desarrollo * _ i x3—1 1 4-= - +- ^ x - 4 4x3 x 4 4x' x x(x + 2 )(x _ ^) A B C 1. ~ x + 1 + 1x + — x — 2 2 B C A de donde x - 4 = (A+B + C)x2 + ( - —+ —)x —— 2 2 A A +B +C = 0 _ B C =1 2 + 2 resolviendo el sistema: A =16, B =-9, C =-7
  • 51. 94 Eduardo Espinoza Ramos 1287 - ^ T ^ d x = IVJ 4 x - x J 4 A B C w . t i H-----1------ —-i------ 7~)dx ——i— | 1 . 4 x , 1 „ 14 16J , l v 1, í- x - 4 í/x x + — x — 2 2 x(x + - ) ( x - - ) 2 2 x 1 f 16 -9 7 x 1 ri¿, , L ti , —h— I (— +-— -------- r)dx = —h— [16lnx-9ln(x+ —)-7 ln (x -~ )] 4 16J x 1 1 4 16 2 2xH— x— 2 2 x 1 . =—+—ln4 16 „16 (x + i ) 9( x - i ) 7 2 2 | +c = —+ — ln | 4 16 (2x + l) (2 x -l) y + c f x4- 6x3 J x3- 6x2 + 12x‘ + 6 + 12x -8 dx Desarrollo x4- 6x3+ 12x2+ 6 x3- 6x2+ 12x -8 :x + - 8x + 6 x - 6x‘ + 12x - 8 = x + - 8x + 6 (x~ 2)3 í x4- 6x3+ 12x2+6 x3- 6x2+ 12x -8 í ‘ dx = I (x + 8x + 6 ( x - 2)3 )dx __x1 + 2 B ( x - 2)2 ( x - 2)3 )dx 8x + 6A + — ! L _ +_ C _ =>sx +6 = Ax2 + (B -4 A )X+2 A - 2 B +C ( x - 2)3 x -2 ( x - 2)2 ( x - 2)3 A = 0 .B-4A = 8 2 A - 2 B +C = 6 , resolviendo el sistema se tiene: A = 0, B = 8, C = 22 x4- 6x3+ 12x2+ 6 , x2 f 8 22 w —------ --------------dx =— + (-------- - + ------— )dx Integral Indefinida 95 1288 1289 ___8 11 2 x -2 ( x - 2)2 C f (5x2+ 6x + 9)dx J (x -3 )2(x + 1)2 Desarrollo 5x2+6x + 9 _ A B C D (x -3 )2(x + 1)2 ~ x - 3 + (x -3 )2+ x + 1+ (x + 1)2 5x2+ 6x + 9 = (A + C)x3+ (-A + B - 5 C +D)x2 + +(-5 A+2B +3 C - 6D)x + (-3 A+B +9C +9D) A +C = 0 -A + 5 -5 C + D = 5 -5 A+ 2Z?+ 3C - 6D = 6 -3 A+ B +9C +9D = 9 9 l resolviendo el sistema se tiene: A = 0, C = 0, B = —, D =— 2 2 f 5x2+ 6x + 9 J 9 C dx 1 f dx 9 1 1 , 1 , ------------ ------------r - d x = - ------------T + - I ----------------------------------------------------------— = - ( ----------) - (------ j (x -3 )2(x + 1)2 2J (x -3 ) 2J (x + 1) 2 x -3 2 x + 1 f + 7 J(x2-3 x -1 0 )2 X Desarrollo f x2- 8x + 7 J f x2-8 x + 7 , I —i-------------^rdx— I ---------- --------- dx J (x -3 x -1 0 ) J (x -5 )2(x+ 2)2
  • 52. 96 Eduardo Espinoza Ramos 1290 1291 , A B t C | D x - 5 + (x -5 )2+ x+2 (x +2)2 x 2- 8jc+ 7 = A(x +5){x +2)2 + B(x + 2)2+ C(.x + 2)(x - 5)2 + D(x - 5)2 i ! « = _ A C = - — __ 343 ’ 49 ’ 343 ’ 49 f x2 - S x +1 , 3 0 , , c , , 8 1 30 , , J *=5 4 3 ln1' - 5 1 - - 3 « ln1A+21" = _ » ________ - — +ü L i „ |— j * 49(jc—5) 49U + 2) ~ ~ J(aT 30 8 30 n - 27agrupando y resolviendo se tiene: A = ——, B - - — , C - - ——, U - - 49(jc-5 ) 49U + 2) 343 a:+ 2 2jc—3 —rdx 2) Desarrollo — dx (x~ —3a:+ 2) Sea u = x 2 - 3 a: + 2 => du = (2 x -3 )d x J (ac —3ac+ 2) J w3 2/r Como 1 1(x2 - 3jc+ 2)3~' J «3 2m2 +C 2 U 2 - 3 at+ 2 ) 2 I X3+ AT+1 a:(a:2+ 1) dx Desarrollo fAT3+JC+l (" 1 w f d.V -----r------dx = I (H—=---)dx = x + ------- ----- J x(x~ + 1) J x3 +x J x(x~ +1) ___ !___ = A + Bx +C = (A + B)x-+Cx+A ^ l = x 2(A+C) +Cx +A JC(.V2+1) * X2 +l Af(A-2+1) Integral Indefinida 97 1292 A+ B = 0] de donde: C = 0 A = 1 resolviendo el sistema: A = 1, B = -1, C = 0 fAT3+JC+l f 1 x | ---- r-----dx =x+ |( ------ — J x(x2+1) J X X2H )dx =x+lnx — ln(jc +l) +c +1 2 = x +ln | Va:2+1 +c f x4dx J x 4-1 Desarrollo s d x = L ' ) dx=x+ J * 4 - l J JC4 —1 J a4 -1 1 A B Cx+D -+ ----- + - (ac-1)(a. + 1)(at + 1) *-1 JC-1 x2 +1 1= (A+ B +C)x3+(A—B+D)x2+(A+ B + C)x + A—B—D A +B+C =0 A - B + D = 0 A+B -C = 0 A - B - D = 1 , resolviendo el sistema: A= —, B =— , C = 0, D 4 4 f ac4 f A B Cx +D 1 f dx 1 f dx 1 f dx —— dx =x+ |(-----+ ------+ —------)dx = x + - -----------------------I - — J x —1 J x 1 x +1 x +1 4 J x -1 4 j x + 2 J x - + l 1 , . JT-1 . 1 = x +-ln |-----1--arctgx +c 4 AC+ 1 2
  • 53. 98 Eduardo Espinoza Ramos f_______ * _______ J (x2—4x + 3)(x2+ 4x + 5) Desarrollo 1 _ A + B + Cx+D (jc2 - 4 x +3)(x2+ 4x + 5) x - 3 x - x2+4x + 5 efectuando operaciones y simplificando se tiene: A(x3 + 4x + 5x) - A(x2+ 4x + 5) + fí(x3+ 4 + 5x) - 3fi(x2+4x +5) + + C(x3- 4x2+ 3x) + D(x2- 4x + 3) = 1 (A + B +C)x3 +(3A+B +4C +D)x2 + (A -7 B +3 C - 4 D ) x - 5 A - l 5 B +3D = l A + B + C = 0 3A +B - 4 C +D = 0 A - 7 B +3C - 4 D = 0 -5A-15B +3D = 1 1 1 2 3 resolviendo el sistema se tiene'. A = — , B = ----- , C = — , D =— 52 20 65 36 f dx f , A B Cx+D —-----------------------------= (------+ ------ + —----------- )dx J (x -4 x + 3)(x +4x + 5) J x - 3 x - x + 4x + 5 =_L f_*L+f 65I j L d x 5 2 j x -3 20j x - 1 J x 2+4x + 5 1 1 1 f 2x + 4 7 f dx = — ln (x -3 )----- ln(x-l)H-----I —------------ dx +~— I —------------ 52 20 65 J x + 4x + 5 1 3 0 jx 2 +4x + 5 = — ln (x -3 )——ln(x —1) + — ln(x2+ 4x + 5) + — arctg(x +2) 52 20 65 130 Integral Indefinida 99 1294 1295 f dx J77T i i Desarrollo A Bx +C x3 + l (x + l)(x2 - x + l) * + l X2 - X + l 1—(A + B)x~ + (“ A+ B +C)x + A+ C A +B = 0 -A + ¿f + C = 0 A +C = 1 1 „ 1 „ 2 , resolviendo el sistema se tiene: A = —, B =— , C = — 3 3 3 x 2 ^ - = f ( - ^ - + B2X+C )dx = ] -[ — + f 3 3 dx J X +1 J x + 1 x ~ -x + l 3 j x +1 J x - x +1 = —ln(x + l)~ —ln(x2- x + 1) + —^ arctg(-:~ -)+ c 3 6 V3 V3 1 , , (x + 1)2 1 = —l n .- - , , 6 x“ - x +1 v3 2x - l f dx J x 4+1 Desarrollo Ax +B Cx+D -+ - x4 +l (x2+Jlx +l)(x2 - V2x + 1) X 2 +y[lx + x2 -y¡lx + 1 l = (A +C)x3 +(B + D +y¡2C-y¡2A)x2 +(A +C +y¡2A-yÍ2B)x+B+D A+ C = 0 B +D +¡2C - Í2A = 0 A +C +y¡2D-y¡2B = 0 B + D = 1
  • 54. 100 Eduardo Espinoza Ramos 1296 resolviendo el sistema se tiene: A = —^=r, B = D = —, C - — 2V2 ’ 2 ’ 272 1 1 1 1 X + — -----T = X + - f dx i* Ax +B Cx+DC2V2 2 2¡22, Jx4+l“J x2+V2x+l+x2-V2x+lJV+>/2x+l x2-V2x+l 1 f X + SÍ2 _ 1 f X - y ¡ 2 . ' í T í j I?— T *+ yflx + 1 2/2 J .Y“—yflx + 1 2 ■ + y fl,X + 1 * V2 X y fí. In I— -------= --------I + — « r c r g ( --------- - ) + c J 4V2 X2- y íl x + 4 1 -x 2 dx ! +1 Desarrollo x4+ x2+1 x4+x2+l=x4+2x2+l-x2=(x2+1)2-x2 x4+x2+1=(x2+x+l)(x2—x+1) Ax+B Cx+D -+ - X4 + X2 +1 X~ + X + 1 X — X + 1 1—(Ax + fí)(x —x + 1)+ (Cx + D)(x~ +x +1) 1= (í4 + C)x3+ ( B - A +C +D)x2 + ( A - B +C + D)x+B + D A +C = 0 B - A + C + D = 0 A - B + C + D = 0 B +D = l integral Indefinida 101 1297 1298 resolviendo el sistema se tiene: A = —, B = —, C = ——, D = 2 2 2 2 f dx f . Ax+B Cx+D N, 1 f x+1 ,1f x—1 —------5— = (—---------------------------------------------------- + -3---------)dx = - ,d x - - J x +x +1 J x ' + x + l x -x+1 2J x‘+ x+1 2J x'- x+1 I 1 , . x +x + l . 1 x - l = - ln |—---------1+—j=arctgí— -=-) +c x x —x+1 2V3 x%/3 dx 7 Desarrollo (l + .v2)2 Sea x = tg 0 => dx = see2 9 dO í — ^ r T = f - ec2y - ~ = f - ^ _ = fcos20dOJ (l + x“)~ J (l + tg‘ 0)" J sec“0 J f l + cos209 sen0 eos9 arctgx x= ------------d G = - + ---------------+ c = -— — + --------r - J 2 2 2 2 2(1+x) r 3 x +5 I —r----------r—^dx J (x“ +2x + 2) Desarrollo (x2+ 2x + 2)2 = (x + 1)2+ 12 => z = x + l => dz = dx f — — 2 = 3í —T ~ ~ — ~ t^x+ f J (x2 + 2x + 2) J (x2 + 2x + 2)‘ J (x2 + 2x + 2)~ = _______2_____+ 2 f _____ * _____ 2(x2 + 2 x + 2 ) J (x2 + 2 x + 2 ) 2
  • 55. 102 Eduardo Espinoza Ramos 1299 3 + f dx ________ 3_____ +2 f dx 2(x 2 + 2 x + 2) J((x+1)2+1)2 2(x2 + 2 x +2) J(z2+1)2 = ------ 2 3 ..... +2Í(2(a~ + 2a+ 2) J2( x '+ 2x + 2) J (z + 1) (z + 1) ■J;:+2arctgz—21—---- ...(1)2(x2 + 2x + 2) ” ~J ( z 2+ 1)2 1 , „ , z 2d z Z arctg;integrandoporpartes; —-----=------- h--—' (z2+l)2 2(z +1) 2 Luego reemplazando en (1) se tiene: J í 3 a + 5 3 „ 2x+2 — ----------- dx =------ ----- — + 2arctg(a +1) +— -------------- arctgU + 1)+c (x~ +2x+2) 2(x +2x+2) 2 ( a 2 + 2 a + 2 ) 2x + = ---- ,------------ + arctg(.v + 1)+ c 2(x~ + 2x + 2) dx Ha + 1)2 Desarrollo A Bx +C Dx + B -+ - ( a + 1 ) 2 ( a 2 + x + i ) 2 ( a + 1)(a 2 + A + l)2 A + l X 2 + A' + 1 (x2+ x + l)2 efectuando operaciones y eliminando denominadores se tiene: 1 = A(x2 + a + 1) + ( B x + C ) ( a + 1 ) ( a 2 +x +l) +(x +l)(Dx+E) Integral Indefinida 103 A + B = 0 2A+ 2B+ C= 0 agrupando y por entidad de polinomios tenemos: 3A + 2B + 2C' + D = 0 2A+ B +2C +D + E = 0 A + C + E = 1 resolviendo el sistema se tiene: A = 1, B = -1, C = 0, D = -1, E = 0 f - _____ J ( A + 1 ) ( x 2 +A + l ) 2 J A + l Bx +C Dx + E -+ —---------+ — ---------- -]dx (A + 1 ) ( a ” + A + 1)“ J A + l A + A + 1 (A^ + A + 1) í t 1 * * W(---- ---------------------------------_)£/x A + l X~+X+l (x~ + X+1) , . i r 2a + i i w i r ;ln | x + 1 I (—- ----------)d x -~ 2 J X + A + 1 X + A + 1 2 J , 2 a + 1 1 ( --------- ------ ---------- -)dx (A + X + 1) ( a + A + 1 ) “ i i . i l . i 2 i i 5 2 a + 1 a + 2 :In a + i j— ln x + A + l + —=rarctg(— ?=^-)+ -------------------;--------+ c 2 3V3 v3 3(a + a + 1) l x3+11 3 0 0 ! -----------------dx Desarrollo ( a 2 —4 a + 5 ) 2 a 3 + 1 Ax +B Cx+D ( a 2 - 4 a + 5 ) 2 a 2 - 4 a + 5 ( a 2 - 4 a + 5 ) 2 efectuando operaciones y eliminado denominadores: a 3 + l = (A x+i?)(x2 + x + 1) + Cx +Z> a 3 + 1= A*3+ (-4A+ B)x 2 +(5A-4B +C)x +5B + D
  • 56. 104 Eduardo Espinoza Ramos por identidad se obtiene: A = 1 -4 A + fí= 0 5 A -4 B +C = 0 5B +D = l A = 1 B = 4A => B = 4 C = 11 D = - 49 J (x~ -4x + 5)- J . Ax+i? Cx+D , ( - -----------+ —5------------ 7)dx x2-4 x + 5 (x —4x + 5) , x +4 llx -1 9 , = H — ------ + - T — ------r)d * 1«x2- 4x + 5 (x2- 4x +5)2 1 f, 2x —4 12 J 11 f 2 x - 4 J r dx = - (-5-----------+ — -------------¿ v + 3 I —-------------- 2J x -4 x + 5 x~ -4x + 5 2 J (x~-4 x + 5)" J ( x " - 4 x + 5) = —Inlx2-4x+5|+ óarctg(x-2)-—(—-——------ )+ —arctg(x-2)H-----~ — ----- 2 1 5 2 ;c2_ 4jc+ 5 2 6V 2(x - 4x + 5) 1 1 1 2 a c 1 15 , .. 3x-17 = —ln x -4 x + 5 h— arctgíx- 2 )-1------ --------------he 2 ' 2 2(x -4 x + 5) Hallar las integrales siguientes, utilizando el método de Ostrogradski: f dx J(x + l)2(x2+ l)2 Desarrollo f dx _ Ax2+Bx +C ^ f Dx2 +Ex + F J(x +1)2(x2 +1)2 (x +l)(x2 +1) J (x +l)(x2 + 1) derivando y agrupando se tiene: Integral Indefinida 105 Dx5 +(E +D - A ) x 4 +(E + D+ F - 2 B ) x 3+ (x + l)2(x2+ l)2 (x + l)2(x2+ l)2 +(A + E + F - B +D -3 C )x‘-+(2A +E + F - 2 C ) x + B + F - C (x + l)2(x2+ l)2 de donde se tiene: 1= Dx +(E + D - A ) x 4+(E + D +F - 2B)x +(A +E + F —B +D —3C)x~ + D = 0 E + D - A = 0 E + D + F - 2 B = 0 A + E +F + D - B - 2 C =0 2A +E + F - 2C = 0 B + F - C = 1 +(2A + E + F - 2 C ) x +B + F - C 1 1 1 3 resolviendo el sistema se tiene: D~0, A = — . B - —, C = 0 , E = — , F = — 4 4 4 4 Como: dx__________________ A x 2 + Bx +C |*Dx2 +Ex+F i (x + l)2(x2+ l)2 (x + l)(x2+l) J (x + l)(x2+ l / - X 2 + X__________ r x —3 4(x + l)(x2+l) 4 J(x + l)(x~ + 1) dx - X +x 1 f -2 -I i ------dx + 4(x + l)(x2+1) 4 'J x + l 1 7 h * - ¡ ------^-+ —In Ix + l |~ —ln |x 2+ 1| +—arctgx + c 4(x + l)(x +1) 2 ' ' 4 ' 4 6
  • 57. 106 Eduardo Espinoza Ramos 1302 f dx í dx Desarrollo Ax’ + Bx2 +Cx+D f Ex’+ Fx2 +Gx+H (x4 - l ) 2 x4 - l +J x4 +l derivando, simplificando y agrupando se tiene: 1_ 3A(x6- x2)+2B(x5~ x) +C(x4 -l)-4 A x 6+4Bx5 - 4 Cx4 - 4 /lr 3 (x4- l )2 (x4 - ) 2 Ex3+ Fx2 +Gx +H x4 —l 1= Ex7+ (F - A)x6 + (G - 2B)x5 +( H - 3C)x4 +(-3D - E)x3+ +(—3A —F)x2 +(—2 B - G ) x - C —H E = 0 F - A = 0 G - 2 B = 0 H -3C = 0 -3 A - E = 0 - 3 A - F = 0 - 2 B - G = 0 - C - H = 1 , resolviendo el sistema se tiene: A = 0, B = 0, C = - 2 , d = 0, C = 0, F = 0, G = 0, H = - - 4 4 Ax3+Bx2+Cx + D f Ex3+ Fx2+Gx+H x4 - l Integral Indefinida 107 I 1 _ I , ------1 — + Í - 4 - * = -------í -------2 f , _ ^ _ + _ 4 _ + l í - )Jx 4(x —1) J x 4 -1 4(x - 1) 4 J x +l x - x + 1 X 3 f 1 1 w 3 f dx ----- ----- +— I (-------- — )dx +~ I —----- 4(x '- 1) 16 J x+ l x - 1 8J jc +1 x 3 , i x + l , 3 -+ — ln | ----- |+ -arctg x + c 4(x4- 1) 16 x -1 3 x 3 , x - l -a rctg x ------------------- ln ------ 8 4(x - 1) 16 x + l 1303 í (x2+ l)4 dx )4 Desarrollo 2,Sea x = tg0 => dx = sec Odd f dx f sec"d dd _ f sec~9d9 _ f d0 J(x2+1)4 J(tg20+1)4 J see89 Jsee60 JcOS60í/0 = J(cos20)3d0 = ■¿J ■¿J (1+ 3cos229 + 3cos29 + eos329)d9 (1+ -(1 +cos40) + 3cos20 +cos229 eos 29)d9 2 = 1 f ( l+ 2 c o s 8j 2 2 cos4# + 3cos20 + (l-se n 20)cos201<i0
  • 58. 108 Eduardo Espinoza Ramos 1304 1r59 3 3sen 26» sen326. :_[—-+ —sen 40+—sen 29 h— ------------------ ]+c 8 2 8 2 2 6 = —[— + —sen9 eos9 (2eos29 - 1)+ 4sen9 eos9 ——sen39 eos39] +c 8 2 2 3 1.5 3 x 2 4x 4x3 = - [ - arctg x + ----- (—-------1) + —------------------------- ---] + c 8 2 2(x"+l) x +1 x~ +1 3(x~ + l) 15 15x5 +40x3 +33x =— arctg * + ----------- ----------- +c 48 48(x +1) í x - 2x + 2 , —r--------------dx (x - 2 x +2) Desarrollo r 4x3-10x2+ 8 x -2 f —2 2X +22 dx= f(l +- J ( x - 2 x + 2 ) J )dx (x~ - 2 x +2) J (x - 2x + 2) f 4x3—1Ox2+ 8x - 2 , =x+ -------------------— dx ...(1) J (x - 2x + 2) f4x -lO x + 8x + 2 , Ax+B f Cx+D ------r------------ ~z— dx =—--------- + —--------- — dx J (x - 2x +2) x - 2 x +2 J x - 2 x +2 derivando, simplificando y agrupando se tiene: 4x3-10x2+ 8x —2 -A x 2-2B x +2A +2B Cx + D (x2- 2x + 2)2 (x2- 2x + 2)3 x2- 2x + 2 Cx3+ ( D - 2 C - A)x2 +(2C - 2 D - 2 B ) x +2A +2B + 2D (x2- 2x + 2)2 Integral Indefinida 109 1305 4x -lO x +8x--2 - Cx3+ ( D - 2 C - A ) x ¿ +(2 C -2 D -2 B )x + 2 A +2B +2D C —4 D - 2 C - A = -10 2C - 2D - 2 B = 8 2A +2B +2D = -2 resolviendo el sistema se tiene: A=-l, B=3, C = 4, D = -3 1 4x3—10x2+ 8 x -2 (x2-2 x + 3)2 x -3 dx = — -------------1- I - 4 x -3 x2~ 2x + 2 J x z - 2x + 2 -dx x - 3 x" - 2x +2 reemplazando (2) en (1) se tiene: ‘4x3- 10x" + 8x -2 -+ 21n |x 2- 2x + 2 |+arctg(x-l) (2) í x4- 2x2+ 2 (x2- 2x + 2)2 dx = * + J ‘ : X —- (x - 2x + 2) x -3 , 2 dx + 21n ¡x - 2x + 2 |+ arctg(x-l) +c x - 2x + 2 Hallar las integrales siguientes empleando diversos procedimientos. x5dx I (x + l)(x + 8) Desarrollo Sea z = x3 dz = 3x2dx — = x2dx 3 f x5dx x3.x2dx 1 f zdz _ 1 f I (x3+ l)(x3+ 8) j (x3+ l)(x3+ 8) 3,¡ (z + l)(z + 8) 3 J / A B(-------1------- )dz z + 1 z +8 A B (A+B)z +8A +B (z + l)(- + 8) z + 1 z + 8 (z + l)(z + 8)
  • 59. 110 •v Eduardo Espinoza Ramos 1306 z = (A + B)z + 8a + B por igualdad se tiene: A+B = l ) 1 n 8 >entonces A = — ,B = — 8A+ £ = 0 7 7 f x5dx 1 f A B 1 . . , . —3— -------------------- i-----= o I (-T+ ----------ñ ^ z ~ - t81n U + 8 -ln z + 1 ]+ c J (x3+l)(.r3+ 8) 3 J z + l z + 8 21 = ~[81n | -v3+ 81-ln | x3+ 11]+ c í x7+*3 J dx xI2- 2x4 +l Desarrollo yP _L v-3 r „ 3 , „4 J x -2 x +1 J x -2 x +1 Sea z = x 4 =* dz = 4x3dx f xl+x¡ J x = l f z +lj . = 1 f (z + l)<fe Jx12- 2x4+1 4 Jz3_ 2z+ l " 4J(z -l)(z 2+ z —1) _ 1 f A Bz + C z2 + z - 1 )dz z + l A Bz + C - + - (z -l)(z 2+ z - l) z -1 z2+ z - l efectuando operaciones y agrupando se tiene: A+ £ = 0 z + l = (A + B)z2+ (A -B + C )z - A -C , de donde A ~ B +C = 1- —A—C = 1 Integral Indefinida 111 1307 2z + 3 -)dz z ‘ + Z -1 resolviendo el sistema se tiene: A = 2, B = -2, C = -3 f .x7+x3 . 1 f A Bz +C _ 1 f 2 4 j <r i + ?T 7^ T - ¿ t a u - i i - i r ^ - * — 2 4 J z + z - l 2 J z " + z - l 1 , 1 .i 1 - i 2 i i 1 i i 2z + 1—y¡5 . = - ln z - 1 — ln z ' + z - l -t=-l n --------------------------■== 2 1 ' 4 ' 2>/5 2z + l+V5 1 . ¿i , 1 i k 4 t l , i 2x4+1 —*J5 , = —ln x -1 — ln x + x - 1 ------------------------p in — --------------j= +c 2 4 2^5 2x + + ¡5 í; x2—x +14 -dx ( x - 4 ) ( x —2) Desarrollo jr2 - x + 14 A B C D -H----------—H--------- + - ( x - 4 ) 3 ( x - 2 ) ( x - 4 ) 3 ( x - 4 ) 2 ( x - 4 ) x - 2 efectuando operaciones y agrupando se tiene: x2 - x +l4 = (C +D)x3+ ( B - 0 C - 2 D ) x 2 + (A -6 B +32C +48D)x- -2 A -8 B -3 2 C -6 4 D C + D = 0 B-10C —12D = 1 A - 6 B +32C + 48D = -1 -2A+ 8B -32C -64D = 14 resolviendo el sistema se tiene: A = 13, B = -3, C = 2, D = -2
  • 60. r 112 Eduardo Espinoza Ramos 1308 f ' r " ,,, f,J (x -4 ) ( x - 2) J (x - A B C D H---------1------- )dx (x -4 ) ( x - 2) J (x - 4 )3 (x -4 )- x - 4 x -2 = 13 j*— - —— - 3 f ———^+ 2 — 2 J (x - 4 )3 J (x - 4 )2 J x - 4 J x - 2 I 1: 2(x-4)~ x - 4 dx 13 3 , x - 4 , + -------+ 2In I------- 1+c x4(x3+ l)2 Desarrollo dx ■ Í 7 " I f x3+l i ! J x4(x3+ l)2 x4(x3+ 1)2< r dx f dx J x 4(x3+ 1) ,J x(x3+ 1)2 A B - i , *J+I X3 )dx )dx (x‘ + 1) J x (x + 1) x (x + 1) (------------------------- )dx ———- - ln x + -ln (x + 1) x(x +1) x(x +1) 3x 3 A = I —- = — —r + —ln(x3+1) —In x I: f x4(x3+l) 3x3 3 dx 1, , 3 ,, 1 , 1 B= I ----—— 7 = — In | x + l |+ - ( —-----) + lnx x(x +1) 3 ' 3 x3+l Luego: (1) Integral Indefinida 113 1309 1310 I = - ( l n x - - l n ( x 2 +1) + — ^ — —) - l n x + ^ l n ( x 3 +1) 1 x4(x2+ l)2 3(x +1) 3x 1 , ,x 3+ l, 1 1, ,x 3+ l. 1 = ” ln I —5—I■ -+ -ln I 3 ' x3 ' 3(x3+1) 3 **' x3 3x2 ) + c - - [ 21n | 1„ . ,a + 1 , 1 1 3 x3 ' 3 x3+ l x3 3* x" x —1 xJ - - d +c dx 4x2+ 5 x -2 Desarrollo 1 1 A B C -H-------- f*- i3-4 x 2+ 5 x -2 (x —l)2( x - 2) ( x - 1)2 x -1 x -2 efectuando operaciones y agrupando se tiene: 1= A (x-2) +B(x2 -3 x + 2 ) + C(x2-2 x + l), de donde se tiene: B +C = 0 A - 3 B - 2 C = 0 -2 A +2B +C = ■ resolviendo el sistema: A = -l, B = -l, C =1 í____ * ____ , f( J x3—4x2+5x —2 J (x -1 )2 X - 1 x - 2 f dx i* dx j* dx _ 1 j (x-1)2 J x - 1 J x - 2 x - - + lnj — j f c 1 x -1 f_ dx J x(x7■ d X x(x7+ 1) Desarrollo
  • 61. 1]4 Eduardo Espinoza Ramos 1311 í dx l)2 Desarrollo *(x5+ l)2 r dx f x5 + i f x* d x _ r dx r x4 ±x Jx(x5 +1)2 Jx(xs +1) J(at5+1)2 J x(x5+1) J(x5 +1)2 = f - ^ * - í /< b J x(x + 1) J x(x + 1) J ( ■Jf-J 4 x(xr>+1) J U '+ i r dx +----- ;--------------- + c = ln x — ln | x + 1|+ 7-+c x5 + l 5(x5+1) 5 5(x +1) 1312 J dx (x2+ 1x + 2)(x2+ 2x + 5) Desarrollo 1 Ax+B ^ Cx + D (x2+2x + 2)(xz +2x + 5) xl +2x +2 x¿ +2x +5 efectuando operaciones y agrupando se tiene: 1= A(x3+ 2x2 +5x) + B(x2+ 2x + 5) + C(x3+ 2x2+ 2x) + D(x2 +2x +2) A +C = 0 2A + B +2C + D = 0 de donde se tiene: _____ 5A+2B+2C+2D =0 5A + 2 D -1 KchiiIvIpihIo pI ilvtriiim k" (tone A •*0. II ^ , C' O , /) ^ Integral Indefinida 115 f _________________ = f( M+J - + ^ x +D - )dx J (x2 + 2x + 2)(x2 + 2 x + 5) J x2 +2x +2 x2 +2x + 5 1 f dx 1 f dx 1 1 ,* + l , = - I ---------------------I -----------------= -arctg (x + l ) — arctg(---------)+ c 3 Jx2+ 2x + 2 3 Jx + 2x + 5 3662 f x2dx 1313 --------- J (* -l)10 Desarrollo Sea z = x --1 = > x = z+ l= > dx = dz _1________ 1 4 (x -l)8 9(x-l)' 1314 Desarrollo f. dx .. = f __ * __ = í ( - í l ± i ------------% -----)dx Jx8+x6 Jx6(x2+1) J x6(x2+l) x6(x-+l) ___ L— f f . p - d x + - 4 — dx 5x's Jx (x_+ 1) Jx (x +1) 1 1 f x 2 +,_fX2dx “Í7 +Í7 +Jx2(x2+1)íiA Jx2(x2+l) 1 1 1= ---- r + — ------- arctg x + c 5x 3x * i “J U - l) 2dx _ f(z + l)~ !ü J 10 f 1 2 ' J z8+z9 .10 )dz 1 I z 1 4z 9z9+C 7 (x -l)7 + c
  • 62. I ihuiiilii ! spinoza Ramos 4.7. INTEGRALES DE ALGUNAS FUNCIONES IRRACIONAL ES.- ( 7 ) INTEGRALES DEL TIPO.- J cx +d cx +d donde R es una función racional y p¡. q l p 1. q 2... son números enteros, estas integrales se hallan valiéndose de la sustitución. ax +b „ ex + d donde n es el mínimo común múltiplo de los números q {, q2 Hallar las integrales: Desarrollo Sea z2 = x -1 => dx = 2z dz Como z2 = x —1 => z = Vx—1 = 2 í (z +3: + 3z" + )dz ■■2(— + - z 5+ z3+ z) + c 7 5 = 2z(— + - z4+ z2+l) + c = 2V x -l(————+ —(x —l)2+x) + c 7 5 7 5 Integral Indefinida 117 1316 1317 1318 J xdx yjax+b Desarrollo , 3 2 Sea z =ax +b => dx = —z d z a Como z3=ax +b => z = sax +b además x = z3- b a i z3- b xdx yjax +b í a 3z2 i z a z)dz = JL ( i i - - z2) + c = - 1 - (2^(ox + b f - 5bl](ax+b)2) +c a 5 2 10o f dx * Vx +1 + (.x+ 1)3 Desarrollo Sea z2 =x + l => z = Vx + 1 => zi =yj(x+Ÿ Como z2 = x + l => x = z2 - l dx = 2zdz f dx —-—= = f ^ ^ - = 2 [ ^ Z = 2arctg(z) + c = 2arctg(Vx + l) J Vx+I + ^ x + l)3 J z + z‘ J z "+1 I - + c Vx + Vx Desarrollo
  • 63. 118 Eduardo Espinoza Ramos z3 z2 = 6(—---- —+ z-ln(z + l)) + c 1319 J f r r “ Desarrollo Sea x = z 6 => sfx = z? => Hx = z2 aaemás dx = 6z5dz [ ^ j h ± d x = í-y -^ -6z5dz = 6 —y — dz J # t + l J z +1 J z +1 *6 | (z6- z 4- z 3- z 2 - z - 1— -)dz z +1 7 7 75 74 73 72 1 = 6(---------------- +— +—— z — ln(z2+l) + arctgz) 7 5 4 3 2 2 - “ VI-^V?- V?+ 2VI+3fx - 6¡x - 3ln(VI+ 1) + 6arctg yfx +c h 1320 | — ±jL= dx (a + 1) —yjX+ 1 Desarrollo Sea z 2 = jc+1 => dx = 2z dz f Vx+T + 2 f z + 2 o f z -*-2 ,„ f , A Bz +C , I— t---- j= = d x = I— 2zdz = 2 I—— dz = 2 (------ +- T— )dz J(x + 1)2-V IÍT J z 4- z J z3- 1 J z - 1 z + z+1 Z - 1 Z-1 Z2 + Z+ l z + 2 = A(z2 + z + l)+(z-V)(Bz + C)=>z + 2 = A(z2 +z + )+B(z2 - z ) + C ( z - l ) Integral Indefinida 119 1321 A +fí = 0 de donde: A - B +C = A - C - 2 resolviendo el Sistema se tiene: A.= 1, B = -1, C= -1 f— # i ^ =<a=2 fi f í ¿i=2 f +- ^ - c J (x+l)2-VITl J z —1 J z-1 Z +z- =2j*(—-----2Z+1- ~)dz =21n(z-D- f -2c+1- dz- f- J Z -1 z + z +1 J z + z +1 J z +Z + 1 -)dz : + l dz = 21n (z -l)-ln (z 2+ z + l ) - J V 1sT 3l z + - y + - , 2 4 ■? 2 2z + l = 2ln(z - 1) - ln(z‘ + z + 1) - arctgí—-j~~) +c , ( z - 1)2 2 -2z+ 1 = ln—-------------7=-arctg(— -r -) +x Z +Z + 1 y¡3 V3 (fx + —Y)~ 2■2Jx+1 +1 = ln - ----- -¡= ?— -f=arctg( — — ■).+ c X+ 2 + v x +1 V3 a/3. . . fVIdx ' . J x+2 Desarrollo Sea z 2 = x =$ dx = 2zdz ^ - d x = f - ^ - d z = 2 ( - ^ - d z = 2 Í ( l — 2 J x +2 J z +2 J z +2 J z‘ +2 = 2(z - -JL arctg(-^=)) +c = 2VI - 272 a rc tg (^ ) + c 2 ■)dz
  • 64. 120 Eduardo Espinoza Ramos 1322 1323 f e dx (2~x)yjl-x Desarrollo Sea l - x = z 2 => 2 - x = z 2 +1 => dx = -2z dz dx f -2zdz 2arctg(z) + c = —2arctg(Vl —x ) + c Desarrollo 7 X2 - 1 J V*+i J V T ^ I see 0 = x dx, = see 9. tg 0 d0 eosec9 = ....... ,=> f x. ——-dx = f ,. X ,{x-l)dx 4 J T X J v*+ i J =Jcos<?c0(sec0-l)sec0tg0í/0=J(sec0-l)seeddd =Jsec39 dQ - Jsec29 d9 ix-1 := J see36 dO - Jsx^j— —dx = | sec- 9d9 - | see“9 d6 (a) Integral Indefinida 121 1324 integrando por partes I see30 dO se tiene: Jsec39d9 =^[ln| sec0 -rtg0 ¡+ sec0 tg0] !x. ——~í£t = —[In Isee# tg0 |+sec0 tg 0 ]-tg # + c jc+ 1 2 = —[In Ix + yfx2 -1 I+Wx2 - ] - ¡ x2 - +c 2 = i l n |x + V 7 ^ l | + £ ^ -(x —2) +c 2 -dx Desarrollo 3 x+ z3+ l , -6z2dz Sea z ------- => x = —5— => dx = —------- x - l z3 - l (Z3-1 )2 dz l)2 f ______M ______ r , A | B 1 Cz +D | Ez +F J(z -l)2(z2 + z + l)2 J z - í (z l)2 z2+ z + l (z2 + z+ l) z3 A B Cz+D Ez + F -+ --------------------- + -T---+ (z i) z - i (z-ir z +z+i (z¿+z+ir efectuando operaciones y agrupando se tiene:
  • 65. 122 Eduardo Espinoza Ramos 1325 z3=(A+C)z5+ (A + B -C +D)z4+(A+2B-D+E)zi + ( B - A - C - 2 E +F)z2 +(2B-A +C —D +E - 2F)z + B - A + D + F por identidad de polinomios se tiene: A +C = 0 A + B - C + D = 0 A +2 B - D + E =l B - A - C - 2 E + F = 0 2 B - A +C - + E - 2 F = 0 B - A +D + F =0 a ^ , b = ^ c = - ^ , d = - ^ , E = J - , f = ^ 81 9 81 81 27 27 resolviendo el sistema se tiene: j é ? * - 6! . A B Cz + D Ez + F , (_--- h---------H----- ---- — H----------------)dz z - 1 (z —1) z +z + l (z +z + y 11 1 11 31 7 11 — Z + — ZH----- , 9 81 81 . 27 27 w . + --------7 — ........ + — -----------7)dz ( z - 1)z~+z + l (z" + z + l)~- 4 * integrando cada termino y simplificando se tiene: J é ? x + 1 , 1 , z2 +z + l 2 2z + l 2z , , J-í + 1 J -3/:-----dx = - ln--------— + —¡=arctg(— =-) + —------1-c donde z = h 1 3 (z —1) yfc * J3 z3 - l V x-1 x + 3 ~dx x2J2x + 3 Desarrollo 2 z2- 3 Sea z = 2x + 3 z dz = dx => x = ------- Integral Indefinida 123 z2 - | + 3 f 2 X+ l ^ dx= f------^ ---- zdz = 2 Í v2x + 3 J ^22 ——-)2^ * z2+3 (z2^ 3)2 dz . Áz + S Cz +D dz = (—7----- 7 + --7— -)dz (z2 - 3)2 z2-3 derivando, simplificando v agrupando: z +3 Az —2Bz —3A + Cz +D Cz3+(D-A) z +(-2B-3C)z-3A-3D (z2- 3)2 (z2- 3 )2 z2-3 (z2-3 )2 z + 3 = Cz + (£>- A)z + (-2S - 3C)z - 3 A - 3 D C = 0 -2 8 - 3C = 0 D - A = l -3 A - 3 D = 3 resolviendo se tiene: A = -1, B = 0, C = 0, D = 0 Az +B Cz+D z2- 3 (z2- 3 )2 )dz = - z2-3 (2) reemplazando (2) en (1) se tiene: x + 3 L i t L = * = 2 f - J x~V2x + 3 J (z z + 3 . 2z V2x + 3 dz = -----,----- + C= ---------------he (z2 -3 ) 2 z - 3 © INTEGRALES DEL TÌPO.- donde p n(x) es un polinomio de grado n, se supone que 1 pn(x)dx yjax2 +bx +c
  • 66. 124 Eduardo Espinoza Ramos f _ Pn^x ~ = d x = Qr '_x( x)'Jax2 +bx +c + A f -?= » yax2+bx +c J ¡a dx ax‘ + bx +1 ... (3) 1326 donde Qn_,(x) es un polinomio de grado (n - 1) con coeficientes indeterminados y X es un numero. Los coeficientes del polinomio Qn-1(•*) Y numero A, se hallan derivando la identidad (3). ® INTEGRALES DEL TIPO.- , se reduce al 2° tipo de integrales valiéndose de I dx ( x - a ) nfax2 +bx +i la sustitución: ------ = t x - a Hallar las integrales: í; x 2dx 4 x ^ - x +l í x 2dx X - x +l Desarrollo = (Ax+ B)sjx2 - x +l + A í —j=~--L= •* Vx2 - x +1 , derivando se tiene: 2A(x2 - x +1) + A(2x2- x) + B(2x- 1)+ 2 x +l 2yfx2^ x +l 2x2 = 4Ax2+(2B-3A)x +2 A - B +2Á, dedonde: A = - , B = - , A = — 2 4 8 J 4 x 2 - x + l 2 48j dx 1 x - x + l Integral Indefinida 125 1327 1328 — — Vx2- x +l - - l n | 2x - l + 2Vx2- x + l|+c r x^dx j ^ / w 2 Desarrollo f x dx - = (Ax4+Bx3+ Cx2 +Dx+ E)yjl-x2 + A f — derivando se tiene J J i - x 2 sfl- x5 i ? ^ /T 2 x(Ax4+Bx*+Cx2+Dx+E) A = =(4Ax3+3Bx +2Cx+D)y¡l-x2 — ------------ = = ----------- -+ ~ r= sfl-x X5= (4Ax3+3Bx2 +2Cx + D)(1- x 2)-(A x 5+Bx4 + Cx3+Dx2 +£x) + A x5= -5Ax5-4 flx 4+(4A -3C )x3+ (3B -2D )x2+ (2 C -£ )x + D + A -5A = 1 -4B = 0 4A -3C = 0 3B - 2D = 0 2 C - E = 0 D + A = 0 1 4 8 • resolviendo se tiene: A = - - , C = _ ^ > D = 0, E = , A. = 0 dx VÍ^X2 = (_ £ _ _ ± ^ _ A ) V í r 7 = - 8+4* + 3 x .^ 7 + c 5 15 15 15 x.’dx
  • 67. 126 Eduardo Espinoza Ramos 1329 Desarrollo dx i-,—*- dx = (Ax4+ Bx3+Cx2 +Dx +E)ll +x2 + A f —p JJlTx2 J Vi+ x2 derivando y agrupando se tiene: x6 _ 6Ax6 + 5Bx5+ (5A+ 4C)x4 + (4B + 3D)x3+ ii+x2 v r+ x 2" 2+(3C + 2 £ V + (2D + F)x +E + A Ví+ X* x6= 6Ax +5Bx5+(5A+ 4C)x4+ (4fí + 3D)x3+ (3C + 2E)x2+(2D+ F)x +E +X de donde: A = - , B = 0, C = ~ — , D = 0, £ = — , A = - — 6 24 16 16 f_ í= ^ = = (Ax5+ Bx4 +Cx3+ Dx2+ £x+F)Vl + *2+ A f , ¿X J V iT 7 J V iT ? /7~ 7 5 f dx 6 24 16 16 J = ^ Y ~ ^ d +T ¿ ^ l+x2 ~ y 7 lnx + ^ ]+xl l+c6 24 16 16 l+ x2 J *x5 Desarrollo Integral Indefinida 127 dt 4 dt tf t 2 1 = (At3+Bt2+Ct + D)Jl-t2 -A f ^ J V I - ? . derivando y agrupando se tiene: -,4= —4f4- 3Sí3+ (3A- 2C)t2 +(2B-D)t +C +X 1 3 3 de donde: A = —, B = 0, C = —, D = 0 , A = — 4 8 8 f p = = - [ - ^ L , = (At3+ Bt2 +Cí +D)Vl-í2+a[-7¿L J x’ V ^ M j V T ? j V w * = (4 4 )V ^4 8 S j J Z S 4 8 T 3f — arcsení + c = (—i—+ — -)V*2- 1 - - arcsen(—) + c 4x 8x 8 x 1330 í (x+1)3V*2+ 2x Desarrollo 1 , 1 jHacemos ------= / => x+1 = - => dx = — - x +1 / r
  • 68. 128 Eduardo Espinoza Ramos 1331 j , / i 2 i f t~dt r - í 2+ l - l donde x + 2x = (x + 1) - ] = - 1- = I — J J V ÍZ 7 2 2 í// -arcsen í - arcsen í + c t rr~2 i i I. i i , i = —V l-í — are.*arcsent +c = --------- 1------------ — arcsen(------ ) + c 2(x + l)V (A+ l)2 2 x + l ------——Vx2+2x - —arcseni— —)+ c 2(x + l) 2 x + x2 + X + 1 -(lx :Vx2- x + +l Desarrollo f x2 +x + l f x(x + l) 1 — 1 = = = d x = (— ?=•: ■ ^ + - -7=.= ■ = ) < & j xVx - x + l J xvx2 - x + l xvx2 - x + l =i~r===i£ï+f -r fr•W x " -x + l J xy¡x‘' - x +1 _ 1 f 2jc—1+ 1 f i* dx f 2J yjx2 - X + l J X ¡ X 2 - X + l J fifx W ^ -JC + l J yjx2 - x + l 1 f 2 x -l 3 f </x f dx x + 2 ¡ 4 7 ^ ¡ +I W ? : x + l integrando y de acuerdo a las integrales anteriores se tiene: = -/x2—x + l+ ln | x|+-^ln | x --^ + Vx2- x + l | -In 11—-^+ Vx2- x + l |+c Integral Indefinida 129 4.8. INTEG RALES DE LAS DIFERENCIALES BINO M ICAS.- xm(a+bxn)pdx ... (1) donde m, n y p son números racionales. CONDICIÓN DE CHEBICHEC.- La integral (1), puede expresarse por medio de una combinación finita de funciones elementales, únicamente en los tres casos: Cuando p es entero. © Cuando es número entero, aquí se emplea la sustitución n m +1 n a +bxn = z s , donde “s” es el divisor de la fracción p. © Cuando + p , es número entero, en este caso se emplea la m +1 n sustitución ax~n +b = z Hallar las integrales: 3 1332 J x 3 (1 + 2 x 2 ) 2dx Desarrollo m + 1 3 + 1 4 ------ = ------=—- 2 es un entero n 2 2 2 2 2 Z2 - l j Zdz entonces: l + 2 x “ - z ‘ => x = ------- => xdx =—— 2 2 3 Jx3(1+2 x2) 2dx = Jx2(l+2x2) 2xdx = J 2^ *.(z2) 2 = ^ J ( 1 -z ’ )tiz
  • 69. 130 Eduardo Espinoza Ramos 1333 I K K 1 z +1 1 2 +2x N 11+ x . = - ( z + - ) + c = - ( ------- ) + c = —(—== = ) +c = —(—===?) +c 4 z 4 z 4 J 1+2x2 2 V!+ 2.v2 dx 7 Desarrollo Sea x 4 + l = z4 => .v4= — jc= 1. => dx = - z 3(z4-1) 4¿z ? - i Vz4^ ! J Z -1 J Z+ 1 Z~1 Z + 1 z2 A B Cz +D _ -H---------i-—r---- , efectuando operaciones y agrupando 5 z4 - l Z + 1 Z - l z2 + l z~ = (A +B +C)zi + ( B - A +D)z2+(A +B -C )z +B - A - D de donde se tiene: A + B + C = 0 B - A + D = 1 A + B - C = 0 B - A - D =0 resolviendo el sistema se tiene: A = —- , fí = —,C = 0, D = — 4 4 2 f z2 , f, A B Cz +D 1, .1, .. 1 —— dz= (— + ----- + ■)dz = —-ln |z + l|+ - ln |z - l|+ - a r c tg z + c J z -1 J z+ 1 z - l z +1 4 4 2 i , I z - l I 1 = - - l n — -|+ -a rc tg z + c 4 z + 1 2 Luego: Integral Indefinida 131 í — —— = - i - —“ = ~ (~ ln | ——- | + —arctgz)+ c = —l n | | — arctgz+c J4 / n V Jz —1 4 z + 1 24Z - l 2 a , „ | ^ S ± I | - I a re,g ^ + c 4 ' V ^ T l - l 2 1334 I - Xí dx x2 Desarrollo X 'Jl +X' 1 dt Sea x = - => dx =— - t r dt í -----$ = = f -----p = = - [ - 4 ^ = = - [ / (1+ í ) J x4^ / i í 7 J i C Z J J ,4 V t2 i 2dt Sea z2 = l + /2 => z dz = t dt .3 f -----^ ==r = - j ' - i = d f = - f ( z 2-l)z .zdz = - J ( z 2-l)dz = - ( y - z ) + c = - | ( z 2-3 ) + c = i l i - ( l + , 2-3 ) + C . } 0 ± L (ti - 2 ) +c = - ' ' 1 1+^ - V T -2 3 V 3x3 x'-(-Ar-2)+c =^— ^-(2x2 - l ) + c 1335 J: dx f l + x
  • 70. 132 Eduardo Espinoza Ramos Desarrollo i 3 _í Sea l + ;t5 = z 3 =* x5= z3 - l => x = (z3- l ) 5 , dx = - - ( z 3- l ) 5z2dz f — = fjc_,(l + jc5) 3dx = f(z3- l) 5(z3) 3 - ( z3 -1 ) 5z2dz J r/l + r5 J J5XJl +X' = - í(z3-ir 'zd z = - [ - 5^ - * = - f ----- 5 J 5 J z - l 5 J ( z - zdz l)(z2+ z + l) = - f(— 5 J z -1 Bz +C w+ —------- : )dz z +z + l A Bz +C -+—-------- de donde se tiene: z3 - l Z - l Z2 + Z+ l z = (A +B)z2+( A - B +C)z + A - C A+ fl = 0 A - B + C =1 A -C = 0 resolviendo el sistema se tiene: A = —, B = , C = — 3 3 3 - r - ~ f l - £ - - < ^ - ) l * = - [ f — * - J jc^/i + x5 5 J z - l 3 z +z + l 5 J z - l J z +z + l = ^ [ln(z-1 )--^ n(lz2+ z + l) + /3 arctg(2^ -)] 1ln (z-l)2-ln (z2 + z + l) V3 /2z + l.-------------- ---------------+ _ are,g(_ ? r ) +c = — ln-^f——— l-^-arctg(2~ ^ -) + c donde z = yjl +x5 10 z2+ z + l 5 V3 Integral Indefinida 133 1336 f dx 5 x2(2+ x3)3 Desarrollo - 1 3 3 2 l/l Sea 2x +1 = z => x =—— => x = --------- - => dx = - * (z3- l )3 a-2= (^ 2)2(z3- l) 3 => x 2 = (Z y } ] - =>2 + a 3- 2j 5 j ------—— - = Jjc_2(2+ jc3) 3é/jc jc2(2+ a 3)3 2 = J í i i j l i ( 2z3(z2- i r ') 3(-^/2)(z3-1) 3z2dz 2 3^2. j (z3_ z-5(z3_ {)i z2 dz = - I J (z 3 f t 1337 I dx Desarrollo -lf2(z3- l i 3z2dz :3(z3- l )-1 -l)z~3</z 1+ c
  • 71. 134 Eduardo Espinoza Ramos Hacemos 1+ —L= = /3 , t = J 1+ 1 -7.V3 - V = ^ i - = » í / í = 31 . 1 1 r3-1 3- l 4/U * 4/77 1V.v = -------- - , v* = —----- — , t (r -D " (f3- l )3 -At dt de 1+ .— = r ’ => — = 3t~dt => dx = ----, Luego: f f - 4 r g 3- i ) 2 d{ f r V - u V 'lxi l + i [ 7 (P _ 1)3 J j L . (i3- 1)3 t Vi -1 - l )3 2/ + C = - 2(3/1+ —r = ) 2 +c — —2(]l(l + x 4 )2) +c V 4.9. INTEG RALES DE FUNCIO NES TRIGO NO M ETRICAS.- ( I ) INTEGRALES DE LA FORMA.- donde m y n son números enteros.Jsen”jtí/jt,yJcos"xdx PRIMER CASO.- Cuando n es un entero positivo par se usan las identidades siguientes: •> 1- eos 2x o 1+ eos 2.v sen- x = ——----- , eos" x -------------- Integral Indefinida 135 SEGUNDO CASO.- Cuando n es un entero positivo impar dentro del integrando se saca el factor común sen x dx o eos x dx, respectivamente, luego se usa la identidad: sen2x + cos” x = l 0 PARA LOS INTEGRALES DE LA FORMA.- f tg” xdx y c tg" xdx J J si n es par o impar se usan las identidades: 1 + tg2 x = se£2 x , 1+ ctg 2 x = csc2 x @ PARA LAS INTEGRALES DE LA FORMA.- » sen"1x.cos" x dx PRIMER CASO.- Si m o n es un entero positivo impar y el otro cualquier numero. Se procede de la siguiente manera: Si m es impar se saca factor sen x dx y se usa la identidad: sen2 x + eos2x = 1 SEGUNDO CASO.- Si m y n son enteros positivos pares se usa la fórmula: •> l-c o s2x 2 i +cos2x sen“x = ----------- , eos x = ------ ------ __________ 2________________2 @ PARA LAS INTEGRALES DE LA FORMA.- f ígmx.sec" x d x , • rtg"' x.csc" xdx J J
  • 72. 136 Eduardo Espinoza Ramos 1338 1339 PRIMER CASO.- Cuando n es un entero positivo par y m es cualquier número, se saca el factor. see2xdx o ese2xdx y se usan las identidades: l + tg2 x = see2 x , 1+ c tg 2x = csc2x SEGUNDO CASO.- Cuando m es un entero positivo impar, n es cualquier número, se saca como factor. sec x. tg x dx o ese x. ctg x dx y se usa la identidad: 1+ tg2x = sec2x , 1+ e tg 2x = csc2x ’ Hallar las integrales / eos3xdx Desarrollo J*cos xdx —J eos* x.cos xdx = f (1—sen" x) eos xdx = J cos xdx - J sen“ x.cos xdx = senx I sen3x --------- I-C sen5xdx Desarrollo | sen xdx = | sen4x.sen x dx = j (1-eo s2x)2sen xdxJ*sen5xdx = J*sen4x.sen xdx = J ( J( l - 2cos~ x + cos4x)senxdx Integral Indefinida 137 1340 1341 J*sen xdx- 2J= I senxdx- 2 I cos2x.senxdx + Ieos4 x.senxdx i 2eos3x eos5x = - C O S X + ---------------------------------l-C sen2x.cos3xdx Desarrollo J sen2x.cos3xdx = J sen2x.cos2x.cos xdx J*sen2x(l - sen2x) cos x dx = Jsen2Xcos x dx - J sen4x.eos x dx sen5x sen5x -----------he Jsen3(—).eos5(-)dx 2 2 Desarrollo j*sen3(^).cos5(~~)dx = J cos5(^).sen2(^).sen(^)dx = Jeos5(^).(l - eos2(-)) sen¿ ) d x = J eos5(^) sen(^)dx - J eos7(—)sen(—)dx - - eos (—) eos ( -------2_ + ---------- -rt, 3 4 f eos5X , 1342 ---- r- d x J sen x Desarrollo
  • 73. 138 Eduardo Espinoza Ramos 1343 1344 feos3* , f( l- s e n “ *) I — t— dx = I ------ --------eos xdx J sen' x J sen * f l - 2sen2* + sen4x , f, I -------------t----------eosxdx= ((ctgxcsc * - 2ctg* + senxcos*)d* J sen x J sen2x 1 2 2 sen“ * --21n Isen I+c 1 sen4 xdx Desarrollo 2 1- eos 2* sen“x = ------------- J*sen4 *dx = J*(- -~^s - x )2C¡X=i J*(l—2eos 2x +eos2 2x)dx l r . x sen(4*) 3* sen(2*) sen(4*) = —[ x - sen(2*) + —+ ----- — -] + c = --------— — - + ---- — - +c 4 2 8 8 4 32 Isen2x co s2 xdx sen*, eos* = Desarrollo sen(2*) J sen2*cos2xdx = J (sen *cos x f d x = J (—■-l^ X)dx = i j s e n 22xdx 4J1 -e o s 4* , 1 sen4*,* sen4* ----------- dx = - [ * ----------- ]+ c = ------------- +c 2 8 4 8 32 Integral Indefinida 139 1345 1346 J sen2 xcos4 xdx Desarrollo 2 1- eos 2* 2 1+ eos 2* sen * = -------------, eos * = --------------- 2 2 f 2 4 . f l- c o s 2 * 1+ c o s 2 x 2 , I sen xcos xdx = -------------.(------------- y d x j J 2 2 = - J(1 - eos22*)(1 + eos 2x)dx = ~ J sen2 2*(1 + eos 2x)dx ■ & I -e o s 4* 2 o t u l rA' sen4* sen32*, ---------- +sen 2x cos2*]J* = - [ --------------+ ---------- l + c 2 8 2 8 6 * sen 4* sen32*-----------------------1------------------j_Q 16 64 48 eos0 3xdx Desarrollo t „ 1+ eos 6* eos“3* = ------------- 2 Jco s63xdx =J(cos23x)3dx f ,1+ cos6jcx* , 1 f /4 , , 3 = J ( ----- -----) dx = —J (l + 3cos6x-f3eos ójc+ cos 6x)dx
  • 74. 140 Eduardo Espinoza Ramo'. 1347 1348 1349 _ 1 ,5x sen 6a sen 12a sen 6.v sen36v = 8(T + ~ + ~ T - + ^ --------Ì8~ , + C _ 5a | senÓA sen 12a sen36a 16 12 64 144 I dx x Desarrollo sen4 x / s è n ^ I= J CS° 4XdX = | CS° 2JCCSC2xdx = | (1+ <****)cscZ xdx 2 - J 3 (csc2x +ctg2x.csc2x)dx = - c t e x - - ~ — +c 3 J dx x Desarrollo cos6X í ---- — = f sec6xdx = f sec4a.sec2xdx J COS° X J J = J*(l + tg2a)2sec2xdx = J(1+ tg x) sec xdx= I (1+ 2 tg2x + tg4 a)see2xdx -J J cos2A , ---- r— dx sen x (sec- x +2 tg2a sec“ x+ tg4 a.see2x)dx = tg x +—tg3 x+ ^ ' A+ c 3 5 i Desarrollo Integral Indefinida 141 1350 1351 ■J o 7 4 2 Ctg3X C tg5X (ctg A.CSC*A+ Ctg A.CSC x)dx = ----- ---------------+C sen2 a cos4 xI Desarrollo f__*__=f” = f(-L-+ , 1 y )dX J sen2 a.eos4 a J sen2 a eos4 a J eos a sen a.eos a = J(sec4 a + 4 csc2 2x)dx = J*[(1+ tg2a) sec2a + 4 csc2 2x)]dx = tgx +—^ - 2 c t g 2 x + c J dx sen5a eos3x Desarrollo «6 v r f__ ÉL__= í___ csc6/ = f CSCV ^ J sen5acos3a J csc6A.sen5 acos a J csca.cos a í í-l+ctg f i- dx = [tg a sec2a(1 + 3c tg2a + 3c tg4x +c tg6x)dx J Ctg A.COS A J = J(tgA.sec2A+ 3 ) ^ - ^ + 3tg 3xsec2 A+ tg 5x.sec2 x)dx tgA 1352 I t2^ x 3 1 = + 3ln(tg A)- — — ■-— — -+c 2 2tg a 4tg a dx X 3 X sen-.eos - 2 2
  • 75. 142 Eduardo Espinoza Ramos Desarrollo 2y* ax , ü + c t2‘ í , 2 f dx f csc2(2 )dx |.(l + ctg2(|))d* s e n c o s 3^ J csc2A .sen (|).co s3(J) J ctg(-).cos2(*) ¿ ¿ 2 2 2 2 2 2•* f x x y r see — = tg (-)sec2(-)(l + ctg2-)í/* = (tg-.sec2- + ------ ^)dx J ¿ 2 2 J 2 2 * tg2 2 X see — , , x x x o = I (sec--.tg -.sec- + ------±-)dx 2 2 2 . a 2 ■/< = sec2J + 21n |tg ^ -|+ c = — — + 21n | tg - |+ c 2 2 2x 2eos — 2 ,.sen(* + —) 1353 ---------- 1-dx J sen*.eos* Desarrollo .sen(* + —) »sen*, eos —+ sen —.eos*»SCIHX1- - ; »sen *.eos — f-sen —.eos * pr . f ----------4_rfi= r-----------4— 4— dx = V2 J sen*.cos* J sen*.cos* 2 J _ V2 f , l l w V2 f - “r - I v--------1-------)dx = —— I (sec* + csc*)J* 2 J eos* .ve/!* 2 J jen* + eos * ---------------dx senx. eos* Integral Indefinida 143 * l-c o s* = l - ^ os*_ _ lj-eos* _ —l------ £2£jL = CSc ^ - c tg * 2 Vl + cos* V i-eos2* senjc s¿r‘A‘ sen* A 7T análogamente In | see * + tg * |= ln | tg(—+ —) | 1354 I dx x Desarrollo sen5 * f dx —~ íese5xdx= f (l + c tg2*) ese3* dx J sen * J J = fcsc3*dx + J c tg 2*.cse3*d* —(l) integrando se tiene: J*ese3* dx = [In | esc * - c tg * | -c tg *.esc *] f i 1 , 1 eos * , 1 r, . 1—eos * . , ese3xdx = —[ l n ----------------1-c tg *csc *J = —[ln | ------------1-c tg *csc*] J 2 sen * sen * 2 sen * = —[ln || -c tg*.csc*] = ^-fln | tg ^ | -c tg*.csc*] ...(2) 2 Vl + cos* 2 2 integrando por partes J e tg2*.csc3* dx du = -esc“ xdx u = c tg* —■> i . 3 . , CSC X dv = csc x.c tg xdx v = ---------- f , , , Ctgxcsc3* 1 f 5 , j c tg" *.csc xdx = -----SL-^---------3j CSC X
  • 76. 144 Eduardo Espinoza Ramos 1355 reemplazando (3), (2) en (1) f dx f 5 I . , x . 1 ctgxcsc3* 1 f s , I , - I CSC dx =- ln jtg —I— ctg x cscx ----- --------------- csc' xdx J sen x J 2 2 2 3 3J i 5 3 . jc 3 eos x 1 eos x = I csc xdx = —ln | tg ———---- ------ ----- —he ‘ sen4x8 2 8sen2x 4 r™ 4 1 sec54xdx Desarrollo Jsec54xdx = J*(l + tg24x)sec34xdx = Jsec34xdx +J tg 24xsec34xdx ... (1) integrando por partes: Jsec34xdx = ^[sec4x. tg 4x +ln | sec4x +tg 4x |] integrando por partes: J tg2x. sec34x dx = — —'^ C - i Jsec54xdx reemplazando en (1) se tiene: J sec54xdx = J sec34xdx + J tg24xsec34xdx sec4xtg4jc 1 tg4x.sec34x 1 f , , = ---------------+ in sec4jc + tg4x +—------------------- sec54xdx 8 8 12 3 j —fsec54x<¿t = -ln|sec4jc+tg4jc|H—sen4x + _ sen4x 3 J 8 8eos 4x 12eos 4* fsec54 x ^ = -lln |sec4 A + ^ 4 x |+ ^ + ^ + e J 32 12 16 Integral Indefinida 145 1356 1357 1358 1359 J tg25xdx Desarrollo tg¿ 5jcdx = | (secz 5x -1 )dx = —- x +c I Desarrollo j c i g 3xdx = j (csc2x - l)ctgxdx = J (ctgxese2x - c tgx)dx ctg3xdx ctg2x , . . ----------- ln sen x +c í ctg4xdx Desarrollo J e tg4xdx = J(csc2x - l)c tg2xdx - Jícsc2x ctg 2j e -c sc2x +Y)dx ctg ’ x ---------+ ctgjc + jc+ c í (tg - + tg -)dx Desarrollo Jtg3^dx=J(sec2^-l)tgjdx =-jtg2^+31n|cos^| ... (1) J tg4^ = J(sec2^ - 1) tg2~~dx ~ J(sec2~ tg2^ - sec2~ +1)dx ... (2) 3 3