historia medieval

1. TEMA 1
O IMPERIO BIZANTINO E CAROLÍNXIO

2. 1.- A FIN DO IMPERIO ROMANO
 Ano 395, o emperador TEODOSIO O GRANDE
dividiu o Imperio romano
 IMPERIO ROMANO DE OCCIDENTE: capital ROMA
 IMPERIO ROMANO DE ORIENTE: capital
CONSTANTINOPLA
 O imperio de ORIENTE ERA MÁIS RICO E POBOADO.
 O imperio de OCCIDENTE, non puido sobrevivir.

3. DIVISIÓN DO IMPERIO ROMANO

4. 1.1.-O CRISTIANISMO NO IMPERIO ROMANO
 Os romanos eran POLITEISTAS, e convertiranse o cristianos
a raiz de dous edictos:
 CONSTANTINO
Edicto de MILÁN (313): o Cristianismo deixa de ser
perseguido
 TEODOSIO O GRANDE
Edicto de TESALÓNICA (380): o Cristianismo
convértese na RELIXIÓN OFICIAL DO IMPERIO
ROMANO

5. 1.2.- O REMATE DO IMPERIO ROMANO DE
OCCIDENTE
 A comezos do S. V, os pobos XERMÁNICOS
transpasaron as fronteiras do imperio romano
 Os pobos invasores instálanse nas terras do
Imperio e crearon reinos independentes
 476, ODOACRO, destituíu a ROMULO AUGÚSTULO
(último emperador do Imperio Romano de
Occidente)
 Isto supuxo o fin da antiguidade e inicio da IDADE
MEDIA

6. MOVEMENTO DOS POBOS BÁRBAROS OU XERMÁNICOS

7. REINOS BÁRBAROS

8. 2.- O IMPERIO
BIZANTINO
O imperio Romano de Oriente logrou sobrevivir a caída de Roma e manter
viva a idea imperial.
Co tempo impúxose a cultura e lingua grega e pasouse a chamar Imperio
Bizantino

9. 2.1.- SITUACIÓN E EVOLUCIÓN HISTÓRICA
 Inicios comprende os BALCÁNS, GRECIA, ASIA MENOR, SIRIA e
EXIPTO
 S. V resiste os ataques dos pobos BÁRBAROS
 S. VI (Reinado de XUSTINIANO I)
 O imperio alcanzou o seu máximo esplendor.
 Xustiniano quixo restablecer o antigo imperio romano
conquistando Sicilia, norte de Africa e Italia e sudeste de
Hispania
 S. VII os musulmáns conquistan as provincias bizantinas máis
ricas
 S. XI Bizancio atravesou unha profunda crise
 1453: TURCOS CONQUISTAN CONSTANTINOPLA

12. 2.2.- SITUACIÓN POLÍTICA
 EMPERADOR: sobre él recaía o goberno. Concentraba todo
o poder:
 Gobernaba
 Dirixía o exército e a administración
 Interviña nos asuntos da Igrexa
 Para gobernar axudábase de numerosos funcionarios
 As leis baseábanse no dereito romano. Xustiniano recopila
estas leis no CODEX IURIS CIVILIS
 O imperio organizábase en PROVINCIAS chamadas THEMAS,
dirixidas polos STRATEGOS

14. 2.3.- ECONOMÍA EN BIZANCIO
 AGRICULTURA: principal actividade económica.
 Terra en máns da NOBREZA e do CLERO.
 Predominio do LATIFÚNDIO
 ARTESANÍA: elaboraban artigos de luxo (seda, tapices,
ourivería, marfíl)
 COMERCIO: gran importancia. Constantinopla estaba
situada estratéxicamente entre Europa e Asia

15. 2.3.- SOCIEDADE EN BIZANCIO
 Estructura piramidal da sociedade
 Tres niveis:
 NIVEL SUPERIOR:
 Situábase a ARISTOCRACIA e ALTOS CARGOS DA Igrexa
 Posuían grandes latifundios
 Encargábanse do goberno e administración
 NIVEL INTERMEDIO
 Resto do CLERO, FUNCIONARIOS, RICOS COMERCIANTES
 NIVEL INFERIOR
 Formado por SERVOS e ESCRAVOS

17. 2.4.- PROBLEMAS NA IGREXA BIZANTINA
 Igrexa tiña moito poder, pois coroaba o emperador.
PROBLEMAS:
 CUESTIÓN ICONOCLASTA
 Enfrontamento entre monxes e emperadores
 Prohíbese o culto ás imaxes sagradas ou iconos bizantinos
 CISMA DE ORIENTE
 Rivalidade entgre o patriarca de Constantinopla e o Papa de
Roma.
 Enfrontamento remata en 1054 coa separación da Igrexa
oriental e Igrexa occidental

18. 2.5.- ARTE BIZANTINO
 Gran riqueza .
 Empregouse para mostrar o poder do Emperador.
 Destacaron a ARQUITECTURA e MOSAICO
 Tamén adquire gran importancio as ICONAS

19. Representación da virxe
co neno Xesús
Material : MADEIRA
Fondo dourado
Perspectiva pouco lograda
Rostros sen expresividade
ICONA BIZANTINA

20. A.- ARQUITECTURA
 Recibiu influencias ROMANAS e GREGAS
 Usaron materiais pobres: LADRILLO
 Usaron o ARCO, COLUMNAS, BÓVEDAS e CÚPULAS
 Os exemplos máis característicos son:
 STA SOFIA DE CONSTANTINOPLA
 SAN VITAL DE RAVENA

24. B.- MOSAICOS
 Decoraban as paredes e cúpulas interiores das igrexas
 Pequenas pezas denominadas: TESELAS
 Representaban temas RELIXIOSOS
 VIDA DE XESUCRISTO E DOS SANTOS
 Destacaron os mosaicos de
 S. VITAL DE RAVENA: representaba ó emperador JUSTINIANO e a
súa esposa TEODORA

25. 3.- OS FRANCOS E O
IMPERIO CAROLINXIO

26. 3.1.- INTRODUCIÓN
 ENTRE OS REINOS XERMÁNIC0S QUE DESTRUIRON O ANTIGO
IMPERIO ROMANO DE ORIENTE, DESTACARON OS FRANCOS
 FRANCOS: SITUADOS NO NORTE DA GALICA NO ANO 481.
 OS FRANCOS ESTABAN GOBERNADOS POR UN REI DA
DINASTÍA DOS MEROVINXIOS

27. 3.2.- ESPAZO E EVOLUCIÓN HISTÓRICA
 751: PIPINO O BREVE implantou unha nova dinastía: CAROLINXIA
 ALCANZOU O SEU MÁXIMO ESPLENDOR CO SEU FILLO CARLOMAGNO
 CARLOMAGNO (742-814)
 BUSCOU RESTABLECER A UNIDADE DO ANTIGO IMPERIO ROMANO DE
OCCIDENTE
 CONQUISTOU OS TERRITORIOS DOS
 LOMBARDOS NO NORTE DE ITALIA
 BÁVAROS E ÁVAROS NO CENTRO DE EUROPA
 SAXÓNS NO NORTE DE ALEMAÑA
 CARLOMAGNO FOI PROCLAMADO EMPERADOR POLO PAPA LEON III o 25 de
decembro do 800
 O IMPERIO DUROU ATA O 843, CANDO O FILLO DE CARLOMAGNO CHAMADO
LUÍS O PIADOSO DIVIDIU O IMPERIO ENTRE OS SEUS TRES FILLOS NO
TRATADO DE VERDÚM

28. A.- O TRATADO DE VERDÚN
 TRALA MORTE DE CARLOMAGNO, SUCEDEO O SEU FILLO LUÍS O PIADOSO, QUE
MORRE NO 840.
 NO ANO 843, O TRATADO DE VERDÚN CONSAGROU A DIVISIÓN DO TERRITORIO
EN TRES REINOS INDEPENDENTES REPARTIDOS ENTRE OS TRES FILLOS DE LUÍS O
PIADOSO
 LOTARIO
 LUÍS O XERMÁNICO
 CARLOS O CALVO

29. 3.3.- ORGANIZACIÓN POLÍTICA E TERRITORIAL
 O EMPERADOR: O GOBERNO DO IMPERIO CAROLÍNXIO RECAE NO EMPERADOR
 GOBERNA
 DIRIXE O EXERCITO E A ADMINISTRACIÓN
 INTERVEN NOS ASUNTOS DA IGREXA
 O EMPERADOR PARA GOBERNAR AXÚDASE DE FUNCIONARIOS
 O TERRITORIO ORGANIZOUSE EN :
 CONDADOS: DIRIXIDOS POR UN CONDE
 MARCAS: DIRIXIDOS POR UN MARQUÉS
 AS MARCAS SON PROVINCIAS FRONTEIRIZAS DEFENSIVAS

30. 3.4.- ACTIVIDADE ECONÓMICA
 AGRICULTURA:
 PRICIPAL ACTIVIDADE ECONÓMICA.
 CULTIVÁBANSE CDEREAIS, QUE ERAN A BASE DA ALIMENTACIÓN
 ESCASA GANDERÍA E CON FROITOS E CAZA OBTIDOS NOS BOSQUES
 PREDOMINABAN OS LATIFUNDIOS PERTENCENTES A ARISTROCRACIA E CLERO
 OS LATIFUNDIOS DIVIDÍANSE EN DÚAS PARTES:
 RESERVA SEÑORIAL: OS PRODUTOS ERAN PARA OS PROPIETARIOS
 MANSOS: PEQUENAS PARCELAS TRABALLADAS POR CAMPESIÑOS A CAMBIO DE PAGAR RENDAS
Ó SEÑOR
 ARTESANÍA:
 REALIZÁBASE NOS LATIFUNDIOS ONDE SE FABRICABAN OS ARTIGOS NECESARIOS PARA
A VIDA: TECIDOS, FERRAMENTAS
 COMERCIO:
 TRAÍAN ARTIGOS DE LUXO PARA OS RICOS E PODEROSOS

31. 3.5.- SOCIEDADE
 A SOCIEDADE ORGANIZÁBASE EN TRES GRUPOS:
 NOBRES E ALTOS CARGOS ECLESIÁSTICOS:
 GRUPO SOCIAL ALTO QUE POSUÍA A MAIORÍA DAS TERRAS E OCUPABAN OS CARGOS MÁIS
IMPORTANTES DO GOBERNO E ADMINISTRACIÓN
 RESTO DAS PERSOAS LIBRES:
 CAMPESIÑOS, ARTESÁNS E COMERCIANTES
 SERVOS:
 DESCENDENTES DE ANTIGOS ESCRAVOS E ESTABAN SUXEITOS Á TERRA
 OS SERVOS NON PODÍAN ABANDONAR A TERRA SEN PERMISO DO SEÑOR.

32. 3.6.- ARTE: A CAPELA PALATINA DE
AQUISGRÁN
 ARQUITECTURA
 CONSTRUCIÓNS DE PAZOS, IGREXAS E MOSTEIROS
 DESTACA A CAPELA PALATINA DE AQUISGRÁN
 TAMÉN DESTACA O PLANO DO MOSTEIRO DE FULDA
 ESCULTURA
 PEQUENAS FIGURAS COMO CARLOMAGNO A CABALO

33. CAPELA PALATINA

34. A.- A CAPELA PALATINA DE AQUISGRÁN
 CATALOGACIÓN
 OBRA: CAPELA PALATINA DE AQUISGRÁN
 ESTILO: ARTE PRERROMÁNICO: ARTE CAROLINXIO
 AUTOR: OTÓN OU EUDES DE METZ
 CRONOLOXÍA: 790-805

35. PLANTA OCTOGONAL CUNHA PORTA DE
ENTRADA FLANQUEADA POR DÚAS TORRES.
ABSIDA CADRADA SITUADA NO LADO OPOSTO A
PORTA DE ENTRADA
DIVISIÓN EN DOUS PISOS EN ALTURA SEPARADAS
POR PIARES CON ARCOS DE MEDIO PUNTO

36. COMENTARIO
 PALACIO IMPERIAL NO QUE VIVÍA CARLOMAGNO
 OBRA REALIZADA SEGUINDO O MODELO BIZANTINO DE SAN
VITAL DE RÁVENA
 MATERIAL: PEDRA IRREGULAR OU CACHOTEIRA
 PORTICO DE ENTRADA ENTRE DÚAS TORRES
 PLANTA CENTRAL OCTOGONAL, CON DOUS PISOS EN
ALTURA E CUNHA ÁBSIDA CADRADA
 USO DE PIARES E ARCOS DE MEDIO PUNTO

37. DOUS PISOS EN ALTURA
TRIBUNA E NAVE INFERIOR SEPARADOS POR
PIARES CON ARCOS DE MEDIO PUNTO