SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 23
UNIVERSIDAD NACIONAL
DEL ESTE
FACULTAD DE FILOSOFIA
• Un mito es un relato tradicional que se refiere a
acontecimientos prodigiosos, protagonizados por
seres sobrenaturales o extraordinarios, tales
como dioses, semidioses, héroes, monstruos o
personajes fantásticos.
• Mombe’upy - leyenda: ha’e umi mombe’u
ohechaukáva táva arandu, katuetei ñamomorã, ha
ñanemomba’embyasýva. Mombe’upy ñemopyenda
mba’e oikova’ekue ymave añetehápe, ha iñambue
ohóvo oñemombe’uhápe, oñenohê térã oñemoîve
• El origen de la mitología Guaraní se remonta al encuentro
de Tau y keraná. Taú era un espíritu, Keraná era una niña
de extraordinaria belleza que se pasaba los días
durmiendo, por eso le pusieron por nombre Keraná
(dormilona) y era la simpática personificación de la tribu.
Taú se había enamorado de la joven doncella y
pretendiendo conquistarla se había transformado en un
apuesto joven. Al séptimo día consecutivo de sus visitas
intenta raptar a la niña interviniendo Angatupyry (espíritu
del bien), para evitar tan triste suceso. Este se traba en
lucha con Taú durante siete días, pero las artimañas del
mal pretendiente hacen que logre ventaja, dándose por
vencido Angatupyry, maléfico.
• Taú ya dueño de la situación procede a raptar a
keraná, lo cual causa profunda tristeza e
indignación en el clan de nuestros primigenios
antepasados pidiendo castigo ejemplar al
raptor. Angatupyry hace de Taú objeto de una
terrible maldición según la cual todos sus hijos
se convertirán en monstruos.
Así nacieron sucesivamente: Tejú Jagua;
Mboi-Tu’î, Moñai, Jasyjatere, Kurupí, Ao Ao y
finalmente Luisón. Todos ellos nacidos a
destiempo (sietemesinos).
• Al sobrevenir el último de estos engendros con
la aparición del séptimo monstruo, surge en los
cielos (como una advertencia de que los
hombres deberán cuidarse de estos duendes) la
conformación estelar de Las Siete Cabrillas,
pertenecientes a las constelaciones del
hemisferio sur.
También en ese momento surgieron los azotes
de la humanidad (que son siete) en sus
categorías diversas; entre ellas se encuentran
las siete grandes penas: el miedo, el dolor, el
llanto, el hambre, la sed, la enfermedad y la
muerte.
• Y entre otras más siete, tenemos las que causan
grandes aflicciones a la humanidad entera: la
injusticia, el robo, la miseria, las pestes, el
terremoto, el incendio y la guerra.
Estas son, en síntesis, las desgracias que
significan la presencia sobre la tierra de los
siete monstruos engendrados por Taú Y
KERANA
• 1) Teju Jagua: Hete ojogua umi teju
tuichávape, ha oguereko pokõi jagua akã.
Kóva ha’e Tau ha Kerana memby ypykue.
Hete tuichágui ndaikatúi oipuru mbarete
oguerekóva. Okaru yvakuéra, eirete oguerúva
chupe ipehẽngue Jasy Jatere.
• 2) Mbói Tu’ĩ: Kóva ha’e Tau ha Kerana memby
mokõiha, hete mbói ha iñaka tu’ĩ. Oje’émi hese
Ha’eha mba’e he’õ rerekuára. Avei ha’e pira,
mbusu, ysapy ha yvoty ñangarekohára.
3) Moñái: Kóva hina Tau ha Kerana memby
mbohapyha. Ñu ha yvytu jára, ipokovívare ha
mondaháre oñangareko ha oipytyvõ. Omondáva
omono’õ Cerro Yyytykuápe, ko’ağa hérava Cerro
Kavaju Atyrápe. Avare Tume ohapyva’ekue
itakuápe ha upe guive opyta héra Moñaikuare.
*4) Jasy Jatere: Kóva hina Tau ha Kerana
memby irundyha. Ko mitã’i yvágaicha hesa hovy
asy ha kuarahy mimbícha iñakãrague sa’yju.
Oğuahẽvo asajepyte ndaje osẽ omosarambi
mborayhu ha tetia’e.
*Oje’e hese opívo oguataha ha oguerekoha ipópe
ka’a rakã pehẽngue ome’ẽva ichupe
mba’ekuaaita. Oipurúva oguerokañy hağua mitã
oguaraháva ipehẽngue Ao-Ao.
• 5) Kurupi: Kóva hina Tau ha Kerana memby
poha. Karia’y karape oikóva asajepyte ka’aguýre
• ñemiháme. Oikóje ohapera’arõ mitãkuña osẽva
asajerei hógagui, Kurupi ojuráne katuete ha
ogueraha
• ka’aguy hesakãhápe kapi’ipe rovyũ ha
hyakuãvureíva ári orairõ ombotarova térã ojuka
peve.
6) Ao Ao: Kóva hina Tau ha Kerana memby
poteĩha. Oje’e Ao Ao oikoha kure ka’aguýramo ha
ijatyha hendivekuéra; oiko hağua oñondive
kuimba’e ro’o rapykuéri. Ndaje kuimba’ekuéra
ojehekýi hağua
Ao Aógui, ojupí yvyra raka rehe; ha upéicha jave
Ao Ao ojo’o yvy ha oity yvyra, ho’u hağua
kuimba’e.
• 7) Luisõ: kóva hina Tau ha Kerana memby
pokõiha. Ojogua peteĩ jaguápe; ivai, hesa vera ha
iñakãguasu. Pyharepyte vove oho ojapajeréi
te’ongue ári, upévare hesa’yju ha ine. Oĩramo
kuña imembýva pokõi kuimba’e, pe ipahaguéva
ha’eva’erã katuete Luisõ. Pyhare reñandúramo
oñarõva ha opoko nde py ipo ro’ysãme, ha’e
Luisõ nemomarandúva nde ára paha
Tava Tovatime oiko’akue petei ñande ypykuéra
hérava Hose ava guaraní oñemongaraiva’ekue.
Ha’e ojapo ta’anga tupãope guarã. Petei jey oho
yvyra rekávo ka’aguýpe. Upépe osê chupe
guaikurukuéra, kyhyjepópe oñani pe ka’aguy
mbytére oikuaágui ko’ava ndohayhuiha chupe.
Guaikurukuéra ohupytypotoaite jave ojuka haguã
Hosépe, kova oñemoi petei yvyra poguasu
kupépe, oñesu ha oñembo’e tupasýme:
-Chemokañymína ko’a guaikuru resa renondégui,
aníkena ehejatei che recha hikuái Tupãsymi
Leyendas del Paraguay
• Tupãsy Ka’akupe Mombe’upy (FOLKLORE)
Ase ramo ko’agui tekovére, ajapóta ndéve
nera’anga yvyrágui, nemomora haguã opavave
oikóva guive ko yvy ape ári. Tupasý ohendu iñe’ê
ha umi guaikuru oguahêvo ijypýpe, iñipytûmba
ijerére ha ndohechai hikuái moôpa okañy Hose.
Ou jevývo Tovatî me, Hose vy’ape omombe’u
Pa’ikuerape ojehu’akue chupe ka’aguypýpe,
ha mba’épa ojapose oipopepývo Tupãsyme.
Pa’ikuera oguerohoryeterei pe ojaposeva ha he’i
chupe:
-Ejapona mokoi Tupãý ra’anga, petêi tuicháva,
tupaópe guãra ha ambue michîvéva, nde rógape
guarã.
Heta ara ohasa rire pe Tupãsy ra’anga michivéva
oguereko’ákue hógape Hose,
ojereraha Tupão Ka’akupépe. Ko’ága peve pe ta’anga
oime Tupão Ka’akupépe ha upepeve
ojeho opa tendágui poapy jasypokõipe, ojechauka
hagua jerovia ha mborayhu Tupãsyme
• KA,A
Peteî áraje Ñande Ru ou tujamíramo oguatávo
yvy ape ári ha ikane’ômarô oheka peteî ogami
opytu’u haĝua.
Ohohápe, mavave ndoipe’ái chupe hóga rokê.
Maymáva oñembotavypa chugui.
Ipahápe oĝuahê peteî tujami rógape. Upéva
ombohasa chupe hógape, ome’ê chupe y ha
tembi’u ha okemi haĝua avei ome’ê chupe. Upe
tujami oikóje itajýra ndive ha mokôive
oñangareko porâ Ñande Ru rehe
• Ohecharamógui tujami ha tajýra reko marangatu,
Ñande Ru ojevývo yvágape omoheñóije yvy ári
tujami róga korapýpe peteî ka’avo pyahu.
• Upéi oĝuahêkuri tujami rendápe Ñande Ru
remimbou; ombo’eva’ekue tujami ha tajýrape
mba’éichapa oipuru’arâ ka’avo pyahu,
ombohérava ka’a, opytáva mokôivéva poguýpe.
Kurusu Isabel
Oiko ndaje ñorãirõ guasu aja, Cerro Corápe. Upe peve
oguahê peteî kuñakarai hérava Isabel ha imembykuña’i
Hetaiterei oî omanóva upe ñorãirõme, mbovy tekove
opyta, umíva apytépe oî Isabel ha imembykuña’i, avei
kuimba’e ha kuña iñembyahýi ha ijy’ uheijoáva.
Péicha, oîháicha, oñepyrû oipykúi tape oguahê
haguãicha Concepción peve, opytáva 50 légua upégui.
Pe tapére heta oî ho’ava kane’ogui, oî avei omanóva
y’ uhéi ha ñembyahýigui.
Pe tendápe omohenda hikuái peteî kurusu
ha oñemombe’u upe araite guive
oipytyvõha opavave umi ojeroviávape hese.
Mitos y Leyendas del Paraguay

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Cultura chimú
Cultura chimúCultura chimú
Cultura chimúkamiloncha
 
2 la cultura chavin triptico
2 la cultura chavin triptico2 la cultura chavin triptico
2 la cultura chavin tripticoFredy Cusi Laura
 
El ecosistema explicado para niños.
El ecosistema explicado para niños.El ecosistema explicado para niños.
El ecosistema explicado para niños.danibarbero86
 
Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.
Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.
Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.ANGELICAMARIABENAVEN
 
12 guarani ñe'e regional ytusaingo - tero segunda parte
12 guarani ñe'e   regional ytusaingo - tero segunda parte12 guarani ñe'e   regional ytusaingo - tero segunda parte
12 guarani ñe'e regional ytusaingo - tero segunda parteRegional Ytusaingo
 
El tahuantinsuyo ppt
El   tahuantinsuyo pptEl   tahuantinsuyo ppt
El tahuantinsuyo pptFRANCESCA1211
 
La leyenda de los hermanos ayar
La leyenda de los hermanos ayarLa leyenda de los hermanos ayar
La leyenda de los hermanos ayarjulinhosce
 
Ancash y sus manifestaciones culturales....
Ancash y sus manifestaciones culturales....Ancash y sus manifestaciones culturales....
Ancash y sus manifestaciones culturales....alvitanny
 

La actualidad más candente (20)

Biografía de los heroes del peru
Biografía de los heroes del peruBiografía de los heroes del peru
Biografía de los heroes del peru
 
Trabajos con coco
Trabajos con cocoTrabajos con coco
Trabajos con coco
 
Cruz de motupe
Cruz de motupeCruz de motupe
Cruz de motupe
 
54. el chamalongo
54. el chamalongo54. el chamalongo
54. el chamalongo
 
Cultura chimú
Cultura chimúCultura chimú
Cultura chimú
 
2 la cultura chavin triptico
2 la cultura chavin triptico2 la cultura chavin triptico
2 la cultura chavin triptico
 
FECHAS CIVICAS.docx
FECHAS CIVICAS.docxFECHAS CIVICAS.docx
FECHAS CIVICAS.docx
 
El ecosistema explicado para niños.
El ecosistema explicado para niños.El ecosistema explicado para niños.
El ecosistema explicado para niños.
 
Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.
Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.
Las leyendas de Manco Capac y Mama Ocllo, Los hermanos Ayar y Ollantay.
 
CULTURA CARAL
CULTURA CARALCULTURA CARAL
CULTURA CARAL
 
PROVINCIA DE CHINCHA
PROVINCIA DE CHINCHAPROVINCIA DE CHINCHA
PROVINCIA DE CHINCHA
 
12 guarani ñe'e regional ytusaingo - tero segunda parte
12 guarani ñe'e   regional ytusaingo - tero segunda parte12 guarani ñe'e   regional ytusaingo - tero segunda parte
12 guarani ñe'e regional ytusaingo - tero segunda parte
 
Libro de quechua con traduccion
Libro de quechua con traduccionLibro de quechua con traduccion
Libro de quechua con traduccion
 
El tahuantinsuyo ppt
El   tahuantinsuyo pptEl   tahuantinsuyo ppt
El tahuantinsuyo ppt
 
Resumen de la Megafauna
Resumen de la MegafaunaResumen de la Megafauna
Resumen de la Megafauna
 
Constitución Política del Perú para niños
Constitución Política del Perú para niñosConstitución Política del Perú para niños
Constitución Política del Perú para niños
 
La leyenda de los hermanos ayar
La leyenda de los hermanos ayarLa leyenda de los hermanos ayar
La leyenda de los hermanos ayar
 
EL TAOISMO
EL TAOISMOEL TAOISMO
EL TAOISMO
 
Comida típica de cuenca
Comida típica de cuencaComida típica de cuenca
Comida típica de cuenca
 
Ancash y sus manifestaciones culturales....
Ancash y sus manifestaciones culturales....Ancash y sus manifestaciones culturales....
Ancash y sus manifestaciones culturales....
 

Similar a Mitos y Leyendas del Paraguay

Trabajo practico guarani
Trabajo practico guaraniTrabajo practico guarani
Trabajo practico guaranibeto1912
 
11 Guarani ñEe Regional Ytusaingo Tero Primera Parte
11 Guarani ñEe   Regional Ytusaingo   Tero  Primera Parte11 Guarani ñEe   Regional Ytusaingo   Tero  Primera Parte
11 Guarani ñEe Regional Ytusaingo Tero Primera ParteRegional Ytusaingo
 
Planificación Corpus Quechua
 Planificación Corpus Quechua  Planificación Corpus Quechua
Planificación Corpus Quechua Marcos Luk'aña
 
1tradicional ejiogbe
1tradicional ejiogbe 1tradicional ejiogbe
1tradicional ejiogbe Mase Lobe
 
Tavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómez
Tavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómezTavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómez
Tavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómezferfle
 
6tradicional oworin
6tradicional  oworin6tradicional  oworin
6tradicional oworinMase Lobe
 
198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen
198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen
198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacenFeduPel
 
Tavarandu angapykua rehegua
Tavarandu angapykua reheguaTavarandu angapykua rehegua
Tavarandu angapykua reheguaferfle
 
Qawaq 21
Qawaq 21Qawaq 21
Qawaq 21QAWAQ
 
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq I
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq IImaymanata qhichwapi ñawirikunapaq I
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq IJuan Revollo Valencia
 
4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob
4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob
4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoobSupervisión 405
 
Seis cuentos de y en lenguas indígenas
Seis cuentos de  y en lenguas indígenasSeis cuentos de  y en lenguas indígenas
Seis cuentos de y en lenguas indígenasEsperanza Sosa Meza
 

Similar a Mitos y Leyendas del Paraguay (20)

Trabajo practico guarani
Trabajo practico guaraniTrabajo practico guarani
Trabajo practico guarani
 
11 Guarani ñEe Regional Ytusaingo Tero Primera Parte
11 Guarani ñEe   Regional Ytusaingo   Tero  Primera Parte11 Guarani ñEe   Regional Ytusaingo   Tero  Primera Parte
11 Guarani ñEe Regional Ytusaingo Tero Primera Parte
 
Planificación Corpus Quechua
 Planificación Corpus Quechua  Planificación Corpus Quechua
Planificación Corpus Quechua
 
1 odu de eji ogbe
1 odu de eji ogbe1 odu de eji ogbe
1 odu de eji ogbe
 
1tradicional ejiogbe
1tradicional ejiogbe 1tradicional ejiogbe
1tradicional ejiogbe
 
Yucatec Maya - The Book of Prophet Zephaniah.pdf
Yucatec Maya - The Book of Prophet Zephaniah.pdfYucatec Maya - The Book of Prophet Zephaniah.pdf
Yucatec Maya - The Book of Prophet Zephaniah.pdf
 
Tavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómez
Tavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómezTavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómez
Tavarandu angapykua rehegua carrizosa-coscia-gómez
 
6tradicional oworin
6tradicional  oworin6tradicional  oworin
6tradicional oworin
 
6 odù de òwónrín
6 odù de òwónrín6 odù de òwónrín
6 odù de òwónrín
 
198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen
198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen
198982962 rogacion-diferentes-y-odun-donde-nacen
 
Yucatec Maya - The Protevangelion.pdf
Yucatec Maya - The Protevangelion.pdfYucatec Maya - The Protevangelion.pdf
Yucatec Maya - The Protevangelion.pdf
 
Yucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdf
Yucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdfYucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdf
Yucatec Maya - The First Gospel of the Infancy of Jesus Christ.pdf
 
Tavarandu angapykua rehegua
Tavarandu angapykua reheguaTavarandu angapykua rehegua
Tavarandu angapykua rehegua
 
The Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdf
The Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdfThe Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdf
The Book of Prophet Habakkuk-Yucatec Maya.pdf
 
Qawaq 21
Qawaq 21Qawaq 21
Qawaq 21
 
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq I
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq IImaymanata qhichwapi ñawirikunapaq I
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq I
 
4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob
4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob
4029 el calendario_maya_u_tsolkiin_maayaaoob
 
Espiritualidad y cosmovisión mapuche
Espiritualidad y cosmovisión mapucheEspiritualidad y cosmovisión mapuche
Espiritualidad y cosmovisión mapuche
 
Seis cuentos de y en lenguas indígenas
Seis cuentos de  y en lenguas indígenasSeis cuentos de  y en lenguas indígenas
Seis cuentos de y en lenguas indígenas
 
4 odù de òdí
4 odù de òdí4 odù de òdí
4 odù de òdí
 

Último

ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...
ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...
ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...JAVIER SOLIS NOYOLA
 
Identificación de componentes Hardware del PC
Identificación de componentes Hardware del PCIdentificación de componentes Hardware del PC
Identificación de componentes Hardware del PCCesarFernandez937857
 
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfSELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfAngélica Soledad Vega Ramírez
 
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMarjorie Burga
 
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDADCALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDADauxsoporte
 
GLOSAS Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docx
GLOSAS  Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docxGLOSAS  Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docx
GLOSAS Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docxAleParedes11
 
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptxRegistro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptxFelicitasAsuncionDia
 
RETO MES DE ABRIL .............................docx
RETO MES DE ABRIL .............................docxRETO MES DE ABRIL .............................docx
RETO MES DE ABRIL .............................docxAna Fernandez
 
Heinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativo
Heinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativoHeinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativo
Heinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativoFundación YOD YOD
 
OLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptx
OLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptxOLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptx
OLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptxjosetrinidadchavez
 
2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf
2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf
2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdfBaker Publishing Company
 
Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...
Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...
Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...Carlos Muñoz
 
DE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.ppt
DE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.pptDE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.ppt
DE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.pptELENA GALLARDO PAÚLS
 
DECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADO
DECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADODECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADO
DECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADOJosé Luis Palma
 
EXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptx
EXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptxEXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptx
EXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptxPryhaSalam
 
EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA en la vida.
EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA  en la vida.EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA  en la vida.
EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA en la vida.DaluiMonasterio
 
programa dia de las madres 10 de mayo para evento
programa dia de las madres 10 de mayo  para eventoprograma dia de las madres 10 de mayo  para evento
programa dia de las madres 10 de mayo para eventoDiegoMtsS
 

Último (20)

ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...
ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...
ACERTIJO DE LA BANDERA OLÍMPICA CON ECUACIONES DE LA CIRCUNFERENCIA. Por JAVI...
 
Identificación de componentes Hardware del PC
Identificación de componentes Hardware del PCIdentificación de componentes Hardware del PC
Identificación de componentes Hardware del PC
 
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfSELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
 
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
 
Presentacion Metodología de Enseñanza Multigrado
Presentacion Metodología de Enseñanza MultigradoPresentacion Metodología de Enseñanza Multigrado
Presentacion Metodología de Enseñanza Multigrado
 
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDADCALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
 
GLOSAS Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docx
GLOSAS  Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docxGLOSAS  Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docx
GLOSAS Y PALABRAS ACTO 2 DE ABRIL 2024.docx
 
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptxRegistro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptx
 
RETO MES DE ABRIL .............................docx
RETO MES DE ABRIL .............................docxRETO MES DE ABRIL .............................docx
RETO MES DE ABRIL .............................docx
 
Heinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativo
Heinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativoHeinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativo
Heinsohn Privacidad y Ciberseguridad para el sector educativo
 
OLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptx
OLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptxOLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptx
OLIMPIADA DEL CONOCIMIENTO INFANTIL 2024.pptx
 
2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf
2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf
2024 - Expo Visibles - Visibilidad Lesbica.pdf
 
Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...
Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...
Plan Refuerzo Escolar 2024 para estudiantes con necesidades de Aprendizaje en...
 
DE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.ppt
DE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.pptDE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.ppt
DE LAS OLIMPIADAS GRIEGAS A LAS DEL MUNDO MODERNO.ppt
 
DECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADO
DECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADODECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADO
DECÁGOLO DEL GENERAL ELOY ALFARO DELGADO
 
EXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptx
EXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptxEXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptx
EXPANSIÓN ECONÓMICA DE OCCIDENTE LEÓN.pptx
 
EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA en la vida.
EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA  en la vida.EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA  en la vida.
EXPECTATIVAS vs PERSPECTIVA en la vida.
 
programa dia de las madres 10 de mayo para evento
programa dia de las madres 10 de mayo  para eventoprograma dia de las madres 10 de mayo  para evento
programa dia de las madres 10 de mayo para evento
 
Power Point: "Defendamos la verdad".pptx
Power Point: "Defendamos la verdad".pptxPower Point: "Defendamos la verdad".pptx
Power Point: "Defendamos la verdad".pptx
 
Defendamos la verdad. La defensa es importante.
Defendamos la verdad. La defensa es importante.Defendamos la verdad. La defensa es importante.
Defendamos la verdad. La defensa es importante.
 

Mitos y Leyendas del Paraguay

  • 2. • Un mito es un relato tradicional que se refiere a acontecimientos prodigiosos, protagonizados por seres sobrenaturales o extraordinarios, tales como dioses, semidioses, héroes, monstruos o personajes fantásticos. • Mombe’upy - leyenda: ha’e umi mombe’u ohechaukáva táva arandu, katuetei ñamomorã, ha ñanemomba’embyasýva. Mombe’upy ñemopyenda mba’e oikova’ekue ymave añetehápe, ha iñambue ohóvo oñemombe’uhápe, oñenohê térã oñemoîve
  • 3.
  • 4. • El origen de la mitología Guaraní se remonta al encuentro de Tau y keraná. Taú era un espíritu, Keraná era una niña de extraordinaria belleza que se pasaba los días durmiendo, por eso le pusieron por nombre Keraná (dormilona) y era la simpática personificación de la tribu. Taú se había enamorado de la joven doncella y pretendiendo conquistarla se había transformado en un apuesto joven. Al séptimo día consecutivo de sus visitas intenta raptar a la niña interviniendo Angatupyry (espíritu del bien), para evitar tan triste suceso. Este se traba en lucha con Taú durante siete días, pero las artimañas del mal pretendiente hacen que logre ventaja, dándose por vencido Angatupyry, maléfico.
  • 5. • Taú ya dueño de la situación procede a raptar a keraná, lo cual causa profunda tristeza e indignación en el clan de nuestros primigenios antepasados pidiendo castigo ejemplar al raptor. Angatupyry hace de Taú objeto de una terrible maldición según la cual todos sus hijos se convertirán en monstruos. Así nacieron sucesivamente: Tejú Jagua; Mboi-Tu’î, Moñai, Jasyjatere, Kurupí, Ao Ao y finalmente Luisón. Todos ellos nacidos a destiempo (sietemesinos).
  • 6. • Al sobrevenir el último de estos engendros con la aparición del séptimo monstruo, surge en los cielos (como una advertencia de que los hombres deberán cuidarse de estos duendes) la conformación estelar de Las Siete Cabrillas, pertenecientes a las constelaciones del hemisferio sur. También en ese momento surgieron los azotes de la humanidad (que son siete) en sus categorías diversas; entre ellas se encuentran las siete grandes penas: el miedo, el dolor, el llanto, el hambre, la sed, la enfermedad y la muerte.
  • 7. • Y entre otras más siete, tenemos las que causan grandes aflicciones a la humanidad entera: la injusticia, el robo, la miseria, las pestes, el terremoto, el incendio y la guerra. Estas son, en síntesis, las desgracias que significan la presencia sobre la tierra de los siete monstruos engendrados por Taú Y KERANA
  • 8. • 1) Teju Jagua: Hete ojogua umi teju tuichávape, ha oguereko pokõi jagua akã. Kóva ha’e Tau ha Kerana memby ypykue. Hete tuichágui ndaikatúi oipuru mbarete oguerekóva. Okaru yvakuéra, eirete oguerúva chupe ipehẽngue Jasy Jatere.
  • 9. • 2) Mbói Tu’ĩ: Kóva ha’e Tau ha Kerana memby mokõiha, hete mbói ha iñaka tu’ĩ. Oje’émi hese Ha’eha mba’e he’õ rerekuára. Avei ha’e pira, mbusu, ysapy ha yvoty ñangarekohára.
  • 10. 3) Moñái: Kóva hina Tau ha Kerana memby mbohapyha. Ñu ha yvytu jára, ipokovívare ha mondaháre oñangareko ha oipytyvõ. Omondáva omono’õ Cerro Yyytykuápe, ko’ağa hérava Cerro Kavaju Atyrápe. Avare Tume ohapyva’ekue itakuápe ha upe guive opyta héra Moñaikuare.
  • 11. *4) Jasy Jatere: Kóva hina Tau ha Kerana memby irundyha. Ko mitã’i yvágaicha hesa hovy asy ha kuarahy mimbícha iñakãrague sa’yju. Oğuahẽvo asajepyte ndaje osẽ omosarambi mborayhu ha tetia’e. *Oje’e hese opívo oguataha ha oguerekoha ipópe ka’a rakã pehẽngue ome’ẽva ichupe mba’ekuaaita. Oipurúva oguerokañy hağua mitã oguaraháva ipehẽngue Ao-Ao.
  • 12. • 5) Kurupi: Kóva hina Tau ha Kerana memby poha. Karia’y karape oikóva asajepyte ka’aguýre • ñemiháme. Oikóje ohapera’arõ mitãkuña osẽva asajerei hógagui, Kurupi ojuráne katuete ha ogueraha • ka’aguy hesakãhápe kapi’ipe rovyũ ha hyakuãvureíva ári orairõ ombotarova térã ojuka peve.
  • 13. 6) Ao Ao: Kóva hina Tau ha Kerana memby poteĩha. Oje’e Ao Ao oikoha kure ka’aguýramo ha ijatyha hendivekuéra; oiko hağua oñondive kuimba’e ro’o rapykuéri. Ndaje kuimba’ekuéra ojehekýi hağua Ao Aógui, ojupí yvyra raka rehe; ha upéicha jave Ao Ao ojo’o yvy ha oity yvyra, ho’u hağua kuimba’e.
  • 14. • 7) Luisõ: kóva hina Tau ha Kerana memby pokõiha. Ojogua peteĩ jaguápe; ivai, hesa vera ha iñakãguasu. Pyharepyte vove oho ojapajeréi te’ongue ári, upévare hesa’yju ha ine. Oĩramo kuña imembýva pokõi kuimba’e, pe ipahaguéva ha’eva’erã katuete Luisõ. Pyhare reñandúramo oñarõva ha opoko nde py ipo ro’ysãme, ha’e Luisõ nemomarandúva nde ára paha
  • 15. Tava Tovatime oiko’akue petei ñande ypykuéra hérava Hose ava guaraní oñemongaraiva’ekue. Ha’e ojapo ta’anga tupãope guarã. Petei jey oho yvyra rekávo ka’aguýpe. Upépe osê chupe guaikurukuéra, kyhyjepópe oñani pe ka’aguy mbytére oikuaágui ko’ava ndohayhuiha chupe. Guaikurukuéra ohupytypotoaite jave ojuka haguã Hosépe, kova oñemoi petei yvyra poguasu kupépe, oñesu ha oñembo’e tupasýme: -Chemokañymína ko’a guaikuru resa renondégui, aníkena ehejatei che recha hikuái Tupãsymi Leyendas del Paraguay • Tupãsy Ka’akupe Mombe’upy (FOLKLORE)
  • 16. Ase ramo ko’agui tekovére, ajapóta ndéve nera’anga yvyrágui, nemomora haguã opavave oikóva guive ko yvy ape ári. Tupasý ohendu iñe’ê ha umi guaikuru oguahêvo ijypýpe, iñipytûmba ijerére ha ndohechai hikuái moôpa okañy Hose. Ou jevývo Tovatî me, Hose vy’ape omombe’u Pa’ikuerape ojehu’akue chupe ka’aguypýpe, ha mba’épa ojapose oipopepývo Tupãsyme.
  • 17. Pa’ikuera oguerohoryeterei pe ojaposeva ha he’i chupe: -Ejapona mokoi Tupãý ra’anga, petêi tuicháva, tupaópe guãra ha ambue michîvéva, nde rógape guarã. Heta ara ohasa rire pe Tupãsy ra’anga michivéva oguereko’ákue hógape Hose, ojereraha Tupão Ka’akupépe. Ko’ága peve pe ta’anga oime Tupão Ka’akupépe ha upepeve ojeho opa tendágui poapy jasypokõipe, ojechauka hagua jerovia ha mborayhu Tupãsyme
  • 18. • KA,A Peteî áraje Ñande Ru ou tujamíramo oguatávo yvy ape ári ha ikane’ômarô oheka peteî ogami opytu’u haĝua. Ohohápe, mavave ndoipe’ái chupe hóga rokê. Maymáva oñembotavypa chugui. Ipahápe oĝuahê peteî tujami rógape. Upéva ombohasa chupe hógape, ome’ê chupe y ha tembi’u ha okemi haĝua avei ome’ê chupe. Upe tujami oikóje itajýra ndive ha mokôive oñangareko porâ Ñande Ru rehe
  • 19. • Ohecharamógui tujami ha tajýra reko marangatu, Ñande Ru ojevývo yvágape omoheñóije yvy ári tujami róga korapýpe peteî ka’avo pyahu. • Upéi oĝuahêkuri tujami rendápe Ñande Ru remimbou; ombo’eva’ekue tujami ha tajýrape mba’éichapa oipuru’arâ ka’avo pyahu, ombohérava ka’a, opytáva mokôivéva poguýpe.
  • 20. Kurusu Isabel Oiko ndaje ñorãirõ guasu aja, Cerro Corápe. Upe peve oguahê peteî kuñakarai hérava Isabel ha imembykuña’i Hetaiterei oî omanóva upe ñorãirõme, mbovy tekove opyta, umíva apytépe oî Isabel ha imembykuña’i, avei kuimba’e ha kuña iñembyahýi ha ijy’ uheijoáva. Péicha, oîháicha, oñepyrû oipykúi tape oguahê haguãicha Concepción peve, opytáva 50 légua upégui. Pe tapére heta oî ho’ava kane’ogui, oî avei omanóva y’ uhéi ha ñembyahýigui.
  • 21.
  • 22. Pe tendápe omohenda hikuái peteî kurusu ha oñemombe’u upe araite guive oipytyvõha opavave umi ojeroviávape hese.