SlideShare una empresa de Scribd logo
KALLARIY KICHWA SHIMI YACHAY



1. KALLARIY YUYAYTA KUNI.

  (Hago mi presentación)



  Alli tutamanta mashi…………………………………………………

  Ñukapa shutimi kan…………………………………………………

  Ñukaka…………………………………………..llamkani

  Ñukaka………………………………… llamkani




2. NAPAYTA RURANCHIK.

  (Realizamos el saludo)



   Alli tutamanta……………………………………………

  Alli chishi……………………………………………………

  Alli tuta………..……………………………………………

  Alli puncha ……..…………………………………………

  Yupaychani………………………………………………..
3.   NAPAY, RIMANAKUYTAPASH RURANCHIK.

     (Desarrollamos el saludo y la conversación)



     YACHACHIK               YACHAKUK



     YACHACHIK               Alli tutamanta……………..

     YACHAKUK                Alli tutamanta………………

     YACHACHIK               Imanalla kanki

     YACHAKUK                Allillami kani, kikinka

     YACHACHIK               Ñukapash allillami kani.

     YACHAKUK                Maymanta shamunki.

     YACHACHIK               Ñukapa wasimanta shamuni.

     YACHAKUK                Imapak shamunki.

     YACHACHIK               Kikinta yanapankapak shamuni.

     YACHAKUK                Yupaychani yachachik.

     YACHACHIK               Ñukapash kanta yupaychani.



     YACHACHIK, AYLLU MAMAKUPASH

     (Madre de familia y maestra)



     MAMAKU :                Alli tutamanta yachachik.

     YACHACHIK:              Alli tutamanta mamaku
MAMAKU :                    Imanalla kanki

     YACHACHIK:                  Allillami kani kikinka.

     MAMAKU :                    Ñukapash allillami, kani.

     YACHACHIK:                  Ima tukunki

     MAMAKU :                    Ñukapa wawata rikunaman shamuni

     YACHACHIK:                  Yupaychani mamaku.

     MAMAKU:                     Ñukapash yupaychani.




4.   KICHWA LLIKATA YACHANI.

     (Aprendo el Alfabeto kichwa).



     KICHWA LLIKAKA KASHNAMI KAN:

     A, CH, H, I, K, L, LL, M, N, Ñ, P, R, S, SH, T, U, W, Y,

     Kashanami rakirin:



     UYAYWAKUNA: A, I, U.

     (vocales)
UYANTINKUNA: CH, H, K, L, LL, M, N, Ñ, P, R, S, SH, T, W, Y.

     (Consonantes).



5.   KAY SHIMIKUNA KILLKANATA YACHANI.

     (Aprendo a escribir estas palabras)



     ÑAWPA KILLKA                   KUNAN KILLKANA

     Aicha                          aycha

     Sauna                          sawna

     Tamia                          tamya

     Wauki                          wawki

     Taita                          tayta

     Kausai                         kawsay

     Tauri                          tawri

     Tauka                          tawka

     chaupi                         chawpi

     ñaupa                          ñawpa

     apiu                           apyu

     maitu                          maytu

     mauka                          mawka

     paipa                          paypa

     kaina                          kayna
ishkai                       ishkay

       yuyai                        yuyay

       muskui                       muskuy

       yachai                       yachay

       kausaipura                   kawsaypura (intercultural)



6. SHUTIKUNATA YACHANI.

       (Aprendo los sustantivos).



6.1.      KIKIN SHUTI

       ( Sustantivo propio)

       Kay shutikunata riksini:

       Chimborazo                   María

       Colta                        Chambo

       Cotopaxi                     Carlos

       Sisa                         Toa.

       Inti                         Nina

       Shuyana                      Tupak

       Puruhá                       Tzalarón



       SHINAMI RIMANA:
Chimborazo marka

       Colta kiti

       Cotopaxi marka

       Sisa warmi

       Inti kuytsa

       Shuyana wawa

       Puruhá kawsaymarka (Nacionalidad Puruhá)

       Toa wamra

       Nina warmi

       Tupak runa

       Tzalarón ayllullakta

       Tzimbuto Quinkahuan ayllullakta

       (Los nombres propios y lugares históricos se escriben respetando su
       origen).

6.2.      YANKA SHUTI.

          (Sustantivo común).



          KAY SHUTIKUNATA RIKSINI.



          yaku                  yura                   allpa

          wakra                 rumi                   wiwika

          sacha                 urpi                   atallpa
chantasu   apyu          kuchi

yura       sisa          muru

misi       hampatu       chuchi

kuy        muyu          ukucha

urku       wallinku      allku

llakta     ayllullakta   kiti

kamu       sara          tanta

uma        chaki         maki

ñawi       kunka         shimi

wiksa      rinrin        ruka

llachu     kaspi         marka

muchiku    wara          ruwana

kulta      kipi          kuru

warmi      kari          yaya

mama       hatun yaya    hatun mama

shunku     kuytsa        wamra

manka      anaku         talpa

ushuta     sinka         rikra

sampi      ukku          chupa

sapi       panka         samaytu

chaka      kasha         larka

antawa     runa          wasi
7.     RIMANAKUYTA RURANCHIK

       (Desarrollamos la conversación)



       YACHASHKA SHUTIKUNAWAN              RIMANCHIK.



       INTI                      TUPAK



       TUPAK:                    Inti warmi, mayman rinki.

       INTI :                    Colta kitiman rini.

       TUPAK:                    Imaman.

       INTI:                     Kuchita rantinaman.

       TUPAK:                    Tantata apamunki.

       INTI:                     aparishkami shamusha.




8.       SHUTILLIKUNATA YACHANI.

         (Aprendo los adjetivos)

8.1.      IMASHINA SHUTILLIKUNA

          (Adjetivos calificativos)
hatun                wira                    uchilla

         sinchi              irki                     chuya

         kunuk               mishki                   chiri

         puka                yana                     yurak

         ruku                paya                     mawka

         sanpa               hutu                     millay

         suni                amsa                     uki

         killu               maywa                    alli

         sumak               chakishka                mushuk

         achik               llanpu                   yurak

         chusu               pusu                     killu



IMASHINA SHUTILLIWAN YUYAYKIKUNATA RURANI.

(Realizo frases cortas con adjetivos calificativos)

   ……………………kuchi                      …………………….misi

   ……………………chupa                      …………………….wasi

   ……………………tuta                       …………………….runa

   ……………………yura                       …………………….manka

   ……………………sisa                       …………………….wawa

   ……………………kaspi                      …………………….puncha

   ……………………sara                       …………………….tuta

   ……………………wara                       …………………….rumi
……………………chantasu              …………………….talpa

       ……………………anaku                 …………………….wiwika.



8.2.     KIKINYACHIK SHUTILLIKUNA

         (Adjetivos posesivos)



         Ñukapa                      Mio (mi)

         Kanpa                       tuyo (tu)

         Kikinpa                     suyo (su)

         Ñukanchipa                  Nuestro/a

         Kankunapa                   vuestro/a

         Kikinkunapa                 sus( de ustedes)

         Paykunapa                   sus (de ellos/as)



         KIKINYACHIK    SHUTILLIWAN       YUYAYKIKUNATA    RURANI.

         (Realizo frases cortas con adjetivos posesivos)



         ………………………….wasi                   ………………………..mama

         ………………………….allku                  …………………..hatun yaya

         ………………………….allpa                  ………………………..samaytu

         ………………………….wakra                  ………………………..wallinku

         ………………………….ushuta                 ………………………..ayllu
8.3.     RIKUCHIK SHITILLIKUNA.

         (Adjetivos demostrativos)

         Kay                         este, esta

         Chay                        Ese, esa, aquel, aquella



       RIKUCHIK SHUTILLIWAN YUAYAYKIKUNATA RURANI.

   (Realizo frases cortas con adjetivos demostrativos)

         …………warmi            ……………atallpa

         …………runa             ……………mashi

         …………wanra            …………..yura

         …………raymi            ……………kuytsa

         ……….. urku           …………..yachachik .




8.4.     YUPAY    SHUTILLIKUNA:

         (adjetivos numerales)

8.4.1.   YUPAYKUNA.

         shuk                 chunka                    patsak

         ishkay               ishkay chunka             ishkay patsak

         kimsa                kimsa chunka              kimsa patsak

         chusku               chusku chunka             chusku patsak
pichka                pichka chunka          pichka patsak

     sukta                 sukta chunka           sukta patsak

     kanchis               kanchis chunka         kanchis patsak

     pusak                 pusak chunka           pusak patsak

     iskun                 iskun chunka           iskun patsak



     YUPAY SHUTILLIWAN YUYAYKIKUNATA RURANI.

     (Hago frases cortas con adjetivos demostrativos)



     ………………chunka wiwika.

     ………………chunka shuk yachakuk.

     ……………………..misi

     Pusak………………………wakra.

     ……………………..kuchi.

     ……………………..atallpa.

     Ishkay……………………..wamra.

     Iskay patsak……………………..yachachik.



9. IMACHIUKKUNATA        YACHANI.

  (Aprendo los verbos)

  Kaykunami kan:

  llamkana                      yachachina
ruruna                      killkakatina

   rimana                      llullana

   charina                     hampina

   killkana                    yanuna

   sirana                      tarpuna

   rikuna                      pakina

   kayana                      chayana

   awana                       munana

   purina                      kuchuna

   akllana                     wakana

   puchkana                    michina

   tikrana                     chapuna

   apamuna                     shamuna

   katuna                      rantina

   mikuna                      lluchuna

   charina                     kuyana

   kaspana                     wañuchina



9.1.   HUNINATA    YACHANA

       ( Aprendo a conjugar)



       KUYANA IMACHIKTA HUNISHA
RUNA SHUTI      KUNAN              YALLISHKA        SHAMUK
RANTIKUNA       PACHA              PACHA            PACHA
(Pronombres     (presente)         (pasado)         (futuro)
personales)
Ñuka            Kuyani             Kuyarkani        Kuyasha
Kan-kikin       kuyanki            kuyarkanki       Kuyanki
Pay             kuyan              Kuyarka          Kuyanka
Ñukanchik       kuyanchik          kuyarkanchik     Kuyashun
Kankuna-        kuyankichik        kuyarkankichik   Kuyankichik
kikinkuna
paykuna         kuyankuna          kuyarkakuna      Kuyankakuna


IMACHIKWAN YUYAYKIKUNATA RURANI.

(Hago frases cortas con verbos).



Pusu kuchita ………………………………

Yana wakrata …………………………….

Hatun yurata ………………………………

Uchilla wallinkuta………………………..

Irki   misita …………………………………….

Yurak wakrata ………………………………

Ishkay apyuta ……………………………….

Kimsa chunka wakrata …………..……

Kay wawata ……………………………………

Chay warmita..…………………………………
Patsak atallpata ….………………………………

         Chunka shuk kuchita………………………………….………………

         Sumak chakrapi..……………………………………….………………

         Ñukapa allpapi………………………………………….………………

         Killu sarata… …………………………………

         Kikinpa ushushita.……………………………

         Sumak wasita….…………………………………

         Mishki tantata…………………………………..

         Chuya yakuta……………………………………



10.   YACHASHKA SHIMIKUNAWAN RIMACHIK.

      (Con las palabras conocidas, desarrollamos la conversación).



      WARMI                          KUSA




      KUSA:       Warmiku, Riobamba llaktaman haku.

      WARMI:      Imapak

      KUSA:       Mishki, tanta, kachi, wira, sarata rantinaman.

      WARMI:      allimi kan

      KUSA:       achka kullkitami apana kanchik.

      WARMI:      Imapishi tikrashun.
KUSA:        José mashipa antawapimi tikrashun.




KARI YACHACHIK          WARMI YACHACHIK




WARMI YACHACHIK:        Yaya Luis mayman rikunki

KARI YACHACHIK:         Colta Monjas ayllullaktapi yachachinaman
                        rikuni.

WARMI YACHACHIK:        Allimi kan

KARI YACHACHIK:         kikinka



WARMI YACHACHIK :       Ñukapash Lote 4 ayllullaktapi
                        yachachachinaman rikuni

KARI YACHACHIK:         Allimi kan utka tikranki.




Mashi Raul Yungan

YACHACHIK.
Kichwa nivel 1

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año
(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año
(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año
Bachy Gómez
 
Revista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishun
Revista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishunRevista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishun
Revista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishun
María Venancia Yamberla Morán
 
ALANKAR.pptx
ALANKAR.pptxALANKAR.pptx
ALANKAR.pptx
NaveenYadav585523
 
La quena
La quenaLa quena
La quena
henry_florian
 
Lingüística Comparativa Quechua
Lingüística Comparativa QuechuaLingüística Comparativa Quechua
Lingüística Comparativa Quechua
Marcos Luk'aña
 
Lengua quechua
Lengua quechuaLengua quechua
Lengua quechua
Susana Arins
 
Música de Japón
Música de JapónMúsica de Japón
Música de Japón
Ramón López Martínez
 
Instrumentos Andinos.
Instrumentos Andinos.Instrumentos Andinos.
Instrumentos Andinos.
Diego Contreras Romero
 
PPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptx
PPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptxPPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptx
PPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptx
LudwingMonterola1
 
Origen e historia del quechua
Origen e historia del quechuaOrigen e historia del quechua
Origen e historia del quechua
DianaFlores273
 
Romantism
RomantismRomantism
Romantism
mumthazmaharoof
 
PPT Modulo 5 quechua.pptx
PPT Modulo 5 quechua.pptxPPT Modulo 5 quechua.pptx
PPT Modulo 5 quechua.pptx
MA Moto
 
PPt on Ras Hindi grammer
PPt on Ras Hindi grammer PPt on Ras Hindi grammer
PPt on Ras Hindi grammer
amarpraveen400
 
Huari, Quechua: productos alimenticios
Huari, Quechua: productos alimenticiosHuari, Quechua: productos alimenticios
Huari, Quechua: productos alimenticios
Bethsy Sotelo Morales
 
हिन्दी व्याकरण
हिन्दी व्याकरणहिन्दी व्याकरण
हिन्दी व्याकरण
Chintan Patel
 
Acróstico en quechua mamitaypaq celia covarrubias
Acróstico en quechua  mamitaypaq celia covarrubiasAcróstico en quechua  mamitaypaq celia covarrubias
Acróstico en quechua mamitaypaq celia covarrubias
Elsa Covarrubias
 
atma nirupana concept.pptx
atma nirupana concept.pptxatma nirupana concept.pptx
atma nirupana concept.pptx
shruthipanambur
 
Ppt incas 1
Ppt incas 1Ppt incas 1
Ppt incas 1
Andrea Carvajal
 
Sasasruthi- Emilia sonchifolia
Sasasruthi- Emilia sonchifoliaSasasruthi- Emilia sonchifolia
Sasasruthi- Emilia sonchifolia
Jo Ann Wilfred Sam
 
Vocabulario Comparativo Quechua Ecuador & Ancash
Vocabulario Comparativo Quechua Ecuador & AncashVocabulario Comparativo Quechua Ecuador & Ancash
Vocabulario Comparativo Quechua Ecuador & Ancash
Marcos Luk'aña
 

La actualidad más candente (20)

(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año
(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año
(Quechua) Clase 7: Partes del cuerpo humano, estaciones del año
 
Revista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishun
Revista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishunRevista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishun
Revista Wiñay Kawsay Edicion 100: Sinchiyarishpa ñawpaman katishun
 
ALANKAR.pptx
ALANKAR.pptxALANKAR.pptx
ALANKAR.pptx
 
La quena
La quenaLa quena
La quena
 
Lingüística Comparativa Quechua
Lingüística Comparativa QuechuaLingüística Comparativa Quechua
Lingüística Comparativa Quechua
 
Lengua quechua
Lengua quechuaLengua quechua
Lengua quechua
 
Música de Japón
Música de JapónMúsica de Japón
Música de Japón
 
Instrumentos Andinos.
Instrumentos Andinos.Instrumentos Andinos.
Instrumentos Andinos.
 
PPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptx
PPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptxPPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptx
PPT - LOS SUSTANTIVOS EN QUECHUA - VII CICLO.pptx
 
Origen e historia del quechua
Origen e historia del quechuaOrigen e historia del quechua
Origen e historia del quechua
 
Romantism
RomantismRomantism
Romantism
 
PPT Modulo 5 quechua.pptx
PPT Modulo 5 quechua.pptxPPT Modulo 5 quechua.pptx
PPT Modulo 5 quechua.pptx
 
PPt on Ras Hindi grammer
PPt on Ras Hindi grammer PPt on Ras Hindi grammer
PPt on Ras Hindi grammer
 
Huari, Quechua: productos alimenticios
Huari, Quechua: productos alimenticiosHuari, Quechua: productos alimenticios
Huari, Quechua: productos alimenticios
 
हिन्दी व्याकरण
हिन्दी व्याकरणहिन्दी व्याकरण
हिन्दी व्याकरण
 
Acróstico en quechua mamitaypaq celia covarrubias
Acróstico en quechua  mamitaypaq celia covarrubiasAcróstico en quechua  mamitaypaq celia covarrubias
Acróstico en quechua mamitaypaq celia covarrubias
 
atma nirupana concept.pptx
atma nirupana concept.pptxatma nirupana concept.pptx
atma nirupana concept.pptx
 
Ppt incas 1
Ppt incas 1Ppt incas 1
Ppt incas 1
 
Sasasruthi- Emilia sonchifolia
Sasasruthi- Emilia sonchifoliaSasasruthi- Emilia sonchifolia
Sasasruthi- Emilia sonchifolia
 
Vocabulario Comparativo Quechua Ecuador & Ancash
Vocabulario Comparativo Quechua Ecuador & AncashVocabulario Comparativo Quechua Ecuador & Ancash
Vocabulario Comparativo Quechua Ecuador & Ancash
 

Similar a Kichwa nivel 1

Actividades modulo iv
Actividades modulo ivActividades modulo iv
Actividades modulo iv
Edilberto Quispe
 
Canciones de achahala
Canciones de achahalaCanciones de achahala
Canciones de achahala
HUGO JESUS CUTIRI CHILLIHUANI
 
Qawaq 25
Qawaq 25Qawaq 25
Qawaq 25
QAWAQ
 
QUECHUA
QUECHUAQUECHUA
QUECHUA CUSCO
QUECHUA CUSCOQUECHUA CUSCO
QUECHUA CUSCO
Abraham Vilca Zavala
 
Kichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdf
Kichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdfKichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdf
Kichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdf
marcohidrogogonzales
 
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaqImaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Juan Revollo Valencia
 
Trabajo grupal-de-etnomatematica
Trabajo grupal-de-etnomatematicaTrabajo grupal-de-etnomatematica
Trabajo grupal-de-etnomatematica
Karlos Rivero
 
Item 10 cartilla_aymara
Item 10 cartilla_aymaraItem 10 cartilla_aymara
Item 10 cartilla_aymara
Antonio Tapia
 
Watuchikuna - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechua
Watuchikuna  - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechuaWatuchikuna  - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechua
Watuchikuna - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechua
YaniraCcencho
 
Atuqmantawan wallatamantawan
Atuqmantawan wallatamantawan Atuqmantawan wallatamantawan
Atuqmantawan wallatamantawan
NetMartin2006
 
Qawaq 23
Qawaq 23Qawaq 23
Qawaq 23
QAWAQ
 
08. leccion tiempo pasado
08. leccion  tiempo pasado08. leccion  tiempo pasado
08. leccion tiempo pasado
simeonmatoslermo1
 
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
EberDelacruzIchpas
 
Quechua sesion1 comprension de textos en quechua
Quechua sesion1 comprension de textos en quechuaQuechua sesion1 comprension de textos en quechua
Quechua sesion1 comprension de textos en quechua
Eloy Reyes
 
CHASKASCHAY: Poesía en Quechua
CHASKASCHAY: Poesía en QuechuaCHASKASCHAY: Poesía en Quechua
CHASKASCHAY: Poesía en Quechua
Marcos Luk'aña
 
Cancionero
CancioneroCancionero
Lengua
LenguaLengua
Lengua
EsterRomn
 
KICHWA KAMU.pdf
KICHWA KAMU.pdfKICHWA KAMU.pdf
KICHWA KAMU.pdf
stalin cerda
 
PRESENTACION TROPICO.pptx
PRESENTACION TROPICO.pptxPRESENTACION TROPICO.pptx
PRESENTACION TROPICO.pptx
MarcelinoMamani6
 

Similar a Kichwa nivel 1 (20)

Actividades modulo iv
Actividades modulo ivActividades modulo iv
Actividades modulo iv
 
Canciones de achahala
Canciones de achahalaCanciones de achahala
Canciones de achahala
 
Qawaq 25
Qawaq 25Qawaq 25
Qawaq 25
 
QUECHUA
QUECHUAQUECHUA
QUECHUA
 
QUECHUA CUSCO
QUECHUA CUSCOQUECHUA CUSCO
QUECHUA CUSCO
 
Kichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdf
Kichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdfKichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdf
Kichwa takiykuna cancionero - quechua amazónico - Inicial (1).pdf
 
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaqImaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
 
Trabajo grupal-de-etnomatematica
Trabajo grupal-de-etnomatematicaTrabajo grupal-de-etnomatematica
Trabajo grupal-de-etnomatematica
 
Item 10 cartilla_aymara
Item 10 cartilla_aymaraItem 10 cartilla_aymara
Item 10 cartilla_aymara
 
Watuchikuna - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechua
Watuchikuna  - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechuaWatuchikuna  - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechua
Watuchikuna - Un recurso para la enseñanza de la oralidad de la lengua quechua
 
Atuqmantawan wallatamantawan
Atuqmantawan wallatamantawan Atuqmantawan wallatamantawan
Atuqmantawan wallatamantawan
 
Qawaq 23
Qawaq 23Qawaq 23
Qawaq 23
 
08. leccion tiempo pasado
08. leccion  tiempo pasado08. leccion  tiempo pasado
08. leccion tiempo pasado
 
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
 
Quechua sesion1 comprension de textos en quechua
Quechua sesion1 comprension de textos en quechuaQuechua sesion1 comprension de textos en quechua
Quechua sesion1 comprension de textos en quechua
 
CHASKASCHAY: Poesía en Quechua
CHASKASCHAY: Poesía en QuechuaCHASKASCHAY: Poesía en Quechua
CHASKASCHAY: Poesía en Quechua
 
Cancionero
CancioneroCancionero
Cancionero
 
Lengua
LenguaLengua
Lengua
 
KICHWA KAMU.pdf
KICHWA KAMU.pdfKICHWA KAMU.pdf
KICHWA KAMU.pdf
 
PRESENTACION TROPICO.pptx
PRESENTACION TROPICO.pptxPRESENTACION TROPICO.pptx
PRESENTACION TROPICO.pptx
 

Más de Gisse Yungan

Unidad 1
Unidad 1Unidad 1
Unidad 1
Gisse Yungan
 
Unidad 1
Unidad 1Unidad 1
Unidad 1
Gisse Yungan
 
PRIMER NIVEL KICHWA
PRIMER NIVEL KICHWAPRIMER NIVEL KICHWA
PRIMER NIVEL KICHWAGisse Yungan
 
Diapositivas nivel 2
Diapositivas  nivel  2Diapositivas  nivel  2
Diapositivas nivel 2Gisse Yungan
 
Diapositivas nivel 2
Diapositivas  nivel  2Diapositivas  nivel  2
Diapositivas nivel 2Gisse Yungan
 
Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1
Gisse Yungan
 
Superacion
SuperacionSuperacion
Superacion
Gisse Yungan
 
Conocimiento ancestral
Conocimiento ancestralConocimiento ancestral
Conocimiento ancestral
Gisse Yungan
 

Más de Gisse Yungan (9)

Unidad 1
Unidad 1Unidad 1
Unidad 1
 
Unidad 1
Unidad 1Unidad 1
Unidad 1
 
Kichwa uta
Kichwa  utaKichwa  uta
Kichwa uta
 
PRIMER NIVEL KICHWA
PRIMER NIVEL KICHWAPRIMER NIVEL KICHWA
PRIMER NIVEL KICHWA
 
Diapositivas nivel 2
Diapositivas  nivel  2Diapositivas  nivel  2
Diapositivas nivel 2
 
Diapositivas nivel 2
Diapositivas  nivel  2Diapositivas  nivel  2
Diapositivas nivel 2
 
Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1
 
Superacion
SuperacionSuperacion
Superacion
 
Conocimiento ancestral
Conocimiento ancestralConocimiento ancestral
Conocimiento ancestral
 

Kichwa nivel 1

  • 1. KALLARIY KICHWA SHIMI YACHAY 1. KALLARIY YUYAYTA KUNI. (Hago mi presentación) Alli tutamanta mashi………………………………………………… Ñukapa shutimi kan………………………………………………… Ñukaka…………………………………………..llamkani Ñukaka………………………………… llamkani 2. NAPAYTA RURANCHIK. (Realizamos el saludo) Alli tutamanta…………………………………………… Alli chishi…………………………………………………… Alli tuta………..…………………………………………… Alli puncha ……..………………………………………… Yupaychani………………………………………………..
  • 2. 3. NAPAY, RIMANAKUYTAPASH RURANCHIK. (Desarrollamos el saludo y la conversación) YACHACHIK YACHAKUK YACHACHIK Alli tutamanta…………….. YACHAKUK Alli tutamanta……………… YACHACHIK Imanalla kanki YACHAKUK Allillami kani, kikinka YACHACHIK Ñukapash allillami kani. YACHAKUK Maymanta shamunki. YACHACHIK Ñukapa wasimanta shamuni. YACHAKUK Imapak shamunki. YACHACHIK Kikinta yanapankapak shamuni. YACHAKUK Yupaychani yachachik. YACHACHIK Ñukapash kanta yupaychani. YACHACHIK, AYLLU MAMAKUPASH (Madre de familia y maestra) MAMAKU : Alli tutamanta yachachik. YACHACHIK: Alli tutamanta mamaku
  • 3. MAMAKU : Imanalla kanki YACHACHIK: Allillami kani kikinka. MAMAKU : Ñukapash allillami, kani. YACHACHIK: Ima tukunki MAMAKU : Ñukapa wawata rikunaman shamuni YACHACHIK: Yupaychani mamaku. MAMAKU: Ñukapash yupaychani. 4. KICHWA LLIKATA YACHANI. (Aprendo el Alfabeto kichwa). KICHWA LLIKAKA KASHNAMI KAN: A, CH, H, I, K, L, LL, M, N, Ñ, P, R, S, SH, T, U, W, Y, Kashanami rakirin: UYAYWAKUNA: A, I, U. (vocales)
  • 4. UYANTINKUNA: CH, H, K, L, LL, M, N, Ñ, P, R, S, SH, T, W, Y. (Consonantes). 5. KAY SHIMIKUNA KILLKANATA YACHANI. (Aprendo a escribir estas palabras) ÑAWPA KILLKA KUNAN KILLKANA Aicha aycha Sauna sawna Tamia tamya Wauki wawki Taita tayta Kausai kawsay Tauri tawri Tauka tawka chaupi chawpi ñaupa ñawpa apiu apyu maitu maytu mauka mawka paipa paypa kaina kayna
  • 5. ishkai ishkay yuyai yuyay muskui muskuy yachai yachay kausaipura kawsaypura (intercultural) 6. SHUTIKUNATA YACHANI. (Aprendo los sustantivos). 6.1. KIKIN SHUTI ( Sustantivo propio) Kay shutikunata riksini: Chimborazo María Colta Chambo Cotopaxi Carlos Sisa Toa. Inti Nina Shuyana Tupak Puruhá Tzalarón SHINAMI RIMANA:
  • 6. Chimborazo marka Colta kiti Cotopaxi marka Sisa warmi Inti kuytsa Shuyana wawa Puruhá kawsaymarka (Nacionalidad Puruhá) Toa wamra Nina warmi Tupak runa Tzalarón ayllullakta Tzimbuto Quinkahuan ayllullakta (Los nombres propios y lugares históricos se escriben respetando su origen). 6.2. YANKA SHUTI. (Sustantivo común). KAY SHUTIKUNATA RIKSINI. yaku yura allpa wakra rumi wiwika sacha urpi atallpa
  • 7. chantasu apyu kuchi yura sisa muru misi hampatu chuchi kuy muyu ukucha urku wallinku allku llakta ayllullakta kiti kamu sara tanta uma chaki maki ñawi kunka shimi wiksa rinrin ruka llachu kaspi marka muchiku wara ruwana kulta kipi kuru warmi kari yaya mama hatun yaya hatun mama shunku kuytsa wamra manka anaku talpa ushuta sinka rikra sampi ukku chupa sapi panka samaytu chaka kasha larka antawa runa wasi
  • 8. 7. RIMANAKUYTA RURANCHIK (Desarrollamos la conversación) YACHASHKA SHUTIKUNAWAN RIMANCHIK. INTI TUPAK TUPAK: Inti warmi, mayman rinki. INTI : Colta kitiman rini. TUPAK: Imaman. INTI: Kuchita rantinaman. TUPAK: Tantata apamunki. INTI: aparishkami shamusha. 8. SHUTILLIKUNATA YACHANI. (Aprendo los adjetivos) 8.1. IMASHINA SHUTILLIKUNA (Adjetivos calificativos)
  • 9. hatun wira uchilla sinchi irki chuya kunuk mishki chiri puka yana yurak ruku paya mawka sanpa hutu millay suni amsa uki killu maywa alli sumak chakishka mushuk achik llanpu yurak chusu pusu killu IMASHINA SHUTILLIWAN YUYAYKIKUNATA RURANI. (Realizo frases cortas con adjetivos calificativos) ……………………kuchi …………………….misi ……………………chupa …………………….wasi ……………………tuta …………………….runa ……………………yura …………………….manka ……………………sisa …………………….wawa ……………………kaspi …………………….puncha ……………………sara …………………….tuta ……………………wara …………………….rumi
  • 10. ……………………chantasu …………………….talpa ……………………anaku …………………….wiwika. 8.2. KIKINYACHIK SHUTILLIKUNA (Adjetivos posesivos) Ñukapa Mio (mi) Kanpa tuyo (tu) Kikinpa suyo (su) Ñukanchipa Nuestro/a Kankunapa vuestro/a Kikinkunapa sus( de ustedes) Paykunapa sus (de ellos/as) KIKINYACHIK SHUTILLIWAN YUYAYKIKUNATA RURANI. (Realizo frases cortas con adjetivos posesivos) ………………………….wasi ………………………..mama ………………………….allku …………………..hatun yaya ………………………….allpa ………………………..samaytu ………………………….wakra ………………………..wallinku ………………………….ushuta ………………………..ayllu
  • 11. 8.3. RIKUCHIK SHITILLIKUNA. (Adjetivos demostrativos) Kay este, esta Chay Ese, esa, aquel, aquella RIKUCHIK SHUTILLIWAN YUAYAYKIKUNATA RURANI. (Realizo frases cortas con adjetivos demostrativos) …………warmi ……………atallpa …………runa ……………mashi …………wanra …………..yura …………raymi ……………kuytsa ……….. urku …………..yachachik . 8.4. YUPAY SHUTILLIKUNA: (adjetivos numerales) 8.4.1. YUPAYKUNA. shuk chunka patsak ishkay ishkay chunka ishkay patsak kimsa kimsa chunka kimsa patsak chusku chusku chunka chusku patsak
  • 12. pichka pichka chunka pichka patsak sukta sukta chunka sukta patsak kanchis kanchis chunka kanchis patsak pusak pusak chunka pusak patsak iskun iskun chunka iskun patsak YUPAY SHUTILLIWAN YUYAYKIKUNATA RURANI. (Hago frases cortas con adjetivos demostrativos) ………………chunka wiwika. ………………chunka shuk yachakuk. ……………………..misi Pusak………………………wakra. ……………………..kuchi. ……………………..atallpa. Ishkay……………………..wamra. Iskay patsak……………………..yachachik. 9. IMACHIUKKUNATA YACHANI. (Aprendo los verbos) Kaykunami kan: llamkana yachachina
  • 13. ruruna killkakatina rimana llullana charina hampina killkana yanuna sirana tarpuna rikuna pakina kayana chayana awana munana purina kuchuna akllana wakana puchkana michina tikrana chapuna apamuna shamuna katuna rantina mikuna lluchuna charina kuyana kaspana wañuchina 9.1. HUNINATA YACHANA ( Aprendo a conjugar) KUYANA IMACHIKTA HUNISHA
  • 14. RUNA SHUTI KUNAN YALLISHKA SHAMUK RANTIKUNA PACHA PACHA PACHA (Pronombres (presente) (pasado) (futuro) personales) Ñuka Kuyani Kuyarkani Kuyasha Kan-kikin kuyanki kuyarkanki Kuyanki Pay kuyan Kuyarka Kuyanka Ñukanchik kuyanchik kuyarkanchik Kuyashun Kankuna- kuyankichik kuyarkankichik Kuyankichik kikinkuna paykuna kuyankuna kuyarkakuna Kuyankakuna IMACHIKWAN YUYAYKIKUNATA RURANI. (Hago frases cortas con verbos). Pusu kuchita ……………………………… Yana wakrata ……………………………. Hatun yurata ……………………………… Uchilla wallinkuta……………………….. Irki misita ……………………………………. Yurak wakrata ……………………………… Ishkay apyuta ………………………………. Kimsa chunka wakrata …………..…… Kay wawata …………………………………… Chay warmita..…………………………………
  • 15. Patsak atallpata ….……………………………… Chunka shuk kuchita………………………………….……………… Sumak chakrapi..……………………………………….……………… Ñukapa allpapi………………………………………….……………… Killu sarata… ………………………………… Kikinpa ushushita.…………………………… Sumak wasita….………………………………… Mishki tantata………………………………….. Chuya yakuta…………………………………… 10. YACHASHKA SHIMIKUNAWAN RIMACHIK. (Con las palabras conocidas, desarrollamos la conversación). WARMI KUSA KUSA: Warmiku, Riobamba llaktaman haku. WARMI: Imapak KUSA: Mishki, tanta, kachi, wira, sarata rantinaman. WARMI: allimi kan KUSA: achka kullkitami apana kanchik. WARMI: Imapishi tikrashun.
  • 16. KUSA: José mashipa antawapimi tikrashun. KARI YACHACHIK WARMI YACHACHIK WARMI YACHACHIK: Yaya Luis mayman rikunki KARI YACHACHIK: Colta Monjas ayllullaktapi yachachinaman rikuni. WARMI YACHACHIK: Allimi kan KARI YACHACHIK: kikinka WARMI YACHACHIK : Ñukapash Lote 4 ayllullaktapi yachachachinaman rikuni KARI YACHACHIK: Allimi kan utka tikranki. Mashi Raul Yungan YACHACHIK.