SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 48
Terminología
Cáncer de mama
Cáncer mamario
Carcinoma ductal o canalicular
Carcinoma lobulillar
CÁNCER
• Las células normales del cuerpo crecen, se dividen en nuevas
células y mueren de manera ordenada.
– Primeros años: división rápida
– Etapa adulta: sólo se dividen células desgastadas o las que están
muriendo.

• Las células se transforman en células cancerosas debido una
alteración en el ADN.
– Puede heredar un ADN dañado
– Alteraciones causadas por errores durante la reproducción de
una célula normal
– Factor del ambiente: fumar cigarrillos.

© 2013 American Cancer Society, Inc. All rights reserved. The American Cancer Society is a qualified 501(c)(3) tax-exempt organization.
• El cáncer se origina cuando las células comienzan a
crecer de manera descontrolada. Debido al crecimiento
sin control de células anormales:
– En lugar de morir, las células cancerosas continúan creciendo y
forman nuevas células anormales.
– Las células cancerosas pueden también invadir o propagarse a
otros tejidos.

© 2013 American Cancer Society, Inc. All rights reserved. The American Cancer Society is a qualified 501(c)(3) tax-exempt organization.
Anatomía de la Mama
Definición
Proliferación acelerada, desordenada y no
controlada de células con genes mutados,
los cuales actúan suprimiendo o estimulando
la continuidad del ciclo celular
pertenecientes a distintos tejidos de una
glándula mamaria.
Epidemiología


La principal causa de muerte en México
oncologicamente en mujeres de 20 y más años es por
cáncer de mama (13.8% en 2011).



2ª causa de muerte a nivel mundial.



Las edades con mayores porcentajes de casos: 50 a 64
años.



Mortalidad de las mujeres adultas: 13.8% de todos los
fallecimientos >20 años.

INSTITUTO NACIONAL DE ESTADÍSTICA Y GEOGRAFÍA; FEBRERO DE 2013
…Epidemiología
Actualmente son más de 25 millones de mujeres de
>25 años.

El

41.3% del total de los casos nuevos ocurren en
mujeres <50 años.

El 40 a 50 % de los casos se diagnostican en estadios
avanzados o diseminados (las posibilidades de
curación y  el costo del tratamiento).

INSTITUTO NACIONAL DE ESTADÍSTICA Y GEOGRAFÍA; FEBRERO DE 2013
Factores de Riesgo
A. familiares

A. personales de
patología mamaria
benigna

A. personales de
cáncer ovárico o
endometrial

Obesidad

Edad avanzada al
tener el primer hijo
(después de 30
años)
Mondragón Castro Héctor. Ginecología, 3ª edición, Editorial: Trillas, 2004. pp. 364-381
Nuliparidad

Ausencia de lactancia

Aparición de la
menarquía temprana

Aparición tardía de la
menopausia (después
de los 52 años) con
actividad menstrual
prolongada

Uso prolongado o
inadecuado de
medicación hormonal
estrogénica

Mondragón Castro Héctor. Ginecología, 3ª edición, Editorial: Trillas, 2004. pp. 364-381
Clasificación
1. Carcinoma originado en los conductos mamarios:

Carcinoma intraductal no
infiltrante

Carcinoma canalicular infiltrante:
Carcinoma
originado
en los
conductos
mamarios
Carcinoma
originado
en los
lobulillos
mamarios

•Infiltrante

•Intraductal

•Carcinoma Lobulillar
in situ
•Carcinoma Lobulillar
infiltrante
Carcinoma originado en los lobulillos mamarios:

Carcinoma lobulillar in
situ.

Carcinoma lobulillar
infiltrante.
Carcinoma
originado en
los conductos
mamarios

•Infiltrante

Carcinoma
originado en
los lobulillos
mamarios

•Carcinoma
Lobulillar in situ

•Intraductal

•Carcinoma
Lobulillar infiltrante
Localización
Cuadrante superoexterno: 50%
Cuadrante superointerno: 10%
Cuadrante inferoexterno: 10%
Cuadrante inferointerno: 10%
Región subareolar: 20%

Conductos mamarios: 90%
Lóbulos del seno: 10%

Conductos
Mamarios

Lobulillos
Mamarios
Cuadro Clínico
Puede aparecer en
cualquier mama

Bilaterales: 5%

Más frecuente:
seno izquierdo

Percepción del
tumor o aumento
de consistencia
mamaria
Alteraciones cutáneas en el
seno: rubicundez, piel “de
naranja”, protrusión local,
vasodilatación local

Dolor local o
regional de la
región axilar o
mamaria
Aumento de
volumen en un
área del seno
afectado
Rubicundez
Prominencia
de Nódulos

Alteraciones
Cutáneas
Red Venosa
Acentuada
Umbilicación
del Pezón

Secreción
anormal
BENIGNOS
Piel de grosor y caracteres
normales

Pezón en su sitio normal
Vasos sanguíneos de calibre
normal
Conductos normales
Resultado: normal o

patología benigna
MALIGNOS
Engrosamiento local o general de
la piel. Retracción de la piel

Retracción del pezón

Aumento del calibre vascular
Prominencia ductal subareolar
unilateral

Resultado: sospechoso, probable
o concluyente de malignidad
BENIGNOS
Tumor redondo u ovalado
Muestra opacidad homogénea
Bordes nítidos
Presencia de “halo de
seguridad”
Tejidos circunvecinos normales
Calcificaciones grandes en la
masa tumoral o calcificaciones
pequeñas, múltiples, difusas o
lineales.
Resultado: normal o

patología benigna

R
a
d
i
o
d
i
a
g
n
ó
s
t

i
c
o
MALIGNOS
Tumor de forma estelar o espiculado

Tienen opacidad heterogénea difusa
total o parcial.
Con prominencias en los bordes, no
tienen “halo de seguridad” (carecen
de cápsula)
Invaden el tejido vecino
Presencia de microcalcificaciones
agrupadas o difusas distribuidas en
forma radiada al pezón
Resultado: sospechoso, probable
o concluyente de malignidad

R
a
d
i
o
d
i
a
g
n
ó
s
t

i
c
o
Diagnóstico
A toda mujer con sospecha de patología
mamaria se le debe realizar el siguiente
procedimiento:
Historia clínica completa
enfocada a la búsqueda de factores de riesgo de cáncer de
mama
Examen clínico completo
con énfasis en las glándulas mamarias y zonas linfoportadoras
(ganglios axilares y supraclaviculares)
Mastografía y/o ultrasonido

según la edad, hallazgos y detección de factores de riesgo
NOM-041-SSA2-2002, PARA LA PREVENCION, DIAGNOSTICO, TRATAMIENTO, CONTROL Y VIGILANCIA EPIDEMIOLOGICA DEL
CANCER DE MAMA.
Diagnóstico
Biopsia
Telerradiografía de tórax (descartar
metástasis)

Exámenes de laboratorio
Mastografía o ultraecosonografía.
Otros estudios: TAC
Diagnóstico
MASTOGRAFIA
CLASIFICACION DEL CANCER MAMARIO DE LA UNION
INTERNACIONAL DE LUCHA CONTRA EL CANCER
Etapa Tamaño del tumor Ganglios afectados Metástasis

características

N0 N1

M0

N0 N1a

M0

TO

N1b

M0

Ausencia de tumor mamario demostrable, presencia de ganglios axilares
metastásicos; no existen pruebas de metástasis a distancia.

T1a

N1b

M0

a)

T1b

Etapa II

T1a
T1b

Etapa I

N1b

M0

b)

NO N1a a N1b

M0

c)

Cualquier T3
Cualquier T4
Cualquier T
Cualquier T

Cualquier N
Cualquier N
Con N2
Con N3

M0
M0
M0
M0

Cualquier T

Cualquier N

M1

T2a T2b

Etapa III

Etapa IV

a)

Tumor de menos de 2 cm de diámetro, deslizable sobre la
aponeurosis; no existen adenopatía axilar palpable ni datos de
metástasis
b) Tumor de menor de 2 cm de diámetro, fijo a la aponeurosis pectoral;
no existen ganglios palpables en la axila ni datos de metástasis.

Tumor de 2 cm adherido a la aponeurosis o al musculo pectoral;
presencia de ganglios axilares metastásicos; no existen datos de
metástasis a distancia.
Tumor menor de 2 cm, adherido a la aponeurosis o al musculo
pectoral mayor; presencia de ganglios metastásicos en la axila; no
existen pruebas de metástasis a distancia.
Tumor comprendido entre 2 y 5 cm de diámetro, que puede tener o
no adherencia al musculo pectoral a su aponeurosis; los ganglios
axilares pueden ser metastásicos o no; no existen datos de
metástasis a distancia.

Cualquier tumor de 5 cm de diámetro o mas amplio, sin importar las
características de los ganglios axilares; no existen pruebas de
metástasis a distancia.
Tumor de cualquier tamaño que se propague a la piel o la pared torácica
en un radio mayor a 10 cm (existe piel “de naranja”, ulceración o
nódulos satélites en la misma mama); con cualquier grado de
afectación ganglionar, sin datos de metástasis a distancia; cualquier
tumor con ganglios supra o infraclaviculares clínicamente
metastásicos o con edema de brazo.
Todo tumor mamario con cualquier grado de afectación ganglionar que
presente metástasis a distancia.
ETAPAS
CLÍNICAS
DEL
CÁNCER
MAMARIO

Periodo I
Caracteres
clínicos
tamaño

Periodo I

Periodo III

Periodo
IV

Etapa III
5 cm

Etapa IV

Etapa Ia
Menor de 2
cm

Etapa
Ib
Menor
de 2 cm

Etapa IIa
Menor de 2 cm

Etapa IIb
Menor
de 2 cm

Adherencia a aponeurosis
o musculo pectoral

Deslizable

Fija

Adherido

Con o sin
adherenci
as

Presencia de adenopatía
axilar

No

No

Sí

Puede o
no hacer

Sí o patología
supraclavicular

Metástasis a distancia

No

No

No

No

Propagación en
más de 10 cm
en la piel

Cualquier
tumor con
metástasis
a distancia
Ganglio Axilar
Palpable

Edema

Tumoraciones

Lesiones cutáneas
Tumor fijo
a la pared
torácica

Más de 3 ganglios
positivos en pieza
quirúrgica

Propagación a
ganglios linfáticos
internos
Tratamiento
• Multidisciplinario

• Actualmente se utilizan:
1. Cirugía
Acción Local
2. Radioterapia
3. Quimioterapia
Acción Sistémica
4. Hormonoterapia
Tratamiento
• Cirugía:
1. Conservador
2. Radical Curativo
3. Radical Paliativo
4. Reconstructivo

Esquemas
terapéuticos
complementarios

Radioterapia (complementaria o paliativa)
Quimioterapia ( adyuvante y paliativa)
Hormonoterapia (adyuvante y paliativa).
(de elección)
ETAPA I: Mastectomía simple + Radioterapia

ETAPA II: Mastectomía radical + Disección completa
de la axila.
ETAPA III: Tumorectomía simple + Radioterapia (6 a 8
semanas)+ Quimioterapia (2 ciclos)
Mastectomía radical
ETAPA IV: Quimioterapia
Los signos de mal pronóstico son :

Pronóstico

 Edema extenso en la piel del seno
afectado
 Edema del brazo del lado afectado
 Nódulo en la piel próxima al tumor
 Úlceras extensas en la piel
 Fijación de la tumoración a la pared
torácica
 Más de 3 ganglios + en la pieza
quirúrgica
 Propagación del proceso a ganglios
mamarios internos
 Metástasis supraclaviculares
 Carcinoma inflamatorio que indica
afección de vasos sanguíneos y linfáticos
 Metástasis a distancia
PREVENCIÓN PRIMARIA
• Información, orientación y educación a toda la
población femenina sobre los factores de riesgo y la
promoción de conductas favorables a la salud.
•La promoción se debe realizar por los sectores
público, social y privado, a través de los medios de
comunicación grupal e interpersonal.
Prevención
PREVENCIÓN SECUNDARIA

o Mensual a partir de la menarca:
•
•

Mujer menstruante: entre el 7o. y 10o. día de
iniciado el sangrado
Posmenopáusica: realizar en un día fijo elegible
por ella
PREVENCIÓN SECUNDARIA

•
•
•

Realizado por médico o enfermera capacitados,
Mujeres mayores de 25 años: anual
Autorización de la usuaria
PREVENCIÓN SECUNDARIA
3) MASTOGRAFÍA
•
•
•

Mujeres de 40 a 49 años con 2 o más factores de
riesgo: anual o cada 2 años
Mujer de 50 años o más: anual, por indicación
médica y con autorización de la interesada
Toda mujer que haya tenido un familiar (madre o
hermana) con CM antes de los 40 años: 10 años
antes de la edad en que se presentó el cáncer en
el familiar
PREVENCIÓN TERCIARIA
• Rehabilitación reconstructiva, estética y psicológica
de las usuarias que reciben tratamiento
quirúrgico,
quimioterapia,
radioterapia
u
hormonoterapia
Bibliografía
 © 2013 American Cancer Society, Inc. All rights reserved. The American
Cancer Society is a qualified 501(c)(3) tax-exempt organization.
 Mondragón Castro Héctor. Ginecología, 3ª edición, Editorial:
Trillas, 2004. pp. 364-381
 NOM-041-SSA2-2002, PARA LA
PREVENCION, DIAGNOSTICO, TRATAMIENTO, CONTROL Y VIGILANCIA
EPIDEMIOLOGICA DEL CANCER DE MAMA.
 Programa de Acción: Cáncer de Mama. SSA. Primera edición 2002
 Berek Jonathan S. Ginecología de Novak, 13ª edición, Editorial: Mc Graw
Hill 2002, pp. 1099 -1114

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Cáncer de útero
Cáncer de úteroCáncer de útero
Cáncer de útero
 
Cancer cervicouterino
Cancer cervicouterinoCancer cervicouterino
Cancer cervicouterino
 
Cancer Cervicouterino
Cancer CervicouterinoCancer Cervicouterino
Cancer Cervicouterino
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
Cáncer cervicouterino en el primer nivel
Cáncer cervicouterino en el primer nivelCáncer cervicouterino en el primer nivel
Cáncer cervicouterino en el primer nivel
 
Día mundial del cáncer de mama.
Día mundial del cáncer de mama.Día mundial del cáncer de mama.
Día mundial del cáncer de mama.
 
Cancer de Mama Prevencion
Cancer de Mama PrevencionCancer de Mama Prevencion
Cancer de Mama Prevencion
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
La nueva era tecnológica: Un enfoque desde el cáncer de Mama
La nueva era tecnológica: Un enfoque desde el cáncer de MamaLa nueva era tecnológica: Un enfoque desde el cáncer de Mama
La nueva era tecnológica: Un enfoque desde el cáncer de Mama
 
Prevención cáncer de mama
Prevención cáncer de mamaPrevención cáncer de mama
Prevención cáncer de mama
 
Cancer ginecologico
Cancer ginecologicoCancer ginecologico
Cancer ginecologico
 
Cáncer Cervicouterino
Cáncer Cervicouterino Cáncer Cervicouterino
Cáncer Cervicouterino
 
Cáncer de mama.
Cáncer de mama.Cáncer de mama.
Cáncer de mama.
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
Ca De Mama
Ca De MamaCa De Mama
Ca De Mama
 
Cancer de mama
Cancer de mama Cancer de mama
Cancer de mama
 
24. Prevención y diagnóstico oportuno del cáncer de mama
24.  Prevención y diagnóstico oportuno del cáncer de mama24.  Prevención y diagnóstico oportuno del cáncer de mama
24. Prevención y diagnóstico oportuno del cáncer de mama
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
Cáncer de mama dr peñaloza
Cáncer de mama dr peñalozaCáncer de mama dr peñaloza
Cáncer de mama dr peñaloza
 
Cancer cervicouterino CACU
Cancer cervicouterino CACUCancer cervicouterino CACU
Cancer cervicouterino CACU
 

Similar a CANCER DE MAMA (20)

cáncer de mama CaMa
cáncer de mama CaMacáncer de mama CaMa
cáncer de mama CaMa
 
Trab.cancer mama
Trab.cancer mamaTrab.cancer mama
Trab.cancer mama
 
Ca de mama
Ca de mamaCa de mama
Ca de mama
 
Ca pancreático
Ca pancreáticoCa pancreático
Ca pancreático
 
Ca mama
Ca mamaCa mama
Ca mama
 
Tumores malignos de_mama
Tumores malignos de_mamaTumores malignos de_mama
Tumores malignos de_mama
 
Cncerdemama 130903193421- (1)
Cncerdemama 130903193421- (1)Cncerdemama 130903193421- (1)
Cncerdemama 130903193421- (1)
 
Cáncer de Mama
Cáncer de Mama Cáncer de Mama
Cáncer de Mama
 
Cáncer mama
Cáncer mamaCáncer mama
Cáncer mama
 
Patologias de mamá
Patologias de mamáPatologias de mamá
Patologias de mamá
 
Cancer de mama(smr)
Cancer de mama(smr) Cancer de mama(smr)
Cancer de mama(smr)
 
Cáncer de mama
Cáncer de mamaCáncer de mama
Cáncer de mama
 
Cancer de mama 2012
Cancer de mama 2012Cancer de mama 2012
Cancer de mama 2012
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
seminarioultimo_070317.pptx
seminarioultimo_070317.pptxseminarioultimo_070317.pptx
seminarioultimo_070317.pptx
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
Cancer de Mama
Cancer de MamaCancer de Mama
Cancer de Mama
 
Cancer de mama
Cancer de mamaCancer de mama
Cancer de mama
 
Cáncer de mama
Cáncer de mamaCáncer de mama
Cáncer de mama
 
Cáncer cérvicouterino ppt monografía
Cáncer cérvicouterino ppt monografíaCáncer cérvicouterino ppt monografía
Cáncer cérvicouterino ppt monografía
 

Más de Lolita Velher

Síndrome diarreico y planes de hidratación NOM
Síndrome diarreico y planes de hidratación NOMSíndrome diarreico y planes de hidratación NOM
Síndrome diarreico y planes de hidratación NOMLolita Velher
 
Micosis profundas lolita vel her
Micosis profundas lolita vel herMicosis profundas lolita vel her
Micosis profundas lolita vel herLolita Velher
 
Histologia estomago,duodeno y yeyuno
Histologia estomago,duodeno y yeyunoHistologia estomago,duodeno y yeyuno
Histologia estomago,duodeno y yeyunoLolita Velher
 
Neuropatía diabética periferica y visceral
Neuropatía diabética periferica y visceralNeuropatía diabética periferica y visceral
Neuropatía diabética periferica y visceralLolita Velher
 
Osteoporosis geriatría
Osteoporosis geriatríaOsteoporosis geriatría
Osteoporosis geriatríaLolita Velher
 
Enfermedades de transmisión sexual
Enfermedades de transmisión sexualEnfermedades de transmisión sexual
Enfermedades de transmisión sexualLolita Velher
 
Queratosis seborreicas
Queratosis seborreicas Queratosis seborreicas
Queratosis seborreicas Lolita Velher
 
Anatomía colon ano y recto
Anatomía colon ano y rectoAnatomía colon ano y recto
Anatomía colon ano y rectoLolita Velher
 
Hepatitis viral d,_e,_f,_g
Hepatitis viral d,_e,_f,_gHepatitis viral d,_e,_f,_g
Hepatitis viral d,_e,_f,_gLolita Velher
 

Más de Lolita Velher (12)

Síndrome diarreico y planes de hidratación NOM
Síndrome diarreico y planes de hidratación NOMSíndrome diarreico y planes de hidratación NOM
Síndrome diarreico y planes de hidratación NOM
 
Micosis profundas lolita vel her
Micosis profundas lolita vel herMicosis profundas lolita vel her
Micosis profundas lolita vel her
 
Escabiasis
EscabiasisEscabiasis
Escabiasis
 
Histologia estomago,duodeno y yeyuno
Histologia estomago,duodeno y yeyunoHistologia estomago,duodeno y yeyuno
Histologia estomago,duodeno y yeyuno
 
Neuropatía diabética periferica y visceral
Neuropatía diabética periferica y visceralNeuropatía diabética periferica y visceral
Neuropatía diabética periferica y visceral
 
Hernias no inguinales
Hernias no inguinalesHernias no inguinales
Hernias no inguinales
 
Mini mental test
Mini mental testMini mental test
Mini mental test
 
Osteoporosis geriatría
Osteoporosis geriatríaOsteoporosis geriatría
Osteoporosis geriatría
 
Enfermedades de transmisión sexual
Enfermedades de transmisión sexualEnfermedades de transmisión sexual
Enfermedades de transmisión sexual
 
Queratosis seborreicas
Queratosis seborreicas Queratosis seborreicas
Queratosis seborreicas
 
Anatomía colon ano y recto
Anatomía colon ano y rectoAnatomía colon ano y recto
Anatomía colon ano y recto
 
Hepatitis viral d,_e,_f,_g
Hepatitis viral d,_e,_f,_gHepatitis viral d,_e,_f,_g
Hepatitis viral d,_e,_f,_g
 

CANCER DE MAMA

  • 1.
  • 2. Terminología Cáncer de mama Cáncer mamario Carcinoma ductal o canalicular Carcinoma lobulillar
  • 3. CÁNCER • Las células normales del cuerpo crecen, se dividen en nuevas células y mueren de manera ordenada. – Primeros años: división rápida – Etapa adulta: sólo se dividen células desgastadas o las que están muriendo. • Las células se transforman en células cancerosas debido una alteración en el ADN. – Puede heredar un ADN dañado – Alteraciones causadas por errores durante la reproducción de una célula normal – Factor del ambiente: fumar cigarrillos. © 2013 American Cancer Society, Inc. All rights reserved. The American Cancer Society is a qualified 501(c)(3) tax-exempt organization.
  • 4. • El cáncer se origina cuando las células comienzan a crecer de manera descontrolada. Debido al crecimiento sin control de células anormales: – En lugar de morir, las células cancerosas continúan creciendo y forman nuevas células anormales. – Las células cancerosas pueden también invadir o propagarse a otros tejidos. © 2013 American Cancer Society, Inc. All rights reserved. The American Cancer Society is a qualified 501(c)(3) tax-exempt organization.
  • 6. Definición Proliferación acelerada, desordenada y no controlada de células con genes mutados, los cuales actúan suprimiendo o estimulando la continuidad del ciclo celular pertenecientes a distintos tejidos de una glándula mamaria.
  • 7. Epidemiología  La principal causa de muerte en México oncologicamente en mujeres de 20 y más años es por cáncer de mama (13.8% en 2011).  2ª causa de muerte a nivel mundial.  Las edades con mayores porcentajes de casos: 50 a 64 años.  Mortalidad de las mujeres adultas: 13.8% de todos los fallecimientos >20 años. INSTITUTO NACIONAL DE ESTADÍSTICA Y GEOGRAFÍA; FEBRERO DE 2013
  • 8. …Epidemiología Actualmente son más de 25 millones de mujeres de >25 años. El 41.3% del total de los casos nuevos ocurren en mujeres <50 años. El 40 a 50 % de los casos se diagnostican en estadios avanzados o diseminados (las posibilidades de curación y  el costo del tratamiento). INSTITUTO NACIONAL DE ESTADÍSTICA Y GEOGRAFÍA; FEBRERO DE 2013
  • 9. Factores de Riesgo A. familiares A. personales de patología mamaria benigna A. personales de cáncer ovárico o endometrial Obesidad Edad avanzada al tener el primer hijo (después de 30 años) Mondragón Castro Héctor. Ginecología, 3ª edición, Editorial: Trillas, 2004. pp. 364-381
  • 10. Nuliparidad Ausencia de lactancia Aparición de la menarquía temprana Aparición tardía de la menopausia (después de los 52 años) con actividad menstrual prolongada Uso prolongado o inadecuado de medicación hormonal estrogénica Mondragón Castro Héctor. Ginecología, 3ª edición, Editorial: Trillas, 2004. pp. 364-381
  • 12. 1. Carcinoma originado en los conductos mamarios: Carcinoma intraductal no infiltrante Carcinoma canalicular infiltrante:
  • 14. Carcinoma originado en los lobulillos mamarios: Carcinoma lobulillar in situ. Carcinoma lobulillar infiltrante.
  • 15. Carcinoma originado en los conductos mamarios •Infiltrante Carcinoma originado en los lobulillos mamarios •Carcinoma Lobulillar in situ •Intraductal •Carcinoma Lobulillar infiltrante
  • 17. Cuadrante superoexterno: 50% Cuadrante superointerno: 10% Cuadrante inferoexterno: 10% Cuadrante inferointerno: 10% Región subareolar: 20% Conductos mamarios: 90% Lóbulos del seno: 10% Conductos Mamarios Lobulillos Mamarios
  • 19. Puede aparecer en cualquier mama Bilaterales: 5% Más frecuente: seno izquierdo Percepción del tumor o aumento de consistencia mamaria Alteraciones cutáneas en el seno: rubicundez, piel “de naranja”, protrusión local, vasodilatación local Dolor local o regional de la región axilar o mamaria Aumento de volumen en un área del seno afectado
  • 22. BENIGNOS Piel de grosor y caracteres normales Pezón en su sitio normal Vasos sanguíneos de calibre normal Conductos normales Resultado: normal o patología benigna
  • 23. MALIGNOS Engrosamiento local o general de la piel. Retracción de la piel Retracción del pezón Aumento del calibre vascular Prominencia ductal subareolar unilateral Resultado: sospechoso, probable o concluyente de malignidad
  • 24. BENIGNOS Tumor redondo u ovalado Muestra opacidad homogénea Bordes nítidos Presencia de “halo de seguridad” Tejidos circunvecinos normales Calcificaciones grandes en la masa tumoral o calcificaciones pequeñas, múltiples, difusas o lineales. Resultado: normal o patología benigna R a d i o d i a g n ó s t i c o
  • 25. MALIGNOS Tumor de forma estelar o espiculado Tienen opacidad heterogénea difusa total o parcial. Con prominencias en los bordes, no tienen “halo de seguridad” (carecen de cápsula) Invaden el tejido vecino Presencia de microcalcificaciones agrupadas o difusas distribuidas en forma radiada al pezón Resultado: sospechoso, probable o concluyente de malignidad R a d i o d i a g n ó s t i c o
  • 27. A toda mujer con sospecha de patología mamaria se le debe realizar el siguiente procedimiento: Historia clínica completa enfocada a la búsqueda de factores de riesgo de cáncer de mama Examen clínico completo con énfasis en las glándulas mamarias y zonas linfoportadoras (ganglios axilares y supraclaviculares) Mastografía y/o ultrasonido según la edad, hallazgos y detección de factores de riesgo
  • 28. NOM-041-SSA2-2002, PARA LA PREVENCION, DIAGNOSTICO, TRATAMIENTO, CONTROL Y VIGILANCIA EPIDEMIOLOGICA DEL CANCER DE MAMA.
  • 29. Diagnóstico Biopsia Telerradiografía de tórax (descartar metástasis) Exámenes de laboratorio Mastografía o ultraecosonografía. Otros estudios: TAC
  • 31.
  • 33. CLASIFICACION DEL CANCER MAMARIO DE LA UNION INTERNACIONAL DE LUCHA CONTRA EL CANCER Etapa Tamaño del tumor Ganglios afectados Metástasis características N0 N1 M0 N0 N1a M0 TO N1b M0 Ausencia de tumor mamario demostrable, presencia de ganglios axilares metastásicos; no existen pruebas de metástasis a distancia. T1a N1b M0 a) T1b Etapa II T1a T1b Etapa I N1b M0 b) NO N1a a N1b M0 c) Cualquier T3 Cualquier T4 Cualquier T Cualquier T Cualquier N Cualquier N Con N2 Con N3 M0 M0 M0 M0 Cualquier T Cualquier N M1 T2a T2b Etapa III Etapa IV a) Tumor de menos de 2 cm de diámetro, deslizable sobre la aponeurosis; no existen adenopatía axilar palpable ni datos de metástasis b) Tumor de menor de 2 cm de diámetro, fijo a la aponeurosis pectoral; no existen ganglios palpables en la axila ni datos de metástasis. Tumor de 2 cm adherido a la aponeurosis o al musculo pectoral; presencia de ganglios axilares metastásicos; no existen datos de metástasis a distancia. Tumor menor de 2 cm, adherido a la aponeurosis o al musculo pectoral mayor; presencia de ganglios metastásicos en la axila; no existen pruebas de metástasis a distancia. Tumor comprendido entre 2 y 5 cm de diámetro, que puede tener o no adherencia al musculo pectoral a su aponeurosis; los ganglios axilares pueden ser metastásicos o no; no existen datos de metástasis a distancia. Cualquier tumor de 5 cm de diámetro o mas amplio, sin importar las características de los ganglios axilares; no existen pruebas de metástasis a distancia. Tumor de cualquier tamaño que se propague a la piel o la pared torácica en un radio mayor a 10 cm (existe piel “de naranja”, ulceración o nódulos satélites en la misma mama); con cualquier grado de afectación ganglionar, sin datos de metástasis a distancia; cualquier tumor con ganglios supra o infraclaviculares clínicamente metastásicos o con edema de brazo. Todo tumor mamario con cualquier grado de afectación ganglionar que presente metástasis a distancia.
  • 34. ETAPAS CLÍNICAS DEL CÁNCER MAMARIO Periodo I Caracteres clínicos tamaño Periodo I Periodo III Periodo IV Etapa III 5 cm Etapa IV Etapa Ia Menor de 2 cm Etapa Ib Menor de 2 cm Etapa IIa Menor de 2 cm Etapa IIb Menor de 2 cm Adherencia a aponeurosis o musculo pectoral Deslizable Fija Adherido Con o sin adherenci as Presencia de adenopatía axilar No No Sí Puede o no hacer Sí o patología supraclavicular Metástasis a distancia No No No No Propagación en más de 10 cm en la piel Cualquier tumor con metástasis a distancia
  • 36. Tumor fijo a la pared torácica Más de 3 ganglios positivos en pieza quirúrgica Propagación a ganglios linfáticos internos
  • 37. Tratamiento • Multidisciplinario • Actualmente se utilizan: 1. Cirugía Acción Local 2. Radioterapia 3. Quimioterapia Acción Sistémica 4. Hormonoterapia
  • 38. Tratamiento • Cirugía: 1. Conservador 2. Radical Curativo 3. Radical Paliativo 4. Reconstructivo Esquemas terapéuticos complementarios Radioterapia (complementaria o paliativa) Quimioterapia ( adyuvante y paliativa) Hormonoterapia (adyuvante y paliativa).
  • 39. (de elección) ETAPA I: Mastectomía simple + Radioterapia ETAPA II: Mastectomía radical + Disección completa de la axila. ETAPA III: Tumorectomía simple + Radioterapia (6 a 8 semanas)+ Quimioterapia (2 ciclos) Mastectomía radical ETAPA IV: Quimioterapia
  • 40. Los signos de mal pronóstico son : Pronóstico  Edema extenso en la piel del seno afectado  Edema del brazo del lado afectado  Nódulo en la piel próxima al tumor  Úlceras extensas en la piel  Fijación de la tumoración a la pared torácica  Más de 3 ganglios + en la pieza quirúrgica  Propagación del proceso a ganglios mamarios internos  Metástasis supraclaviculares  Carcinoma inflamatorio que indica afección de vasos sanguíneos y linfáticos  Metástasis a distancia
  • 41. PREVENCIÓN PRIMARIA • Información, orientación y educación a toda la población femenina sobre los factores de riesgo y la promoción de conductas favorables a la salud. •La promoción se debe realizar por los sectores público, social y privado, a través de los medios de comunicación grupal e interpersonal.
  • 42. Prevención PREVENCIÓN SECUNDARIA o Mensual a partir de la menarca: • • Mujer menstruante: entre el 7o. y 10o. día de iniciado el sangrado Posmenopáusica: realizar en un día fijo elegible por ella
  • 43.
  • 44. PREVENCIÓN SECUNDARIA • • • Realizado por médico o enfermera capacitados, Mujeres mayores de 25 años: anual Autorización de la usuaria
  • 45. PREVENCIÓN SECUNDARIA 3) MASTOGRAFÍA • • • Mujeres de 40 a 49 años con 2 o más factores de riesgo: anual o cada 2 años Mujer de 50 años o más: anual, por indicación médica y con autorización de la interesada Toda mujer que haya tenido un familiar (madre o hermana) con CM antes de los 40 años: 10 años antes de la edad en que se presentó el cáncer en el familiar
  • 46. PREVENCIÓN TERCIARIA • Rehabilitación reconstructiva, estética y psicológica de las usuarias que reciben tratamiento quirúrgico, quimioterapia, radioterapia u hormonoterapia
  • 47.
  • 48. Bibliografía  © 2013 American Cancer Society, Inc. All rights reserved. The American Cancer Society is a qualified 501(c)(3) tax-exempt organization.  Mondragón Castro Héctor. Ginecología, 3ª edición, Editorial: Trillas, 2004. pp. 364-381  NOM-041-SSA2-2002, PARA LA PREVENCION, DIAGNOSTICO, TRATAMIENTO, CONTROL Y VIGILANCIA EPIDEMIOLOGICA DEL CANCER DE MAMA.  Programa de Acción: Cáncer de Mama. SSA. Primera edición 2002  Berek Jonathan S. Ginecología de Novak, 13ª edición, Editorial: Mc Graw Hill 2002, pp. 1099 -1114