En el Foro Interescolar, los estudiantes de 55 centros educativos de Bilbao que participan en el programa Agenda 21 Escolar presentaron los resultados de sus diagnósticos sobre la movilidad sostenible en sus barrios. Identificaron elementos positivos como las zonas verdes, carriles bici y transporte público, pero también áreas de mejora como la falta de conexión entre barrios, ruido y tráfico, y espacios para el ocio de niños y jóvenes. Presentaron propuestas al Ayuntamiento para mejorar la movilidad y cal

1. MUGIKORTASUN
JASANGARRIA
MOVILIDAD SOSTENIBLE
UDABERRIKO
BULETINA
2013-2014
UDABERRIKO

2. Estas son actualmente las escuelas de Bilbao comprometidas con la sostenibilidad local y que están
planteando vías para llevar a cabo proyectos educativos de mejora. Proyectos, que nos ayuden a
construir centros educativos más participativos y más comprometidos con el desarrollo equitativo y la
sostenibilidad local.
Hauek dira egun Bilbon tokiko jasangarritasunaz arduratzen diren Ikastetxeak eta hobekuntzarako
hezkuntza-proiektuak burutzeko jarraibideak planteatuz dabiltzanak; izan ere, proiektu horiek
lagunduko digute parte-hartze handiagoa izango duten eta tokiko jasangarritasun horrekin eta bidezko
garapenarekin konprometituago egongo diren ikastetxeak
eraikitzen.
PARTE HARTZEN DUTEN IKASTETXEEN ZERRENDA
LISTA DE CENTROS PARTICIPANTES
EA21 programarekin Bilbon 55 ikastetxe jasangarritasunerako hezten
Con el programa A21E 55 centros educando para la sostenibilidad
CEIP ARTATSE HLHI
CEIP TXURDINAGA HLHI
CEIP ZAMAKOLA-JUAN DELMAS HLHI
CEIP ZURBARAN HLHI
CEIP MIRIBILLA HLHI
CPEIPS ABUSU IKASTOLA HLBHIP
CPEIPS BEGOÑAZPI IKASTOLA HLBHIP
CPEI KARMENGO IKASTOLA HIP
CPEIPS KIRIKIÑO IKASTOLA HLBHIP
CPEE ALDAMIZ HBIP
CPEIPS ÁNGELES CUSTODIOS HLBHIP
CPEIPS EL AVE MARÍA HLBHIP
CPEIPS EL SALVADOR HLBHIP
CPEIPS ESCLAVAS DEL SGDO CORAZON -
FATIMA HLBHIP
CPEIPS HIJAS DE LA CARIDAD-N. SRA DE
BEGOÑA HLBHIP
CPEIPS IKASBIDE HLBHIP
CPEI IPARRAGIRRE ESKOLAURRE HIP
CPEIPS NTRA. SRA. DEL CARMEN HLBHIP
CPEIPS PUREZA DE MARÍA HLBHIP
CPEIPS SAN PEDRO APOSTOL HLBHIP
CPEIPS AMOR MISERICORDIOSO HLBHIP
CPEIPS ARTXANDAPE IKASTOLA HLBHIP
CPEIPS BERRIOTXOA HLBHIP
CPEIPS NTRA. SRA. DEL PILAR HLBHIP
CPEIPS IBAIGANE HLBHIP
CPEIPS LA SALLE BILBAO HLBHIP
CPEIPS SALESIANOS DEUSTO-M. AUX.-SA
HLBHIP
CPES IBAR EZKERRA LANBIDE IKASTOLA S.
COOP BHIP
IES BOTIKAZAR BHI
IES GABRIEL ARESTI BHI
IES IBAIZABAL BHI
IES IBARREKOLANDA BHI
IES IGNACIO ELLACURIA-ZURBARAN BHI
IES KARMELO IKASTOLA-SOLOKOETXE BHI
IES REKALDEBERRI BHI
IES SAN ADRIAN BHI
IES ZORROZA BHI
CPES HERMANOS LARRINAGA S.L. BHIP
CPEIPS TRUEBA DE ARTXANDA HLBHIP
CPES FUNDACIÓN PEÑASCAL BHIP
CPEIPS LA INMACULADA-HIJAS DE JESÚS
HLBHIP
CPES FERNANDO BHIP
CPES ARANGOYA BHIP
CPES MARÍA INMACULADA BHIP
CPES OTXARKOAGA BHIP
IES MARTÍN DE BERTENDONA BHI
IES EMILIO CAMPUZANO
IES ESKURTZE BHI
IES TXURDINAGA-ARTABE BHI
IES MIGUEL DE UNAMUNO BHI
IES TXURDINAGA BEHEKOA BHI
IEFPS ELORRIETA-ERREKA MARI GLHBI
CPEIPS MADRE DE DIOS HLBHIP
CPEIPS PRESENTACIÓN DE MARÍA HLBHIP
CPEIPS CALASANCIO HLBHIP

3. B
ilboko Eskolako Agenda 21
programaren barruan ikastetxeek
2013-2014 ikasturtean burututako
ekimenen albisteak eta 2014ko
Eskolarteko Foroan landutako edukiak jasotzen
dituen bigarren buletina duzue eskuartean.
Hezkuntza-komunitateak hartutako
konpromisoa dela eta, ikastetxeko eta bere
inguruko ingurumenaren kalitatearen eta
jasangarritasunaren alde landutako ekintzak
aurkitu dituzue hurrengo orrialdeetan.
E
ste es el segundo boletín
correspondiente a primavera, donde
se recogen noticias de actividades
desarrolladas por parte de centros
escolares en el curso escolar 2013-2014 dentro
del programa Agenda 21 Escolar y los contenidos
trabajados en el Foro Interescolarl 2014. La
comunidad educativa se ha comprometido a
trabajar por la calidad ambiental y la
sostenibilidad del centro educativo y de su
entorno, fomentando tareas y actividades como
las que vais encontrar en las siguientes páginas.
AURKIBIDEA
ÍNDICE >>
Bilboko X. Eskolarteko Foroa 2014 3
Eskolarteko Foroko lan dinamikaren ondorioak 4
Haur Hezkuntza 13
Hamaiketako osasungarria 14
Irakasleak 15
Lehentasunezko proposamenak 16
Agurra.Talde argazkia 21
CPEIPS TRUEBA DE ARTXANDA HLBHIP 22
IES KARMELO IKASTOLA-SOLOKOETXE BHI 24
CPEIPS LA INMACULADA-HIJAS DE JESÚS HLBHIP 25
CPEIPS BEGOÑAZPI IKASTOLA HLBHIP 26
IES TXURDINAGA BEHEKOA BHI 27
CPEE ALDAMIZ HBIP 28

4. Bilboko X. Eskolarteko
Foroa 2014
A
pirilaren 3an Juan
Crisóstomo de Arriaga
Musika kontserbatorioan
Bilboko X. Eskolarteko
Foroa ospatu genuen. Bertara,
Eskolako Agenda 21 proiektuan
parte hartzen dugun 43 ikastetxe
hurbildu ginen. Guztira, 100 ikasle
eta 43 irakasle inguru elkartu ginen
aurten landutako Mugikortasun
Jasangarria gaiaren inguruan
egindako diagnosiaren ondorioak
amankomunean jartzera eta Udalari
gure hiriko auzoak hobetzeko
proposamenak luzatzera.
Udaletxearen eta Ingurgelaren ongietorriarekin hasi zen saioa eta Ondoan-Haizelan
Aholkularitza Teknikoko teknikariek ikastetxe guztien diagnostikoen ondorioak azaldu bezain
laster, lan dinamika baten bitartez gure lanak amankomunean ipini eta Bilboko auzoak
hobetzeko Udalari proposamen batzuk lehenetsi genizkion. Haur Hezkuntzako ikasleok
Ibarrekolanda Institutoko ikasleen eskutik antzerki bat ikusi eta Eskola Agenda 21aren
10.urteurrenarekin eta mugikortasunarekin erlazionatutako irudiak margotu genituen.
Ondoren, atsedenaldi txikitxo bat aprobetxatuz hamaiketako arduratsu, osasungarri eta goxo
batez gozatzeko aukera izan genuen.
Bien bitartean, irakaslegoak World Café saio batean parte hartzeko aukera izan zuen. Non
Udalak “Auzoko bihotza” proiektua aurkeztu zuen. Hau da, Bilboko auzoetako merkataritzaren
jarduera ekonomikoa, soziala eta kulturala areagotzeko egitasmoa, hain zuzen ere.
Dinamika hauek bukatu bezain laster, Auditoriumera bueltatu ginen lan taldeetan adostutako
lehentasunezko proposamenak José Luis Sabasi (Bilboko Udaleko Alkateordea eta Obra eta
Zerbitzu Saileko Zinegotzia) aurkeztera. José Luis Sabasek ere, 2012-2013 ikasturteko
proposamenei erantzuna emateko aprobetxatu zuen.
Azkenik, saioari agur esateko taldeko argazkia atera genuen kontserbatorio kanpoan.
Goazen une hauek gogoratzera!!!!

5. ESKOLARTEKO FOROKO LAN
DINAMIKAREN ONDORIOAK
RESULTADOS DE LA DINÁMICA DE
GRUPO DEL FORO INTERESCOLAR
I
kasturte honetan gure auzoetako
mugikortasuna aztertu dugu. Diagnosi txiki
bat egin dugu gure ikastetxe ingurutik modu
seguru eta autonomoan mugitzeko dauden,
hobetu behar diren eta falta diren elementuak
aztertuz. Eskolarteko Foroan barrutika batu ginen
lan taldeetan gure ibilbideko emaitzak barruti
bereko beste ikastetxeetako ikasleekin
amankomunean ipintzeko gure emaitzak. Hona
hemen barrutika atera ditugun ondorioak.
T
ras el diagnóstico de movilidad de barrio realizado por cada centro, en el foro interescolar hemos
puesto todos los trabajos en común con otros centros. Estos son los resultados obtenidos por distrito:

6. PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•IBAIGANE IKASTETXEA
•IES BOTIKAZAR BHI
•ESC-FÁTIMA IKASTETXEA
•CPEE ALDAMIZ HBIP
•LA SALLE
•IES IBARREKOLANDA
1.GO BARRUTIA
DISTRITO 1
DEUSTU
ONDORIOAK:
D
eustuko barrutian ongi baloratu ditugu
dauden berdeguneak, oinezkoentzako
pasabideak, umeentzako aisialdirako
lekuak eta garraio publikoa erraz
erabiltzeko aukera.
Baina bidegorri sarea leku gehiagotara zabaldu
beharko litzatekeela eta hauen egoera hobetu
behar dela ikusi dugu gehiengoak.
Gaizki baloratu dugu inguruko errepideen zarata
eta kutsadura. Baita espaloien egoera ere.
B
uena valoración de las zonas verdes
existentes, los pasos peatonales, las
zonas de ocio para niños y niñas y las
facilidades de uso de transporte
público. Por el contrario, el ruido y la
contaminación asociada al tráfico así como el
estado de las aceras es lo que peor hemos
valorado el alumnado de Deusto.

7. PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•SAN PEDRO APOSTOL IKASTETXEA
•LA INMACULADA HIJAS DE JESÚS
•ARTXANDAKO TRUEBA IKASTETXEA
2.BARRUTIA
DISTRITO 2
URIBARRI
ONDORIOAK:
U
ribarrin ongi baloratu dugu garraio
publikoaren (autobusaren,
tranbiaren, metroaren)
hurbiltasuna. Baita hiri gunearekiko
eta zabalgunearekiko hurbiltasuna.
Ez hain ondo inguruan ez dauden auzoekiko
konexioa.
Gaizki baloratu dugu dagoen trafikoa eta honek
dakarren zarata maila.
L
a cercanía a los transportes públicos
como al centro urbano es lo mejor
valorado en Uribarri mientras que lo
peor valorado es el tráfico existente y
el ruido asociado al mismo.

8. PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•TXURDINAGAKO ESKOLA
•KIRIKIÑO IKASTOLA
•ANGELES CUSTODIOS IKASTETXEA
•TXURDINAGA BEHEKOA BHI
•GABRIEL ARESTI BHI
•CPES OTXARKOAGA
•CPES FUNDACIÓNPEÑASCAL
•ARTATSE ESKOLA
3.BARRUTIA
DISTRITO 3
TXURDINAGA
OTXARKOAGA
ONDORIOAK:
B
arruti honetan batez ere oso ongi
baloratu dugu Txurdinaga auzoa.
Oinezkoentzat espaloi zabalak,
berdeguneak (Europa parkea), kirol
guneak, haurrentzako estalitako jolaslekuak,
ikastetxeak, bidegorriak, etab. daudelako.
Ez dugu horren ongi baloratu dagoen trafikoa eta
barrutiko gune batzuen arteko lotura/konexio
eskasa.
Gaizki baloratu dugu Otxarkoaga ingurua.
Hemen, haurrak eta gazteak egoteko leku falta
(ludoteka, gazte gune, liburutegiak,...) sumatu
dugu. Baita kaleetako segurtasun falta eta
elbarrituentzako arazoak sortzen dituzten oztopo
eta gabeziak. Orokorrean Otxarkoagan
oinezkoentzako eta bizikletaz ibiltzeko zailtasun
asko aurkitu ditugu.
E
l barrio de Txurdinaga se ha
valorado muy bien por sus amplias
aceras peatonales, sus zonas verdes,
las zonas para la práctica del
deporte, las zonas de juegos cubiertas para
niños y niñas, sus carriles bici, etc. si bien es
mejorable el tráfico existente y la falta de
conexión que se da entre algunos barrios.
La zona de Otxarkoaga es la peor valorada:
faltan espacios para el juego y disfrute de niños,
niñas y jóvenes. Existen además zonas poco
seguras así como barreras arquitectónicas para
los minusválidos. En general en Otxarkoaga hay
muchas dificultades para desplazarse bien a pie
o en bicicleta.

9. 4.BARRUTIA
DISTRITO 4
BEGOÑA
ONDORIOAK:
O
ngi baloratu dugu auzoaren
komunikazio ona mantetzeko egiten
diren esfortsuak. Baina gabeziak
sumatu ditugu oinezkoen
segurtasunean eta bizikletaz ibiltzeko bidegorri
falta ere hauteman dugu.
E
n Begoña se han valorado
positivamente los esfuerzos que se
hacen por tener bien comunicado el
barrio. Por el contrario, se han
detectado carencias en la seguridad peatonal así
como la falta de carriles bici.
PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•BEGOÑAKO ANDRA-MARI IKASTETXEA
KARITATEAREN ALABAK

10. PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•CEP MIRIBILLA
•IES EMILIO CAMPUZANO
•CPEIPS AMOR MISERICORDIOSO HLBJIP
•CPEIPS PRESENTACION DE MARIA-HIJAS
DE LA CRUZ
•IES IBAIZABAL BHI
•CPEIPS ELSALVADOR-MARISTAS
5. BARRUTIA
DISTRITO 5:
IBAIONDO
ONDORIOAK:
I
baiondo barrutian ongi baloratu ditugu
berdeguneak (Miribilla parkea) eta
oinezkoendako pasealekuak eta lasaitasuna,
adibidez Abusu auzoan.
Eta gaizki baloratu dugu auzo batzuetako trafiko
handia eta honek dakarren kutsadura eta zarata
maila, adibidez Zabalburu inguruan.
Abusu auzoan garraio publikoaren gabezia
hauteman dugu baita. Eta Solokoetxe ingurura
heltzeko irisgarritasun falta eta oinezkoentzako eta
bizikletaz ibiltzeko zailtasunak.
E
n Ibaiondo se ha valorado
positivamente las zonas verdes
existentes (parque Miribilla) así como
los paseos peatonales y la
tranquilidad existente (barrio de Abusu).Por el
contrario, el exceso de tráfico en Zabalburu se ha
valorado negativamente. Además, se ha
detectado una carencia de transporte público en
Abusu, dificultades de accesibilidad a Solokoetxe
así como dificultades de desplazarse tanto a pie
como en bici.

11. 6.BARRUTIA
DISTRITO 6
ABANDO
ONDORIOAK:
O
so ongi baloratu dugu oinezkoentzako
eta elbarrituentzako espaloiak,
zebrabideak, segurtasuna eta
berdeguneak. Baita garraio
publikoaren zerbitzua eta bizikletak alokatzeko
puntuak.
Ez dugu horren ongi baloratu bizikletaren
erabilera sustatzeko elementuak. Gainera,
bidegorri gutxi eta bizikletak aparkatzeko leku
gutxi dagoela sumatu dugu.
Gaizki baloratu dugu barrutia osatzen duten
auzoetako trafikoa eta honek dakarren kutsadura
eta zarata maila. Baita terrazek oinezkoentzat
suposatzen duten oztopoa.
S
e han valorado muy positivamente las
aceras para peatones y personas con
movilidad reducida, la seguridad, las
zonas verdes así como el servicio de
transporte público y los puntos para el uso de la
bici existentes en Abando. Por el contrario, la
valoración negativa recae sobre el tráfico y la
contaminación y el ruido asociado al mismo, así
como los obstáculos que suponen las terrazas
para los peatones.
PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•UNAMUNO BHI
•EL PILAR IKASTETXEA
•ZAMAKOLA-JUAN DELMAS
•IKASBIDE IKASTETXEA
•NUESTRA SEÑORA
DEL CARMEN IKASTETXEA
•LA PUREZA IKASTETXEA
•CALANSANCIO IKASTETXEA
•MARTÍN DE BERTENDOAN BHI

12. 7. BARRUTIA
DISTRITO 7
ERREKALDE
ONDORIOAK:
O
ngi baloratu ditugu berdeguneak eta
auzoak eskaintzen dituen jolasteko
aukerak. Baina ez dugu horren ongi
baloratu gune batzuetara iristeko
dauden eskailera eta aldapak.
Gaizki baloratu dugu autopistaren presentzia
auzoaren erdigunean. Baita bizikletaz ibiltzeko
bidegorri eza, trafikoa handia dago eta auzoan
oinezkoendako segurtasun falta hauteman dugu.
S
e han valorado positivamente las zonas
verdes y las opciones de juego que ofrece
el barrio. Sin embargo, existen
dificultados para acceder a algunas
zonas en Errekalde debido a las escaleras y las
rampas existentes. Se ha valorado
negativamente la presencia de la autopista así
como las dificultades para desplazarse en bici, el
exceso de tráfico y la falta de seguridad para
peatones.
PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•IES REKALDEBERRI BHI
•CPES FUNDACIÓN PEÑASCAL

13. PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
•IES ZORROZA BHI
8. BARRUTIA
DISTRITO 8
ZORROZA
ONDORIOAK:
O
ngi baloratu dugu auzoa inguratzen
duen paisai berdea. Baina garbitasun
falta sumatu dugu auzoan.
Gaizki baloratu dugu auzoren goikaldera heltzeko
(ikastetxeak dauden tokira) igogailu edo
arranparik ez egotea. Horrez gain, dagoen trafiko
handiak bizikletaz mugitzeko aukerak murrizten
ditu eta oinezkoendako espaloien egoera txarra
arazotzat hartu dugu.
S
e ha valorado positivamente el verde
paisaje que rodea el barrio, si bien se ha
detectado un problema de falta de
limpieza. Se ha valorado negativamente
la falta de ascensores y rampas que faciliten el
acceso a la zona alta del barrio de Zorroza
Además, el tráfico ha reducido las posibilidades
de desplazarse en bici y el mal estado de las
aceras es un problema.

14. HAUR HEZKUNTZA
T
xikitxoek ere lan bikaina egin dugu
aurten. Begoñazpi ikastolan bide
heziketa landu dugu eta Karmengo
ikastolan eta Iparragirre eskolaurren
hiriko garraio publikoak ezagutu ditugu ikasturte
honetan.
Eskolarteko Foroan ere izan genuen parte hartzeko
eta ongi pasatzeko aukera. Ibarrekolanda
Institutuko ikasleek egindako antzerki bat ikusi eta
Eskolako Agenda 21aren 10. urteurrenarekin eta
mugikortasunarekin erlazionaturiko irudiak
margotu genituen.
PARTE HARTU DUGUN IKASTETXEAK:
BEGOÑAZPI IKASTOLA - KARMENGO IKASTOLA - IPARRAGIRRE ESKOLAURRE

15. HAMAIKETAKO
OSASUNGARRIA
E
kitaldi erdian atxedenalditxo bat egin
genuen hamaiketako goxo-goxo eta
osasungarria jateko, nola ez!!!!
Marrubiak, platanoak, intxaurrak, hurrak, zukuak,
TXOKOLATEAAAAA…… jan genuen tripa zorria
asetzeko.

16. IRAKASLEGOA
I
kasleak talde lanean geunden bitartean,
Irakaslegoa Fran Viñezkin (Bilboko Udaleko
Obra eta Zerbitzu Saileko Zuzendariarekin)
elkartu zen World Café batean. Franek
Auzoko Bihotza proiektua aurkeztu zien. Bilboko
auzoetako merkataritzaren jarduera, ekonomikoa,
soziala eta kulturala areagotzeko egitasmoa hain
zuzen ere.

17. LEHENTASUNEZKO
PROPOSAMENAK UDALARENTZAT
O
ndorioak amankomunean ipini eta
gero, gure auzoak hobetzeko eskatu
ditugun proposamenak lehenetsi
genituen. Lan taldeetan adostutako
lehentasunezko proposamen hauek José Luis
Sabasi (Bilboko Udaleko Alkateordea eta Obra eta
Zerbitzu Saileko Zinegotziari) aurkeztu genizkion
auditoriumera bueltatu ginean. Horretarako,
barrutika ordezkari bat aukeratu genuen. José
Luisek ere, 2012-2013 ikasturteko proposamenei
erantzuna emateko aprobetxatu zuen une hori.
LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) San Inazio eta Ibarrekolandako espaloiak jaitsi.
2) Kotxeen abiadura murrizteko seinaleak jarri Fatima ikastetxe inguruan, Artxandara
joateko.
3) Metro Bilbao-ko prezioak mantendu eta jaitsi.
4) Neurri gehiago txakurren jabeentzat parkeetan animalien kaka ustearren.
1) Rebajar las aceras del barrio de San Inazio e ibarrekolanda.
2) Poner señales para reducir la velocidad de los coches alrededor del centro escolar Fátima, para subir
a Artxanda.
3) Mantener y bajar el precio del metro de Bilbao.
4) Mayores medidas en contra de los dueños de los perros que dejan heces de sus animales en los
parques.
LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Konpondu eta zabaldu gure auzoko espaloiak: Arabella, Zabalbide eta Artxandako
bidean.
2) Bidegorrian segurtasun gehiago eta aparkaleku egoki gehiago.
3) Arrapala gehiago auzoan. Adibidez, Artxandako funikularrera heltzeko. Eta beste
batzuk hobetu, batzuetan ez dira erabilgarri eta.
4) Ikastetxe inguruetan seinale gehiago ipintzea.
1) Arreglar y ampliar las aceras del barrio: Arabella, Zabalbide y camino de Artxanda
2) Más seguridad en los bidegorris y más aparcabicis adecuados.
3) Más rampas en el barrio. Por ejemplo para llegar al funicular de Artxanda. Y mejorar otras rampas,
ya que algunas veces no son utilizables.
4) Poner más señales alrededor de los centros escolares.
T
ras poner en común los resultados en cada distrito, priorizamos algunas propuestas y elegimos un
representante por distrito para presentarlo ante José Luis Sabas (Teniente Alcalde y Concejal Delegado del
Área de Obras y Servicios del Ayuntamiento de Bilbao). Estas son las propuestas prioritarias para mejorar la
movilidad de nuestros barrios.

18. LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Bidegorri gehiago. Adibidez, Txurdinaga Santutxurekin konektatu.
2) “Los Caños” ibilbidetik segurtasun gehiago.
3) Begoñako Andra Mari ikastetxearen ondoan dauden galeriak garbitu eta segurtasun
gehiago ipini.
4) Mirafloreseko zubia oinezkoentzat zabaldu, Miribillarekin hobeto komunikatuta
egoteko.
1) Más bidegorris. Por ejemplo conectar Txurdinaga con Santutxu.
2) Más seguridad en el paseo de “Los Caños”.
3) Limpiar y poner más seguridad en las galerías de alrededor del centro Colegio Hijas de la Caridad
Ntra. Sra. De Begoña.
4) Ampliar el puente de Miraflores para peatones, de esta manera habrá mejor comunicación con
Miribilla.
LEHENTASUNEZKO
PROPOSAMENAK UDALARENTZAT
LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Espaloien desnibela jeitsi gurpil-aulkiak eta ibiltzeko arazoak dituzten pertsonentzat
Otxarkoaga auzoan. Eta Europa parkera heltzeko espaloiak zabaldu.
2) Bidegorri gehiago Zuhatzun eta beste gune batzuetan bidegorriak luzatu eta hobetu,
kasu askotan bide erdian mozten dira.
3) Motorrentzako aparkaleku gehiago Zuhatzun, Txurdinagan eta Otxarkoagan.
4) Bestelakoak: korreoseko buzoi gehiago, iturri gehiago eta parkeetan kolore
desberdinetako paperontziak ipini.
1) Adaptar los pasos de cebra, es decir, los bordillos de las aceras para que puedan pasar sillas de
ruedas y personas con dificultades de todo tipo (Zona Otxarkoaga). También Ampliar las aceras para
llegar al parque Europa.
2) Más bidegorris en Zuhatzu y en otros tramos ampliarlos y mejorarlos, ya que en muchos casos se
corta a mitad de camino.
3) Más aparcamientos para motos en Zuhatzu, Txurdinaga y Otxarkoaga.
4) Otros: Más buzones de correos, más fuentes y más contenedores de colores en los parques.

19. LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Espaloiak konpondu: irisgarritasuna, nibelatu edo berdindu eta zabaldu. Adibidez,
Begoñazpi inguruan eta Prim kalean.
2) Santutxun, Alde Zaharrean, Solokoetxen eta Abusu auzoetan bidegorriak ipini eta
konektatu beste bidegorriekin.
3) Tranbia Abusu auzora hurbildu.
4) Barik txartela merketu.
1) Mejorar las aceras: la accesibilidad, nivelarlas y ancharlas. Por ejemplo, en la zona Begoñazpi y calle
Prim.
2) Aumentar la red de bidegorris en la zona de Santutxu, casco viejo, Solokoetxe y La Peña y conectarlas.
3) Acercar el tranvía hasta La Peña.
4) Que la trajeta Barik sea más barata.
LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Bidegorriei jarraitasuna eman eta ikastetxeetara hurbildu.
2) Zebrabideak seinalatu eta argiztatu.
3) Terrazen araudia bete edota moldatu.
4) Espaloiak hobetu eta zabaldu.
1) Dar continuidad a los bidegorris y acercarlos a los centros escolares.
2) Señalizar e iluminar los pasos de cebra.
3) Cumplir y/o modificar la normativa de las terrazas.
4) Mejorar y ensanchar las aceras.

20. LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Bidegorri gehaigo eta luzeagoak.
2) Autopista auzo erditik kendu, kalte handia egiten baitu: kutsadura, kontaminazio
akustikoa.
3) Puntu beltzak kentzea. Lapurretak eta bortxaketak.
4) Bizikleta publiko gehiago egotea.
1) Más bidegorris y más largos.
2)Eliminar la autopista a su paso por el barrio de Rekalde, ya que provoca mucha contaminación y ruido.
3) Quitar los puntos negros para evitar robos y violaciones.
4) Más bicicletas públicas.
LEHENTASUNEZKO PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS
1) Lapurretak ekiditeko kontrol gehiago.
2) Eskailera mekanikoak jartzea auzoko goiko zonaldera heltzeko.
3) Metroarekin kontaktoa jartzea.
4) Puntu beltzak kentzea.
1) Más control para evitar robos.
2) Poner escaleras mecánicas para llegar a la parte alta del barrio.
3) Conectar el barrio con el metro.
4) Quitar los puntos negros.

21. •CPES ARANGOYA HONDAKINAK/RESIDUOS
•PEÑASCAL HONDAKINAK/RESIDUOS
•CPES FERNANDO HONDAKINAK/RESIDUOS
•ABUSU IKASTOLA BIODIBERTSITATEA
•BERRIO OTXOA BIODIBERTSITATEA
•SALESIANOS MUGIKORTASUNA ETA KUTSADURA
•AVE MARIA ELIKADURA, HONDAKINAK, ENERGIA, URA
•ARTXANDAPE ELIKADURA JASANGARRIA
•KARMELO IKASTOLA ELIKADURA JASANGARRIA
•IES ESKURTZE KONTSUMO ARDURATSUA
•CPES ARANGOYA HONDAKINAK/RESIDUOS
•PEÑASCAL HONDAKINAK/RESIDUOS
•CPES FERNANDO HONDAKINAK/RESIDUOS
•ABUSU IKASTOLA BIODIBERTSITATEA
•BERRIO OTXOA BIODIBERTSITATEA
•SALESIANOS MUGIKORTASUNA ETA KUTSADURA
•AVE MARIA ELIKADURA, HONDAKINAK, ENERGIA, URA
•ARTXANDAPE ELIKADURA JASANGARRIA
•KARMELO IKASTOLA ELIKADURA JASANGARRIA
•IES ESKURTZE KONTSUMO ARDURATSUA
GAI MISTOEN LEHENTASUNEZKO
PROPOSAMENAK
PROPUESTAS PRIORITARIAS DE TEMAS MIXTOS
1) Kontenedore urdin eta horien zuloak handiagoak izatea.
2) Boluetan, berdegune gehiago futbolean jolasteko.
3) Bidegorri gehiago ikastetxera joateko. Eta espaloi zabalagoak.
4) Bertako eta sasoiko produktuen kontsumoaren inguruan kanpainak egitea.
1) Ampliar el orificio que tienen los contenedores amarillos y azules.
2) Más zonas verdes en Bolueta para jugar a fútbol.
3) Más bidegorris para llegar al centro escolar y ampliar las aceras.
4) Hacer campañas de sensibilización de los productos del país y de temporada.
I
kasturte honetako gaia Mugikortasun Jasangarria izan bada ere, ikastetxe askok beste gai
batzuk jorratu ditugu. Eta guk ere izan genuen aukera Eskolarteko Foroan parte hartzeko eta
Udalari gure gaien inguruko proposamenak egiteko. Hona hemen, landutako gaiak
ikastetxeka eta lehentasunezko proposamenak.
A
unque el tema de este curso escolar haya sido la Movilidad Sostenible, muchos centros hemos trabajado
otros temas. También tuvimos la oportunidad de participar en Foro Interescolar y de priorizar
propuestas para presentarle al Ayuntamiento. Estos son los temas trabajados por centro y las
propuestas prioritarias.
TALDE MISTOA
GRUPO MIXTO

22. AGURRA
Ekitaldia amaitu eta
kontserbatorio kanpoan
talde-argazkia atera genuen
Aipamen berezia egin nahi diogu Ibarrekolandako
ikasleei, lan bikaina egin baitzuten ekitaldi guztia
grabatzen eta argazkiak ateratzen.
Eskerrik asko!!!!

23. CPEIPS TRUEBA DE
ARTXANDA HLBHIP
DBHko EKOTXOKOA
D
BHko ikasgela bakoitzean ikasleek ekotxoko txiki bat egin dute. Txoko hau apaintzeko
material ekologikoa erabili dute, adibidez, zuhaitzen adarrak edota lurrean aurkitutako
hostoak.

24. IGLU BAT ESNE ONTZIEKIN
L
au urteko umeak Ipar Polora bidaiatu gara. Bidaia luzea izan da eta hara heltzeko gogor lan
egin dugu. Gainera, hango bizitzari buruzko gauza asko ikasi ditugu eta oso ondo pasatu dugu.
Hotza ez izateko, iglu bat eraiki dugu. Hau lortzeko etxetik ekarritako gutxi gorabehera 880 brik erabili
ditugu. Eskola Agenda 21 proiektuaren sentsibilizazio fasean garatu dugu.

25. IES KARMELO
IKASTOLA
SOLOKOETXE BHI
S
olokoetxeko ikastetxean egutegi bat prestatu dugu. Aurtengo gaia janarien mugikortasuna
izanik lelo bat pentsatu dugu eta honakoa izan da: "Berton bertokoa, sasoian sasoikoa aztarna
murriztu". Leihaketa bat egin dugu ikasleen artean, informatika saioetan, eta argazki irabazlea
portadan agertzen da.
Egutegiaren gauzapenean parte hartze ezberdina egon da: Eskola Agenda 21eko ikasle taldea,
bertsogintzako ikasleak, irakasleak eta gurasoak ere bai. Egutegiak aztarna murriztearen gaiaren
inguruan hainbat esaldi daramatza (Agenda 21 eko irakasleek proposatuta). Hilabete bakoitzean
ikasleen argazkiak sasoiko produktuen argazkiekin hornitu da. Egutegian ere ingurumena eta
jasangarritasunaren aldetik egun esanguratsuak azpimarratuta agertzen dira. 4 eurotan erosi daiteke."

26. CPEIPS
LA INMACULADA
HIJAS DE JESÚS
HLBHIP
Visita al autobus con
los de 1 año
E
n el aula de 1 año estamos trabajando los medios de transporte. Hemos hecho un montón de
actividades pero la que más nos ha gustado ha sido la visita al autobús. Nos quedamos
alucinados con su tamaño y las facilidades que tiene tanto para el conductor, como para la
monitora o los alumnos. Aunque al principio algunos nos asustamos un poco, al final todos
disfrutamos de la experiencia.

27. CPEIPS BEGOÑAZPI
IKASTOLA HLBHIP
AZTERTU PROGRAMAN
SARITUA BEGOÑAZPI
IKASTOLA
O
tsailaren 1ean Aztertu programaren sarien banaketa izan zen Bilborocken.Emanaldiaren
antolakuntza oso ondo egonze. Hasteko, Urko Aristik berba egin zuen Aztertu programari
buruz eta gero sariak entregatzen hasi ziren. Hiru kategoria egon ziren (Aztertu, Ibaialde eta
azterkostarena).
Malabaristak , ekilibristak, bibolina eta grafitero bat ikusteko aukera ere izan genuen. Eta
Grafiteroaren marrazkiak amaiera emon zion emanaldiari.
Benetan oso gustora egon ginen!!! Ikastolako 32 pertsona hurbildu ginen (umeak, irakasleak eta
familiak).

28. IES TXURDINAGA
BEHEKOA BHI
Azoteas Vivas en
IES Txurdinaga Behekoa
G
racias al programa Agenda 21 Escolar subvencionado por el Ayuntamiento de Bilbao, se ha
podido realizar una experiencia piloto durante dos años consecutivos en el instituto. Se ha
vallado la azotea y se han instalado unos maceteros realizados con materiales reciclados.
Asimismo se calcularon las emisiones de CO2 equivalentes así como la huella ecológica del
centro.

29. CPEE ALDAMIZ HBIP
El Colegio Aldámiz visita
Metro Bilbao
Un grupo de 12 alumnos hemos visitado las oficinas de Metro Bilbao.
Las oficinas centrales están en la calle Navarra en Bilbao.
En la visita vimos un video, donde se contaba la historia de Metro Bilbao.
Metro Bilbao fue inaugurado en noviembre de 1995.
Luego los alumnos y profesores fuimos a ver la sala de control.
La sala de control es una sala llena de ordenadores.
Con estos ordenadores ven si hay alguna avería o problema.
También saben si la gente tiene problemas en las estaciones de metro.
Después con una guía de Metro Bilbao fuimos a la estación de Abando.
En la estación, la guía nos explico como se utilizan las maquinas para sacar el billete.
Nosotros en el aula estamos aprendiendo a sacar y usar la tarjeta Barik.
Para acabar la visita, nos dejaron montar en una cabina del Metro con el conductor.
Nos montamos de dos en dos para no molestar.
En la visita estuvo muy entretenida.

30. Eskerrik asko Eskolarteko Foroa posible egin duzuen eta udaberriko buletin honetan parte hartu duzuen
ikastetxe guztioi. Zuen lana da Eskolako Agenda 21 programa ahalbidetzen duena. Baina ikasturtea ez da
bukatu eta oraindik lan asko egin dezakegu, beraz hurrengo buletina albistez beteko dugu ikastetxe
gehiagoren lanekin. Animo eta segi gogor lanean!!!
Muchas gracias a todas y todos los centros participantes en este boletín. Sin vuestro trabajo no sería
posible llevar a cabo el programa de Agenda 21 Escolar. El curso escolar no ha terminado y todavía queda
mucho trabajo por hacer, por tanto el siguiente boletín llenaremos con muchas más noticias y centros.
¡Ánimo y seguid trabajando así!
Bilboko Ingurumen Saileko Zuzendariordea
Subdirector del Área de Medio Ambiente de Bilbao
Enrique Rincón
Udal Teknikariak
Técnicos municipales
Amaia Asua,
Patxi García
Ingurugela
Angelica San Martín,
Maite Gracia
Ondoan-Haizelan
Leire Egaña,
Iratxe Goikoetxea,
Alaitz Ajuriagerra