Este documento presenta una guía sobre anticoncepción en el posparto. Revisa las condiciones fisiológicas del puerperio como la involución uterina y la lactogénesis. Analiza diferentes métodos anticonceptivos como el preservativo, los hormonales, el DIU y la anticoncepción de emergencia en relación a la lactancia materna o artificial. Concluye recomendando el inicio de los gestágenos a las 6 semanas posparto y los estrógenos a partir del sexto mes.
1. Un any de Pla de salut, un esforç col lectiu
col·lectiu
30 de novembre – 1 de desembre 2012
MATERNIDAD Y ANTICONCEPCIÓN
Autors: xxxx
Email: xxxx
Montserrat Villanueva Guevara (1), César León Ortega (1), Pilar Pinillos San Celestino (2), Ana Belen Moreno-Chocano Gutierrez (2), Anabel
Fernández Cuesta (1) , Vanessa Bueno López (1); (1) Matrona ASSIR Sabadell,Badalona, Lleida. ICS. (2)Enfermera Dpto Maternoinfantil
SESCAM
Introducció
Condiciones fisiológicas del puerperio
g p p
INTRODUCCIÓN
Estado de hipercoagulabilidad
El periodo intergenésico < 12 meses supone
Objectius riesgo obstétrico (
j factor de g Síntesis d d i d
Sí i de derivados d l fibrinógeno aumentada como
del fib i ó d
un (SEGO).)
mecanismo preventivo de hemorragia
hemorragia.
La anticoncepción en el posparto tiene como
Este estado desaparece hacia la 3 semana posparto.
3ª posparto
objetivo el distanciamiento de la maternidad
para mejorar la salud de madre e hijos
Involución uterina
(especialmente en el caso de cesárea), así
( i l t l d á ) í
Completada a la 4ª semana.
como adecuar la maternidad al deseo
Material i mètodes y de la pareja.
reproductivo de la mujer pareja
Lactogénesis
OBJETIVOS
Instauración secreción lá t
I t ió ió láctea a l las 48 – 72 h
horas
Elaborar una guía de consulta rápida para el
posparto,
posparto provocada por la caída hormonal tras la
profesional sobre anticoncepción en el
expulsión placentaria.
posparto, adaptada a las condiciones
especiales de este período.
i l d t í d
MÉTODO
Revisión bibliográfica de publicaciones científicas. Palabras Clave:
Contraception, Postpartum, Postpartum hormonal contraceptives, breastfeeding.
p p p p g
Resultats LACTANCIA MATERNA LACTANCIA ARTIFICIAL
1ª ovulación 6 meses si l t
i lactancia materna exclusiva
i t l i 45 dí
días d media ( t 25 y 72)
de di (entre
PRESERVATIVO Puede utilizarse en cualquier momento del posparto, sin contraindicaciones.
Eficacia 98 %: hasta el 6º mes si LM contraindicado
MELA
exclusiva a demanda.
Gestágenos Estrógenos + Gestágenos
HORMONAL OMS: inicio 6 semanas posparto, cuando ya Sociedad Española Contracepción:
el l t t es capaz d metabolizarlos.
l lactante de t b li l Posponer el inicio 3 semanas postparto
P li i i t t
Vías de administración
Ví d d i i ió (6 en cesáreas) para minimizar el riesgo
á ) i i i l i
Conclusions impacte en els objectius Diaria. de salut
Oral: minipíldora desogestrel.
del Pla trombótico.
trombótico
IM: Acetato medroxiprogesterona. Trimestral. VíVías d administración
de d i i t ió
Implante subcutáneo: LNG, Etonogestrel. Píldoras vía oral
Píld í l
No inicio antes de semana 6ª (gestágenos Parche t
P h transdérmico
dé i
activos por vía oral). D
i í l) Duración variable.
ió i bl Anillo
A ill vaginal
i l
Estrógenos + gestágenos Inyectable: mensual
Pueden utilizarse a partir del 6º mes. Gestágenos en cualquier momento
> 4ª semana posparto para evitar su expulsión. Buenos resultados en inserción precoz
ª
DIU
(primeras 48 horas), útil en casos de escasa accesibilidad al sistema sanitario.
DIU-Cobre: no aumenta las concentraciones de cobre sérico ni en leche materna.
DIU-Levonorgestrel: gestágenos (OMS 6 semanas)
EMERGENCIA Píldora postcoital: preparado sólo gestágeno (Levonorgestrel), sin restricciones.
DIU: > 4ª semana posparto si > 72 horas tras coito desprotegido, hasta 5 -7 días.
BIBLIOGRAFÍA
Organización Mundial Salud. Criterios Médicos de elegibilidad para el uso de anticonceptivos. 3ª ed. Ginebra:WHO:2005.
Van der Wijden C, Kleijen J, Van der Berk T. Amenorrea de la lactancia para planificación familiar (Revisión Cochrane
traducida). En: La Biblioteca Cochrane Plus, 2007 número 1.Oxford.
t d id ) E L Bibli t C h Pl ú 1O f d
Lopez de Castro F.Lombardía Prieto J Novedades en Anticoncepción Hormonal.Inf Ter Sist Nac Salud (Mad).2005;29:57 68.
F Lombardía J.Novedades Hormonal Inf (Mad) 2005;29:57-68
Arribas Mir L Alemán Sinning P Saavedra Ruiz A Anticoncepción durante el puerperio y la lactancia FMC.2005;12(7):482 7
L. P, A.Anticoncepción lactancia. FMC 2005;12(7):482-7
Organitza:
Institut Català de la Salut
Direcció d Atenció Primària
d’Atenció
Metropolitana Nord