SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 48
Descargar para leer sin conexión
Colombia pasa de esconderse
a convivir con el Covid-19
/RV DOFDOGHV WHQGUiQ DKRUD UHV
SRQVDELOLGDG HQ ODV PHGLGDV GH
ÀH[LELOL]DFLyQ R UHVWULFFLyQ DG
SRUWDV GH TXH OOHJXH HO SLFR GHO
YLUXV
¿Un nuevo orden mundial?
'HVGH  OD HVWDELOLGDG GH OD
JOREDOL]DFLyQ ODV RUJDQL]DFLRQHV
PXOWLODWHUDOHV  HO OLEHUDOLVPR
HVWiQ HQ MXHJR
Fernando Ruiz el ministro
de la emergencia
RQ ODV GHPiV IXQFLRQHV LQKH
UHQWHV D VX FDUJR HO PpGLFR DVX
PLy HO PDQHMR GH OD HPHUJHQFLD
VDQLWDULD SRU HO FRURQDYLUXV
Senado debatirá llegada de
militares de EU
0DxDQD DUULEDUiQ XQLIRUPD
GRV  HO PLpUFROHV FRQJUHVLVWDV
RSRVLWRUHV SURSRQGUiQ FLWDU DO
PLQLVWUR DUORV +ROPHV 7UXML
OOR
La realidad detrás del
aumento del desempleo
/D FRQWLQJHQFLD VDQLWDULD MXQWR
FRQ OD QHFHVDULD PHGLGD GH
DLVODPLHQWR SUHYHQWLYR LP
SXOVDURQ OD WDVD GH GHVHPSOHR
QDFLRQDO
Con medicina tradicional
indígenas enfrentan el virus
7LHQHQ FRQIRUPDGR XQ HVTXH
PD GH FXDWUR IDVHV TXH LQFOXH
SODQWDV QDWLYDV  PHGLFDPHQWRV
FRQYHQFLRQDOHV SDUD DWHQGHU
D VXV HQIHUPRV FRQ FRURQDYL
UXV
Estudiantes sin prácticas,
otra crisis del coronavirus
8Q SURORQJDGR FRQ¿QDPLHQWR
HPSLH]D D HYLGHQFLDU RWURV SUR
EOHPDV DVRFLDGRV D OD HGXFDFLyQ
 OD UHODFLyQ XQLYHUVLGDG  WUDED
MR
ZZZHOQXHYRVLJORFRPFR 7 709995 001063#HOQXHYRVLJORHOQXHYRVLJORHOQXHYRVLJORO ,661 O $f2  (G 1R O O GH PDR GH  %2*27É2/20%,$'20,1*2
+R VRPRV VROR RORPELD /HFWRUHV DXGLHQFLDV PDUFDV  PHGLRV WRGRV XQLGRV 6RPRV HVWH JUDQ SDtV TXH QRV SHUWHQHFH
D WRGRV  GHO FXDO WRGRV VRPRV UHVSRQVDEOHV (Q PRPHQWRV WDQ GLItFLOHV QHFHVLWDPRV DOLPHQWDU QXHVWUDV DOPDV  HVStULWXV
SDUD KDELOLWDUQRV KDFLD HO SRUYHQLU (Q FLUFXQVWDQFLDV DGYHUVDV VRQ WDPELpQ PXFKDV ODV EXHQDV QRWLFLDV ORV WHVWLPRQLRV H
KLVWRULDV TXH QRV FRQGXFHQ SRU HO FDPLQR GHO RSWLPLVPR SDUD OD FRQVWUXFFLyQ GH XQ IXWXUR TXH VROR GHSHQGH GH QRVRWURV
/RV PHGLRV D¿OLDGRV D $0, $VRFLDFLyQ RORPELDQD GH 0HGLRV GH ,QIRUPDFLyQ DFRPSDxDGRV SRU LPSRUWDQWHV PDUFDV GH
QXHVWUR SDtV KR  GH PDR GH  KHPRV TXHULGR RIUHFHU HVWH KRPHQDMH DO RSWLPLVPR  DO SRUYHQLU (GLFLyQ (VSHFLDO
SiJLQDV  D 
$9$1( '( /$ 3$1'(0,$ 081'2 RQWDJLRV  O 5HFXSHUDGRV  O 'HFHVRV  2/20%,$ RQWDJLRV  O 5HFXSHUDGRV  O 'HFHVRV  3iJ  
2/20%,$(/18(926,*/2
9RFHV GHO SDtV FRPR IDFWRUGH HVSHUDQ]D6HPDQDULR
:ƵĂŶ ĂŵŝůŽ ZĞƐƚƌĞƉŽ
KƐĐĂƌ ŽŵşŶŐƵĞnj^ĂŵƵĞů ,ŽLJŽƐŶĂ ZŽĚĂŵŝůŝŽ :ŽƐĠ ƌĐŚŝůĂ:ŽƐĠ 'ƌĞŐŽƌŝŽ ,ĞƌŶĄŶĚĞnjEŝĐŽůĄƐ ŝĞŶĚŽ
DĂƵƌŝĐŝŽ ^ĂŶƚĂŵĂƌşĂ:ĂŝŵĞ ƌŝĂƐ ZĂŵşƌĞnjDĂƌşĂ ŽƌĞŶĂ 'ƵƟĠƌƌĞnjWĞĚƌŽ DĞĚĞůůşŶ
8Q FHUFR HSLGHPLROy
JLFR GH  GtDV HQ OD ORFD
OLGDG GH .HQQHG VLPLODU
DO HVWDEOHFLGR FXDQGR VH
KL]R HO VLPXODFUR TXH HP
SDWy FRQ OD FXDUHQWHQD
QDFLRQDO RUGHQy OD DOFDO
GHVD ODXGLD /ySH] FRQ HO
SURSyVLWR GH HYLWDU TXH VH
VLJD SURSDJDQGR HO FRURQD
YLUXV 7UDV DFRJHU ODV UHFR
PHQGDFLRQHV GHO *RELHUQR
QDFLRQDO GH PDQWHQHU 
GtDV PiV HO DLVODPLHQWR
FRQ ODV H[FHSFLRQHV D HV
WDEOHFLGDV GLMR TXH HVWDUi
WRWDOPHQWH UHVWULQJLGD OD
PRYLOLGDG HQ HO VHFWRU
$ FDVL VHLV PHVHV GH KDEHU
GHWHFWDGR HO SULPHU FDVR GH
FRURQDYLUXV IXHUD GH KLQD
HO PXQGR VXSHUy DHU ORV 
PLOORQHV GHFODUDGRV GH ORV
FXDOHV GRV WHUFLRV VH HQFXHQ
WUDQ HQ (XURSD  (VWDGRV
8QLGRV VHJ~Q HO UHSRUWH GHO
,QVWLWXWR -RKQ +RSNLQV
$ ODV  GH OD QRFKH GH DHU
VH FRQWDELOL]DEDQ 
FRQWDJLRV HQ HO PXQGR 
 GHFHVRV PLHQWUDV
TXH OD FLIUD GH UHFXSHUDGRV
DVFHQGtDDHVGHFLU
HO  GHO WRWDO JOREDO (XUR
SD HV HO FRQWLQHQWH PiV DIHF
WDGR FRQ  FDVRV
(',725,$/
$FXHUGR
1DFLRQDO SRU
HO )XWXUR
O /D UHVLOLHQFLD
FRORPELDQD
([WUHPDQ FXDUHQWHQD
HQ .HQQHG SRU RYLG
RURQDYLUXV VHLV PLOORQHV
GH FRQWDJLRV HQ HO PXQGR
(/ 18(92 6,*/2 '20,1*2  '( 0$2 '( EL NUEVO SIGLO 0,e52/(6  '( 0$2 '( 
(',725,$/(6(/ 18(92 6,*/2 9,(51(6  '( $%5,/ '(  $EL NUEVO SIGLO 0,e52/(6  '( 0$2 '( 
(',725,$/(6 '20,1*2  '( 0$2 '( 
'LUHFWRUHV (PpULWRV
$OYDUR *yPH]  -XDQ 3DEOR 8ULEH )XQGDGR HO  GH )HEUHUR GH 
(/18(926,*/2
'LUHFWRU $GMXQWR $OEHUWR $EHOOR  (',725(6 RQWHQLGR -RVp 3HxXHOD 0XOWLPHGLD ODXGLD %HUP~GH] 5HGDFFLyQ DUORV +LJXHUD  *XVWDYR 9HOR]D
*HUHQWH $GPLQLVWUDWLYD  )LQDQFLHUD 0HODQ KLDUL DEDOOHUR'LUHFWRU *HQHUDO -8$1 *$%5,(/ 85,%( 9(*$/$5$ O
)XQGDGRUHV
/DXUHDQR*yPH]-RVpGHOD9HJD
+
R OD SDODEUD FODYH HQ RORPELD
IUHQWH DO LPSDFWR GH OD FULVLV VD
QLWDULD  OD UHVSXHVWD UHVSHFWLYD
SURYLHQH GHO OHQJXDMH GHO PHGLR DPELHQWH
 OD VLFRORJtD UHVLOLHQFLD (V GHFLU GH XQD
SDUWH OD FDSDFLGDG GH XQ HFRVLVWHPD SDUD
UHVLVWLU  DGDSWDUVH DQWH ODV SUHVLRQHV 
DPHQD]DV H[WHUQDV R GH RWUD OD IDFXOWDG GHO
VHU KXPDQR SDUD HQIUHQWDU ODV VLWXDFLRQHV
FUtWLFDV  VRUSUHVLYDV TXH HYHQWXDOPHQWH
VH OH SUHVHQWDQ HQ HO WUDQVFXUVR GH OD YLGD
(Q HVH RUGHQ GH LGHDV SXHGH GH OD PLVPD
PDQHUD XVDUVH HVH FRQFHSWR GH UHVLOLHQFLD D
¿Q GH HYDOXDU OD FDSDFLGDG GH XQ SDtV FRPR
FROHFWLYR VRFLDO SDUD VREUHSRQHUVH D ODV
DGYHUVLGDGHV (Q HVWH FDVR ODV DGYHUVLGDGHV
HSLGHPLROyJLFDV  HQIUHQWDU FRPR VRFLHGDG
ODV GHVDVWURVDV FLUFXQVWDQFLDV GHVGH OD DSD
ULFLyQ YLUXOHQWD  VXV VHFXHODV LQVyOLWDV HQ
WRGRV ORV FDPSRV FRQ XQD SHUVSHFWLYD GH IX
WXURPDQFRPXQDGDDGHPiVHQXQHVFHQDULR
WDQ FRPSOHMR TXH KD WRFDGR VHQVLEOHPHQWH
OD ¿EUD ODV FRVWXPEUHV  HO WHMLGR VRFLDO HQ
WRGRV ORV ULQFRQHV GH OD QDFLyQ FRORPELDQD
FRPR GHO PXQGR HQWHUR
3DUD HOOR GHVGH OXHJR HV LQGLVSHQVDEOH
UHFRQRFHUTXHODVLWXDFLyQHFRQyPLFDVRFLDO
SROtWLFD FXOWXUDO  KDVWD VLFROyJLFD FDPELy
GUiVWLFDPHQWH LQFOXVLYH HQ XQD GLPHQVLyQ
 D XQD YHORFLGDG QXQFD SUHYLVWD SRU QDGLH
3RUWDQWRQRHVGHOWRGRYiOLGRKDFHUFRPSD
UDFLRQHV IUHQWH D OD WUDHFWRULD SUHYLD FXDQ
GR ORV HOHPHQWRV GHO GHYHQLU HQ VRFLHGDG
HUDQ SRU FRPSOHWR GLIHUHQWHV R DO PHQRV VH
GDEDQ HQ XQ HVFDODIyQ GH PXFKtVLPR PHQRU
UDQJR DO DJXGR FRPSURPLVR VLVWpPLFR GH OD
FULVLV DFWXDO
(Q FRQVHFXHQFLD EDVWDUtD FRQ YHU TXH
GHVGH KDFH D KDFH FDVL WUHV PHVHV FXDQ
GR VH SUHVHQWy HO SULPHU FDVR GH RYLG
HQ RORPELD QR HV IDFWLEOH KDEODU GH RWUR
DVXQWR DO LJXDO TXH RFXUUH HQ HO UHVWR GHO
SODQHWD (V GHFLU VROR VH KDEOD GH ODV FDX
VDV  FRQVHFXHQFLDV GH OD SDWRORJtD GH OD
LQDGYHUWHQFLD GH OD FLHQFLD XQLYHUVDO HQ
PDWHULD WDQ JUDYH GHO GHVDUUROOR HQ WLHPSR
UHDO GH OD HSLGHPLD  GHO DSUHPLR HQ SURFXUD
GH XQD YDFXQD GH ODV FXDUHQWHQDV FRPR
DPSDUR GH OD VDOXG S~EOLFD SHUR WDPELpQ
GH OD OHVLyQ D OD HFRQRPtD  HO HPSOHR HQ
XQ WHDWUR D GH SRU Vt GUDPiWLFR WRGR HOOR
HQPDUFDGR GHQWUR GH XQ DOFDQFH JOREDO
QDFLRQDO UHJLRQDO PXQLFLSDO H LQFOXVR D
QLYHO GH EDUULRV  UHVLGHQFLDV GRQGH LPSHUD
WDQWR ODV H[LJHQFLDV GH ELRVHJXULGDG FRPR OD
SUHRFXSDFLyQ LQPHGLDWD SRU HO GHVFDODEUR
HFRQyPLFR 1XQFD SXHV SDUD GHFLUOR HQ
WpUPLQRV FRQWHPSRUiQHRV HO PXQGR KDEtD
HVWDGR WDQ JORFDOL]DGR R VHD WDQ LQPHUVR
HQ HO QH[R DXWRPiWLFR HQWUH OR JOREDO  ORFDO
(Q HVH VHQWLGR QR GHMD GH VHU LJXDOPHQWH
XQD JUDQ SDUDGRMD OR SRFR TXH HO PXQGR HQ
VX FRQMXQWR HVWDED SUHSDUDGR SDUD DIURQWDU
XQD VLWXDFLyQ GH HVWD tQGROH XQD KHFDWRPEH
FRQWUD XQ HQHPLJR LQYLVLEOH  DVWXWR HQ
VXPD XQD HVSHFLH GH 7HUFHUD *XHUUD 0XQ
GLDO GH OD TXH PXFKR VH KDEOy SHUR QXQFD
VH SHQVy VHULDPHQWH TXH OOHJDUtD GH PDQHUD
WDQ H[WUDxD  DFXFLDQWH 7RGDYtD PHQRV SRU
VXSXHVWR D SDUWLU GH XQ VROR FDVR GH ]RRQR
VLV GH ORV PXUFLpODJRV D ORV KXPDQRV  D UDt]
GH XQD LQIHFFLyQ HQ XQ GLVWDQWH PHUFDGR GH
:XKDQ R HQ RWUD YHUVLyQ D FXHQWD GH XQD
LPSUHYLVLyQ WpFQLFD HQ XQ ODERUDWRULR GH
DTXHOOD FLXGDG FKLQD GHVFRQRFLGD SDUD OD
JUDQ PDRUtD GHO RUEH  TXH GH XQR X RWUR
PRGR KD DIHFWDGR DOUHGHGRU GH VHLV PLO PL
OORQHV GH SHUVRQDV HQ HO SODQHWD
3RU VX SDUWH HV PX SRVLEOH TXH RORP
ELD QR KXELHUD VXIULGR QXQFD DQWHV HQ VXV
 DxRV GH YLGD HQ GHPRFUDFLD XQ UHWR GH
PDJQLWXG VHPHMDQWH DXQTXH FLHUWDPHQWH
HQ VX WUDHFWRULD KLVWyULFD QR KDD GHMDGR
GH PDQLIHVWDUVH DOJ~Q VLQR WUiJLFR D SDUWLU
GH ODV YLFLVLWXGHV HQ HO DYDQFH SDXODWLQR GH
VX HVWUXFWXUDFLyQ QDFLRQDO RQWH[WR QR
REVWDQWH GH PHQRU LPSDFWR D RWUDV QDFLRQHV
ODWLQRDPHULFDQDV SHVH D FLHUWD PHQWDOLGDG
KLVWRULFLVWD HQ FRQWUDULR TXH KD HQ HO SDtV
$XQ DVt SRGUtD D¿UPDUVH TXH XQD QDFLyQ
FRPR OD QXHVWUD SXHGH GLYLGLU HVWH SHUtRGR
GHPRFUiWLFR GH GRV VLJORV HQ DOJXQRV EOR
TXHV GHVGH  FXDQGR VH GLR HO FRODSVR
JUDQFRORPELDQR GHVSXpV GH OD LQGHSHQGHQ
FLD (O SULPHU EORTXH HQ TXH VH PDQWXYR
OD DPELYDOHQFLD GH OD XQLGDG QDFLRQDO HQ
PHGLR GH ODV SXJQDV HQWUH FHQWUDOLVPR 
IHGHUDOLVPR KDVWD  FRQ VXV JXHUUDV
FLYLOHV DOWHUQDWLYDV OXHJR XQ ODSVR HQ TXH QR
VROR VH ORJUy OD XQLGDG QDFLRQDO VLQR TXH VH
REWXYR HQ EXHQD PHGLGD OD SUHYDOHQFLD GH
ODV LQVWLWXFLRQHV  VXV UHIRUPDV KDVWD 
GHVSXpV XQ SHUtRGR HQ TXH VH H[DFHUEDURQ
ODV SXJQDV LGHROyJLFDV HQWUH ORV SDUWLGRV
SROtWLFRV FRQ VXV GHULYDFLRQHV YLROHQWDV GH
SDUWH  SDUWH KDVWD GHVHPERFDU HQ OD FRQFL
OLDFLyQ GH )UHQWH 1DFLRQDO FRQ VXV  DxRV
GH JRELHUQRV DOWHUQDGRV KDVWD  PiV
WDUGH HO GHVPRQWH SDXODWLQR GH HVWH DUUHJOR
LQVWLWXFLRQDO KDVWD OOHJDU D XQD QXHYD RQV
WLWXFLyQ GH FRQVHQVR HQ   GH HQWRQFHV
D KR DXQ EDMR ORV UHWRV GHVHVWDELOL]DGRUHV
GHO QDUFRWUi¿FR  ODV JXHUULOODV HO GHVDUUR
OOR GH XQ SDtV PiV LQFOXHQWH FRQ EDVH HQ
XQ (VWDGR 6RFLDO GH 'HUHFKR  GLIHUHQWHV
FDQDOHV TXH KDQ OOHYDGR DO SDtV D PHMRUDU
OD FDOLGDG GH YLGD LQFRUSRUDU XQ Q~PHUR
WUDVFHQGHQWDO GH KDELWDQWHV D OD FODVH PH
GLD FRQ PHMRUDV HQ OD HGXFDFLyQ HO HPSOHR
 OD FDSDFLGDG GH FRQVXPR VXSHUDQGR ORV
WUDGLFLRQDOHV tQGLFHV GH SREUH]D  D VHU XQ
FRQJORPHUDGR GH UHQWD PHGLD HQ ORV UHQJOR
QHV PXQGLDOHV
7RGR HVR SUHFLVDPHQWH HV OR TXH KR
KD SXHVWR HQ MDTXH  HQ PDWHULD JUDYH HO
FRURQDYLUXV 'H VXR GHVGH OD RQVWLWX
HQWH GH  KDVWD OD DFWXDOLGDG HO SDtV
KDEtD ORJUDGR FRQ ODV GHVPRYLOL]DFLRQHV
JXHUULOOHUDVGHO0DODV)DUFFRQFHQWUDUVH
HQ HVFHQDULRV PiV SURPLVRULRV  VXSHUDU HO
GLOHPD VDOWXDULR  SHUVLVWHQWH HQWUH JXHUUD
 SD] $KRUD HO UHWR HV RWUR TXH HO SDtV VDO
JD GH OD PHMRU PDQHUD SRVLEOH GH OD DFWXDO
SDQGHPLD VXVWHQWDGR HQ ODV LGHDV FUHDWLYDV
TXH VLHPSUH KD WHQLGR SDUD UHVROYHU ORV SUR
EOHPDV  FRQVHUYDQGR DQWH WRGR VX YRFDFLyQ
GH IXWXUR
3RU OR SURQWR VH SXHGH GHFLU IUHQWH D
RWURV SDtVHV GH $PpULFD /DWLQD TXH ODV
DXWRULGDGHV HQ VXV GLIHUHQWHV QLYHOHV  HO
FROHFWLYR VRFLDO HQ JHQHUDO KDQ DFWXDGR QR
GH PRGR RSWLPLVWD R SHVLPLVWD VLQR FRQ
EDVH HQ HO UHDOLVPR  HVR MXVWDPHQWH HV OR
TXH GD PRWLYRV SDUD HO RSWLPLVPR FRPR
SXHGH GHVSUHQGHUVH GH OD HGLFLyQ HVSHFLDO
TXH KR VH SUHVHQWD HQ FRQMXQWR FRQ ORV
PHGLRV GH FRPXQLFDFLyQ D¿OLDGRV D $0, 
HQ OD TXH FDGD XQR D VX IRUPD GD FXHQWD GH
OD UHVLOLHQFLD FRORPELDQD
'H RWUD SDUWH FUHHPRV TXH HQ WRGD FULVLV
SRU PiV SURIXQGD KD WDPELpQ JUDQGHV
RSRUWXQLGDGHV (Q HVD GLUHFFLyQ D QXHVWUR
MXLFLR VH KDFH QHFHVDULR PiV WHPSUDQR TXH
WDUGH XQ $FXHUGR 1DFLRQDO SRU HO )XWXUR D
¿QGHHQFDUDUGHELGDPHQWHHOEORTXHKLVWyUL
FR TXH VH KD LQDXJXUDGR DVt VHD GH OD IRUPD
PiV SDUDGyMLFD 1R VREUDUtD HQWRQFHV TXH
GHVGH D VH LQLFLDUD XQD IyUPXOD GH FRQVHQVR
D SURSyVLWR GH DERFDU SRU HMHPSOR XQ 3ODQ
GH 'HVDUUROOR GH YDULDV YLJHQFLDV FRQYRFDQ
GR GH DQWHPDQR D WRGDV ODV IXHU]DV YLYDV
GH OD QDFLyQ 'HVGH OXHJR KR OR XUJHQWH HV
DWHQGHU OD FULVLV SHUR QR GHEH HOOR GHMDU GH
ODGR OR PiV LPSRUWDQWH TXH HV QR GHVIDOOHFHU
MDPiV HQ OD HVSHUDQ]D -*8
$FXHUGR 1DFLRQDO SRU HO )XWXUR
O La resiliencia colombiana
O Se inicia un nuevo bloque histórico
(/ 18(92 6,*/2
³1R VREUDUtD HQWRQFHV
TXH GHVGH D VH LQLFLDUD
XQD IyUPXOD GH FRQVHQVR
D SURSyVLWR GH DERFDU
SRU HMHPSOR XQ 3ODQ
GH 'HVDUUROOR GH YDULDV
YLJHQFLDV FRQYRFDQGR
GH DQWHPDQR D WRGDV ODV
IXHU]DV YLYDV GH OD QDFLyQ´
36HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
alpina.com
#TeQueremosFuerte
Para que continúes cuidando
de ti y tus seres queridos.
Hoy, Alpina cambia de nombre
para recordarte que estamos
contigo, que estamos
comprometidos con la nutrición
y el bienestar de todo el país para
que puedas estar fuerte, física y
emocionalmente,y así, juntos
sigamos adelante.
COLOMBIA
E
L EXMINISTRO de Ha-
cienda, Juan Camilo Res-
trepo respaldó lo que el
Gobierno está haciendo en el
PDQHMR ¿VFDO  HFRQyPLFR GH OD
emergencia sanitaria e incluso
señala que sin duda va a tener
TXH FRQVLGHUDU XQ PDRU HQGHX-
damiento,deprontoutilizaralgún
crédito del Banco de la República.
EL NUEVO SIGLO: ¿Cómo
cree que el Gobierno está ma-
nejando económicamente esta
crisis sin igual?
JUAN CAMILO RESTRE-
PO: Creo que hasta el momento
se está manejando con prudencia,
a veces da la impresión que con
demasiada prudencia, la autori-
]DFLyQ TXH OD UHJOD ¿VFDO OH GLR DO
Gobierno para endeudarse hasta
 GHO 3,% D HVWi SUiFWLFD-
mente copada, de manera que las
necesidades son tantas para ha-
cerle frente a esta emergencia que
creo que el Gobierno va a tener
que considerar endeudamientos
DGLFLRQDOHV D ORV TXH D OHV KDQ
autorizado como límite la regla
¿VFDO  HVR QR VHUtD SXHV WDPSRFR
una catástrofe. Una crisis de esta
magnitud requiere un peso de
HQGHXGDPLHQWR PX JUDQGH TXH
D VH KD FRPHQ]DGR SHUR D YHFHV
GD OD LPSUHVLyQ TXH VH HVWi HQGR
D SDVRV PX OHQWRV
ENS: Pero, ¿le parece que
lo que se ha hecho ha estado
bien?
JCR: Yo creo que se ha hecho
bien, pero a veces se hace con
dosis homeopáticas, poquito a
poquito. Lo que se está haciendo
está bien pero es como quien dice,
ORV SULPHURV DX[LOLRV DKRUD KD
que salir de los primeros auxilios
a la reconstrucción del paciente.
ENS: ¿Qué opina de las ci-
fras que está dando a conocer
el Gobierno sobre el gasto?
JCR: Yo estuve viendo un
poco las cifras que ha publicado
el Gobierno, pero veo que una
gran parte de ese 11% del PIB en
JDVWR VRQ ODV DXGDV GH OLTXLGH]
que ha otorgado el Banco de la
5HS~EOLFD  HVR HQ ULJRU QR OR
puede adjuntar el Gobierno a sus
esfuerzos presupuestables.
ENS: ¢7HQGUHPRV XQ GpÀFLW
superior al que establece la
UHJOD ÀVFDO
JCR: Yo creo que como van las
cosas, con las nuevas necesidades
TXH KD TXH DWHQGHU D Pt QR PH
VRUSUHQGHUtD TXH DO ¿QDO GHO DxR
HO Gp¿FLW HVWXYLHUD FHUFDQR DO 
del PIB.
Alternativas
ENS: ¿Qué otros mecanis-
PRV GH ÀQDQFLDFLyQ WLHQH HO
país para esta emergencia?
JCR: Mecanismos de finan-
FLDFLyQ DGLFLRQDOHV KD  KD EDV-
tantes, se pueden tocar con más
intensidadlapuertaalasentidades
multilaterales,sepuedeauscultarla
posibilidad de colocar bonos en el
mercadodecapitalesdelGobierno,
asíloacabadecolocarconbastante
éxitoEcopetrol,sepuedentocarlas
puertas del crédito del Banco de la
República, algo que está previsto
precisamenteparacontribuiraeste
tipo de emergencias.
ENS: ¿Habrá temor sobre
OR TXH GLJDQ ODV FDOLÀFDGRUDV
JCR: 3XHV ODV FDOL¿FDGRUDV QR
pueden desconocer o rasgarse las
vestiduras porque Colombia esté
recurriendo a un proceso de en-
deudamiento más alto de lo usual
 DVt OR HVWi KDFLHQGR $PpULFD
/DWLQD  WRGR HO PXQGR QRVRWURV
QR OOHJDPRV DO  GHO 3,% FRPR
HQGHXGDPLHQWR FXDQGR D SDtVHV
(XURSHRV HVWiQ OOHJDQGR DO  R
 GH 3,% GH PDQHUD TXH VHUtD
absurdo que las calificadoras,
como digo, se rasgaran las vesti-
duras por esto, porque no es otra
cosa que lo que está sucediendo
en todo el mundo.
ENS: ¿Es conveniente usar
ahora las reservas interna-
cionales?
JCR: 3XHV R QR FUHR QR FUHR
conveniente por esto, ¿cómo usa
un país sus reservas? Sería ven-
GLpQGRODV  VL ODV YHQGHQ OR TXH
harían sería recoger liquidez, el
BancodelaRepúblicavendereser-
YDV  UHFRJH SHVRV  DKRUD OR TXH
QHFHVLWDPRV HV LQHFWDU OLTXLGH] 
no sustraer liquidez al mercado.
Gobierno está manejando con
prudencia la crisis: Restrepo
El exministro indica que necesidades son tantas que va a tener que considerar más deuda
EL EXMINISTRO de Hacienda, Juan
Camilo Restrepo./ENS
6HPDQDULR (/ 18(92 6,*/2 '20,1*2  '( 0$2 '( '20,1*2  '( 0$2 '( 2/20%,$

21 81 FUHFLPLHQWR
QHJDWLYR SURPHGLR GH
 SDUD HVWH DxR
RORPELD VHUi XQD GH ODV
HFRQRPtDV TXH VDOGUiQ PHMRU
OLEUDGDV HQ /DWLQRDPpULFD
SRU HO JROSH GH ODV UHVWULFFLR
QHV LPSXHVWDV SDUD FRQWHQHU
HO FRURQDYLUXV GH DFXHUGR
FRQ ORV SURQyVWLFRV GH ORV
RUJDQLVPRV PXOWLODWHUDOHV
6LQ HPEDUJR HQ VX ~OWLPR
LQIRUPH HO )RQGR 0RQH
WDULR ,QWHUQDFLRQDO )0,
GLMR TXH HO DLVODPLHQWR GH OD
SREODFLyQ SDUD HYLWDU FRQ
WDJLRV  OD FRQVLJXLHQWH SD
UDOL]DFLyQ GH OD DFWLYLGDG
HFRQyPLFD UHGXFLUi HO FUH
FLPLHQWR FRQ OR TXH OD UHJLyQ
YD D HQWUDU HQ XQD UHFHVLyQ
LQFOXLGD RORPELD SHUR TXH
HO SDtV WLHQH IXQGDPHQWDOHV
SDUD XQD SURQWD UHFXSHUD
FLyQ
*DVWR S~EOLFR
8QR GH ORV KHFKRV PiV
LPSRUWDQWHV HO TXH HO SDtV
HVWi DXPHQWDQGR HO JDVWR
S~EOLFR FRPR OR REOLJD OD
HPHUJHQFLD VDQLWDULD  GHV
GH OXHJR YD D VXSHUDU FRQ
FUHFHV HO WRS TXH HVWDEOHFLy
OD UHJOD ¿VFDO GH  SDUD
HVWH DxR 6L HO *RELHUQR VLJXH
DO SLH GH OD OHWUD OR TXH HVWD
EOHFLy HO RPLWp RQVXOWLYR
GH OD 5HJOD )LVFDO VX OtPLWH GH
JDVWR SDUD SRGHU FXPSOLU FRQ
HO Gp¿FLW ¿VFDO SDUD HVWH DxR
GH  GHO 3URGXFWR ,QWHUQR
%UXWR3,%
HVWDUtDHQWUH 
  ELOORQHV
(VH HV HO PDUJHQ GH DFFLyQ
TXH FRQWHPSODQ ORV H[SHUWRV
SDUD TXH HO XVR GH UHFXUVRV
TXH UHTXLHUH HO (MHFXWLYR QR
VH VDOJDQ GH PDGUH )XHQWHV
GHO *RELHUQR VHxDODQ TXH
HQ GHILQLWLYD HVWD GHFLVLyQ
OH GD XQ UHVSLUR DGLFLRQDO D
OD DGPLQLVWUDFLyQ GH ,YiQ
'XTXH TXH SRGUi GHVWLQDU
HQWUH    ELOORQHV
DGLFLRQDOHV HVWH DxR SHUR
VLHPSUHWHQLHQGRHQFXHQWDHO
OtPLWH LPSXHVWR SRU HO RPL
Wp 6LQ HPEDUJR HVH JDVWR YD
D DXPHQWDU OD GHXGD GHO SDtV
SHUR VHJ~Q HO *RELHUQR HVH QR
HV PRWLYR GH SUHRFXSDFLyQ
KR LQFOXVR SRGUtD OOHJDU DO
 GHO 3,%
'p¿FLW PDQHMDEOH
(O GLUHFWRU GH UpGLWR 3~
EOLFR GHO 0LQLVWHULR GH +D
FLHQGD pVDU $ULDV DVHJXUy
TXH HO SDtV HVWi SUHSDUDGR
SDUD FXEULU OD DJXGL]DFLyQ
GHO KXHFR ¿VFDO TXH JHQHUy
OD SDQGHPLD
(O IXQFLRQDULR VHxDOy TXH
OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD 
VRFLDO FRVWDUtD  GHO 3,% 
TXH OD FDtGD GHO UHFDXGR TXH
SURHFWDQ VHUtD GH RWUR 
GHO 3,% $Vt VXPDQGR 
GHO 3,% GH Gp¿FLW FRQ HO TXH
HO SDtV LQLFLy HO DxR OD EUHFKD
VHUtD GH  GHO SURGXFWR
2WUR HOHPHQWR DGLFLRQDO
TXH VRVWLHQH HO *RELHUQR HV
TXH RORPELD HVWi SUHSDUDGD
SDUD ¿QDQFLDU HO Gp¿FLW 'H
DFXHUGR FRQ $ULDV OD SULPHUD
SDUWH HV HO JDVWR DGLFLRQDO
FRQWUDFtFOLFR TXH VH GLVSXVR
SDUD DWHQGHU OD HPHUJHQFLD
HVR PLGH PiV R PHQRV 
GHO 3,%´
3HUR HVWH JDVWR DGLFLRQDO
HVWi ILQDQFLDGR GH OD VL
JXLHQWH PDQHUD  YLHQH
GH ORV SUpVWDPRV GHO )RQGR
GH $KRUUR  (VWDELOL]DFLyQ
)$(
GH )RQSHW
 GHO *UXSR %LFHQWH
QDULR   GHO 3,% GH ODV
LQYHUVLRQHV REOLJDWRULDV TXH
UHDOL]DQ ORV EDQFRV FRPHU
FLDOHV HQ WtWXORV GH VROLGD
ULGDG D UDt] GH OD OLEHUDFLyQ
GHO HQFDMH  TXH D YDQ D
FRPHQ]DU D UHDOL]DU
6HxDOD HO IXQFLRQDULR TXH
³OD VHJXQGD SDUWH GH HVH Gp
¿FLW HV OR TXH D WHQtDPRV D
SULQFLSLR GHO DxR (VH 
GHO 3,% GHFLGLPRV ILQDQ
FLDUOR HQ  HQ HO PHUFDGR
GH 7(6   HQ HO PHUFD
GR GH GyODUHV /R VHJXQGR
VH FRPSOHWy GHVGH HQHUR
FXDQGR FRWL]DPRV ERQRV HQ
PHUFDGRV LQWHUQDFLRQDOHV
SRU 86  PLOORQHV 
FXDQGR DVHJXUDPRV XQ ÀXMR
PXOWLODWHUDO GH 86 
PLOORQHV  YDPRV ELHQ HQ HO
SURJUDPD GH ODV VXEDVWDV GH
7(6 DQWHV GH OD HPHUJHQFLD
KDEtDPRV FRORFDGR  GH OD
PHWD  HQ DEULO DXPHQWDPRV
D  ´
2WUR SXQWR LPSRUWDQWH
TXH LQGLFD HO GLUHFWRU GH Up
GLWR 3~EOLFR HV TXH ³DKRUD
QR HV XQ VHFUHWR TXH YDPRV D
WHQHU XQD VRUSUHVD QHJDWLYD
HQ HO UHFDXGR SRUTXH OD PHWD
HUD GH  ELOORQHV HQ HO DxR
SHUR HO RQVHMR )LVFDO QRV GLR
XQ HVSDFLR GH KDVWD  GHO
3,% TXH VHUtDQ  ELOORQHV
(VH  OR KHPRV FXELHUWR
VXELHQGR QXHVWURV PRQWRV GH
¿QDQFLDPLHQWR PXOWLODWHUDO
RQILUPDPRV GHVHPEROVRV
FDVL SRU 86  PLOOR
QHV TXH YLHQHQ GH OD $)
GHO %DQFR 0XQGLDO %0
GHO %DQFR ,QWHUDPHULFDQR
GH 'HVDUUROOR %,'
GH OD
$JHQFLD )UDQFHVD GH 'HVD
UUROOR $)'
6LQ HPEDUJR
WHQHPRV XQD PHWD GH OOHJDU D
86  PLOORQHV TXH HVSH
UDPRV ORJUDU HQ HO WUDQVFXUVR
GHO DxR (QWRQFHV DO VXPDU
      QRV GD
  3RU HVR LQVLVWLPRV HQ
TXH RORPELD HVWi SUHSDUDGD
GHVGH D SDUD ¿QDQFLDU HO Gp
¿FLW GH  GHO 3,%´
RQVXPR
'H RWUD SDUWH OD ¿UPD GH
HVWXGLRV GH PHUFDGR HQ R
ORPELD 5DGGDU UHYHOy KR
TXH HVWLPD TXH HO FRQVXPR GH
ORV KRJDUHV GXUDQWH  FDL
JD KDVWD  FRPR FRQVHFXHQ
FLD GHO DLVODPLHQWR GHFUHWDGR
SRUHO*RELHUQRSDUDFRQWHQHU
HO FRURQDYLUXV RYLG
/DV H[SHFWDWLYDV LQLFLDOHV GH
5DGGDUDQWHVGHODSDQGHPLD
SRU HO FRURQDYLUXV
HUDQ TXH
HO FRQVXPR GH ORV KRJDUHV HQ
RORPELD DUURMDUD XQ FUHFL
PLHQWR GH DOUHGHGRU GHO 
HQ 
'H DFXHUGR FRQ DPLOR
+HUUHUD GLUHFWLYR GH OD ¿UPD
5DGGDU OD FDtGD GHO  HVWL
PDGD SDUD HVWH DxR VH WRPD
VREUH OD EDVH TXH HO FRQVXPR
LED D FUHFHU  SHUR DKRUD
VH OH GHEH UHVWDU HO  TXH VH
SURHFWD DKRUD FRPR FDtGD DO
¿QDO GHO DxR 6ROR HQ DEULO VH
UHJLVWUy XQD UHGXFFLyQ HQ HO
FRQVXPR GH  
,QÀDFLyQ
/D HPHUJHQFLD SRU HO R
YLG QR WXYR XQ LPSDFWR
IXHUWH HQ OD LQÀDFLyQ RORP
ELD HQ HO PHV GH DEULO FXDQGR
VXELy   /D YDULDFLyQ GHO
ËQGLFH GH 3UHFLRV DO RQVX
PLGRU ,3
DxR FRUULGR IXH
GH   GH DFXHUGR FRQ HO
UHSRUWH GHO '$1(
(O SDVDGR PHV GH DEULO OD
YDULDFLyQ DQXDO GHO ,3 IXH
  HV GHFLU  SXQWRV
SRUFHQWXDOHV PDRU TXH OD
UHSRUWDGD HQ HO PLVPR SHULR
GR GHO DxR DQWHULRU FXDQGR
UHJLVWUy  
(O FRPSRUWDPLHQWR PHQ
VXDO GHO ,3 WRWDO HQ DEULO
GH
VH H[SOLFy
SULQFLSDOPHQWH SRU OD YD
ULDFLyQ PHQVXDO GH ODV GLYL
VLRQHV DOLPHQWRV  EHELGDV
QR DOFRKyOLFDV  DORMDPLHQWR
DJXD HOHFWULFLGDG JDV  RWURV
FRPEXVWLEOHV
/DV PDRUHV YDULDFLRQHV
VH SUHVHQWDURQ HQ ODV GLYLVLR
QHV DOLPHQWRV  EHELGDV QR
DOFRKyOLFDV
VDOXG
7DVDV GH LQWHUpV
(O %DQFR GH OD 5HS~EOLFD
UHGXMR D XQ QXHYR PtQLPR
KLVWyULFR OD WDVD GH LQWHUpV
GH UHIHUHQFLD SDUD LPSXOVDU
XQD HFRQRPtD FDGD YH] PiV
JROSHDGD SRU OD SDQGHPLD /D
MXQWD GLUHFWLYD GH OD LQVWLWX
FLyQ UHGXMR HO FRVWR GHO GLQHUR
GH  D   HQ HO WHUFHU
GHVFHQVR FRQVHFXWLYR GHVGH
PDU]R FXDQGR VH GHWHFWy HO
SULPHU FDVR GH RYLG HQ
RORPELD  VH GHFUHWy XQ
LQpGLWR FRQ¿QDPLHQWR REOL
JDWRULR
(Q HVH PHV OD MXQWD EDMy
HO LQGLFDWLYR WUDV PDQWHQHUOR
HVWDEOH GXUDQWH GRV DxRV HQ
 
³(O EDODQFH GH ULHVJRV GH
OD SROtWLFD PRQHWDULD VXJLHUH
OD FRQYHQLHQFLD GH EULQGDU XQ
LPSXOVR DGLFLRQDO D OD HFRQR
PtD´ LQGLFy HO (PLVRU HQ XQ
FRPXQLFDGR
/D GHFLVLyQ VH EDVD HQ
TXH ODV H[SHFWDWLYDV LQÀDFLR
QDULDV VLJXHQ GHVFHQGLHQGR
HQ OD UHYLVLyQ D OD EDMD GHO
FUHFLPLHQWR HFRQyPLFR JOR
EDO  ORFDO
(Q VXPD OD SDQGHPLD GHO
QXHYR FRURQDYLUXV KD JRO
SHDGR FRQ IXHU]D D OD FXDUWD
HFRQRPtD ODWLQRDPHULFDQD
$3$5$72 352'87,92 9(5686 /$ 3$1'(0,$
/D UHVLVWHQFLD HFRQyPLFD
3DUD ORV
RUJDQLVPRV
PXOWLODWH
UDOHV R
ORPELD VHUi
OD PHQRV
SHUMXGLFDGD
HQ $ /DWLQD
DQWH XQD UH
FHVLyQ +D
WHPRU SRU
HO GHVHP
SOHR SHUR
QR SRU OD
LQÀDFLyQ HO
FUHFLPLHQWR
R OD GHXGD
6LJXH DOLYLR
HQ WDVDV GH
LQWHUpV
, z d/ :K^ ĞŶ ůĂ ĞĐŽŶŽŵşĂ͕ ƉĞƌŽ Ğů ƉĂşƐ ƉŽĚƌĄ ƌĞĐƵƉĞƌĂƌƐĞ ƉƌŽŶƚŽ ĚĞů ŝŵƉĂĐƚŽ ƋƵĞ ŚŽLJ ƌĞĐŝďĞ͘
‫ٽ‬‫ٽ‬
m 0!„y„wZ !„y
m 0w0ªJ0y!X
IɐƵȁɈƵ‫ب‬ 0y²
!ȲƵƧǞǿǞƵȁɈȌ ȯȲȌǿƵƮǞȌ ƵȺɈǞǿƊƮȌ ׂٌ‫ڭׄة‬
(ƶ˛ƧǞɈ ˛ȺƧƊǶ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ٌ‫ڭׁة׆‬
!ȌȺɈȌ ƵǿƵȲǐƵȁƧǞƊ ȺƊȁǞɈƊȲǞƊ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ׂ‫ڭׇة‬
!ƊǠƮƊ ƮƵǶ ȲƵƧƊɐƮȌ ɈȲǞƦɐɈƊȲǞȌ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ׁ‫ڭׂة‬
(ƶ˛ƧǞɈ ǞȁǞƧǞƊǶ ƊȋȌ ׂ‫׀ׂ׀‬ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ׂٌ‫ڭׂة‬
§ȲƶȺɈƊǿȌȺ ǿɐǶɈǞǶƊɈƵȲƊǶƵȺ Dz‫׀׀ׅخׂٽ‬
ǿǞǶǶȌȁƵȺ
!ƊǠƮƊ ƮƵǶ ƧȌȁȺɐǿȌ ‫ـ‬ǘƊȺɈƊ ƊƦȲǞǶ‫ف‬ ‫ڭ׀ة׆‬
Xȁ˜ƊƧǞȍȁ ƊȁɐƊǶ ƊƦȲǞǶ ‫ڭׁׅة׃‬
ÀƊȺƊȺ ƮƵ ǞȁɈƵȲƶȺ ׂ‫ڭׇׅة‬
56HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
EL NUEVO SIGLO DOMINGO 17 DE MAYO DE 2020
COLOMBIA
E
L ESTADO colombiano
está respondiendo efecti-
vamente a la crisis sani-
taria, por dos razones básicas.
La primera, la voluntad de los
gobernantes para hacer las cosas
bien y, la segunda, un principio
de solidaridad nacional muy
marcado.
Así lo considera el politólogo
y actual director de la Escuela
Superior de Administración Pú-
blica (ESAP), Pedro Medellín,
quien analiza la forma en que la
institucionalidad ha respondido
a la emergencia sanitaria por el
Covid-19.
EL NUEVO SIGLO:- La for-
taleza de un Estado se mide
en las grandes crisis ¿Cómo le
ha ido al colombiano en esta
de la pandemia?
PEDRO MEDELLÍN: A Co-
lombia le ha ido bien por dos
razones: porque ha tenido gober-
nantescomprometidosconlaidea
de sacar las cosas adelante. Alcal-
des, gobernadores, el Presidente,
todos han querido genuinamente
hacer su mejor esfuerzo por con-
tener la pandemia, por tomar
las medidas más pertinentes y
disponer de los recursos que sean
necesarios para resolver lo que se
necesita resolver. Creo que nos
ha ido bien, porque la gente no
ha querido cerrar los ojos frente
a eso, sino que los ha tenido bien
abiertos y han reaccionado frente
a los temas.
A pesar de los temas de indis-
ciplina social y de muchas otras
cosas, se ha desatado un principio
de solidaridad, de compañía y de
trabajo conjunto, absolutamente
sorprendente; todo el mundo hizo
unejerciciomuyvaliosodepensar
en el vecino. Otro punto es que
en esta situación, que paradóji-
camente vivimos aislados, nunca
habíamos estado tan juntos.
Tenemos algunas fallas éticas.
La primera es que seguimos en
la cultura del atajo, de hacer la
trampita, de decir “no fresco, si
me cogen en la calle digo que
voy a la farmacia” o “hagamos
un paseíto, que eso no se dan
cuenta”. Seguimos en esa cultura
del atajo, que ha permitido una
mayor expansión del Covid-19.
También hay gente que ha que-
rido aprovecharse de la situa-
ción para ganar plata y sacar un
EHQH¿FLR LQGLYLGXDO MXVWR HQ HO
momento donde todo tenemos
que pensar en que el que importa
es el otro, y lo que importa es lo
público. En ese sentido lo que no
está enseñando la coyuntura es la
escasa percepción que tenemos
los colombianos del valor que le
damos a lo público.
ENS: Hay quienes hablan
de una nueva realidad institu-
cional pospandemia en todo el
mundo ¿Ve algo así en Colom-
bia? ¿Una reforma al Estado
para responder a esa nueva
realidad y los desafíos de la
reconstrucción nacional?
PM: Vamos a pasar de una
cosa que se llamó “El Estado de
bienestar”, que es el Estado que
se preocupaba de que hubiera sa-
lud, educación, empleo… Eso fue
en los años 70, 80. Vino después
una ola de mercado, que decía
que no se debía gobernar sino
gerenciar y que el sector público
se debía manejar como grandes
empresas. Ahora vamos a pasar
de un “Estado del bienestar” a
una “Economía del bienestar”,
donde hay dos ejes que van a ser
fundamentales para la gente: la
higiene de los productos y va-
mos a tener una higiene de las
relaciones colectivas. Eso va a
implicar un cambio institucional
tremendamente fuerte. El Esta-
do será el gran garante de esta
higiene colectiva que hace que la
economía del bienestar funcione.
Muchas cosas se van a volver di-
gitales, muchas relaciones van a
estar mediadas por la tecnología
y muchos procesos que antes eran
presenciales, ahora serán proce-
sos mediados por un celular, por
una tablet o por un click.
Vamos de un “Estado del bienestar”
a una “Economía del bienestar”
El director de la ESAP analiza la forma en que la institucionalidad ha respondido a la emergencia
PEDRO MEDELLÍN, director de la
ESAP.
6 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020COLOMBIA
L
A FORTALEZA institucional de
un Estado se mide, principal-
mente, en las crisis. De la forma
en que logre tramitar emergencias,
sean cuales sean, acudiendo a los
mecanismos preestablecidos y sin
necesidad de lesionar las bases fun-
dacionales de los derechos y garantías
fundamentales de la población y del
principio de autoridad legítima, se
puede derivar si se trata de un Estado
maduro y estructurado o de uno ende-
ble en lo político, económico, jurídico,
social e institucional.
Es claro que la pandemia del Co-
vid-19 es la emergencia más grave
para el país en las últimas décadas.
Si bien Colombia ha soportado un
FRQÀLFWR DUPDGR LQWHUQR FUX]DGR SRU
los factores de violencia más deses-
WDELOL]DGRUHV TXH SXHGDQ H[LVWLU HQ
muy pocos lapsos la prevalencia del
Estado y su legitimidad institucio-
nal estuvieron al borde del colapso.
Aunque hubo algunas coyunturas en
TXH VH DOFDQ]y D FRRSWDU DOJ~Q SRGHU
público, como ocurrió en su momen-
WR FRQ OD LQ¿OWUDFLyQ SDUDPLOLWDU HO
avance territorial de la guerrilla o el
SRGHU FRUUXSWRU GHO QDUFRWUi¿FR DO
¿QDO HO (VWDGR 6RFLDO GH 'HUHFKR EDMR
la concepciónestablecidaapartirdela
Carta del 91, terminó imponiéndose.
La emergencia sanitaria, si bien no
implica ningún desafío de la crimina-
lidad al imperio de la Constitución y
la ley, sí ha obligado a la mayor mo-
YLOL]DFLyQ GHO SRGHU LQVWLWXFLRQDO HQ
Colombia, por lo menos en lo corrido
de este siglo.
La Presidencia de la República, las
gobernaciones y alcaldías, al igual que
todos los ministerios y entidades del
orden nacional, regional y local, en
FRQMXQWR FRQ OD )XHU]D 3~EOLFD ORV
entes de control y vigilancia, así como
el Congreso y la Rama Judicial han
WHQLGRTXHSULRUL]DUWRGDVXFDSDFLGDG
y facultades para hacer frente a las
consecuencias del Covid-19 en todos
los órdenes del país. Porque es aquí
donde se mide la verdadera dimen-
sión de la crisis: no hay ningún nivel,
actividad, ámbito ni sector que no esté
impactado directa o indirectamente
por la pandemia.
¿Cómo ha reaccionado el Estado
Social de Derecho a la emergencia
sanitaria? No se trata de una pregunta
menor, todo lo contrario: la capacidad
de reacción de la institucionalidad
local a esta crisis es hoy uno de los
mayores debates a nivel global.
Según el artículo 1 de la Carta
“Colombia es un Estado Social de
'HUHFKR RUJDQL]DGR HQ IRUPD GH
5HS~EOLFD XQLWDULD GHVFHQWUDOL]DGD
con autonomía de sus entidades te-
rritoriales, democrática, participativa
y pluralista, fundada en el respeto de
la dignidad humana, en el trabajo y
la solidaridad de las personas que la
integran y en la prevalencia del interés
general”.
Actuar dentro de esos cánones
es clave frente a lo denunciado en
otros países en donde los gobiernos
son acusados de usar de fachada las
medidasde emergencia paraesconder
maniobras contra los otros poderes, la
oposición e incluso violar los derechos
humanos. Igualmente, hay naciones
en donde, literalmente, se han inven-
tado políticas y legislación de urgen-
cia para reaccionar a la emergencia
porque su aparatos institucionales no
contemplaban un desa-
fío multidisciplinario de
este calibre.
La vigencia
Colombia, por el con-
trario, ha demostrado
que su Estado Social de
Derecho es una estruc-
tura sólida, sistémica
y funcional, que tiene
prestablecidos los me-
canismos ordinarios y
H[WUDRUGLQDULRV SDUD HQ-
frentar crisis de distinto
nivel, incluso inéditas
comolaactual.Porejem-
plo, más que decretar un
HVWDGR GH H[FHSFLyQ QR
H[LVWLHQGRDODSROpPLFD
¿JXUD GHO ³HVWDGR GH VL-
tio”),elGobiernodeclaró
dos Estados Emergencia
Social y Económica, dictando a su
amparo más de cien decretos con
IXHU]D GH OH PRYLOL]DQGR OD PDRU
capacidad institucional de que se ten-
ganoticiaycomprometiendounacifra
superior a los 117 billones de pesos
en menos de tres meses. Una acción
administrativa, normativa, ejecutiva
 ¿VFDO VLQ SUHFHGHQWHV
Pero a la par de ello, las altas cortes
judiciales han mantenido intactas
todas sus facultades y,
desde su respectivo cam-
SR IXQFLRQDO UHDOL]DGR
el control a las medidas
del Ejecutivo en medio
de la crisis. Igualmente,
el Parlamento, pese a la
demora en arrancar la
legislatura y las acciden-
tadas sesiones virtuales,
está funcionando desde
el punto de vista legisla-
tivo y de control políti-
co, incluso revisando la
pertinencia de los Esta-
dos de Emergencia y lo
instrumentado bajo ese
PHFDQLVPR H[FHSFLRQDO
Es decir, que el equi-
librio de los poderes pú-
blicos y su autonomía
no se han interrumpido,
PRGL¿FDGR QL OLPLWDGR
en un solo ápice, pese a la gravedad de
la situación y la necesidad de imple-
mentar políticas, medidas y directri-
ces de forma rápida para impedir una
tragedia sanitaria de marca mayor.
Esa es una circunstancia de gran
valía desde el punto de vista no solo
GH OD SUHYDOHQFLD GH OD IRUWDOH]D LQV-
titucional colombiana sino más aun
tratándose de un país marcadamente
SRODUL]DGR GHVGH HO SXQWR GH YLVWD
político y partidista. Dice mucho de
OD PDGXUH] GH OD GHPRFUDFLD TXH OD
oposición maniobra sin cortapisa ni
límite alguno.
Derechos intactos
Otro flanco en donde se puede
revalidar la vigencia del Estado Social
de Derecho y como este ha funcionado
en medio de esta inédita coyuntura, es
el referido al respeto de los derechos
y garantías fundamentales de la po-
blación por parte de los tres poderes
públicos.
Si bien medidas como la cuarente-
na, el ‘pico y cédula’, el ‘pico y género’,
los toques de queda, la restricción
al transporte aéreo, terrestre y ma-
rítimo así como el cierre de muchas
actividades productivas, entre otras
OLPLWDFLRQHV DGRSWDGDV GHVGH PDU]R
afectan derechos individuales y ge-
nerales, todas estas se ordenaron en
el marco constitucional y legal que
SHUPLWH SULRUL]DU DOJXQDV JDUDQWtDV
fundamentales sobre otras, siendo
imperativo en este caso el deber de la
autoridad de proteger el derecho a la
vida y la salud colectivas.
2WUR HMHPSOR GH OD YDOLGH] GHO FRQ-
cepto “social” dentro del Estado de
Derecho: pese a tener disposiciones
TXH REOLJDQ DO FRQWURO ¿VFDO HVWDWDO OD
QDWXUDOH]D  HIHFWR GH OD FULVLV KD REOL-
gado a destinar billonarios recursos
al operativo sanitario, los alivios a las
personas y familias más golpeadas así
como a todos los sectores en general.
La normatividad ha permitido ese
HVIXHU]R H[WUDRUGLQDULR GHQWUR GHO
PLVPR FRQFHSWR GH SULRUL]DFLyQ GH
derechos.
Incluso, individuos y sectores en
desacuerdo con las medidas de con-
tingencia han podido acudir a accio-
nes de tutela, demandas, denuncias y
debates de control político en el Con-
greso, las asambleas departamentales
y los concejos municipales. Ningún
derecho a disentir ha sido prohibido
ni subordinado. Es más, hay fallos de
jueces ordenando al Gobierno nacio-
nal, los gobernadores y los alcaldes,
así como a otros funcionarios públicos
que implementen acciones considera-
das necesarias para la protección de
los derechos individuales y generales.
Visto todo lo anterior queda en
evidencia que el Estado Social de
Derecho en Colombia ha funcionado
GH IRUPD H¿FLHQWH HQ PHGLR GH HVWD
emergencia, de la cual todavía falta
superar la fase más crítica y luego el
JUDQ GHVDItR TXH VLJQL¿FDUi OD UHDFWL-
vación y rehabilitación del país.
Más allá del juicio que se haga
VREUH OD IRUPD RUGLQDULD R H[WUDRU-
dinaria en que se ha enfrentado la
pandemia, lo claro es que el principio
de autoridad, el equilibrio de poderes
y el respeto a los derechos fundamen-
tales no se ha subvertido. Una “prueba
ácida” al Estado Social de Derecho y
se está superando.
Desde su
concepción
en la Carta
del 91, la
institucio-
nalidad
colombiana
no había
tenido que
movilizarse
al mismo
tiempo
para en-
frentar una
emergencia
tan grave y
de semejan-
te impacto
multisecto-
rial como
esta pande-
mia. Hasta
el momen-
to, el apara-
to estatal ha
respondido
LA VIGENCIA DE LA INSTITUCIONALIDAD
Estado Social de
Derecho resiste
‘prueba ácida’
La
emergencia
sanitaria
ha obligado
a la mayor
movilización
del poder
institucional
en Colombia,
por lo menos
en lo corrido
de este siglo.
EL PRESIDENTE ƵƋƵĞ ŚĂ ůŝĚĞƌĂĚŽ ůĂ ĂĐĐŝſŶ ĂĚŵŝŶŝƐƚƌĂƟǀĂ LJ ĞũĞĐƵƟǀĂ͕ ƐŝŶ ĚĞŵĞƌŝƚĂƌ
Ŷŝ ůĞƐŝŽŶĂƌ ůĂ ĐĂƉĂĐŝĚĂĚ LJ ǀŝŐĞŶĐŝĂ ĚĞ ůĂƐ ŽƚƌĂƐ ƌĂŵĂƐ͕ ĞǀŝĚĞŶĐŝĂŶĚŽ ůĂ ǀŝŐĞŶĐŝĂ
impasable del equilibrio de poderes.
76HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
COLOMBIA
“
LO IMPORTANTE ahora es el
individuo”, dijo María Lorena
Gutiérrez,quienfuerasecreta-
ria general y ministra de la Presi-
dencia,consejerapresidencialpara
las Relaciones Público-Privadas,
asícomoembajadoradeColombia
en Alemania, al resaltar la labor
de las empresas para no afectar
a su material humano durante la
pandemia del coronavirus.
Habló de cómo será la recupe-
ración económica del país, cómo
lo ve frente a otras naciones del
área y de la posibilidad de una
nueva reforma tributaria, de la
que dijo, “en algún momento se
tendrá que hacer”.
Dijo que en términos gene-
rales, “el Gobierno nacional ha
hecho una buena labor” frente
a un evento que “nos tomó por
sorpresa”.
EL NUEVO SIGLO: ¿Cómo
considera será la recupera-
ción del país?
MARÍA LORENA GUTIÉ-
RREZ: La recuperación de la eco-
nomía la veremos al cabo de uno o
dos años, pero la recuperación del
empleo y la pobreza, desafortuna-
damente, la veremos después de
5 o 7 años. Ese será el gran efecto
devastador de esta pandemia.
Para la mayoría de países se
estima una recuperación en for-
ma de V o U. Dentro del grupo de
vulnerabilidad media, el desem-
peño menos negativo lo tendría
Colombia.
Lacuarentenatuvounimpacto
pleno sobre la economía colom-
biana desde la última semana de
marzo y durante buena parte de
abril, mientras que la apertura
gradual que viene permitiendo el
Gobierno para algunos sectores
estaría mitigando el golpe sobre
la actividad productiva a partir
de mayo.
ENS: ¿Cómo han logrado
sobrevivir las empresas en
estos tiempos?
MLG: Los empresarios co-
lombianos, una vez más, han
demostrado su capacidad de
crecerse y sobreponerse ante la
adversidad. Nadie está quieto por
pereza, porque quiera o falta de
innovar. Lo que hemos visto es
una clase empresarial que pide a
gritosvolveralanormalidadyque
en muchísimos casos ha sido res-
ponsable con sus colaboradores.
ENS: ¿Cómo ha visto la
gestión para mantener los
empleados?
MLG: (Q HO FDVR GH RU¿FR-
lombiana, sus accionistas, siem-
pre han manifestado que la prio-
ridad es la defensa de los empleos
delosmásde32.000trabajadores
que colaboran en las diferentes
inversiones. Afortunadamente,
hemos podido hacerlo. Igualmen-
te, trabajamos en programas con
ODV iUHDV GH LQÀXHQFLD GH QXHVWUDV
actividades para ayudar a los más
necesitados. Solo Promigas ha
invertido más de 20.000 millones
en estas tareas.
ENS: ¿Qué queda por ha-
cer?
MLG: Tenemos un grupo de
colaboradores maravillosos. La
gran mayoría están trabajando
desde casa y muchas empresas
optaron por esta alternativa. En
el caso de la infraestructura, las
concesiones han reiniciado la-
bores con el número máximo de
trabajadores que los protocolos
de bioseguridad permiten. El agro
está operando muy bien. Vemos
con enorme preocupación que la
recuperación del sector turismo
tardará mucho tiempo y puede
comprometer varios puestos de
trabajo.
Afortunadamente no hemos
estadoalbordedelacrisis.Hemos
sido afectados por la crisis pero
al tener un portafolio de inver-
VLRQHV GLYHUVL¿FDGR VHUtD LQMXVWR
decir que estamos en crisis. Man-
tendremos nuestros niveles de
inversión y estamos redoblando
esfuerzos para seguir aportando
al crecimiento del país.
MARÍA LORENA 'ƵƟĠƌƌĞnj͕
ĞdžƐĞĐƌĞƚĂƌŝĂ ĚĞ ůĂ WƌĞƐŝĚĞŶĐŝĂ͘ ͬdǁŝƩĞƌ
Hay una respuesta rápida del
empresariado a la crisis: Gutiérrez
Resaltó la capacidad del sector privado de sobreponerse a la adversidad y reaccionar a la emergencia
8 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020COLOMBIA
L
a verdadera fortaleza de las
HPSUHVDV VH KD YLVWR UHÀHMDGD
en la forma como han encarado
la crisis generada por el coronavirus
y por sus aportes para atender a la
población vulnerable, bien sea por
medio de contribuciones directas o a
través de las ‘donatones’.
El pesimismo o el negativismo no
tuvieron lugar entre los directivos
de grandes compañías, medianas
o muchas de las Mipymes, quienes
tan pronto inició el aislamiento pre-
ventivo (para el caso de Bogotá el 20
de marzo y a nivel nacional el 23)
empezaron a diseñar estrategias que
les permitiera mirar con optimismo el
futuro inmediato, a mediano y largo
plazo.
Aquella frase según la cual “en el
fondo de las crisis suelen encontrarse
oportunidades”, recobró vigencia y
sirvió de plataforma de impulso a los
empresarios del país que vislumbra-
ron la ocasión de virar sus negocios
para atender las nuevas necesidades,
aprovechando la materia prima que
tenían a la mano.
Con sus acciones no solo encontra-
URQ XQD IRUPD GH WHQHU D ÀRWH R HYLWDU
que naufragaran sus compañías, sino
que protegieron empleos, proveedo-
res y a todos quienes participan de la
cadena productiva.
Rápida reacción
Llamó la atención que, contrario
a lo que se esperaba, los empresarios
colombianos no se quedaron en el la-
mento o pensando qué hacer, sino que
de inmediato acudieron al ingenio,
dieron rienda suelta a la imaginación
y determinaron los pasos a seguir.
Uno de los puntos de mayor pre-
ocupación era qué hacer con los em-
pleados, proveedores y distribuidores,
en aquellas empresas que quedaron
por fuera de las contempladas en las
excepciones, a su vez la respuesta no
se hizo esperar.
En las que era factible, se estable-
FLHURQ WXUQRV FRQ HO ¿Q GH FXPSOLU
con el distanciamiento social y de
evitar saturar el transporte público.
Otras optaron por dar vacaciones a
los empleados, encontraron acuerdos
para suspender temporalmente los
contratos (en casos extremos porque
en buena medida se evitó afectar al
WUDEDMDGRU
R VH LQFOLQDURQ SRU HO
WHOHWUDEDMR R WUDEDMR HQ FDVD FXDQGR
las circunstancias lo permitieron.
En otros casos primó la decisión de
ORV SURSLHWDULRV GH MXJiUVHOD SRU HVSH-
raraquesedieralareactivacióndesus
sectores, movidos por la protección
de quienes son los estandartes de la
SURGXFFLyQ ORV WUDEDMDGRUHV
Labor social
Sin embargo, el emprendimiento
de los empresarios no se quedó en
cómo evitar que sus factorías naufra-
garan ante la crisis generada por el
nuevo coronavirus, sino que empeza-
URQ D WUDEDMDU HQ OD IRUPD GH DXGDU D
la población más vulnerable.
Es ahí cuando aparecieron las
grandes donaciones de dinero (des-
de los $100 millones, pasando por
$1.000 millones, hasta llegar a
grandes cifras que estuvieron por el
orden de los $80 mil millones), para
apoyar iniciativas tendientes a dar
con una vacuna que combata el virus,
para fabricar respiradores, sino para
entregar mercados y surtir al per-
sonal de la salud con los elementos
esenciales para su labor, a la vez de
evitar que se disparara el número de
contagiados.
A los rincones más apartados del
país han llegado esos víveres que
escasean, gel, tapabocas, alcohol o
agua, gracias a la generosidad de los
empresarios.
Son toneladas de productos de
primera necesidad los que han sido
repartidos, en algunos casos directa-
mente, otros a través de ‘donatones’,
de las que también han participado
activamente,asícomoentresustraba-
MDGRUHV  DOOHJDGRV TXH ORV QHFHVLWDQ
La reactivación económica, que ha
entrado en una nueva fase, ha permi-
tido a muchos negocios volver a abrir
con la esperanza que el reinicio será
GH¿QLWLYDPHQWH XQ QXHYR FRPLHQ]R
otros están a la espera que les den
luz verde.
7DPELpQMXJDURQSDSHOLPSRUWDQWH
las Fuerzas Militares, que repartieron
mercados hasta en el más recóndito
de los lugares, especialmente en el
transporte de toneladas de productos,
su entrega y llevando agua potable.
Reinvención
Otro de los pasos a seguir fue el de
la reinvención, cuando era inevitable
mantener la operación, por cuanto sus
productos no tenían salida.
Los productores de alimentos no
tuvieron inconvenientes porque si-
guieron entregando los pedidos, tam-
poco los proveedores de las grandes
VXSHU¿FLHV SHUR HQ DOJXQDV IiEULFDV
las ensambladoras y hasta la Industria
Militar, migraron.
Por ello, industrias textiles opta-
ron por aprovechar el material del
que disponían para hacer tapabocas,
aprovechando que es un elemento
indispensable para la protección de
quienes tienen la necesidad de salir de
sus casas y que luego se convirtió en
un artículo de uso obligatorio.
También aprovecharon para fabri-
car uniformes para médicos, enferme-
ras y demás artículos fundamentales
para el personal sanitario.
Cuando se conocieron los primeros
casos de Covid-19 en el país (empe-
zando por el registrado en Bogotá
el 6 de marzo) y cuando comenzó la
cuarentena, entre los elementos que
escasearon estuvieron tanto alcohol
como gel antibacterial.
De inmediato, diferentes compa-
ñías viraron a la fabricación de estos
productos y con ello, atendieron la
alta demanda del mercado nacional.
Pero no pararon ahí. Otras fueron
muchomásalláaprovechandoquesus
condiciones, instalaciones o razón de
ser se los permitía, para poner manos
a la obra y solventar la falta de cami-
llas en los hospitales.
También, ante la urgencia de
contar con respiradores mecánicos
para ampliar la capacidad de las
Unidades de Cuidados Intensivos
8,
VH HPSH]y D WUDEDMDU HQ HO
proceso de diseño, pruebas y trámi-
tes de licencias.
A su vez, muchas empresas em-
SH]DURQ D WUDEDMDU GDQGR VRSRUWH
de ventas por teléfono, prestación
de servicios domiciliarios de salud,
medicina especializada, ventas de
agroinsumos y veterinarios.
En estas iniciativas, de la misma
manera, entraron Mipymes, tenderos
y las ventas de comida, que vieron en
los domicilios una forma de hacerle
frente a la crisis.
Para el caso de los restaurantes,
quepuedenvenderparallevarodomi-
cilios, optaron por despachar, aparte
de la comida preparada, los preco-
cidos, con las debidas instrucciones
para que los terminen de preparar en
casa o en otros casos, vender los insu-
mos, con el propósito de no afectar a
los proveedores.
Llama la atención que los propie-
tarios de los restaurantes optaron
por brindarles la oportunidad a sus
WUDEDMDGRUHV GH VHU ORV HQFDUJDGRV
de llevar los pedidos, “garantizando
todavía más la higiene del producto”.
Asímismo,otrasempresasdecidie-
ron ofrecer sus productos a domicilio,
sin incrementar los costos.
FRPRGLMRDOJXQRGHORVHPSUHVD-
rios, “en dos meses, el mundo cambió
y avanzamos en temas que en otras
circunstancias hubiésemos tardado
años:eneducación,negocios,atención
médica y en el caso de las empresas,
en encontrar formas de reinventarnos
y nuevas oportunidades de negocio”.
RÁPIDA REACCIÓN
El ingenio
de los co-
lombianos
VDOLy D ÀRWH
para em-
prender,
ayudar y en
muchos de
los casos,
PDQWHQHU
las nómi-
nas
LOS MÁS apartados rincones del país llegaron las donaciones hechas por los
empresarios para ayudar a paliar las necesidades de la población más vulnerable.
Hasta los lugares
más recónditos del
país llegaron las
donaciones hechas
por las empresas, que
además contribuyeron
con las ‘donatones’
Las empresas le plantan cara a la crisis
96HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLO COLOMBIADOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
COLOMBIA
“
COLOMBIA tiene un sistema
de salud pública muy bueno
a nivel central”, juzgó el ex-
ministro Jaime Arias Ramírez al
analizar la reacción ante la pan-
demia del coronavirus.
EL NUEVO SIGLO: ¿Qué
aspectos positivos considera
que ha mostrado el sistema
de salud del país durante la
pandemia?
JAIME ARIAS RAMÍREZ:
Lo positivo es que Colombia tiene
un sistema de salud que funciona.
Nuevamente vemos un sistema
de salud que es uno de los más
avanzados de América Latina.
Muchos de los sistemas de salud
de América Latina han colapsa-
do o no han podido responder
efectivamente a la pandemia. En
Colombia no ha ocurrido eso, de
lejos.Buenohastaahora,nopode-
mos hablar qué pueda ocurrir en
15 días porque hay a veces brotes
muy fuertes que pueden hacer
colapsar un sistema. Eso es lo
más importante, el país tiene un
sistemaquenosolamenterespon-
de en situaciones de normalidad
sino que cuando se presenta una
situación extraordinaria como
esta, pues aguanta.
Elsistematienediferentesnive-
les de aguante: una cosa es aten-
ción primaria, la atención media,
la atención hospitalaria y las UCI.
Hasta ahora todo ha aguantado.
Lo segundo es que lo mismo
que ocurre en la educación, ha
surgido la necesidad de la telesa-
lud y la telemedicina, y cada vez
seestánempleandomás,especial-
mente la telemedicina.
Llevamos 15 años de demora
en aplicar la telemedicina, y ahora
por motivo del Covid, tuvo que
aplicarse. En este momento hay
una gran cantidad de consultas
médicas y de consultas de salud,
que son un poco distintas, y se
están respondiendo ya sea por
el teléfono o a través de otros
medios virtuales. Eso también es
muy importante.
También ha quedado claro que
la salud pública, que es diferente a
laatenciónmédica,esmuyimpor-
tante en un país. Colombia tiene
un sistema de salud pública muy
buenoanivelcentral,elMinisterio
de Salud, el Instituto Nacional de
Salud (INS), pero muy débil en los
niveles locales. Entonces también
tenemos una enseñanza, es nece-
sario fortalecer los niveles locales,
los municipios, para que atiendan
las demandas de la salud pública.
Hasta ahora nos ha ido bien, pero
especialmente a nivel central.
Hemos aprendido que la aten-
ción primaria juega un papel
importantísimo de la atención de
primera mano, por decirlo así,
que se hace a través de consultas
domiciliarias, teleconsultas o
asistencia de las personas a los
servicios de salud.
La atención primaria ha hecho
gran parte del trabajo que se viene
realizando en estos días.
ENS: Se espera llevar más de
5.000 camas en UCI que había
a por lo menos el doble para la
atención de pacientes del coro-
navirus, ¿qué se debería hacer
una vez se supere la pandemia
para distribuir este recurso?
JAR: Sobre eso tengo unas
ideas un poco diferentes a mucha
gente: creo que en el coronavirus
la UCI es importante en última
instancia, pero se ha demostrado
que mucho más importante que
las UCI son unos buenos servi-
cios hospitalarios de los pisos.
Hay gente que se salva en el piso.
Llamo piso a la atención hospita-
laria que se da no en la UCI sino
en medicina interna, por ejemplo.
Entonces, las UCI han funcio-
nado, pero no tanto como mucha
gente piensa. Por ejemplo, los
famosos respiradores. Colombia,
anunció el Ministerio de Salud,
iba a invertir $200.000 millones
enrespiradores.Paraesocompra-
rían 10.000 respiradores.
Me parece que eso fue una de-
cisión precipitada, ¿qué vamos a
hacer con 10.000 respiradores si
solamentetenemos5.000UCI?Los
respiradores son muy importantes
enalgunoscasos,perocuriosamen-
te en el coronavirus muchas veces
acaban de matar a una persona.
Tenemos sistema de salud pública
bueno a nivel central: Arias
JAIME ARIAS Ramírez, ex ministro
de Salud. /Universidad Central
El expresidente del gremio de las EPS analiza impacto de la pandemia y respuesta del sector
10 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020COLOMBIA
I
MPEDIR la llegada del Covid-19
era una misión imposible, más
QR DVt HQIUHQWDUOR FRQ H¿FDFLD 
eso es lo que precisamente ha hecho
Colombia con una fuerte política de
salud pública que abarca desde la cua-
rentenapreventivaobligatoriahastael
equipamiento médico necesario para
XQD UiSLGD  VHJXUD DFFLyQ PpGLFD
Con el espejo retrovisor ubicado
sobre Europa, que a mitad de marzo
enfrentaba el pico de la pandemia
DKRUD HQ DFHOHUDGR GHVFRQ¿QDPLHQ-
to) y previo a un detenido análisis con
expertos epidemiológicos nacionales
e internacionales -entre ellos los del
Instituto John Hopkins, referente
global en esta emergencia sanitaria-
el gobierno colombiano hizo en ese
momento una proyección sobre el
impacto que tendría el coronavirus
WHQGUtD HQ HO SDtV
La altísima movilidad (doméstica y
extranjera), multiplicidad de eventos
empresariales, sociales y de entre-
tenimiento, entre otros, así como el
FRQVWDQWH ÀXMR GH WXULVWDV SURGXFWR
no solo de la globalización sino del
posicionamiento colombiano en dife-
rentescampos,hacíanpreverungrave
impacto del Covid-19 en contagios y
GHFHVRV 6LQ HPEDUJR JUDFLDV D ODV
medidas de prevención y acción, de
ORV  GH DIHFWDFLRQHV SUR-
yectadas hace dos meses, con corte al
SDVDGR YLHUQHV VH UHJLVWUDQ 
HV GHFLU HO  GH GLFKD SURHFFLyQ
De la actual estadística, los ca-
VRV OHYHV R PRGHUDGRV VRQ HO
PLHQWUDV TXH ORV WLSL¿FDGRV
como severos y críticos, es decir los
que se encuentran en hospitalización
y Unidades de Cuidado Intensivo,
8, VRQ PHQRV GHO
GRFH
puntos porcentuales por debajo de
los que en marzo se presumía iban a
UHJLVWUDUVH
De esta forma, la proyectada
curva epidemiológica se acható y su
FUHFLPLHQWR VH UDOHQWL]y (O SULQFLSDO
vector (son nueve) para realizarla es el
Índice Ro, que en Colombia también
se llama Número de reproducción
efectivo, (Rt), que establece la capa-
cidad que tiene una persona infectada
GH SURSDJDU HO YLUXV DQWHV GH FXUDUVH
En Colombia, el pasado 17 de marzo
esa métrica estaba en 2,46 y, a la
IHFKD VH KD ORJUDGR UHGXFLU D 
Las otras variables consideradas
para tener un escenario epidemioló-
gico más exacto y así focalizar la lucha
contra el virus son la morbilidad (evo-
lucióndecasosdiariosysutendencia),
letalidad (porcentaje de fallecidos),
días de duplicación (días que tardan
los casos en ser el doble), positividad
(porcentaje de muestras positivas
respecto al total de las procesadas),
hospitalización (pacientes recibiendo
tratamiento en piso como en UCI),
movilidad (porcentaje de capacidad
utilizada en los sistemas de transporte
masivo)yaunqueparezcapococreíble,
las llamadas transacciones físicas, que
es el indicador que muestra cuántas
personas realizan operaciones pre-
VHQFLDOHV HQ HO VLVWHPD ¿QDQFLHUR HQ
FDMHURVDXWRPiWLFRVR¿FLQDVDVtFRPR
HQ HVWDEOHFLPLHQWRV FRPHUFLDOHV
Analizar todas estas variables en
conjunto es lo que permite al Mi-
QLVWHULR GH 6DOXG WRPDU HO SXOVR GHO
Covid-19 en el país y hacer los ajustes
matemáticos a las proyecciones para
determinar las políticas sanitarias y
sociales a intensificar, mantener o
ÀH[LELOL]DU
Fue por ello que precisamente a
mediados de este mes, el ministro
del ramo, Fernando Ruiz, destacó que
“el efecto de la cuarentena preventiva
había sido muy notorio” y que ello se
evidenciaba en los días de duplicación
“ya que en la tercera semana (del ais-
lamiento preventivo) este indicativo
ocurría cada tres días y en la novena
FDGD  (Q %RJRWi SDVy GH GXSOLFDUVH
FDGD  GtDV DO LQLFLR GH OD FXDUHQWHQD
D FDGD  
 QR FDEH GXGD TXH HVRV LQGL-
cativos hubieran sido muchísimo
mejor si se hubiera tenido la disci-
plina social requerida, cumpliendo
con las medidas de higiene, los
protocolos de bioseguridad reco-
mendados, el debido aislamiento
y teniendo conciencia sobre la
JUDYHGDG GHO YLUXV
A la par de la implementación de
las medidas de autocuidado y control,
el gobierno se movilizó rápidamente
en tres frentes claves para plantar
cara al coronavirus: la adquisición
de pruebas (tanto de las llamadas
rápidas como las PCR), la adecuación
hospitalaria para casos severos, lo
que implicaba tener camas UCI y la
importación de los respiradores o
ventiladores, que son imprescindibles
Es uno de
los mejores
países de la
región en
esta lucha.
Así lo evi-
dencian sus
indicado-
res, tanto
en tasa de
contagios
como de
letalidad.
A ello hay
que sumar-
le el plan
de ayuda
social y que
fue uno de
los pocos
con cre-
cimiento
del PIB en
el primer
trimestre.
LAS CIFRAS TRAS DOS MESES LARGOS DE CUARENTENA
Así ha plantado cara Colombia al Covid-19
LAS MEDIDAS sanitarias, sociales y
de bioseguridad implementadas por el
gobierno desde el pasado 24 de marzo
ŚĂŶ ƉĞƌŵŝƟĚŽ͕ ŚĂƐƚĂ ůĂ ĨĞĐŚĂ͕ ƋƵĞ ůĂ
curva epidemiológica del coronavirus se
ĂĐŚĂƚĂƌĂ LJ ƌĂůĞŶƟnjĂƌĂ͘ ^ŝŶ ĞŵďĂƌŐŽ͕ ƐĞ
desconoce cuándo se dará el pico de la
ƉĂŶĚĞŵŝĂ͘ /Foto Anadolu
Pruebas PCR
(Promedio diario)
%ROLYLD 
Argentina 
Paraguay 
Perú 
%UDVLO 
Colombia 6.868
Uruguay 
Panamá 
Chile 
Contagios
(Millón de habitantes)
Uruguay 
Argentina 326
Colombia 499
%UDVLO 
Panamá 
Perú 
Mortalidad
(Millón de habitantes)
Uruguay 6
Argentina 11
Colombia 16
%ROLYLD 23
Chile 46
Panamá 72
Perú 114
%UDVLO 126
Ecuador 
paraquienesterminanenloscuidados
LQWHQVLYRV
6LPXOWiQHDPHQWH HQ HO FDPSR
de la ciencia y el desarrollo, impulsó
los proyectos para crear ventiladores
mecánicos que desarrollaban varias
universidades y vinculó a Colombia
a la red de investigadores que bajo
OD WXWRUtD GH OD 206 UHDOL]D HVWXGLRV
para desarrollar una vacuna contra el
FRURQDYLUXV
Actualmente, en medio de esa ba-
talla epidemiológica -de la que no se
ha librado ni ha logrado ganar ningún
país- Colombia muestra unos resulta-
dos que son, de lejos, mejores que los
de otras naciones del continente e in-
FOXVLYH GHO PXQGR  HOOR VH HYLGHQFLD
en el comparativo de contagios y los
GHFHVRV SRU PLOOyQ GH KDELWDQWHV RQ
cortealviernes(29demayo),enelpri-
merodeéstos,anivellatinoamericano,
Colombia tiene 499, muy por debajo
GH %UDVLO
3DQDPi
3HU~
DXQTXH SRU HQFLPD GH
$UJHQWLQD
8UXJXD
En cuanto a fallecidos por millón
de habitantes Colombia está en el ter-
cer lugar, así: Uruguay (6), Argentina
RORPELD
%ROLYLD
KLOH
3DQDPi
3HU~
%UDVLO
(FXDGRU
A ello pueden agregarse otros dos
indicativos muy representativos: el
de pruebas PCR realizadas, con un
SURPHGLR GLDULR GH  PX SRU
HQFLPD GH %UDVLO 3HU~ $UJHQWLQD
%ROLYLD  3DUDJXD  HO GH SRVLWLYLGDG
en las mismas, (marca el ritmo de
contagios) que ha mantenido entre 9
  PLHQWUDV TXH HQ %UDVLO HVWi HQ
 3DQDPi  KLOH  3HU~  
$UJHQWLQD 
Pero no sólo es en el campo de la
salud pública donde ha destacado
QXHVWUR SDtV /DV DXGDV VRFLDOHV 
ORV DOLYLRV ¿VFDOHV GHFUHWDGRV SRU HO
Gobierno fueron reconocidas por
la calificadora de riesgo Fitch que
consideró que tales “acciones son fa-
vorables, dada la incertidumbre frente
a la duración de la crisis sanitaria y
respecto a la velocidad de la reactiva-
FLyQ HFRQyPLFD QDFLRQDO´
 VL ELHQ WRGDV OD SDQGHPLD LPSDF-
tó el crecimiento en el primer trimes-
tre de todas las economías globales,
RORPELD ORJUy XQ   XQR GH ORV
PHMRUHV tQGLFHV GH OD UHJLyQ
Esta radiografía matemática mues-
tra cómo el país le ha seguido el
pulso -casi que en tiempo real- al
coronavirus para enfrentarlo con
diferentes ‘armas’ (sanitarias, econó-
micas y ciudadanas), en una batalla
TXH VROR WHQGUi ¿Q HO GtD HQ TXH OD
ciencia encuentre un fármaco y/o una
LQPXQL]DFLyQ (Q HO HQWUHWDQWR KD
que ser conscientes de que la vacuna
somos todos, máxime ahora que nos
DOLVWDPRV SDUD XQ GHVFRQ¿QDPLHQWR
inteligente cuando no se ha registrado
HO OODPDGR SLFR GH OD SDQGHPLD
116HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLO COLOMBIADOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
“
Es imposible que el aparato
productivo sea remplazado
por unos subsidios”, con-
sideró el presidente de ANIF,
Mauricio Santamaría, agregando
que “el mensaje más importante
sí debe ser que sigamos con la
apertura gradual de la economía
porque si no, todos vamos quedar
en la olla”.
EL NUEVO SIGLO: ¿Qué
opinión tiene al respecto que se
vuelva permanente alguno de los
subsidios nuevos a la población
que ha dispuesto el Gobierno por
la pandemia?
MAURICIOSANTAMARÍA
SALAMANCA: Ahorita son
fundamentales, incluso, los que
vienen desde hace rato como Fa-
milias en Acción, que han tenido
giros adicionales, y eso está muy
bien porque hay que reponerle
los ingresos a los hogares, pero
lo primero que hay que decir es
que, mucho más con las cifras de
desempleoquesalieronlasemana
anterior, que son devastadoras, se
comprueba lo que hemos dicho
los economistas, y es que por
muchas transferencias que se
hagan es imposible que el Estado
remplace la economía.
Eso es algo que nunca se va a
lograr y que no importa la canti-
dad de subsidios, pues es imposi-
ble que el aparato productivo sea
remplazado por unos subsidios.
Por eso creo que el mensaje más
importante sí tiene que ser que
sigamos con la apertura gradual
de la economía porque si no todos
vamos quedar en la ‘olla’ porque
esto es una cosa que crece día a
día.
Sí creo que muchos de esos
subsidios tienen que continuar
durante toda la cuarentena, o sea
HO HVIXHU]R ¿VFDO YD D WHQHU TXH VHU
muy grande y hay que ser cons-
ciente que eso lo vamos a pagar
todos en el futuro porque eso va
D LPSOLFDU PDRU Gp¿FLW DFWXDO 
PDRU Gp¿FLW TXLHUH GHFLU PDRU
deuda, y esa deuda la vamos a
pagar todos en el futuro a través
de mayores impuestos.
Y algunos de ellos sí creo que
se deberían volver permanentes.
Creo que la mejor idea sería
agrupar todos esos subsidios en
una renta básica semiuniversal,
como hemos propuesto en ANIF,
que le dé un ingreso base a toda
la población pobre y vulnerable
agrupando lo que es Familias en
Acción, lo que es la devolución
del IVA, que permita que esas
familias tengan un ingreso bási-
co hacia futuro que les reste un
poco de vulnerabilidad. Pero lo
ideal sería agrupar todo eso en
uno, o sea no tener tantas cosas
tan dispersas.
ENS: Usted ha planteado
que se requerirá pronto discutir
reformas estructurales, sobre todo
HQ PDWHULD ÀVFDO  ODERUDO ¢FXiO
sería el alcance?
MSS: (Q ORV WHPDV ¿VFDOHV
hay de corto plazo y de largo pla-
zo. En el corto plazo el impacto
de la crisis de salud ha sido tan
grave que ha implicado una caída
del ingreso tributario muy fuerte,
no solo para el Gobierno nacional
sino para los gobiernos territo-
riales, que están viendo cómo sus
ingresos tributarios por predial,
por licores, por rodamiento de
carros, han caído sustancialmen-
te, justo en el momento en que
se necesita mayor gasto. En este
momento se necesita transferirle
ingreso a los hogares, entonces
eso ha creado una situación en
la cual los ingresos tributarios
caen, los gastos suben. Se nos va
D DXPHQWDU PXFKR HO Gp¿FLW HVWH
DxR HO Gp¿FLW VH YD D ¿QDQFLDU
con deuda y esa deuda habrá
que pagarla en el futuro y eso
requerirá ajustes tributarios
importantes.
En el mediano plazo esta crisis
también desnudó el hecho que
tenemos una estructura tribu-
taria muy poco equitativa en la
cual muy pocas personas pagan
impuestos, personas naturales,
y ahorramos muy poco de lo que
tributamos por las presiones de
gasto que siempre existen sobre
todo en periodos normales, pues
con razón todo el mundo deman-
da más educación, mejor salud,
más carreteras, etcétera.
Y en materia laboral, en esta
crisis, quedó claro cómo es de im-
portante el empleo formal. O sea
las personas que no han sufrido
tanto son las que tienen algún
empleo formal. Mientras que
los cuenta propia, los indepen-
dientes, están en una situación
realmente pésima.
“Hay que agrupar subsidios
en renta básica universal”
Presidente de ANIF analiza plan de contingencia económica
MAURICIO SANTAMARÍA,
presidente de ANIF. /Asocajas
6HPDQDULR (/ 18(92 6,*/2 '20,1*2  '( 0$2 '( '20,1*2  '( 0$2 '( 2/20%,$
$
6Ë 202 HV LQFLHUWR VDEHU
FXiQGR VH ORJUDUi VXSHUDU OD
SDQGHPLD SRU HO QXHYR FRUR
QDYLUXV WDPELpQ OR HV HQ RORPELD
FXiO VHUi HO WHFKR GH OD LQYHUVLyQ VRFLDO
TXH KDQ YHQLGR KDFLHQGR HO *RELHUQR
QDFLRQDO  HQ PHQRU PHGLGD ODV
HQWLGDGHV WHUULWRULDOHV SDUD DXGDU
D OD SREODFLyQ GXUDQWH OD FXDUHQWHQD
TXH VH H[WHQGHUi KDVWD HO  GH MXOLR
SUy[LPR
(Q ORV ~OWLPRV GtDV OD DGPLQLVWUD
FLyQ 'XTXH GHFLGLy LQFOXLU D FHUFD GH
 SHUVRQDV TXH SHUGLHURQ HO
HPSOHR SRU HVWD FULVLV HQ HO SURJUDPD
,QJUHVR 6ROLGDULR
3UHFLVDPHQWHHQHVWHPHVVHHQWUH
JDUi HO WHUFHU JLUR GH ,QJUHVR 6ROLGDULR
D TXLHQHV LQLFLDOPHQWH IXHURQ FRQ
WHPSODGRV GHQWUR GH HVWH SURJUDPD
SREODFLyQ TXH HQ OD DFWXDOLGDG QR
UHFLEH QLQJ~Q VXEVLGLR GHO (VWDGR 
TXH VH KD YLVWR IXHUWHPHQWH JROSHDGD
SRU HO DLVODPLHQWR REOLJDWRULR SXHV
VRQ SHUVRQDV TXH HQ VX PDRUtD VH
JDQDQ HO GLDULR HQ OD LQIRUPDOLGDG
7DPELpQ SRU HVWRV GtDV VH HVWiQ
HQWUHJDQGR JLURV H[WUDRUGLQDULRV
TXH GLVSXVR HO *RELHUQR QDFLRQDO
HQ ORV 3URJUDPDV )DPLOLDV HQ $F
FLyQ -yYHQHV HQ $FFLyQ  $GXOWR
0DRU HVWR FRQ HO ¿Q GH DXGDU D
OD SREODFLyQ PiV YXOQHUDEOH D WHQHU
FRQ TXp FRPHU GXUDQWH ORV GtDV GH
OD FXDUHQWHQD
/RV SURJUDPDV GHO *RELHUQR GX
UDQWH HVWH DLVODPLHQWR EXVFDQ SUR
WHJHU D PiV GH  PLOORQHV GH FR
ORPELDQRV VHJ~Q HO -HIH GH (VWDGR
HOHYDQGR GH IRUPD QXQFD DQWHV YLVWD
OD LQYHUVLyQ VRFLDO GH OD 1DFLyQ
1R HVWi GLFKD OD ~OWLPD SDODEUD
VREUH VL KDEUi R QR PiV VXEVLGLRV
H[WUDRUGLQDULRV D OD SREODFLyQ PiV
YXOQHUDEOH HQ HVWD FULVLV SXHV VL
ELHQ GHVGH KDFH PiV GH GRV VHPDQDV
IXHURQ DELHUWRV DOJXQRV VHFWRUHV GH
OD SURGXFFLyQ  OD FXDUHQWHQD FRPR
VH GLMR LUi KDVWD HO SUy[LPR  GH
MXOLR QDGLH SXHGH DVHJXUDU TXH PiV
DGHODQWH QR VH UHTXLHUD XQ QXHYR
FRQ¿QDPLHQWR HQ HO FDVR TXH VH GLV
SDUHQ ORV FRQWDJLRV  PXHUWHV SRU HO
FRURQDYLUXV
/DV DXGDV
RORPELD HVWi LQYLUWLHQGR FHUFD GH
 ELOORQHV HO HTXLYDOHQWH D PiV GHO
 GHO 3URGXFWR ,QWHUQR %UXWR 3,%
SDUD DWHQGHU OD HPHUJHQFLD SRU OD
SDQGHPLD D¿UPy OD VHPDQD DQWHULRU
HO 3UHVLGHQWH GH OD 5HS~EOLFD
3RU VX SDUWH HO YLFHPLQLVWUR GH
+DFLHQGD-XDQ$OEHUWR/RQGRxRGLMR
HQ OR TXH WLHQH TXH YHU FRQ DX[LOLRV
GLUHFWRV D OD SREODFLyQ PiV YXOQHUDEOH
TXH ³HO (VWDGR OH KD DVLJQDGR  D KD
FRORFDGRDOUHGHGRUGH ELOORQHVHQ
ORV SURJUDPDV )DPLOLDV HQ $FFLyQ -y
YHQHV HQ $FFLyQ H ,QJUHVR 6ROLGDULR´
(O  GH PDU]R HO SUHVLGHQWH
'XTXH WRPy OD GHFLVLyQ GH GHFUHWDU
HO (VWDGR GH HPHUJHQFLD SDUD HQ
IUHQWDU HO FRURQDYLUXV (Q HVD PLVPD
RSRUWXQLGDG HO 0DQGDWDULR GLMR
TXH VH KDUtD XQ JLUR DGLFLRQDO SRU
FHUFD GH  PLOORQHV SDUD ORV
 KRJDUHV GH )DPLOLDV HQ
$FFLyQ PiV GH  -yYHQHV HQ
$FFLyQ   DGXOWRV PDRUHV
GHO SURJUDPD RORPELD 0DRU
(Q SURPHGLR GHSHQGLHQGR GHO
Q~PHUR GH KLMRV ODV IDPLOLDV HVWiQ
UHFLELHQGR SDUD DXGDU D VRVWHQHU
VH GXUDQWH OD FXDUHQWHQD FHUFD GH
 SRU FXHQWD GHO SURJUDPD
)DPLOLDV HQ $FFLyQ
$VtPLVPRFDGDXQRGHORV
EHQH¿FLDULRV GH -yYHQHV HQ $FFLyQ
HVWi UHFLELHQGR XQ JLUR DGLFLRQDO SRU
FHUFD GH 
3RU VX SDUWH D ORV EHQH¿FLDULRV
GHO SURJUDPD $GXOWR 0DRU WDPELpQ
OHV DGHODQWDURQ DOJXQRV SDJRV SDUD
TXH UHFLEDQ HQ HVWRV GtDV GH FULVLV HQ
SURPHGLR 
'H LJXDO IRUPD FRPR SDUWH GH ODV
PHGLGDV SDUD SURWHJHU D OD SREODFLyQ
YXOQHUDEOH JUDWXLWDPHQWH VH UHFR
QHFWy HO VHUYLFLR GH DJXD D FHUFD GH
XQ PLOOyQ GH EHQH¿FLDULRV GH IDPL
OLDV TXH OR WHQtDQ GHVFRQHFWDGR SRU
IDOWD GH SDJR SDUD TXH GXUDQWH OD
HPHUJHQFLD VDQLWDULD WHQJDQ DFFHVR
D HVH SUHFLDGR OtTXLGR (VWD PHGLGD
HVWi DFRPSDxDGD GH OD FRQJHODFLyQ
GH OD WDULID GXUDQWH OD YLJHQFLD GH OD
HPHUJHQFLD VDQLWDULD
2WURV EHQH¿FLRV
6H DQWLFLSy D DEULO SDVDGR OD GH
YROXFLyQ GHO ,9$ D OD SREODFLyQ PiV
YXOQHUDEOH SDUD FHUFD GH 
IDPLOLDV TXH HVWDEOHFLy OD /H GH
)LQDQFLDPLHQWR GH  GH OD FXDO
WHQtD SUHYLVWR KDFHUVH HO SULPHU JLUR
HQ HQHUR GH 
$GLFLRQDOPHQWH VH GLVHxy HO SUR
JUDPD ,QJUHVR 6ROLGDULR TXH HVWi
OOHJDQGR D  PLOORQHV GH IDPLOLDV 
FRQVLVWH HQ WUHV JLURV GH 
FDGD XQR D VX YH] EHQH¿FLD D FLXGD
GDQRV TXH QR UHFLEHQ QLQJ~Q VXEVLGLR
GHO (VWDGR
7DPELpQ IXH UHDFWLYDGR HO PH
FDQLVPR GH SURWHFFLyQ DO FHVDQWH D
WUDYpV GH ODV FDMDV GH FRPSHQVDFLyQ
IDPLOLDU SDUD ORV FLXGDGDQRV TXH
SHUGLHURQ VX HPSOHR GXUDQWH OD FXD
UHQWHQD
'H DFXHUGR FRQ OD UHJODPHQWDFLyQ
HO DSRR HFRQyPLFR TXH UHFLEHQ ORV
EHQH¿FLDULRV HV GH  SDUD
FDGD SHUVRQD GLVWULEXLGR HQ XQ SHULR
GR GH WUHV PHVHV OR DQWHULRU VXPDGR
DO SDJR GH VHJXULGDG VRFLDO VDOXG 
SHQVLyQ
$O  GH PDR HUDQ  ODV
VROLFLWXGHV UHFLELGDV GH SURWHFFLyQ
DO FHVDQWH VHJ~Q $VRFDMDV $ HVD
IHFKD VH GHVHPEROVDURQ DOUHGHGRU
GH  PLOORQHV SDUD 
SHUVRQDV
2WUR EHQH¿FLR TXH RWRUJy HO *R
ELHUQR GHVGH ¿QDOHV GH PDU]R HV TXH
ORV FLXGDGDQRV GH HVWUDWRV    TXH
QR SXHGDQ SDJDU OD SUy[LPD IDFWXUD
GH ORV VHUYLFLRV S~EOLFRV GH DJXD
HOHFWULFLGDG  JDV WHQGUiQ OD RSFLyQ
GH GLIHULU HO SDJR D  PHVHV VLQ
QLQJXQD SHQDOLGDG  VLQ ULHVJR GH VHU
UHSRUWDGRV
3RU VX SDUWH D WUDYpV GHO 'HFUHWR
 VH DXWRUL]y D PXQLFLSLRV  GH
SDUWDPHQWRV TXH JDUDQWLFHQ DOLPHQ
WDFLyQ HQ VXV FDVDV D  PLOORQHV GH
HVWXGLDQWHV GH FROHJLRV S~EOLFRV
7DPELpQ OD VHPDQD SDVDGD HO *R
ELHUQR GHFLGLy DJUHJDU DO EHQH¿FLR GHO
,QJUHVR 6ROLGDULR D ODV SHUVRQDV D ODV
TXH VH OHV KD VXVSHQGLGR VX FRQWUDWR
GH WUDEDMR GXUDQWH OD FULVLV 6H OHV UHD
OL]DUi HVWH PHV XQ JLUR GH 
FRQ OR FXDO VH YHUiQ EHQH¿FLDGRV FHUFD
GH  FRORPELDQRV
'H LJXDO PDQHUD HO *RELHUQR VH
FRPSURPHWLy D SDJDU HO  GH OD
SULPD GH MXQLR GH ORV WUDEDMDGRUHV
TXH GHYHQJXHQ HQWUH XQ VDODULR Pt
QLPR  XQ PLOOyQ GH SHVRV 6L ELHQ
HVWD PHGLGD EXVFD SULPRUGLDOPHQWH
GHIHQGHU HO HPSOHR DXGDQGR D ODV
HPSUHVDV TXH KDQ YLVWR VHULDPHQWH
DIHFWDGRV VXV LQJUHVRV SRUTXH VH
IUHQy OD SURGXFFLyQ  HO FRQVXPR
GXUDQWH OD SDQGHPLD FRPR VXFHGLy
WDPELpQ FRQ HO VXEVLGLR D OD QyPLQD
HO FXDO WLHQH XQ HIHFWR GH LQYHUVLyQ
VRFLDO SRUTXH VRQ PiV GH 
TXH UHFLELUi FDGD XQR GH ORV FHUFD GH
 EHQH¿FLDGRV HQ XQ PR
PHQWR HQ TXH HVFDVHDQ ORV UHFXUVRV
HQ ODV IDPLOLDV
Alivios al sector
productivo
(O *RELHUQR KD GLVSXHVWR
WDPELpQ XQD VHULH GH DOLYLRV
ILQDQFLHURV D ODV HPSUHVDV FRQ
HO SURSyVLWR TXH VREUHYLYDQ D OD
FULVLV SRU HO RYLG FRPR XQR
SDUD SHUVRQDV DVt FRPR SHTXH
xDV PHGLDQDV PLFURHPSUHVDV
 HPSUHVDV GH RWUR WDPDxR FRQ
GL¿FXOWDGHVHQHOSDJRGHFUpGLWRV
,JXDOPHQWH HO *RELHUQR QD
FLRQDO RIUHFH JDUDQWtDV D WUDYpV
GHO )RQGR 1DFLRQDO GH *DUDQWtDV
)1*
SDUD IDFLOLWDU HO DFFHVR GH
ODV PLFUR SHTXHxDV  PHGLDQDV
HPSUHVDV D OtQHDV GH FUpGLWRV FRQ
HO VLVWHPD ¿QDQFLHUR
$GHPiV HO (MHFXWLYR HVWDEOH
FLy SRU XQ SHULRGR GH WUHV PHVHV
ODVXVSHQVLyQGHODSRUWHDSHQVLyQ
GH ORV WUDEDMDGRUHV  GH ORV HP
SOHDGRUHV HQWUH RWUDV PHGLGDV
 WK /ME ŵĞŶŽƐ ĨĂǀŽƌĞĐŝĚĂ ŚĂ ƐŝĚŽ ďĞŶĞĮĐŝĂĚĂ ĐŽŶ ĂLJƵĚĂƐ ĚĞů ƐƚĂĚŽ ĚƵƌĂŶƚĞ ůĂ ĐƵĂƌĞŶƚĞŶĂ͘ ͬDŝŶŝŶƚĞƌŝŽƌ
8QD FLIUD
ELOORQDULD
KD HQWUHJD
GR KDVWD HO
PRPHQWR
HO *RELHUQR
QDFLRQDO D
OD SREODFLyQ
GXUDQWH OD
FXDUHQWHQD
/RV PiV
UHFLHQWHV
HO VXEVLGLR
D OD SULPD
GH MXQLR  D
TXLHQHV SHU
GLHURQ VXV
HPSOHRV
$/,9,26 62,$/(6 +$1 6,'2 *(1(5$/,=$'26  '( $03/,2 (63(752
6H VLJXH DEULHQGR DEDQLFR GH
LQYHUVLyQ VRFLDO DQWL RYLG
136HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
COLOMBIA
“
GOBERNAR también es
manejar tempestades, ad-
ministrar las crisis”, estimó
Nicolás Liendo, decano de la
Escuela de Política y Relaciones
Internacionales de la Universidad
Sergio Arboleda.
EL NUEVO SIGLO: ¿Qué
tanto ha cambiado la agenda
política con la pandemia?
NICOLAS LIENDO: Laagen-
dahacambiado,nosoloenelpaís,
sino en el mundo.
Se han generalizado una se-
rie de problemas que tienen un
origen en la pandemia. Cada
país tiene su particularidad, pero
ciertamente hay un efecto homo-
genizante de los problemas.
Se han potenciado una serie
de temas que no estaban en la
agenda, como es el estado de la
salud, como es la toma de deci-
siones basadas en la evidencia,
no en el ojímetro o en cuestiones
politiqueras. Y la importancia de
este dilema entre la salud y la eco-
nomía. Encontrar el balance en
esto que en el fondo es el dilema
del desarrollo. Por ejemplo, en
temas mineros, petroleros, ¿cómo
generar desarrollo sin afectar la
salud y el medio ambiente? Esto
nos ha sacado de los problemas
pequeños, pero a medida que va
pasando vamos a ir volviendo ha-
cia la agenda política del día a día.
ENS: Al Gobierno le ha
cambiado la agenda con la
crisis. En estos próximos años
su gestión estará centrada en
su gestión…
NL: Paragobernarunoplantea
unaagendaprogramáticadevisión
de país, pero gobernar también es
manejartempestades,administrar
las crisis. Los factores externos
también te van moldeando en
qué medida tu agenda es viable o
no más allá de tu propia voluntad.
Yo creo que la agenda del
presidente Duque fue un poco
visionariaparaelpaís.Siunomira
los temas anticorrupción, siguen
siendo prioritarios en el país. El
Presidente apoyó la consulta y
han salido varios puntos a pesar
de no haberla ganado.
Eltemadelaeconomíanaranja.
Lapandemianosmeteenunmode-
lodeeconomíadiferente,basadaen
el trabajo en casa, semiestructura-
do.ElGobiernoplanteóunaagenda
paralacuartarevoluciónindustrial
que nadie tenía. En los dos próxi-
mos años se debe implementar a
full la agenda de la economía na-
ranja, porque es la economía que
estamos viendo en la pandemia.
Los restaurantes venden solo de
manera virtual, las compras son
máselectrónicasypocoefectivo,las
industrias culturales.
Pero hay otras cosas que van a
quedar por fuera, como por ejem-
plo la reforma política. Yo no veo
espacio, aunque es importante.
ENS: ¿Esta crisis y sus im-
pactos económicos cómo van a
LQÁXLU GH FDUD D ODV HOHFFLRQHV
presidenciales de 2022?
NL: Ya tenemos una crisis
económica en todos los países del
mundo. La crisis va más allá de
la voluntad de los que gobiernan
a nivel nacional o a nivel local.
Lo que va a variar es la manera
en que se gestiona. Ahí creo que
está el espacio para mostrar la
diferencia.
Para las elecciones todavía es
muy temprano, pero ya a partir
del segundo semestre de este
año se tienen que ir empezando a
develar las cartas de quienes van
a jugar y ya el año que viene van
a estar lanzados.
Como se administre la pande-
mia va a tener un efecto en la per-
cepciónporpartedelosvotantesde
si la derecha ha sido efectiva para
manejarla. Aquí está la oportuni-
dad para el partido de gobierno y
losmiembrosdelacoalición,sitie-
nen intenciones serias para 2022,
de mostrar gestión y resultados.
Bajareldesempleodel20%al10%,
ojalá, es difícil. Mejorar el sistema
de salud, rediseñar la educación a
partirdelasmodalidadessemipre-
senciales y virtuales.
Hay varios desafíos, pero sin
duda el tema de la economía va a
ser uno de los principales.
Ahora a la izquierda le queda
hecha mucha de la tarea con
esta pandemia, porque hay una
enorme demanda de redistribu-
ción, de los subsidios, de que la
nómina la pegue el Estado, todas
esas cuestiones tienden a ser más
LGHQWL¿FDGDV FRQ OD L]TXLHUGD
Gobernar también es manejar tempestades: Liendo
Decano de la Sergio Arboleda señaló que el manejo de la crisis es una oportunidad para el partido de gobierno
NICOLÁS LIENDO, decano de la
ƐĐƵĞůĂ ĚĞ WŽůşƟĐĂ LJ ZĞůĂĐŝŽŶĞƐ
/ŶƚĞƌŶĂĐŝŽŶĂůĞƐ ĚĞ ůĂ hŶŝǀĞƌƐŝĚĂĚ
^ĞƌŐŝŽ ƌďŽůĞĚĂ͘ /France 24
14 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020
COLOMBIA
H
an pasado dos meses del
aislamiento obligatorio (que
empezó a nivel nacional a las
cero horas del 25 de marzo) y el país
se alista para transitar por otros 30
días de cuarentena, aunque ya en un
proceso de reactivación gradual de la
economía.
El balance general de la gestión
para hacerle frente a la pandemia del
Covid-19 en estos 60 días parece po-
sitivo para el presidente Iván Duque,
quien ha asumido el liderazgo de la
Naciónenunmomentosupremamen-
te difícil para el país y la humanidad,
en general.
Algunos comentaristas han traído
a la memoria que durante la cam-
paña presidencial, Duque ya había
empezado a hablar del colombiano
como un pueblo resiliente, es decir,
capaz de reinventarse en medio de las
adversidades, cosa que ciertamente
está poniéndose a prueba en estos
momentos.
Otros analistas le abonan al Jefe
de Estado una notoria mejoría en
la manera como se comunica con la
gente, particularmente a través de
“Prevención y Acción”, un programa
detelevisiónquetambiénsepuedever
por redes sociales y en el que busca
hacer pedagogía sobre las medidas
que está tomando el Gobierno frente
a la pandemia.
(VWH OLGHUD]JR VH KD YLVWR UHÀHMDGR
en los altos niveles de aprobación de la
gestión en la emergencia que arrojan
diversas encuestas.
Lo hecho por el Mandatario para
afrontar la pandemia es bien visto
por el 69% de los consultados en un
estudio, mientras en otros, la cifra es
de 70%, 63,2%, 74,7% y 61,7%, para
referir resultados publicados en las
últimas semanas.
En las regiones
Un panorama similar se aprecia
entre los mandatarios regionales y
locales, cuya gestión frente a la pan-
demiaregistraenlasencuestasniveles
altísimos de aceptación, en algunos
casos superiores al del presidente
Duque, ya de por sí elevado.
Es el caso de los gobernadores del
Meta, Juan Guillermo Zuluaga, y del
Magdalena, Carlos Caicedo; así como
de los alcaldes de Santa Marta, Virna
Johnson,deVillavicencio,JuanFelipe
Harman, y de Bogotá, Claudia López,
que registran apoyos por encima del
80%. De ellos, solo Zuluaga llegó al
cargo con apoyo de partidos tradi-
cionales y ninguno tuvo respaldo del
uribismo.
Esta gestión seccional ha tenido
algunos roces con el Gobierno nacio-
nal, bien sea por la natural tensión
que hay entre el centralismo y la au-
tonomía regional, o porque algunos
de los mandatarios fueron elegidos
con apoyo de partidos de oposición,
de ahí que no pocas veces se registre
una alternación de trabajo en equipo
con choques entre estilos y liderazgos.
En este contexto, arranca el lunes
el aislamiento inteligente, etapa en la
que la autonomía que tienen los alcal-
des y gobernadores en sus territorios
será clave para disminuir los riesgos
de propagación del virus, ya que serán
ellos quienes se encarguen de ajustar
los lineamientos generales que ha
dado el Gobierno central alrededor
de las medidas de bioseguridad que
deben tener sectores que van a reabrir
después del primero de junio. Debe-
rán tener en cuenta variables como la
densidad poblacional, contagios por
número de habitantes, capacidad de
reacción del sistema de salud, entre
otros aspectos.
Aunque como se sabe, hay lugares
del país donde la situación es mucho
más grave, ciudades como Bogotá,
en cabeza de la alcaldesa Claudia Ló-
pez, Medellín, de la mano del alcalde
Daniel Quintero, y Cali, con Jorge
Iván Ospina, han venido mostrando
avances en la preparación del sistema
de salud, implementación de medidas
sanitarias y preparación para los picos
de contagio.
Por lo pronto, los gobernadores
(agrupados en la Federación Nacional
de Departamentos) y los alcaldes (re-
unidos en la Federación Colombiana
GH 0XQLFLSLRV
UDWL¿FDURQ VX DSRR
al presidente Duque, convocando a
la ciudadanía a mantenerse alertas
en el estricto cumplimiento de las
normas de autocuidado, disciplina y
distanciamiento social.
“La recuperación paulatina de las
DFWLYLGDGHV SHUPLWLUiɀ XQ UHJUHVR
seguro a la normalidad. Los gober-
nadores y alcaldes continuarán tra-
bajando, de manera coordinada con
el Gobierno nacional, para darle un
manejo acertado a la crisis”, dijeron
los mandatarios en un comunicado
conjunto.
Legislación virtual
En esta sui géneris coyuntura de
la pandemia, el Congreso ha logrado
avanzar en la agenda legislativa. El 12
de mayo, después de un largo debate,
la plenaria de la Cámara aprobó una
proposición por medio de la cual se
le dio vía libre a las sesiones semipre-
senciales, pero ya antes había logrado
tanto el debate como la aprobación
de 14 proyectos de ley y de acto le-
gislativo.
Al cierre de la semana, la ministra
del Interior, Alicia Arango, le propuso
alpresidentedelSenado,LidioGarcía,
delPartidoLiberal,“avanzardemane-
ra coordinada en un protocolo de bio-
seguridad, con el aval del Ministerio
de Salud, para buscar la posibilidad de
realizar sesiones presenciales en las
instalaciones” del Capitolio Nacional.
Arango respondió así a una soli-
citud de García para que “se levante
la limitación única y exclusivamente
para los servidores públicos de elec-
ción popular para realizar reuniones
de más de 50 personas”.
“Es claro que no existe restricción
para que, con el propósito de cumplir
su función constitucional, los miem-
bros del Congreso se movilicen por
el territorio nacional. Sin embargo,
las restricciones o limitaciones para
el ejercicio presencial de las sesiones
del Congreso de la República se en-
cuentran contenidas en la resolución
número 450 del 17 de marzo de 2020,
la cual señala la prohibición de aglo-
meraciones de personas en espacios
abiertos y cerrados”, precisó Arango,
anotando que “no es posible acceder
a su petición”.
Propuestas partidistas
En medio de todo, el liderazgo
político ha buscado responderle a la
ciudadanía con propuestas que se han
presentado desde los partidos.
Quizás las propuestas más de fon-
do sean las que apuntan a marcar un
sendero preciso de reactivación eco-
nómica, priorizando el mediano y lar-
go plazo, bajo la tesis que las secuelas
GH HVWD FULVLV WHQGUiQ PXFKRV ÀDQFRV
¿VFDO HPSUHVDULDO ODERUDO VRFLDO H
institucional, tanto a nivel nacional
como departamental y municipal.
Por ejemplo, una alta fuente del
Partido Conservador le dijo a EL
NUEVO SIGLO que algunos con-
gresistas son de la idea de citar a un
congreso extraordinario para que el
comité programático evalué el estado
del país y presente una propuesta de
fondo, estructural e integral sobre la
hoja de ruta para volver a encarrilar
a Colombia por el sendero del creci-
miento económico y la superación de
la brecha social.
Por los lados de La U, su secre-
tario general Álvaro Echeverry le
expresó a este Diario que “estamos
preparando con el Centro de Pen-
samiento un documento en ese
sentido. Sobre esos temas estamos
acabando de estructurar propuestas
técnicas”, mientras que en el libera-
lismo se sabe que un grupo de eco-
nomistas, intelectuales y dirigentes
de primer nivel estarían pensando
en redactar un documento de fondo
respecto al futuro del país.
En las toldas uribistas todavía no
se habla de un plan a mediano plazo,
pero un congresista de esa divisa le
precisó a este Medio que esa hoja de
rutaestáseñaladadesdeyaenmuchos
de los pronunciamientos del expresi-
dente Álvaro Uribe.
El senador Germán Varón expuso
que Cambio Radical apoya las pro-
puestas del exvicepresidente Germán
Vargas, como “el subsidio a la nómina
que con mucho apoyo del Gobierno
ya se tomó” para que no se pierdan
los empleos.
En cuanto a los sectores de oposi-
ción (que lograron sumar 54 senado-
res, con los liberales y de La U, incluso
de Cambio Radical y otros partidos)
radicaron un proyecto de ley sobre lo
que denominan renta básica, que dará
mucho de qué hablar en el Congreso.
RESPONDE A LAS RESPONSABILIDADES DELEGADAS POR LA CIUDADANÍA
El liderazgo político asumió
su papel frente a la crisis
Hay una
orienta-
ción social
positiva
que empie-
za con el
presidente
Iván Duque
y los man-
datarios
regiona-
les, que
sigue con
los con-
gresistas y
dirigentes
partidistas
EL BALANCE general de
ůĂ ŐĞƐƟſŶ ĞŶ ĞƐƚŽƐ ϲϬ
ĚşĂƐ ƉĂƌĂ ŚĂĐĞƌůĞ ĨƌĞŶƚĞ Ă
ůĂ ƉĂŶĚĞŵŝĂ ĚĞů ŽǀŝĚͲϭϵ
ƉĂƌĞĐĞ ƉŽƐŝƟǀŽ ƉĂƌĂ Ğů
ƉƌĞƐŝĚĞŶƚĞ /ǀĄŶ ƵƋƵĞ͘ /
Presidencia
6HPDQDULR'20,1*2  '( 0$2 '(  (/ 18(92 6,*/2'20,1*2  '( 0$2 '( 
2/20%,$
SIEM
PRE
CONTI
GO
MANOS COLOMBIANAS CULTIVAN Y PRODUCEN
EL ACEITE DE PALMA EN ESTA TIERRA, Y AHORA
MÁS QUE NUNCA ESTÁN UNIDAS PARA CONSTRUIR
UN FUTURO MEJOR.
COLOMBIANO
SOMOS FRUTO DEL CAMPO
/
$6 $,21(6 GH ODV DXWR
ULGDGHV GXUDQWH OD SDQGH
PLD KDQ VLGR JXLDGDV SRU OD
RQVWLWXFLyQ TXH HV XQ FRPSOHWR
HVWDWXWR GH GHUHFKRV FRQVLGHUy
HO H[PDJLVWUDGR -RVp *UHJRULR
+HUQiQGH] SDUD TXLHQ HQ HVWD
HPHUJHQFLD OD MXVWLFLD KD YHQLGR
DFWXDQGR GHQWUR GH ORV WpUPLQRV
TXH OH FRUUHVSRQGHQ
(/ 18(92 6,*/2 ¢XiO
HV HO EDODQFH GH RORPELD HQ
PDWHULD GH SURWHFFLyQ GH ORV
GHUHFKRV IXQGDPHQWDOHV HQ
FRPSDUDFLyQ FRQ RWURV OXJD
UHV GHO PXQGR HQ PHGLR GH
HVWD SDQGHPLD
-26e *5(*25,2 +(5
1È1'(= RORPELD KD HYROX
FLRQDGR PXFKtVLPR HVR KD TXH
UHFRQRFHUORIXQGDPHQWDOPHQWHD
SDUWLU GH OD RQVWLWXFLyQ GH 
$ SURSyVLWR HO SDVDGR  GH PDR
VH FXPSOLHURQ  DxRV GHVGH OD
YRWDFLyQ SRSXODU HQ OD TXH ORV FR
ORPELDQRV GHURJDPRV HO DUWtFXOR
 GHO 'HFUHWR  GH  TXH
SURKLEtD ODV DVDPEOHDV FRQVWLWX
HQWHV  IXH DOOt GRQGH FRPHQ]y
D GHVDUUROODUVH HO FRQFHSWR GH
TXH XQD DVDPEOHD QDFLRQDO SRGtD
H[SHGLU XQD QXHYD RQVWLWXFLyQ
FRPR HQ HIHFWR RFXUULy
/D RQVWLWXFLyQ VH FDUDFWHUL]D
SRU FRQVDJUDU XQR GH ORV PHMRUHV
 PiV FRPSOHWRV HVWDWXWRV GH
GHUHFKRV UHFRQRFLGR HQ WRGR HO
PXQGR +H FRQFXUULGR D PXFKRV
HQFXHQWURV LQWHUQDFLRQDOHV HQ
GRQGH VH QRV HORJLDQ GRV FRVDV
OD FRQVDJUDFLyQ GH ORV GHUHFKRV
HQ XQ FRPSOHWR HVWDWXWR HQ OD
RQVWLWXFLyQ GHO   OD MXULVSUX
GHQFLD GH OD RUWH RQVWLWXFLRQDO
HQ PDWHULD GH WXWHOD
UHR TXH RORPELD KD DYDQ]D
GR PXFKtVLPR HQ PDWHULD GH SUR
WHFFLyQ D ORV GHUHFKRV IXQGDPHQ
WDOHV DXQTXH LQIRUWXQDGDPHQWH
OD SURWHFFLyQ LQVWLWXFLRQDO OD
SURWHFFLyQ MXUtGLFD  OR TXH FRQVD
JUDQ ODV QRUPDV QR VH YH UHÀHMDGR
PXFKDV YHFHV HQ OD UHDOLGDG
/D UHDOLGDG QRV PXHVWUD GHV
SXpV GH HVWRV FDVL  DxRV TXH
OD JHQWH QR WLHQH XQD FRQFLHQFLD
FODUD VREUH OD LPSRUWDQFLD GH ORV
GHUHFKRV 6H LUUHVSHWD HO GHUHFKR
D OD YLGD +D TXH PLUDU OR TXH
SDVD FRQ ORV DVHVLQDWRV GH OtGHUHV
VRFLDOHV GHIHQVRUHV GH GHUHFKRV
KXPDQRV GHVPRYLOL]DGRV GH ODV
)DUF DGHPiV YHPRV TXH GHUH
FKRV GH SULPHU RUGHQ FRPR OD
HGXFDFLyQ  OD VDOXG QR VRQ WHQL
GRVHQFXHQWDSRUODVLQVWLWXFLRQHV
TXH WHQGUtDQ TXH FRQWULEXLU D TXH
HVRV GHUHFKRV VHDQ XQD UHDOLGDG
1XHVWUDV LQVWLWXFLRQHV HVWiQ PX
DYDQ]DGDV HQ PDWHULD GH SURWHF
FLyQ D ORV GHUHFKRV SHUR OD UHD
OLGDG SRU SDUWH GH ODV HQWLGDGHV
HVWDWDOHV FRPR GH SDUWLFXODUHV
HVWi ELHQ GLVWDQWH GH HVR TXH FRQ
VDJUDQ ODV LQVWLWXFLRQHV
(16 ¢(Q PHGLR GH OD SDQGH
PLDRORPELDFRQVHUYDVXWUDGL
FLyQ GH SDtV JDUDQWH  SURWHFWRU
GH ORV GHUHFKRV KXPDQRV
-*+ 6H KDQ KHFKR HVIXHU]RV
SHUR ODV GHFLVLRQHV YDFLODQWHV
GH ODV DXWRULGDGHV QR QRV OOHYDQ
D XQD HIHFWLYD SURWHFFLyQ GH ORV
GHUHFKRV 1R HV VLQR YHU OR TXH KD
SDVDGRFRQHOGHUHFKRDOWUDEDMRGH
PXFKRVFLXGDGDQRVTXHQRKDVLGR
SURWHJLGR GH PDQHUD H¿FLHQWH /R
PLVPR SDVD FRQ HO GHUHFKR D OD
YLGD 7RGR HVWR SDVD SRU XQD VROD
UD]yQ  HV TXH ODV GHFLVLRQHV JX
EHUQDPHQWDOHVKDQVLGRYDFLODQWHV
HQ OD PDRUtD GH ORV FDVRV
6LQ HPEDUJR WHQHPRV TXH
UHFRQRFHU TXH DOJXQRV DOFDOGHV
 JREHUQDGRUHV KDQ DFWXDGR GH
PDQHUD PX FRKHUHQWH  KDQ
ORJUDGR TXH ORV FRQWDJLRV VHDQ
PHQRUHV D ORV HVSHUDGRV  TXH
KDD SRVLELOLGDGHV SURQWDV GH
OD HFRQRPtD  ODV DFWLYLGDGHV
S~EOLFDV
(16 ¢(O SDSHO GH ODV FRUWHV
KD VLGR GHVWDFDGR HQ PDWHULD
GH GHIHQGHU ORV GHUHFKRV GH
ODV SHUVRQDV HQ PHGLR GH OD
SDQGHPLD
-*+ /DV FRUWHV KDQ YHQLGR
DFWXDQGR HQ HO iPELWR GH VXV
FRPSHWHQFLDV 6H KDQ SURIHULGR
DOJXQDV VHQWHQFLDV GH WXWHOD PX
LPSRUWDQWHV SRU SDUWH GH MXHFHV 
OD RUWH RQVWLWXFLRQDO KD YHQLGR
DFWXDQGR GHQWUR GH ORV WpUPLQRV
TXH OH FRUUHVSRQGHQ HVSHFLDO
PHQWH UHVSHFWR D OD HPHUJHQFLD
HFRQyPLFD
RQVWLWXFLyQ HV SODWDIRUPD
LGHDO SDUD VXSHUDU OD FULVLV
([PDJLVWUDGR -RVp *UHJRULR +HUQiQGH] FRQVLGHUy TXH HQ HVWD
HPHUJHQFLD OD MXVWLFLD KD YHQLGR DFWXDQGR GHQWUR GH VXV WpUPLQRV
y D '/^dZ K :ŽƐĠ 'ƌĞŐŽƌŝŽ
,ĞƌŶĄŶĚĞnj͘ ͬhŶŝǀĞƌƐŝĚĂĚ ^ĞƌŐŝŽ ƌďŽůĞĚĂ

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Diario Nuevo Siglo 25 de abril
Diario Nuevo Siglo 25 de abril Diario Nuevo Siglo 25 de abril
Diario Nuevo Siglo 25 de abril
 
Antologia coral-alejandro-pino
Antologia coral-alejandro-pinoAntologia coral-alejandro-pino
Antologia coral-alejandro-pino
 
Ejemplar ENS 3 de junio
Ejemplar ENS 3 de junioEjemplar ENS 3 de junio
Ejemplar ENS 3 de junio
 
Ejemplar 6 de junio ENS
Ejemplar 6 de junio ENSEjemplar 6 de junio ENS
Ejemplar 6 de junio ENS
 
Ejemplar ENS mayo 8
Ejemplar ENS mayo 8Ejemplar ENS mayo 8
Ejemplar ENS mayo 8
 
PDF ejemplar ENS mayo 5
PDF ejemplar ENS mayo 5 PDF ejemplar ENS mayo 5
PDF ejemplar ENS mayo 5
 
Ejemplar 23 de mayo ENS
Ejemplar 23 de mayo ENSEjemplar 23 de mayo ENS
Ejemplar 23 de mayo ENS
 
Ejemplar mayo 12 ENS
Ejemplar mayo 12 ENSEjemplar mayo 12 ENS
Ejemplar mayo 12 ENS
 
Ejemplar 27 de mayo
Ejemplar 27 de mayo Ejemplar 27 de mayo
Ejemplar 27 de mayo
 
PDF EL NUEVO SIGLO 7 DE MAYO
PDF EL NUEVO SIGLO 7 DE MAYOPDF EL NUEVO SIGLO 7 DE MAYO
PDF EL NUEVO SIGLO 7 DE MAYO
 
Ejemplar 20 de mayo ENS
Ejemplar 20 de mayo ENSEjemplar 20 de mayo ENS
Ejemplar 20 de mayo ENS
 
Ejemplar 28 de abril El Nuevo Siglo
Ejemplar 28 de abril El Nuevo SigloEjemplar 28 de abril El Nuevo Siglo
Ejemplar 28 de abril El Nuevo Siglo
 
Ejemplar 29 de mayo ENS
Ejemplar 29 de mayo ENSEjemplar 29 de mayo ENS
Ejemplar 29 de mayo ENS
 
Ejemplar 9 de mayo ENS
Ejemplar 9 de mayo ENS Ejemplar 9 de mayo ENS
Ejemplar 9 de mayo ENS
 
Ejemplar 22 de mayo ENS
Ejemplar 22 de mayo ENSEjemplar 22 de mayo ENS
Ejemplar 22 de mayo ENS
 
PDF EL NUEVO SIGLO 30 DE ABRIL
PDF EL NUEVO SIGLO 30 DE ABRILPDF EL NUEVO SIGLO 30 DE ABRIL
PDF EL NUEVO SIGLO 30 DE ABRIL
 
Ejemplar domingo 24 de mayo
Ejemplar domingo 24 de mayoEjemplar domingo 24 de mayo
Ejemplar domingo 24 de mayo
 
Ejemplar 19 de mayo ENS
Ejemplar 19 de mayo ENSEjemplar 19 de mayo ENS
Ejemplar 19 de mayo ENS
 
Diario Nuevo Siglo 26 de abril
Diario Nuevo Siglo 26 de abril Diario Nuevo Siglo 26 de abril
Diario Nuevo Siglo 26 de abril
 
Ejemplar 15 de mayo ENS
Ejemplar 15 de mayo ENSEjemplar 15 de mayo ENS
Ejemplar 15 de mayo ENS
 

Similar a Diario Nuevo Siglo 31 de mayo

Similar a Diario Nuevo Siglo 31 de mayo (16)

Ejemplar ENS 14 de mayo
Ejemplar ENS 14 de mayoEjemplar ENS 14 de mayo
Ejemplar ENS 14 de mayo
 
pdf el nuevo siglo mayo 2
pdf el nuevo siglo mayo 2pdf el nuevo siglo mayo 2
pdf el nuevo siglo mayo 2
 
Completo 27 de abril ENS
Completo 27 de abril ENS Completo 27 de abril ENS
Completo 27 de abril ENS
 
Ejemplar 16 de mayo
Ejemplar 16 de mayoEjemplar 16 de mayo
Ejemplar 16 de mayo
 
Ejemplar 10 de mayo ENS
Ejemplar 10 de mayo ENSEjemplar 10 de mayo ENS
Ejemplar 10 de mayo ENS
 
Ejemplar 25 de mayo ENS
Ejemplar 25 de mayo ENSEjemplar 25 de mayo ENS
Ejemplar 25 de mayo ENS
 
Ejemplar 29 de abril ENS
Ejemplar 29 de abril ENS Ejemplar 29 de abril ENS
Ejemplar 29 de abril ENS
 
Ejemplar 17 de mayo ENS
Ejemplar 17 de mayo ENSEjemplar 17 de mayo ENS
Ejemplar 17 de mayo ENS
 
Tu mundo en_una_servilleta_-_dan_roam
Tu mundo en_una_servilleta_-_dan_roamTu mundo en_una_servilleta_-_dan_roam
Tu mundo en_una_servilleta_-_dan_roam
 
La papeleria memoria digital
La papeleria memoria digitalLa papeleria memoria digital
La papeleria memoria digital
 
Resolución 2111 de 2009 PEMP PAMPLONA
Resolución 2111 de 2009 PEMP PAMPLONAResolución 2111 de 2009 PEMP PAMPLONA
Resolución 2111 de 2009 PEMP PAMPLONA
 
The great wall of nehemiah spanish cb6
The great wall of nehemiah spanish cb6The great wall of nehemiah spanish cb6
The great wall of nehemiah spanish cb6
 
When god made everything spanish cb6
When god made everything spanish cb6When god made everything spanish cb6
When god made everything spanish cb6
 
When god made everything spanish cb6
When god made everything spanish cb6When god made everything spanish cb6
When god made everything spanish cb6
 
Good kings bad kings spanish cb6
Good kings bad kings spanish cb6Good kings bad kings spanish cb6
Good kings bad kings spanish cb6
 
ENS ejemplar 13 de mayo
ENS ejemplar 13 de mayoENS ejemplar 13 de mayo
ENS ejemplar 13 de mayo
 

Último

PRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdf
PRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdfPRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdf
PRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdfredaccionxalapa
 
APOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticos
APOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticosAPOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticos
APOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticosEduardo Nelson German
 
Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...
Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...
Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...Eduardo Nelson German
 
Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024
Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024
Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024ssuseref6ae6
 
maraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdf
maraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdfmaraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdf
maraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdfredaccionxalapa
 
LO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptx
LO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptxLO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptx
LO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptxroque fernandez navarro
 
2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf
2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf
2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf20minutos
 
Comoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdf
Comoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdfComoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdf
Comoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdfLorenzo Lemes
 
Denuncia en la Justicia Federal por la salud en La Rioja
Denuncia en la Justicia Federal por la salud en La RiojaDenuncia en la Justicia Federal por la salud en La Rioja
Denuncia en la Justicia Federal por la salud en La RiojaEduardo Nelson German
 
Boletín semanal informativo 17. Abril 2024
Boletín semanal informativo 17. Abril 2024Boletín semanal informativo 17. Abril 2024
Boletín semanal informativo 17. Abril 2024Nueva Canarias-BC
 
El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...
El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...
El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...20minutos
 
Boletin semanal informativo 16 Abril 2024
Boletin semanal informativo 16 Abril 2024Boletin semanal informativo 16 Abril 2024
Boletin semanal informativo 16 Abril 2024Nueva Canarias-BC
 
Ampliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La Rioja
Ampliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La RiojaAmpliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La Rioja
Ampliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La RiojaEduardo Nelson German
 

Último (14)

PRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdf
PRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdfPRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdf
PRECIOS_M_XIMOS_VIGENTES_DEL_28_DE_ABRIL_AL_4_DE_MAYO_DE_2024.pdf
 
APOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticos
APOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticosAPOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticos
APOS - Global Médica SA: Contrato de prestación de servicios farmacéuticos
 
Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...
Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...
Investigaciones en curso por maniobras con recetas falsas de insulina y tiras...
 
Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024
Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024
Horarios empresa electrica quito 25 de abril de 2024
 
maraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdf
maraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdfmaraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdf
maraton atenas veracruzana 2024 calles rutas.pdf
 
LO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptx
LO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptxLO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptx
LO QUE NUNCA DEBARIA HABER PASADO PACTO CiU PSC (Roque).pptx
 
2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf
2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf
2024-05-02-Carta-145-aniversario-PSOE.pdf
 
Comoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdf
Comoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdfComoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdf
Comoeuropasubdesarrolloaafricawakter.es.pdf
 
Denuncia en la Justicia Federal por la salud en La Rioja
Denuncia en la Justicia Federal por la salud en La RiojaDenuncia en la Justicia Federal por la salud en La Rioja
Denuncia en la Justicia Federal por la salud en La Rioja
 
Boletín semanal informativo 17. Abril 2024
Boletín semanal informativo 17. Abril 2024Boletín semanal informativo 17. Abril 2024
Boletín semanal informativo 17. Abril 2024
 
El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...
El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...
El abogado de los Arrieta se queja ante la embajada de España por la presenci...
 
Boletin semanal informativo 16 Abril 2024
Boletin semanal informativo 16 Abril 2024Boletin semanal informativo 16 Abril 2024
Boletin semanal informativo 16 Abril 2024
 
Ampliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La Rioja
Ampliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La RiojaAmpliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La Rioja
Ampliación de denuncia del Fiscal Federal por medicamentos en La Rioja
 
LA CRÓNICA COMARCA DE ANTEQUERA _ Nº 1078
LA CRÓNICA COMARCA DE ANTEQUERA _ Nº 1078LA CRÓNICA COMARCA DE ANTEQUERA _ Nº 1078
LA CRÓNICA COMARCA DE ANTEQUERA _ Nº 1078
 

Diario Nuevo Siglo 31 de mayo

  • 1. Colombia pasa de esconderse a convivir con el Covid-19 /RV DOFDOGHV WHQGUiQ DKRUD UHV SRQVDELOLGDG HQ ODV PHGLGDV GH ÀH[LELOL]DFLyQ R UHVWULFFLyQ DG SRUWDV GH TXH OOHJXH HO SLFR GHO YLUXV ¿Un nuevo orden mundial? 'HVGH OD HVWDELOLGDG GH OD JOREDOL]DFLyQ ODV RUJDQL]DFLRQHV PXOWLODWHUDOHV HO OLEHUDOLVPR HVWiQ HQ MXHJR Fernando Ruiz el ministro de la emergencia RQ ODV GHPiV IXQFLRQHV LQKH UHQWHV D VX FDUJR HO PpGLFR DVX PLy HO PDQHMR GH OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD SRU HO FRURQDYLUXV Senado debatirá llegada de militares de EU 0DxDQD DUULEDUiQ XQLIRUPD GRV HO PLpUFROHV FRQJUHVLVWDV RSRVLWRUHV SURSRQGUiQ FLWDU DO PLQLVWUR DUORV +ROPHV 7UXML OOR La realidad detrás del aumento del desempleo /D FRQWLQJHQFLD VDQLWDULD MXQWR FRQ OD QHFHVDULD PHGLGD GH DLVODPLHQWR SUHYHQWLYR LP SXOVDURQ OD WDVD GH GHVHPSOHR QDFLRQDO Con medicina tradicional indígenas enfrentan el virus 7LHQHQ FRQIRUPDGR XQ HVTXH PD GH FXDWUR IDVHV TXH LQFOXH SODQWDV QDWLYDV PHGLFDPHQWRV FRQYHQFLRQDOHV SDUD DWHQGHU D VXV HQIHUPRV FRQ FRURQDYL UXV Estudiantes sin prácticas, otra crisis del coronavirus 8Q SURORQJDGR FRQ¿QDPLHQWR HPSLH]D D HYLGHQFLDU RWURV SUR EOHPDV DVRFLDGRV D OD HGXFDFLyQ OD UHODFLyQ XQLYHUVLGDG WUDED MR ZZZHOQXHYRVLJORFRPFR 7 709995 001063#HOQXHYRVLJORHOQXHYRVLJORHOQXHYRVLJORO ,661 O $f2 (G 1R O O GH PDR GH %2*27É2/20%,$'20,1*2 +R VRPRV VROR RORPELD /HFWRUHV DXGLHQFLDV PDUFDV PHGLRV WRGRV XQLGRV 6RPRV HVWH JUDQ SDtV TXH QRV SHUWHQHFH D WRGRV GHO FXDO WRGRV VRPRV UHVSRQVDEOHV (Q PRPHQWRV WDQ GLItFLOHV QHFHVLWDPRV DOLPHQWDU QXHVWUDV DOPDV HVStULWXV SDUD KDELOLWDUQRV KDFLD HO SRUYHQLU (Q FLUFXQVWDQFLDV DGYHUVDV VRQ WDPELpQ PXFKDV ODV EXHQDV QRWLFLDV ORV WHVWLPRQLRV H KLVWRULDV TXH QRV FRQGXFHQ SRU HO FDPLQR GHO RSWLPLVPR SDUD OD FRQVWUXFFLyQ GH XQ IXWXUR TXH VROR GHSHQGH GH QRVRWURV /RV PHGLRV D¿OLDGRV D $0, $VRFLDFLyQ RORPELDQD GH 0HGLRV GH ,QIRUPDFLyQ DFRPSDxDGRV SRU LPSRUWDQWHV PDUFDV GH QXHVWUR SDtV KR GH PDR GH KHPRV TXHULGR RIUHFHU HVWH KRPHQDMH DO RSWLPLVPR DO SRUYHQLU (GLFLyQ (VSHFLDO SiJLQDV D $9$1( '( /$ 3$1'(0,$ 081'2 RQWDJLRV O 5HFXSHUDGRV O 'HFHVRV 2/20%,$ RQWDJLRV O 5HFXSHUDGRV O 'HFHVRV 3iJ 2/20%,$(/18(926,*/2 9RFHV GHO SDtV FRPR IDFWRUGH HVSHUDQ]D6HPDQDULR :ƵĂŶ ĂŵŝůŽ ZĞƐƚƌĞƉŽ KƐĐĂƌ ŽŵşŶŐƵĞnj^ĂŵƵĞů ,ŽLJŽƐŶĂ ZŽĚĂŵŝůŝŽ :ŽƐĠ ƌĐŚŝůĂ:ŽƐĠ 'ƌĞŐŽƌŝŽ ,ĞƌŶĄŶĚĞnjEŝĐŽůĄƐ ŝĞŶĚŽ DĂƵƌŝĐŝŽ ^ĂŶƚĂŵĂƌşĂ:ĂŝŵĞ ƌŝĂƐ ZĂŵşƌĞnjDĂƌşĂ ŽƌĞŶĂ 'ƵƟĠƌƌĞnjWĞĚƌŽ DĞĚĞůůşŶ 8Q FHUFR HSLGHPLROy JLFR GH GtDV HQ OD ORFD OLGDG GH .HQQHG VLPLODU DO HVWDEOHFLGR FXDQGR VH KL]R HO VLPXODFUR TXH HP SDWy FRQ OD FXDUHQWHQD QDFLRQDO RUGHQy OD DOFDO GHVD ODXGLD /ySH] FRQ HO SURSyVLWR GH HYLWDU TXH VH VLJD SURSDJDQGR HO FRURQD YLUXV 7UDV DFRJHU ODV UHFR PHQGDFLRQHV GHO *RELHUQR QDFLRQDO GH PDQWHQHU GtDV PiV HO DLVODPLHQWR FRQ ODV H[FHSFLRQHV D HV WDEOHFLGDV GLMR TXH HVWDUi WRWDOPHQWH UHVWULQJLGD OD PRYLOLGDG HQ HO VHFWRU $ FDVL VHLV PHVHV GH KDEHU GHWHFWDGR HO SULPHU FDVR GH FRURQDYLUXV IXHUD GH KLQD HO PXQGR VXSHUy DHU ORV PLOORQHV GHFODUDGRV GH ORV FXDOHV GRV WHUFLRV VH HQFXHQ WUDQ HQ (XURSD (VWDGRV 8QLGRV VHJ~Q HO UHSRUWH GHO ,QVWLWXWR -RKQ +RSNLQV $ ODV GH OD QRFKH GH DHU VH FRQWDELOL]DEDQ FRQWDJLRV HQ HO PXQGR GHFHVRV PLHQWUDV TXH OD FLIUD GH UHFXSHUDGRV DVFHQGtDDHVGHFLU HO GHO WRWDO JOREDO (XUR SD HV HO FRQWLQHQWH PiV DIHF WDGR FRQ FDVRV (',725,$/ $FXHUGR 1DFLRQDO SRU HO )XWXUR O /D UHVLOLHQFLD FRORPELDQD ([WUHPDQ FXDUHQWHQD HQ .HQQHG SRU RYLG RURQDYLUXV VHLV PLOORQHV GH FRQWDJLRV HQ HO PXQGR
  • 2. (/ 18(92 6,*/2 '20,1*2 '( 0$2 '( EL NUEVO SIGLO 0,e52/(6 '( 0$2 '( (',725,$/(6(/ 18(92 6,*/2 9,(51(6 '( $%5,/ '( $EL NUEVO SIGLO 0,e52/(6 '( 0$2 '( (',725,$/(6 '20,1*2 '( 0$2 '( 'LUHFWRUHV (PpULWRV $OYDUR *yPH] -XDQ 3DEOR 8ULEH )XQGDGR HO GH )HEUHUR GH (/18(926,*/2 'LUHFWRU $GMXQWR $OEHUWR $EHOOR (',725(6 RQWHQLGR -RVp 3HxXHOD 0XOWLPHGLD ODXGLD %HUP~GH] 5HGDFFLyQ DUORV +LJXHUD *XVWDYR 9HOR]D *HUHQWH $GPLQLVWUDWLYD )LQDQFLHUD 0HODQ KLDUL DEDOOHUR'LUHFWRU *HQHUDO -8$1 *$%5,(/ 85,%( 9(*$/$5$ O )XQGDGRUHV /DXUHDQR*yPH]-RVpGHOD9HJD + R OD SDODEUD FODYH HQ RORPELD IUHQWH DO LPSDFWR GH OD FULVLV VD QLWDULD OD UHVSXHVWD UHVSHFWLYD SURYLHQH GHO OHQJXDMH GHO PHGLR DPELHQWH OD VLFRORJtD UHVLOLHQFLD (V GHFLU GH XQD SDUWH OD FDSDFLGDG GH XQ HFRVLVWHPD SDUD UHVLVWLU DGDSWDUVH DQWH ODV SUHVLRQHV DPHQD]DV H[WHUQDV R GH RWUD OD IDFXOWDG GHO VHU KXPDQR SDUD HQIUHQWDU ODV VLWXDFLRQHV FUtWLFDV VRUSUHVLYDV TXH HYHQWXDOPHQWH VH OH SUHVHQWDQ HQ HO WUDQVFXUVR GH OD YLGD (Q HVH RUGHQ GH LGHDV SXHGH GH OD PLVPD PDQHUD XVDUVH HVH FRQFHSWR GH UHVLOLHQFLD D ¿Q GH HYDOXDU OD FDSDFLGDG GH XQ SDtV FRPR FROHFWLYR VRFLDO SDUD VREUHSRQHUVH D ODV DGYHUVLGDGHV (Q HVWH FDVR ODV DGYHUVLGDGHV HSLGHPLROyJLFDV HQIUHQWDU FRPR VRFLHGDG ODV GHVDVWURVDV FLUFXQVWDQFLDV GHVGH OD DSD ULFLyQ YLUXOHQWD VXV VHFXHODV LQVyOLWDV HQ WRGRV ORV FDPSRV FRQ XQD SHUVSHFWLYD GH IX WXURPDQFRPXQDGDDGHPiVHQXQHVFHQDULR WDQ FRPSOHMR TXH KD WRFDGR VHQVLEOHPHQWH OD ¿EUD ODV FRVWXPEUHV HO WHMLGR VRFLDO HQ WRGRV ORV ULQFRQHV GH OD QDFLyQ FRORPELDQD FRPR GHO PXQGR HQWHUR 3DUD HOOR GHVGH OXHJR HV LQGLVSHQVDEOH UHFRQRFHUTXHODVLWXDFLyQHFRQyPLFDVRFLDO SROtWLFD FXOWXUDO KDVWD VLFROyJLFD FDPELy GUiVWLFDPHQWH LQFOXVLYH HQ XQD GLPHQVLyQ D XQD YHORFLGDG QXQFD SUHYLVWD SRU QDGLH 3RUWDQWRQRHVGHOWRGRYiOLGRKDFHUFRPSD UDFLRQHV IUHQWH D OD WUDHFWRULD SUHYLD FXDQ GR ORV HOHPHQWRV GHO GHYHQLU HQ VRFLHGDG HUDQ SRU FRPSOHWR GLIHUHQWHV R DO PHQRV VH GDEDQ HQ XQ HVFDODIyQ GH PXFKtVLPR PHQRU UDQJR DO DJXGR FRPSURPLVR VLVWpPLFR GH OD FULVLV DFWXDO (Q FRQVHFXHQFLD EDVWDUtD FRQ YHU TXH GHVGH KDFH D KDFH FDVL WUHV PHVHV FXDQ GR VH SUHVHQWy HO SULPHU FDVR GH RYLG HQ RORPELD QR HV IDFWLEOH KDEODU GH RWUR DVXQWR DO LJXDO TXH RFXUUH HQ HO UHVWR GHO SODQHWD (V GHFLU VROR VH KDEOD GH ODV FDX VDV FRQVHFXHQFLDV GH OD SDWRORJtD GH OD LQDGYHUWHQFLD GH OD FLHQFLD XQLYHUVDO HQ PDWHULD WDQ JUDYH GHO GHVDUUROOR HQ WLHPSR UHDO GH OD HSLGHPLD GHO DSUHPLR HQ SURFXUD GH XQD YDFXQD GH ODV FXDUHQWHQDV FRPR DPSDUR GH OD VDOXG S~EOLFD SHUR WDPELpQ GH OD OHVLyQ D OD HFRQRPtD HO HPSOHR HQ XQ WHDWUR D GH SRU Vt GUDPiWLFR WRGR HOOR HQPDUFDGR GHQWUR GH XQ DOFDQFH JOREDO QDFLRQDO UHJLRQDO PXQLFLSDO H LQFOXVR D QLYHO GH EDUULRV UHVLGHQFLDV GRQGH LPSHUD WDQWR ODV H[LJHQFLDV GH ELRVHJXULGDG FRPR OD SUHRFXSDFLyQ LQPHGLDWD SRU HO GHVFDODEUR HFRQyPLFR 1XQFD SXHV SDUD GHFLUOR HQ WpUPLQRV FRQWHPSRUiQHRV HO PXQGR KDEtD HVWDGR WDQ JORFDOL]DGR R VHD WDQ LQPHUVR HQ HO QH[R DXWRPiWLFR HQWUH OR JOREDO ORFDO (Q HVH VHQWLGR QR GHMD GH VHU LJXDOPHQWH XQD JUDQ SDUDGRMD OR SRFR TXH HO PXQGR HQ VX FRQMXQWR HVWDED SUHSDUDGR SDUD DIURQWDU XQD VLWXDFLyQ GH HVWD tQGROH XQD KHFDWRPEH FRQWUD XQ HQHPLJR LQYLVLEOH DVWXWR HQ VXPD XQD HVSHFLH GH 7HUFHUD *XHUUD 0XQ GLDO GH OD TXH PXFKR VH KDEOy SHUR QXQFD VH SHQVy VHULDPHQWH TXH OOHJDUtD GH PDQHUD WDQ H[WUDxD DFXFLDQWH 7RGDYtD PHQRV SRU VXSXHVWR D SDUWLU GH XQ VROR FDVR GH ]RRQR VLV GH ORV PXUFLpODJRV D ORV KXPDQRV D UDt] GH XQD LQIHFFLyQ HQ XQ GLVWDQWH PHUFDGR GH :XKDQ R HQ RWUD YHUVLyQ D FXHQWD GH XQD LPSUHYLVLyQ WpFQLFD HQ XQ ODERUDWRULR GH DTXHOOD FLXGDG FKLQD GHVFRQRFLGD SDUD OD JUDQ PDRUtD GHO RUEH TXH GH XQR X RWUR PRGR KD DIHFWDGR DOUHGHGRU GH VHLV PLO PL OORQHV GH SHUVRQDV HQ HO SODQHWD 3RU VX SDUWH HV PX SRVLEOH TXH RORP ELD QR KXELHUD VXIULGR QXQFD DQWHV HQ VXV DxRV GH YLGD HQ GHPRFUDFLD XQ UHWR GH PDJQLWXG VHPHMDQWH DXQTXH FLHUWDPHQWH HQ VX WUDHFWRULD KLVWyULFD QR KDD GHMDGR GH PDQLIHVWDUVH DOJ~Q VLQR WUiJLFR D SDUWLU GH ODV YLFLVLWXGHV HQ HO DYDQFH SDXODWLQR GH VX HVWUXFWXUDFLyQ QDFLRQDO RQWH[WR QR REVWDQWH GH PHQRU LPSDFWR D RWUDV QDFLRQHV ODWLQRDPHULFDQDV SHVH D FLHUWD PHQWDOLGDG KLVWRULFLVWD HQ FRQWUDULR TXH KD HQ HO SDtV $XQ DVt SRGUtD D¿UPDUVH TXH XQD QDFLyQ FRPR OD QXHVWUD SXHGH GLYLGLU HVWH SHUtRGR GHPRFUiWLFR GH GRV VLJORV HQ DOJXQRV EOR TXHV GHVGH FXDQGR VH GLR HO FRODSVR JUDQFRORPELDQR GHVSXpV GH OD LQGHSHQGHQ FLD (O SULPHU EORTXH HQ TXH VH PDQWXYR OD DPELYDOHQFLD GH OD XQLGDG QDFLRQDO HQ PHGLR GH ODV SXJQDV HQWUH FHQWUDOLVPR IHGHUDOLVPR KDVWD FRQ VXV JXHUUDV FLYLOHV DOWHUQDWLYDV OXHJR XQ ODSVR HQ TXH QR VROR VH ORJUy OD XQLGDG QDFLRQDO VLQR TXH VH REWXYR HQ EXHQD PHGLGD OD SUHYDOHQFLD GH ODV LQVWLWXFLRQHV VXV UHIRUPDV KDVWD GHVSXpV XQ SHUtRGR HQ TXH VH H[DFHUEDURQ ODV SXJQDV LGHROyJLFDV HQWUH ORV SDUWLGRV SROtWLFRV FRQ VXV GHULYDFLRQHV YLROHQWDV GH SDUWH SDUWH KDVWD GHVHPERFDU HQ OD FRQFL OLDFLyQ GH )UHQWH 1DFLRQDO FRQ VXV DxRV GH JRELHUQRV DOWHUQDGRV KDVWD PiV WDUGH HO GHVPRQWH SDXODWLQR GH HVWH DUUHJOR LQVWLWXFLRQDO KDVWD OOHJDU D XQD QXHYD RQV WLWXFLyQ GH FRQVHQVR HQ GH HQWRQFHV D KR DXQ EDMR ORV UHWRV GHVHVWDELOL]DGRUHV GHO QDUFRWUi¿FR ODV JXHUULOODV HO GHVDUUR OOR GH XQ SDtV PiV LQFOXHQWH FRQ EDVH HQ XQ (VWDGR 6RFLDO GH 'HUHFKR GLIHUHQWHV FDQDOHV TXH KDQ OOHYDGR DO SDtV D PHMRUDU OD FDOLGDG GH YLGD LQFRUSRUDU XQ Q~PHUR WUDVFHQGHQWDO GH KDELWDQWHV D OD FODVH PH GLD FRQ PHMRUDV HQ OD HGXFDFLyQ HO HPSOHR OD FDSDFLGDG GH FRQVXPR VXSHUDQGR ORV WUDGLFLRQDOHV tQGLFHV GH SREUH]D D VHU XQ FRQJORPHUDGR GH UHQWD PHGLD HQ ORV UHQJOR QHV PXQGLDOHV 7RGR HVR SUHFLVDPHQWH HV OR TXH KR KD SXHVWR HQ MDTXH HQ PDWHULD JUDYH HO FRURQDYLUXV 'H VXR GHVGH OD RQVWLWX HQWH GH KDVWD OD DFWXDOLGDG HO SDtV KDEtD ORJUDGR FRQ ODV GHVPRYLOL]DFLRQHV JXHUULOOHUDVGHO0DODV)DUFFRQFHQWUDUVH HQ HVFHQDULRV PiV SURPLVRULRV VXSHUDU HO GLOHPD VDOWXDULR SHUVLVWHQWH HQWUH JXHUUD SD] $KRUD HO UHWR HV RWUR TXH HO SDtV VDO JD GH OD PHMRU PDQHUD SRVLEOH GH OD DFWXDO SDQGHPLD VXVWHQWDGR HQ ODV LGHDV FUHDWLYDV TXH VLHPSUH KD WHQLGR SDUD UHVROYHU ORV SUR EOHPDV FRQVHUYDQGR DQWH WRGR VX YRFDFLyQ GH IXWXUR 3RU OR SURQWR VH SXHGH GHFLU IUHQWH D RWURV SDtVHV GH $PpULFD /DWLQD TXH ODV DXWRULGDGHV HQ VXV GLIHUHQWHV QLYHOHV HO FROHFWLYR VRFLDO HQ JHQHUDO KDQ DFWXDGR QR GH PRGR RSWLPLVWD R SHVLPLVWD VLQR FRQ EDVH HQ HO UHDOLVPR HVR MXVWDPHQWH HV OR TXH GD PRWLYRV SDUD HO RSWLPLVPR FRPR SXHGH GHVSUHQGHUVH GH OD HGLFLyQ HVSHFLDO TXH KR VH SUHVHQWD HQ FRQMXQWR FRQ ORV PHGLRV GH FRPXQLFDFLyQ D¿OLDGRV D $0, HQ OD TXH FDGD XQR D VX IRUPD GD FXHQWD GH OD UHVLOLHQFLD FRORPELDQD 'H RWUD SDUWH FUHHPRV TXH HQ WRGD FULVLV SRU PiV SURIXQGD KD WDPELpQ JUDQGHV RSRUWXQLGDGHV (Q HVD GLUHFFLyQ D QXHVWUR MXLFLR VH KDFH QHFHVDULR PiV WHPSUDQR TXH WDUGH XQ $FXHUGR 1DFLRQDO SRU HO )XWXUR D ¿QGHHQFDUDUGHELGDPHQWHHOEORTXHKLVWyUL FR TXH VH KD LQDXJXUDGR DVt VHD GH OD IRUPD PiV SDUDGyMLFD 1R VREUDUtD HQWRQFHV TXH GHVGH D VH LQLFLDUD XQD IyUPXOD GH FRQVHQVR D SURSyVLWR GH DERFDU SRU HMHPSOR XQ 3ODQ GH 'HVDUUROOR GH YDULDV YLJHQFLDV FRQYRFDQ GR GH DQWHPDQR D WRGDV ODV IXHU]DV YLYDV GH OD QDFLyQ 'HVGH OXHJR KR OR XUJHQWH HV DWHQGHU OD FULVLV SHUR QR GHEH HOOR GHMDU GH ODGR OR PiV LPSRUWDQWH TXH HV QR GHVIDOOHFHU MDPiV HQ OD HVSHUDQ]D -*8 $FXHUGR 1DFLRQDO SRU HO )XWXUR O La resiliencia colombiana O Se inicia un nuevo bloque histórico (/ 18(92 6,*/2 ³1R VREUDUtD HQWRQFHV TXH GHVGH D VH LQLFLDUD XQD IyUPXOD GH FRQVHQVR D SURSyVLWR GH DERFDU SRU HMHPSOR XQ 3ODQ GH 'HVDUUROOR GH YDULDV YLJHQFLDV FRQYRFDQGR GH DQWHPDQR D WRGDV ODV IXHU]DV YLYDV GH OD QDFLyQ´
  • 3. 36HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 alpina.com #TeQueremosFuerte Para que continúes cuidando de ti y tus seres queridos. Hoy, Alpina cambia de nombre para recordarte que estamos contigo, que estamos comprometidos con la nutrición y el bienestar de todo el país para que puedas estar fuerte, física y emocionalmente,y así, juntos sigamos adelante. COLOMBIA E L EXMINISTRO de Ha- cienda, Juan Camilo Res- trepo respaldó lo que el Gobierno está haciendo en el PDQHMR ¿VFDO HFRQyPLFR GH OD emergencia sanitaria e incluso señala que sin duda va a tener TXH FRQVLGHUDU XQ PDRU HQGHX- damiento,deprontoutilizaralgún crédito del Banco de la República. EL NUEVO SIGLO: ¿Cómo cree que el Gobierno está ma- nejando económicamente esta crisis sin igual? JUAN CAMILO RESTRE- PO: Creo que hasta el momento se está manejando con prudencia, a veces da la impresión que con demasiada prudencia, la autori- ]DFLyQ TXH OD UHJOD ¿VFDO OH GLR DO Gobierno para endeudarse hasta GHO 3,% D HVWi SUiFWLFD- mente copada, de manera que las necesidades son tantas para ha- cerle frente a esta emergencia que creo que el Gobierno va a tener que considerar endeudamientos DGLFLRQDOHV D ORV TXH D OHV KDQ autorizado como límite la regla ¿VFDO HVR QR VHUtD SXHV WDPSRFR una catástrofe. Una crisis de esta magnitud requiere un peso de HQGHXGDPLHQWR PX JUDQGH TXH D VH KD FRPHQ]DGR SHUR D YHFHV GD OD LPSUHVLyQ TXH VH HVWi HQGR D SDVRV PX OHQWRV ENS: Pero, ¿le parece que lo que se ha hecho ha estado bien? JCR: Yo creo que se ha hecho bien, pero a veces se hace con dosis homeopáticas, poquito a poquito. Lo que se está haciendo está bien pero es como quien dice, ORV SULPHURV DX[LOLRV DKRUD KD que salir de los primeros auxilios a la reconstrucción del paciente. ENS: ¿Qué opina de las ci- fras que está dando a conocer el Gobierno sobre el gasto? JCR: Yo estuve viendo un poco las cifras que ha publicado el Gobierno, pero veo que una gran parte de ese 11% del PIB en JDVWR VRQ ODV DXGDV GH OLTXLGH] que ha otorgado el Banco de la 5HS~EOLFD HVR HQ ULJRU QR OR puede adjuntar el Gobierno a sus esfuerzos presupuestables. ENS: ¢7HQGUHPRV XQ GpÀFLW superior al que establece la UHJOD ÀVFDO JCR: Yo creo que como van las cosas, con las nuevas necesidades TXH KD TXH DWHQGHU D Pt QR PH VRUSUHQGHUtD TXH DO ¿QDO GHO DxR HO Gp¿FLW HVWXYLHUD FHUFDQR DO del PIB. Alternativas ENS: ¿Qué otros mecanis- PRV GH ÀQDQFLDFLyQ WLHQH HO país para esta emergencia? JCR: Mecanismos de finan- FLDFLyQ DGLFLRQDOHV KD KD EDV- tantes, se pueden tocar con más intensidadlapuertaalasentidades multilaterales,sepuedeauscultarla posibilidad de colocar bonos en el mercadodecapitalesdelGobierno, asíloacabadecolocarconbastante éxitoEcopetrol,sepuedentocarlas puertas del crédito del Banco de la República, algo que está previsto precisamenteparacontribuiraeste tipo de emergencias. ENS: ¿Habrá temor sobre OR TXH GLJDQ ODV FDOLÀFDGRUDV JCR: 3XHV ODV FDOL¿FDGRUDV QR pueden desconocer o rasgarse las vestiduras porque Colombia esté recurriendo a un proceso de en- deudamiento más alto de lo usual DVt OR HVWi KDFLHQGR $PpULFD /DWLQD WRGR HO PXQGR QRVRWURV QR OOHJDPRV DO GHO 3,% FRPR HQGHXGDPLHQWR FXDQGR D SDtVHV (XURSHRV HVWiQ OOHJDQGR DO R GH 3,% GH PDQHUD TXH VHUtD absurdo que las calificadoras, como digo, se rasgaran las vesti- duras por esto, porque no es otra cosa que lo que está sucediendo en todo el mundo. ENS: ¿Es conveniente usar ahora las reservas interna- cionales? JCR: 3XHV R QR FUHR QR FUHR conveniente por esto, ¿cómo usa un país sus reservas? Sería ven- GLpQGRODV VL ODV YHQGHQ OR TXH harían sería recoger liquidez, el BancodelaRepúblicavendereser- YDV UHFRJH SHVRV DKRUD OR TXH QHFHVLWDPRV HV LQHFWDU OLTXLGH] no sustraer liquidez al mercado. Gobierno está manejando con prudencia la crisis: Restrepo El exministro indica que necesidades son tantas que va a tener que considerar más deuda EL EXMINISTRO de Hacienda, Juan Camilo Restrepo./ENS
  • 4. 6HPDQDULR (/ 18(92 6,*/2 '20,1*2 '( 0$2 '( '20,1*2 '( 0$2 '( 2/20%,$ 21 81 FUHFLPLHQWR QHJDWLYR SURPHGLR GH SDUD HVWH DxR RORPELD VHUi XQD GH ODV HFRQRPtDV TXH VDOGUiQ PHMRU OLEUDGDV HQ /DWLQRDPpULFD SRU HO JROSH GH ODV UHVWULFFLR QHV LPSXHVWDV SDUD FRQWHQHU HO FRURQDYLUXV GH DFXHUGR FRQ ORV SURQyVWLFRV GH ORV RUJDQLVPRV PXOWLODWHUDOHV 6LQ HPEDUJR HQ VX ~OWLPR LQIRUPH HO )RQGR 0RQH WDULR ,QWHUQDFLRQDO )0,
  • 5. GLMR TXH HO DLVODPLHQWR GH OD SREODFLyQ SDUD HYLWDU FRQ WDJLRV OD FRQVLJXLHQWH SD UDOL]DFLyQ GH OD DFWLYLGDG HFRQyPLFD UHGXFLUi HO FUH FLPLHQWR FRQ OR TXH OD UHJLyQ YD D HQWUDU HQ XQD UHFHVLyQ LQFOXLGD RORPELD SHUR TXH HO SDtV WLHQH IXQGDPHQWDOHV SDUD XQD SURQWD UHFXSHUD FLyQ *DVWR S~EOLFR 8QR GH ORV KHFKRV PiV LPSRUWDQWHV HO TXH HO SDtV HVWi DXPHQWDQGR HO JDVWR S~EOLFR FRPR OR REOLJD OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD GHV GH OXHJR YD D VXSHUDU FRQ FUHFHV HO WRS TXH HVWDEOHFLy OD UHJOD ¿VFDO GH SDUD HVWH DxR 6L HO *RELHUQR VLJXH DO SLH GH OD OHWUD OR TXH HVWD EOHFLy HO RPLWp RQVXOWLYR GH OD 5HJOD )LVFDO VX OtPLWH GH JDVWR SDUD SRGHU FXPSOLU FRQ HO Gp¿FLW ¿VFDO SDUD HVWH DxR GH GHO 3URGXFWR ,QWHUQR %UXWR3,%
  • 6. HVWDUtDHQWUH ELOORQHV (VH HV HO PDUJHQ GH DFFLyQ TXH FRQWHPSODQ ORV H[SHUWRV SDUD TXH HO XVR GH UHFXUVRV TXH UHTXLHUH HO (MHFXWLYR QR VH VDOJDQ GH PDGUH )XHQWHV GHO *RELHUQR VHxDODQ TXH HQ GHILQLWLYD HVWD GHFLVLyQ OH GD XQ UHVSLUR DGLFLRQDO D OD DGPLQLVWUDFLyQ GH ,YiQ 'XTXH TXH SRGUi GHVWLQDU HQWUH ELOORQHV DGLFLRQDOHV HVWH DxR SHUR VLHPSUHWHQLHQGRHQFXHQWDHO OtPLWH LPSXHVWR SRU HO RPL Wp 6LQ HPEDUJR HVH JDVWR YD D DXPHQWDU OD GHXGD GHO SDtV SHUR VHJ~Q HO *RELHUQR HVH QR HV PRWLYR GH SUHRFXSDFLyQ KR LQFOXVR SRGUtD OOHJDU DO GHO 3,% 'p¿FLW PDQHMDEOH (O GLUHFWRU GH UpGLWR 3~ EOLFR GHO 0LQLVWHULR GH +D FLHQGD pVDU $ULDV DVHJXUy TXH HO SDtV HVWi SUHSDUDGR SDUD FXEULU OD DJXGL]DFLyQ GHO KXHFR ¿VFDO TXH JHQHUy OD SDQGHPLD (O IXQFLRQDULR VHxDOy TXH OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD VRFLDO FRVWDUtD GHO 3,% TXH OD FDtGD GHO UHFDXGR TXH SURHFWDQ VHUtD GH RWUR GHO 3,% $Vt VXPDQGR GHO 3,% GH Gp¿FLW FRQ HO TXH HO SDtV LQLFLy HO DxR OD EUHFKD VHUtD GH GHO SURGXFWR 2WUR HOHPHQWR DGLFLRQDO TXH VRVWLHQH HO *RELHUQR HV TXH RORPELD HVWi SUHSDUDGD SDUD ¿QDQFLDU HO Gp¿FLW 'H DFXHUGR FRQ $ULDV OD SULPHUD SDUWH HV HO JDVWR DGLFLRQDO FRQWUDFtFOLFR TXH VH GLVSXVR SDUD DWHQGHU OD HPHUJHQFLD HVR PLGH PiV R PHQRV GHO 3,%´ 3HUR HVWH JDVWR DGLFLRQDO HVWi ILQDQFLDGR GH OD VL JXLHQWH PDQHUD YLHQH GH ORV SUpVWDPRV GHO )RQGR GH $KRUUR (VWDELOL]DFLyQ )$(
  • 7. GH )RQSHW GHO *UXSR %LFHQWH QDULR GHO 3,% GH ODV LQYHUVLRQHV REOLJDWRULDV TXH UHDOL]DQ ORV EDQFRV FRPHU FLDOHV HQ WtWXORV GH VROLGD ULGDG D UDt] GH OD OLEHUDFLyQ GHO HQFDMH TXH D YDQ D FRPHQ]DU D UHDOL]DU 6HxDOD HO IXQFLRQDULR TXH ³OD VHJXQGD SDUWH GH HVH Gp ¿FLW HV OR TXH D WHQtDPRV D SULQFLSLR GHO DxR (VH GHO 3,% GHFLGLPRV ILQDQ FLDUOR HQ HQ HO PHUFDGR GH 7(6 HQ HO PHUFD GR GH GyODUHV /R VHJXQGR VH FRPSOHWy GHVGH HQHUR FXDQGR FRWL]DPRV ERQRV HQ PHUFDGRV LQWHUQDFLRQDOHV SRU 86 PLOORQHV FXDQGR DVHJXUDPRV XQ ÀXMR PXOWLODWHUDO GH 86 PLOORQHV YDPRV ELHQ HQ HO SURJUDPD GH ODV VXEDVWDV GH 7(6 DQWHV GH OD HPHUJHQFLD KDEtDPRV FRORFDGR GH OD PHWD HQ DEULO DXPHQWDPRV D ´ 2WUR SXQWR LPSRUWDQWH TXH LQGLFD HO GLUHFWRU GH Up GLWR 3~EOLFR HV TXH ³DKRUD QR HV XQ VHFUHWR TXH YDPRV D WHQHU XQD VRUSUHVD QHJDWLYD HQ HO UHFDXGR SRUTXH OD PHWD HUD GH ELOORQHV HQ HO DxR SHUR HO RQVHMR )LVFDO QRV GLR XQ HVSDFLR GH KDVWD GHO 3,% TXH VHUtDQ ELOORQHV (VH OR KHPRV FXELHUWR VXELHQGR QXHVWURV PRQWRV GH ¿QDQFLDPLHQWR PXOWLODWHUDO RQILUPDPRV GHVHPEROVRV FDVL SRU 86 PLOOR QHV TXH YLHQHQ GH OD $) GHO %DQFR 0XQGLDO %0
  • 9. GH OD $JHQFLD )UDQFHVD GH 'HVD UUROOR $)'
  • 10. 6LQ HPEDUJR WHQHPRV XQD PHWD GH OOHJDU D 86 PLOORQHV TXH HVSH UDPRV ORJUDU HQ HO WUDQVFXUVR GHO DxR (QWRQFHV DO VXPDU QRV GD 3RU HVR LQVLVWLPRV HQ TXH RORPELD HVWi SUHSDUDGD GHVGH D SDUD ¿QDQFLDU HO Gp ¿FLW GH GHO 3,%´ RQVXPR 'H RWUD SDUWH OD ¿UPD GH HVWXGLRV GH PHUFDGR HQ R ORPELD 5DGGDU UHYHOy KR TXH HVWLPD TXH HO FRQVXPR GH ORV KRJDUHV GXUDQWH FDL JD KDVWD FRPR FRQVHFXHQ FLD GHO DLVODPLHQWR GHFUHWDGR SRUHO*RELHUQRSDUDFRQWHQHU HO FRURQDYLUXV RYLG
  • 11. /DV H[SHFWDWLYDV LQLFLDOHV GH 5DGGDUDQWHVGHODSDQGHPLD SRU HO FRURQDYLUXV
  • 12. HUDQ TXH HO FRQVXPR GH ORV KRJDUHV HQ RORPELD DUURMDUD XQ FUHFL PLHQWR GH DOUHGHGRU GHO HQ 'H DFXHUGR FRQ DPLOR +HUUHUD GLUHFWLYR GH OD ¿UPD 5DGGDU OD FDtGD GHO HVWL PDGD SDUD HVWH DxR VH WRPD VREUH OD EDVH TXH HO FRQVXPR LED D FUHFHU SHUR DKRUD VH OH GHEH UHVWDU HO TXH VH SURHFWD DKRUD FRPR FDtGD DO ¿QDO GHO DxR 6ROR HQ DEULO VH UHJLVWUy XQD UHGXFFLyQ HQ HO FRQVXPR GH ,QÀDFLyQ /D HPHUJHQFLD SRU HO R YLG QR WXYR XQ LPSDFWR IXHUWH HQ OD LQÀDFLyQ RORP ELD HQ HO PHV GH DEULO FXDQGR VXELy /D YDULDFLyQ GHO ËQGLFH GH 3UHFLRV DO RQVX PLGRU ,3
  • 13. DxR FRUULGR IXH GH GH DFXHUGR FRQ HO UHSRUWH GHO '$1( (O SDVDGR PHV GH DEULO OD YDULDFLyQ DQXDO GHO ,3 IXH HV GHFLU SXQWRV SRUFHQWXDOHV PDRU TXH OD UHSRUWDGD HQ HO PLVPR SHULR GR GHO DxR DQWHULRU FXDQGR UHJLVWUy (O FRPSRUWDPLHQWR PHQ VXDO GHO ,3 WRWDO HQ DEULO GH
  • 14. VH H[SOLFy SULQFLSDOPHQWH SRU OD YD ULDFLyQ PHQVXDO GH ODV GLYL VLRQHV DOLPHQWRV EHELGDV QR DOFRKyOLFDV DORMDPLHQWR DJXD HOHFWULFLGDG JDV RWURV FRPEXVWLEOHV /DV PDRUHV YDULDFLRQHV VH SUHVHQWDURQ HQ ODV GLYLVLR QHV DOLPHQWRV EHELGDV QR DOFRKyOLFDV
  • 15. VDOXG
  • 16. 7DVDV GH LQWHUpV (O %DQFR GH OD 5HS~EOLFD UHGXMR D XQ QXHYR PtQLPR KLVWyULFR OD WDVD GH LQWHUpV GH UHIHUHQFLD SDUD LPSXOVDU XQD HFRQRPtD FDGD YH] PiV JROSHDGD SRU OD SDQGHPLD /D MXQWD GLUHFWLYD GH OD LQVWLWX FLyQ UHGXMR HO FRVWR GHO GLQHUR GH D HQ HO WHUFHU GHVFHQVR FRQVHFXWLYR GHVGH PDU]R FXDQGR VH GHWHFWy HO SULPHU FDVR GH RYLG HQ RORPELD VH GHFUHWy XQ LQpGLWR FRQ¿QDPLHQWR REOL JDWRULR (Q HVH PHV OD MXQWD EDMy HO LQGLFDWLYR WUDV PDQWHQHUOR HVWDEOH GXUDQWH GRV DxRV HQ ³(O EDODQFH GH ULHVJRV GH OD SROtWLFD PRQHWDULD VXJLHUH OD FRQYHQLHQFLD GH EULQGDU XQ LPSXOVR DGLFLRQDO D OD HFRQR PtD´ LQGLFy HO (PLVRU HQ XQ FRPXQLFDGR /D GHFLVLyQ VH EDVD HQ TXH ODV H[SHFWDWLYDV LQÀDFLR QDULDV VLJXHQ GHVFHQGLHQGR HQ OD UHYLVLyQ D OD EDMD GHO FUHFLPLHQWR HFRQyPLFR JOR EDO ORFDO (Q VXPD OD SDQGHPLD GHO QXHYR FRURQDYLUXV KD JRO SHDGR FRQ IXHU]D D OD FXDUWD HFRQRPtD ODWLQRDPHULFDQD $3$5$72 352'87,92 9(5686 /$ 3$1'(0,$ /D UHVLVWHQFLD HFRQyPLFD 3DUD ORV RUJDQLVPRV PXOWLODWH UDOHV R ORPELD VHUi OD PHQRV SHUMXGLFDGD HQ $ /DWLQD DQWH XQD UH FHVLyQ +D WHPRU SRU HO GHVHP SOHR SHUR QR SRU OD LQÀDFLyQ HO FUHFLPLHQWR R OD GHXGD 6LJXH DOLYLR HQ WDVDV GH LQWHUpV , z d/ :K^ ĞŶ ůĂ ĞĐŽŶŽŵşĂ͕ ƉĞƌŽ Ğů ƉĂşƐ ƉŽĚƌĄ ƌĞĐƵƉĞƌĂƌƐĞ ƉƌŽŶƚŽ ĚĞů ŝŵƉĂĐƚŽ ƋƵĞ ŚŽLJ ƌĞĐŝďĞ͘ ‫ٽ‬‫ٽ‬ m 0!„y„wZ !„y m 0w0ªJ0y!X IɐƵȁɈƵ‫ب‬ 0y² !ȲƵƧǞǿǞƵȁɈȌ ȯȲȌǿƵƮǞȌ ƵȺɈǞǿƊƮȌ ׂٌ‫ڭׄة‬ (ƶ˛ƧǞɈ ˛ȺƧƊǶ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ٌ‫ڭׁة׆‬ !ȌȺɈȌ ƵǿƵȲǐƵȁƧǞƊ ȺƊȁǞɈƊȲǞƊ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ׂ‫ڭׇة‬ !ƊǠƮƊ ƮƵǶ ȲƵƧƊɐƮȌ ɈȲǞƦɐɈƊȲǞȌ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ׁ‫ڭׂة‬ (ƶ˛ƧǞɈ ǞȁǞƧǞƊǶ ƊȋȌ ׂ‫׀ׂ׀‬ ‫ڭـ‬ §X ‫ف‬ ׂٌ‫ڭׂة‬ §ȲƶȺɈƊǿȌȺ ǿɐǶɈǞǶƊɈƵȲƊǶƵȺ Dz‫׀׀ׅخׂٽ‬ ǿǞǶǶȌȁƵȺ !ƊǠƮƊ ƮƵǶ ƧȌȁȺɐǿȌ ‫ـ‬ǘƊȺɈƊ ƊƦȲǞǶ‫ف‬ ‫ڭ׀ة׆‬ Xȁ˜ƊƧǞȍȁ ƊȁɐƊǶ ƊƦȲǞǶ ‫ڭׁׅة׃‬ ÀƊȺƊȺ ƮƵ ǞȁɈƵȲƶȺ ׂ‫ڭׇׅة‬
  • 17. 56HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLO DOMINGO 17 DE MAYO DE 2020 COLOMBIA E L ESTADO colombiano está respondiendo efecti- vamente a la crisis sani- taria, por dos razones básicas. La primera, la voluntad de los gobernantes para hacer las cosas bien y, la segunda, un principio de solidaridad nacional muy marcado. Así lo considera el politólogo y actual director de la Escuela Superior de Administración Pú- blica (ESAP), Pedro Medellín, quien analiza la forma en que la institucionalidad ha respondido a la emergencia sanitaria por el Covid-19. EL NUEVO SIGLO:- La for- taleza de un Estado se mide en las grandes crisis ¿Cómo le ha ido al colombiano en esta de la pandemia? PEDRO MEDELLÍN: A Co- lombia le ha ido bien por dos razones: porque ha tenido gober- nantescomprometidosconlaidea de sacar las cosas adelante. Alcal- des, gobernadores, el Presidente, todos han querido genuinamente hacer su mejor esfuerzo por con- tener la pandemia, por tomar las medidas más pertinentes y disponer de los recursos que sean necesarios para resolver lo que se necesita resolver. Creo que nos ha ido bien, porque la gente no ha querido cerrar los ojos frente a eso, sino que los ha tenido bien abiertos y han reaccionado frente a los temas. A pesar de los temas de indis- ciplina social y de muchas otras cosas, se ha desatado un principio de solidaridad, de compañía y de trabajo conjunto, absolutamente sorprendente; todo el mundo hizo unejerciciomuyvaliosodepensar en el vecino. Otro punto es que en esta situación, que paradóji- camente vivimos aislados, nunca habíamos estado tan juntos. Tenemos algunas fallas éticas. La primera es que seguimos en la cultura del atajo, de hacer la trampita, de decir “no fresco, si me cogen en la calle digo que voy a la farmacia” o “hagamos un paseíto, que eso no se dan cuenta”. Seguimos en esa cultura del atajo, que ha permitido una mayor expansión del Covid-19. También hay gente que ha que- rido aprovecharse de la situa- ción para ganar plata y sacar un EHQH¿FLR LQGLYLGXDO MXVWR HQ HO momento donde todo tenemos que pensar en que el que importa es el otro, y lo que importa es lo público. En ese sentido lo que no está enseñando la coyuntura es la escasa percepción que tenemos los colombianos del valor que le damos a lo público. ENS: Hay quienes hablan de una nueva realidad institu- cional pospandemia en todo el mundo ¿Ve algo así en Colom- bia? ¿Una reforma al Estado para responder a esa nueva realidad y los desafíos de la reconstrucción nacional? PM: Vamos a pasar de una cosa que se llamó “El Estado de bienestar”, que es el Estado que se preocupaba de que hubiera sa- lud, educación, empleo… Eso fue en los años 70, 80. Vino después una ola de mercado, que decía que no se debía gobernar sino gerenciar y que el sector público se debía manejar como grandes empresas. Ahora vamos a pasar de un “Estado del bienestar” a una “Economía del bienestar”, donde hay dos ejes que van a ser fundamentales para la gente: la higiene de los productos y va- mos a tener una higiene de las relaciones colectivas. Eso va a implicar un cambio institucional tremendamente fuerte. El Esta- do será el gran garante de esta higiene colectiva que hace que la economía del bienestar funcione. Muchas cosas se van a volver di- gitales, muchas relaciones van a estar mediadas por la tecnología y muchos procesos que antes eran presenciales, ahora serán proce- sos mediados por un celular, por una tablet o por un click. Vamos de un “Estado del bienestar” a una “Economía del bienestar” El director de la ESAP analiza la forma en que la institucionalidad ha respondido a la emergencia PEDRO MEDELLÍN, director de la ESAP.
  • 18. 6 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020COLOMBIA L A FORTALEZA institucional de un Estado se mide, principal- mente, en las crisis. De la forma en que logre tramitar emergencias, sean cuales sean, acudiendo a los mecanismos preestablecidos y sin necesidad de lesionar las bases fun- dacionales de los derechos y garantías fundamentales de la población y del principio de autoridad legítima, se puede derivar si se trata de un Estado maduro y estructurado o de uno ende- ble en lo político, económico, jurídico, social e institucional. Es claro que la pandemia del Co- vid-19 es la emergencia más grave para el país en las últimas décadas. Si bien Colombia ha soportado un FRQÀLFWR DUPDGR LQWHUQR FUX]DGR SRU los factores de violencia más deses- WDELOL]DGRUHV TXH SXHGDQ H[LVWLU HQ muy pocos lapsos la prevalencia del Estado y su legitimidad institucio- nal estuvieron al borde del colapso. Aunque hubo algunas coyunturas en TXH VH DOFDQ]y D FRRSWDU DOJ~Q SRGHU público, como ocurrió en su momen- WR FRQ OD LQ¿OWUDFLyQ SDUDPLOLWDU HO avance territorial de la guerrilla o el SRGHU FRUUXSWRU GHO QDUFRWUi¿FR DO ¿QDO HO (VWDGR 6RFLDO GH 'HUHFKR EDMR la concepciónestablecidaapartirdela Carta del 91, terminó imponiéndose. La emergencia sanitaria, si bien no implica ningún desafío de la crimina- lidad al imperio de la Constitución y la ley, sí ha obligado a la mayor mo- YLOL]DFLyQ GHO SRGHU LQVWLWXFLRQDO HQ Colombia, por lo menos en lo corrido de este siglo. La Presidencia de la República, las gobernaciones y alcaldías, al igual que todos los ministerios y entidades del orden nacional, regional y local, en FRQMXQWR FRQ OD )XHU]D 3~EOLFD ORV entes de control y vigilancia, así como el Congreso y la Rama Judicial han WHQLGRTXHSULRUL]DUWRGDVXFDSDFLGDG y facultades para hacer frente a las consecuencias del Covid-19 en todos los órdenes del país. Porque es aquí donde se mide la verdadera dimen- sión de la crisis: no hay ningún nivel, actividad, ámbito ni sector que no esté impactado directa o indirectamente por la pandemia. ¿Cómo ha reaccionado el Estado Social de Derecho a la emergencia sanitaria? No se trata de una pregunta menor, todo lo contrario: la capacidad de reacción de la institucionalidad local a esta crisis es hoy uno de los mayores debates a nivel global. Según el artículo 1 de la Carta “Colombia es un Estado Social de 'HUHFKR RUJDQL]DGR HQ IRUPD GH 5HS~EOLFD XQLWDULD GHVFHQWUDOL]DGD con autonomía de sus entidades te- rritoriales, democrática, participativa y pluralista, fundada en el respeto de la dignidad humana, en el trabajo y la solidaridad de las personas que la integran y en la prevalencia del interés general”. Actuar dentro de esos cánones es clave frente a lo denunciado en otros países en donde los gobiernos son acusados de usar de fachada las medidasde emergencia paraesconder maniobras contra los otros poderes, la oposición e incluso violar los derechos humanos. Igualmente, hay naciones en donde, literalmente, se han inven- tado políticas y legislación de urgen- cia para reaccionar a la emergencia porque su aparatos institucionales no contemplaban un desa- fío multidisciplinario de este calibre. La vigencia Colombia, por el con- trario, ha demostrado que su Estado Social de Derecho es una estruc- tura sólida, sistémica y funcional, que tiene prestablecidos los me- canismos ordinarios y H[WUDRUGLQDULRV SDUD HQ- frentar crisis de distinto nivel, incluso inéditas comolaactual.Porejem- plo, más que decretar un HVWDGR GH H[FHSFLyQ QR H[LVWLHQGRDODSROpPLFD ¿JXUD GHO ³HVWDGR GH VL- tio”),elGobiernodeclaró dos Estados Emergencia Social y Económica, dictando a su amparo más de cien decretos con IXHU]D GH OH PRYLOL]DQGR OD PDRU capacidad institucional de que se ten- ganoticiaycomprometiendounacifra superior a los 117 billones de pesos en menos de tres meses. Una acción administrativa, normativa, ejecutiva ¿VFDO VLQ SUHFHGHQWHV Pero a la par de ello, las altas cortes judiciales han mantenido intactas todas sus facultades y, desde su respectivo cam- SR IXQFLRQDO UHDOL]DGR el control a las medidas del Ejecutivo en medio de la crisis. Igualmente, el Parlamento, pese a la demora en arrancar la legislatura y las acciden- tadas sesiones virtuales, está funcionando desde el punto de vista legisla- tivo y de control políti- co, incluso revisando la pertinencia de los Esta- dos de Emergencia y lo instrumentado bajo ese PHFDQLVPR H[FHSFLRQDO Es decir, que el equi- librio de los poderes pú- blicos y su autonomía no se han interrumpido, PRGL¿FDGR QL OLPLWDGR en un solo ápice, pese a la gravedad de la situación y la necesidad de imple- mentar políticas, medidas y directri- ces de forma rápida para impedir una tragedia sanitaria de marca mayor. Esa es una circunstancia de gran valía desde el punto de vista no solo GH OD SUHYDOHQFLD GH OD IRUWDOH]D LQV- titucional colombiana sino más aun tratándose de un país marcadamente SRODUL]DGR GHVGH HO SXQWR GH YLVWD político y partidista. Dice mucho de OD PDGXUH] GH OD GHPRFUDFLD TXH OD oposición maniobra sin cortapisa ni límite alguno. Derechos intactos Otro flanco en donde se puede revalidar la vigencia del Estado Social de Derecho y como este ha funcionado en medio de esta inédita coyuntura, es el referido al respeto de los derechos y garantías fundamentales de la po- blación por parte de los tres poderes públicos. Si bien medidas como la cuarente- na, el ‘pico y cédula’, el ‘pico y género’, los toques de queda, la restricción al transporte aéreo, terrestre y ma- rítimo así como el cierre de muchas actividades productivas, entre otras OLPLWDFLRQHV DGRSWDGDV GHVGH PDU]R afectan derechos individuales y ge- nerales, todas estas se ordenaron en el marco constitucional y legal que SHUPLWH SULRUL]DU DOJXQDV JDUDQWtDV fundamentales sobre otras, siendo imperativo en este caso el deber de la autoridad de proteger el derecho a la vida y la salud colectivas. 2WUR HMHPSOR GH OD YDOLGH] GHO FRQ- cepto “social” dentro del Estado de Derecho: pese a tener disposiciones TXH REOLJDQ DO FRQWURO ¿VFDO HVWDWDO OD QDWXUDOH]D HIHFWR GH OD FULVLV KD REOL- gado a destinar billonarios recursos al operativo sanitario, los alivios a las personas y familias más golpeadas así como a todos los sectores en general. La normatividad ha permitido ese HVIXHU]R H[WUDRUGLQDULR GHQWUR GHO PLVPR FRQFHSWR GH SULRUL]DFLyQ GH derechos. Incluso, individuos y sectores en desacuerdo con las medidas de con- tingencia han podido acudir a accio- nes de tutela, demandas, denuncias y debates de control político en el Con- greso, las asambleas departamentales y los concejos municipales. Ningún derecho a disentir ha sido prohibido ni subordinado. Es más, hay fallos de jueces ordenando al Gobierno nacio- nal, los gobernadores y los alcaldes, así como a otros funcionarios públicos que implementen acciones considera- das necesarias para la protección de los derechos individuales y generales. Visto todo lo anterior queda en evidencia que el Estado Social de Derecho en Colombia ha funcionado GH IRUPD H¿FLHQWH HQ PHGLR GH HVWD emergencia, de la cual todavía falta superar la fase más crítica y luego el JUDQ GHVDItR TXH VLJQL¿FDUi OD UHDFWL- vación y rehabilitación del país. Más allá del juicio que se haga VREUH OD IRUPD RUGLQDULD R H[WUDRU- dinaria en que se ha enfrentado la pandemia, lo claro es que el principio de autoridad, el equilibrio de poderes y el respeto a los derechos fundamen- tales no se ha subvertido. Una “prueba ácida” al Estado Social de Derecho y se está superando. Desde su concepción en la Carta del 91, la institucio- nalidad colombiana no había tenido que movilizarse al mismo tiempo para en- frentar una emergencia tan grave y de semejan- te impacto multisecto- rial como esta pande- mia. Hasta el momen- to, el apara- to estatal ha respondido LA VIGENCIA DE LA INSTITUCIONALIDAD Estado Social de Derecho resiste ‘prueba ácida’ La emergencia sanitaria ha obligado a la mayor movilización del poder institucional en Colombia, por lo menos en lo corrido de este siglo. EL PRESIDENTE ƵƋƵĞ ŚĂ ůŝĚĞƌĂĚŽ ůĂ ĂĐĐŝſŶ ĂĚŵŝŶŝƐƚƌĂƟǀĂ LJ ĞũĞĐƵƟǀĂ͕ ƐŝŶ ĚĞŵĞƌŝƚĂƌ Ŷŝ ůĞƐŝŽŶĂƌ ůĂ ĐĂƉĂĐŝĚĂĚ LJ ǀŝŐĞŶĐŝĂ ĚĞ ůĂƐ ŽƚƌĂƐ ƌĂŵĂƐ͕ ĞǀŝĚĞŶĐŝĂŶĚŽ ůĂ ǀŝŐĞŶĐŝĂ impasable del equilibrio de poderes.
  • 19. 76HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 COLOMBIA “ LO IMPORTANTE ahora es el individuo”, dijo María Lorena Gutiérrez,quienfuerasecreta- ria general y ministra de la Presi- dencia,consejerapresidencialpara las Relaciones Público-Privadas, asícomoembajadoradeColombia en Alemania, al resaltar la labor de las empresas para no afectar a su material humano durante la pandemia del coronavirus. Habló de cómo será la recupe- ración económica del país, cómo lo ve frente a otras naciones del área y de la posibilidad de una nueva reforma tributaria, de la que dijo, “en algún momento se tendrá que hacer”. Dijo que en términos gene- rales, “el Gobierno nacional ha hecho una buena labor” frente a un evento que “nos tomó por sorpresa”. EL NUEVO SIGLO: ¿Cómo considera será la recupera- ción del país? MARÍA LORENA GUTIÉ- RREZ: La recuperación de la eco- nomía la veremos al cabo de uno o dos años, pero la recuperación del empleo y la pobreza, desafortuna- damente, la veremos después de 5 o 7 años. Ese será el gran efecto devastador de esta pandemia. Para la mayoría de países se estima una recuperación en for- ma de V o U. Dentro del grupo de vulnerabilidad media, el desem- peño menos negativo lo tendría Colombia. Lacuarentenatuvounimpacto pleno sobre la economía colom- biana desde la última semana de marzo y durante buena parte de abril, mientras que la apertura gradual que viene permitiendo el Gobierno para algunos sectores estaría mitigando el golpe sobre la actividad productiva a partir de mayo. ENS: ¿Cómo han logrado sobrevivir las empresas en estos tiempos? MLG: Los empresarios co- lombianos, una vez más, han demostrado su capacidad de crecerse y sobreponerse ante la adversidad. Nadie está quieto por pereza, porque quiera o falta de innovar. Lo que hemos visto es una clase empresarial que pide a gritosvolveralanormalidadyque en muchísimos casos ha sido res- ponsable con sus colaboradores. ENS: ¿Cómo ha visto la gestión para mantener los empleados? MLG: (Q HO FDVR GH RU¿FR- lombiana, sus accionistas, siem- pre han manifestado que la prio- ridad es la defensa de los empleos delosmásde32.000trabajadores que colaboran en las diferentes inversiones. Afortunadamente, hemos podido hacerlo. Igualmen- te, trabajamos en programas con ODV iUHDV GH LQÀXHQFLD GH QXHVWUDV actividades para ayudar a los más necesitados. Solo Promigas ha invertido más de 20.000 millones en estas tareas. ENS: ¿Qué queda por ha- cer? MLG: Tenemos un grupo de colaboradores maravillosos. La gran mayoría están trabajando desde casa y muchas empresas optaron por esta alternativa. En el caso de la infraestructura, las concesiones han reiniciado la- bores con el número máximo de trabajadores que los protocolos de bioseguridad permiten. El agro está operando muy bien. Vemos con enorme preocupación que la recuperación del sector turismo tardará mucho tiempo y puede comprometer varios puestos de trabajo. Afortunadamente no hemos estadoalbordedelacrisis.Hemos sido afectados por la crisis pero al tener un portafolio de inver- VLRQHV GLYHUVL¿FDGR VHUtD LQMXVWR decir que estamos en crisis. Man- tendremos nuestros niveles de inversión y estamos redoblando esfuerzos para seguir aportando al crecimiento del país. MARÍA LORENA 'ƵƟĠƌƌĞnj͕ ĞdžƐĞĐƌĞƚĂƌŝĂ ĚĞ ůĂ WƌĞƐŝĚĞŶĐŝĂ͘ ͬdǁŝƩĞƌ Hay una respuesta rápida del empresariado a la crisis: Gutiérrez Resaltó la capacidad del sector privado de sobreponerse a la adversidad y reaccionar a la emergencia
  • 20. 8 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020COLOMBIA L a verdadera fortaleza de las HPSUHVDV VH KD YLVWR UHÀHMDGD en la forma como han encarado la crisis generada por el coronavirus y por sus aportes para atender a la población vulnerable, bien sea por medio de contribuciones directas o a través de las ‘donatones’. El pesimismo o el negativismo no tuvieron lugar entre los directivos de grandes compañías, medianas o muchas de las Mipymes, quienes tan pronto inició el aislamiento pre- ventivo (para el caso de Bogotá el 20 de marzo y a nivel nacional el 23) empezaron a diseñar estrategias que les permitiera mirar con optimismo el futuro inmediato, a mediano y largo plazo. Aquella frase según la cual “en el fondo de las crisis suelen encontrarse oportunidades”, recobró vigencia y sirvió de plataforma de impulso a los empresarios del país que vislumbra- ron la ocasión de virar sus negocios para atender las nuevas necesidades, aprovechando la materia prima que tenían a la mano. Con sus acciones no solo encontra- URQ XQD IRUPD GH WHQHU D ÀRWH R HYLWDU que naufragaran sus compañías, sino que protegieron empleos, proveedo- res y a todos quienes participan de la cadena productiva. Rápida reacción Llamó la atención que, contrario a lo que se esperaba, los empresarios colombianos no se quedaron en el la- mento o pensando qué hacer, sino que de inmediato acudieron al ingenio, dieron rienda suelta a la imaginación y determinaron los pasos a seguir. Uno de los puntos de mayor pre- ocupación era qué hacer con los em- pleados, proveedores y distribuidores, en aquellas empresas que quedaron por fuera de las contempladas en las excepciones, a su vez la respuesta no se hizo esperar. En las que era factible, se estable- FLHURQ WXUQRV FRQ HO ¿Q GH FXPSOLU con el distanciamiento social y de evitar saturar el transporte público. Otras optaron por dar vacaciones a los empleados, encontraron acuerdos para suspender temporalmente los contratos (en casos extremos porque en buena medida se evitó afectar al WUDEDMDGRU
  • 21. R VH LQFOLQDURQ SRU HO WHOHWUDEDMR R WUDEDMR HQ FDVD FXDQGR las circunstancias lo permitieron. En otros casos primó la decisión de ORV SURSLHWDULRV GH MXJiUVHOD SRU HVSH- raraquesedieralareactivacióndesus sectores, movidos por la protección de quienes son los estandartes de la SURGXFFLyQ ORV WUDEDMDGRUHV Labor social Sin embargo, el emprendimiento de los empresarios no se quedó en cómo evitar que sus factorías naufra- garan ante la crisis generada por el nuevo coronavirus, sino que empeza- URQ D WUDEDMDU HQ OD IRUPD GH DXGDU D la población más vulnerable. Es ahí cuando aparecieron las grandes donaciones de dinero (des- de los $100 millones, pasando por $1.000 millones, hasta llegar a grandes cifras que estuvieron por el orden de los $80 mil millones), para apoyar iniciativas tendientes a dar con una vacuna que combata el virus, para fabricar respiradores, sino para entregar mercados y surtir al per- sonal de la salud con los elementos esenciales para su labor, a la vez de evitar que se disparara el número de contagiados. A los rincones más apartados del país han llegado esos víveres que escasean, gel, tapabocas, alcohol o agua, gracias a la generosidad de los empresarios. Son toneladas de productos de primera necesidad los que han sido repartidos, en algunos casos directa- mente, otros a través de ‘donatones’, de las que también han participado activamente,asícomoentresustraba- MDGRUHV DOOHJDGRV TXH ORV QHFHVLWDQ La reactivación económica, que ha entrado en una nueva fase, ha permi- tido a muchos negocios volver a abrir con la esperanza que el reinicio será GH¿QLWLYDPHQWH XQ QXHYR FRPLHQ]R otros están a la espera que les den luz verde. 7DPELpQMXJDURQSDSHOLPSRUWDQWH las Fuerzas Militares, que repartieron mercados hasta en el más recóndito de los lugares, especialmente en el transporte de toneladas de productos, su entrega y llevando agua potable. Reinvención Otro de los pasos a seguir fue el de la reinvención, cuando era inevitable mantener la operación, por cuanto sus productos no tenían salida. Los productores de alimentos no tuvieron inconvenientes porque si- guieron entregando los pedidos, tam- poco los proveedores de las grandes VXSHU¿FLHV SHUR HQ DOJXQDV IiEULFDV las ensambladoras y hasta la Industria Militar, migraron. Por ello, industrias textiles opta- ron por aprovechar el material del que disponían para hacer tapabocas, aprovechando que es un elemento indispensable para la protección de quienes tienen la necesidad de salir de sus casas y que luego se convirtió en un artículo de uso obligatorio. También aprovecharon para fabri- car uniformes para médicos, enferme- ras y demás artículos fundamentales para el personal sanitario. Cuando se conocieron los primeros casos de Covid-19 en el país (empe- zando por el registrado en Bogotá el 6 de marzo) y cuando comenzó la cuarentena, entre los elementos que escasearon estuvieron tanto alcohol como gel antibacterial. De inmediato, diferentes compa- ñías viraron a la fabricación de estos productos y con ello, atendieron la alta demanda del mercado nacional. Pero no pararon ahí. Otras fueron muchomásalláaprovechandoquesus condiciones, instalaciones o razón de ser se los permitía, para poner manos a la obra y solventar la falta de cami- llas en los hospitales. También, ante la urgencia de contar con respiradores mecánicos para ampliar la capacidad de las Unidades de Cuidados Intensivos 8,
  • 22. VH HPSH]y D WUDEDMDU HQ HO proceso de diseño, pruebas y trámi- tes de licencias. A su vez, muchas empresas em- SH]DURQ D WUDEDMDU GDQGR VRSRUWH de ventas por teléfono, prestación de servicios domiciliarios de salud, medicina especializada, ventas de agroinsumos y veterinarios. En estas iniciativas, de la misma manera, entraron Mipymes, tenderos y las ventas de comida, que vieron en los domicilios una forma de hacerle frente a la crisis. Para el caso de los restaurantes, quepuedenvenderparallevarodomi- cilios, optaron por despachar, aparte de la comida preparada, los preco- cidos, con las debidas instrucciones para que los terminen de preparar en casa o en otros casos, vender los insu- mos, con el propósito de no afectar a los proveedores. Llama la atención que los propie- tarios de los restaurantes optaron por brindarles la oportunidad a sus WUDEDMDGRUHV GH VHU ORV HQFDUJDGRV de llevar los pedidos, “garantizando todavía más la higiene del producto”. Asímismo,otrasempresasdecidie- ron ofrecer sus productos a domicilio, sin incrementar los costos. FRPRGLMRDOJXQRGHORVHPSUHVD- rios, “en dos meses, el mundo cambió y avanzamos en temas que en otras circunstancias hubiésemos tardado años:eneducación,negocios,atención médica y en el caso de las empresas, en encontrar formas de reinventarnos y nuevas oportunidades de negocio”. RÁPIDA REACCIÓN El ingenio de los co- lombianos VDOLy D ÀRWH para em- prender, ayudar y en muchos de los casos, PDQWHQHU las nómi- nas LOS MÁS apartados rincones del país llegaron las donaciones hechas por los empresarios para ayudar a paliar las necesidades de la población más vulnerable. Hasta los lugares más recónditos del país llegaron las donaciones hechas por las empresas, que además contribuyeron con las ‘donatones’ Las empresas le plantan cara a la crisis
  • 23. 96HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLO COLOMBIADOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 COLOMBIA “ COLOMBIA tiene un sistema de salud pública muy bueno a nivel central”, juzgó el ex- ministro Jaime Arias Ramírez al analizar la reacción ante la pan- demia del coronavirus. EL NUEVO SIGLO: ¿Qué aspectos positivos considera que ha mostrado el sistema de salud del país durante la pandemia? JAIME ARIAS RAMÍREZ: Lo positivo es que Colombia tiene un sistema de salud que funciona. Nuevamente vemos un sistema de salud que es uno de los más avanzados de América Latina. Muchos de los sistemas de salud de América Latina han colapsa- do o no han podido responder efectivamente a la pandemia. En Colombia no ha ocurrido eso, de lejos.Buenohastaahora,nopode- mos hablar qué pueda ocurrir en 15 días porque hay a veces brotes muy fuertes que pueden hacer colapsar un sistema. Eso es lo más importante, el país tiene un sistemaquenosolamenterespon- de en situaciones de normalidad sino que cuando se presenta una situación extraordinaria como esta, pues aguanta. Elsistematienediferentesnive- les de aguante: una cosa es aten- ción primaria, la atención media, la atención hospitalaria y las UCI. Hasta ahora todo ha aguantado. Lo segundo es que lo mismo que ocurre en la educación, ha surgido la necesidad de la telesa- lud y la telemedicina, y cada vez seestánempleandomás,especial- mente la telemedicina. Llevamos 15 años de demora en aplicar la telemedicina, y ahora por motivo del Covid, tuvo que aplicarse. En este momento hay una gran cantidad de consultas médicas y de consultas de salud, que son un poco distintas, y se están respondiendo ya sea por el teléfono o a través de otros medios virtuales. Eso también es muy importante. También ha quedado claro que la salud pública, que es diferente a laatenciónmédica,esmuyimpor- tante en un país. Colombia tiene un sistema de salud pública muy buenoanivelcentral,elMinisterio de Salud, el Instituto Nacional de Salud (INS), pero muy débil en los niveles locales. Entonces también tenemos una enseñanza, es nece- sario fortalecer los niveles locales, los municipios, para que atiendan las demandas de la salud pública. Hasta ahora nos ha ido bien, pero especialmente a nivel central. Hemos aprendido que la aten- ción primaria juega un papel importantísimo de la atención de primera mano, por decirlo así, que se hace a través de consultas domiciliarias, teleconsultas o asistencia de las personas a los servicios de salud. La atención primaria ha hecho gran parte del trabajo que se viene realizando en estos días. ENS: Se espera llevar más de 5.000 camas en UCI que había a por lo menos el doble para la atención de pacientes del coro- navirus, ¿qué se debería hacer una vez se supere la pandemia para distribuir este recurso? JAR: Sobre eso tengo unas ideas un poco diferentes a mucha gente: creo que en el coronavirus la UCI es importante en última instancia, pero se ha demostrado que mucho más importante que las UCI son unos buenos servi- cios hospitalarios de los pisos. Hay gente que se salva en el piso. Llamo piso a la atención hospita- laria que se da no en la UCI sino en medicina interna, por ejemplo. Entonces, las UCI han funcio- nado, pero no tanto como mucha gente piensa. Por ejemplo, los famosos respiradores. Colombia, anunció el Ministerio de Salud, iba a invertir $200.000 millones enrespiradores.Paraesocompra- rían 10.000 respiradores. Me parece que eso fue una de- cisión precipitada, ¿qué vamos a hacer con 10.000 respiradores si solamentetenemos5.000UCI?Los respiradores son muy importantes enalgunoscasos,perocuriosamen- te en el coronavirus muchas veces acaban de matar a una persona. Tenemos sistema de salud pública bueno a nivel central: Arias JAIME ARIAS Ramírez, ex ministro de Salud. /Universidad Central El expresidente del gremio de las EPS analiza impacto de la pandemia y respuesta del sector
  • 24. 10 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020COLOMBIA I MPEDIR la llegada del Covid-19 era una misión imposible, más QR DVt HQIUHQWDUOR FRQ H¿FDFLD eso es lo que precisamente ha hecho Colombia con una fuerte política de salud pública que abarca desde la cua- rentenapreventivaobligatoriahastael equipamiento médico necesario para XQD UiSLGD VHJXUD DFFLyQ PpGLFD Con el espejo retrovisor ubicado sobre Europa, que a mitad de marzo enfrentaba el pico de la pandemia DKRUD HQ DFHOHUDGR GHVFRQ¿QDPLHQ- to) y previo a un detenido análisis con expertos epidemiológicos nacionales e internacionales -entre ellos los del Instituto John Hopkins, referente global en esta emergencia sanitaria- el gobierno colombiano hizo en ese momento una proyección sobre el impacto que tendría el coronavirus WHQGUtD HQ HO SDtV La altísima movilidad (doméstica y extranjera), multiplicidad de eventos empresariales, sociales y de entre- tenimiento, entre otros, así como el FRQVWDQWH ÀXMR GH WXULVWDV SURGXFWR no solo de la globalización sino del posicionamiento colombiano en dife- rentescampos,hacíanpreverungrave impacto del Covid-19 en contagios y GHFHVRV 6LQ HPEDUJR JUDFLDV D ODV medidas de prevención y acción, de ORV GH DIHFWDFLRQHV SUR- yectadas hace dos meses, con corte al SDVDGR YLHUQHV VH UHJLVWUDQ HV GHFLU HO GH GLFKD SURHFFLyQ De la actual estadística, los ca- VRV OHYHV R PRGHUDGRV VRQ HO
  • 25. PLHQWUDV TXH ORV WLSL¿FDGRV como severos y críticos, es decir los que se encuentran en hospitalización y Unidades de Cuidado Intensivo, 8, VRQ PHQRV GHO
  • 26. GRFH puntos porcentuales por debajo de los que en marzo se presumía iban a UHJLVWUDUVH De esta forma, la proyectada curva epidemiológica se acható y su FUHFLPLHQWR VH UDOHQWL]y (O SULQFLSDO vector (son nueve) para realizarla es el Índice Ro, que en Colombia también se llama Número de reproducción efectivo, (Rt), que establece la capa- cidad que tiene una persona infectada GH SURSDJDU HO YLUXV DQWHV GH FXUDUVH En Colombia, el pasado 17 de marzo esa métrica estaba en 2,46 y, a la IHFKD VH KD ORJUDGR UHGXFLU D Las otras variables consideradas para tener un escenario epidemioló- gico más exacto y así focalizar la lucha contra el virus son la morbilidad (evo- lucióndecasosdiariosysutendencia), letalidad (porcentaje de fallecidos), días de duplicación (días que tardan los casos en ser el doble), positividad (porcentaje de muestras positivas respecto al total de las procesadas), hospitalización (pacientes recibiendo tratamiento en piso como en UCI), movilidad (porcentaje de capacidad utilizada en los sistemas de transporte masivo)yaunqueparezcapococreíble, las llamadas transacciones físicas, que es el indicador que muestra cuántas personas realizan operaciones pre- VHQFLDOHV HQ HO VLVWHPD ¿QDQFLHUR HQ FDMHURVDXWRPiWLFRVR¿FLQDVDVtFRPR HQ HVWDEOHFLPLHQWRV FRPHUFLDOHV Analizar todas estas variables en conjunto es lo que permite al Mi- QLVWHULR GH 6DOXG WRPDU HO SXOVR GHO Covid-19 en el país y hacer los ajustes matemáticos a las proyecciones para determinar las políticas sanitarias y sociales a intensificar, mantener o ÀH[LELOL]DU Fue por ello que precisamente a mediados de este mes, el ministro del ramo, Fernando Ruiz, destacó que “el efecto de la cuarentena preventiva había sido muy notorio” y que ello se evidenciaba en los días de duplicación “ya que en la tercera semana (del ais- lamiento preventivo) este indicativo ocurría cada tres días y en la novena FDGD (Q %RJRWi SDVy GH GXSOLFDUVH FDGD GtDV DO LQLFLR GH OD FXDUHQWHQD D FDGD QR FDEH GXGD TXH HVRV LQGL- cativos hubieran sido muchísimo mejor si se hubiera tenido la disci- plina social requerida, cumpliendo con las medidas de higiene, los protocolos de bioseguridad reco- mendados, el debido aislamiento y teniendo conciencia sobre la JUDYHGDG GHO YLUXV A la par de la implementación de las medidas de autocuidado y control, el gobierno se movilizó rápidamente en tres frentes claves para plantar cara al coronavirus: la adquisición de pruebas (tanto de las llamadas rápidas como las PCR), la adecuación hospitalaria para casos severos, lo que implicaba tener camas UCI y la importación de los respiradores o ventiladores, que son imprescindibles Es uno de los mejores países de la región en esta lucha. Así lo evi- dencian sus indicado- res, tanto en tasa de contagios como de letalidad. A ello hay que sumar- le el plan de ayuda social y que fue uno de los pocos con cre- cimiento del PIB en el primer trimestre. LAS CIFRAS TRAS DOS MESES LARGOS DE CUARENTENA Así ha plantado cara Colombia al Covid-19 LAS MEDIDAS sanitarias, sociales y de bioseguridad implementadas por el gobierno desde el pasado 24 de marzo ŚĂŶ ƉĞƌŵŝƟĚŽ͕ ŚĂƐƚĂ ůĂ ĨĞĐŚĂ͕ ƋƵĞ ůĂ curva epidemiológica del coronavirus se ĂĐŚĂƚĂƌĂ LJ ƌĂůĞŶƟnjĂƌĂ͘ ^ŝŶ ĞŵďĂƌŐŽ͕ ƐĞ desconoce cuándo se dará el pico de la ƉĂŶĚĞŵŝĂ͘ /Foto Anadolu Pruebas PCR (Promedio diario) %ROLYLD Argentina Paraguay Perú %UDVLO Colombia 6.868 Uruguay Panamá Chile Contagios (Millón de habitantes) Uruguay Argentina 326 Colombia 499 %UDVLO Panamá Perú Mortalidad (Millón de habitantes) Uruguay 6 Argentina 11 Colombia 16 %ROLYLD 23 Chile 46 Panamá 72 Perú 114 %UDVLO 126 Ecuador paraquienesterminanenloscuidados LQWHQVLYRV 6LPXOWiQHDPHQWH HQ HO FDPSR de la ciencia y el desarrollo, impulsó los proyectos para crear ventiladores mecánicos que desarrollaban varias universidades y vinculó a Colombia a la red de investigadores que bajo OD WXWRUtD GH OD 206 UHDOL]D HVWXGLRV para desarrollar una vacuna contra el FRURQDYLUXV Actualmente, en medio de esa ba- talla epidemiológica -de la que no se ha librado ni ha logrado ganar ningún país- Colombia muestra unos resulta- dos que son, de lejos, mejores que los de otras naciones del continente e in- FOXVLYH GHO PXQGR HOOR VH HYLGHQFLD en el comparativo de contagios y los GHFHVRV SRU PLOOyQ GH KDELWDQWHV RQ cortealviernes(29demayo),enelpri- merodeéstos,anivellatinoamericano, Colombia tiene 499, muy por debajo GH %UDVLO
  • 28. 3HU~
  • 29. DXQTXH SRU HQFLPD GH $UJHQWLQD
  • 31. En cuanto a fallecidos por millón de habitantes Colombia está en el ter- cer lugar, así: Uruguay (6), Argentina
  • 34. KLOH
  • 36. 3HU~
  • 39. A ello pueden agregarse otros dos indicativos muy representativos: el de pruebas PCR realizadas, con un SURPHGLR GLDULR GH PX SRU HQFLPD GH %UDVLO 3HU~ $UJHQWLQD %ROLYLD 3DUDJXD HO GH SRVLWLYLGDG en las mismas, (marca el ritmo de contagios) que ha mantenido entre 9 PLHQWUDV TXH HQ %UDVLO HVWi HQ 3DQDPi KLOH 3HU~ $UJHQWLQD Pero no sólo es en el campo de la salud pública donde ha destacado QXHVWUR SDtV /DV DXGDV VRFLDOHV ORV DOLYLRV ¿VFDOHV GHFUHWDGRV SRU HO Gobierno fueron reconocidas por la calificadora de riesgo Fitch que consideró que tales “acciones son fa- vorables, dada la incertidumbre frente a la duración de la crisis sanitaria y respecto a la velocidad de la reactiva- FLyQ HFRQyPLFD QDFLRQDO´ VL ELHQ WRGDV OD SDQGHPLD LPSDF- tó el crecimiento en el primer trimes- tre de todas las economías globales, RORPELD ORJUy XQ XQR GH ORV PHMRUHV tQGLFHV GH OD UHJLyQ Esta radiografía matemática mues- tra cómo el país le ha seguido el pulso -casi que en tiempo real- al coronavirus para enfrentarlo con diferentes ‘armas’ (sanitarias, econó- micas y ciudadanas), en una batalla TXH VROR WHQGUi ¿Q HO GtD HQ TXH OD ciencia encuentre un fármaco y/o una LQPXQL]DFLyQ (Q HO HQWUHWDQWR KD que ser conscientes de que la vacuna somos todos, máxime ahora que nos DOLVWDPRV SDUD XQ GHVFRQ¿QDPLHQWR inteligente cuando no se ha registrado HO OODPDGR SLFR GH OD SDQGHPLD
  • 40. 116HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLO COLOMBIADOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 “ Es imposible que el aparato productivo sea remplazado por unos subsidios”, con- sideró el presidente de ANIF, Mauricio Santamaría, agregando que “el mensaje más importante sí debe ser que sigamos con la apertura gradual de la economía porque si no, todos vamos quedar en la olla”. EL NUEVO SIGLO: ¿Qué opinión tiene al respecto que se vuelva permanente alguno de los subsidios nuevos a la población que ha dispuesto el Gobierno por la pandemia? MAURICIOSANTAMARÍA SALAMANCA: Ahorita son fundamentales, incluso, los que vienen desde hace rato como Fa- milias en Acción, que han tenido giros adicionales, y eso está muy bien porque hay que reponerle los ingresos a los hogares, pero lo primero que hay que decir es que, mucho más con las cifras de desempleoquesalieronlasemana anterior, que son devastadoras, se comprueba lo que hemos dicho los economistas, y es que por muchas transferencias que se hagan es imposible que el Estado remplace la economía. Eso es algo que nunca se va a lograr y que no importa la canti- dad de subsidios, pues es imposi- ble que el aparato productivo sea remplazado por unos subsidios. Por eso creo que el mensaje más importante sí tiene que ser que sigamos con la apertura gradual de la economía porque si no todos vamos quedar en la ‘olla’ porque esto es una cosa que crece día a día. Sí creo que muchos de esos subsidios tienen que continuar durante toda la cuarentena, o sea HO HVIXHU]R ¿VFDO YD D WHQHU TXH VHU muy grande y hay que ser cons- ciente que eso lo vamos a pagar todos en el futuro porque eso va D LPSOLFDU PDRU Gp¿FLW DFWXDO PDRU Gp¿FLW TXLHUH GHFLU PDRU deuda, y esa deuda la vamos a pagar todos en el futuro a través de mayores impuestos. Y algunos de ellos sí creo que se deberían volver permanentes. Creo que la mejor idea sería agrupar todos esos subsidios en una renta básica semiuniversal, como hemos propuesto en ANIF, que le dé un ingreso base a toda la población pobre y vulnerable agrupando lo que es Familias en Acción, lo que es la devolución del IVA, que permita que esas familias tengan un ingreso bási- co hacia futuro que les reste un poco de vulnerabilidad. Pero lo ideal sería agrupar todo eso en uno, o sea no tener tantas cosas tan dispersas. ENS: Usted ha planteado que se requerirá pronto discutir reformas estructurales, sobre todo HQ PDWHULD ÀVFDO ODERUDO ¢FXiO sería el alcance? MSS: (Q ORV WHPDV ¿VFDOHV hay de corto plazo y de largo pla- zo. En el corto plazo el impacto de la crisis de salud ha sido tan grave que ha implicado una caída del ingreso tributario muy fuerte, no solo para el Gobierno nacional sino para los gobiernos territo- riales, que están viendo cómo sus ingresos tributarios por predial, por licores, por rodamiento de carros, han caído sustancialmen- te, justo en el momento en que se necesita mayor gasto. En este momento se necesita transferirle ingreso a los hogares, entonces eso ha creado una situación en la cual los ingresos tributarios caen, los gastos suben. Se nos va D DXPHQWDU PXFKR HO Gp¿FLW HVWH DxR HO Gp¿FLW VH YD D ¿QDQFLDU con deuda y esa deuda habrá que pagarla en el futuro y eso requerirá ajustes tributarios importantes. En el mediano plazo esta crisis también desnudó el hecho que tenemos una estructura tribu- taria muy poco equitativa en la cual muy pocas personas pagan impuestos, personas naturales, y ahorramos muy poco de lo que tributamos por las presiones de gasto que siempre existen sobre todo en periodos normales, pues con razón todo el mundo deman- da más educación, mejor salud, más carreteras, etcétera. Y en materia laboral, en esta crisis, quedó claro cómo es de im- portante el empleo formal. O sea las personas que no han sufrido tanto son las que tienen algún empleo formal. Mientras que los cuenta propia, los indepen- dientes, están en una situación realmente pésima. “Hay que agrupar subsidios en renta básica universal” Presidente de ANIF analiza plan de contingencia económica MAURICIO SANTAMARÍA, presidente de ANIF. /Asocajas
  • 41. 6HPDQDULR (/ 18(92 6,*/2 '20,1*2 '( 0$2 '( '20,1*2 '( 0$2 '( 2/20%,$ $ 6Ë 202 HV LQFLHUWR VDEHU FXiQGR VH ORJUDUi VXSHUDU OD SDQGHPLD SRU HO QXHYR FRUR QDYLUXV WDPELpQ OR HV HQ RORPELD FXiO VHUi HO WHFKR GH OD LQYHUVLyQ VRFLDO TXH KDQ YHQLGR KDFLHQGR HO *RELHUQR QDFLRQDO HQ PHQRU PHGLGD ODV HQWLGDGHV WHUULWRULDOHV SDUD DXGDU D OD SREODFLyQ GXUDQWH OD FXDUHQWHQD TXH VH H[WHQGHUi KDVWD HO GH MXOLR SUy[LPR (Q ORV ~OWLPRV GtDV OD DGPLQLVWUD FLyQ 'XTXH GHFLGLy LQFOXLU D FHUFD GH SHUVRQDV TXH SHUGLHURQ HO HPSOHR SRU HVWD FULVLV HQ HO SURJUDPD ,QJUHVR 6ROLGDULR 3UHFLVDPHQWHHQHVWHPHVVHHQWUH JDUi HO WHUFHU JLUR GH ,QJUHVR 6ROLGDULR D TXLHQHV LQLFLDOPHQWH IXHURQ FRQ WHPSODGRV GHQWUR GH HVWH SURJUDPD SREODFLyQ TXH HQ OD DFWXDOLGDG QR UHFLEH QLQJ~Q VXEVLGLR GHO (VWDGR TXH VH KD YLVWR IXHUWHPHQWH JROSHDGD SRU HO DLVODPLHQWR REOLJDWRULR SXHV VRQ SHUVRQDV TXH HQ VX PDRUtD VH JDQDQ HO GLDULR HQ OD LQIRUPDOLGDG 7DPELpQ SRU HVWRV GtDV VH HVWiQ HQWUHJDQGR JLURV H[WUDRUGLQDULRV TXH GLVSXVR HO *RELHUQR QDFLRQDO HQ ORV 3URJUDPDV )DPLOLDV HQ $F FLyQ -yYHQHV HQ $FFLyQ $GXOWR 0DRU HVWR FRQ HO ¿Q GH DXGDU D OD SREODFLyQ PiV YXOQHUDEOH D WHQHU FRQ TXp FRPHU GXUDQWH ORV GtDV GH OD FXDUHQWHQD /RV SURJUDPDV GHO *RELHUQR GX UDQWH HVWH DLVODPLHQWR EXVFDQ SUR WHJHU D PiV GH PLOORQHV GH FR ORPELDQRV VHJ~Q HO -HIH GH (VWDGR HOHYDQGR GH IRUPD QXQFD DQWHV YLVWD OD LQYHUVLyQ VRFLDO GH OD 1DFLyQ 1R HVWi GLFKD OD ~OWLPD SDODEUD VREUH VL KDEUi R QR PiV VXEVLGLRV H[WUDRUGLQDULRV D OD SREODFLyQ PiV YXOQHUDEOH HQ HVWD FULVLV SXHV VL ELHQ GHVGH KDFH PiV GH GRV VHPDQDV IXHURQ DELHUWRV DOJXQRV VHFWRUHV GH OD SURGXFFLyQ OD FXDUHQWHQD FRPR VH GLMR LUi KDVWD HO SUy[LPR GH MXOLR QDGLH SXHGH DVHJXUDU TXH PiV DGHODQWH QR VH UHTXLHUD XQ QXHYR FRQ¿QDPLHQWR HQ HO FDVR TXH VH GLV SDUHQ ORV FRQWDJLRV PXHUWHV SRU HO FRURQDYLUXV /DV DXGDV RORPELD HVWi LQYLUWLHQGR FHUFD GH ELOORQHV HO HTXLYDOHQWH D PiV GHO GHO 3URGXFWR ,QWHUQR %UXWR 3,%
  • 42. SDUD DWHQGHU OD HPHUJHQFLD SRU OD SDQGHPLD D¿UPy OD VHPDQD DQWHULRU HO 3UHVLGHQWH GH OD 5HS~EOLFD 3RU VX SDUWH HO YLFHPLQLVWUR GH +DFLHQGD-XDQ$OEHUWR/RQGRxRGLMR HQ OR TXH WLHQH TXH YHU FRQ DX[LOLRV GLUHFWRV D OD SREODFLyQ PiV YXOQHUDEOH TXH ³HO (VWDGR OH KD DVLJQDGR D KD FRORFDGRDOUHGHGRUGH ELOORQHVHQ ORV SURJUDPDV )DPLOLDV HQ $FFLyQ -y YHQHV HQ $FFLyQ H ,QJUHVR 6ROLGDULR´ (O GH PDU]R HO SUHVLGHQWH 'XTXH WRPy OD GHFLVLyQ GH GHFUHWDU HO (VWDGR GH HPHUJHQFLD SDUD HQ IUHQWDU HO FRURQDYLUXV (Q HVD PLVPD RSRUWXQLGDG HO 0DQGDWDULR GLMR TXH VH KDUtD XQ JLUR DGLFLRQDO SRU FHUFD GH PLOORQHV SDUD ORV KRJDUHV GH )DPLOLDV HQ $FFLyQ PiV GH -yYHQHV HQ $FFLyQ DGXOWRV PDRUHV GHO SURJUDPD RORPELD 0DRU (Q SURPHGLR GHSHQGLHQGR GHO Q~PHUR GH KLMRV ODV IDPLOLDV HVWiQ UHFLELHQGR SDUD DXGDU D VRVWHQHU VH GXUDQWH OD FXDUHQWHQD FHUFD GH SRU FXHQWD GHO SURJUDPD )DPLOLDV HQ $FFLyQ $VtPLVPRFDGDXQRGHORV EHQH¿FLDULRV GH -yYHQHV HQ $FFLyQ HVWi UHFLELHQGR XQ JLUR DGLFLRQDO SRU FHUFD GH 3RU VX SDUWH D ORV EHQH¿FLDULRV GHO SURJUDPD $GXOWR 0DRU WDPELpQ OHV DGHODQWDURQ DOJXQRV SDJRV SDUD TXH UHFLEDQ HQ HVWRV GtDV GH FULVLV HQ SURPHGLR 'H LJXDO IRUPD FRPR SDUWH GH ODV PHGLGDV SDUD SURWHJHU D OD SREODFLyQ YXOQHUDEOH JUDWXLWDPHQWH VH UHFR QHFWy HO VHUYLFLR GH DJXD D FHUFD GH XQ PLOOyQ GH EHQH¿FLDULRV GH IDPL OLDV TXH OR WHQtDQ GHVFRQHFWDGR SRU IDOWD GH SDJR SDUD TXH GXUDQWH OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD WHQJDQ DFFHVR D HVH SUHFLDGR OtTXLGR (VWD PHGLGD HVWi DFRPSDxDGD GH OD FRQJHODFLyQ GH OD WDULID GXUDQWH OD YLJHQFLD GH OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD 2WURV EHQH¿FLRV 6H DQWLFLSy D DEULO SDVDGR OD GH YROXFLyQ GHO ,9$ D OD SREODFLyQ PiV YXOQHUDEOH SDUD FHUFD GH IDPLOLDV TXH HVWDEOHFLy OD /H GH )LQDQFLDPLHQWR GH GH OD FXDO WHQtD SUHYLVWR KDFHUVH HO SULPHU JLUR HQ HQHUR GH $GLFLRQDOPHQWH VH GLVHxy HO SUR JUDPD ,QJUHVR 6ROLGDULR TXH HVWi OOHJDQGR D PLOORQHV GH IDPLOLDV FRQVLVWH HQ WUHV JLURV GH FDGD XQR D VX YH] EHQH¿FLD D FLXGD GDQRV TXH QR UHFLEHQ QLQJ~Q VXEVLGLR GHO (VWDGR 7DPELpQ IXH UHDFWLYDGR HO PH FDQLVPR GH SURWHFFLyQ DO FHVDQWH D WUDYpV GH ODV FDMDV GH FRPSHQVDFLyQ IDPLOLDU SDUD ORV FLXGDGDQRV TXH SHUGLHURQ VX HPSOHR GXUDQWH OD FXD UHQWHQD 'H DFXHUGR FRQ OD UHJODPHQWDFLyQ HO DSRR HFRQyPLFR TXH UHFLEHQ ORV EHQH¿FLDULRV HV GH SDUD FDGD SHUVRQD GLVWULEXLGR HQ XQ SHULR GR GH WUHV PHVHV OR DQWHULRU VXPDGR DO SDJR GH VHJXULGDG VRFLDO VDOXG SHQVLyQ
  • 43. $O GH PDR HUDQ ODV VROLFLWXGHV UHFLELGDV GH SURWHFFLyQ DO FHVDQWH VHJ~Q $VRFDMDV $ HVD IHFKD VH GHVHPEROVDURQ DOUHGHGRU GH PLOORQHV SDUD SHUVRQDV 2WUR EHQH¿FLR TXH RWRUJy HO *R ELHUQR GHVGH ¿QDOHV GH PDU]R HV TXH ORV FLXGDGDQRV GH HVWUDWRV TXH QR SXHGDQ SDJDU OD SUy[LPD IDFWXUD GH ORV VHUYLFLRV S~EOLFRV GH DJXD HOHFWULFLGDG JDV WHQGUiQ OD RSFLyQ GH GLIHULU HO SDJR D PHVHV VLQ QLQJXQD SHQDOLGDG VLQ ULHVJR GH VHU UHSRUWDGRV 3RU VX SDUWH D WUDYpV GHO 'HFUHWR VH DXWRUL]y D PXQLFLSLRV GH SDUWDPHQWRV TXH JDUDQWLFHQ DOLPHQ WDFLyQ HQ VXV FDVDV D PLOORQHV GH HVWXGLDQWHV GH FROHJLRV S~EOLFRV 7DPELpQ OD VHPDQD SDVDGD HO *R ELHUQR GHFLGLy DJUHJDU DO EHQH¿FLR GHO ,QJUHVR 6ROLGDULR D ODV SHUVRQDV D ODV TXH VH OHV KD VXVSHQGLGR VX FRQWUDWR GH WUDEDMR GXUDQWH OD FULVLV 6H OHV UHD OL]DUi HVWH PHV XQ JLUR GH FRQ OR FXDO VH YHUiQ EHQH¿FLDGRV FHUFD GH FRORPELDQRV 'H LJXDO PDQHUD HO *RELHUQR VH FRPSURPHWLy D SDJDU HO GH OD SULPD GH MXQLR GH ORV WUDEDMDGRUHV TXH GHYHQJXHQ HQWUH XQ VDODULR Pt QLPR XQ PLOOyQ GH SHVRV 6L ELHQ HVWD PHGLGD EXVFD SULPRUGLDOPHQWH GHIHQGHU HO HPSOHR DXGDQGR D ODV HPSUHVDV TXH KDQ YLVWR VHULDPHQWH DIHFWDGRV VXV LQJUHVRV SRUTXH VH IUHQy OD SURGXFFLyQ HO FRQVXPR GXUDQWH OD SDQGHPLD FRPR VXFHGLy WDPELpQ FRQ HO VXEVLGLR D OD QyPLQD HO FXDO WLHQH XQ HIHFWR GH LQYHUVLyQ VRFLDO SRUTXH VRQ PiV GH TXH UHFLELUi FDGD XQR GH ORV FHUFD GH EHQH¿FLDGRV HQ XQ PR PHQWR HQ TXH HVFDVHDQ ORV UHFXUVRV HQ ODV IDPLOLDV Alivios al sector productivo (O *RELHUQR KD GLVSXHVWR WDPELpQ XQD VHULH GH DOLYLRV ILQDQFLHURV D ODV HPSUHVDV FRQ HO SURSyVLWR TXH VREUHYLYDQ D OD FULVLV SRU HO RYLG FRPR XQR SDUD SHUVRQDV DVt FRPR SHTXH xDV PHGLDQDV PLFURHPSUHVDV HPSUHVDV GH RWUR WDPDxR FRQ GL¿FXOWDGHVHQHOSDJRGHFUpGLWRV ,JXDOPHQWH HO *RELHUQR QD FLRQDO RIUHFH JDUDQWtDV D WUDYpV GHO )RQGR 1DFLRQDO GH *DUDQWtDV )1*
  • 44. SDUD IDFLOLWDU HO DFFHVR GH ODV PLFUR SHTXHxDV PHGLDQDV HPSUHVDV D OtQHDV GH FUpGLWRV FRQ HO VLVWHPD ¿QDQFLHUR $GHPiV HO (MHFXWLYR HVWDEOH FLy SRU XQ SHULRGR GH WUHV PHVHV ODVXVSHQVLyQGHODSRUWHDSHQVLyQ GH ORV WUDEDMDGRUHV GH ORV HP SOHDGRUHV HQWUH RWUDV PHGLGDV WK /ME ŵĞŶŽƐ ĨĂǀŽƌĞĐŝĚĂ ŚĂ ƐŝĚŽ ďĞŶĞĮĐŝĂĚĂ ĐŽŶ ĂLJƵĚĂƐ ĚĞů ƐƚĂĚŽ ĚƵƌĂŶƚĞ ůĂ ĐƵĂƌĞŶƚĞŶĂ͘ ͬDŝŶŝŶƚĞƌŝŽƌ 8QD FLIUD ELOORQDULD KD HQWUHJD GR KDVWD HO PRPHQWR HO *RELHUQR QDFLRQDO D OD SREODFLyQ GXUDQWH OD FXDUHQWHQD /RV PiV UHFLHQWHV HO VXEVLGLR D OD SULPD GH MXQLR D TXLHQHV SHU GLHURQ VXV HPSOHRV $/,9,26 62,$/(6 +$1 6,'2 *(1(5$/,=$'26 '( $03/,2 (63(752 6H VLJXH DEULHQGR DEDQLFR GH LQYHUVLyQ VRFLDO DQWL RYLG
  • 45. 136HPDQDULRDOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 EL NUEVO SIGLODOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 COLOMBIA “ GOBERNAR también es manejar tempestades, ad- ministrar las crisis”, estimó Nicolás Liendo, decano de la Escuela de Política y Relaciones Internacionales de la Universidad Sergio Arboleda. EL NUEVO SIGLO: ¿Qué tanto ha cambiado la agenda política con la pandemia? NICOLAS LIENDO: Laagen- dahacambiado,nosoloenelpaís, sino en el mundo. Se han generalizado una se- rie de problemas que tienen un origen en la pandemia. Cada país tiene su particularidad, pero ciertamente hay un efecto homo- genizante de los problemas. Se han potenciado una serie de temas que no estaban en la agenda, como es el estado de la salud, como es la toma de deci- siones basadas en la evidencia, no en el ojímetro o en cuestiones politiqueras. Y la importancia de este dilema entre la salud y la eco- nomía. Encontrar el balance en esto que en el fondo es el dilema del desarrollo. Por ejemplo, en temas mineros, petroleros, ¿cómo generar desarrollo sin afectar la salud y el medio ambiente? Esto nos ha sacado de los problemas pequeños, pero a medida que va pasando vamos a ir volviendo ha- cia la agenda política del día a día. ENS: Al Gobierno le ha cambiado la agenda con la crisis. En estos próximos años su gestión estará centrada en su gestión… NL: Paragobernarunoplantea unaagendaprogramáticadevisión de país, pero gobernar también es manejartempestades,administrar las crisis. Los factores externos también te van moldeando en qué medida tu agenda es viable o no más allá de tu propia voluntad. Yo creo que la agenda del presidente Duque fue un poco visionariaparaelpaís.Siunomira los temas anticorrupción, siguen siendo prioritarios en el país. El Presidente apoyó la consulta y han salido varios puntos a pesar de no haberla ganado. Eltemadelaeconomíanaranja. Lapandemianosmeteenunmode- lodeeconomíadiferente,basadaen el trabajo en casa, semiestructura- do.ElGobiernoplanteóunaagenda paralacuartarevoluciónindustrial que nadie tenía. En los dos próxi- mos años se debe implementar a full la agenda de la economía na- ranja, porque es la economía que estamos viendo en la pandemia. Los restaurantes venden solo de manera virtual, las compras son máselectrónicasypocoefectivo,las industrias culturales. Pero hay otras cosas que van a quedar por fuera, como por ejem- plo la reforma política. Yo no veo espacio, aunque es importante. ENS: ¿Esta crisis y sus im- pactos económicos cómo van a LQÁXLU GH FDUD D ODV HOHFFLRQHV presidenciales de 2022? NL: Ya tenemos una crisis económica en todos los países del mundo. La crisis va más allá de la voluntad de los que gobiernan a nivel nacional o a nivel local. Lo que va a variar es la manera en que se gestiona. Ahí creo que está el espacio para mostrar la diferencia. Para las elecciones todavía es muy temprano, pero ya a partir del segundo semestre de este año se tienen que ir empezando a develar las cartas de quienes van a jugar y ya el año que viene van a estar lanzados. Como se administre la pande- mia va a tener un efecto en la per- cepciónporpartedelosvotantesde si la derecha ha sido efectiva para manejarla. Aquí está la oportuni- dad para el partido de gobierno y losmiembrosdelacoalición,sitie- nen intenciones serias para 2022, de mostrar gestión y resultados. Bajareldesempleodel20%al10%, ojalá, es difícil. Mejorar el sistema de salud, rediseñar la educación a partirdelasmodalidadessemipre- senciales y virtuales. Hay varios desafíos, pero sin duda el tema de la economía va a ser uno de los principales. Ahora a la izquierda le queda hecha mucha de la tarea con esta pandemia, porque hay una enorme demanda de redistribu- ción, de los subsidios, de que la nómina la pegue el Estado, todas esas cuestiones tienden a ser más LGHQWL¿FDGDV FRQ OD L]TXLHUGD Gobernar también es manejar tempestades: Liendo Decano de la Sergio Arboleda señaló que el manejo de la crisis es una oportunidad para el partido de gobierno NICOLÁS LIENDO, decano de la ƐĐƵĞůĂ ĚĞ WŽůşƟĐĂ LJ ZĞůĂĐŝŽŶĞƐ /ŶƚĞƌŶĂĐŝŽŶĂůĞƐ ĚĞ ůĂ hŶŝǀĞƌƐŝĚĂĚ ^ĞƌŐŝŽ ƌďŽůĞĚĂ͘ /France 24
  • 46. 14 6HPDQDULR EL NUEVO SIGLO DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020DOMINGO 31 DE MAYO DE 2020 COLOMBIA H an pasado dos meses del aislamiento obligatorio (que empezó a nivel nacional a las cero horas del 25 de marzo) y el país se alista para transitar por otros 30 días de cuarentena, aunque ya en un proceso de reactivación gradual de la economía. El balance general de la gestión para hacerle frente a la pandemia del Covid-19 en estos 60 días parece po- sitivo para el presidente Iván Duque, quien ha asumido el liderazgo de la Naciónenunmomentosupremamen- te difícil para el país y la humanidad, en general. Algunos comentaristas han traído a la memoria que durante la cam- paña presidencial, Duque ya había empezado a hablar del colombiano como un pueblo resiliente, es decir, capaz de reinventarse en medio de las adversidades, cosa que ciertamente está poniéndose a prueba en estos momentos. Otros analistas le abonan al Jefe de Estado una notoria mejoría en la manera como se comunica con la gente, particularmente a través de “Prevención y Acción”, un programa detelevisiónquetambiénsepuedever por redes sociales y en el que busca hacer pedagogía sobre las medidas que está tomando el Gobierno frente a la pandemia. (VWH OLGHUD]JR VH KD YLVWR UHÀHMDGR en los altos niveles de aprobación de la gestión en la emergencia que arrojan diversas encuestas. Lo hecho por el Mandatario para afrontar la pandemia es bien visto por el 69% de los consultados en un estudio, mientras en otros, la cifra es de 70%, 63,2%, 74,7% y 61,7%, para referir resultados publicados en las últimas semanas. En las regiones Un panorama similar se aprecia entre los mandatarios regionales y locales, cuya gestión frente a la pan- demiaregistraenlasencuestasniveles altísimos de aceptación, en algunos casos superiores al del presidente Duque, ya de por sí elevado. Es el caso de los gobernadores del Meta, Juan Guillermo Zuluaga, y del Magdalena, Carlos Caicedo; así como de los alcaldes de Santa Marta, Virna Johnson,deVillavicencio,JuanFelipe Harman, y de Bogotá, Claudia López, que registran apoyos por encima del 80%. De ellos, solo Zuluaga llegó al cargo con apoyo de partidos tradi- cionales y ninguno tuvo respaldo del uribismo. Esta gestión seccional ha tenido algunos roces con el Gobierno nacio- nal, bien sea por la natural tensión que hay entre el centralismo y la au- tonomía regional, o porque algunos de los mandatarios fueron elegidos con apoyo de partidos de oposición, de ahí que no pocas veces se registre una alternación de trabajo en equipo con choques entre estilos y liderazgos. En este contexto, arranca el lunes el aislamiento inteligente, etapa en la que la autonomía que tienen los alcal- des y gobernadores en sus territorios será clave para disminuir los riesgos de propagación del virus, ya que serán ellos quienes se encarguen de ajustar los lineamientos generales que ha dado el Gobierno central alrededor de las medidas de bioseguridad que deben tener sectores que van a reabrir después del primero de junio. Debe- rán tener en cuenta variables como la densidad poblacional, contagios por número de habitantes, capacidad de reacción del sistema de salud, entre otros aspectos. Aunque como se sabe, hay lugares del país donde la situación es mucho más grave, ciudades como Bogotá, en cabeza de la alcaldesa Claudia Ló- pez, Medellín, de la mano del alcalde Daniel Quintero, y Cali, con Jorge Iván Ospina, han venido mostrando avances en la preparación del sistema de salud, implementación de medidas sanitarias y preparación para los picos de contagio. Por lo pronto, los gobernadores (agrupados en la Federación Nacional de Departamentos) y los alcaldes (re- unidos en la Federación Colombiana GH 0XQLFLSLRV
  • 47. UDWL¿FDURQ VX DSRR al presidente Duque, convocando a la ciudadanía a mantenerse alertas en el estricto cumplimiento de las normas de autocuidado, disciplina y distanciamiento social. “La recuperación paulatina de las DFWLYLGDGHV SHUPLWLUiɀ XQ UHJUHVR seguro a la normalidad. Los gober- nadores y alcaldes continuarán tra- bajando, de manera coordinada con el Gobierno nacional, para darle un manejo acertado a la crisis”, dijeron los mandatarios en un comunicado conjunto. Legislación virtual En esta sui géneris coyuntura de la pandemia, el Congreso ha logrado avanzar en la agenda legislativa. El 12 de mayo, después de un largo debate, la plenaria de la Cámara aprobó una proposición por medio de la cual se le dio vía libre a las sesiones semipre- senciales, pero ya antes había logrado tanto el debate como la aprobación de 14 proyectos de ley y de acto le- gislativo. Al cierre de la semana, la ministra del Interior, Alicia Arango, le propuso alpresidentedelSenado,LidioGarcía, delPartidoLiberal,“avanzardemane- ra coordinada en un protocolo de bio- seguridad, con el aval del Ministerio de Salud, para buscar la posibilidad de realizar sesiones presenciales en las instalaciones” del Capitolio Nacional. Arango respondió así a una soli- citud de García para que “se levante la limitación única y exclusivamente para los servidores públicos de elec- ción popular para realizar reuniones de más de 50 personas”. “Es claro que no existe restricción para que, con el propósito de cumplir su función constitucional, los miem- bros del Congreso se movilicen por el territorio nacional. Sin embargo, las restricciones o limitaciones para el ejercicio presencial de las sesiones del Congreso de la República se en- cuentran contenidas en la resolución número 450 del 17 de marzo de 2020, la cual señala la prohibición de aglo- meraciones de personas en espacios abiertos y cerrados”, precisó Arango, anotando que “no es posible acceder a su petición”. Propuestas partidistas En medio de todo, el liderazgo político ha buscado responderle a la ciudadanía con propuestas que se han presentado desde los partidos. Quizás las propuestas más de fon- do sean las que apuntan a marcar un sendero preciso de reactivación eco- nómica, priorizando el mediano y lar- go plazo, bajo la tesis que las secuelas GH HVWD FULVLV WHQGUiQ PXFKRV ÀDQFRV ¿VFDO HPSUHVDULDO ODERUDO VRFLDO H institucional, tanto a nivel nacional como departamental y municipal. Por ejemplo, una alta fuente del Partido Conservador le dijo a EL NUEVO SIGLO que algunos con- gresistas son de la idea de citar a un congreso extraordinario para que el comité programático evalué el estado del país y presente una propuesta de fondo, estructural e integral sobre la hoja de ruta para volver a encarrilar a Colombia por el sendero del creci- miento económico y la superación de la brecha social. Por los lados de La U, su secre- tario general Álvaro Echeverry le expresó a este Diario que “estamos preparando con el Centro de Pen- samiento un documento en ese sentido. Sobre esos temas estamos acabando de estructurar propuestas técnicas”, mientras que en el libera- lismo se sabe que un grupo de eco- nomistas, intelectuales y dirigentes de primer nivel estarían pensando en redactar un documento de fondo respecto al futuro del país. En las toldas uribistas todavía no se habla de un plan a mediano plazo, pero un congresista de esa divisa le precisó a este Medio que esa hoja de rutaestáseñaladadesdeyaenmuchos de los pronunciamientos del expresi- dente Álvaro Uribe. El senador Germán Varón expuso que Cambio Radical apoya las pro- puestas del exvicepresidente Germán Vargas, como “el subsidio a la nómina que con mucho apoyo del Gobierno ya se tomó” para que no se pierdan los empleos. En cuanto a los sectores de oposi- ción (que lograron sumar 54 senado- res, con los liberales y de La U, incluso de Cambio Radical y otros partidos) radicaron un proyecto de ley sobre lo que denominan renta básica, que dará mucho de qué hablar en el Congreso. RESPONDE A LAS RESPONSABILIDADES DELEGADAS POR LA CIUDADANÍA El liderazgo político asumió su papel frente a la crisis Hay una orienta- ción social positiva que empie- za con el presidente Iván Duque y los man- datarios regiona- les, que sigue con los con- gresistas y dirigentes partidistas EL BALANCE general de ůĂ ŐĞƐƟſŶ ĞŶ ĞƐƚŽƐ ϲϬ ĚşĂƐ ƉĂƌĂ ŚĂĐĞƌůĞ ĨƌĞŶƚĞ Ă ůĂ ƉĂŶĚĞŵŝĂ ĚĞů ŽǀŝĚͲϭϵ ƉĂƌĞĐĞ ƉŽƐŝƟǀŽ ƉĂƌĂ Ğů ƉƌĞƐŝĚĞŶƚĞ /ǀĄŶ ƵƋƵĞ͘ / Presidencia
  • 48. 6HPDQDULR'20,1*2 '( 0$2 '( (/ 18(92 6,*/2'20,1*2 '( 0$2 '( 2/20%,$ SIEM PRE CONTI GO MANOS COLOMBIANAS CULTIVAN Y PRODUCEN EL ACEITE DE PALMA EN ESTA TIERRA, Y AHORA MÁS QUE NUNCA ESTÁN UNIDAS PARA CONSTRUIR UN FUTURO MEJOR. COLOMBIANO SOMOS FRUTO DEL CAMPO / $6 $,21(6 GH ODV DXWR ULGDGHV GXUDQWH OD SDQGH PLD KDQ VLGR JXLDGDV SRU OD RQVWLWXFLyQ TXH HV XQ FRPSOHWR HVWDWXWR GH GHUHFKRV FRQVLGHUy HO H[PDJLVWUDGR -RVp *UHJRULR +HUQiQGH] SDUD TXLHQ HQ HVWD HPHUJHQFLD OD MXVWLFLD KD YHQLGR DFWXDQGR GHQWUR GH ORV WpUPLQRV TXH OH FRUUHVSRQGHQ (/ 18(92 6,*/2 ¢XiO HV HO EDODQFH GH RORPELD HQ PDWHULD GH SURWHFFLyQ GH ORV GHUHFKRV IXQGDPHQWDOHV HQ FRPSDUDFLyQ FRQ RWURV OXJD UHV GHO PXQGR HQ PHGLR GH HVWD SDQGHPLD -26e *5(*25,2 +(5 1È1'(= RORPELD KD HYROX FLRQDGR PXFKtVLPR HVR KD TXH UHFRQRFHUORIXQGDPHQWDOPHQWHD SDUWLU GH OD RQVWLWXFLyQ GH $ SURSyVLWR HO SDVDGR GH PDR VH FXPSOLHURQ DxRV GHVGH OD YRWDFLyQ SRSXODU HQ OD TXH ORV FR ORPELDQRV GHURJDPRV HO DUWtFXOR GHO 'HFUHWR GH TXH SURKLEtD ODV DVDPEOHDV FRQVWLWX HQWHV IXH DOOt GRQGH FRPHQ]y D GHVDUUROODUVH HO FRQFHSWR GH TXH XQD DVDPEOHD QDFLRQDO SRGtD H[SHGLU XQD QXHYD RQVWLWXFLyQ FRPR HQ HIHFWR RFXUULy /D RQVWLWXFLyQ VH FDUDFWHUL]D SRU FRQVDJUDU XQR GH ORV PHMRUHV PiV FRPSOHWRV HVWDWXWRV GH GHUHFKRV UHFRQRFLGR HQ WRGR HO PXQGR +H FRQFXUULGR D PXFKRV HQFXHQWURV LQWHUQDFLRQDOHV HQ GRQGH VH QRV HORJLDQ GRV FRVDV OD FRQVDJUDFLyQ GH ORV GHUHFKRV HQ XQ FRPSOHWR HVWDWXWR HQ OD RQVWLWXFLyQ GHO OD MXULVSUX GHQFLD GH OD RUWH RQVWLWXFLRQDO HQ PDWHULD GH WXWHOD UHR TXH RORPELD KD DYDQ]D GR PXFKtVLPR HQ PDWHULD GH SUR WHFFLyQ D ORV GHUHFKRV IXQGDPHQ WDOHV DXQTXH LQIRUWXQDGDPHQWH OD SURWHFFLyQ LQVWLWXFLRQDO OD SURWHFFLyQ MXUtGLFD OR TXH FRQVD JUDQ ODV QRUPDV QR VH YH UHÀHMDGR PXFKDV YHFHV HQ OD UHDOLGDG /D UHDOLGDG QRV PXHVWUD GHV SXpV GH HVWRV FDVL DxRV TXH OD JHQWH QR WLHQH XQD FRQFLHQFLD FODUD VREUH OD LPSRUWDQFLD GH ORV GHUHFKRV 6H LUUHVSHWD HO GHUHFKR D OD YLGD +D TXH PLUDU OR TXH SDVD FRQ ORV DVHVLQDWRV GH OtGHUHV VRFLDOHV GHIHQVRUHV GH GHUHFKRV KXPDQRV GHVPRYLOL]DGRV GH ODV )DUF DGHPiV YHPRV TXH GHUH FKRV GH SULPHU RUGHQ FRPR OD HGXFDFLyQ OD VDOXG QR VRQ WHQL GRVHQFXHQWDSRUODVLQVWLWXFLRQHV TXH WHQGUtDQ TXH FRQWULEXLU D TXH HVRV GHUHFKRV VHDQ XQD UHDOLGDG 1XHVWUDV LQVWLWXFLRQHV HVWiQ PX DYDQ]DGDV HQ PDWHULD GH SURWHF FLyQ D ORV GHUHFKRV SHUR OD UHD OLGDG SRU SDUWH GH ODV HQWLGDGHV HVWDWDOHV FRPR GH SDUWLFXODUHV HVWi ELHQ GLVWDQWH GH HVR TXH FRQ VDJUDQ ODV LQVWLWXFLRQHV (16 ¢(Q PHGLR GH OD SDQGH PLDRORPELDFRQVHUYDVXWUDGL FLyQ GH SDtV JDUDQWH SURWHFWRU GH ORV GHUHFKRV KXPDQRV -*+ 6H KDQ KHFKR HVIXHU]RV SHUR ODV GHFLVLRQHV YDFLODQWHV GH ODV DXWRULGDGHV QR QRV OOHYDQ D XQD HIHFWLYD SURWHFFLyQ GH ORV GHUHFKRV 1R HV VLQR YHU OR TXH KD SDVDGRFRQHOGHUHFKRDOWUDEDMRGH PXFKRVFLXGDGDQRVTXHQRKDVLGR SURWHJLGR GH PDQHUD H¿FLHQWH /R PLVPR SDVD FRQ HO GHUHFKR D OD YLGD 7RGR HVWR SDVD SRU XQD VROD UD]yQ HV TXH ODV GHFLVLRQHV JX EHUQDPHQWDOHVKDQVLGRYDFLODQWHV HQ OD PDRUtD GH ORV FDVRV 6LQ HPEDUJR WHQHPRV TXH UHFRQRFHU TXH DOJXQRV DOFDOGHV JREHUQDGRUHV KDQ DFWXDGR GH PDQHUD PX FRKHUHQWH KDQ ORJUDGR TXH ORV FRQWDJLRV VHDQ PHQRUHV D ORV HVSHUDGRV TXH KDD SRVLELOLGDGHV SURQWDV GH OD HFRQRPtD ODV DFWLYLGDGHV S~EOLFDV (16 ¢(O SDSHO GH ODV FRUWHV KD VLGR GHVWDFDGR HQ PDWHULD GH GHIHQGHU ORV GHUHFKRV GH ODV SHUVRQDV HQ PHGLR GH OD SDQGHPLD -*+ /DV FRUWHV KDQ YHQLGR DFWXDQGR HQ HO iPELWR GH VXV FRPSHWHQFLDV 6H KDQ SURIHULGR DOJXQDV VHQWHQFLDV GH WXWHOD PX LPSRUWDQWHV SRU SDUWH GH MXHFHV OD RUWH RQVWLWXFLRQDO KD YHQLGR DFWXDQGR GHQWUR GH ORV WpUPLQRV TXH OH FRUUHVSRQGHQ HVSHFLDO PHQWH UHVSHFWR D OD HPHUJHQFLD HFRQyPLFD RQVWLWXFLyQ HV SODWDIRUPD LGHDO SDUD VXSHUDU OD FULVLV ([PDJLVWUDGR -RVp *UHJRULR +HUQiQGH] FRQVLGHUy TXH HQ HVWD HPHUJHQFLD OD MXVWLFLD KD YHQLGR DFWXDQGR GHQWUR GH VXV WpUPLQRV y D '/^dZ K :ŽƐĠ 'ƌĞŐŽƌŝŽ ,ĞƌŶĄŶĚĞnj͘ ͬhŶŝǀĞƌƐŝĚĂĚ ^ĞƌŐŝŽ ƌďŽůĞĚĂ
  • 49. 6HPDQDULR (/ 18(92 6,*/2 '20,1*2 '( 0$2 '( '20,1*2 '( 0$2 '( 2/20%,$ / $ 92/817$' GH OD MXVWLFLD SRU FRQWLQXDU WUDEDMDQGR LQFOXVR GH PDQHUD GLJLWDO OD WRPD GH PHGLGDV SUHVHUYDQGR HO (VWDGR GH GHUHFKR VRQ DVSHFWRV SRQGHUDGRV DO KDFHU XQ EDODQFH GHO WUDEDMR GH ORV WULEXQDOHV GXUDQWH OD SDQGHPLD ³/D 5DPD -XGLFLDO HVWi IXQFLR QDQGR ORV VHUYLGRUHV MXGLFLDOHV VH HQFXHQWUDQ WUDEDMDQGR HQ VXV SUR FHVRV GH PDQHUD UHPRWD R LQFOXVR FRQ FLHUWD DVLVWHQFLD UHVWULQJLGD D VHGHV´ VH OR SUHFLVy KDFH SRFRV GtDV D (/ 18(92 6,*/2 OD SUHVLGHQWD GHO RQVHMR 6XSHULRU GH OD -XGLFDWXUD 'LDQD 5HPROLQD 3HUR TXL]iV HO DVSHFWR FODYH HV TXH D VH KDQ GLYLVDGR ORV SDVRV SDUD GDU HO VDOWR WHFQROyJLFR TXH GHPDQGD HO PRPHQWR 5HPROLQD VHxDOy TXH OD LQVWLWXFLyQ TXH OLGHUD ³OOHYD WUDED MDQGR GH PDQHUD MXLFLRVD GHVGH KDFH PiV GH XQ DxR FRQ DSRR WpFQLFR GHO %DQFR 0XQGLDO %0
  • 50. HQ HO SURHFWR HVWUXFWXUDO GH WUDQVIRUPDFLyQ GLJLWDO GH OD 5DPD -XGLFLDO TXH YLHQH OLJDGR DO HVSHUDGR H[SHGLHQWH HOHFWUyQLFR ORV VHUYLFLRV GLJLWDOHV DO VHUYLFLR GH OD MXVWLFLD´ ³/D FULVLV SURYRFDGD SRU OD SDQGH PLD KD VLGR DVXPLGD SRU OD MXVWLFLD FRORPELDQD FRPR XQD RSRUWXQLGDG SDUD DFHOHUDU VX WUDQVIRUPDFLyQ WHF QROyJLFD HQ EHQH¿FLR GH ORV FLXGDGD QRV´ SUHFLVy (QHVDPLVPDGLUHFFLyQODPLQLVWUD GH -XVWLFLD GHO 'HUHFKR 0DUJDULWD DEHOOR KD HVWDGR HQ FRQWDFWR FRQ OD -XGLFDWXUD SDUD SURSRQHU OD FUHDFLyQ GH ]RQDV GH FRQHFWLYLGDG SDUD OD JHV WLyQ GH SURFHVRV MXGLFLDOHV XQ WUDEDMR TXH VH GHVDUUROOD GH PDQHUD FRQMXQWD FRQ HO 0LQLVWHULR GH 7HFQRORJtDV GH OD ,QIRUPDFLyQ RPXQLFDFLRQHV D OD SDU FRQ OD RQVHMHUtD SDUD OD 7UDQV IRUPDFLyQ 'LJLWDO GHO (VWDGR (Q PDWHULD SURFHVDO DEHOOR VH UH¿ULy D ODV SURSXHVWDV IUHQWH D ORV SURFHVRV GH GHPDQGDV GLOLJHQFLDV KRUDULRV GH DWHQFLyQ MRUQDGDV ODERUD OHV RWURV VLHPSUH EXVFDQGR JDUDQ WL]DU OD FRQWLQXLGDG GH OD SUHVWDFLyQ GHO VHUYLFLR EDMR HVWULFWDV PHGLGDV GH ELRVHJXULGDG DEHOOR VHxDOy TXH VLPXOWiQHD PHQWH OD -XGLFDWXUD OD iPDUD GH 6HUYLFLRV /HJDOHV GH OD $VRFLDFLyQ 1DFLRQDOGH(PSUHVDULRVGHRORPELD $1',
  • 51. EXVFDQ DPELHQWDU QXHYDV PHGLGDV TXH SHUPLWDQ DYDQ]DU HQ ORV SURFHVRV MXGLFLDOHV ³(VWDPRV DQDOL]DQGR SURSXHVWDV SDUD DGRSWDU PHGLGDV TXH PHMRUHQ HO DFFHVR D OD MXVWLFLD HQ PHGLR GH OD HPHUJHQFLD VDQLWDULD FRPR PR GLILFDFLRQHV DO yGLJR *HQHUDO GHO 3URFHVR DO yGLJR GH 3URFHGLPLHQWR $GPLQLVWUDWLYR GH OR RQWHQFLRVR $GPLQLVWUDWLYR HQ PDWHULD SHQDO´ LQGLFy 'HUHFKRV (O GLUHFWRU GH OD RUSRUDFLyQ ([FHOHQFLD HQ OD -XVWLFLD +HUQDQGR +HUUHUD GHVWDFy HQ GLDORJR FRQ HVWH 'LDULR TXH ³DOJXQDV DFWXDFLRQHV FRPR SRU HMHPSOR ODV DFFLRQHV GH WXWHOD VLJXLHURQ YLJHQWHV 8Q UHFXU VR TXH VH D¿QFD PXFKR D OD GHIHQVD GH ORV GHUHFKRV GH ORV FLXGDGDQRV $GHPiVPXFKRVGHVSDFKRVMXGLFLDOHV KDQ ORJUDGR LPSOHPHQWDU GH PDQHUD DUWHVDQDO SHUR QR SRU HOOR PHQRV H¿FLHQWH UHFXUVRV WHFQROyJLFRV TXH KDQ SHUPLWLGR UHDOL]DU DXGLHQFLDV YLUWXDOHV R UHFLELU PHPRULDOHV GH ODV SDUWHV SRU HVD PLVPD YtD´ H[SXVR 6HJ~Q +HUUHUD ³KD TXH WDPELpQ FRQJUDWXODUVH TXH ORV FHQWURV GH DU ELWUDMH GH ODV FiPDUDV GH FRPHUFLR GH WLHPSR DWUiV WHQtDQ LPSOHPHQWDGDV SODWDIRUPDV UREXVWDV TXH SHUPLWtDQ ODV DXGLHQFLDV YLUWXDOHV TXH WRGRV ORV HVFULWRV GH ODV SDUWHV D ORV iUELWURV SXGLHUDQ HOHYDUVH XVDQGR HO FRUUHR HOHFWUyQLFR (VH SXQWR WDPELpQ KD TXH UHVDOWDUOR VREUHWRGR SRUTXH SRU PHGLR GH OD ¿JXUD DUELWUDO VH WLHQGHQ D UHVROYHU GLVSXWDV GH JUDQ VLJQL¿FDFLyQ HQ PDWHULD GH FRQWUDWDFLyQ S~EOLFD SULYDGD´ 7DPELpQ HO IXQGDGRU GHO ROHJLR GH $ERJDGRV 3HQDOLVWDV ,YiQ DQ FLQR OH PDQLIHVWy D HVWH 0HGLR TXH ³KHPRV KHFKR EDVWDQWHV DXGLHQFLDV R FUHR TXH VH KD WUDEDMDGR DO PLVPR ULWPR /R TXH Vt QRV WRFD HV WHQHU XQD FRQFLHQFLD TXH OD YLUWXDOLGDG SXHGH VHU XQD VROXFLyQ D PXFKDV FRVDV YR D SRQHU XQ VROR HMHPSOR 0XFKDV GH ODV DXGLHQFLDV HQ HO VLVWHPD SHQDO VH DSOD]DQ SRUTXH HO MXH] QR WLHQH VDOD RQ OD YLUWXDOLGDG HVR VH UHVXHOYH SXHV HO MXH] WLHQH VX VDOD SURSLD HQWUD HQ XQD SODWDIRUPD KDFH OD DXGLHQFLD RQ HVWR VH SXHGHQ KDFHU UHFXUVRV GH DSHODFLyQ OHFWXUDV GH VHQWHQFLD LPSXWDFLRQHV 2MDOi DSUHQGDPRV GH HVWD H[SHULHQFLD SDUD XWLOL]DU PiV OD YLUWXDOLGDG OD GLJLWDOL]DFLyQ GH ORV H[SHGLHQWHV´ iUFHOHV DQFLQR SRQGHUy TXH ³HO 0LQLVWH ULR GH -XVWLFLD VDFy XQ GHFUHWR SUHRFX SiQGRVH SRU ODV SHUVRQDV SULYDGDV GH OD OLEHUWDG HO ,QSHF VDFy HO (VWDGR GH HPHUJHQFLD VDQLWDULD´ 3DUD OD PLQLVWUD DEHOOR RORPELD HV XQR GH ORV SDtVHV TXH PHMRU KD PDQHMDGR OD SDQGHPLD GHO RYLG HQ ODV FiUFHOHV ³/D WHQHPRV UHODWLYDPHQWH FRQWUR ODGD 6ROR UHJLVWUDPRV FRQWDJLRV HQ VHLV FHQWURV SHQLWHQFLDULRV 1XHVWUD SUHPLVD HV VDOYDJXDUGDU OD YLGD GLJ QLGDG ELHQHVWDU GH ORV SULYDGRV GH OD OLEHUWDG GHO SHUVRQDO GH JXDUGLD DGPLQLVWUDWLYR´ DVHJXUy HVWD VH PDQD HQ XQ GHEDWH YLUWXDO GH FRQWURO SROtWLFR FRQYRFDGR SRU OD RPLVLyQ GH 2UGHQDPLHQWR 7HUULWRULDO GHO 6HQDGR /D $OWD IXQFLRQDULD PDQLIHVWy TXH VX DUWHUD HO ,QSHF OD 8VSHF WUDED MDQ GH OD PDQR FRQ OD 5DPD -XGLFLDO SDUD KDOODU VROXFLRQHV DO SUREOHPD SHQLWHQFLDULR D VX YH] H[SOLFy TXH JUDFLDVDODDSOLFDFLyQGHO'HFUHWR ORV SULYDGRV GH OD OLEHUWDG KDQ EDMDGR GH D HQ ORV HVWDEOHFL PLHQWRV GH UHFOXVLyQ HQ HO SDtV $O WLHPSR FRQ¿UPy TXH VH HPLWLUi XQ GHFUHWR SDUD DXGDU D UHVROYHU HO KDFLQDPLHQWR HQ 85, HVWDFLRQHV GH SROLFtD ³3HGLPRV D ORV HQWHV WHUULWR ULDOHV DVXPLU VXV UHVSRQVDELOLGDGHV FRQ ORV VLQGLFDGRV SRUTXH QRVRWURV QR SRGHPRV KDFHUOR D HVWDPRV WUDED MDQGR FRRUGLQDGDPHQWH FRQ PXFKRV DOFDOGHV SDUD UHGXFLU HO KDFLQDPLHQWR PHMRUDU HQ WHPDV GH UHVRFLDOL]D FLyQ´ VHxDOy 3HUR DGHPiV DQXQFLy TXH ³SURQWR HQWUHJDUHPRV XQ QXHYR 3ODQ GH 3R OtWLFD ULPLQDO FXD FRQVLJQD HV QR HVWLPXODU HO SRSXOLVPR SXQLWLYR´ 'HPRFUDFLD ³(O *RELHUQR KD PDQWHQLGR OD GH PRFUDFLD´ FRQVLGHUy +HUUHUD ³SXHV SRU PHGLR GH ORV GHFUHWRV H[SHGLGRV QR VROR VH KD JDUDQWL]DGR OD VDOXG S~ EOLFD VLQR HO IXQFLRQDPLHQWR GH RWUDV UDPDV GHO SRGHU S~EOLFR FRPR SRU HMHPSOR OR VXFHGLGR FRQ HO GHFUHWR TXH OH HVWi SHUPLWLHQGR DO RQJUHVR VHVLRQDU GH PDQHUD YLUWXDO $GHPiV SRUTXH HQ HO FDVR GH QXHVWUD GHPR FUDFLD WLHQHQ HO FRQWURO GH OD RUWH RQVWLWXFLRQDO HO *RELHUQR ORV KD HVWDGR UHPLWLHQGR´ (Q HVWH SXQWR HO DERJDGR DQFLQR DVHJXUy TXH HO SDtV ³KD VLGR XQ HMHP SOR HQ HO UHVSHWR GH OD GHPRFUDFLD 7DQWR ORV PDQGDWDULRV ORFDOHV FRPR ORV JREHUQDGRUHV FRPR HO 3UHVLGHQWH GH OD 5HS~EOLFD KDQ XVDGR D VXV DVHVR UHV GH XQD PDQHUD FRUUHFWD´ 3HUR TXL]iV OR PiV LP SRUWDQWH HV TXH VH SUH SDUD SDUD GDU XQ VDOWR FXDOLWDWLYR GLJLWDO HQ FXDQWR DO DFFHVR GH OD FLXGDGDQtD D VXV VHUYL FLRV /$ 5$0$ 12 6( +$ '(7(1,'2 (Q PHGLR GH OD SDQGHPLD MXVWLFLD KD IXQFLRQDGR /s E E/EK͕ ĨƵŶĚĂĚŽƌ ĚĞů ŽůĞŐŝŽ ĚĞ ďŽŐĂĚŽƐ WĞŶĂůŝƐƚĂƐ͘ ͬŝĂŶĂ ZƵďŝĂŶŽ D Z' Z/d K͕ ŵŝŶŝƐƚƌĂ ĚĞ :ƵƐƟĐŝĂ LJ Ğů ĞƌĞĐŚŽ͘ ͬWƌĞƐŝĚĞŶĐŝĂ ,ZE EK ,ZZZ ͕ ĚŝƌĞĐƚŽƌ ĞũĞĐƵƟǀŽ ĚĞ ůĂ ŽƌƉŽƌĂĐŝſŶ džĐĞůĞŶĐŝĂ ĞŶ ůĂ :ƵƐƟĐŝĂ͘ / E ZDK/E ͕ ƉƌĞƐŝĚĞŶƚĂ ĚĞů ŽŶƐĞũŽ ^ƵƉĞƌŝŽƌ ĚĞ ůĂ :ƵĚŝĐĂƚƵƌĂͬ͘:ƵĚŝĐĂƚƵƌĂ
  • 52. 6HPDQDULR'20,1*2 '( 0$2 '( (/ 18(92 6,*/2'20,1*2 '( 0$2 '( 2/20%,$ 3RU (PLOLR -RVp $UFKLOD 5c`USYQ`QbQ5E5F?C97? ( / 3$Ë6 LQLFLD PDxDQD XQ QXHYR SHUtRGR GH DLVOD PLHQWR SUHYHQWLYR FRQ OD UHDFWLYDFLyQ GH QXHYRV VHFWRUHV GH OD SURGXFFLyQ OR TXH LPSOLFD UHGREODU HVIXHU]RV SDUD JDUDQWL ]DU TXH D ORV PLOORQHV GH SHUVRQDV TXH GHEHQ VHJXLU TXHGiQGRVH HQ FDVD OHV OOHJXHQ RSRUWXQD H¿FD]PHQWH OD DFFLyQ GHO (VWDGR ORV FRPSURPLVRV GHO *RELHUQR 'HVGH HO SULPHU GtD HQ OD RQVHMHUtD SUHVLGHQFLDO SDUD OD (VWDELOL]DFLyQ OD RQVROLGDFLyQ QRV HQIRFDPRV HQ DFRPSDxDU D ODV YtFWLPDV TXH VRQ HO FHQWUR GH OD LPSOHPHQWDFLyQ GH OD SROtWLFD GH 3D] FRQ /HJDOLGDG DSRDU ORV WHUULWRULRV GH DOWD YXOQHUDELOLGDG HQ iUHDV GRQGH HVWiQ ORV H[FRP EDWLHQWHVORVFDPSHVLQRVYLQFXOD GRVFRQODVXVWLWXFLyQGHFXOWLYRV ORV PXQLFLSLRV GRQGH VH HMHFXWDQ ORV 3URJUDPDV GH 'HVDUUROOR FRQ (QIRTXH 7HUULWRULDO 3'(7 (Q DUWLFXODFLyQ FRQ OD 8QLGDG SDUD OD $WHQFLyQ 5HSDUDFLyQ ,QWHJUDO D ODV 9tFWLPDV 81$5,9 VH DGRSWDURQ DFFLRQHV HQFDPL QDGDV D JDUDQWL]DU OD DVLVWHQFLD OD VHJXULGDG OD UHSDUDFLyQ SDUD DFRPSDxDU ODV GRV PLOORQHV WUHV FLHQWDV PLO YtFWLPDV TXH YLYHQ HQ ORV PXQLFLSLRV PiV DIHFWDGRV SRU OD SREUH]D OD YLROHQFLD FRQ PDRU pQIDVLV HQ HO PDUFR GH OD HPHUJHQFLD VRFLDO HFRQyPLFD GHFUHWDGD SRU HO RYLG $ SHVDU GH ODV UHVWULFFLRQHV FRXQWXUDOHV GXUDQWH ORV GRV SULPHURV PHVHV GH OD HPHUJHQFLD HFRQyPLFD VRFLDO VDQLWDULD ODV DXGDV VH KDQ HQWUHJDGR GH PD QHUD LQLQWHUUXPSLGD 'HVGH HO GH PDU]R KDVWD HO GH PDR VH KDQ UHDOL]DGR JLURV SDUD DWHQFLyQ KXPDQLWDULD SRU XQ YDORU GH PLO PLOORQHV GH SHVRV D IDPLOLDV YXOQHUDEOHV VH KDQ SDJDGR LQGHPQL]DFLRQHV LQGLYLGXDOHV SRU XQ YDORU GH PLO PLOORQHV HQ ORV PXQLFLSLRV 3'(7 3DUD ORV WHUULWRULRV PiV YXOQH UDEOHV TXH VRQ ORV PXQLFLSLRV PiV DIHFWDGRV SRU OD YLROHQFLD OD SREUH]D GRQGH HVWDPRV LPSOH PHQWDQGR OD 3D] FRQ /HJDOLGDG HQ XQ WUDEDMR DUWLFXODGR FRQ OD IXHU]D S~EOLFD ODV JREHUQDFLRQHV ODV DOFDOGtDV GH HVWRV WHUULWRULRV KHPRV DJLOL]DGR OD HQWUHJD GH DXGDV KXPDQLWDULDV FRQVLVWHQWH HQ PHUFDGRV HOHPHQWRV GH ELRVH JXULGDG KDVWD DOJXQRV OXJDUHV VH KD OOHYDGR DJXD SRWDEOH HQ FDUUR WDQTXHV 3DUDDSRDUDORVH[FRPEDWLHQ WHVIDUFKLFLPRVORTXHVHQHFHVLWD EDSDUDTXHORVPLOTXHHVWiQHQ SURFHVR GH UHLQFRUSRUDFLyQ VLJDQ UHFLELHQGRODDVLVWHQFLDHFRQyPLFD TXH HO JRELHUQR OHV JDUDQWL]y HQVX PRPHQWR +R HO GH HOORV HVWi HQ HO VLVWHPD GH VDOXG RQ GHFUHWR OHJLVODWLYR VH DGRSWy XQD PHGLGD HVSHFLDO FRPR HO DSRR HFRQyPLFR H[FHS FLRQDO GH PLO SHVRV SDUD OD SREODFLyQ GHVPRYLOL]DGD DFWLYD HQ HO SURFHVR GH UHLQWHJUDFLyQ TXH QR UHFLEH DXGDV HFRQyPLFDV 'H RWUR ODGR VH PDQWHQGUi VLQ LQWHUUXSFLRQHV HV HO FURQRJUDPD GH SDJRV HQWUHJD GH LQVXPRV D ORV FDPSHVLQRV TXH HVWiQ YLQFX ODGRV DO 3URJUDPD SDUD OD 6XVWLWX FLyQ GH XOWLYRV ,OtFLWRV 31,6
  • 53. UHVSHWDQGR ULJXURVDPHQWH WRGRV ORV SURWRFRORV VDQLWDULRV HVWDEOH FLGRV HQ UD]yQ D OD DPHQD]D GHO FRURQDYLUXV /DV FLIUDV D FRUWH GH KR UHYH ODQ TXH HQ PXQLFLSLRV KD PLO IDPLOLDV LQVFULWDV DO 31,6 GH ODV FXDOHV HO HVWi UHFLELHQGR SDJRV GH DVLVWHQFLD DOLPHQWDULD LQPHGLDWD PLO IDPLOLDV UHFLEHQ DVLVWHQFLD WpFQLFD LQWHJUDO PLO IDPLOLDV FXHQWDQ FRQ FXOWLYRV GH SDQ FRJHU SDUD VX VH JXULGDGDOLPHQWDULD/DVFDSDFLWD FLRQHV SUHVHQFLDOHV D DJULFXOWRUHV VH VXVSHQGLHURQ VH FRRUGLQy VX FRQWLQXDFLyQ D WUDYpV GH OD UDGLR OD WHOHYLVLyQ FRPXQLWDULD (Q PXQLFLSLRV RYLG 1R R YLG FRQWLQ~D FRQ ODV QRUPDV GH SURWHFFLyQ HO WUDEDMR GH DGHFXD FLyQ GH YtDV TXH SDUWLFXODUPHQWH DGHODQWDQ ORV JHVWRUHV FRPXQL WDULRV DQWLJXRV UHFROHFWRUHV GH KRMD GH FRFD 'XUDQWH OD FXDUHQWHQD DOFDO GHV JREHUQDGRUHV GH GH ODV UHJLRQHV 3'(7 SDUWLFLSDURQ GH PDQHUD YLUWXDO HQ ODUJDV MRU QDGDV GH WUDEDMR FRQ IXQFLRQDULRV GHO (VWDGR SDUD DYDQ]DU HQ HVRV SURHFWRV ORFDOHV TXH OD PLVPD FRPXQLGDGGHWHUPLQy/D3D]FRQ /HJDOLGDG QR VH GHWLHQH RQVHMHUR 3UHVLGHQFLDO SDUD OD (VWDELOL]D FLyQ OD RQVROLGDFLyQ /D SD] FRQ OHJDOLGDG DYDQ]D SHVH D OD SDQGHPLD 'XUDQWH HVWD HPHUJHQFLD *RELHUQR DSUREy XQ DSRR HFRQyPLFR H[FHSFLRQDO GH PLO SDUD FDGD GHVPRYLOL]DGR